ter-commissaris zijn de gedragingen van La Serpe zelf. Tijdens de terecht zitting
in eerste aanleg heeft La Serpe klachten geuit over de getuigenbescherming.
Hierdoor zijn in het Passageproces als gevolg van het handelen van de kroon-
getuige zelf de grenzen tussen de beschermingsovereenkomst en de verklarings-
afspraak doorkruist.
30‘Over de getuigenbescherming van La Serpe is met name in eerste aanleg veel te doen geweest, vooral door toedoen van La Serpe zelf. Er zijn heel wat processen-verbaal ingebracht over getuigenbescherming. Daardoor is meer informatie over dat onder- werp verstrekt dan wenselijk is, aldus de officier van justitie die belast is met getuigen- bescherming. In het algemeen bestaat de intentie om over getuigenbescherming in het geheel geen mededelingen te doen.
Openbaarheid over dat onderwerp kan de veiligheid van de getuige ernstig scha- den, evenals de veiligheid van zijn naasten, van medewerkers van het team getuigen- bescherming, en van andere getuigen voor wie getuigenbeschermingsmaatregelen zijn getroffen.
30 Requisitoir OM Passageproces, ‘Hoofdstuk 4: De overeenkomst met La Serpe’, p. 58-63 en ‘Hoofdstuk 7: De overeenkomst met Ros’, p. 185-189.
Op 16 april 2014 is de officier van justitie die belast is met getuigenbescherming gehoord door de RC. De raadslieden en de AG’s hebben vragen kunnen stellen. Vooral de ver- dediging van R. en Soerel hadden veel vragen (op een bij het verhoor overgelegde vragenlijst stonden 90 respectievelijk 36 vragen, bij het verhoor zelf is dat aantal over- schreden). Op de meeste vragen heeft de officier van justitie antwoord gegeven. Buiten aanwezigheid van verdediging en OM heeft de RC de antwoorden van de officier van justitie gehoord op geparkeerde vragen. Daarvan heeft de RC proces-verbaal opge- maakt. Alle antwoorden van de officier van justitie, ook de antwoorden die niet in het proces-verbaal zijn opgenomen, zijn ter kennis van de RC gekomen.
(…)
Op 23 maart 2015 is [de officier van justitie die belast is met getuigenbescherming] gehoord door de RC. Belangrijke punten uit dat verhoor zijn:
- La Serpe krijgt een bedrag voor levensonderhoud en betaalt daar belasting over; - La Serpe heeft leningen gekregen voor wonen en werken en moet die leningen
terugbetalen;
- er zijn geen andere doelen dan levensonderhoud, wonen en werken;
- [de officier van justitie die belast is met getuigenbescherming] bevestigt niet het bedrag van € 1,4 miljoen en legt uit waarom zij dat bedrag niet bevestigt;
- het College heeft in 2009 kaders gegeven aan het OM belast met getuigenbescher- ming, die kaders staan in de overeenkomst op hoofdlijnen uit 2009 en ook de over- eenkomst die in 2012 met La Serpe is gesloten, is binnen die kaders.
Bij het verhoor van 23 maart 2015 heeft de RC inzage gehad in de [stukken over de getuigenbescherming]. Aan de RC is inzage gegeven in deze stukken om de RC in de gelegenheid te stellen na te gaan of de gemaakte afspraken bleven binnen de kaders die in processen-verbaal waren opgeschreven, zodat de RC [kon vaststellen] dat wat in pro- cessen-verbaal was verwoord over de voorzieningen klopte (“of wij met andere woorden
geen dingen onder het tapijt hebben geschoven,” zegt de OvJ belast met getuigenbescher- ming in haar verhoor).
In een proces-verbaal van bevindingen van 31 maart 2015 heeft de RC geschreven dat zij deze stukken heeft doorgenomen en geconstateerd heeft dat wat [de officier van justitie die belast is met getuigenbescherming] in eerdere processen-verbaal had weergegeven en had verklaard op 16 april 2014, overeenkwam met wat in de aan de RC overhandigde stukken stond.
(…)
De conclusie die getrokken kan worden is dat de RC niets onregelmatigs, ontoelaatbaars of onoirbaars heeft geconstateerd.
Herhaaldelijk is het bedrag van € 1,4 miljoen gevallen dat La Serpe zou meekrijgen om mee onder de palmbomen te gaan zitten. De Staat heeft de juistheid van dat bedrag niet bevestigd. Het stuk waar dat bedrag op gebaseerd is, is niet door het OM of de Staat opgesteld. Dat stuk is ook niet door toedoen van politie of justitie gelekt naar derden.
Zonder nadere informatie over hoe de beschermingsmaatregelen bij La Serpe concreet zijn ingevuld en zonder nadere informatie over de feitelijke situatie waarin La Serpe zich bevindt, hoe de economische situatie ter plaatse is en welke kosten hij voor zijn veiligheid en levensonderhoud moet maken, kan geen goede beoordeling worden gemaakt van bedragen. Alle bedragen die in de getuigenbeschermingsovereenkomst met La Serpe staan, zijn gerelateerd aan veilig wonen, veilig werken en veilig leven. De mate van dreiging en de duur ervan hebben invloed op de hoogte van bedragen. Zon- der nadere informatie kan niet geoordeeld worden of een bedrag royaal, niet te onder- bouwen of excessief is.
Binnen het OM is voorzien in toetsing van afspraken die in het kader van getuigen- bescherming worden gemaakt (College van PG’s, CTC). Het OM heeft advies ingewon- nen bij een onafhankelijke registeraccountant en bij de Landsadvocaat. De Staat heeft een begroting gemaakt van de kosten die de Staat zou dragen als La Serpe in een getui- genbeschermingsprogramma was opgenomen.
De RC heeft kennis genomen van de getuigenbeschermingsovereenkomsten met La Serpe. Hoewel de wet thans niet voorziet in een onafhankelijke toetsing van de getuigenbeschermingsovereenkomst, heeft in Passage een onafhankelijke rechter wel kennis kunnen nemen van stukken over de getuigenbeschermingsovereenkomst met La Serpe.
Er is geen aanleiding te veronderstellen dat de betrouwbaarheid van de verklaringen van La Serpe is beïnvloed door afspraken van financiële aard. Er is geen aanleiding te veronderstellen dat onder het mom van getuigenbescherming toezeggingen van welke aard dan ook zijn weggemoffeld die aan de strafrechter verantwoord zouden moeten worden. Het door de verdediging gecreëerde beeld dat het OM heimelijk, buiten het zicht van de rechter en de verdediging, La Serpe zou voorzien van de financiële midde- len om een bestaan in weelde te kunnen leiden, is onjuist.’