Beleidsveld Bevorderen toerisme
Deelprogramma 3 GRONINGEN KENNISSTAD
Met ‘Groningen Kennisstad’ stimuleren we de kenniseconomie. Instrumenten daarvoor zijn het Akkoord van Groningen en het economische beleidsplan G-kracht. Samen met de partners van het Akkoord van Groningen stimuleren we een innovatief ondernemingsklimaat en willen we de stad ontwikkelen tot een centrum van duurzame innovatie. We willen Groningen als City of Talent profileren en kennis vaker en meer maatschappelijk toepassen. Bij dat proces willen we zowel het middelbaar en voorbereidend beroepsonderwijs als de grote werkgevers uit de stad intensiever betrekken. Dat gebeurt door te focussen op twee sterke kennisclusters: Groene Energie en Gezond ouder worden. Groningen beschikt voor beide clusters over een uitstekende kennisinfrastructuur en een veelbelovende onderscheidende uitgangspositie. Door deze clusters verder te ontwikkelen en krachtig te profileren willen we aantrekkingskracht uitoefenen op onderzoeksinstituten, bedrijven en talentvolle kenniswerkers. Zo willen we de werkgelegenheid bevorderen.
Beleidsvelden
Het Akkoord van Groningen (Groene) energie
Gezond ouder worden (healthy aging)
Innovatieve ondersteunende technologie (ICT)
GELD
Het lasten totaal van het deelprogramma Groningen kennisstad bedraagt 878 duizend euro. Deze lasten worden gedekt uit, reservemutaties, incidenteel extra beleid, overige inkomsten en een bijdrage uit de algemene middelen. Voor de uitvoering van het Akkoord van Groningen was in 2013 400 duizend euro beschikbaar. Daarnaast leverden de kennisinstellingen een bijdrage van 85 duizend per partner. In totaal was er dus een bijdrage van 655 duizend euro beschikbaar.
Beleidsveld
Het Akkoord van Groningen
Het Akkoord van Groningen is een structureel en strategisch samenwerkingsverband tussen de Rijksuniversiteit Groningen, de Hanzehogeschool Groningen, het Universitair Medisch Centrum Groningen en de gemeente Groningen. Door als gelijkwaardige partners op te trekken en te investeren in innovatie en kennisinfrastructuur wil de stad uitgroeien tot een knooppunt van kennis. Een stad met een sterk kennis-, innovatie- en ondernemersklimaat. Kortom een City of Talent. Om Groningen als kennisstad zo duidelijk mogelijk te profileren hebben de Akkoordpartners twee speerpunten benoemd: Energie en Healthy Ageing (Gezond ouder worden).
Doelen Wat wilden we bereiken?
Uitgangspunt van Akkoord 2.0. Samen investeren in kennis en innovatie is het ontwikkelen, zichtbaar en toepasbaar maken van kennis binnen de speerpunten energie en healthy ageing. Met deze speerpunten profileert Groningen zich als kennisstad, als onderscheidende, concurrerende regio en willen we een bijdrage leveren aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken op het terrein van energie en healthy ageing. Ten slotte hopen wij hiermee een stijging van het aantal hoogwaardige arbeidsplaatsen te realiseren.
De in Akkoord 2.0 geformuleerde doelen moeten tot de volgende resultaten leiden: beter benutten van de kennissectoren energie en healthy ageing met een grotere betrokkenheid van de grote werkgevers en het MBO en VMBO;
bevorderen van excellentie; meer studenten en toponderzoekers aantrekken en behouden voor Groningen, het boeien en binden van talent;
groei van het aantal hoogwaardige kennisbanen stimuleren.
Activiteiten Wat hebben we hiervoor gedaan?
Akkoord van Groningen
Voor de uitvoering van het Akkoord van Groningen was voor 2013 400 duizend euro beschikbaar, door gemeentelijke bezuinigingen 100 duizend euro minder dan in het jaar 2012. Daarnaast leverden de kennisinstellingen (RUG, Hanzehogeschool Groningen en UMCG) in 2013 ieder een
bedrag van 75 duizend euro aan de campagne City of Talent en ieder een bedrag van 10 duizend euro aan het projectbureau. In totaal was er voor de uitvoering van het Akkoord van Groningen in 2013 dus een bedrag van 655 duizend euro beschikbaar. Alle hierna genoemde activiteiten die in 2013 werden uitgevoerd zijn uit dit budget gedekt.
Campagne City of Talent
De jaarplannen voor de imagocampagne City of Talent, het gezamenlijke marketinginstrument van de Akkoordpartners om Groningen als kennisstad te promoten, kende de laatste jaren een aantal vaste onderdelen, zoals de Nacht van Kunst & Wetenschap, de Groningen Talent Group, de landelijke campagnedragers en de landelijke arbeidsmarktcommunicatie. Het beschikbare budget voor 2013 werd aan de uitvoering van deze campagneonderdelen besteed.
Daarnaast werden onder de vlag van de campagne circa 60 STER cultuurspots geproduceerd die op de landelijke televisie werden uitgezonden, de KEI-Week werd ondersteund en TEDxGroningen werd zowel financieel als inhoudelijk ondersteund. Tot slot werden de speerpunten van het Akkoord geprofileerd tijdens het bezoek van het Koninklijk Paar op 28 mei. Het City of Talentprogramma werd samengesteld door de Groningen Talent Group.
Landelijke arbeidsmarktcommunicatie
In 2013 startten de Akkoordpartners met een nieuwe vorm van landelijke
arbeidsmarktcommunicatie in de Volkskrant en Intermediair, waarbij het accent lag op de online communicatie. Hierbij stonden niet langer de vacatures centraal, maar fungeerden talentvolle medewerkers van de Akkoordorganisaties en bedrijven als ambassadeurs voor Groningen
kennisstad. Vanaf 2013 lag het accent dus vooral op de algemene branding van de stad en regio als aantrekkelijke plaats om te wonen en te werken, met goede ontwikkelingsmogelijkheden voor studenten, potentiele werknemers en bedrijven en stonden niet langer de vacatures centraal. De vijf landelijke advertenties die in 2013 werden geplaatst resulteerden in een bovengemiddeld hoge ’click through ratio’ (het aantal keren dat werd doorgeklikt naar de website City of Talent), waardoor het aantal unieke bezoekers van de website ruim verdubbelde.
Groningen Talent Group
In februari ging een nieuwe lichting van de Groninger Talent Group van start.
De Akkoordorganisaties selecteerden circa 40 nieuwe studenten voor de Talent Group. Talent Groupleden verleenden hun medewerking aan de Nacht van Kunst & Wetenschap, de opening van het nieuwe station in het Europapark en het programma voor het bezoek van het Koninklijk Paar aan Groningen en TEDxGroningen. Verder was de groep onder meer betrokken bijbrainstormsessies over het Groninger Forum en het Healthy Ageing Network Northern Netherlands (HANNN).
Start Energy Academy Europe
Binnen de Akkoordsamenwerking ligt de nadruk op het benutten van dit speerpunt voor valorisatie en het realiseren van onze maatschappelijke ambities op het terrein van duurzaamheid en energie.
Binnen het Akkoord is de ontwikkeling van de Energy Academy Europe (EAE), gekoppeld aan de proeftuin EnTranCe op Zernike (waar innovaties worden getest), een belangrijk thema. Beiden werden actief gepromoot binnen de Kenniscampagne City of Talent.
Healthy Ageing
(Zie ook het beleidsveld Gezond ouder worden). Behaald resultaat
In 2012 leverden de Akkoordpartners in samenwerking met HANNN met de campagne Gezond & Actief (GA!) Groningen een actieve bijdrage aan het Europese Jaar voor Actief Ouder Worden. Een deel van het Groningse Healthy Ageingprogramma liep tot in 2013 door en trok landelijk de aandacht. In februari 2013 presenteerde City of Talent een terugblik op het Groningse programma het filmfestival Forever Young in EYE Amsterdam, de slotmanifestatie van het EU Year of Active Ageing in Nederland.
De Akkoordpartners participeren sinds eind 2012 in een nieuw EU-programma: het European Innovation Partnership on Active and Healthy Ageing (EIP AHA). Doel van dit programma is steden en regio’s te stimuleren om netwerken te vormen die zich door gezamenlijke actieplannen verbinden aan het bevorderen van innovatie op het gebied van Healthy Ageing. Binnen het EIP AHA worden zes thematische actieplannen ontwikkeld. De Akkoordpartners maken deel uit van een consortium dat invulling geeft aan het actieplan Urban Strategic Planning / Age Friendly
Environments. In het kader van dit Europese programma heeft Groningen aangegeven proeftuin te willen zijn op het gebied van het stimuleren van een gezondheid bevorderende omgeving. In 2013 werkten de partners samen met ’trekker’ TNO binnen het consortium USP Age aan de verdere concretisering van deze ambitie. Dit leidde tot oplevering van het projectplan Healthy Cities. De leefomgeving als medicijn. Het plan bevat een reeks in 2014 en 2015 te realiseren activiteiten die Groningen als Healthy City op de kaart moeten zetten, waaronder de organisatie van een internationaal congres en de inrichting van een proeftuin (pilotproject) in Selwerd, met directe betrokkenheid van burgers. Als het project succesvol blijkt, kan het in andere wijken worden uitgerold.
Voortvloeiend uit de deelname aan het bovengenoemde programma en vanwege de goede reputatie die de stad Groningen in Brussel als Healthy Ageing Stad, heeft de gemeente Groningen in 2013 via het UMCG meegedaan aan een Europese call voor het vormen van een nieuw
thematisch Europees netwerk, ter stimulering van Age Friendly Environments. Binnen dit netwerk zullen overheden, kennisinstellingen, bedrijven en andere ’health organisations’ op Europees niveau actief samenwerken, kennis delen en pilotprojecten opzetten. Zo kunnen innovatieve producten en diensten die elders worden ontwikkeld ook in andere steden en regio’s worden toegepast. De gemeente heeft het UMCG gemandateerd om namens de stad in het netwerk te participeren. In januari 2014 werd bekend dat de call is gehonoreerd.
In de zomer van 2013 maakte de Europese Commissie bekend dat Noord Nederland is aangemerkt als voorbeeldregio op het gebied van Active and Healthy Ageing.
Zernike Campus
Behaald resultaat Op basis van een gezamenlijke visie voor Zernike Campus Groningen ontwikkelen
de Akkoordpartners de Zernike Campus tot één van de belangrijkste kennisdynamo’s van de stad en regio. In 2013 ondertekenden alle betrokken partijen (waaronder de Akkoordpartners en het bedrijfsleven) een strategische agenda. Op basis van deze agenda werd in 2013 vervolgens verder gewerkt aan de profilering van het speerpunt energie, een herijking van het stedenbouwkundig kader en het verkeersplan. Belangrijk onderdeel is de verdere ontwikkeling van het
parkmanagement, waarbij in 2013 de voorbereidingen werden getroffen voor de ontwikkeling van een herkenbare huisstijl, netwerkvorming, de aanpak van de entree, een goede bewegwijzering op de campus en op de ringweg, en een gezamenlijk groenonderhoud.
Resultaat: een betere profilering van het Zernikegebied als hoogwaardige kennisdynamo met een focus op energie en een versterking van de samenwerking tussen kennisinstellingen en
bedrijfsleven.
Jongerenhuisvesting
Behaald resultaat Voor de activiteiten in 2013 verwijzen wij naar Programma 8, beleidsveld Jongerenhuisvesting.
Internationalisering
(Zie ook het beleidsveld Internationalisering in het deelprogramma Overige acquisitie.)
Onderdeel van het nieuwe gemeentelijke internationaliseringsbeleid dat in 2013 werd vastgesteld door de raad is het gezamenlijk met de Akkoordpartners ontwikkelen van een International Welcome Center North (IWCN). Eind 2013 werd het businessplan vastgesteld en het Welcome Center zal in 2014 van start gaan.
Daarnaast zijn de onderlinge relaties met de Akkoordpartners op het gebied van
internationalisering versterkt via activiteiten zoals het jaarlijkse Vaktreffen met de steden Oldenburg en Bremen (dat in het najaar 2013 in Groningen plaatsvond) en het
Samenwerkingsplatform Internationalisering Noord Nederland.
In 2013 bracht een delegatie van de gemeente en het UMCG een bezoek aan onze zusterstad Tianjin. Dit bezoek leidde tot drie door de Chinese overheid gefinancierde onderzoeksprojecten die gezamenlijk door het UMCG en de dienst Gezondheidszorg van Tianjin worden uitgevoerd. Verkenning van verdere mogelijkheden voor samenwerking zijn in gang gezet. Hierbij gaat het onder andere over opleiding van Chinese PhD’s in Groningen en Lifelines-achtige grote onderzoeksprojecten.
In het kader van het Ruslandjaar, waarin Rusland en Nederland de 400-jarige vriendschapsbanden vierden, leverden de Akkoordpartners in samenwerking met de provincie Groningen een actieve
bijdrage aan het Groningse programma.
De RUG is met ScienceLinx partner in het Europese KP7-programma. Binnen het project PLACES profileren ruim 60 internationale universiteitssteden zich als cities of scientific culture. De steden die in dit Europese netwerk zijn opgenomen hebben allen de ambitie om de samenwerking tussen stad en kennisinstellingen te versterken en de baten van de wetenschap meer in dienst te stellen van burgers in steden. De gemeente - als partner in het Akkoord van Groningen - ondersteunt de RUG in PLACES door deel te nemen aan de Europese conferenties en Groningen tijdens deze bijeenkomsten als City of Talent te promoten. De laatste grote conferentie vond eind juni 2013 plaats in Turijn, waar RUG en gemeente zich onder de paraplu van City of Talent samen met acht andere steden als ’best practice’ op het gebied van een succesvolle samenwerking tussen stad en kennisinstellingen mochten presenteren. Dankzij de gezamenlijke inspanningen is Groningen binnen het PLACESproject nu als ’leading partner’ aangemerkt. De campagne City of Talent en de Nacht van Kunst & Wetenschap gelden als de meest aansprekende voorbeelden van samenwerking.
Stad en Toga
De Stad & Toga bijeenkomsten worden vanaf 2011 onder de vlag van het Akkoord van Groningen georganiseerd. In 2013 vonden deze in mei en november plaats. Gastheren waren de RUG en het UMCG. Gastsprekers waren André Aleman (hoogleraar cognitieve neuropsychiatrie bij het UMCG / RUG) en Pauline Meurs (hoogleraar Bestuur van de Gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit).
Cofinancieringsfonds Kennisprojecten
Het fonds is bedoeld voor de cofinanciering van kennisprojecten op het gebied van energie en healthy ageing. Voor de periode 2011-2014 was er een totaalbedrag van 1 miljoen euro beschikbaar. In 2013 werden er ten laste van het fonds vier projecten gehonoreerd:
Één op het gebied van energie (1.000 slimme huishoudens) en drie op het gebied van healthy ageing: SPRINT@WORK, Wearable technologies for active living en Healthy Ageing Drug Discovery (HADDE). Met de vier toekenningen in 2013 is het cofinancieringsfonds geheel besteed.
Conclusie Wat hebben we bereikt?
Zichtbaarheid en bekendheid van Groningen kennisstad is verbeterd door de nieuwe vorm van de campagne City of Talent, in het bijzonder door de nieuwe landelijke
arbeidsmarktcommunicatie, gekoppeld aan de vernieuwde website, waardoor het aantal; unieke bezoekers van de website ruim verdubbelde.
De vernieuwde website City of Talent (verhoging nieuwswaarde, actiever gebruik van sociale media) leidde tot resultaat. Er werd een significant groter publiek bereikt: het aantal unieke bezoeken steeg van 19.115 in 2012 naar 45.582 in 2013, een stijging van 238 %. Onder meer te danken aan de nieuwe opzet van de landelijke arbeidsmarktcommunicatie, verhoging van de nieuwswaarde en een actiever gebruik van sociale media. Het aantal volgers op Twitter steeg van 1.640 naar 1.987.
Profilering van Groningen City of Talent tijdens een Europese manifestatie in Turijn, een landelijke presentatie in EYE Amsterdam en de succesvolle nacht van Kunst & Wetenschap die landelijk werd gepromoot en 15.000 bezoekers trok.
De uitrol van een landelijke campagne in de periode rond de Nacht van Kunst & Wetenschap (thema energie) zorgde voor veel positieve respons en leverde een belangrijke bijdrage aan de landelijke zichtbaarheid van Groningen als City of Talent;
Aantal studenten stijgt nog steeds: ten opzichte van 2012 steeg het aantal studenten aan de RUG 1,8 % naar 29.407 en bij de Hanzehogeschool met 3,5 % naar 27.000 studenten. Totale aantal: 56.407 studenten. Vooral het aantal internationale studenten groeit (bij de RUG met 9,6 %).
Speerpunten energie en healthy ageing werden door deelname aan nationale als internationale activiteiten breed onder de aandacht gebracht, onder meer door een door de Groningen Talent Group samengesteld programma bij het Koninklijk bezoek, de Nacht van Kunst & Wetenschap (thema energie), presentaties van Groningen als City of Talent in het kader van het Europese project PLACES in Turijn, aansluiting bij Europese netwerken op het gebied van Healthy Ageing, deelname aan de call Age Friendly Environments en een terugblik op de campagne Gezond & Actief Groningen tijdens de slotmanifestatie van het Europese Healthy Ageing Jaar in Nederland, in Filmhuis EYE Amsterdam.
De ontwikkeling van de Zernike Campus Groningen werd een stap verder gebracht door de ondertekening van een strategische agenda met het bedrijfsleven, de profilering van het speerpunt energie via de Energy Academy Europe en de proeftuin EnTrAnCe, de ontwikkeling van een herkenbare huisstijl, de aanzet voor een integraal verkeersplan en verbeterde bewegwijzering.