Preventie is dynamisch

Wanneer grijp je in

Ken je het bowtie model?

Preventie begint aan het begin en loopt dan door naar repressie. Waar begint het strikje.

Wanneer is iets voorkomen? Preventie is het voorkomen van, dat is het belangrijkste. Waar zit dat begin van maatschappelijk ingrijpen en hebben we technische middelen voor

maatschappelijke problemen. Een mens met verward gedrag, ga je die tegenhouden met een pasje, hekje of extra fouilleren. Misschien wel een paar, maar uiteindelijk niet. Vooral met maatschappelijke problemen zit preventie op bewustwording en signalering en mensen daar bewust van maken. Als je dat bij de overheid houdt, gaat dat niet lukken.

Vandaag was in het nieuws dat er weer meer snelheidscontroles met flitspalen gaan

plaatsvinden. Ik heb dan sterk het vermoeden dat de overheid dit puur doet om geld binnen te harken, maar dan onder het mom van veiligheid. Maar ik denk dan, neem gewoon het rijbewijs af na bijvoorbeeld drie overtredingen. Dan is die probleemveroorzaker, die een gevaar vormt voor de veiligheid, gelijk van de weg. Ik heb dan vraagtekens bij de welwillendheid van de overheid. Terwijl de mensen zich toch geborgen zouden moeten voelen bij de overheid.

Ik heb zelf het idee dat door het ontbreken van een gezamenlijke doelstelling, dat je mensen begeleid en aanpakt en dat als je het hebt over waar moet de overheid zich mee bezig houden, dan wordt toch nog gedacht dat wij de problemen moeten oplossen, dat we nog steeds heel veel mensen in de zorg en de professionele zorg hebben die er niet hadden hoeven komen als we eerder hadden ingegrepen. En dan noem ik dat als leerkracht dat ouders en leerkrachten beter hun werk doen en niet te snel etiketjes plakken. Want er is iets met het kind, misschien allemaal wel een beetje bijzonder, maar best wel te doen en te handelen. Niet alleen de ouders en leerkracht, maar ook de trainers, ook de buren, etc. Eigenlijk iedereen. En als we preventief eerder hadden kunnen ingrijpen, dan was er een aantal niet zover ontspoord dat ze bijzonder speciaal onderwijs of dure zorg nodig hebben. Dat betekent dat je enerzijds heel veel moet investeren in preventie, maar dat terwijl er al een groot aantal mensen zijn die nog nauwelijks nog te corrigeren zijn. En dat is nu denk ik het grootste probleem. Je moet dus wel netjes afhechten/afronden, een aantal, dat nu nog op bijvoorbeeld De Beele zit maar met van alles kampen en als je dan ziet hoe een deel van die ouders er bij loopt of zich gedragen? Jaaa. Dus enerzijds moeten we naar de voorkant zien te komen, maar anderzijds moeten we met de

62

mensen die dat niet hebben, proberen tot een afronding te komen. Dus we moeten een tijd dubbelop werken. Ik denk dat als lokale overheden inderdaad met elkaar zo optrekken en gaan zeggen we gaan proberen die participatie van burgers - en volgens mij betekent dat we gaan die norm stellen, mensen doe eens normaal en dat hoort zo. Dat vraagt wel dat al die

overheden en partijen gezamenlijk daar in optreden en dat politici dat vooral ook benoemen en niet zeggen: "Je moet zelf weten wat je doet."

Preventie is altijd in ontwikkeling

Voorkomen van problemen, moet je altijd blijven ontwikkelen. Je hebt beleid nooit af of klaar.

Preventie bieden; vinger aan de pols houden/ werkt het beleid nog? Niet altijd zelf alles willen uitvinden. Iets dat vandaag werkt, hoeft/ kan morgen misschien niet toereikend te zijn.

Nu halen jullie informatie uit het veld. Dat vind ik heel goed. Het zou mooi zijn als je dat vaker zou kunnen doen. Vaker mensen die op sleutelposities zitten vragen wat er speelt, wat er verandert, verbetert, verslechtert. Het is heel goed dat het nu gebeurt, goed om dat

regelmatiger te doen. Want er kan snel veel veranderen, dingen wil je vroeg weten om ze vroeg te kunnen tackelen.

Preventie vereist veranderen

We, de gemeente zouden een grotere efficiency moeten willen bereiken. We hebben wel eens de indruk dat er weinig efficiënt wordt omgesprongen met de middelen die ons ten dienste staan. Dat kan beter. Het is onomkeerbaar, we kunnen dit niet tegenhouden, we zouden dit wel graag wel willen tegenhouden. We zouden alles graag kleinschalig, lekker gezellig kunnen houden, maar dat gaat natuurlijk niet werken. De problemen die op ons afkomen, worden ook steeds groter. Je wordt gedwongen om groter te denken. Dat heeft dus als probleem dat de afstand veel groter wordt en de verpersoonlijking van problematiek op de achtergrond komt te staan.

Als je veranderingsprocessen wilt, als je preventie wilt, dan moet je erkennen dat het een grote verandering is. Ik heb onderzoek gedaan naar maatschappelijke veranderingsprocessen. Het blijkt dat mensen in persoon of als groepen moeten kunnen veranderen, moeten willen

veranderen en moeten durven. Ik maak mensen heel plat, twee dimensionaal, nu, mensen zijn leuker en complexer dan dit. Maar dat helpt wel. Als je dan met personen of groepen bezig bent dan is het goed na te denken kunnen ze wel veranderen. Dat zijn vaak tamelijk

technologische dingen. Ze moeten het ook willen. Ik weet niet precies wat de wil van de mens is. Je moet de wil van de mens toch kunnen vinden of is het een taalkundig construct? Als je al wilt en kan, dan moet je het ook durven. Want jouw omgeving moet dat ook jou toestaan. Als je een keuze maakt, die past niet zo in jouw omgeving, dan moet jij dat durven. Dat zijn versterkende factoren, kennis en mogelijkheden, handleidingen, een app, een cursus. Hoe beïnvloed ik de wil? Als er financiën zijn helpt dat wel eens. Dat durven, je kunt in ieder geval de sociale omgeving proberen te laten begrijpen wat die persoon wilt. Dus vraag je af bij je projecten en acties die je opzet, kunnen ze wel, kan ik daarbij helpen, willen ze wel, kan ik daar iets aan doen, durven ze wel, en kan ik daar bij ondersteunen? Er zijn interventies die daarbij helpen. Je moet ze in ieder geval proberen ze alle drie tegelijk aan te pakken. Niet eerst

63

een handleiding geven en dan kijken of ze dan wel willen, en dan pas of ze wel durven. Alle drie tegelijkertijd en door elkaar heen. Goed nadenken over wie betrokken zijn en wie indirect betrokken zijn.

Preventie is met beleid niet te beïnvloeden

Preventie heeft alles te maken hoe je als mens, als buurman als ouder, als kinderen, in het leven staat. Wat je signaleert, wat je merkt, dat kun je met beleid niet beïnvloeden. Het is een moeilijk onderwerp.

Preventie is een lange adem hebben

Als je wilt werken aan preventie en echt iets wilt bereiken moet je langdurig aan hetzelfde onderwerp werken. Dan moet je met z´n allen aan een zelfde onderwerp werken, zodat mensen dezelfde boodschap krijgen. Op dit moment gebeurt dit ook. Het ministerie van VWS stelt speerpunten vast. Dat zijn: terugdringen van roken, terugdringen schadelijk

alcoholgebruik, voeding en bewegen, psychische gezondheid en diabetes. Dit zijn de leefstijl onderwerpen waarvan uit onderzoek blijkt dat ze de meeste ziekte veroorzaken. Daarom zijn het de speerpunten. Het is belangrijk dat de gemeente hier ook bij aansluit voor zo groot mogelijk effect. Gemeente is verplicht landelijke speerpunten te volgen. Samen met de GGD en andere partijen kijken wat we kunnen doen. Ook gezamenlijk met alle partijen iets doen op gebied van psychische gezondheid.

Aandacht aan positieve aspecten geven

Wat ik verder vind is dat de landelijke media en sociale media heel veel aandacht besteden aan alles wat mis gaat. Dat wordt heel groot gemaakt. We moeten niet vergeten dat het met het gros van de mensen gewoon goed gaat. Ik zou ervoor willen pleiten dat er aandacht is voor dingen die gewoon goed gaan. Daar moeten we ook op letten. Gewone mensen met gewone problemen die zich eruit gered hebben, dat moeten we vaker laten zien, dat kan inspirerend zijn voor anderen. Concrete dingen, voorbeelden. Daar kunnen mensen moed en hoop en vertrouwen uit plukken. Niet alleen aandacht voor de dingen die niet goed gaan. Niet elkaar met zijn allen de put in praten. Het lijkt alsof de wereld nu zo gevaarlijk is, maar vroeger had je ook de IRA en de ETA etc. waarbij ook heel veel doden vielen. Dat vergeten we gewoon. De wereld lijkt nu zo onveilig, maar is dat het wel? Aandacht voor positieve dingen kan hierin helpen. Daar kan de gemeente wel een rol in spelen. Bijvoorbeeld in lokale kranten,

vrijwilligerspluimen, etc. om ook het positieve nieuws een platform te geven. Mensen waarbij het goed is gegaan ondanks problemen, daar moet je ook aandacht aan schenken.

Ik hoorde er over op de radio: het brengen van eerlijk nieuws is nodig; blijkbaar is de

maatschappij van nu aantoonbaar veiliger dan 30 jaar terug, maar dat gevoel geeft de media in haar berichten niet weer. We zijn allemaal rijker geworden, maar dat beeld wordt in de media niet geschetst. En de zorg is veel informatiever geworden. Kortom; zorgen dat we vooral ook veel positieve zaken naar voren schuiven hierin de gemeente Voorst. En heel veel vertellen hoe we wel al zorgen voor elkaar!

64

We kennen nature en nurture. Ik geloof erg in nurture dus dat mensen zijn te beïnvloeden. Wij moeten leren mensen zelfverantwoordelijk te zijn. We moeten aan de voorkant van de

problemen gaan zitten en al helemaal niet dubbelop werken of langs elkaar heen werken.

Lokale overheden en organisaties moeten samen optrekken en de norm stellen vanuit een gezagsrelatie. Het vertrekpunt is dan wel, wat gaat er goed en wat kan er beter in plaats van het is of gaat niet goed en het moet..., met die houding creëer je geen gezag en

samenwerking. Dit moeten we doen tegen de stroom van de huidige trend in en tegen de stroom van media en internet in.