VVaerom vvorden die seuen Hoofd-sonden soo ghenomt? VVant sy den oorspronck geuen, daer d'ander quaedt uyt comt.
+
Deuter.7. +
GHelijcker seuen verscheyden Natien, en heerschappijen als Coninckrijcken int oude Testament waren,[A] die de kinderen van Israel sochte te beletten, dat sy int
+
Seuen Hoofd-sonden.
beloofde landt niet en souden gheraecken: Alsoo [B]+
zijn dese seuen hoofd-sonden, die ons sielen den inganck des hemels benemen, het en zij dat wy die met Godts hulpe deur-vechten, ghelijck dat volck van Israel, deurt middel haerder vyanden, met vechtender handt moesten deurgaen. Onse wapenen zijn de gratie Godts, deughden, ende derghelijcke middelen. Ende ghelijck dat landt met gheweldt moeste becomen
+
Matth.11.
worden:+
alsoo seght oock onsen Heere: Het Rijcke der hemelen lijdt gheweldt. Daer toe ist van noode teghen dese hoofd-sonden t'onderhouden het ghene dat
+ Deut.7.
Godt sijn volck beval teghen die vremde natien. Ghy+
sultse slaen (seyt hy) tot vernielens toe: ghy en sult met henlieden geen verbandt maecken, noch mede-lijden daer mede hebben: nocht met haerlieden eenigh houwelijck maecken. Maer dat meer is, ghy sulter aldus mede leuen: Ghy sult hunne autaren om verre worpen, haere af-goden breken, etc. Want ghylieden een heyligh volck zijt veur uwen Heere ende Godt. Hier mede beteeckende Godt almaghtigh, dat wy met de seluen hoofd-sonden gheen ghemeynschap en moesten maecken. Op dat wy by auonture ons niet en lieten veur-staen, dat dese twee saecken wel moghten te samen gaen, Gode dienen, ende den duyuel. Totten wortel toe moet die quade generatie verdaen worden. Want elck van dese heeft haer specien, als dochteren, ende quade rancken, uyt eenen quaden struyck comende. Dit leertmen inden Catechismus: Soo oock de seuen contrarie deughden haer goedt gheslachte hebben. Ghy en sult (sprak Godt) v dochter aen
+ Deut.7.
haerlieder sonen ten houwelijcke niet gheuen: noch haerlieder dochteren veur+
uwen sonen nemen. Quia seducet filium tuum ne sequatur me; & vt magis seruiat diis alienis: Want de af-godische dochter sal uwen sone verleyden, op dat hy my niet en volghe, noch en diene: maer sal hem lieuer de af-goden doen dienen.
Ende, op datmen te beter ghemoedt zij in desen strijdt: soo worden wy met de selue woorden vercloeckt daer hy als-dan sijn volck moedt mede ghaf, teghen den schroom ende vreese haerder vyanden: Ist dat ghy aldus in v herte seght (sprak Godt) Dese natien zijn meerder
t.o.74
SEPTEM PECCATA CAPITALIA. 26.
Crimina cur censes quaedam Capitalia dici? Cetera Lernaeâ velut hinc ceruice resultant.
Waerom worden die seuen Hooftsonden soo ghenomt? Want sy den oorspronck gheuen, daer dander quaet uyt comt. D'ou vient que les crimes, Tirez des abismes, Sont dits Capitaux? De ce que leur teste, Produit et reiette, Mille et mille maux.
75
en maghtigher dan ick ben: hoe sal ickse connen vernielen? En vreest niet: maer weest ghedachtigh hoe Godt met Pharao gheleeft heeft, als hy t'wolck Godts vervolghde, etc.
+
Bernard. Homil.4. super Missus.
Laet ons S. Bernardt hooren spreken vande ouer-willigheydt+
deser seuen coninghen, hoofd-sonden te weten, ende hoe hy Godts bystandt te hulpe roept. Comt Heere Iesu, nemt al de letselen wech uyt v rijcke, t'welck mijn siele is, op dat ghy daer in regneert, soot betaemt. Want ghierigheydt die comt, ende vermeet recht aen my: Verwaentheydt wilt de ouer-handt hebben. De hoouerdigheydt wilt te mijnent Coninck wesen. Oncuyscheydt seght: Ick sal selue regneren. Eerghierigheydt, achter-clap, nijdigheydt ende gramschap vechten in my, om my, wien ick ten eynden toebehooren sal.
Het is dan eenen grooten troost, dat Godt int midden van ons is, als wy sorghe draghen van een goede conscientie te hebben, ende ons wordt gheseyt dat den volcke
+ Deut.7.
van Israel belooft werdt: Hy sal dese+
boose natien verderuen. Dese heet men hoofd-sonden, niet al oft sy altijdts dood-sonden waren: maer om dattet als fonteynen ende quade wortelen zijn, daer quade tacken en vruchten uyt spruyten. Ende als uyt eenen quaden tronck, een lanck quaedt vervolgh van gheslachte, ende daer alle corruptie der sielen uyt voorts-comt.
+
Apoc.11.
[C] Dese werden oock gheleken by die seuen hoofden van dien rossen+
draeck, den vyandt der hellen. Item deur die seuen duyuelen, die in de menighte der sonden
+
Marc.16. Luc.11.
uyt Maria Magdalena gheworpen waren. Ende+
die het ijdel huys onser sielen comen besitten: het leste argher dan d'eerste maeckende, alsmen die metten inwoonder aller goeder herten, den H. Geest, ende met een oprecht vercieren der deughden, niet uyt en sluyt.
[D] Teghen dese seuen boose sonden ende argheydt des helsche serpents hebben wy de seuen H. Sacramenten: de seuen gauen des H. Geests, de seuen hoornen vant lammeken Godts: ende de salighe oeffeninghe der seuen deughden, dese seuen hooft-sonden contrarie: als, Ootmoedigheydt, tegen hoouerdigheydt, etc. t'welck al maghtighe hulpen zijn, om victorie ouer soo stranghe partije te behalen, ende niet teghen-staende al haerlieder opstel, het beloofde landt van dat schoon hemel-rijck te crijghen.
Ghebedt teghen de seuen hoofd-sonden.
O Iesu waerachtigh Iosue, ghy leidt ons deur de woestijne deser weerelt, naert landt van beloften, daer ouervloedigheydt van alle goeden is: maer wy lijden vande seuen
76