Preventie en ‘Voorst onder de Loep’

Ik vind dingen zoals dit interview altijd heel waardevol. Dat jullie vragen om de mening van anderen. En ik denk dat dat de key is om tot de zorgverbetering te komen. Dat op het moment dat iets niet werkt dat ik het gevoel heb dat ik dan bij iemand terecht kan. En dat wij ons blijven uiten en dat we met zijn allen verantwoordelijk blijven voelen voor het proces.

Hoe luid is onze stem in het verhaal van deze opdracht in dit project Voorst onder de Loep?

Overheid in de regie functie, stevig daar in gaan zitten. Mooi dat de gemeente Voorst 450 mensen interviewt.

Mooi initiatief dit project. Zou ook op school moeten gebeuren. Elke leerling interviewen.

Bevragen hoe zij onderwijs zien, wat is leuk, wat zouden ze anders zien, wat is je eigen aandeel daarin. In het kader van preventie kan dit zeer nuttig zijn. Preventie begint ook overal waar je gezien wordt.

Ten eerste dat het goed gaat met de gemeente Voorst. Om dit project op te pakken zijn zij goed bezig. Ik denk dat het echt heel zinvol is dat wil ik benadrukken. Echt positief.

Ik hoop ook eigenlijk dat leerlingen en kinderen geïnterviewd worden! Aanbeveling! De

doelgroep wordt vergeten te vragen. Ik weet zeker dat je hele mooie antwoorden krijgt. Als er wat is, vraag het aan de persoon zelf. Je kunt preventief veel doen om voortijdig schoolverlaten voorkomen. Het is ook een onderwijs ding om te zeggen dat wij leerlingen voorbereiden op de maatschappij. Wat een flauwekul vind ik, de leerlingen zitten toch al in de maatschappij, zij zijn de maatschappij. Je hoeft ze niet voor te bereiden, ze zitten er al in! Hoe mooi is het dan dat zij zelf mogen mee denken. Dat is toch prachtig.

Dit project Voorst Onder de Loep en de projectleider Koen van Bremen waardeer ik zeer, het is een goed initiatief.

En als je nu kijkt naar de methode Klinkers dan komt het dichterbij, ik zeg niet dat dit het waarborgt, maar doordat ze kijken meer naar wat geeft die klant en wat moeten we daarmee doen. Dan kom je dichtbij bij wat ik in het onderwijs tegenkwam, jouw handelen moet

situationeel zijn. Dat er per geval en per situatie gekeken moet worden naar de situatie van een groep en een individu. En dat kan ik betekenen voor hen. Ik had bijvoorbeeld een geval van iemand die men gewoon naar een dorp wilde sturen omdat men dacht dat hij niet goed functioneerde, terwijl het enige wat hij wilde was gezien worden, het was een hele intelligente man. Dit soort ervaringen vormen de basis waarvan ik vind dat je met mensen moet werken.

65

Omdat preventie zich met name richt op het verloren deel, om die erbij te betrekken. Vind ik dat er iets geheel anders moet gebeuren. En ik hoop ook dat, dat na de interviews, dat ook naar voren gaat komen. En dan is ook de vraag en hoe ga je dat nu doen? Ik heb in de methode Klinkers ook gekeken en dan denk ik, ja het gevaar voor bureaucratisering ligt echt om de hoek.

Ja, dat is een hele mond vol en dan ga je natuurlijk, dan wil je het eigenlijk hebben over de maatschappelijk problemen die er zijn en waar je wat aan zou willen doen en waar we dan inderdaad nu onvoldoende nog in slagen en dat kan natuurlijk over van alles gaan. Nou ja, ik heb wel eventjes, heel eventjes over nagedacht van, het kan heel breed zijn, preventie. Op zoveel terreinen kan je preventie plegen, zeg maar. En er zijn natuurlijk heel veel

maatschappelijke problemen. Je kunt ze niet allemaal benoemen, natuurlijk. Maar goed ik neem aan dat door al die gesprekken die er gevoerd zijn, dat ze wel allemaal genoemd worden.

Laten we er met elkaar op gericht om het samen te doen. Ik zou het wel fijn vinden als de politiek wat meer zijn hand zou uitsteken. We kregen vorig jaar de uitnodiging over een dik rapport over dit thema, op korte termijn rond kerst was dat, toen voelde ik me niet

uitgenodigd. Kom maar op onze voorwaarden praten. Toen werd ik er op gewezen, belangrijke ontwikkeling. Maar dan mag ik mee in het rapport van de gemeente. Het is niet open genoeg.

Dit vind ik mooi, dit is open van meet af aan. Het moet ergens starten, dat snap ik ook. Ik heb het ei van Columbus niet.

Ik ben maar een stukje van de puzzel. Het is mooi dat er breed geïnventariseerd wordt en het is ook wel mooi dat we dit interview doen. Wat ik lastig vond is dat ik best wel ideeën heb, maar dat ik het zelf lastig vind om dat naar boven te halen. Terwijl als je in gesprek bent met meerdere mensen en iemand noemt iets dan kan je meer associëren en breed denken. Dan kom je vaak toch wel verder. Misschien dus toch nog meer grotere bijeenkomsten. Aan de andere kant zijn er best sessies geweest waarin we konden aansluiten, maar dan heb je te maken met de werkdruk. We hebben een tekort door ziekte en vakantie. Dan gaat het gewone werk voor. Dit is er wat er nu bij mij opkomt, maar dit is niet het enige.

Toen ik gemeentesecretaris was heb ik een cultuurveranderingsproject onder handen gehad De Gemeente Voorst binnenstebuiten. Hoe raken nou bestuurders en ambtenaren, hoe zijn die nu heel bewust en actief bezig om te organiseren dat ze van buitenaf gevoed worden en niet van binnen uit. Dat is heel belangrijk. Dan ben je geen ambtenaar en jullie maken er een mooi boek van en dan is er een boek. Het gaat eigenlijk om de hele attitude. Want ik heb heel veel mooie boeken in de kast liggen. Moet ik misschien ook even zeggen, de afgelopen 15 jaar heb ik interim-management gedaan in alle gemeente in de buurt Deventer, Zutphen, Apeldoorn, Lochem en Zwolle.

Nou ik ga van de hak op de tak. Ik had het over Koen. Bij Koen heb ik het gezegd en heb ik het zelf ook gemerkt. Ik heb tot mijn 65ste gewerkt. En toen hoorde ik, je houdbaarheidsdatum is nog niet voorbij, en je innovatieve karakter ook niet. Maar ik ben door de inspectie

gewaarschuwd op een gegeven ogenblik. Die zei: schitterend maar nu wil ik jou even niet

66

horen. Nu wil ik even de school horen. En toen zij hij tegen mij, merk je de discrepantie? Wat betekent het onderwijs? Wat betekent het op het moment dat je vertrekt? En dat is bij Koen dus ook het geval. Of kan het geval zijn. Vanwege zijn enthousiasme. En ik kijk naar de

ambtenaren in de gemeente die vrezen de cultuuromslag die Koen teweegbrengt, ik spreek van wat nu op me overkomt anderen niet te kort gedaan. En ik zie die cultuuromslag bij Koen, die heeft gemaakt. Maar de ambtenaren die het nog niet of niet helemaal zijn idealisme hebben.

Als dat wegvalt, wat blijft er dan over? Wie gaat op deze manier te werk? En dat vind ik ook het gevaar hiervan. Ik heb gemerkt bij innovatie in het onderwijs dat ik dacht na 8 jaar, nou ik heb dat en dat bereikt. En toen heeft iemand me geleerd om op een andere manier te kijken

volgens de methode Klinkers. Wat gebeurt er aan de onderkant? Hoeveel stappen heb je gemaakt? Het staat in de papieren wel dat je jouw doel hebt bereikt, maar heb je echt gekeken wat er daadwerkelijk gebeurt? En dan kom je leerkrachten tegen die ja zeggen maar nee doen.

En dat zie je in iedere organisatie. Hoe krijg je mensen zo ver dat ze als het ware die inspiratie die Koen heeft ook bij zichzelf vinden. Of moet Koen zeggen, trek voor en loop niet achter de wagen. Dit is een heel goed initiatief en ik ben echt blij dat het gebeurt want zo heb ik zelf ook gekeken en gehandeld, maar ik zie ook grote gevaren.

Ik heb het met Koen er even over gehad. Ik vind dat heel moeilijk. Want als je mij nu hoort praten denk ik, ik breng heel veel haken en ogen aan het feit dat het gebeurt. Dat vind ik al een heel gezonde ambitie. Dat men op deze manier wil denken en beleid wil maken. En dan gaat het erom, hoe kunnen we dat later laten afdalen. Binnen de management lagen, binnen de organisaties. En hoe krijgen we dan dus de vinger bij de pols. Waarbij er niet wordt gezegd en dit hebben we bereikt, want resultaat is niet altijd heel concreet. Resultaat is heel vaak alleen maar intentie. Oftewel je ziet het niet binnen een dag. Je ziet het niet binnen 14 dagen. Als organisaties in staat zijn om een oog te hebben van, wat zie ik? Wat gebeurt er?

Terugkoppelen. Ik zie dat en dat, hoe gaan we daarmee om? Wat is het convenant waarin we werken? Ga in het kader van werk en inkomen een convenant aan met de bedrijven. Waardoor je halfjaarlijks gaat reflecteren. Wat gebeurt er? Hoe gebeurt het? Wat gaan we vervolgens doen? En vooral doelen stellen die haalbaar zijn. Heel marginaal maar ga op die manier op pad.

Eigenlijk zou de ambitie moeten zijn, stel niet te hoge ambities maar probeer in een cyclus steeds weer van onderaf de ambities te stellen. Niet van boven. En dan als je het over werk en inkomen hebt bijvoorbeeld dat de ambitie van de werkgever mede geformeerd wordt vanuit de werknemer. En weet je dat is moeilijk. Die werknemer, zeker op dat niveau, is de doelstellingen en de ambities heel nabij. Het is heel banaal maar laat me het zo zeggen als ik wil werken wil ik verdienen maar wil ik me ook verbonden voelen. Zo is het bij de 10% ze voelen zich niet meer erbij horen. Dit is wat ik heel essentieel vind van hoe hou je de dingen zuiver?

Verder wil ik wel zeggen dat ik het wel heel goed vind wat de gemeente nu doet, met name het horen van de belangrijkste stakeholders. Verder zou je behalve de stakeholders ook de directe burger kunnen aanspreken. Met evaluaties, het kan via een zorgpartij of een andere partij. Wat ook gedaan zou kunnen worden, ik weet niet of jullie dat al doen, is het organiseren van inloopochtenden of inloopavonden. Met burgers in gesprek gaan en zelfs ook met de aanwezigheid van de burgemeester bijvoorbeeld.

67

Ik denk dat de Bloemlezing naar alle fractievoorzitters gestuurd zou moeten worden om mee genomen te worden in de volgende verkiezingen.

Laten we er met elkaar op gericht om het samen te doen. Ik zou het wel fijn vinden als de politiek wat meer zijn hand zou uitsteken. We kregen vorig jaar de uitnodiging over een dik rapport over dit thema, op korte termijn rond kerst was dat, toen voelde ik me niet

uitgenodigd. Kom maar op onze voorwaarden praten. Toen werd ik er op gewezen, belangrijke ontwikkeling. Maar dan mag ik mee in het rapport van de gemeente. Het is niet open genoeg.

Dit vind ik mooi, Voorst onder de Loep is open van meet af aan. Het moet ergens starten dat snap ik ook. Ik heb het ei van Columbus niet.

Je zou dit soort gesprekken kunnen voeren. Je kunt doen wat de gemeente tot nu toe nooit eerder heeft gedaan, met name huiskamergesprekken. En dan zou je veel boven tafel krijgen.

Veel informatie die je dan goed kunt opslaan. Wat ik vind is dat jullie beter naar de gezinnen toe kunnen gaan waar de problematiek heerst in plaats van mij en andere sleutelfiguren te interviewen. En gaan ervaren wat zij ervaren als probleem. Want ik kijk van de buitenkant er naar, ik ervaar het niet werkelijk. Ik leef het niet letterlijk zelf.

Hier, bij ouderen kan de gemeente ook die huiskamergesprekken voeren. Zodat ze inzicht kijken in de problematiek. Dat hoef je niet bij iedereen te doen maar bijvoorbeeld boven de 80 te beginnen. Dan kan je de problemen in kaart brengen en gericht oplossingen bedenken. De gesprekken kunnen dan net zoals nu geschieden. Wat ik duidelijk wil maken dat, door het voeren van zulke gespreken met de gemiddelde burger, je achter de werkelijke problemen en oorzaken kunt komen. De interviews moeten niet alleen met sleutelfiguren geschieden maar ook met de gemiddelde burger. Dat denk ik zelf.

68

Hoofdstuk 2: Zijn er maatschappelijke problemen in