_____ gedag.
Bescheiden schrijft hij erbij, dat 1) 114, 2) 76, 3) 27, 4) 3 en 5) 44 nevenoplossingen heeft. Mij heeft het al uren gekost om één oplossing te vinden. De goede oplossingen behoeft u niet naar Onze Taal te sturen. Alle briefschrijvers bedankt.
Late bestelling decembernummer
Wij bieden onze lezers onze verontschuldigingen aan voor de zeer late bezorging van het decembernummer van de vorige jaargang. De oorzaak moet worden gezocht bij de verdere automatisering van de inning van de contributie. Hoewel de
voorbereidende werkzaamheden daarvoor tijdig hebben plaatsgevonden, moesten we, tot onze spijt, ervaren dat de instantie die deze nieuwe werkwijze zou uitvoeren, zich niet bepaald aan dienstbetoon te buiten is gegaan. Het gevolg is geweest, dat een deel van de oplage van Onze Taal pas vlak voor Kerstmis en het restant erna ter verzending aan de post kon worden aangeboden. Voeg daarbij de gebruikelijke grote drukte in deze toch al zo veel van de post vergende periode en men heeft de verklaring waarom de vorige aflevering zo laat in het bezit van de leden is gekomen. Nogmaals onze verontschuldigingen daarvoor!
24
[Korte berichten]
□ □ □ □ □ □ □ □
PCUdB
■ M.M. Zwitser uit Vierhouten vraagt ‘iemand van u’, in casu iemand van dit blad dus, zijn licht te laten schijnen over de betekenis van het woord reëel in een kranteknipsel uit de NRC van 1 september jongstleden. ■ De gewraakte zin in het kranteknipsel luidt als volgt: Misschien zou er meer diepgaand gecontroleerd moeten
zijn, maar dat zou destijds niet erg reëel zijn geweest. ■ Goed, of iemand van ons
daar maar even het licht over wil laten schijnen. ■ De meest reëele benadering is wellicht in dezen het woord verhullend of schijnheilig te laten vallen. Dat suggereert de geachte bijdrager zelf. ■ Maar zou het ook niet kunnen zijn dat het woord in kwestie hier de betekenis van realiteitszin getuigend heeft? De Hedendaagse Van Dale althans keurt dit taalgebruik niet af. ■ Een logisch vervolg op de voorafgaande retorische vraag is, of het ooit van werkelijkheidszin getuigt om niet al te hevig te controleren. ■ Maar dan gaat het taalprobleem ethische vormen aannemen. ■ Aldus hul ik het vraagstuk van M.M. Zwitser weer in passend duister, en zwaai ik mijn licht naar gene zijde. ■ Mevrouw L.G. de Graaf uit Oegstgeest constateert na een opmerking over tig en een uithaal naar de streepjesziekte in het journaal voor doven en hardhorenden een nieuw gebrek in dit zachte medium: accenttekens en trema's ontbreken er in de tekst, en sinds Mozambique tot Moçambique werd omgedoopt, moet de slechter ter ore medemens het met Mocambique doen. ■ Dit leidt weer tot het vermoeden dat het heel goed mogelijk is dat op niet al te lange termijn wegens de zegeningen van het op Amerikaanse leest geschoeide tekstverwerkingswezen ons alfabet wordt gereduceerd tot het no-nonsense-abc van het opleidingsinstituut dat vroeger kleuterschool heette. ■ Meer licht over taal. J. van Tright uit Best vraagt een advertentie in het Algemeen Dagblad te analyseren, waarin drie zinnen voorkomen met een wat curieuze logica. Een van die zinnen ten voorbeeld: De man die in zo'n
auto stapt, is niet meer dezelfde die uitstapt. ■ Commentaar van Van Tright: het lijkt
alsof iemand met terugwerkende kracht kan veranderen. Nu schrik ik, zoals aan het begin van dit schrijven u al duidelijk moet zijn geworden, van een beetje surrealisme niet terug; en als er alleen dat stond wat Van Tright vreest, dan zou ik zeggen, alla, in menig literair hoogstaand werk staan ook dingen die boven de
huis-tuin-en-keukenlogica uitstijgen, en dat is juist het literaire ervan, dus waarom zou dit niet mogen? Maar er staat iets wat mijn verbeeldingskracht te enen male en definitief duizelingwekkend overstijgt: vlak voordat het individu instapte was hij nog voorbestemd om als dezelfde man weer uit te stappen, maar deze lotsbeschikking is bij zijn intrede in het spiksplinternieuwe automobiel om mysterieuze redenen gewijzigd. Dit is òf superliteratuur òf nonsens. ■ En in geen geval reclame voor het gepropageerde vehikel. ■ Nu is er ook nog wat binnengekomen post aangaande het al dan niet abusievelijk vermelden van lidwoorden voor (afkortingen van) eigennamen. ■ De V&D en zo, u weet wel. ■ Eén lezer zegt dat juist het weglaten waar het plaatsen verplicht is, hem opvalt: ik vlieg met KLM. Een ander vindt dat je soms wel de V&D mag zeggen: de V&D in de Bilderdijkstraat ter onderscheiding van de V&D in de
Kalverstraat. Dat is natuurlijk wel zo, maar het probleem is of we het goed moeten keuren als de V&D in niet-onderscheidende zin wordt gebruikt. ■ Het interessantste vind ik de observatie van mr. J.W. Scheffer uit Rijswijk. Hij constateert dat men naar
de Elzas, de Provence, maar naar Bretagne en Normandië gaat. ■ Inderdaad vreemd,
maar Nederland heeft ook dergelijke inconsequenties: we spreken van de Veluwe, de Betuwe, de Peel, de Kempen, maar ook van Twente. ■ Naar mijn gevoel gaat het bij gebieden die met een lidwoord worden aangeduid om landstreken met een iets vagere begrenzing. Helemaal hard kan ik dat niet maken, evenwel. ■ Een kop uit de Volkskrant naar aanleiding van het recente Braziliaanse nucleaire schandaal: Rellen bij begrafenis door besmetting doden. ■ Zou u na tien jaar nog weten wat hiermee bedoeld zou kunnen zijn?
25
26