• No results found

TERBIT TETAP SABOELAN SEKAU

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "TERBIT TETAP SABOELAN SEKAU "

Copied!
134
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)
(2)

BIBLIOTHEEK KITLV

0098 3773

C

(3)

m

:

£ • ' ' ••• 'js^-1-'-

(4)
(5)

TERBIT TETAP SABOELAN SEKAU

PENBR&IT:

£L£QT: DRUKKE R/J„ M/A/£RVA

BANDOENG

(6)

T H E M O N T H L Y S T O R I E S I „ G O E D A N G T J E R I T A

Redacteur:

Kwo Lay Yen

Terbit tetap saban tanggal 15 dari boelan Mesehi.

Harga Abonnement:

Satoe kwartaal (3 boelan) f 1.50 Boeat langganannja maandblad „Library"

tjoeina f Î.—

Pembajaran lebih doeloe.

Administratie :

Groctcpostwcg

296 -

Telefoon No.

2534

BANDOENG.

(7)

M E L A T I V A N J A V A .

D I T J E R I T A K E N O L E H ;

B O E K I T ]

Saloe ptrlemcaii jang

594515

L o n t j e n g s o e d a m e n g o e t a r a k e n d j a m s e b i a s m a l e i n , d j a l a n a n d i s e p a n d j a n g s t r a a t K a r a n g t o e r i , S e m a r a n g , s o e d a a m a t s e p i j a n g t j o e m a b i s a d a p e t d i d e n g e r a d a s o e a r a n j a b i i i a t a n g - b i n a f a n g keljii, l a n t a r a n s o e d a d i b i - KUi g o e t n b i r a o l e h h a w a s e d j o e k d i i t o e w a k l o e .

P a d a k o e t i k a j a n g t e r s e b o e t , s a t o e a n a k m o e d a j a n g l i w a t d i K o e d j a l a n a n b e r t i n d a k d e n g e n p e l a h a n - p e l a h a n , r o e p a n j a ia p o e n a d a m e r a s a d i n g i n , k e r n a l e h e r n j a d j a s o e d j a n j a n g s l i m o e t i n i a p o e n j a b a d a n

^ e d a d i t a r i k s a m p e m e n o e t o e p i i a p o e n j a l e h e r . I a n g a n n j a d j o e g a d i k a s i m a s o e k d i d a l e m s a k o e , d a n n i o e l o e t u j a a d a m e n g e b o e l a s e p n j a c i g a r e t .

D e n g e n b e g i t o e ia t e r o e s d j a l a n s e m b a r i t o e n d o e k . ' a t k a l a i a melivvatin d i h a d e p a n n j a s a t o e r o e m a h , J 3 n g t i d a t e r p i s a h d j a o e h d a r i t i k o e i i g a n n j a s a t o e k a m p o e n g , s a k o e n j o e n g - k o e n j o e n g i a m e r a n d e k . Ia a a p e t d e n g e r s o e a r a s e s a m b a t a n j a n g l a p a t - l a p a t ; t a p i

(8)

— 2 —

d i w a k t o e s o e i i j i b e g i t o e a d a k a d e n g e r a n d e n g e n njata s e k a l i .

Ia t i n g g a l b e r d i a m s a k o e t i k a l a m a n j a k a m o e d i a n l a l o e i a m a d j o e l e b i h d e k e t d a n t e m p e l k e n k o e p i n g n j a d i p a p a n p i n t o e .

„ A d a t e r d j a d i a p a t a h d i s i n i ? " m e n a n j a i a p a d a d i r i s e n d i r i , „ i t o e s o e a r a s e s a m b a t a n n j a f a a d a k a i o e a r d a r i o r a n g j a n g p o e t o e s h a r e p a n . "

L a n t a r a n t i d a t a o e a p a m o e s t i d i b i k i n , ia t i n g g a l b e n g o n g s e p e n i p a t o c n g . T a p i s o e a r a s e s a r n b a t a n i t o e k a d e n g e r a n s e m i n g k i n d e k e t . P i n t o e s i g r a t e r - b o e k a , d a n s ? t o e a n a k g a d i s b e r l a r i - l a r i s e p e r t i g i l a .

D a r i g o e g o e p n j a ia s o e d a m e n o e b r o e k p a d a i t o e a n a k m o e d a j a n g b e r d i r i d i m o e k a r o e r n a h . D e n g e n s a n g e t t e r k e d j o e t i a r n o e n d o e r l a g i b e b r a p a t i n d a x .

„ S i a p a k a o e ? " t a n j a i a , „ k a o e m a o e a p a d i s i n i ? "

„ T i d a , a k o e d e n g e r s o e a r a r i b o e t - r i b o e t , a k o e d j a d i k a p i n g i n t a o e , a p a t a h s o e d a t e r d j a d i ? "

„ I b o e k o e s a k i t . S e k a r a n g i a s o e d a t i d a i n g e t o r a n g . B a g i m a n a d e n g e n a k o e k a i o e ia s a m p e d j a d i a p a - a p a ? "

„ D j a n g a n t e r l a l o e r i b o e t d a n b i n g o e n g . A p a d i d a l e m ' ^ T o e m a h k a o e t i d a a d a o r a n g l a g i ? A p a k a o e t i d a m e m p o e n j a i b o e d j a n g ? "

„ T i d a , t j o e m a a k o e s e n d i r i d e n g e n i b o e k o e . "

„ K a l o e b e g i t o e b e t o e i tjilaka s e k a l i . "

S a m b i l k a t a b e g i t o e l a l o e i a m e n g i k o e t i n m a s o e k d i b l a k a n g n i a i t o e g a d i s , j a n g s o e d a l a n t e s lari-lari l a g i k a d a l e m s e p e r u k a l a p .

D i a t a s s a i o e p e m b a r i n g a n d a l e m k a m a r , s a t o e p r a m p o e a n j a n g s o e d a a d a o e m o e r , r e b a h m e n g g l e t a k s e p e r t i m a t i ; m a t a n j a t e r t o e t o e p , n a p a s n j a t j o e m a t i n g g a l e m p a s e m p i s .

„ S e d a r i k a p a n i a d j a d i b e g i n i ? " t a n j a i t o e o r a n g m o e d a d e n g e n h a t i t e r h a r o e .

(9)

— 3 —

, , B a r o e s a n s a d j a , t a d i n j a m a s i h b i s a b i t j a r a . A i ,

^ _ ^ 8 ' n i a n a t a h d e n g e n d i r i k o e k a i o e s a m p e i a d j a d i a p a - H a b i s b e r k a t a ia s e s a m b a t a n k o m b a l i .

„ D j a n g a n t e r i a l o e b i n g o e n g , n o n a , t o e n g g o e a k o e n a n t i p a n g g i ü n d o k t e r . S i a p a k a o e p o e n j a tetanp-ga j a n g b o l e h d i m i n t a i t o e l o e n g b o e a t m e m b a n t o e d i s i n ï ? "

„ S i a p a ! S e m o e a t i d a a d a j a n g m a o e m e n g o p e n i n , t j o e m a O e w a K i a u w ; t a p i s e k a r a n g i a s o e d a p e r g i s a m a a n a k p r a m p o e s n n j a k a K e n d a l . A k o e t a d i s o e d a m u r a t o e l o e n g o r a n g b o e s t p a n g g i l i n d o e k o e n . "

„ A p a ia t i n g g a l d e k e t d i s i n i ? "

, , T i d a b r a p a d j a o e h . "

„ S o e d a n a n t i a k o e s a d j a j a n g p e r g i p a n g g i l i n d o k - l e r K a o e d j a n g a n t i n g g a l - t i n g g a l ini o r a n g j a n g s a k i t , o a b e n t a r a k o e b a l i k . P i n t o e d j a n g a n k o e n t j i , b o l e h t j a n t e l s a d j a d a r i d a l e m . "

K a m o e d i a n i l o e o r a n g m o e d a l a n t e s berlari-lari ka loe; i r . T i d a b r a p a d j a o e h l a g i d a r i i t o e r o e m a h , i a s o e d a k a t e m o e k e n s a t o e d o g k a r j a n g l a g i h'vvat.

k o (Î- k o e s i r , s o e p a j a b e d a l k e r a s i a p o e n j a B e r s e l a n g d o e a p o e l o e h m e n i e t i a s o e d a d a t e n g k o m b a l i d i i t o e r o e m a h b e r s a m a s a t o e d o k t e r , T h a b i b jtoe p e g a n g n a d i n j a o r a n g j a n g s a k i t , k a m o e d i a n i a

• a n t e s b e r k a t a :

,,Ini n j o n j a k e n a a n g i n d j a h a t , a d a s e d i k i t p a n a s , ' a p i t i d a a p a , a k o e b o l e h k a s i o b a t , "

f a m e n o l e h k a s a n a - s i n i , k a m o e d i a n i a b e r k a t a ' a g i p a d a i t o e a n a k m o e d a ;

„ D i s i n i s o e s a a k o e t o e l i s r e c e p t , s e b a b a p i n j a k o e ­ r a n g t e r a n g . A p a t i d a b a e k k a o e i k o e t s a d j a s a m a a k o e b o e a t a m b i l o b a t , s o e p a j a ini n j o n j a l e k a s d a p e t P e r t o e l o e n g a n . S e k a r a n g l e b i h d o e l o e g p s o k s a d j a

(10)

4

«

s a m a m i n j a k k a j o e - p o e t i h , d a n k a s i m i n o e m a e r d j a h e d e u g e n a n g e t - a n g e t . i t o e o b a t k a l o e s o e d a d a t e n g b o l e h l a n t e s k a s i m i n o e m . "

S i g r a B o e n - g i o k , b e g i t o e i a h n a m a n j a i t o e j i a m o e d a , t o e r o e t p e r g i s a m a i t o e d o k t e r d e n g e n b e r k a n d a r a t i ia i t o e p o e n j a m o b i e l .

K o e t i k a i a d a t e n g k o m b a i i , s i s a k i t s o e d a m o e i a l s e d a r , ia m e l i a t k a k a n a n - k i r i , l a l o e b e r s e r o e d e n g e i i s o e a r a j a n g s a n g e t l e m a h :

„ K w i e - h o a , k a o e k a m a n a ? "

„ ! a l a g i m a s a k a e r p a n a s , " d j a w a b s a t o e d o e k o e n j a n g a d a d i s i t o e .

M a t a n j a o r a n g t o e w a i t o e m e n g a w a s i p a d a B o e n - g i o k , k a m o e d i a n m e n a n j a l a g i :

„ i t o e o r a n g l e l a k i m o e d a s i a p a ? "

„ J o o k , B o e n - g i o k , " s a o e t s i d o e k o e n . „ l a j a n g . . . "

A n a k m o e d a i t o e s o e d a l a n t e s p o e t o e s k e n i t o e o m o n g a n , d a n l a l o e i a t j e r i t a k e n s a t o e p e r s a t o e a p a j a n g s o e d a t e r d j a d i , m a k a ia s e k a r a n g a d a d i s i n i .

S i s a k i t r o e p a n j a m a s i h t e r l a l o e i e m e s k f r n a ia t i d a b i s a b e r b o e a t l a e n d a r i m a n g g o e t - m a n g g o e t d a n o e t j a p k e n t r i m a k a s i , d e n g e n s o e a r a a m p i r l i d a k a d e n g e r a n .

1

i d a b e r s e l a n g l a m a K w i e - h o a m a s o e k k a k a m a r

d e n g en satoe gelas aer kekoemoer. Koetika ia liat si |||

s a k i t s o e d a s e d a r d a r i p a n g s a n n j a , l a l o e ia b e r k a t a ; ^

„ I n i , ' m a , m i n o e m d o e l o e i n i o b a t d o k t e r , s a b a n v d j a m s a t o e s e n d o k d a n o b a t b o e b o e k n j a s a b a n d o e a "

d j a m s a t o e b o e n g k o e s . "

O r a n g t o e w a i t o e m i n o e m i t o e o b a t , k a m o e d i a n l a l o e k e k o e m o e r . H a b i s i a r e b a h k e n k a p a l a n j a d i a t a s b a n t a l , d a n l a n t e s m e n a n g i s t e r s e d o e - s e d o e .

„ A k o e l e b i h s o e k a l e k a s m a t i k a l o e t e r o e s m a s i h b e g i n i s a d j a . T j o e m a a k o e m a s i h b e r a t s a m a k a o e ,

(11)

K w i e - h o a ! B a g i m a n a t a l i d e n g e n k a o e , a n a k , k a l o e a k o e s a m p e d j a d i a p a - a p a ! O , T o e h a n , a m p o e n . k e ­ n a p a a k o e d i h o e k o e m b e g i n i ! "

L a l o e i a m e n a n g i s l a g i a m a t s e d i h , h i n g g a b o e k a n s a d j a K w i e - h o a s o e d a t o e r o e t t o e m p a h k e n a e r - m a t a ; t a p i B o e n - g i o k d a n s i d o e k o e n d j o e g a t o e r o e t m e r a s a h a t i n j a s e p e r t i d i ' i r i s - i r i s .

„ S o e d a l a h , d j a n g a n b i k i n h a t i d j a d i t a m b a h k e s e l , "

k a t a a n a k m o e d a k i t a k a m o e d i a n , „ p o e h o e n d j o e g a m a s i h b i s a l a j o e , a p a l a g i o r a n g . Liat s a d j a , k a l o e b e s o k m a s i h b e l o n a d a e n t e n g a n , o w e n a n t i t o e i o e n g p a n g g i l i n i t o e d o k t e r . T j o e m a o e w a j a n g s a k i t m o e s t i b i s a s e n a n g - s e n a n g i n h a t i . T i d a b e g i t o e , o b a t D e w a d j o e g a n a n t i d j a d i p e r t j o e m a . o e w a m o e s t i k o e a t i n d i r i , i n g e t s a m a o e w a p o e n j a a n a k ; k a l o e s a m p e d j a d i a p a - a p a b o e k a n n a n t i d j a d i s o e s a h b o e a t d i a . "

„ T r i m a k a s i , b a b a , t r i m a k a s i , " k a t a o r a n g t o e w a i t o e d e n g e n s a s e n g g o e k a n . „ B a b a d a t e n g k e m a r i b e t o e l b o l e h d i b i l a n g T o e h a n A l l a h j a n g k i r i m . K a l o e b o e k a n b a b n j a n g k e s a n n k e m a r i , t e n t o e o e w a p o e n j a s a i e m b a r d j i w a t r a d a p e t d i t o e l o e n g , K a l o e o e w a m a t i , b a g i m a n a a k e n t e r d j a d i d e n g e n s i K w i e - h o a . Ia s o e d a t i d a p o e n j a s a n a k s o e d a r a . "

„ S o e d a , m a m a , s o e d a , " k a t a K w i e - h o a d e n g e n n i e n g o e t j o e r k e n a e r - m a t a , „ k a l o e m a e n b e g i t o e s a d j a , m i n o e m o b a t d j o e g a d j a d i s o e s a h b e r d j a i a n . S e n a n g - s e n a n g i n i t o e h a t i , s o e p a j a l e k a s d j a d i b a e k . "

P e i a i i a n p e l a h a n B o e n - g i o k p o e n j a p i k i r a n j a n g b i n g o e n g r n o e l a i d j a d i t e t e p k o m b a l i . D i i t o e vvaktoe b a r o e i a d a p e t liat K w i e - h o a p o e n j a k a t j a n t i k a n .

S e l a g i m e n o e m p a k e n a e r - m a t a d i t e p i p e m b a r i n g a n , si_ n o n a m a s i h d j o e g a b e l o n m e r a s a , b a h o e a d i d a m - p i n g n j a a d a s a t o e lelaki m o e d a , j a n g i i i o e n d a r - m a n d i r b o e a t k a s i p e r t o e l o e n g a n p a d a s i s a k i t ; tapi. s e k a r a n g

(12)

m o e l a i p e r h a t i k e n i a p o e n j a p a r a s j a n g e ü o k . S a b e n e r - n j à b a g i m a n a t a h i a b i s a p e r h a t i k e n d e n g e n l a e n p e r k a r a , s e d e n g l a ' s e n d i r i l a g i i < a o e r o e k d e n g e n k a s e d i h a n .

T a d i i a s e s a m b a t a n S '^perti o r a n g g i l a l a n t a r a n m e r a s a a m a t s e d i h . S e k a r a n g d j o e g a i t o e b e l o n d a p e t d i a n g k a t s a m a s e k a l i , j a i i g s a k e a n l a m a s o e d a d a t e n g m e n i m p a h d e n g e n D e i s o t s o c n t i n d i h .

B o l e h d j a d i d j o e g a i a a k e n l o e p a t e r o e s - t e r o e s a n p a d a B o e n - g i o k , k a l o e b o e k a n i t o e a n a k m o e d a s e n ­ d i r i j a n g m e r a s a b a e k s i n g k i r i n d i r i , s o e p a j a o r a n g j a n g s a k i t b i s a m e n g a s o h d a n d a p e t t i d o e r p o e l e s .

, , S e k a r a n g s o e d a l i w a t p o e k o e l d o e a , " k a t a i a i n i , , , o w e p o e l a n g s a d j a . B e s o k o w e n a n t i d a t e n g k o m - b a l i , k i t a o r a n g n a n t i liat, b a g i m a n a j a n g p a l i n g b a e k b o e a t m e n o e l o e n g l e b i h d j a o e h . "

„ T r i m a k a s i b a n j i k - b a n j a k , b a b a , " k a t a s i s a k i t d e n g e n s o e a r a l e m a h .

„ S o e d a , o e w a , p o e l e s i n s a d j a . "

K a m o e d i a n B o e n - g i o k b e r d j a l a n k a l o e a r , t e r a n t e r o l e h K w i e - h o a d a n ' m a d o e k o e n .

„ T r i m a k a s i , e n g k o . " k a t a i t o e n o n a .

„ T i d a p e r l o e , " d j a w a b a n a k m o e d a i t o e . „ K a o e t i n g g a l d i s i n i s a m p e b e s o k , ja b o k K e r t o . " l a b e r k a t a l a g i p a d a i t o e ' m a d o e k o e n .

A b i s k a t a b e g i t o e , i a l a n t e s b e r l a l o e . II.

PEinaniiiiian jang M s bisa i i l a l g e b n .

P a d a h a r i e s o k n j a , d i w a k t o e m a s i h p a g i s e k a l i B o e n - g i o k s o e d a b a n g o e n d a r i t i d o e r n j a , m a s k i m a - l e m n j a i a t i d a d a p e t p o e l e s d e n g e n e n a k .

I a d o e d o e k b e n g o n g s e m b a r i i s e p c i g a r e t . D a l e m

(13)

p i k i r a n n j a m a s i h t e r o e k i r p a r a s n j a i t o e n o n a j a n g ( j a n - tik ; i a p o e n j a m a t a j a n g b a s a h d e n g e n a e r - m a t a d a n m o e l o e t n j a j a n g m a n i s .

T o e h a n s o e d a t a r i k ia p a d a s i s a k i t , t a p i s e k a r a n g h a t i n j a d j a d i k e t a r i k p a d a s i e i l ü t .

l a d j a l a n m o e n d a r - m a i i d i r . D o e l o e s a b a n kali ia b e r l a k o e b e g i t o e , o t a k n j a s e l a ï o e a d a t e r p o e t e r b o e a t m a d j o e k e n i a p o e n j a d a g a n g a n . S e k a r a n g a n t e r o p i ­ k i r a n n j a p e r g i m e l a j a n g k a K a r a n g t o e r i .

K o e t i k a i o n t j e n g b e r b o e n j i d e l a p a n kali, l a l o e i a b e r p a k e p a k e a n , a m b i l t o p i d a n p e r g i k a l o e a r , s a s o e d a p e s e n p a d a a d e n j a a k e n o e r o e s s a d j a p e n d j o e a l a n s e p e r t i b i a s a .

„ B a r a n g k a l i i a o r a n g m a s i h l i d o e r , " k a t a i a d i d a ­ l e m h a t i . „ T a p i b i a r l a h a k o e p e r g i t e n g o k d j o e g a . "

D e n g e n p e i a h a n i a b e r d j a l a n k a k i m e n o e d j o e k a s i t o e , d i m a n a s e r n a l e m s o e d a t e r d j a d i i f o e p e r t e m o e a n j a n g t i d a t e r d o e g a . S e s a m p e n j a d i s i t ô t , ia d a p e t k e n p i n t o e t j o e m a d i r a p e t k e n s a d j a . l a m e n o l a k d e n g e n p e i a h a n , d a n l a n t e s b e r t e m o e d e n g e n s i n o n a j a n g s e d e n g m e n j a p o e .

„ B a g i m a n a ? " t a n j a B o e n - g i o k d e n g e n s o e a r a p e ­ i a h a n . „ ' M a d o e k o e n a d a d i m a n a

„ M a m a l.igi t i d o e r . S e m a l e m s a m p e d j a i n a m p a t i a b a r o e b i s a p o e l e s . S a j a klivvat n i e n g a n t o e k , h i n g g a k e p a k s a m o e s t i r e b a l e b i h d o e l o e d e n g e n t i n g g a l k e n ' r n a d o e k o e n s e n d i r i a n . "

„ B i s a d a p e t p o e l e s i t o e j a n g p a l i n g b a e k , ' m a d o e ­ k o e n s e k a r a n g a d a d i m a n a ? A p a ia s o e d a p o e l a n g ? "

„ T i d a , i a d j o e g a s e k a r a n g l a g i t i d o e r . T a d i p o e k o e l t o e d j o e ia k a s i s a j a b a n g o e i i b o e a t g a n t i k e n m e n d j a g a . "

„ B a g i m a n a o e w a p o e i i j a s a k i t s e k a r a n g ? A p a s e d a r i m a k a n o b a t a d a b a n j a k e n t e n g a n r "

„ S e m a l e m i a b a n j a k k a l o e a r i n k r i n g e t , k a p a l a n j a

(14)

d j a d i e n t e n g a n , t a p i d a d a n j a d j a d i s e d i k i t s e s a k , d a n t e n g g o r o k a n n j a t e r p e p e t s a m a r e a k . "

„ H a b i s b a g i m a n a k a o e p o e n j a p i k i r a n ? A p a i t o e d o k t e r belors d a t e n g l a g i ? "

„ S a j a r a s a b a e k s o e s o e l i n s a d j a i t o e d o k t e r j a n g s e m a i e m , s o e p a j a i a b i s a p r e k s a l a g i l e b i h t e r a n g . "

„ S e d a r i k a p a n , o e w a m e n d a p e t s a k i t ? "

„ S e d a r i m a l e m a n s e m b a h j a n g T o e h a n A l l a h (tjia- g w e e t j e e - p e h ) . B a r a n g k a l i s o e d a b e k e r d j a t e r l a l o e t j a p e . M o e l a i n j a s a k i t p a n a s , s a j a k i r a m e r i a n g j a n g b i a s a s a d j a , t i d a t a o e s a b a n - s a b a n s o e k a k a m b o e l a g i . S a m p e s e k a r a n g k a k o e a t a n b a d a n n j a b o l e h d i b i l a n g s o e d a d j a d i l e m a h s e k a l i . "

„ J a , o r a n g j a n g s o e d a a d a o e m o e r p o e n j a s a k i t m e m a n g a d a l e b i h s o e s a h , s e b a b b a d a n n j a s o e d a k o e r a n g t e n a g a . "

„ D a r i i t o e s a j a r a s a o b a t d o k t e r a d a l e b i h b a e k d a r i o b a t s i n s h e . "

„ A k o e p o e n r a s a d o k t e r a d a l e b i h b a e k . S o e d a t o e n g g o e s a b e n t a r a k o e p e r g i p a n g g i l i n i t o e d o k t e r l a g i j a n g s e m a i e m . "

K a m o e d i a n B o e n - g i o k l a n t e s b e r i a l o e .

D i t e n g a h p e r d j a l a n a n B o e n - g i o k b e r k a t a d i d a l e m h a t i ;

„ l a t i d a p o e n j a s a n a k - s o e d a r a l a g i , t j c e m a m e n g a n - d e l p a d a i b o e n j a j a n g s o e d a t o e w a , s o e n g g o e k a s i a n s e k a i l . D a n s o e a r a n j a , a i , s a m p e k a p a n d j o e g a a k o e t i d a n a n t i b i s a l o e p a "

S a m e n t a r a si c h a u f f e u r k a s i lari m o b i e h i j a s e p e r t i t e r b a n g .

S e k a l i ini ia p e r g i a d a l e b i h l a m a . K i r a - k i r a b e r ­ s e l a n g s a t o e d j a m b a r o e ia s a m p e k o m b a l i b e r s a m a - s a m a i t o e d o k t e r , k e r n a d i w a k t o e B o e n - g i o k d a t e n g i t o e d o k t e r l a g i p r e k s a o r a n g - o r a n g j a n g d a t e n g m i n t a

(15)

d i p r e k s a h i n g g a m a o e a t a w a t i d a ia m o e s t i m e n o e n g - g o e . L a e n d a r i i t o e ia m e m a n g t i d a b i s a m i n t a i t o e d o k t e r l a n t e s t o e r o e t p a d a n j a , s a b e i o n n j a i t o e o r a n g - o r a n g j a n g m i n t a d i p r e k s a s o e d a d i p r e k s a s a m p e a b i s , l i i n g g a i a m o e s t i d o e d o e k m e n o e n g g o e d e n g e n p i k i - r a n n j a s a b e n t a r - b e n t a r p e r g i m e l a j a n g k a l a e n t e m p a t .

S a s o e d a n j a i t o e d o k t e r p r e k s a a b i s i t o e o r a n g - o r a n g s e m o e a , i a s a m p e r i n B o e n - g i o k d a n p e r g i s a m a - s a m a k a r o e m a h n j a i t o e o r a n g j a n g s a k i t .

„ B a g i m a n a , a p a m a m a b i s a d a p e t t i d o e r ? " t a n j a i t o e d o k t e r p a d a K w i e - h o a .

„ M a m a b a r o e b a n g o e n , t o e a n d o k t e r , " d j a w a b s i n o n a j a n g b e r d i r i d e k e t p e m b a r i n g a n .

„ S e k a r a n g l e h e r n j a t e r p e p e t d e n g e n r e a k , " k a t a B o e n - g i o k , „ d a d a n j a d j a d i s e d i k i t s e s e k . "

I t o e d o k t e r p e g a n g n a d i n j a s i s a k i t , k a m o e d i a n i a b e r k a t a :

„ T i d a m e n g a p a , s e k a r a n g p a n a s n j a s o e d a t o e r o e n , t j o e m a b a d a n n j a t e r i a l o e l e m a h . A k o e n a n t i k a s i o b a t b o e a t k o e w a t i n b a d a n , t e n t o e n a n t i l e k a s d j a d i s e g e r s e p e r t i d o e i o e a n . "

„ T o e l o e n g i n s a j a , t o e a n d o k t e r , " k a t a i t o e n o n a m a n i s . „ S o e p a j a m a m a l e k a s d j a d i b a e k . "

„ D j a n g a n k o e a t i r , n o n a , " k a t a i t o e d o k t e r . „ K a o e p o e n j a m a m a s e k a r a n g s o e d a b a e k , m e l a e n k e n t i n g g a l s e d i k i t l e m a h s a d j a . "

K a m o e d i a n o r a n g t o e w a i t o e b e r k a t a p a d a a n a k n j a :

„ B a w a i n o e w a n g p a d a b a b a , b o e a t b e l i o b a t ! "

„ T r o e s a , i t o e s e m o e a o w e p o e n j a o e r o e s a n , " k a t a B o e n - g i o k . S i g r a i a b e r l a l o e s a m a i t o e d o k t e r .

T i d a b e r s e l a n g l a m a i a s o e d a k o m b a l i , d e n g e n b a w a o b a t , d a n b e r k a t a p a d a K w i e - h o a :

„ K a s i m a k a n i n i o b a t , m e n o e r o e t a p a j a n g a d a

(16)

— 1 0 —

t e r t o e l i s d i e t i k e t n j a , d a n k o m p r e s s a m a ijs k a i o e p a - n a s n j a d a t e n g l a g i . "

S i n o n a s a m b o e t i n i t o e o b a t d a n l a n t e s d i t a r o a t a s m e d j a .

B o e n - g i o k m a o e k a l o e a r k o m b a l i ; t a p i i b o e n j a ^ K w i e - h o a s o e d a p a n g g i l p a d a n j a s e r a j a b e r k a t a :

„ M a r i b a b a , b r a p a b a b a s o e d a k a l o e a r i n o e w a n g ? "

„ D j a n g a n p i k i r i n i t o e , o e w a , " s a o e t B o e n g i o k d e - n g e n p o e t o e s i n o r a n g p o e n j a o m o n g a n . „ I t o e t j o e m a a d a p e r k a r a ketjil sei<ali."

„ B i a r b e g i t o e d j o e g a t i d a a t o e r a n , b a b a m o e s t i m e n g - o d o l b a b a p o e n j a k a n t o n g , s e d e n g b a b a s o e d a b a n j a k t j a p e t o e l o e n g p a d a s a j a m o e n d a r - m a n d i r k a s a n a - k e m a r i . "

„ S o e d a o e w a , d j a n g a n o m o n g i n l a g i i t o e p e r k a r a . D e n g e n b e g i t o e d j a d i o e w a s a m a d j o e g a m a o e o e s i r p a d a o w e d a n t i d a s o e d i o w e d a t e n g l a g i d i s i n i . "

„ B o e k a n b e g i t o e , m a s a o e w a a d a p o e n j a i n g e t a n b e g i t o e . B a b a s o e d a s o e k a t o e l o e n g , i t o e s o e d a b a n j a k t r i m a k a s i . T j o e m a o e w a m e r a s a k o e r a n g p a t o e t k a l o e b a b a m o e s t i d a p e t r o e g i l a g i l a n t a r a n "

„ S o e d a , o e w a , d j a n g a n p i k i r i n s e g a l a p e r k a r a j a n g b e g i t o e . L e b i h b a e k s e n a n g s e n a n g i n h a t i s o e p a j a l e k a s d j a d i b a e k . K a l o e a d a a p a - a p a j a n : | p e r l o e s o e r o e s a d j a i t o e d o e k o e n s a m p e r i n o w e , s e b a b i a

s o e d a k e n a l l a m a s a m a o w e p o e n j a f a m i l i e , d a n d i m\

s ï g a l a w a k t o e o w e a d a s e d i a b o e a t m e n o e l o e n g . " ^

„ D i m a n a b i b a t i n g g a l ? " «

„ D i A m b e n g a i i K o e l o n , t i d a d j a o e h d a r i s i n i . I t o e « ' m a d o e k o e n t a o e o w e p o e n j a r o e m a h . S o e d a , o e w a ,

a b i s m a k a n o b a t t i d o e r i n s a d j a , b i s a d a p e t p o e l e s i t o e j a n g p a l i n g b a e k . "

A b i s b e r k a t a B o e n - g i o k l a n t e s b e r t i n d a k k a l o e a r d a r i k a m a r , l a p a n g g i l p a d a i t o e ' m a d o e k o e n , j a n g s i g r a d j o e g a s o e d a d a t e n g m e n j a m p e r i n .

(17)

- 1 1 —

„ M a r i , b o k K a r t o , " k a t a a n a k m o e d a i t o e s e m b a r i b e r t i n d a k k a l o e a r . „ M a r i a k o e m a o e p e s e n p a d a k a o e s e d i k i t . "

S a s o e d a s a m p e d i l o e a r p i n t o e , i a b e r k a t a l a g i :

^ „ A k o e m i n t a ini liari k a o e t i n g g a l d i s i n i b o e a t m e n o e l o e n g i n . N j o n j a b e s a r b e l o n b i s a b a n g o e n , h i n g g a k a s i a n p a d a i t o e n o n a k a i o e ia m o e s t i s e n d i -

« r i a n t i d a a d a j a n g t o e l o e n g . "

„ B o e k a n k a t a s a j a t i d a m a o e , j o o k B o e n - g i o k , s e b a b ini h a r i s a j a s e n d i r i k a b e t o e l a n a d a p o e n j a o e r o e s a n , j a n g t i d a b o l e h d i t i n g g a l . "

B o e n - g i o k d i a m s a b e n t a r a n .

„ S o e d a l a h , " k a t a ia k a m o e d i a n , „ k a l o e b e g i t o e a k o e n a n t i s o e r o e si R i b o e t b a n t o e i n d i s i n i . T a p i a k o e h a r e p k a o e n a n t i s o e k a t j a r i k e n s a t o e o r a n g j a n g m a o e d j a g a o r a n g s a k i t b o e a t s a b e n t a r a n , l a n t e s a k o e n a n t i k o m - b a l i . "

B o e n - g i o k s o d o r i n o e w a n g s a t o e r i n g g i t d i f a n g a n - n j a i t o e d o e k o e n , d a n l a n t e s b e r l a l o e .

D i t e n g a h p e r d j a l a n a n b e b r a p a k a l i ia d o n g a k k a l a n g i t d a n t a r i k n a p a s l e g a h , s e l a k o e o r a n g j a n g b a r o e s e l e s e m e l a k o e k e n s a t o e p a k e r d j a h a n b e r a t .

A p a t a h j a n g s o e d a b i k i n i i o e ia d j a d i b e g i t o e r i p o e h ? B o l e h d j a d i ia s e n d i r i t i d a t a o e b e t o e l . A p a t a h H l a n t a r a n s a k i t n j a i t o e o e w a j a n g p a j a h , a t a w a k a h p a -

~ r a s n j a s i n o n a Kvvie-hoa j a n g t j a n t i k , j n n g s o e d a b i k i n i a s e n i i n g k i n s e n a n g k a l o e b i s a k o e n d j o e n g i n i t o e

^ r o e m a h d i K a r a n g t o e r i s e m i n g k i n g e n t j e r ? Ini d j o e g a i a t i d a b i s a b i l a n g .

T e g e s n j a l a n t a r a n p e r t e m o e a n i t o e B o e n - g i o k s o e d a d j a d i k e n a k e t a r i k t e r o e s . T j o e m a s a d j a t i d a b i s a d i p a s - t i k e n d e n g e n b e t o e l , b r a p a b a g i a n B o e n - g i o k s o e d a k e n a k e t a r i k o l e h s i s a k i t d a n b r a p a b a g i a n k e n a k e t a r i k o l e h s i n o n a "

(18)

i l l .

„ K w i e - h o a , k a o e k e r d j a a p a ? S e d o e h l a h k o p i d o e - i o e d a n b a w a k e m a r i ! "

„ A e r n j a l a g i d i m a s a k , ' m a . S a b e n t a r a n l a g i ! "

„ S o e d a , ' n j a B a n - l i n g , d j a n g a n b i k i n t e r l a l o e s o e s a i i . S a j a d j o e g a b a r o e a b i s m a k a n n a s i . "

„ T i d a , 'tji K i a u w , s a j a d j o e g a m e m a n g n j a m a o e m i n o e m k o p i t i d a a d a a p a - a p a n j a . "

„ H a b i s m a o e a p a b i k i n r e p o t . K i t a o r a n g a d a k e ­ n a l a n l a m a s a m a d j o e g a s a n a k - s o e d a r a s e n d i r i . S a j a p o e n t j o e m a n a m a n j a s a d j a t e n g o k i n o r a n g s a k i t ; t a p i m e l o e l o e d e n g e n t a n g a n k o s o n g . "

„ S o b a t - a n d e m a s a d a r i b a r a n g n j a ; b o e d i j a n g m a n i s i t o e l a h j a n g d i l i a t . "

„ M a k a n j a d j a n g a n b i k i n b a n j a k s o e s a h . D a n l a g i k a o e b a r o e b a e k , ' n j a B a n - l i n g . R e b a h i n s a d j a , t o e n g - g o e n a n t i s a j a a m b i i i n b a n t a l . "

„ T r a o e s a , 'tji, s a j a s e n d i r i d j o e g a b i s a r a s a - r a s a . B o e a t a p a s a m p e b e g i t o e d i r e p o t i n . "

„ J a , s o e n g g o e s a j a t i d a d o e g a j a n g k a o e p o e n j a s a k i t t e r o e s m e l i t s a m p e d j a d i b e g i t o e p a j a h . S a j a k i r a s a k i t p a n a s j a n g b i a s a s a d j a d a n m e r i a n g j a n g b i a s a , s a b e n t a r a n d j o e g a l e k a s b a e k . "

„ D a s a r a n p e r o e n t o e n g a n s a j a l a g i t j i l a k a , ' t j i K i a u w . S a k i t s e d i k i t d j o e g a l a n t e s d j a d i s a m b o e n g - m e n j a m - b o e n g . B a e k n j a s a d j a a d a p e n o e l o e n g d a r i T o e h a n . K a l o e t i d a , s o e n g g o e s a j a t i d a b i s a b i l a n g b a g i m a n a n a n t i d j a d i n j a . "

S a m e n t a r a i t o e K w i e - h o a s o e d a s e l e s e m e n j e d o e k o p i , d a n t a r o i t o e d i m e d j a b e r s a m a s a t o e p i r i n g k o e w e t i m o e s .

(19)

„ J a , t r i m a s a d j a a p a j a n g a d a , 'tji K i a u w , " k a t a l a g i n j o n j a B a n - l i n g . „ D i s o e g o e h k e n d j o e g a k o e w e n j a e r a n g s a k i t . "

„ H a b i s m a o e b a g i m a n a , b e g i n i d j o e g a s o e d a b a g o e s . T j o b a p e r g i k a r o e m a b n j a o r a n g k a j a , a e r d i n g i n p o e n t i d a n a n t i o r a n g m a o e s o e g o e h k e n . "

K a m o e d i a n ' n t j i m K i a u w i t o e b e r k a t a p a d a K w i e - h o a :

„ B a g i m a n a t a i i a s a l m o e l a n j a , m a k a d i i t o e m a l e m b o l e h d j a d i s a m p e b e g i t o e ? "

„ A i , o e w a , s o e n g g o e b o l e h d i b i l a n g p e n g a b i s a n b e t o e l , " d j a w a b s i n o n a . „ S a j a t j o e m a s e n d i r i a n , k a l o e i t o e t e r d j a d i d i w a k t o e s i a n g h a r i m a s i h t i d a m e n g a p a , t a p i i t o e w a k t o e d i t e n g a h r n a l e m b o e t a . L a g i s o r e n j a d j o e g a m a m a p o e n j a k e a d a ' a n a d a s e - m i n g k i n p a j a h . M e n d a d a k p a d a p o e k o e l s e b i a s m a l e m ia d j a t o h p a n g s a n . R o e p a n j a s e p e r t i t i d a b a k a l a n h i d o e p l a g i . B a g i m a n a s a j a t i d a m a o e d j a d i b i n g o e n g . S a j a b e r l r e a k d a n s e s a m b a t a n , t a p i t i d a s a t o e o r a n g d a t e n g t o e l o e n g . T i d a a d a d j a l a n l a g i , s a j a p o e n j a i n g e t a n s o e d a m a o e p e r g i b o e a t m i n t a p e r t o e l o e n g a n - nja ' n t j i k D j i k a , b i a r ia t o e l o e n g p a n g g i l i n d o e k o e n . A p a m a o e d i l o e a r a d a e n g k o B o e n g i o k l a g i b e r d i r i , i a d a p e t d e n g e r s o e a r a s a j a s e s a m b a t a n ' '

D a n t e r o e s K w i e - h o a t j e r i t a k e n s a t o e p e r s a t o e , b a g i m a n a a n a k m o e d a i t o e s o e d a t o e l o e n g p a n g g i l i n d o k t e r , k a m o e d i a n i a p e r g i b e l i k e n o b a t , s a m p e a c h i r n j a o r a n g j a n g s a k i t d j a d i s e d a r d a r i p a n g s a n n j a . T j o e m a ia t i d a m a o e s e b o e t , j a n g d i w a k t o e b i n g o e n g i a s o e d a k e n a t o e b r o e k p a d a i t o e a n a k m o e d a .

„ A i , b e t o e l - b e t o e l b o l e h d i b i l a n g t o e l o e n g a n d a r i T o e a n A l l a h , " k a t a ' n t j i m K i a u w . „ J a , o r a n g b a e k b i a r b a g i m a n a d j o e g a t i d a n a n t i d j a d i t j i l s k a t e r o e s . T j o b a - l a h , b a g i m a n a k a b e t o e l a n ia b o l e h l a g i d j a l a n l i w a t

(20)

k o e t i k a s i n o n a s e s a m b a t a n . K a l o e t i d a b e g i t o e k a o e s e m o e a d j a d i s o e s a b e t o e l - b e t o e i . "

M e n o e r o e t i a p o e n j a k n i a , d i i t o e w a k t o e i a d a r i r o e m a h n j a s a t o e s o b a t l a g i i n ; t o e p o e i a n g , " k a t a n j o n j a B a n - l i n g . „ K a l o e l a e n o r a n g d j o e g a b e l o n t e n t o e i a n a n t i m a o e i a d e n i n s a m p e b e g i t o e . T j o b a 'ntji k i r a - k i r a s e n d i r i s a d j a , i a j a n g m o e n t j a n g - m a n t j i n g k e s a n a - k e m a r i , s o e d a b e g i t o e i a d j o e g a j a n g r o g o k a n t o n g , s a m p e d o e k o e n j a n g b a n t o e i n d j o e g a i a j a n g b a j a r i n . H e i , s a j a b o e k a n b i t j a r a k o s o n g m a s k i a n a k s e n d i r i b e l o n t e n t o e m a o e b e r b o e a t b e g i t o e ! D a n l a g i i a p o e - n j a o p e n ! S a b a n h a r i i a d a t e n g t e n g o k i n b o e a t liat s a j a p o e n j a s a k i t . S a m p e s e k a r a n g s o e d a s a t o e m i n g g o e s e d a r i i t o e w a k t o e s a j a d j a t o h p a n g s a n ; t j o e m a k e m a - r e n i a t i d a a d a d a t e n g . "

„ j a , o r a n g j a n g b e g i t o e b e t o e l d j a r a n g - d j a r a n g b i s a d i d a p e t d i d j a m a n s e k a r a n g . " k a t a ' n t j i m K i a u w .

„ K a l o e kita k a j a , s i a p a d j o e g a m a o e t j a m p o e r , s i a p a d j o e g a m a o e amiail t a o e . D i w a k t o e b e g i t o e k i t a s e n d i r i t i d a p e r l o e o r a n g p o e n j a p e r t o e l o e n g a n ; t a p i s e k a r a n g k i t a m i s k i n d a n o r a n g m a o e a m b i l t a o e , i t o e l a h b a r o e b o l e h d i b i l a n g o r a n g i t o e a d a b e r h a t i b a e k p a d a k i t a . "

„ E n t j i p o e n j a b i t j a r a b e t o e l s e k a l i . T j o b a l a h s a j a s a k i t s a m p e b e g i t o e l a m a , m a n a a d a s a t o e t e t a n g g a , m a n a a d a s a t o e k e n a l a n , s e d e n g e n t j i l a g i b e r p e r g i a n t i d a a d a d i r o e m a h "

T a t k a l a i t o e d e n g e n s a k o e n j o e n g - k o e n j o e n g a d a k a d e n g e r a n o r a n g k e t o k p i n t o e .

„ N a h , i t o e b r a n g k a l i a d a ' b a B o e n - g i o k j a n g d a ­ t e n g , " k a t a n j o n j a B a n - l i n g d e n g e n m o e k a g i r a n g .

„ T j o b a k a o e p e r g i b o e k a i n p i n t o e , K w i e - h o a . "

S i n o n a l a n t e s p e r g i k a l o e a r . T i d a b r a p a l a m a s a t o e b o e d j a n g t o e w a m a s o e k k a d a l e m d e n g e n b a w a s a t o e b o e n g k o e s a n .

(21)

„ A d a k a b a r a p a , R i b o e t ? " t a n j a n j o n j a B a n - l i n g .

„ T i d a , ' b a B o e n - g i o k s o e r o e b a w a i n i k a s i p a d a n j o n j a b e s a r , " d j a w a b b o e d j a n g i t o e . „ S e k a l i a n ia s o e r o e b i l a n g d j o e g a , i n i d o e a h a r i i a k a b e t o e l a n

«agi b a n j a k k e r d j a h a n , d j a d i t i d a b i s a d a t e n g s e n d i r i . "

„ A p a l a g i d i k i r i m i n k a m a r i ? B o l e h a d a - a d a s a d j a . "

„ B o e k a n a p a - a p a , ' n j a b e s a r . T i d a l a e n d a r i o b a t . "

„ B a g i m a n a m a k a n n j a ? "

„ A d a s o e r a t n j a , ' n j a b e s a r d i s i t o e a d a d i s e b o e t

| e r a n g s a t o e p e r s a t o e . S o e d a s a j a p o e l a n g s a d j a , l e k a s - l e k a s b a e k , ' n j a b e s a r . "

„ T r i m a k a s i , R i b o e t , d a n b i l a n g p a d a ' b a B o e n - g i o k d j a n g a n t e r l a l o e b i k i n s o e s a . A k o e s e k a r a n g s o e d a b a e k , t j o e m a l i n g g a ! b e l o n k o e a t b e t o e l . "

„ I t o e o b a t d j o e g a t i d a l a e n d a r i b o e a t k o e a t k e n b a d a n , s o e d a , ' n j a b e s a r , s a j a p o e l a n g s a d j a . S a j a p o e n j a p a k e r d j a h a n m a s i h b e l o n b e r e s . "

„ J a , t o e l o e n g b i l a n g p a d a ' b a B o e n - g i o k , a k o e n i e m b i l a n g b a n j a k - b a n j a k t r i m a k a s i . "

„ S a j a , ' n j a b e s a r . "

H a b i s b e r k a t a b o e d j a n g i t o e s i g r a b e r l a l o e .

„ T j o b a liat, K w i e - h o a , o b a t a p a l a g i j a n g i a k i r i m i n P a d a k o e . B o e k a s a d j a s o e r a t n j a , d a n b a t j a k a s i a k o e d e n g e r . I a t a o e k a o e p e r n a s e k o l a m a k a i a t o e l i s s o e r a t . "

S i n o n a b o e k a i t o e s o e r a t d a n l a l o e b a t j a , b o e - n j i n j a :

J a n g t e r h o r m a t , N j o n j a L o e B a n - l i n g ,

d i S e m a r a n g .

„ O w e k a b e t o e l a n l a g i b a n j a k k e r d j a j a n g t i d a

" O l e h d i t i n g g a l , m a k a t i d a b i s a d a t e n g s e n d i r i . H a r e p

•lida d i b o e a t ketjil h a t i .

O w e p e r g i t a n j a p a d a i t o e d o k t e r , i a k a t a o e w a

(22)

1 6

p o e n j a s a k i t s e m o e a s o e d a b a e k . T j o e m a t e n a g a m a s i h b e l o n b i s a b a l i k s e b a g i m a n a b i a s a . B o e a t i t o e p a l i n g b a e k d i k a s i n i i n o e m s a d j a o b a t j a n g b i s a t a m b a h k e n k a k o e a t a n .

B e r s a m a ini o w e a d a k i r i m s a t o e b o t o l o b a t #

„ S a n a t o g e n " d a n a n e m k a l e n g s o e s o e t j a p N o n a , i t o e o b a t S a n a t o g e n , p a g i - s o r e d i m i n o e m d a n g e n s o e ­

s o e o b a t n j a s a t o e s e n d o k m a k a n . O w e a d a k i r i m 3 d j o e g a s e d i k i t J o s o m j a n g s o e d a d i i r i s d j a d i k e n p o ­

t o n g a n d a n s a b a n kali d i ï s e p - i s e p , s o e p a j a d j a n g a n s o e k a p o e j e n g . "

O w e p o e n j a h o r m a t , ( t e r t a n d a ) L i e m B o e n - g i o k .

„ S o e d a i a h , " k a t a n j o n j a B a n - l i n g , „ o r a n g s o e d a b e g i t o e t j i n t a h a t i s a m p e a n t e r i n i t o e o b a t , m a s a kita s i a - s i a k e n . S a b e t o e l n j a a k o e p o e n j a s a k i t , s a t o e d o e a h a r i s a d j a d i m i n o e m i n k a l d o e a j a m s o e d a m o e s t i d j a d i b a e k , t a p i ini b i a r l a h s a b e n t a r m a l e m k a o e s e d o e h i n s a d j a i t o e s o e s o e d a n t j a m p o e r i n i t o e o b a t s a t o e s e n d o k m a k a n . B a r a n g k a l i a k o e p o e n j a s a k i t t i d a n a n t i d j a d i k a m b o e - k a m b o e l a g i . "

„ S a b e t o e l n j a o r a n g s a m p e b e g i t o e m a o e t j a p e h i n h a t i , m a s a kita d j a d i k o e r a n g t r i m a . A n a k n j a s i a p a s i h ' b a B o e n - g i o k i t o e ? " t a n j a "ntjim K i a u w . ^

, , A n a k n j a b a b a L i e m P o L o ; t a p i s e k a r a n g i b o e d a n a j a h n j a s o e d a t i d a a d a "

„ L a h , s e k a r a n g i a s o e d a b e g i t o e b a e k , p o e n g o e t ^ a n a k s a d j a p a d a n j a , n j a B a n - l i n g , " k a t a ' n t j i m K i a u w d e n g e n m e m a e n .

„ K a i o e ia s o e d i , b o e a t s a j a m e m a n g s o e k a s e k a l i , h a h a h a ! "

„ E n a k s a d j a , " k a t a K w i e - h o a , j a n g s e d a r i t a d i t i d a t o e r o e t t j a m p o e r m o e l o e t . „ l a d j a d i m a m a p o e n j a

(23)

- 1 7

a n a k , a d a a p a b a e k n j a b o e a t i a . K a l o e m a m a a d a s a o r a n g k a j a s i h b o l e h d j o e g a . "

„ A k o e d j o e g a k a t a k a l o e i a s o e d i . "

A n a k m o e d a i t o e m e m a n g s o e d a d j a d i k e t a r i k h a t i t e m p o m e l i a t i a p o e n j a s a k i t d a n k e a d a ' a n j a n g a m a t d j e l e k , t a p i a p a t a h i t o e o r a n g t o e w a b i s a r a s a d j o e g a ,

I

b a h o e a k a i o e B o e n - g i o k s e k a r a n g s o e d a t e r o e s m e - i i g o p e n p a d a n j a , m a s k i ia s o e d a d j a d i s e m b o e h , i t o e s e m o e a d i s e b a b k e n o l e h h a t i n j a j a n g k e t a r i k p a d a

% K w i e - h o a ?

O r a n g t o e w a b i a s a n j a t i d a b i s a d i b o e t a k e n d a l e m i t o e p e r k a r a , t a p i a p a n j o n j a B a n - l i n g d j o e g a b e g i t o e ? I n i l a h s o e k e r d i p a s t i k e n . M e l a e n k e n s a t o e p e r k a r a b i s a d i t e n t o e k e n i t o e o r a n g t o e w a p o e n a d a m e r a s a keta­

r i k h a t i p a d a B o e n - g i o k . I V .

Salon boelan tamudlan.

S a t o e b o e l a n b e r s e l a n g s e d a r i a p a j a n g t e r d j a d i d i a t a s ini.

B o e n - g i o k d o e d o e k d i m o e k a w a r o e n g n j a , t a p i p i k i r a n n j a p e r g i m e l a j a n g k a l a e n t e m p a t , j a i t o e k a r o e m a h n j a K w i e - h o a d i K a r a n g t o e r i .

R o e p a n j a i t o e n o n a m a n i s s e l a l o e a d a b e r b a j a n g -

^ b a j a n g s a d j a d i d e p a n m a t a n j a . A t j a p k a l i k a l o e i a a d a s e n d i r i a n , b o e a t s e n a n g i n h a t i i a . s o e k a b a j a n g i n l a g i k e d j a d i a n d i i t o e m a l e m , k o e t i k a d a l e m g e l a p g o e l i t a

^ i a b e r d j a l a n d e n g e n s a o r a n g d i r i , k o e t i k a i a s o e d a m e m p e r o l e h o e n t o e n g k e n a d i t o e b r o e k o l e h i t o e g a d i s

„ K a l o e ia s a m p e b i s a d j a d i a k o e p o e n j a i s t r i , "

k a t a a n a k m o e d a i t o e d i d a l e m i h a t i , „ n i s t j a j a d o e n i a

(24)

— 1 8 —

ini b a g i k o e n a n t i d j a d i s o r g a . B a n j a k d j o e g a a k o e s o e d a m e l i a t n o n a - n o n a j a n g t j a n î i k , i a p i s a b e g i t o ç d j a o e h b e l o n a d a j a n g b i s a m e m b a n d i n g k e n ketjan'- t i k a n n j a K w i e - h o a , s a t o e k e t j a n t i k a n j a n g d i s e r t ^ k e n t i d a b a n g g a d a n k e l a k o e a n j a n g s a d e r h a n a s e k a i i . H a t i k o e l a s a n j a - d i k e d o e t - k e d o e t k o e t i k a liat m a t a n j a ® j a n g b a s a h . D a n l a g i s o e a r a n j a . O , i t o e s o e a r a , s a m p e k a p a n d j o e g a a k o e t i d a n a n t i i o e p a . "

iVlenginget s a m p e d i s i t o e B o e n - g i o k m e n g e i a h n a - ^ p a s . l a o e s a p - o e s a p k a p a l a n j a , k a m o e d i a n ia l e r o e s k e n

i t o e p e n i b i t j a . a a n p a d a d i r i s e n d i r i :

„ T a p i m e n g a p a t a h a k o e t i d a b i s a d a p e t i n p a d a n j a ? î b o e n j a s e p o e i o e l i s e m b i l a n s o e k a a m b i l a k o e d j a d i m a n t o e n j a , i t o e s o e d a b i s a d i d o e g a - d o e g a d a r i i a p o e n i a o m o n g a n d a n s i k e p t e r h a d e p p a d a k o e . H a b i s a p a l a h l a g i j a n g n a n t i b i s a d j a d i h a l a n g a n ? L a e n s a n a k - s o e - d a r a K w i e - h o a t i d a a d a . D n i m e d j o e s t r o e a d a j a n g p a l i n g l a e k b o e a t a k o e . S a t o e ' r n a s a t o e a n a k t i d a n a n t i b i s a d j a d i t j e r e w e t . A k o e n a n t i a d j a k ' n j a B a n - l i n g t i n g g a l s a m a - s a m a . A k o e t i d a p o e n j a l a e n f a m i l i e d a r i s a t o e s o e d a r a l e l a k i , ini t e n t o e a d a l e b i h d i s o e k a o l e h - n j a . K e n a p a d j o e g a a k o e t i d a m a o e t j o b a - t j o b a s o e r o e o r a n g l a m a r ? "

T a p i s i g r a d j o e g a B o e n - g i o k b a l i k b e r p i k i r :

„ D e n g e n t e r b o e r o e - b o e r o e b e g i t o e , b o l e h d j a d i * n j o n j a B a n - l i n g n a n t i m e r a s a , a k o e p o e n j a o p e n p a d a ­

n j a m e l o e l o e a d a n a k s i r p a d a a n a k n j a . S a b e n e r n j a m e ­

m a n g b e g i t o e . K a l o e s a t o e h a r i a k o e t i d a liat K w i e - h o a , Ô l a n t e s a k o e r a s a n j a s e p e r t i o r a n g b e l o n m a k a n . T a p i ,

b i a r b g g i m a n a d j o e g a , a d a klivvat t i d a e n a k b a g i k o e d j i k a ia s a m p e d a p e t i t o e p e n g r a s a ä n "

D e m i k i a n B o e n - g i o k t e r k e p o e n g d e n g e n p i k i r a n n j a s e n d i r i , h i n g g a ia r a s a k e n d a d a n j a d j a d i t i d a k a r o e a n .

(25)

— IQ —

A c h i r n j a ia p o e t o e s k e n f a d j a i t o e l i b e t a n d e n g e n m e - n g i n g e t :

„ A c h , b i a r l a h b a g i m a n a n a n t i s a d j a . K v v i e - h o a p o e n i n i t a o n b a r o e o e m o e r l i m a b i a s h i n g g a a k o e b o l e h t r o e s a t e r b o e r o e - b o e r o e "

D j o e s t r o e p a d a i t o e w a k t o e k a d a l e m v v a r o e n g n j a a d a d a t e n g o r a n g b l a n d j a , s a t o e h a l j a n g m e m b i k i n B o e i i - g i o k d j a d i t i d a s e m p e t p i k i r i n l e b i h d j a o e h p a d a s i n o n a m a n i s .

S a m e n t a r a i t o e d i K a r a n g t o e r i , n j o n j a B a n - l i n g s e d e n g d o e d o e k o m o n g - o m o n g s a m a a n a k n j a . O r a n g t o e w a i t o e r e b a h d i s a t o e h a l e - b a l e j a n g t e r a l e s d j o k K w i e - h o a a s i k m e m b i k i n k a n t o n g d a r i s o e t r a .

„ S a m p e s e k a r a n g s o e d a s a t o e m i n g g o e l a m a n j a B o e n - g i o k t i d a a d a d a t e n g , " k a t a i t o e i b o e . „ A p a b a ­ r a n g k a l i l a a d a d a p e t s a k i t ? M a o e s o e r o e p e r g i t e n g o - kin t i d a a d a o r a n g . Atavva b a r a n g k a l i i a ( e r i a l o e b a n j a k k e r d j a ? "

„ M a m a t i d a l a e n j a n g d i r i b o e t i n d a r i e n g k o B o e n - g i o k s a d j a . T a o e ia b : : n j a k k e r d j a , t a o e ia p e r g i m e - l a n t j o n g k a m a n a - m a n a m a s a kita s a d j a j a n g misti d i i n g e t i n o l e h n j a l "

„ E h , b o e k a n a k o e m a o e k a t a j a n g ia n i o e s t i i n g e t s a d j a p a d a kita ; i a a d a p o e n j a k e r d j a h a n j a n g m o e s t i d i o e r o e s s a b a n h a r i . T a p i kita, j a n g s e l a m a n j a t i d a b o l e h l o e p a p a d a n j a . Ia s o e d a t i n g g a l i n kita b o e d i b e g i t o e p o e n j a b e s a r , h i n g g a b e t o e l - b e t o e l b o e k a n o r a n g j a n g p a n t e s k a l o e kita b i s a l o e p a k e n i t o e . D j i k a t i d a a d a ia b a g i m a n a t a h n a n t i d i a d i n j a d e n g e n k a o e d i i t o e m a l e m , s e d e n g a k o e l a g i t i d a i n g e t o r a n g ? "

S i n o n a t i n g g a l d i a m d a n b e k e r d j a t e r o e s .

„ D a n s a b e g i t o e d j a o e h , b e l o n a d a s o e a t o e a p a j a n g k i t a k a s i k e n p a d a n j a b o e a t m e n a n d a k e n kita p o e n j a t r i m a k a s i , " k a t a l a g i s a n g i b o e . „ A p a t i d a b a e k i t o e

(26)

2 0 -

k a n t o n g s o e t r a s a d j a j a n g k a o e l a g i b i k i n , k i t a k a s i p a d a n j a , K w i e - h o a ? "

„ M a s a s i h s e g a l a b e g i n i a n . M a o e d j o e g a a p a 3 a d j a ^ j a n g l e b i h b e r h a r g a . "

„ P e r k a r a h a r g a , i t o e o e r k a r a ketjil. K i t a m i s k i n s i a p a j a n g t i d a t a o e ? O r a n g k a t a a s a l s a d j a a d a m t a n d a n j a j a n g k i t a t i d a l o e p a i a p o e n j a b o e d i . "

„ B i a r b e g i t o e d j o e g a , a p a s a d j a , d j a n g a n s e g a l a k a n t o n g b e g i n i . "

K o e t i k a i t o e d e n g e n s a k o e n j o e n g - k o e n j o e n g k a - d e n g e r a n o r a n g k e t o k p i n t o e .

„ T j o b a p e r g i liat, K w i e - h o a . A k o e k i r a t e n t o e B o e n - g i o k j a n g d a t e n g . "

S e k a l i i n i d o e g a ' a n n j a o r a n g t o e w a i t o e t i d a s a l a h . S i g r a d j o e g a a n a k m o e d a i t o e s o e d a m a s o e k k a d a l e m .

„ K a o e k e n a p a , ' b a B o e n - g i o k , m a k a t i d a k e l i a t a n s a m p e b e g i t o e l a m a , " k a t a n j o n j a B a n - l i n g d e n g e n s o e a r a g i r a n g . „ O e w a k i r a k a o e d a p e t s a k i t . "

„ T i d a , o e w a , o w e s o e d a p e r g i k a D j o k j a , k a m o e - d i a n k a K e b o e m e n d a n t e r o e s k a B a n d o e n g , d a r i s i t o e k a S o e k a b o e m i , b a r o e p o e l a n g . "

„ K a p a n k a o e b a l i k , ' b a B o e n - g i o k ? " %

„ K e m a r e n s o r e , o e w a . "

„ K a o e p e r g i t e n t o e b o e a t o e r o e s a n d a g a n g , b r a n g -

kali ? " ^

„ T i d a s a l a , o e w a p o e n j a d o e g a h a n . O w e b a j a i o e t a n g , beli b a r a n g d a n s e k a l i a n p e r g i m e n a g i h . "

„ S e k a r a n g s o e d a p o e k o e l s e b i a s , k a o e p e r g i p a - n a s i n a p a s a d j a , K w i e - h o a . K a o e m a k a n s a m a - s a m a , ja, ' b a B o e n - g i o k , o e w a p e l a h a n - p e l a h a n d a p e t n a p s o e m a k a n k o m b a l i . T j o e m a o e w a p o e n j a h a t i k a d a n g -

(27)

i

- 21 -

„ O w e k i r a b a e k t e r o e s s e r i n g - s e r i n g o e w a i s e p i n J o s o m . S i n s h e k a t a i t o e a d a b a e k d a n b a n j a k b a n t o e

» b o e a t o r a n g j a n g s o e d a a d a o e m o e r . T a p i s o e d a l a h , d j a n g a n b i k i n b a n j a k s o e s a , o w e d i r o e m a h d j o e g i s o e d a d i s e d i a k e n m a k a n a n . "

^ „ E h , b o e k a n o e w a m a o e t n a k s o e d k e n d i r o e i n a i t i d a a d a m a k a n a n , ' b a B o e n - g i o k . O e w a t a w a r i ! d j o e g a k a i o e s o e d i , b o e k a n k a t a b a n j a k a p a - a p a n j i.

D j i k a k i r a n j a t i d a d i t j e l a , d o e d o e k l a l i m a k a n s a m ; s a m a o e w a . "

B o e n - g i o k m e r a s a j a n g i a p o e n j a p e r k a t a ' a n i t o s o e d a d i a r t i k e n s a l a h , m a k a i a l a n t e s b e r k a t a :

„ B o e k a n b e g i t o e , o e w a , o w e b o e k a n t i d a s o e d i , t j o e m a o w e k o e a t i r n a n t i b i k i n b a n j a k s o e s a h . "

S a b e n e r n j a , b a g i m a n a t a h b i s a d i b i l a n g j a n g B o e n g i o k t i d a s o e k a ? T i d a s o e d i d o e d o e k m a k a n s a m a - s a m a K w i e - h o a , a p a t a h l a g i j a n g b i s a d i s o e d i h i o i e h n j a ?

N j o n j a B a n - l i n g k a t a b e g i t o e , a d a i a h t i d a b e r m a k - s o e d l a e n d a r i m a o e p o e t o e s k e n a n a k m o e d a i t o e p o e n j a p e r k a t a ä n b o e a t m e n a m p i k i e b i h d j a o e h . K o e - t i k a i a m e r a s a i t o e a n a k m o e d a k a d e s e k , l a n t e s d j o e g a i a b e r k a t a l a g i :

^ „ S a m a s e k a l i t i d a a d a t a m b a h s o e s a h s a t o e a p a ,

"ba B o e n - g i o k , o e w a d a n K w i e - h o a m e m a n g k a b e n e r a n m a o e m a k a n . "

^ K a m o e d i a n o r a n g b i t j a r a k e n l a e n - l a e n h a l . W a k t o t m a k a n a n s o e d a s e d i a l a l o e t i g a o r a n g d o e d o e k b e r ­ s a n t a p .

M a s k i s a b e n e r n j a t i d a a d a a p a - a p a j a n g î o e a r b ' t i d a l o e p o e t B o e n - g i o k m a k a n d e n g e n m e r a s a k e n Ic z a t s e k a l i .

B a g i m a n a t a h b i s a t i d a d i r a s a k e n J e ^ a t , k a i o e o r ' i r a d a m e n g a n g g e p d i d a l e m h a t i , ' ^ ( i g s e m o e a m a k a n a n

(28)

— 2 2 ^

D a n b a g i m a n a t i d a m a o c l e z a t k a l o e o r a n g b r o e n - t o e n g b i s a d o e d o e k m a k a n d e n ç c i i b e f h a d e p - h a d e p a n s a m a s a t o e p a r a s j a n g i>.:laniHii'u a d a b e r b a j a n g s a d i a d l m a t a ?

H a l n j o n j a B a n - l i n g t i d a t c M Î o e n g d a l e m i t o e p e r - p k a r a , i n i l a h s o e d a t r a o e s a d i b i t j a r a k e n l a g i . T j o e m a B o e n - g i o k p o e n m e r a s a j a n g o r a n g t o e w a i t o e t i d a

b e l e l i d i l o e p a k e n b o e d i n j a l a n t a r a n s o e d a m a o e a d j a k a I

ia d o e d o e k m a k a n b e r s a m a - s a m a . ® •'

H a b i s b e r s a n t a p n j o n j a B a n - l i n g r e b a h l a g i d i a t a s b a l e - b a l e . K w i e h o a t e r o e s k e n p a k e r d j a h a n n j a m e m ­ b i k i n k a n t o n g . B o e n - g i o k d o e d o e k d i s a t o e k o r s i s e m ­ b a r i i s e p r o k o , d a n b e n g o n g a w a s i n a s e p i a n e m o e ­

leek ka atas. • j

K a m o e d ' a n s a k o e n j o e n g - k o e n j o e n g i a b e r k a t a : . „ B a g m i a n a o e w a p o e n j a p i k i r a n ? A p a o e w a t i d a a d a i n g e t a n b o e a t k a s i a d e K w i e - h o a m a s o e k s e k o l a l a g i ? "

„ O e w a r a s a t i d a a d a g o e n a n j a a n a k p r a m p o e a n d i k a s i p e i a d j a r a n b a n j a k . Ia s e k a r a n g s o e d a b i s a b a t j a d a n t o e l i s b a h a s a M e i a j o e . B a h a s a B l a n d a p o e n b i s a d j o e g a s e d i k i t . B o e a t s a t o e a n a k p r a m p o e a n m a o e

^ a m p e b a g i m a n a l a g i . S a b e g i t o e s o e d a t j o e k o e p , k e r n a ia" p o e n b a k a i a n o e r o e s p a k e r d j a h a n d i d a l e m r o e m a h . L a g i : s e k a r a n g i a p o e n j a o e m o e r s o e d a l i m a b l a s . . . . "

„ S o e d a b r a p a t a o n i a s e k o l a ? " % ^

„ B r a p a ! D a i i m o e l a i m a s o e k o e m o e r s e p o e l o e h e h , d a r i p e h g w e e d j a d i s o e d a d j a l a n l i m a t a o n . "

„ S e d a r i k a p a n i a b r e n t i ? " ^

„ S e d a r i o e w a s a k i t , d j a d i s e d a r i t a o n b a r o e . " ^

„ A p a s o e d a d i k a s i t a o e b a k a i a n b r e n t i t e r o e s . "

„ S o e d a b r e n t i b e g i t o e l a m a t i d a b r e n t i t e r o e s a p a

a r t i n j a ? " „

„ E h , k a l o e b e l o n d i k a s i t a o e , i a i t o e n g d j a l a n t e r o e s . S e b a g i m a n a b r a n g k a l i o w e t a o e , b e g i t o e

(29)

a d a n j a a t o e r a n j a n g s o e d a b i a s a n j a . "

„ A p a b e g i t o e , K w i e - h o a ? "

„ J a , k a l o e b e l o n d i k a s i t a o e , m a s i h d i a n g g e p t e r o e s ? "

, , K a l o e b e g i t o e k a o e m o e s t i l e k a s k a s i t a o e , K w i e - h o a . J a n g s o e d a k e s a l a h a n b i a r d i b a j a r . B e s o k h a r i S e n e n , e h , h a r i S e l a s a , n a h , b e s o k s a d j a k a o e p e r g i k a s i t a o e k a o e p o e n j a g o e r o e , j a n g k a o e b a k a i a n t i d a s e k o l a l a g i . "

„ P i k i r a n s a j a k a p i n g i n s e k o l a l a g i t i g a t a o n s a - tlja, s o e p a j a b i s a t a m a t s a i n p e k i a s t o e d j o e . "

„ H o l a , m a o e a p a , K w i e - h o a , k i t a o r a n g m i s k i n s o e d a b i s a b e g i t o e s a m p e t j o e k o e p , m a o e a p a s o e d a g e d e m a s i h s e k o l a , b i k i n o r a n g d j a d i b a n j a k m o e l o e t . K a l o e o r a n g k a j a b o l e h , s e b a b t i d a n a n t i s a t o e o r a n g k a t a a p a - a p a . "

„ K a l o e t i d a , l a g i s a t o e t a o n s a d j a , " k a t a l a g i s i n o n a . „ S a j a k a p i n g i n b i s a t a m b a h k a p i n t e r a n l a g i . D j a n g a n s e p e r t i s e k a r a n g , liat i n i i t o e s a j a m a s i h b e l o n b i s a m e n g a r t i r n a k s o e d n j a . "

„ O w e p i k i r d j o e g a l e b i h b a e k d i k a s i s e k o l a t e r o e s , o e w a , s o e p a j a d j a n g a n d j a d i t e r i a l o e k e p a l a n g , "

k a t a B o e n - g i o k . „ O r a n g p o e n j a m o e l o e t p e r d o e l i a p a ? P l a d j a r a n a d a b a e k n j a , t i d a a d a d j a h a t n j a . "

N j o n j a B a n - l i n g b e r d i a m s a k o e t i k a l a m a n j a , k a - n i o e d i a n i a l a l o e b e r k a t a l a g i :

„ B a e k a k o e t o e r o e t i n k a o e p o e n j a m a o e ; t a p i k a o e d j o e g a m o e s t i l a n t e s p o e l a n g k a r o e m a h , d j a n g a n s e p e r t i d o e l o e k a o e p e r g i m e l a n t j o n g k a r o e m a h t e m e n - t e m e n . I t o e a k o e t i d a s o e k a . K a l o e k a o e a n a k n j a o r a n g k a j a , o r a n g t i d a b i s a k a t a a p a a p a . T a p i m o e s t i i n g e t , k i t a ini a d a o r a n g m i s k i n . "

S i n o n a t i n g g a l b e r d i a m .

(30)

-24 -

„ L i a t , d i a t i d a m e n j a o e t ! K a l o e k a o e f i d a m a o e t o e i o e t a k o e p o e n j a m a o e , s o e d a l a h k a o e t r a o e s a p e r g i

s e k o l a l a g i . " ®

„ b a e k , s a j a s e i a m a n j a n a n t i s e k e p d i r i s a d j a d i d a l e m r o e m a h . " k a t a K w i e - i i o a d e n g e n s o e a r a m e n g ­ g o d a , i i i n g g a B o e n - g i o k t o e r o e t m e s e m .

, , E h , a k o e b o e k a n b i t j a r a m a e n - m a e n , " k a t a lao^i i i j o n j a B a n - i i n g . „ P e n d e k n j a b i a r o r a n g d a t e n g s a m - p e n n , k a o e t i d a b o l e h p e r g i , m e n g a r t i ? "

„ J a , b a e k i a h . "

B a r o e h a b i s i n i n o n a b i t j a r a , t i b a - t i b a di i o e a r kade- n g e r a n i a g i s o e a r a o r a n g k e t o k p i n t o e .

„ S i a p a s i h l a g i ? " k a t a i t o e i b o e j a n g m e r a s a t a r - g a n g g o e . „ A k o e k i r a o e w a K i a u w . F j o b a p e r g i k a o e b o e k a i n p i n t o e , K w i e - h o a . "

N o n a i t o e b e r d j a l a n k a i o e a r . T i d a b r a p a l a m a k a - d e n g e r a n s o e a r a n j a s a t o e a n a k p r a m p o e a n j a n g b i t i a r a d e n g e n g o e m b i r a d a n g i r a n g .

„ O , i t o e l a h s i M a r i e , " k a t a n j o n j a B a n - l i n g . „ T a o e l a h i a m a o e a p a l a g i . "

„ M e e s t e i s o e r o e h t a n j a , " k a d e n g e r a n l a g i i t o e s o e a r a '"^03 b e g i t o e l a m a t i d a m a s o e k s e k o l a ? "

„ K a p a n k a o e t a o e a k o e l a g i s a k i t , d i r o e m a h t i d a a d a o r a n g , " k a t a n j o n j a B a n - l i n g , j a n g m e n d o e l o e i n a n a k n j a b i t j a r a . „ K e n a p a k a o e t i d a b i l a n g b e g i t o e p a d a M e e s t e r ? "

„ S a j a s o e d a k a s i t a o e , " k a t a M a r i e s e r a j a b e r t i n d a k m a s o e k . „ S e d a n g M e e s t e r s o e r o e h s a j a t a n j a d j o e g a k a p a n 'tji H o a b i s a d a t e n g s e k o l a l a g i ? "

D a n k o e t i k a i n a t a n j a d a p e t liat i t o e k a n t o n g s o e t r a j a n g i a g i d i b i k i n o l e h K w i e - h o a , l a n t a s i a b e r k a t a :

(31)

- 2 5

„ K a s i i n i p a d a s a j a , ja, k a l o e s o e d a h a b i s d i b i k i n . "

„ D j a n g a n , a k o e n a n t i b i k i n i n j a n g i a e n . "

„ T i d a , ini s a d j a , 'tji H o a b o l e h b i k i n j a n g i a e n j a n g l e b i h b a g o e s . "

» „ J a , s o e d a "

„ H a b i s k a p a n 'tji H o a m a o e s e k o l a l a g i . O e w a p o e n j a s a k i t s e k a r a n g s o e d a b a e k ? "

^ „ N a n t i s a d j a h a b i s b o e l a n , " k a t a l a g i n j o n j a B a n - l i n g , „ s e k a r a n g s o e d a t a n g g o e n g . "

„ L o , o r a n g s e k o l a m a s a p a k e t a n g g o e n g . "

„ B o e k a n b e g i t o e , a k o e p o e n j a b a d a n d j o e g a b e l o n d j a d i k o e a t b e i o e l , h i n g g a s a b a n - s a b a n k e p i n g i n m a k a n i n i a t a w a i t o e . "

„ J a , a k o e d j o e g a p i k i r b e g i t o e , " k a t a K w i e - h o a ,

„ t a p i b o e a t b i k i n a k o e b i s a s o e s o e l a k o e p o e n j a p e - l a d j a r a n j a n g s o e d a k a t i n g g a l a n d o e l o e s e r i n g - s e r i n g a k o e b i l a n g i n j a n g k a o e t i d a t a o e d a n s e k a r a n g s a b a n - s a b a n k a o e m o e s t i d a t e n g k e m a r i b o e a t k a s i t a o e p a d a - k o e , a p a j a n g s o e d a d i a d j a r , a p a k a o e s o e k a , M a r i e ? "

, , B a e k , t a p i s e k a r a n g s a j a m o e s t i l a n t e s p o e l a n g . T a d i s i c h a u f f e u r s o e d a b i l a n g j a n g ia t i d a b i s a t o e n g - g o e l a m a - l a m a ; i a p o e n j a a n a k l a g i s a k i t . K a l o e s a j a a j a l - a j a l a n n a n t i i a m a r a - m a r a l a g i . M e m a n g n j a i t o e c h a u f f e u r k o e r a n g a d j a r ! "

^ » E h , a m p i r s a j a l u e p a , " k a t a n o n a M a r i e , s a s o e d a d j a l a n s a m p e d i p i n t o e i a m a s o e k l a g i , m e n g o e t j a p p e r m i s i e p o e l a n g p a d a n j o n j a B a n - l i n g k a m o e d i a n

% p a d a K w i e - h o a d a n l a n t e s p e r g i d e n g e n l a r i - l a r i .

„ O w e d j o e g a m a o e p o e l a n g , " k a t a B o e n - g i o k , j a n g s a k e a n l a m a t i n g g a l m e n d e n g e r i n s a d j a o r a n g p o e n j a b i t j a r a .

„ D o e d o e k l a h d o e l o e , " k a t a n j o n j a B a n - l i n g . „ D j a ­ n g a n b e g i t o e t e r b o e r o e - b o e r o e . D i r o e m a h t o c h t i d a k e r d j a a p a - a p a . "

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Itoe machloek-machloek soetji jang pegang pimpinan atas berbagi-bagi tjabang pakerdja'an, samoea ada manoesia djoega, jang lantaran soedah dapet banjak pengalaman hingga

atawa poen Iblis jang menghoekoem atawa mengganggoe dan meojoesahin pada kita-orang, Hanja kita poenja kabodoan dan kagelapan

oleh anak'koe, sekarang soeda ditarik moendoer saratoes doewapoeloeh lie djaoehnja, oleh kerna itoe djoega, akoe maoe minta anak poenja advies apa jang kita moesti berboewat."

kita poenja persero, soedah meroegiken pada kita toedjoe ratces riboe frank, maka sekarang dia djoega moesti ,pikoei bagiannja di dalem ini karoegian, dan kita orang boleh

&#34;Toean de Villefort, sobatkoe,&#34; mendjawab toean doeter dengan at ti kasian, &#34; kita djoega satoe manoe - sia, seperti lain-lain orang. Djikaloe ki ta bisa toe- loeng

Be rhoeboeng dengen ini perajahan, saja merasa wa - djib boeat bitja raken djoega tentang ka'ada'annja kita poenja geraka n jang mendjadiken berdirinja Perhim- poenan Indonesia

kandaran boeat terdjang klta, saande ia brani ma- djoeken itoe , akoe tanggoeng begitoe banj-k jang madjoe, begitoe banjak djoega nanti djalo di tangan kita. Tentang hal

&#34;Tapi sekar ang kita poenja kadoedoekan ada banjak Icbih baek dari moesoe,&#34; kata poela itoe orang moeda: .sebeb scdeng klta tid a oesakoeatir moesoc poenja serangan,