Wet- en regelgeving Op Rijksniveau

Op Rijksniveau is vooral de Paspoortwet van belang. Hierin is vastgesteld welke reisdocumenten het Koninkrijk der Nederlanden kent. Dit is onder meer het nationaal paspoort, dat geldt voor het gehele Koninkrijk. Voorts benoemt deze wet de Nederlandse Identiteitskaart (NIK), als reisdocument van het Europese deel van Nederland. Daarnaast worden regels gesteld met betrekking tot onder meer verstrekking en vervallenverklaring van de reisdocumenten.

Momenteel werkt de Nederlandse regering overigens aan een wetsvoorstel dat er toe moet leiden dat in de toekomst nieuw uit te geven NIK’s geen officieel reisdocument meer zijn. De planning is om dit wetsvoorstel medio 2012 voor advies aan de Raad van State van het Koninkrijk voor te leggen. Voor de uitgifte van reisdocumenten gelden verschillende uitvoeringsregelingen voor 1) Europees Nederland en Caribisch Nederland, 2)de Caribische landen, 3) de KMar en 4) het buitenland. Deze regelingen zijn slechts op een aantal punten verschillend.

Voor dit onderzoek is het relevant om te constateren dat de sédula geen reisdocument voor het Koninkrijk is, en dat de NIK enkel een reisdocument voor het Europese deel van Nederland is. De NIK is niet verkrijgbaar en niet geldig in Caribisch Nederland of de Caribische landen.

Voor een groter detailniveau met betrekking tot Rijkswet- en regelgeving verwijzen we naar bijlage 8.

In Caribisch Nederland

Dan is er de wetgeving voor Caribisch Nederland. Deze bestaat voornamelijk uit voormalig Nederlands-Antilliaanse wetgeving die bij de staatkundige hervorming van 10-10-‘10 met enkele aanpassingen in het land Nederland is ingevoerd als Nederlandse wetgeving. Deze wetgeving geldt alleen in het Caribische gedeelte van Nederland en is aangevuld met nieuwe wetgeving die met ingang van deze datum in Caribisch Nederland van kracht is geworden.

Veel wetgeving die in Caribisch Nederland van kracht is, wijkt af van de wetgeving die voor het Europese deel van Nederland geldt. Dat zal niet zo blijven. “Op dit moment is nog niet voorzien op welke termijn de afwijkingen in de regelgeving worden opgeheven. (…).” Deze termijn zal per beleidsterrein kunnen verschillen. “Uitgangspunt is in ieder geval dat de eerste vijf jaar na de transitie een periode van legislatieve terughoudendheid zal worden ingenomen,” aldus de regering.²⁷

Voor onderhavige opdracht wordt met betrekking tot Caribisch Nederland, naast de wet- en regelgeving op Rijksniveau de volgende wet- en regelgeving betrokken:

27 Tweede Kamer, vergaderjaar 2009–2010, 31 959, nr. 6, blz. 4.

33 Caribisch Nederland: huidige identiteitsinfrastructuur

Wet identiteitskaarten BES

De Wet identiteitskaarten BES regelt dat iedereen die 12 jaar of ouder is en in de basisadministratie personen van de openbare lichamen is opgenomen, in het bezit dient te zijn van een geldige identiteitskaart die door of namens de gezaghebber van het openbaar lichaam is afgegeven.

Daarnaast vermeldt deze wet de persoonsgegevens die in ieder geval op de identiteitskaart dienen te staan. Ook regelt deze wet het gebruik van het ID-nummer.

In het Besluit identiteitskaarten BES is onder meer vastgelegd op welke wijze de administratie rondom de uitgifte van identiteitskaarten vormgegeven dient te worden.

In de Regeling identiteitskaarten BES zijn drie modellen identiteitskaarten vastgesteld; één voor elk openbaar lichaam.

Waar de wet spreekt over identiteitskaart, is op de openbare lichamen de term sédula gangbaar, een term die wij ook hier hanteren.

Wet identificatieplicht BES

De Wet identificatieplicht BES regelt dat iedere persoon vanaf 12 jaar een geldig identiteitsbewijs bij zich moet dragen (dit kan een sédula zijn, maar bijvoorbeeld ook een paspoort of rijbewijs) en in welke gevallen deze getoond dient te worden.

Wet toelating en uitzetting BES

De Wet Toelating en Uitzetting BES wijst de sédula aan als vreemdelingendocument.

Deze wet bevat regels omtrent toegang en verblijf op de openbare lichamen voor vreemdelingen en voor aan vreemdelingen gelijkgestelde Nederlanders. Tot deze laatste categorie behoren de volgende hoofdgroepen:

 Nederlanders, geboren buiten Bonaire, Sint Eustatius en Saba;

 Nederlanders die buiten Bonaire, Sint Eustatius en Saba de Nederlandse nationaliteit verkregen hebben.

Op deze hoofdregel bestaat een aantal uitzonderingen. De belangrijkste zijn:

 Nederlanders, van wie (één van) de ouders (is) zijn geboren op Bonaire, Sint Eustatius of Saba;

 Nederlanders, die sinds 10-10-‘09 op Bonaire, Sint Eustatius en Saba wonen en staan ingeschreven.

Voor de Nederlanders op wie de Wet toelating en uitzetting BES betrekking heeft, gebruiken wij de term ‘aan vreemdelingen gelijkgestelde Nederlanders’.

In de Regeling toelating en uitzetting BES zijn meer specifieke bepalingen opgenomen omtrent het toelatings- en uitzettingsbeleid.

De Wet TU BES benoemt de sédula niet als geldig document voor grensoverschrijding voor

vreemdelingen. Op basis van artikel 2 Wet TU BES en artikel 3.6. Besluit toelating en uitzetting BES wordt de sédula voor houders van de Nederlandse nationaliteit voor Caribisch Nederland wel als zodanig geaccepteerd.

34 Caribisch Nederland: huidige identiteitsinfrastructuur

Wet basisadministraties persoonsgegevens BES

Deze wet heeft uitsluitend betrekking op Caribisch Nederland en regelt dat op elk van de openbare lichamen een geautomatiseerde administratie van de bevolking – PIVA - aanwezig is. Het

bestuurscollege van elk openbaar lichaam is verantwoordelijk voor de verwerking van gegevens in deze administratie. Daarnaast legt deze wet de basis voor het regime voor de verstrekking van gegevens uit de administratie. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is

verantwoordelijk voor een voorziening ten behoeve van systematische verstrekking van gegevens – PIVA-V - en draagt zorg voor een stelsel van berichtuitwisseling ten behoeve van het bijhouden van de basisadministraties van de openbare lichamen bij immigraties vanuit andere delen van het Koninkrijk. Het Besluit basisadministraties persoonsgegevens BES en de Regeling

basisadministraties BES treffen nadere regels met betrekking tot hetgeen is vastgelegd in de Wet basisadministraties persoonsgegevens BES.

Wet bescherming persoonsgegevens BES

De Wet bescherming persoonsgegevens BES regelt de bescherming van persoonsgegevens die in een al dan niet geautomatiseerd bestand zijn opgenomen. Artikel 2, tweede lid onder d bepaalt dat deze wet niet van toepassing is op de uitvoering van de Wet basisadministratie persoonsgegevens.

Wel is het van belang dat deze wet er is indien het ID-nummer wordt vervangen door het BSN. De bescherming van persoonsgegevens in het kader van het BSN wordt namelijk enerzijds geregeld in de Wet algemene bepalingen Burgerservicenummer en anderzijds in de Wet bescherming

persoonsgegevens. Voor onderhavig onderzoek ligt de relevantie van de Wet bescherming persoonsgegevens BES dan ook bij de invoering van het BSN.

3.1.6 Actoren

De belangrijkste actoren die betrokken zijn bij de identiteitsinfrastructuur in Caribisch Nederland zijn:

Afdelingen Burgerzaken van de openbare lichamen. De afdelingen Burgerzaken voeren de basisadministratie personen, het beheer van de verstrekte persoonsnummers, en personaliseren, verstrekken en beheren de reis en identiteitsdocumenten.

IND. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) is verantwoordelijk voor de uitvoering van het toelatings- en uitzettingsbeleid op Bonaire, Sint-Eustatius en Saba. De IND verleent de

verblijfsvergunning of de verklaring van rechtswege waarmee een vreemdeling of een aan een vreemdeling gelijkgestelde Nederlander zich dient in te laten schrijven in de basisadministratie persoonsgegevens. Eenmaal ingeschreven wordt aan de betreffende persoon een sédula uitgereikt (door Burgerzaken).

Politie en Koninklijke Marechaussee (KMar). Politie en KMar kunnen de identiteit van personen controleren. Burgers moeten op verzoek een identiteitsdocument tonen. Welk document dat is, hangt af van de reden van het verzoek. Soms kan het gaan om de sédula.

Er zijn mogelijkheden om de geldigheid en echtheid van een sédula te controleren.

35 Caribische landen: huidige identiteitsinfrastructuur

Agentschap BPR. Het Agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR) beheert (o.a.) systemen voor het bijhouden van de basisadministratie personen en de identiteitskaart (sédula). Ook ondersteunt ze Caribisch Nederland bij het verbeteren van de processen en bij de uitgifte van de reisdocumenten zoals het paspoort.

Leverancier Centric. Centric levert de computersystemen waarmee invulling wordt gegeven aan het beheer van de basisadministratie personen (de Key2PIVA NOBO).

Leverancier Multipost. Multipost levert en onderhoudt de apparatuur waarmee de afdelingen Burgerzaken de sédula kunnen personaliseren en de beheerregistratie kunnen voeren.

Leverancier Morpho. Morpho is de leverancier van de apparatuur waarmee de afdelingen Burgerzaken de paspoortuitgifte verzorgen en de producent van de paspoorten.