Ondernemers zorgen voor werkgelegenheid, innovatie en economische groei en dragen daarmee in grote mate bij aan welvaart en welzijn. Samen met werkgevers, werknemers en samenwerkingspartners in de regio werkt de gemeente dan ook intensief aan een goed vestigingsklimaat voor het bedrijfsleven. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat er voldoende geschikte ruimte is voor bedrijvigheid, dat projecten van derden worden gefaciliteerd die een impuls geven aan de regionale economie en dat de dienstverlening richting het bedrijfsleven goed is. Met een aantrekkelijk vestigingsklimaat kunnen we hoogwaardige bedrijvigheid naar onze regio trekken en bestaande bedrijvigheid en talenten hier houden. Daarmee leveren we een bijdrage aan het behoud van bestaande, maar ook aan de totstandkoming van nieuwe werkgelegenheid. Daarbij past dat we werken aan een aantrekkelijke binnenstad, die bezoekers, toeristen en talenten aantrekt.
Relevante beleidsnota’s
Conceptvisie ‘De Rode Loper; visie en strategie op de werklocaties’ (eind 2013)
Actualisatie Regiovisie Groningen-Assen ‘Veranderde omstandigheden, blijvend perspectief’ (2013) Contourennota Internationalisering 2013-2016
Marktanalyse bedrijventerreinen (juni 2012)
Kadernota arbeidsmarktbeleid ‘Grensverleggend aan het werk! Met een blik op de regio’ 2012-2015 Aanvalsplan ‘Oog voor Nieuwe Detailhandel’ (2012)
Evaluatie en voorzetting Fonds Ondernemend Groningen (februari 2014) Masterplan Groningen Energieneutraal 2011-2015
Terreinwinst (maart 2011)
Structuurvisie Detailhandel 2011-2020 Structuurvisie Kantoren 2010-2020
G-kracht; economisch meerjarenprogramma 2010 t/m 2014 Marktreglement 2010
Binnenstad.nu 2009-2015
Structuurvisie Stad op Scherp (2009) Visie Ebbingekwartier (2008)
DEELPROGRAMMA’S
1. Ruimte voor bedrijvigheid
2. Binnenstad en toerisme
3. Groningen kennisstad
4. Overige acquisitie
Evaluatie 2013
Tegen de aanvankelijke verwachtingen in heeft de crisis in 2013 duidelijk vat gekregen op onze werkgelegenheid. Ten opzichte van 2012 is het aantal werkzame personen afgenomen met bijna vierduizend naar 131.654 per 1 april 2013. Dat is een afname met -2,8 procent. De
werkgelegenheid zit nu weer op het niveau van 2010. Hoewel er signalen zijn dat de economie zich voorzichtig herstelt, vertaalt zich dit voorlopig niet in meer banen. In een situatie met oplopende aantallen bijstandsuitkeringen en verder afnemende werkgelegenheid voor een groeiende groep werkzoekenden, is het structureel versterken van de werkgelegenheid een van de belangrijkste opgaven voor de komende periode.
Een eigen bedrijf beginnen is voor veel mensen een alternatief voor loondienst of werkloosheid. In het afgelopen jaar is het aantal startende ondernemers dan ook toegenomen met bijna 14 procent. Voor het eerst sinds jaren daalde het aantal bedrijfsvestigingen in de stad. Ook heeft de crisis in 2013 effect gehad op de vraag naar kavels, bedrijfsruimte, nieuwbouw van kantoren en
winkelruimte. In 2013 is geen grond uitgegeven; we zagen de belangstelling voor
bedrijventerreinen wel enigszins toenemen. Er was beperkt vraag naar bestaande kantoorruimte; enige nieuwbouw van kantoorruimte vond plaats op het Europapark.
De marktsituatie maakt het voor ons noodzakelijk nog vraaggerichter en uitnodigender te werk te gaan. We hebben daarom de eerste stappen gezet in het opzetten van flexibeler, vraaggerichter beleid voor onze werklocaties. Met de nieuwe visie ‘De Rode Loper’ zetten we de ondernemer écht centraal. Daarvan kunnen we al een paar geslaagde voorbeelden noemen: de vestiging van
Grontmij op Kranenburg, de vestiging van het nieuwe KPN-overheidsdatacenter op Westpoort en het IBM Services Center Groningen waar in gezamenlijkheid met andere partijen is gezocht naar een aantrekkelijk aanbod als antwoord op de vraag van het bedrijf.
Ook zijn we verdergegaan met de doorontwikkeling van onze samenwerking met het bedrijfsleven. Uit de evaluatie van eind 2013 blijkt dat het functioneren van Het Fonds Ondernemend Groningen tot goede resultaten heeft geleid. Toen is tevens een besluit genomen over het vervolg. We hebben in het afgelopen jaar dan ook een intentieverklaring voorbereid als opmaat naar verdergaande samenwerking waarbij ondernemers(verenigingen) en de gemeente gezamenlijk
verantwoordelijkheid nemen voor het opstellen, uitvoeren en meefinancieren van de economische agenda van de stad. In een proces van co-creatie hebben we voorbereidingen getroffen voor G-kracht 2.0 en Het Akkoord van Groningen 3.0 waarbij het bedrijfsleven en de kennisinstellingen nadrukkelijk aan zet zijn.
Tussen 2011 en 2013 is Groningen opgeklommen van een zevende naar een tweede plaats in het onderzoek ‘Meest Gastvrije Stad’. We lieten 19 andere steden achter ons en moesten alleen Den Bosch voor laten gaan. Het aantal toeristische overnachtingen nam ondanks de crisis toe met ruim vijfduizend. In het afgelopen jaar zagen we een behoorlijke dynamiek in de binnenstad. Nogal wat winkeliers zijn gestopt en ook de horeca maakt moeilijke tijden door. Tegelijkertijd ontstonden veel nieuwe initiatieven. Mede dankzij de vele pop up-initiatieven doet Groningen het met een gemiddelde leegstand in de binnenstad relatief goed, zo bleek uit onderzoek van RTL Nieuws. De binnenstadondernemers waarderen de getoonde inzet van de gemeente: vanuit een faciliterende rol actief bijdragen aan het versterken van het winkelaanbod.
In 2013 hebben we consequent verder gewerkt aan versterking van onze kennissectoren Energie en Healthy Ageing. In het nationale Energieakkoord staat Groningen genoemd als pilotregio op energiegebied. Ook is Groningen met de inzending ‘Groningen, a smart energy city’ genomineerd voor de verkiezing tot Innovatiehoofdstad van Europa. Groningen kreeg regionale, nationale en internationale erkenning als Europese voorbeeldregio op het gebied van active and healthy ageing. Mede via het ‘oude’ cofinancieringsfonds voor kennisprojecten zijn omvangrijke projecten van de grond gekomen met een hoge multiplier en werkgelegenheidsperspectieven. Daalde het aantal vestigingen en arbeidsplaatsen in vrijwel alle bedrijfssectoren, lichtpuntje is de
werkgelegenheidstoename in de sectoren healthy ageing en ICT. Deze groei was vooral toe te schrijven aan de ziekenhuizen en de callcenters in de stad.
In het afgelopen jaar is de samenwerking met het SNN, de grote steden in het Noorden, de Regio Groningen-Assen en Eemsdelta intensiever geworden. We trekken samen op richting Den
Haag/Brussel, voeren gezamenlijk lobby en werken samen op terreinen als grensoverschrijdende samenwerking en het verwerven van bedrijvigheid. Ook over de grenzen werken we intensiever samen omdat het kansen biedt voor onze economie, arbeidsmarkt en innovatievermogen. In het afgelopen jaar hebben we deelgenomen aan verschillende internationale handelsmissies en grensoverschrijdende projecten. Het versterken van onze kennisinstellingen en ons bedrijfsleven stond daarbij telkens centraal. Daarmee hebben we actief bijgedragen aan de internationale
positie van onze kennissectoren, hebben interessante zakelijke contacten tot stand gebracht en externe investeringen bevorderd.
Noot: Alle cijfers op het gebied van arbeidsplaatsen en bedrijfsvestigingen in dit programma zijn voorlopige cijfers, afkomstig van Onderzoek en Statistiek Groningen, gemeten in de periode 1 april 2012-1april 2013.
Deelprogramma 1
RUIMTE VOOR BEDRIJVIGHEID
Met het deelprogramma ‘Ruimte voor bedrijvigheid’ zorgen we voor een goed
ondernemersklimaat in onze gemeente. Want als we willen dat er in onze gemeente meer banen komen dan moeten we er ook voor zorgen dat bedrijven en instellingen hier een goede plek hebben of krijgen. Wij helpen de bedrijven en instellingen daar zo goed mogelijk bij. Zo kunnen bedrijven zich richten op hun kerntaak: ondernemen en groei realiseren. Dat is weer goed voor de werkgelegenheid.