Hoe staat de preventie ervoor?

Het gaat goed met preventie

Ik zie geen problemen op ons afkomen wat betreft preventie. Het contact met de gemeente is zeer prettig, de betrokkenheid is groot en er zijn korte lijnen. Ook is er een goed contact met de buurt. Verder bieden vrijwilligers zichzelf aan om te vragen of ze mogen helpen.

52

Het maakt het zo zwaar, omdat je het hebt over problemen. Terwijl ik denk we zitten juist vanuit preventie om die problemen op te lossen. Er gaat ook heel veel goed. Juist ook om te kijken hoe we die problemen kunnen voorkomen, dan lijkt het meteen alsof het zo heel zwaar is.

Ik ben eigenlijk al redelijk tevreden met het preventieplan wat we nu hebben. We zetten in op meer bewegen, we hebben waterpunten, bevorderen de gezonde levensstijl, enz. Het is een goed plan. Wel ambitieus maar dat moet ook. Ik denk dat 80% nu al mee doet aan ons plan. We zouden nog wel meer kunnen en willen maar dan moet er eerst naar middelen worden

gezocht.

We moeten niet doorslaan met preventie

Een andere ontwikkeling is meer wat ik persoonlijk denk. Dat er meer een grens moet zijn in wat de overheid moet willen van mensen. En ook een stukje verantwoordelijkheid daar moet laten. Als je het hebt over dingen als gezonde school. Ik denk, we moeten niet doorslaan in preventie in de zin dat, hoe moet ik dat zeggen. Ik vind dat als het gaat om sporten en voeding van kinderen de ouders een belangrijke verantwoordelijkheid hebben. En dat we ouders niet kunnen dwingen elke dag hun kinderen groente en fruit te laten eten. Het is goed om te informeren maar het wordt wel eens belerend laat me het zo maar zeggen. Ik denk dat je daarmee moet oppassen. Ik vind dat de overheid er wel eens ver in gaat.

Ik vind dat het probleem voor de (oudere) mensen zelf het meest knellend is en dat er allerlei initiatieven zijn om het probleem te voorkomen of te verkleinen, maar dat die initiatieven soms ook gekunsteld of gezocht lijken. Het is geen taak van de overheid om dit allemaal te willen regelen in beleidsregels en dergelijke. Ik vind dat we de doelen niet te hoog moeten stellen. We moeten de lat niet te hoog willen leggen. Dus geen concreet doel, niet te idealistisch. Iedereen moet iets van zijn leven maken. Mensen moeten vooral zelf dingen willen en onder de mensen willen blijven. Dat ze bijvoorbeeld naar een dagopvang gaan en gebruik maken van de

mogelijkheden die er al zijn. Ik vind niet dat er altijd een taak voor de overheid ligt of voor bijvoorbeeld een stichting Mens en Welzijn. Verenigingen schreeuwen om mensen, dus er zijn genoeg mogelijkheden om niet te vereenzamen.

De gemeente moet zich juist wel uitspreken

Het gekke wat ik dan vind in deze samenleving dat als de gemeente dan educatie geeft dat dan gelijk wordt gezien als betuttelend. Waar bemoeit men zich mee. Maar ja wat moeten we anders. Over andere taken en dingetjes vinden wij het doodnormaal dat je eerst getraind wordt en papiertjes moet halen. Alsof men de ogen gesloten heeft voor alle ellende die het scheiden veroorzaakt. En waarschijnlijk is dit omdat men het zelf ook heeft meegemaakt. En het

ingewikkeld vinden om het hierover te praten en dat als oorzaak van veel problemen te zien.

Maar dat is het toch wel. Maak het dan maar financieel, want het is ook een gigantische

kostenpost wat het aan hulpverlening kost. Dus ik denk dat gemeenten heel veel kunnen doen in het preventieve. Maar ik denk dat je je als gemeente gewoon moet uitspreken. Dit is onze visie.

53 Er is nog een slag te slaan met preventie

Er is nog wel een slag te behalen in het preventieve stuk, ook voorlichting naar de scholen, hoe ga je met je geld om. Ga je wel een lening aan of niet. Studenten willen allemaal op reis, en sluiten daar een studiefinanciering op af omdat het zo makkelijk gaat. Dat zou niet moeten kunnen zoiets. Daarin is nog veel te behalen, de voorlichting.

Nu wordt er heel erg ingestoken op het oplossen en focussen op wat er allemaal fout is en gaat. Uitgangspunt zijn de problemen. Dat is een verkeerde insteek. Samendoen is de basis waar oplossingen vandaan komen. Helaas is er altijd te weinig geld beschikbaar om goede oplossingen neer te zetten.

Problematische ontwikkelingen zijn er zozeer niet meer, maar we zijn ze beter gaan zien. Niet alleen zichtbaar maken van de problemen is voldoende, meer focus, signaleren is niet

voldoende. Er moet meer opgepakt worden en een gevolg krijgen. Ik denk dat daar de grootste uitdaging ligt. Daar zijn kennis en voorzieningen voor nodig en die moeten er zijn en worden ingericht. Om er een antwoord op te vinden. Als het er is, is het dan goed georganiseerd en is het algemeen bekend. Gemeente moet investeren op het vroeger inzetten op preventie op alle leefgebieden.

Preventie in de gezondheidszorg verdient ook aandacht. Het gevoel dat er voor je wordt gezorgd als burger, in de zin van pre-zorg, zorg, en nazorg. Dat ontbreekt in Nederland, en dus ook in de gemeente Voorst.

Er zijn vast ook wel andere problemen die benoemd kunnen worden. Je kunt het ook nog hebben over gewicht en alcoholverslaving en noem maar op. Wat ook nog steeds aandacht nodig heeft in de preventie, maar daar hadden we het nu even niet over.

In Scandinavië zijn ze veel verder. Denken ze bijvoorbeeld op een andere manier over detentie.

Uiteindelijk is het idee dat iemand beter terug komt in de maatschappij. Resocialiseren is het idee. Iemand vertoont verkeerd gedrag. We leggen een straf op. Maar iemand puur achter het hek zetten, dat heeft nog nooit gewerkt. In Scandinavië gaan ze keihard met elkaar aan het werk, maar er zijn geen bewakers met pistolen. Iemand komt veel beter terug in de

maatschappij. De meeste criminelen worden hier geboren door detentie. In de gevangenis of jeugddetentie komen ze in aanraking met zelfde soort met tips en trucs. Ze komen in een vicieuze cirkel terecht. Is weer een technische oplossing, iemand achter het hek zetten, wakker je alleen maar weerstand tegen overheid of zorgverleners mee aan. Wat voor iemand komt er dan terug in de maatschappij? Technische oplossingen voor een menselijk probleem daar ga je nooit op lange termijn resultaat mee halen. Korte termijn wel. Iemand is langer weer op straat, dan van de straat. Hoe kun je iemand die heeft vastgezeten nu weer hetzelfde op straat krijgen en weer een misdaad pleegt? Je hebt iemand dag en nacht bij je om mee te werken en je doet daar niets mee. Dan faalt toch het systeem? Enige wat je dan bereikt hebt, is dat iemand even van de straat was. De vraag is hoe is iemand tot z’n eerste daad gekomen en waarom krijg je hem niet in het gareel? Daar is niet altijd een oplossing voor. Waar ben je tekort geschoten in het stukje preventie? Waar zit de oorzaak, waar begin je?

54 In Voorst is te weinig preventie

Ik denk dat het grootste tekort is dat er te weinig aandacht wordt gegeven in het begin van een probleem. Er zou veel meer maatwerk geleverd moeten worden wanneer zich een hulpvraag voordoet. Zorg voor een goede match tussen probleemvrager en oplosser.

Maatjesprogramma´s en begeleiding van professionals zijn er te weinig. Geld daarvoor is wegbezuinigd. En de individualisering heeft ook gezorgd voor een tekort aan aandacht bij problematische situaties van mensen.

Het knellende hieraan is dat er weinig geld wordt vrij gemaakt vanuit de gemeente. Door al die nieuwe wetgeving gaan de gelden anders verdeeld worden. En dat voor het stukje preventie.

Maar er zijn ook zat organisaties die niet eens weten wat wij doen omdat wij natuurlijk al 100 jaar bestaan. Want de gewone problemen als je daar vroegtijdig insteekt dan denk ik dat je heel veel problemen kunt voorkomen. Alleen het is een beetje een bos geworden waar je niet goed de weg meer weet. En de gemeente is wel aan het korten op gelden. Dus dat is wel grappig dat ze aan de ene kant vinden dat je problemen moet voorkomen maar de organisatie die heel veel mensen bereikt, korten ze. Vooral ook voor het normaliseren van de jeugd.

Het is goed dat er in Voorst meer aandacht voor preventie komt. Dat is ondergesneeuwd geweest. Mooi dat dit nu goed op de agenda komt, het stond te weinig op de agenda. Wel was er veel aandacht voor crisisgevallen, niet voor preventie. Stond wel in allerlei wetten dat er aandacht moest zijn voor preventie, maar de overload/workload was te groot en daardoor was preventie ondergesneeuwd. De afgelopen jaren waren ook financieel moeilijke tijden. Dat speelde de afgelopen jaren – te weinig aandacht voor preventie. Mooi dat dit gaat keren, dat de rust wat te lijkt teruggekeerd.

Je kunt niet altijd alles voorkomen

Er is eerst probleemduiding nodig; je moet niet alles proberen te voorkomen. Een steriele maatschappij moet je voorkomen. Dingen moet je soms laten gebeuren. Maar wel een grens bepalen. Ik ben jarenlang in het onderwijs werkzaam geweest. Uitkijken in kramp te schieten om alles te voorkomen. Wie bepaalt wat goed is, er moet dynamiek zijn. Er zijn problemen die zo heftig zijn dat ze voorkomen had moeten worden.

Zorg dat kennis, kunde en, kennis bij elkaar blijft. Goed jongerenwerk kan veel overlast

verminderen of voorkomen. Mensen zouden moeten weten wat we doen. Je kunt ook niet altijd alles voorkomen. Soms is het nodig iets binnen de kaders te laten gebeuren, anders leren ze niets.

Ik zie dat problemen al voorkomen. Het is een illusie dat de overheid alles tot in perfectie kan managen. De komende 10 jaren blijft dat zo. Samenhang komt niet spontaan en zo maar terug. Termen die hierbij passen, zijn solidariteit, vertrouwen en algemeen belang. Als de overheid niet doorslaat, dan komt samenhang op termijn terug. Je ziet dat bijvoorbeeld met windenergie nu.

Helaas zijn er situaties waar geen oplossing voor is. Dat heeft te maken met mensen die een lichamelijke of geestelijke beperking hebben. Het zou in een ideale wereld mooi zijn als

55

iemand die niet kan lopen weer kan laten lopen als iemand van psychische klachten genezen kan zijn. Maar dan is het wel de bedoeling dat je samen met die persoon gaat kijken hoe ermee om te gaan. Dat de persoon leert met zijn lichamelijke beperking verder te gaan met de nodige hulp, leert omgaan met die beperking zodat hij/zij zijn leven een bepaalde vorm kan geven. Soms moet je tevreden zijn met goed genoeg denk ik omdat er geen ideale oplossing is. Je moet wel kijken wat is goed genoeg voor die klanten hoe kunnen we die klant toch de deur uit sturen zodat hij/zij weer verder kan.

Bij het probleemvermoeden de aantekening dat ik dat ook begrijpelijk vind. Dat niet alle maatschappelijke problemen te voorkomen zijn. Dat heeft te maken met mijn

levensovertuiging. Dat de wereld en samenleving niet maakbaar zijn. Wel geroepen zijn om zo goed mogelijk het leven met elkaar te delen met dat onparlementair gezegd ‘’shit happens’’.

Dat neemt niet weg dat we de problemen moeten onderkennen het hoofd bieden en naar handelen.

Vandalisme speelt soms een rol bij de beken en molen. Daar waar het publiek komt. Wat toerisme en recreatie betreft, probeer je wel de fraaie beken bereikbaar te laten zijn, maar wel op bepaalde plekken. Je probeert het zo te regelen dat het op bepaalde plekken drukker is en op andere plekken rustig. Met parkeergelegenheid bijvoorbeeld. Op andere plekken ontmoedig je het. Daar waar het wat drukker is probeer je het met de eigenaar zo te regelen dat er

toezicht is, bijvoorbeeld met camera’s, vandaalbestendige borden, en zo. Als jongeren elkaar hier niet ontmoeten, dan is het wel ergens anders. Ze moeten toch altijd indruk op elkaar maken. Vooral mannen op vrouwen schijnt. Je moet er enige mate mee omgaan. Je moet met elkaar bekijken wat verstandig is. Als jonge mensen elkaar willen ontmoeten en ze willen stoer doen, ik denk dat dit in onze natuur zit, dan moet je ze ook de ruimte geven, in enige mate de ruimte geven.

Op de eerste plaats wil ik stellen dat de maatschappij, in tegenstelling wat sommigen denken, niet maakbaar is. We willen veel te veel uitgaan van wat we geloven in plaats gebruik te maken van de kennis en kunde die aanwezig is.