• No results found

109.! De termijn van twee jaar begint, overeenkomstig artikel 1583 van het Burgerlijk Wetboek, te lopen vanaf de datum van de koop, meer bepaald vanaf het moment dat er een wilsovereenstemming is over alle essentiële en substantiële elementen van de koopovereenkomst.276 Zo oordeelde het hof van beroep te Antwerpen dat bij toepassing van de artikelen 1583 en 1589 van het Burgerlijk Wetboek een overeenkomst totstand is gekomen wanneer een wederzijdse toestemming bestaat omtrent de verkochte zaak en de daarvoor verschuldigde prijs. Het geval waarbij de partijen een andere benaming aan hun overeenkomst gaven, in casu een intentieverklaring, heeft niet tot gevolg dat dergelijke overeenkomst niet meer als peildatum wordt genomen voor de aanvang van de termijn van twee jaar.277

110.! Wanneer zowel een onderhandse koopakte als een authentieke akte werden verleden, dan begint de termijn in principe te lopen vanaf de ondertekening van de onderhandse koopakte, tenzij het ondertekenen van een authentieke akte als opschortende voorwaarde werd bedongen of wanneer de authentieke akte de onderhandse koopakte wijzigt. In dergelijke uitzonderingsgevallen begint de termijn te lopen vanaf de ondertekening van de authentieke akte.278

274&Cass.&13&maart&1884,&Pas.&1884,&I,&82a&Cass.&11&februari&1971,&RW&1971W72,&188a&Cass.&13&november&1981,&Arr.Cass.& 1981W82,&369.&De&in&artikel&3&van&de&Hypotheekwet&voorziene&kantmelding&is&een&regeling&van&openbare&orde.&Het&betreft& een&exceptie&dat&door&de&verwerende&partij&(de&koper)&in&elke&stand&van&het&geding&kan&worden&opgeworpen,&maar&tevens& ambtshalve&dient&te&worden&onderzocht&door&de&rechter.&

275& Cass.& 17& februari& 1984,& Arr.Cass.& 1983W84,& 770a& K.& VAN& EECKHOORN,& “De& vordering& o.g.v.& benadeling:& is& de& kantmelding&van&deze&vordering&verplicht&en&kan&deze&vordering&worden&ingesteld&bij&verkoop&tegen&lijfrente?”,&AJT%1999W 2000,&53.&

276&Rb.&Brussel&29&november&1966,&Pas.&1967,&III,&58a&Brussel&10&november&2005,&Rev.not.b.&2006,&afl.&3000,&527.&Het& uitstellen&van&de&eigendomsoverdracht&heeft&geen&impact&op&de&termijn&die&in&acht&genomen&dient&te&worden.&De&enige& datum&die&in&overweging&dient&te&worden&genomen&is&die&van&de&koopovereenkomst.&B.&TILLEMAN,&Totstandkoming%en%

kwalificatie% van% de% koop& in& Beginselen% van% Belgisch% privaatrecht,& Antwerpen,& Kluwer,& 2001,& 582a& R.& DEKKERS,& N.&

CARETTE,& G.& BAETEMAN,& A.L.& VERBEKE& en& K.& VANHOVE,& Handboek% burgerlijk% recht,% deel& III,& Verbintenissen,%

bewijsleer,%gebruikelijke%contracten&Antwerpen,&Intersentia,&2007,&525a&E.&SWAENEPOEL,&Toetsing%van%het%contractuele% evenwicht,&Antwerpen,&Intersentia,&2011,&123a&B.&TILLEMAN,&A.L.&VERBEKE&en&V.&SAGAERT,&Vermogensrecht%in%kort% bestek,&Antwerpen,&Intersentia,&2013,&201.&&& 277&Antwerpen&25&september&2017,&Limb.Rechtsl.&2018,&afl.&1,&37.&& 278&Rb.&Brussel&29&november&1966,&Pas.&1967,&58a&A.&KLUYSKENS,&De%contracten,&Antwerpen,&Standaard,&1952,&158a& J.&HERBOTS,&M.&VERVOORT&en&S.&VAN&DER&AUWERA,&“Koop”&in&Het%onroerend%goed%in%de%praktijk,&Mechelen,&Kluwer,& 2015,&Afl.&273,&II.A.3W14.&&

111.! Bij een optieovereenkomst is er pas sprake van een wilsovereenstemming van zodra de optie wordt gelicht. De termijn voor het instellen van de vordering tot nietigverklaring op grond van benadeling voor meer dan zeven twaalfden begint dan ook te lopen vanaf het ogenblik van het lichten van de optie.279

112.! Als de koop onder opschortende voorwaarde werd gesloten, begint de termijn pas te lopen bij de verwezenlijking van de voorwaarde. Dit lijkt enigszins in te gaan tegen het principe dat een vervulde voorwaarde terug werkt tot op de dag waarop de verbintenis is aangegaan. Dergelijke principe werd hier niet aangenomen, aangezien de vordering tot vernietiging op grond van benadeling voor meer dan zeven twaalfden alreeds vervallen kan zijn vooraleer de voorwaarde in vervulling is gegaan.280

113.! Als de koop onder ontbindende voorwaarde werd gesloten, loopt de termijn vanaf de totstandkoming van de overeenkomst. Een verkoop onder ontbindende voorwaarde sorteert namelijk onmiddellijk rechtsgevolgen.281 Een specifieke toepassing hiervan ligt vervat in artikel 1676, lid 3 van het Burgerlijk Wetboek, met betrekking tot de wederinkoop. Het beding van wederinkoop verschaft de verkoper het recht om, voor het verstrijken van een bepaalde termijn, de zaak terug te nemen, tegen terugbetaling van de prijs. Dergelijke clausule maakt deel uit van de overeenkomst en werkt als een ontbindende voorwaarde. Het derde lid van artikel 1676 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt nu dat de termijn van koopvernietiging losstaat van de termijn die men conventioneel zou overeengekomen zijn, waarbinnen het recht van wederinkoop zou moeten worden uitgeoefend. De termijn voor het instellen van de vordering tot vernietiging op grond van benadeling voor meer dan zeven twaalfden neemt al een aanvang vanaf het ogenblik waarop de partijen tot een wilsovereenstemming gekomen zijn.282

279&Rb.&Brussel&13&september&1966,&Rev.not.b.&1967,&257a&A.&KLUYSKENS,&De%contracten,&Antwerpen,&Standaard,&1952,& 585a& H.& DE& PAGE,& Traité% élémentaire% de% droit% civil% belge,& IV,% Principaux% contrats,& Brussel,& Bruylant,& 1972,& 363a& R.& VANDEPUTTE,&Overeenkomsten,&II,&Antwerpen,&Standaard,&1981,&32a&B.&TILLEMAN,&Totstandkoming%en%kwalificatie%

van%de%koop&in&Beginselen%van%Belgisch%privaatrecht,&Antwerpen,&Kluwer,&2001,&583.&&

280&Deze&oplossing&wordt&gesteund&op&een&analogische&toepassing&voorzien&in&artikel&2257&van&het&Burgerlijk&Wetboek.& Dit& artikel& bepaalt& dat& de& verjaring& niet& loopt& ten& aanzien& van& een& schuldvordering& die& van& een& voorwaarde& afhangt,& zolang& die& voorwaarde& niet& vervuld& is.& J.& LIMPENS,& La% vente% en% droit% belge,& Brussel,& Bruylant,& 1960,& 238a& R.& VANDEPUTTE,&Overeenkomsten,&II,&Antwerpen,&Standaard,&1981,&32a&H.&DE&PAGE,&Traité%élémentaire%de%droit%civil% belge,&IV,&Brussel,&Bruylant,&1972,&492a&B.&TILLEMAN,&Totstandkoming%en%kwalificatie%van%de%koop&in&Beginselen%van% Belgisch%privaatrecht,&Antwerpen,&Kluwer,&2001,&583W584a&R.&DEKKERS,&N.&CARETTE,&G.&BAETEMAN,&A.L.&VERBEKE& en&K.&VANHOVE,&Handboek%burgerlijk%recht,%deel&III,&Verbintenissen,%bewijsleer,%gebruikelijke%contracten&Antwerpen,& Intersentia,&2007,&525.& 281&Luik&30&oktober&1929,%JL&1929,&313a&J.&LIMPENS,&La%vente%en%droit%belge,&Brussel,&Bruylant,&1960,&238a&H.&DE&PAGE,& Traité%élémentaire%de%droit%civil%belge,&IV,&Principaux%Contrats,&Brussel,&Bruylant,&1972,&492.&&

282& H.& DE& PAGE,& Traité% élémentaire% de% droit% civil% belge,& IV,& Principaux% Contrats,& Brussel,& Bruylant,& 1972,& 492a& B.& TILLEMAN,&Totstandkoming%en%kwalificatie%van%de%koop&in&Beginselen%van%Belgisch%privaatrecht,&Antwerpen,&Kluwer,& 2001,& 584a& E.& SWAENEPOEL,& Toetsing% van% het% contractuele% evenwicht,& Antwerpen,& Intersentia,& 2011,& 124a& J.& HERBOTS,&M.&VERVOORT&en&S.&VAN&DER&AUWERA,&“Koop”&in&Het%onroerend%goed%in%de%praktijk,&Mechelen,&Kluwer,& 2015,& Afl.& 273,& II.A.3W14a& J.& DEL& CORRAL,& “Art.& 1676& BW”& in& E.& DIRIX& en& A.& VAN& OEVELEN& (eds.),& Bijzondere%

overeenkomsten.%Artikelsgewijze%commentaar%met%overzicht%van%rechtspraak%en%rechtsleer,&Mechelen,&Wolters&Kluwer,&