134.! De wet laat zowel de koper als de derde-bezitter toe de gevolgen van de nietigverklaring af te wenden door het verschil met de juiste prijs aan te vullen, onder aftrek van een tiende van de gehele prijs, met andere
328&R.&DEKKERS,&Handboek%burgerlijk%recht,%deel&II,&Brussel,&Bruylant,&1971,&513a&B.&TILLEMAN,&Totstandkoming%en%
kwalificatie%van%de%koop&in&Beginselen%van%Belgisch%privaatrecht,&Antwerpen,&Kluwer,&2001,&588W589a&J.&DEL&CORRAL,&
“Art.&1681W1682&BW”&in&E.&DIRIX&en&A.&VAN&OEVELEN&(eds.),&Bijzondere%overeenkomsten.%Artikelsgewijze%commentaar%
met%overzicht%van%rechtspraak%en%rechtsleer,&Mechelen,&Wolters&Kluwer,&2017,&11.&&
329& R.& VANDEPUTTE,& Overeenkomsten,& II,& Antwerpen,& Standaard,& 1981,& 34a& B.& TILLEMAN,& Totstandkoming% en%
kwalificatie%van%de%koop&in&Beginselen%van%Belgisch%privaatrecht,&Antwerpen,&Kluwer,&2001,&589.&&
woorden dient door de koper of de derde-bezitter ‘slechts’ 90% van de juiste prijs te worden betaald.331 Deze aftrek van 10% werd omwille van verschillende redenen doorgevoerd. Ten eerste was men van mening dat een onroerend goed slechts zelden tegen zijn marktprijs wordt verkocht. Ten tweede wou men als wetgever zijnde, door het behouden van een deel van de gunstaankoop, de koper enigszins stimuleren om het goed te behouden, wat in de geest van de opstellers van het Burgerlijk Wetboek de ideale oplossing was. Tot slot wou men de verkoper ook enigszins gaan sanctioneren voor zijn dwaasheid.332
Het principe van een ‘aftrek van een tiende van de gehele prijs’ werd voorgeschreven om de koop in stand te houden. Het betreft andermaal een toegeving vanwege de voorstanders van de benadeling voor meer dan zeven twaalfden. Evenwel mag men zich, mijns inziens, kritisch opstellen. Een tiende van de gehele prijs is een behoorlijk bedrag. Het als een sanctie gaan beschouwen, terwijl de benadeling voor meer dan zeven twaalfden net een remedie is om een contractueel onevenwicht op te vangen, is vreemd. Artikel 1674 van het Burgerlijk Wetboek is net een houvast voor de verkoper, maar diezelfde verkoper zou op het einde toch gestraft worden. Echter, kan hiertegen worden opgeworpen dat verkopen altijd de intentie was van de verkoper en dus de instandhouding van de overeenkomst voorkeur geniet. Daarbij verkrijgt de verkoper een hoger bedrag dan wat voordien werd gegeven.
135.! In België gaf de berekening van de opleg geen aanleiding tot moeilijkheden. In het Franse recht daarentegen ontstond ten gevolge van de muntontwaarding van de jaren 1945 tot 1958 in de rechtspraak een vrij ingewikkelde berekeningswijze. Deze wijze van prijsberekening kende geen navolging in België.333
Louter ter illustratie zetten wij deze berekeningswijze uiteen: men stelde namelijk vast dat de opleg, die soms
jaren na de koop werd aangeboden, ten gevolge van de muntontwaarding niet meer beantwoordde aan de
331&Als&een&onroerend&goed&met&marktwaarde&600.000&EUR&wordt&verkocht&voor&240.000&EUR,&die&prijs&ligt&beneden&vijf& twaalfden&(in&casu:&250.000&EUR).&Het&prijssupplement&dat&dient&betaald&te&worden&is&dan&gelijk&aan&360.000&EUR&minus& 60.000& EUR,& dus& slechts& 300.000& EUR.& Rb.& Brussel& 13& september& 1996,& Res.Jur.Imm.& 1996,& 88.& R.& DEKKERS,&
Handboek% burgerlijk% recht,& deel& II,& Brussel,& Bruylant,& 1971,& 514a& B.& TILLEMAN,& A.L.& VERBEKE& en& V.& SAGAERT,& Vermogensrecht%in%kort%bestek,&Antwerpen,&Intersentia,&2013,&202W203a&J.&HERBOTS,&M.&VERVOORT&en&S.&VAN&DER&
AUWERA,&“Koop”&in&Het%onroerend%goed%in%de%praktijk,&Mechelen,&Kluwer,&2015,&Afl.&273,&II.A.3W16.&&
332& R.& DEKKERS,& Handboek% burgerlijk% recht,% deel& II,& Brussel,& Bruylant,& 1971,& 513W514a& H.& DE& PAGE& en& A.& MEINERTZHAGENWLIMPENS,&Les%principaux%contrats,&Brussel,&Bruylant,&1997,&502a&B.&TILLEMAN,&Totstandkoming%en%
kwalificatie%van%de%koop&in&Beginselen%van%Belgisch%privaatrecht,&Antwerpen,&Kluwer,&2001,&591a&E.&SWAENEPOEL,&
Toetsing& van& het& contractuele& evenwicht,& Antwerpen,& Intersentia,& 2011,& 127a& B.& TILLEMAN,& A.L.& VERBEKE& en& V.& SAGAERT,&Vermogensrecht%in%kort%bestek,&Antwerpen,&Intersentia,&2013,&203a&J.&DEL&CORRAL,&“Art.&1681W1682&BW”& in&E.&DIRIX&en&A.&VAN&OEVELEN&(eds.),&Bijzondere%overeenkomsten.%Artikelsgewijze%commentaar%met%overzicht%van%
rechtspraak%en%rechtsleer,&Mechelen,&Wolters&Kluwer,&2017,&9.&&
333& B.& TILLEMAN,& Totstandkoming% en% kwalificatie% van% de% koop& in& Beginselen% van% Belgisch% privaatrecht,& Antwerpen,& Kluwer,& 2001,& 592a& J.& DEL& CORRAL,& “Art.& 1681W1682& BW”& in& E.& DIRIX& en& A.& VAN& OEVELEN& (eds.),& Bijzondere%
overeenkomsten.%Artikelsgewijze%commentaar%met%overzicht%van%rechtspraak%en%rechtsleer,&Mechelen,&Wolters&Kluwer,&
reële waarde van de som die ten tijde van de koop ontbrak. Dit gaf aanleiding tot een specifieke berekeningswijze waarbij men in twee stappen tewerk ging. In een eerste stap werd het onroerend goed geschat ten tijde van de koop om het bestaan en de omvang van de benadeling vast te stellen. In de tweede stap werd het bedrag van de opleg bepaald in functie van de benadeling die men had in de eerste stap. Finaal werd de aftrek van een tiende berekend op de aanvankelijke koopsom vermeerderd met de opleg.334
136.! Indien de koper of derde-bezitter opteert voor deze optie, zijn zij ertoe gehouden de interest van het aanvullende bedrag te betalen, te rekenen vanaf de dag waarop de eis tot vernietiging werd ingesteld.335 Deze bepaling is bekritiseerbaar daar de koper reeds de volledige opbrengst van de zaak heeft genoten, vanaf de dag van de koop zelf al.336