• No results found

BUDDHA (BUDDHISNE

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "BUDDHA (BUDDHISNE"

Copied!
54
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

3693 KATJW SERIE S H4RGA I 0,12.

L^^IJ^ELADJARALI BUDDHA (BUDDHISNE ATAWA

HOED KAUW) BEBISI RArEDANGAN

OIKTOEK NAHEKAJAMGBEU"

SEOIH LAMTAHAN KANA- TIAN ODANG JANG

DITJINTA.

I BAGIAN I.

r i e b

KWEE TEK HOAIJ.

I

(2)

n \ i

S<apada.

BIBLIOTHEEK KITLV

0009 8655

])ihaherken

êleh

(3)

MASEHJ

&Ï DAN PEBIMËFF Ali

Oenleek »earikis fate^ eersetffli tan-,

teran CSranp

© i t j i n t a .

Dengea berdasar atas Pemandangan Baddhlst daa dltambab dengen penfelldlkna dari fltaak

Tbeosofie, menoeroet apa fang te­

lah dichotbahken dalem

Klenteng Kwan v. Talï!

lm Tong OLEH K W E E TEK HOAIJ

TJITAKAN PERTAMA 1 Q 4 1 .

Tyß. Drukker^ Moestika, Tjitjotroe^.

^olkenk^^j

(4)

Mdrh"an"'Tniïh''.rf*'" 'i"' «o»

l e a i n a n , i n i l a l i a d a p e n g h a r e p a n d a r i

T j i t j o e r o e g , 1 5 - 9 - ' 4 1 .

P e n o e i i s n j a , K T . H .

e i i k i & T A .

Pagina : Oaris : Perkata'an : Moestin ja ; 1 4 k i t a k i t a

2 4 5

3 1 8

k i t a

a g ' l a g i

m a n o e s i a d a r i m a n o e s i a d a r i

fiarepan karapetan

^ m a s i h a d a m a s i h a d a

(5)

1^119

i a ü t e r a i i t e m a t i a f i © r a n g l a n g D i t p i i t a a

Satoe Keterangan jang Didasarken atas Peladjaran Buddha.

OLEH K . T . H . S o e d a r a - s o e d a r a ,

D i i n î m a l e m s a j a m a o e b i t j a r a k e n s a t o e s o e a l j a n g o l e h S a n g B u d d h a a d a d i m a s o e k k e n p a d a k a l a n g a n K a b e n e r a n M o e l i a j a n g P e r t a m a , j a i t o e t e n J a n g / 4 i / a / z y f l K a s a n g s a r a ' a n d a l e m i n i d o e n i a , d a r i h a l m a n a s a j a t e l a h p e i n a b i t j a r a k e n d a l e m s a l a h s a t o e l e z i n g t e n t a n g A m p a t K a b e n e r a n M o e l i a .

I t o « j a n g d i b i l a n g k a s a n g s a r a ' a n , k a s e d i h a n , k a p e r i -

Î

(6)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

h a n h a t i a t a w a p o e n k a d o e k a ' a n , a d a b a n j a k m a t i e m - n j a d a n k a m i s k i n a n , d a r i p e n j a k i t . d a r i k a h i n a ' a n k a l j i i a k a a n , a t a w a k a r o e g i a n ; a d a d j o e g a j a n g d a r i

k a m a t i a n . S a b a g i a n d a n m i b e b e r a p a k a d j a d i a n f i d a e n a k s a s o e a t o e o r a n g , b a n j a k a t a w a s e d k i t , d i s a t o e t e m p o ^ , 3 , ^ ^ p e n g h i d o e p a n n j a , t i d a p e r d o e l i j a n g k a j a a t a w a m i s k i n , p i n t e r a t a w a b o d o m ^ e i i a a t a w a h i n a .

A d a o s a n g j a n g t e r i t o e n g b e r n a s i f b a g o e s t e l a h d a p e t k e n p e n g h i d o e p a n j a n g s e r b a t j o e k o e p . k a d o e d o e - a n j a n g m g g i , t e r d j a o e d a r i k a h i n a ' a n , k a t j i l a k a ' a n a t a w a k a r o e g i a n , t a p i p i k i r a n n j a s e r i n g m e r a s a d j e n g - k e . b i n g o e n g d a n s e d i h , l a n t a r a n d a l e m k a l a n g a n f a -

(7)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H ,

m i l i e n j a t i d a b i s a a d a k a ' a k o e r a n , k a s e h a t a n n j a s e n ­ d i r i a t a w a d a r i i b o e - b a p a a t a w a p o e n anai< i s t r i n j a s e r i n g t e r g a n g g o e , a t a w a m o e s t i i n g e t d e n g e n m e r a s a

« e d i h p a d a s a t o e s a n a i < , s o b a t a t a w a k e l < a s i h s a n g e t t e r t j i n t a j a n g t e l a h m e n i n g g a l d o e n i a . D a n i n i d o e a m a t j e m k a s a n g s a r a ' a n h a t i j a n g t e r s e b o e t p a l i n g b e l a ­ k a n g — p e n j a k i t d a n k a m a t i a n — a d a d j a d i b a g i a n n j a s e k a l i a n m a n o e s i a d a n m o e s t i m e n i m p a h p a d a S f l / n ö f a o r a n g , t i d a p e r d o e l i i a a d a s a t o e r a d j a , n a b i , m i l l i o n a i r , p r o f e s s o r a t a w a p e m i m p i n j a n g t e r m a s h o e r . D j o e g a t i d a a d a k a p a n d e i n m a n o e s i a j a n g b i s a t o l a k a t a w a b a n t a h p a d a i t o e W e t A l a m , a k e n „ s a m o e a j a n g t e r ­ l a h i r m o e s t i m a t i d a n j a n g t e r t j i p t a a k e n m o e s n a k o m - t ) 8 l i . " L a n t a r a n B u d d h a j a n g M a h a S a m p o e r n a d a n

3

(8)

TENTANG

P E L A D I A R A N B U D D H A .

d a p e t k e n P e n e r a n g a n S a p e n o e h n j a s o e d a h m e n g a f a o e i t e t e o ' d ^ ' f T r Y ' ' s e l a m a n j a f i n g g a , k

IZ Î

b e r o b a h , m a k a l a m a l o e m k e n i t o e Kabenera n M o e l i a t e n t a n g A d a n / a K a s a n g s o r a ' o n j a n g m a n o e s i a h a r o e s k e n a l d a n a k k o e i n l e b i h d o e l o e k a -

r e g a l a ' k f r o k a b e b a s a n d a r i

s e g a l a k a r o e w e t a n d a n k a s a n g s a r a ' a n d o e n i a

d o k e n a ! ^ a r i l a n t a r a n b o -

o k e p a l a b a t o e d a n k o u w k a t i n j a , t i a d a m e n g a r t i a t a - w a s a n g a d i a t . d a m a o e a k k o e a t a s i n i k a b e n e r a n M a -

a n b i f f " n d a k -

° d i r i d a r i k a k o e a s a ' a n n j a i t o e W e t j a n g t . d a b . s a d i r o b a h . B e g i t o e l a h d a r i z a m a n k o l o o r a n g b e r d a j a b o e a t d a p e t k e n a p a j a n g d a l e m b a h a s a

i

(9)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H .

I n g g r i s d i n a m a i n Elixir of Life, s a m a t j e m o b a t a t a w i p e n a w a r j a n g k a t a n j a m e m b i k i n s i a p a j a n g m i n e e n i

»ida b i s a m a t i , a t a w a s e d i k i t n j a d j a d i b e r o e m o e r s ä ­ n g e t p a r i d j a n g ; a t a w a m e n d a h a r s a m a t j e m b o e a h j a n g r n e m p o e n j a i c h a s i a t b e g i t o e d j o e g a . L a n t a r a n m e n a r o p e r t j a j a p a d a i t o e s e g a l a d o n g e n g a n , m a k a K e i z e r T j i n S h i h H o n g t e l a h k i r i m e x p e d i t i e k a s e b r a n g l a o e t a n b o e a t d a p e t k e n i t o e p e n a w a r , d a n l e b i h d j a o e i a b i k i n p e r h o e b o e n g a n r a p e t d e n g a n ö r a n g - o r a n g j a n g t e r p a n d a n g s a k t i , d e n g e n h a r e p a n m a r i k a n a n t i b a n t o t b e r d a j a b o e a t b e b a s k a n i a d a r i k a m a t i a n , h i n g g a b i s » m e n d j a d i s e p e r t i o r a n g - o r a n g s o e t j i j a n g d i g e l a r S i a a a t a w a D e w a , j a n g t e r k a b a r b i s a t i n g g a l h i d o e p b o e a t s e l a m a n j a .

B

(10)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

k e i z e r L i r . h \ ® " ' « ' " r - P

m n l I, , i3"E P e r n a m e m e r e n t a h d i »I

T . o n E k o l < _ ,l o e T e m b o k B e s a r B a n L i T i a n g S h i a s ,

bertLr™a?h"'r'" ^-poeloeh.re! abad T

- s e t a n g m a s i h a d a s a m p e s e k a r a n g - t a p i i a t i d a b

1

' c h S i ' ^ ^ • - i - g m e n e t e p k e r s e k a l i a n U

p e n i a i < i t a n d ^ ' o J o - b e r - tç

2 W D m i t k- ' f " " " ' " ' " " " « » 1 ' ' » ' " i » D i l a o n M B e r u l n t r t ,' ! • " ' ' " - " a l l e e n a s i f , b m f . n 1. J - ? " ' ' a ' ® ' " ' " " » l e i i s a m o c a m a i i o e s i a , j a i l o » J n i a s o e k d i l o b a n g k o e b o e r .

T a p i b o e k a n T j i n S h i h H o n g s e n d i r i a n s a d j a j a n g

N a f u u r ° D a i r t e n l a n g i n i f o e W e t

N a t u u r . D a l e m r ^ a j a f k o e n o a d a b a n j a k d i t p e t o ç r k ç n

Ö

(11)

O E N T O E K J A N O B E R S E D I H .

r - P e r t j o b a ' a n d a r i r a d j a - r a d j a , p e m b e s a r - p e m b e s a r a g o e n g d i ^ t a w a o r a n g - o r a n g b a n g s a w a n j a n g a s i k t j a r i p e n a w a r i a s o e p a j a b i s a h i d o e p l e b i h l a m a d a r i - p a d a o r a n g b i a s a ,

d ^ a p i s a m p e s a b a g i t o e d j a o e t i d a a d a s a t o e p o e n j a n g la b e r h a t s i l , k e r n a k a r o e s a k a n p a d a t o e b o e h d a n k a m a -

n ^'an t i d a b i s a d i s i n g k i r k e n o l e h s e k a l i a n m a n o e s i a , - t e r i t o e n g d j o e g a B u d d h a d a n l a e n - l a e n o r a n g s o e t j i . n M e m a n g a d a d e n g e n s a p a n t e s n j a d j i k a l o e m a n o e s i a , if b e r d a j a b o e a t b i k i n t o e b o e h n j a w a r a s d a n s e h a t , t e r -

« ^ j a o e d a r i g a n g g o e a n n j a p e n j a k i t , d a n b i s a h i d o e p s a m - P e b e r o e s i a t i n g g i . B o l e h d i b i l a n g s a m o e a o r a n g p o e n I ® o e d a h m e n g a r t i j a n g k a m a t i a n t i d a b i s a d i t o l a k . M e - t T i a n g a d a s a w a d j a r n j a d j i k a l o e s e k a l i a n m a c h l o e k t j o b a

1 P e r t a h a n k e n h i d o e p n j a d a n s a b i s a - b i s a m e n j i n g k i r d a r i

7

(12)

T E N T A N O P E L A D J A R A N B U D D H A .

l a m a t i a n . T a p i o e m o e m n j a o r a n g b e r g o e i e t m e l a w a n k a m a t i a n d a r i l a n t a r a n t a k o o t , s ä n g e t b e r a t , a t a w a p o e n m e r a s a t i d a e n a k s e k a l i h , k a p a n m o e s t i b e r l a l o e d a r i i n i d o e n i a b i a r p o e n p e n g h i d o e p . m n j a a d a d j a o e d a r i t e n a n g , j a i t o e t i d a b i s a d i b i l a n g b e r o e i i t o e n g .

B e g i t o e l a h d a l e m p e r t j o b a ' a n n j a b o e a t l o l o i k e n d i r ! É a r i k a m a t i a n , k a s a k i t a n a t a w a l a e n l a e n 1 a l j a n g t i d a d i - i n g i n , m a n o e s i a t e l a h t j i p t a k e n a g a m a - a g a m a k a - p e r t j a j a a n ' - k a p e r t j a j a a n , g o e r o e - g o e r o e d a r i p e l a d j a r a n b a t i n , d a n i a e n - i a e n l a g i j a n g a t o e r a n , p e n g o e n d j o e k a n d a n p i m p i n a n n j a d i k i r a b i s a t o e l o e n g a l a v v a l i n d o e n g i n m a r i k a d a r i i t o e s e g a l a m a t j e m k a s o e ! < e r a n d a n m e m ­ b e r i k a s e l a m e t a n . A d a d j o e g a b e b e r a p a a g a m a j a n g , b o e a t p e n o e h k e n i t o e p e r m i n t a ' a i i j a n g m e n d e s e k d a r i

8

(13)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H .

s e g a l a f i h a k , s o e d a h b e r d j a n d j i n a n t i m e n g a b o e l k e n a p a j a n g p e n g a n o e t n j a i n g i n k e n k a l o e s a d j a i t o e p e r - m o e h o e n a n d i m a d j o e k e n d e n g e n s o e d j o e t d a n s a s o e n g - g o e n j a h a t i ; m a l a h a d a p r o p a g a n d i s t a g a m a j a n g m a - l o e m k e n , k a p a n s o e d a h m a s o e k d j a d i k a o e m n j a , o r a n g t i d a o e s a h p a n g g i l d o k t e r a t a w a m i n o e m o b a t l a g i d j i k a l o e d a p e t s a k i t , k e r n a b i s a d i s e m b o e h k e n s a t j a r a g a i b d e n g e n d o w a - d o w a s a d j a .

B e g i t o e i a h t a m b a h l a m a i t o e a n g g e p a n s e m i n g k i n t e r s i a r l o e a s , b a h o e a m a n o e s i a b i s a h i d o e p s e n a n g b o r o e u t o e n g , s e h a t , w a r a s d a n d a p e t k a p o e a s a n d a ­ l e m i n i d o e n i a , k a l o e s a d j a „ m e m e g a n g k a p e r t j a j a ' a n a g a m a j a n g b e n e r " d a n b e r s o e d j o e t p a d a s a l a h s a t o e T o e h a n , N a b i a t a w a D e w a , a t a w a p o e n p e r h a t i k a n

(14)

T E N T A N O P E L A D J A R A N B U D D H A .

b e t o e l t i t a h d a r i s a i a h - s a t o e K i t a b S o e t j i j a n g d i p a n ­ d a n g p a l i n g s a m p o e r n a s e n d i r i a t o e r a n d a n p e l a d j a r - a n n j a . K a p a n s a t o e o r a n g t e r t i m p a h o i e h k a s a n g s a r a -

« n , k a t j i i a k a ' a n a t a w a k a s o e k e r a n m e n j e d i i i k e n , b i a s a d i i n a d j o e k e n s a l a h - s a t o e d a r i i n i d o e a s e b a b : k e r n a m a o e n j a a t a w a t a k d i r n j a J a n g K o e a s a , a t a w a d a r i s a - l a h n j a i t o e o r a n g s e n d i r i l a n t a r a n k o e r a n g t e g o e l i i m a n n j a , j a i t o e t i p i s k a p e r t j a j a ' a n n j a p a d a a g a m a l a n ­ t a r a n s o e d a h m e n o e n t o e t p e n g h i d o e p a n j a n g k e l i r o e d a n m e n j a s a r . I n i a l e s a n j a n g p a l i n g b e l a k a n g b i a s a d i b e r i k e n p a d a o r a n g j ' a n g t i d a m e n g a n o e t i t o e a g a m a j a n g h e n d a k d i k a m o e k a k e n ; k a p a n j a n g a l a m k e n k a - s a n g s a r a ' a n a d a s a o r a n g j a n g s o e d j o e t d a n b e r i b a d a t ,

b i a s a d i b i l a n g s a d j a i t o e k a d j a d i a n j a n g t i d a e n a k a d a 10

(15)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H .

s a t o e „ p e r t j o b a ' a n " , j a i t o e b o e a t „ o e d j i " a p a k a p e r t j a - j a ' a t i n j a t j o e k o e p t e g o e h a t a w a t i d a .

I n i m a t j e m a l e s a n t i d a b e r b e d a s a b a g i k o j o a t a w a b a l s e m g o e n a m e r i n g a n k e n b o e a t s e d i k i t t e m p o i t o e a n g g o t a b a d a n j a n g s e d e n g m e n g i l o e a t a w a k a p e r i h a n , z o n d e r b i k i n s a n g p e n j a k i t d j a d i s e m b o e i i , k e r n a l a e n h a r i a d a l a g i a p a - a p a j a n g „ d i r a s a , " d a n b i k i n i t o e o r a n g m e r i n t i h r i n t i h k o m b a i i , l a l o e m e r a t a p d a n m e n ­ d e w a m o e h o e n k a s i h a n d a n p e r t o e l o e n g a n . K a s o e d a - h a n n j a , a p a i t o e o r a n g a d a s o e d j o e t p a d a a g a m a a t a ­ w a t i d a : a p a i a p e r t j a j a p a d a T o e h a n , A l l a h , D e w a , T o a p e k o n g , a t a v v a t j a e m a h m e n g a n d e l p a d a s a t o e K i a j i e , S o e h o c a t a W a O c c u l t i s t j a n g d i a n g g e p s a k t i d a n

« iaprtenjo kasjngaasiï'îin, Ufa*?!«

) i

(16)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

n g o e n g a n d a n k a d j e n g k e l a n t i d a b i s a l i n j a p , k e r n a d a r i s a t o e k a l a e n t e m p o m o e s t i s a d j a m o e n t j o e l a p a - a p a j a n g t i d a e n a k b a g i i a s e n d i r i , r o e m a h t a n g g a n j a , f a - m i l i c n j a , b a n g s a n j a a t a w a p o e n n e g r i n j a . I t o e k a s a n - t Q s a ' a a j a n g m a n o e s i a t j a r i s a d a r i z a m a n k o e n o s e k a - i i h , t i d a b i s a t e r d a p e t d a l e m i n i d o e n i a , b i a r p o e n b a - g i m a n a p e s a t k a m a d j o e a n n j a . I t o e p e p e r a n g a n b e s a r d i E u r o p a j a n g m e n g a n t j e m s e l o e r o e h d o e n i a d e n g e n k a m o e s n a ' a n , d a n s o e d a h b e r b a j a n g d j o e g a k a I n d o n e ­ s i a , a d a d j a d i b o e k t i j a n g n j a t a s e k a l i h , b a h o e a t i d a a d a a g a m a a t a w a k a p e r t j a j a ' a n b i s a m e n g a s i h p a d a m a n o e s i a k a s a n t o s a ' a n j a n g s a b e n e r n j a .

D a l a m k a ' a d a ' a n b e g i t o e m a k a r t i d a a d a r o e g i n j a

«^jikaloe s e k a r a n g k i t a m e n o l e h d a n t j o b a p e r e k s a a p a

(17)

O E N T O E K J A N O B E R S E D I H ,

j a n g R u d d h a a d j a r . T a p i s i n g k i r k e n l a h l e b i h d o e i o e k a s a m p i n g s e g a l a k a p e r t j a j a ' a n , a n g g e p a n d a n p e r a - s a ' a n j a n g s o e d a h b e r a k a r W eras a t a s k a b a e k a n n j a a g a ­ m a a t a w a p e l a d j a r a n i n i a t a w a i t o e j a n g k i t a b i a s a a n o e t d a n d j a l a n k e n s a k e a n l a m a . M a r i l a h m e n g h a m ­ p i r i d e n g e n p i k i r a n j a n g t e r b o e k a d a n m e r d i k a b o e a t d e n g e r i t o e p e n g a d j a r a n d a r i B u d d h a j a n g m e m b i l a n g

„Tjarilah perlindoengan, kasantosa'an atawa

kaselametan dalem dirimoe sendiri, djangan me-

ngandel pada laen orang."

K o m o e d i a n p a n d a n g l a h d j a l a n n j a i n i p e n g h i d o e p a n ; t i m b a n g l a h s e g a l a j a n g k i t a - o r a n g t e l a h a l a m k e n , d a n a w a s i n l a h a p a j a n g k a - d j a d i a n d i s a p o e t e r k i t a , n a n t i s o e d a t a - s o e d a r a b i s a l a n t e s i n x j a f a t a s k a b e n e r a n n j a a p a j a n g B u d d h a b i -

(18)

T E N T A N Q P E L A D J A R A N B U D D H A .

l a n g t e n t a n g

Adanja Kasangsara'an

j a n g t i d a b i s a d i l a w a n a t a w a d i s i n g k i r k a n , s a b a g i t o e l a m a k i t a - o r a n g m a s i h t e r i k e t . m e n a n g k o t a t a w a i n g i n m e m e g a n g i n k e r a s p a d a s a l a h s a t o e b a r a n g d o e n i a , b a e k j a n g b e - r o e p a f a m i l i e , k e k a s i h a t a w a s o b a t , m a o e p o e n j a n g d i s e b o e t k a k a j a ' a i i . k a m i l i k a n , k a d o e d o e k a n a t a w a k a - h o r i n a t a n .

S i a p a i n g i n m e n t / a r i kaoentoengan, i a p o e n s e l a l o e merasa koeatir sama karoegian: \dLV\^potx\]2LV&V.^\&'an, m e t a s a t a k o e t k a l o e d a t e n g p e n t j o e r i , p e r a m p o k , k e n a p a d j e k b e r a t , p o e n j a a n a k a t a w a i s t r i j a n g b o r o s , r o e g i d a l e m p e r d a g a n g a n , d a n l a e n ^ ' l a e n g a n g g o e a n j a n g b i k i n k a k a j a ' a n n j a d f a d i l o c d o o a t a w a a o e r o e t . O r a n g a n a ! « , I s t r i , a { a h a t a w a lho«?, » n h j i t a t a w »

(19)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H

k e k a s i h j a n g t e r t j i n t a , m o e s t i a l a m k e n d j e n g k e l d a n b i n g o e n g k a p a n m a r i k a d a p e t s a k i t b e r a t , d j i w a n j a a d a d a l e m b a h a j a , a t a w a l e r t i m p a h k a t j i l a k a ' a n . K a d o e k a - a n b e s a r j a n g k i t a - o r a n g t a n g g o e n g k a p a n k a i i a n g a n s a t o e s a n a k j a n g t e r t j i n t a . p o k o n j a s a m o e a a d a d a r i l a n t a r a n h a t i k i t a t e l a h t e r i k e t k e r a s p a d a n j a . O e p a m a k a p a n s a p a s a n g s o e a m i i s t r i j a n g s e r i n g t j e k t j o k h i n g ­ g a t i m b o e l n i a t a n b o e a t b i k i n p e r l j e r e a n s a d j a , d e n g e n m e n d a d a k s a i a h - s a t o e d i a n t a r a n j a m e n i n g g a l d o e n i a , j a n g l a e n t i d a s a b e r a p a m e r a s a d o e k a a t a w a s e d i h ; s a b a l i k n j a k a l o e s a p a s a n g k e k a s i h j a n g l a g i b e r t o e n - d a n g a n d i t j e r e k e n o l e h k a m a t i a n , m a s k i p o e n b e l o n s a m p e m e n i k a . i t o e p o e k o e l a n b i s a b i k i n j a n g t e r t i n g ­ g a l s e n d i r i a n m e r a s a i n i d o e n i a d j a d i g e l a p , t j o c p e t

15

(20)

TENTANG

PELADJARAN

BUDDHA

d a n t i d a a d a h a r g a n j a l a g i ,

M e i i o e r o e t p e l a d j a r a n B u d d h a , s e g a l a a p a j a n g d a - t e n g p a d a k i t a - o r a n g , b a e k a t a w a b o e r o e W , m a n i s a t a - w a g e t i r , m o e s t i a d a s e b a b n j a . M a k a d j i k a l o e m o e n - t j o e l S a t o e k a d j a d i a n j a n g b i k i n k i t a d j a d i k o e a t i r , b i - n g o e n g , d j e n g k e l a t a w a s e d i h , a d a p e r l o e k i t a - o r a r t g p e r e k s a i t o e sebab~sebab, k e n a p a k i t a - o r a n g k e n a a l a m - k e n i t o e m a t j e m t i n d e s a n . D e n g e n m e m i k i r , m e n i m ­ b a . i g d a n m e n j e l i d i k i b i a r t e r l i t i d a n g o e n a k e n i n g e t a n j a n g d j e r n i h , o r a n g n a n t i b i s a k e t e m o e k e n s e n d i r i b i ­ b i t d a r i i t o e „ p e n j a k i t " , j a n g k a p a n s o e d a h d i s i n g k i r - k e n n a n t i m e m b e r i k e s e m b o e h a n b o e a t s e l a m a n j a . O e - p a m a d j i k a l o e s a t o e o r a n g j a n g a l a m k e n k a r o e g i a n m e r a s a b e g i t o e m e n j e s e l d a n b e r d o e k a h i n g g a t i d a

1 6

(21)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H .

b i s a t l d o e r d a n t i d a e n a k d a h a r , i t o e l a h t a n d a n j a i a s a n g e t t e r i k e t d a n k e m a r o e k s a m a o e w a n g n j a , j a n g h e n d a k d i p e g a n g i n d a n g e n k e r a s s a b i s a - b i s a , h i n g g a b i k i n i a m e r a s a s a n g e t s a k i t k o e t i k a m o e s t i t e r p i s a h . D j i k a l o e i a b i s a t i m b a n g p a d a a p a j a o g b i a s a t e r t a m ­ p a k d a l e m d o e n i a , b a g i m a n a s a t o e r a d j a d a l e m t e m p o s a b e n t a r a n b i s a k a i l a n g a n t a c h t a n j a , s a t o e k o t a b e r o b a h d j a d i t o e m p o e k a n p o e i n g , d a n b i l a n g p o e l o e h r i b o e o n a n g t e r b a s m i d a l e m s a m a i e m a n s a d j a , n i s t j a j a i a n a n t i d a p e t p e r a s a ' a n j a n g d i r i n j a m a s i h b e r o e n t o e n g k a l o e t j o e m a h i l a n g s a b a g i a n s a d j a d a r i o e w a n g n j a , s e d e n g i a p o e n j a d i r i , f a m i l i e d a n r o e m a h t a n g g a t i n g g a l s e l a ­ m a t d a n i a m a s i h k o e a t b o e a t b e k e r d j a o e n t o e k m e n - t j a r i p e n g h i d o e p a n .

1 7

(22)

T E N T A N O P E L A D J A R A N B Ö D D H A .

B e g i t o e p o e n d e n g e r i k a s e d i h a n j a n g t i m b o e l l a n t a ­ r a n k a m a t i a n s o b a t a t a w a f a m i l i e j a n g t e r t j i n t a . T i n - d e s a n n j a j a n g h e i b a t b i s a d i l i n j a p k e n a t a w a d i b i k i n d j a d i l e b i h r i n g a n d e n g e n m e n g g o e n a k e n t j i n g l i d a n p e r t i m b a n g a n j a n g b e r d a s a r a t a s p i k i r a n s e h a t . J a n g p a l i n g p e r l o e k i t a h a r o e s i n g e t p a d a a p a j a n g B u d d h a o e n d j o e k t e n t a n g A d a n j a K o s a n g s a r a ' a n d a l e m i n i d o e n i a , d a n s e g a l a a p a j a n g t e t l a h i r m o e s t i a l a m k e n

kamatian,

Tida ada satoe familie jang terbebas

dari koendjoengannja .tialaikat e l maoet

! D a n

dari sebab ini matjern nasif telah terbagi rata pada

s a m o e a m a n o e s i a — t i d a p e r d o e l i s a t o e r a d j a a t a w a s a t o e p e n g e m i s , — m a k a a d a b o d o d a n sia-sia d j i k a l o e k i t a k i t a m e r a s a p e n a s a r a n , p o e t o e s h a r e p a n , d a n s a n g -

1 8

(23)

OeNTOEK J A N G B E R S E D I H

s a r a k e n h a f i s e n d i r i d a r i l a n t a r a n i t o e .

S i a p a t e r t i n d e s o l e h k a d o e k a ' a n t e r o e s - m e n e r o e s k a p a n k a i l a n g a n s a t o e f a m i l i e a t a w a s o b a t j a n g t e r t j i n - t a , i t o e l a h t a n d a n j a i a m a s i h k a n d o e n g k a i n g i n a n k e ­ r a s b o e a t m e m e g a n g d a n m e m p o e n j a i n , s a m a t j e m k a - b o d o a n j a n g d j a d i s e e m b e r d a r i m a n o e s i a p o e n j a k a - s a n g s a r a ' a n , s e b a b b e r d a s a r a t a s k o i i w k a t i , j a n g t j o e - m a h t o e m p a h k e n k a t j i n t a ' a n n j a s a t j a r a t j i o e t , p a d a s e ­ d i k i t o r a n g s a d j a . K a p a n i t o e k a t j i n t a ' a n s o e d a h b i s a

m e n d j a l a r d a l e m k a l a n g a n l o e a s deng"fen t i d a m e n g i ­ n g a t k a p e n t i n g a n b a g i d i r i s e n d i r i , n i s t j a j a t i d a n a n t i b i s a m e n i m b o e l k e n k a d o e k a ' a n h e i b a t k a p a n b e b e r a p a d i a n t a r a n j a m e n i n g g a l d o e n i a .

S a o r a n g j a n g m e r a s a s ä n g e t b e r d o e k a l a n t a r a n k a - Î 9

(24)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

m a t i a n s o e a m i , i s t r i a t a w a a n a k n j a , b i a r l a h i n g e t . i t o e m a t j e m W a i l a n g a n a d a t e r d j a d i s a t i a p h a r i , m a l a h d a n l e m m e d a n p e r a n g d i E u r o p a d a n T i o n g k o k s o e d a h b e b e r a p a t a o n s a b e n t a r - b e n t a r a d a r i b o e a n o r a n g - o r a n g m o e d a j a n g k o e a t d a n g a g a h d e n g e n i c h l a s h a t i k o r - b a n k e n d j i w a g o e n a n e g r i d a n b a n g s a . M a r i k a s a m o e a a d a p o e n j a i b o e , a j a h , s o e d a r a , i s t r i , a n a k , s o b a t , a t a ­ w a k e k a s i h j a n g t e r t j i n t a d a n j a n g t a r o t j i n t a d j o e g a p a d a n j a . K a l o e f a m i l i e n j a i n g i n m e m e g a n g i n , m e m - | p o e n j a i n a t a w a d i t e m e n i n s e i a m a n j a , n i s t j a j a t i d a a d a s a t o e n e g r i j a n g r a h a j a t n j a b i s a m a d j o e d i m e d a n p e ­ r a n g d e n g e n g o e m b i r a h d a n g a g a h . D j a d i n j a d j i k a l o e s a t o e b a n g s a b i s a b e r p e r a n g d e n g e n n e k a t d a n o e l e t ,

jteejab lantaran rahajatnja

tida kouwkati, tida takoet

2 0

(25)

O E N T O E K J A N O B E R S E D I H .

hadepken kamatian, dan sedia aken bikin sega­

la matjem pengorbanan.

S e p e r t i b e l o n l a m a a d a t i m b o e l k a g e n t i n g a n a n t a r a J a p a n d a n H i n d i a G i a n d a l a n t a r a n m a n d e k n j a p e m -

b i t j a r a ' a n d a g a n g . P e n d o e d o e k T i o n g h o a d a n o r a n g O l a n d a d i i n i n e g r i r a t a - r a t a m e r a s a g i r a n g h a l d i t o - l a k n j a p e r m i n t a ' a n d a r i f i h a k J a p a n j a n g d i r a s a k o e ­ r a n g p a n t e s a t a w a m e m b e r a t i n . K i t a - o r a n g t a o e j a n g i t o e p e n o l a k a n b i s a d j o e g a b e r b o e n t o e t p a n d j a n g k a - p a n m e l i a t s o e a r a j'ang m e n g a n t j e m d a r i p e r s d i J a p a n . S a ' a n d e k a t a , l a n t a r a n g a g a l n j a i t o e p e m b i l j a r a ' a n , J a ­

p a n l a l o e k i r i m a r m a d a d a n p e s a w a t n j a b o e a t m e i j e - r a n g k a i n i n e g r i , s e k a l i a n p e n d o e d o e k d a r i H i n d i a O l a n d a b i s a d j o e g a t e r a n t j e m o l e h k a m a t i a n l a n t a r a n

g }

(26)

T E N T A N G P E L A D j A R A N B U D D H A .

» e r a n g a n p e s a w a t t e r b a n g j a n g b o m b a r d e e r k o t a - k o t a , s s p e r t i s o e d a h k a d j a d i a n d i T i o n g k o k d a n d i E u r o p a . D j a d i n j a k i t a p o e n j a p e r a s a ' a n s e t o e d J o e p a d a s i k e p n j a

Pamerentah Olanda ada berarti jang kita

sedia boeat

hadepken bahaja kamatian atawa karoegian heibat kapan petjah perang,

D e n g e n b e g i t o e d a . l e m i n i s o e a l k i t a d j a d i o e n d j o e k s o e m a n g e t / / d a A ^ a i v - kati jang memandang ringan pada kamatian.

M a k a d j i k a l o e o r a n g j a n g s e h a t , w a r a s , s e r t a m e m - p o e n j a i m i l i k d a n f a m i f i e b e s a r , t i d a t a k o e t p a d a a n - t j e m a n p e r a n g j a n g b i s a t i m b o e l k e n k a r o e s a k a n d a n k a m a t i a n , — m e n g a p a k a t i k i t a m o e s t i t e r l a l o e p i k i r i n d a n s e d i h i n p a d a j a n g s o e d a h m e n i n g g a l d o e n i a ? D j i k a l o e k i t a b i s a b a t j a d e n g e n t e n t r e m d a n t i d a a m -

2 2

(27)

OENTOEKF JANG BERSEDIH.

b i l p e r d o e l i i t o e k a b a r - k a b a r t e l e g r a m j a n g m e w a r t a - k e n b i n a s a n j a s a k e a n r i b o e o r a n g d i m e d a n p e r a n g , m e n g a p a k a h k i t a m o e s t i s e d i h i n d a n p i k i r i n t e r o e s m e n e r o e s p a d a s a t o e d j i w a j a n g s o e d a h b e r s e n a n g d i a l a m a l o e s ? A p a l a g i d j i k a l o e i t o e k e k a s i h m e n i n g g a l d e n g e n s a w a d j a r n j a d a n s o e d a h d a p e t r a w a t a n s a t j o e - k o e p n j a d a r i d o k t e r - d o k t e r j a n g p a n d e .

M a k a m a r i k a j a n g b e r s e d i h l a n t a r a n k a m a t i a n o r a n g j a n g d i t j i n t a h a r o e s l a h i n s j a f , b a h o e a k a d o e k a ' a n n j a i t o e b o e k a n t i m b o e l d a r i p i k i r a n s e h a t , h a n j a t a n d a d a r i k a t j a e p e t a n d a n k a l e m a h a n j a n g s a n g a t m e n g e t j i w a -

k e n , d a n m e r o e g i k e n d j o e g a d i r i n j a s e n d i r i , b a t i n a t a - w a l a h i r .

B o e k a n s a j a m a o e b i l a n g d j i k a l o e k a m a t i a n o r a n g 2 3

(28)

T E N T A N O P E L A D j A R A N B U D D H A .

t i d a h a r o e s b e r s e d i h , k e r n a r a s a t e r h a r o e d a n b e r d o e k a a d a 5 i f a t s a w a d j a r n j a d a r i m a n o e s i a ; i i a n j a j a n g p e r -

loe möesti didjaga soepaja kita-orang djangan toeroetin

a l i r a n n j a i t o e k a s e d U i a n s a t n p e m e l i w a t i n w a t e s , a p a - a g i d i k a l o e b i s a m e f o e s a k d i r i s e n d i r i . I n g e t l a h , k i t a - o r a n g m a s i n g - m a s i n g a d a p i k o e i k a w a d j i b a p p a d a f a ­ m i l i e d a n s o b a t - s o b a t j a n g m a s i h h i d o e p , j a n g b r a n g - k a i i h m a s i h p e r l o a s a m a k i t a p o e n j a p e r h a t i a n , p i m - p i n a 1 d a n p e r t o e i o e n g a n . M a k a k a p a n p i k i r a n d i b i U i n s o e r e i n d e n g e n i n g e t i n d a n s e d i h i n s a d j a p a d a s i m a t i j a n g s o e d a h t i d a p e r l o e a p a a p a l a g i d a r i k i t a , i t o e l a h a d a s a t o e k a' a l p a' a n b e s a r j a n g b i s a m e n g e p i r a n i n

djoega pada kekasih jang masih hidoep. Dan, jang

paling meroegiken dari pemandangan Buddhist,

itoe

2 4

(29)

O E N T O E K J A N O B E R S E D I H .

perasa an sed.h jang roeliwat wates roembikm tambah gelap iogetan, meroesak katentreman, dan menjoekerken terdapetnja penerangan dan kabebasan.

BI.

S a s o e a t o e o r a n g s o e d a h p e r n a a l a m k e n g i g m j a m e n ­ d a d a k t i o p o t l a n t a r a n k a b e n t o e r a t a w a l a e n k a t i i l a k a a n , a t a w a d i t j a b o e t o l e h t o e k a n g g i g i . T e r l e p a s n j a i t o e g i g i d a n g e n p a k s a ' a n s e l a l o e d i s e r t a k e n r a s a s a k i t d a n m e n g a l o e a r k e n d j o e g a b a n j a k d a r a h , l a n t a r a n m a n a s e - r i n g k a l i h m a s k i p o e n d a p e t g a n g g o e a n d a r i g i g i l a n g b o e s o e k d a n t i d a b i s a d i p a k e l a g i , o r a n g m e r a s a t a k o e t b o e a t s o e r o e t j a b o e t .

T a p i a d a d j o e g a g i g i j a n g s a s o e d a h n j a l a m a o t è l ^ - 2 5

(30)

T E N T A N û P E L A D J A R A N B U D D H A .

o t é k a n , a c h i r n j a d e n g e n m e n d a d a k t j i p o » s e n d i r i n j a z a n d c f d i p a k s a l a g i . ï n i s e r i n g k a d j a d i a n d e n g e n a n a k k e t j i l p o e n j a „ g i g i s o e s o e " a t a w a p o e n g i g i n j a s a o r a n g j a n g s o e d a h t o e a . G i g i j a n g t j o p o t t j a r a b e - g i t o e b o e k a n s a d j a t i d a s a k i t d a n t i d a b e r d a r a h , h a n j a m e n j e n a n g k e n p a d a i t o e o r a n g j a n g p o e n j a , k e r n a s e - k a r a n g t e r b e b a s d a r i i t o e g i g i t i d a b e r g o e n a d a n m e - n j o e s a h i n j a n g t i d a b i s a d i p a k e m e n g g i g i t l a n t a r a n s o e d a h l a m a t e r g o j a n g ,

T j o p o t n j a g J g i , d e n g e n k a i l a n g a n f a m i l i e a t a w a s o - b i t l a n t a r a n k a m a t i a n , a d a a m p i r s a m a . K a p a n i t o e g i g i p o e n j a a k a r j a n g t e r î k e t o l e h o e r a t - o e r a t d i m a n a i s i t m a s i h k o e a t , i a p o e n j a t j o p o t m e n d a t e n g k e n f a k i t k e r a s d a n m e n g a l o e a r i n b a n j a k d a r a h , B e g i l o e

4 26

É

(31)

O E N T O E K J A N O B E R S E D I H .

p o e n k a p a n a p a - a p a j a n g k i t a t j i n t a , b a c k o i a n g a t a w a p o e n b i n a t a n g p i a r a ' a n , t e l a h t e r p i s a h d e n g e n m e n d a ­ d a k . p a s t i l a h k i t a k e n a a l a m k e n s e d i h , d o e k a , m e n j e - s e l , d a n t e r k a d a n g m e n g a l o e a r i n a e r m a l a , d a n m a l a h d i p i k i r i n t e r o e s s a m p e d a l e m t e m p o j a n g l a m a ,

I t o e k a s e d i h a n p o k o n j a a d a d a r i l a n t a r a n t a d i n j a k i t a t e r l a l o e t j i n t a d a n r a p e t h a t i p a d a n j a , h i n g g a t e r - d j a d i s a m a t j e m i k e t a n j a n g i i i e m e g a n g k e r a s , d e n g e n k i t a o r a n g s a m a s e k a l i h t i d a p e r n a p i k i r b a k a l a l a m ­ k e n i t o e k a i l a n g a n . K a l o e o e p a m a n j a s a o r a n g j a n g b e r o e s i a t i n g g i d a n k a s e h a t a n n j a s o e d a h l a m a t e r g a n g - g o e , a c h i r n j a m e n i n g g a l d o e n i a , f a m i l i e n j a j a n g d i t i n g ­ g a l m a t i , m a s k ! s ä n g e t t j i n t a p a d a n j a , t i d a b e g i t o e s a ­ k i t h a t i ) s e d i h d a n p e n a s a r a n s e p e r t i d j i k a l o e i t o » k#»'

»?

É

(32)

T E N T A N O P E L A D J A R A N B U D D H A .

m a t i a n t e r d j a d i d e n g e n m e n d a d a k .

I t o e l a h s e b a b n j a m a k a k a m a t i a n d i d a l e m p e r a n g t i d a m e m b e r i g o n t j a n g a n d a n p o e k o e l a n t e r l a l o e k e r a s p a d a j a n g d i t i n g g a i k e n , s e b a b s a s o e a t o e o r a n g j a n g a j a h , a n a k , s o e a m i , s o e d a r a a t a w a k e k a s i h n j a b e r a n g ­ k a t k a m e d a n p e r a n g , s o e d a h m e m b a j a n g k e n a t a s b i s a d j a d i n j a m a r i k a t e r p i s a h b o e a t s e l a m a - i a m a n j a . I t o e k a d o e k a ' a n j a n g b i a s a n j a t e r p a n d a n g b e s a r d a n h e i b a t , m e n d j a d i k e t j i l d a n k o e r a n g b e r ä s t i , l a n t a r a n i t o e k a - i i a n g a n a d a d i t a n g g o e n g b e r a m e - r a m e — b a n j a k l a e n - l a e n o * a n g l a g i t e l a h k a m a t i a n f a m i l i e d a n s o b a t ' - s o b a t t e r t j i n t a j a n g b i n a s a d i t a n g a n t t i o e s b e h .

ß a r l s i o i k i t a b i s a l i a t , b f J h o # a b c s a t - o t a W # k5t)ilni«"

P l n g a « e t e W a b e r a i n ] » I t p e

(33)

O E N T O E K J A N Q B E R S E D I H -

i a „ „ m e n i m p a h p a d a o r a n g j a n g k a m a l i a n f a m t l i . a l a w . 's^ b a t T a n g ' e r t i i l , a d a l e b i h b a n j a k b e r g a n t o e n g p a .

M . i i a p o e n a p i k i r a n d a r i - p a d a o l e h h e , b a l n | a r i c e n S l b o e r o e k s l h a i . k a r r r a t i a n j a n g s o e d a h d r b a i a r r g m l e b i h d o e l o e a d a s e p e r « g i g i j a n g s o e d a h l a m a o l e V - o l é k a n h i n g g a I j o p o l n j a t i d a l e r l a l o e m e n j a k i l k e n , m a l a h M a d i ' r t a u f a ^ a - a p a . K a d o e k a ' a n i a n g d i . a n g g o e r g r a m e - r a m e d e n g e n b e t b a r e n g , b i s a s a l i n g b a n t o e m e n n g a n k e n , d a r i a d a n j a k a i n s j a f a n b a h o e a i t o e k a ï l a n g e a d a d j a d i n a s i f d a r i s a m o e a m a n o e s i a . _

? 9

(34)

TENTANG PELADJARAN BUDDHA.

t e r b a s m i . B i a r p o e n k o e t i k a n e g r i a m a n d a n t e n t r e m . t i a d a k o e r a n g d j o e m b l a h n j a o i a n g j a n g m e r i n t i h - r i n t i h d a n k a s a k i t a n , d a n m a l a i k a t e l m a o e t b e k e r d j a t e r o e » s e n g e n t i d a b e r e n t i n j a . T e r h a d e p k a m a t i a n , n a s i f m a -

n o e s i a a d a s e r b a s a m a . A p a i t o e o r a n g a d a d j a d i s a . t o e r a d j a a f a w a m u i t i m i i l i o n a i r j a n g b i s a r a w a t d i r i

« a t j a i a p a l i n g s a m p o e r n a d a n d i s a b a n s a' a t a d a s e d i a d o k t e r j a n g p a l i n g p a n d e b o e a t m e n g o b a t i n s a k i t n j a , a f a w a l a a d a s a t o e p e n g e m i s j a n g h i d o e p s e m b a r a n e a n d a n k a l o e s a k i t t i n g g a l r e b a h t e r l a n t a r d i g o e b o t k r o m b e n g - d o e a - d o e a n j a M C E S T l M A T I ! K a l o e t o c h b i a s a n j a o r a n g d j a d i t e r k e d j o e t d a n b a n j a k d j o e g a j a n » p o e t o e » a s a d a n l i a n g a k a l b o c d i n j a k o e t i k a s a o r a n g iMng » « r t j i n t « m c n i t i t g a l d o c n i i . i t o e l a b a d « d « r i j i p -

I «

(35)

O E N T O E K J A N O B E R SË D I H

t a r a n k a b a n j a k a n j a n g t i d a i n s j a f p a d a p e n g a d j a r a n n j a B u d d h a t e n t a n g a d a n j a k a s a n g s a r a ' a n d a l e m i n i d o e - n i a , d a n b a h o e a s e g a l a j a n g t e r l a h i r m o e s t i m a t i d a n i a n g t e r t j i p t a a k e n m o e s n a D l d a l e m w a k t o e s e n a n g d a n b e r o e n t o e n g , a t a w a s a l a g i p o e a s k e n h a w a n a f s o e -

n i a g o e n a k a n i k m a t a n d o e n i a , o r a n g / o c p a b a h o e a b a - i a n e a n d a r i e l m a o e t s e l a l o e m e n g i k o e t i n d i a m p i r n j a s a s o e a t o e m a n o e s i a s a d a r i i a m o e l a i t e r l a h i r . M a s k i p o e n t a o e b a h o e a s e g a l a a p a d a l e m d o e n i a t i d a k e k e l a d a n ) a . d a n d a l e m sembarang t e m p o bisa m o e n t j o e l p e r o b a h a n i a n g m e n g g o n t j a n g k e n d a n m e n j e d i h k e n p i k i r a n t a p i t o c h m a s i n g - m a s i n g m a s i h m e n g i r a d a n m e n g h a r e p , b o e a t d i r i n j a s e n d i r i d a n f a m i l i e n j a a t a w a o r a n g - o r a n g j a n g d i f j i n t a t i d a n a n t i t e r d j a d i a p a - a p a j a n g t i d a d i -

31

(36)

TENTANG

P E L A D J A R A N B U D D H A .

I n g i n , d a n m a r i k a a k e n i e r d j a o e d a r i m a r a - b a h a j a . I n i ­ l a h s a s o e n g g o e n j a a d a p i k i r a n b o d o d a n s i a - s i a , k e r - n a h e n d a k m e n e n f a n g i n p a d a vvet n a t u u r . M a k a a d a

! e b i h b a e k d j i k a l o e k i t a - ^ o r a n g a k k o e i n a d a n j a i t o e k a s a n g s a r a ' a n d a n k a m a t i a n , d j a n g a n t j o b a l o e p a k e n a t a w a d j a o e k e n i t o e p e r i n g e t a n d a r i k a ' a d a ' a n j a h g s a b e n e r n j a , h a n j a b e r s i a p d a n m e m b i a s a i n d i r i b o c a t h a d e p k e n i t o e , s o e p a j a d j i k a l o e k a m a t i a n d a n k a s a n g ­ s a r a ' a n d a t e n g m e n e i i d j a n g d e n g e n t i d a b i s a d i l a w a n a t a w a d i s i n g k i r k a n l a g i , k i t a t i d a t e r l a l o e k a g e t , b i - n g o e n g d a n s e d i h .

P a d a k i t a p o e n j a f a m i l i e , k e k a s i h a t a w a s o b a t - s o b a t j a n g d i h a r g a i n , b o e k a n s a d j a k i l a h a r o e s i n g e t d e n g e n m e r a s a s a j a n g , s y m p a t h i e d a n k a n d o e n g h a r e p a n b a e k ,

3 2

(37)

O E N T O E K J A N O B E R S E D I H .

h a n j a h a r o e s d j o e g a d i s e r t a k e n p e n g a t a o e a n , j a n g k i l a - o r a n g t i d a b i s a t i n g g a l b e r d a m p i n g d e n g e n m a r i k a b o e a t s e t a m a n j a — d i s a t o e t e m p o k i t a - o r a n g f n o e s t i t e r p i s a h , m o e s t i k a i l a n g a n , b a e k d a r i l a n t a r a n p i n d a h a t a w a b e r a n g k a t k a i a e n t e m p a t j a n g d j a o e , a t a w a d a r i t i m b o e l b e n t r o k a n j a n g b i k i n p o e t o e s a n n j a i t o e p e r - h o e b o e n g a n j a n g l a l o e t e r g a n t i d e n g e n k a g e t i r a n , a t a ­ w a s a l a h s a t o e d a r i m a r i k a b a k a l m e n i n g g a l d o e n i a . D j i k a l o e i t o e b e b e r a p a h a l t i d a s a m p e k a d j a d i a n , j a i t o e k i t a p o e n j a p c r h o e b o e n g a r j t i n g g a l b a e k s e l a m a n j a d a n i l o e s e m o e a k e k a s i h t i n g g i b e r ä d a t e t e p d i d e k e t k i l a d e n g e n s a m o e a n j a s e l a m e t , s e h a t d a n w a r a s , t o c h i t o e p e m i s a h a n m o e s t i t e r d j a d i d j o e g a k a p a n d a t e n g t e m " - p o n j a a k e n k i t a s e n d i r i m e n i n g g a l d o e n i a . I t o e a j a h

3 3

(38)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

d a n s o e a m i moesti t i n g g a l k e n a n a k d a n i s t r i n j a , b i a r - p o e n b a g i m a n a k e r a s d a n s o e d j o e t h e n d a k m e n d j a g a d a n m e l i n d o e n g i i i p a d a m a r i k a s a m o e a , I t o e o r a n g h a r t a w a n m o e s t i t e r p i s a l i d a r i m i l i k d a n l i a r t a a t a w a p e r o e s a h a a n n j a , b i a r p o e n b a g i m a n a r a d j i n , g i a t , t e r i i t i d a n h a t i - h a t i i a m e n d j a g a d a n m e n g o e r o e s s o e p a j a t i n g g a l k e k e l d a n d j a d i s e m i n g k i n b e r t a m b a h b e s a r . P e n d e k n j a t i d a a d a k a k o e a s a a n m a n o e s i a j a n g b i s a tje*

g a h i t o e p e r o b a h a n , a t a w a b a t a i i n m o e n t j o e l n j a i t o e s e ­ g a l a k a d j a d i a n j a n g t i d a d i i n g i n , i t o e k a m o e s n a ä n d a n k a n i a t i a n . M a k a r d a l e b i h b e n e r , i e b i l i b i d j a k d a n l e b i h t i e r d i k , k a p a n d a r i d j a o e h s r i , k o e t i k a s e g a l a a p a b e r

djalan baek, kita-orang bersedia-sedia aken snmboet

d e n g e n h a t i t a b a h d a t e n g n j a i t o e s e g a l a p e r o b a h a n

34

(39)

O E N T O E K J A N O B E R S E D I H

j a n g t o c h s a t o e t e m p o k i t a m o e s t i d i o e g a a l a m k e n d a > i b i a s a i n b o e a t d j a n g a n l o e p a p a d a b e k e r d i a n ) a . t o e w e t n a t u u r j a n g t i d a b i s a d i b a n t a h a t a w a d . r o b a h ^ I n i i a h a d a m i r i p d e n g e n h a l n ) a s a o r a n g j a n g g . g m j a l : a „ s o e ö . h b a n j a k ' o n . g a r , biasa g o p n g

i t o e s a m a l i d a h a t a w a t a n g a n n j a , s o e p . j a b i s a l e k a s l ô p o t d e n g e n . r a o . s a h d i l i a b o e l d e . g e n p a k s a h . n g g a

l i d a k e n a m e n a n g g o e n g b a n j a k s a k i t .

O r a n g T i o n g h o a , l a n t a r a n b a n j a k l a n g d i p e n g a r o e h i „ „ e h A g a m a B u d d b a , a d a p a n d a . g k a m . , a n . d a l è r l a l o e h e r b a t , h a n j a b e r s e d i a b o e a . h a d e p k e n . l o e , A d a b a n i a k a n a k - a n a k T i o n g h o a j a n g " ^ ^ ^ p o e h b. a s a s e d i a p e t i m a t i b o e a t o r a n g t o e a n j a k a p a n s o e d a h b e r - o e s i a t i n g g i , m a s k i p o e n b a d a n n j a m a s i h s e g e r - b o e g

3 5

(40)

TENTANG PELADJARAN BUDDHA.

K o e t i k a R a d j a M o e d a L i H u n g C h a n g b i k i n p e r d j a - l a n a n k a E u r o p a d i t a o n 1 8 9 7 , i a p o e n j a p e t i m a t i t o e - r o e t d i b a w a s a m a - s a m a . A d a b a n j a k o r a n g t o e a k o e n o k a s i h l i a t d a n g e n m e r a s a b a n g g a p a d a s o b a f - s o b a t n j a i a ­ p o e n j a p e t i m a t i j a n g s o e d a h d i s e d i a o l e h a n a k - a n a k n j a . d a n i t o e a n a k - a n a k s e n d i r i p o e n m e r a s a g i r a n g s o e d a h b i s a k a s i h i b o e - b a p a n j a h a t m a r i k a p o e n j a k a b a k t i a n d a n k a t j i n i a a n d e n g e n s e d i a k e n i t o e t e m p a t b e r s a r è j a n g p a l i n g p e n g a b i s a n , a p a l a g i d j i k a l o e b e r i k o e t d j o e - g a s a p o t o n g t a n a h k o e b o e r a n . M a k a k a p a n i n i m a t j e m p e r s e d i a k a n b o e a t m e n j a m b o e t d a t e n g n j a k a m a t i a n d i ­ t a m b a h l a g i d e n g e n p i k i r a n l o e a s d a n p e n g a r t i a n b e ­ n e r b a h o e a p a d a s a s o e a t o e k a h i d o e p a n d a l e m i n i d o e - n i a m o e s t i d i b e r i k o e t i n o l e h k a m a t i a n s e p e r t i d j o e g a

36

(41)

OENTOEK JANG BERSEDIH.

d j i k a l o e d i w a k t o e p a g i k i t a s e d a r d a n b a n g o e n n a n t i s e b e n t a r s o r e k i t a a k e n r e b a h t i d o e r d a n p o e l e s . l a n t e » l i d a a d a a p a - a p a l a g i j a n g m o e s t i d i t a k o e t i n . M a l a h p e r i n g e t a n d a r i d e k e i n j a k a m a t i a n m e m b i k i n o r a n g t i d a o e s a h t e r l a l o e s e r a k a h d a n k e m a r o e k l a g i p a d a b a r a n g d o e n i a , d a n m e n g a r t i d j o e g a p a d a k a f a e d a h a n n j a a k e n l i d a t o e r o e t i n n a f s o e k a d o e n i a a n j a n g b e r s i f a t , m e n g i k e t d a n a d a d j a d i s o e m b e r d a r i k a s a n g s a r a a n .

D e n g e n m e n g o e n d j o e k i n i s a m o e a , b o e k a n s a j a b e r - m a k s o e d k i t a o r a n g t i d a o e s a h b e r d a j a b o e a t l a w a n k a m a t i a n d e n g e n p e r t j a j a k e n s a d j a s e p l a a p a p a d i s a n g t a k d i r . S a b a g i t o e l a m a s i s a k i t m a s i h a d a h a r e p a n b o e a t s e m b o e h , m e m a n g w a d j i b i a m e m i n o e m o b a t , J p p i k a p a n s e g a l a p e r l a w a n a n t i d a m e m b e r i h a t s j )

dl

(42)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

o r a n g p o e n d j a n g a n m e n j e s e f , a p a l a g i l o e r o e f i n k a s e - d i h a n h a t i s a m p e m e r o e s a k b a d a n d a n p i k i r a n s e n d i r i .

B i a r l a h s a s o e a t o e o r a n g , j a n g m e r a s a n g i l o e d a n p e r i h o l e h a n t o e p a n n j a k a m a t i a n , l à n t e s i n s j a f , b a h o e a i t o e k a s a k i f a n t i d a n a n t i d a f e n g d j i k a l o e d a l e m d i r i n j a t i d i m e m p o e n j a i t j a t j a t d a n k a b o d o a n . S a b a i i k n j a d a r i s e d i h i n p a d a j a n g m a t i , l e b i h b e n e r m a s i n g - m a s i n g

menanja pada dirinja stnà\x\ i peladjaran apakah jang

akoe dapet dari ini kailangan ?

D j i k a l o e o r a n g m a d j o e k e n i t o e p e r t a n j a ' a n d a n t j o b a k o r e k l e b i h d j a o e d a l e m d i r i s e n d i r i , n a n t i i a d a p e t k e n a p a - a j j a j a n g d j a d i k a b a e k a n , s e b a b , s e p e r t i s a t o e p e p a t a h a d a b i l a n g , „ R o h m a n o e s i a m e n d j a d i m a t e n g d a l e m t a n g i s a n . " K r i s h n a m u r t i p o e n m e n e r a n g k e n , k a -

38

(43)

OENTOEK JANO BERSEDIH.

s e d i h a n j a n g o r a n g a l a m k e n d a l e m p e n g h i d o e p a n n a n t i m e m b o e k a d j a l a n a k e n i a m a d j o e i e b i l i d e k e t p a d a k a s a m p o e r n a ' a n .

K e n a p a b e g i t o e ? ^

S e b a b , s e p e r t i b e b e r a p a k a l i l i s a j a s o e d a i i b i l a n g , i t o e r a s a s e d i h , p e r i h a t a w a s a k i t , p o k o n j a a d a d a r i s i f a t k o u w k a t i , i n g i n m e m e g a n g d a n m e m p o e n j a m . K a i l a n g a n n j a i t o e o r a n g a t a w a b a r a n g j a n g d i t j i n t a m e m b e r i p a d a n j a p e r i n g e t a n a t a w a p e i a d j a r a n a t a s t i d a k e k e l n j a b a r a n g d o e n i a . I n i l a h a d a p e i a d j a r a n k o e n o j a n g t e r d a p e t d a l e m a m p i r s e g a l a a g a m a , d a n s o e d a h d i U e t a o e i o l e h k i t a - o r a n g s a m o e a . s e p e r t i b i s a d i h a i d a r i i t o e o e t j a p a n „doenia jang fana"

e r a n g b i a s a k a t a k e n , t a p i z o n d e r p i k i r i n a r t i a t a w a 3 9

(44)

TENTANG PELADJARAN BUDDHA.

m a k s o e d n j a s a m p e t j o e k o e p d a l e m . T j o e m a h d j i k a l o e U o e k a f a n a ä n s o e d a h t e r b o e k t i d e n g e n i l a n g n j a m i l i k a t a w a k e k a s i h j a n g t e r t j i n t a , b a r o e l a h o r a n g b i s a m e ­ r a s a j a n g b a r a n g d o e n i a BETOEL-BETOEL t i d a k e k e l a d a - n j a . D a n i n i k a i n s j a f a n n a n t i m e m b o e k a d j a i a n b o e a t i a l o l o s k e n d i r i d a r i d o e n i a p o e n j a s e g a l a i k e t a n - i k e t a n j i n g t i m b o e l d a r i n a f s o e k a i n g i n a n n j a b o ê a t m e m e ­ g a n g d a n m e m p o e n j a i n a p a j a n g s a b e n e r n j a t i d a b i s a k e k e l . K a p a n i t o e s e g a l a b a r a n g f a n a s o e d a h d i l e p a s , a t a w a d i b i k i n l o n g g a r i k e t a n n j a , b a r o e l a h i a t e r b e b a s d a r i k a s e d i h a n d a n k a s a k i t a n p i k i r a n , a t a w a d j i k a l o e d a t e n g , t i d a m o n j e r a n g t c r l a l o e h e i b a t , d a n b e r b a r e n g d e n g e n i t o e i a a k e n b i s a m a d j o e l e b i h d j a o e k a d j o c -

r o e s a n k a s a m p o e r n a ' a n . 4 0

(45)

OENTOEK JANG BERSEDIH

B o e a t m e n g a r t i l e b i h d j e l a s b i a r l a h s a j a t e r a n g k e n a p a j a n g B u d d h a a o e d a h o e n d j o e k d a l e m p e l a d j a r a n P a t i c c d S a m u p p a d a . j a n g b o e a t d j a d i g a m p a n g n j a s a j «

a m b i l s â b a g i a n s a d j a : , » u u

L a n l a i a n a d a p ® e n j a a n e m m a t j e m p e r a s a a n t o e b o e n l a l o e t i m b o e l k o n t a k a t a w a p e r h o e b o e n g a n d e n g e n a p a j a n g a d a d i s a b e l a h l o e a r .

I t o e k o n t a k m e n i b i k i n t i m b o e h i j a g o n t j a n g a n ( s e n ­ s a t i e ) d a l e m d i r i k i t a .

I t o e s e n s a t i e a t a w a g o n t j a n g a n b a n g k i t k e n k e m a r o e k a t a w a k e t a g i a n , j a i t o e k a p i n g i n d a p e t k e n l a g i i t o e p e - r a s a ' a n- p e r a s a ' a n j a n g e n a k d a n m e n j e n a n g k e n .

I t o e k e m a r o e k m e n i m h o e l k e n harepanAiawa iketan.

O e p a m a j a n g p e r n a m e r a s a i n b a g i m a n a s e n a n g n j a k a l o e

4 1

(46)

TENTANG PELADJARAN BUDDHA.

p o e n j a b a n j a k o e w a n g b o e a t d i p a k e b e l i s e g a l a a p a j a n g d i - i n g i n , l a u t e s d j a d i k e m a r o e k s a m a o e w a n g . O r a n g j a n g m e r a s a b a g i m a n a s e n a n g n j a k a l o e b e c - d a m p i n g s a m a s a t o e k a w a n j a n g t e r t j i n t a , l a n t e s i n g i n s o e p a j a b i s a t i n g g a l d e k e t s e l a m a n j a d e n g e n i t o e k e ­ k a s i h .

I t o e k a r a p e t a n d a n i k e t a n m e n i m b o e i k e n Karma j a n g i n e n j e b a b k e n k a p a n s o e d a h m a t i ia m o e s t i b a l i k d a n t e r l a h i r k o m b a l i k a d o e n i a a k e n p o e a s k e n k a m a - r o e k n j a t a d i .

S a b a n k a l i h t e a l a h i r , i a p o e n m d e s t i a l a m k e n o e s i a t o e a , k a s a k i t a n a t a w a k a l o j o a n , j a n g b e r a c h i r d e r , g e n k a - m a t i a n , j a n g b o e k a n s a d j a t e r d j a d i p a d a d i r i n j a s e n d i i i , t a p i d j o e g a i a m o e s t i s a k s i k e n i t o e m a t j e m l e l a k o n

4 2

(47)

O E N T O E K J A N O B E R S E D I H .

j a n g t n e n j e c i i h k e n p a d a l a e n l a e n o s a n y j a n g l a t j i n t a . D i s i t o e l a l o e t i m b o e l k a s a n g s a r a ' a n . k a s e d i l i a n , k a k o e - a t i r a n , k a d j e n g k e l a n d a n p o e t o e s - a s a .

M a k a i t o e s a b a g i t i n d a k a n p e r t a m a b o e a t l e r l o l o s d a r i k a s a n g s a r a a n d o e n i a - j a n g s a b e n e r n j a b o e k a n l a e n , h a n j a d a p e i k e n a p a j a n g t i d a d l s o e k a , d a n k a - i l a n g ^ n a t a v v a t i d a b i s a p o e n j & k e n a p a j a n g

- h a r o e s l a h o r a n g l o n g g a r i n s a b i s a - b i s a , p a d a s e g a l a a p a j a n g b e r s i f a t n i e n g i k e t . P a d a s a b a n k a l i h h a t i n j a b i n g o e n g , k o e a t i r , i b o e k , d j e n^ k e l , s e d i h d a n p e n h « p e r e k s a d a n p i k i r l a h a p a j a n g m e n d j a d i s e h a b n j a . K a . p a n s o e d a h m e n i m b a n g s a d a l e m- d a l e m n j a , n a n t i k a d a . p e t a n d a l e m d i r i n j a m a s i h a d a k a n d o e n g k a i n g i n a i i M t a w a i t o e j a n g b e r s i f a t m e n g i k e t p a d a s a t o e d a n

(48)

TENTANG PELADJARAN BUDDHA.

l a e n b a r a n g d a r i i n i d o e n i a . D j i k a l o e i a t î d a i n g i n k e t e m o e i n p o e l a i t o e m a t j e m g o n t j a n g a n d a n k a s e d i -

han, tida ada laen daja dari-pada tjoba lolosin iket-iketan jang masiha da, atawadjangan tjoba tambah lagi de n g e n iket-iketan baroe.

D e n g e n b e g i t o e k a s a n g s a r a a n j a n g b i s a m e n i m p a h p a d a n j a d j a d i s e m i n g k i n k o e r a n g d a n t i n d e s a n n j a , d j i k a l o e m a s i h d a t e n g t e r o e s , a k e n b a n j a k r i n g a n .

D j a d i n j a , m e n o e r o e t B u d d l i i s m e , s a m o e a k a s a n g - s a r a ' a n j a n g d a t e n g m e n i m p a h p a d a m a n o e s i a a d a

dari salahnja kita-orang sendiri.

Boekannja Toehan

atawa poen Iblis jang menghoekoem atawa mengganggoe dan meojoesahin pada kita-orang, Hanja kita poenja kabodoan dan kagelapan janji

M

(49)

OENTÖEK JANG BERSEDIH.

mendjadi sebabnja. Malta

b o e a t t e r b e b a s

dari itoe

k a s a n g s a r a ' a n t i d a p e r l o e k i t a - o r a n g k o e d o e m e r a t a p d a n b e r d o w a b o e a t m o e h o e n d i t o e l o e n g d a n d i k a s i h -

anin, hanja haroes berdaja boeat

singkirin itoe se­

bab-sebab jang beräda dalem kita poenja diri^

jang mengondang detengnja itoe segala katjila-

ka'an.

K a p a n i t o e s a m o e a s e b a b , j a n g b e r o e p a i k e t - i k e t a n p a d a i n i d o e n i a j a n g b e r a t s a l , d a r i ï a s a k e m a - r o e k , s o e d a h t i d a a d a hij^i, i t o e s e g a l a k a s o e k e r a n d a n k a d o e k a ' a n n a n t i liiij? ^ s e n d i r i . D a n s a s o e a t o e k a i l a n g a n d i r i k a m a t i a n a t a w a k a r o e g i a n a d a m e n - djadi peU Ijaratt boeat bikin kita insjaf pada

ini Ka-

berteran

jang nanti nleHganter kita pada

Katenticem»*»*!

(50)

m e s .

Ini lezingen Jang toedjoeannja boeat me ringan ken kasedihcn d a r i knniatian masih ada tcroesannja j a n g Icbih djelos don menarik, dan baiial dimocat d o l t m b o t l i e l u i j i l Si n. K i u w se­

r i e Ka'anem d a n Katoedjoeh, dalem mana aken ditoetoerkcn djoega ka a d ß ' a n n j a roh dari orang-oi ang jet,g teluh mening­

g a l doenia d-in panghidoepannjù d i Alam A l o t s , mer.cercet pe­

rn i n d i n g a n Buddhist dan Theosofit, Sebab itce bcchoe-bvehce dUjitaknia berwates berhoeboeng dengen mchclnja h a i g c kertas lantaran perang, maka siapa hendak m e m b c t j a itce boekoe- boekoe hendaklah bikin pesenan lebih siang dengen mengirim n i r t y ii-y'jiliet fang terlampir d i belakang i n i soepaja ncmanja bisa ditjatet d a n n a n t i dikasih kabar dJikaloe itoe botkce-bceli e

soedah klaar ditjitak'.

B O E K H A N D E L „ M O E S T I K A "

T H T I O E R O R G ( P r e a n g e r l

(51)

BOEXSE m rEHIIiim PRUDlieN Si KUW.

D j i l l d 1 ; „Kenapa Doenia Beräda dalem P e r a n g " , oleh E . E Poivir, disalin oleh K T . H., harga per djilid f 0,08 U j i U d 2 ; , 4 ^ 1 ' « I Tionghoa menoeroet Pemandangan S o m Kauw," ditoelis K T . I i , berisi tiga motjem pemandangan,

h a r g a f 0,12.

O j t I i d S : „Klenteno Tionghoa dalem Pemandangan S a m K i i i w " . oleh K- r H ' , berisi tiga n i a t j e m pem mdangan jang

menarik, harga f 0,16.

D j i l i d i 1 . , 0 "ttoek VI i r i ka j i n g masih Tetep Menghargain S i m K'iiiiV atawa A^jama Tionghoa'" oleh K T . H . H a r g a f 0,20.

D j i l i d 5 : „Ovitoek M irika jang Bersedih lantaran Kama- t i a n O r a n g jang D i t ^ i n t a " oleh K- T H . Harga f 0 , 1 2 .

B O E K H A N D E L „ M O E S T I K A "

T J I T J O E R O E G ( P r e a n g e r ) .

(52)

Aanvraagbiijet.

N a m a A d r e s

M i n t a d i k a s i h t a o e s a b a n k a l i h t e r b i t Boekoe Sant K a u w S e r i e i a n g b a r o e .

M i n t a d i k i r i m Boekoe Sant Kauw j a n g s o e d a h t e r b i t m e n o e r o e t l i j s t d i b e l a k a n g i n i , s e r i e

s a b a n m a t j e m d j i l i d , a e w a n g n j a s o e d a h d i k i r i m p e r p o s t w i s s e l .

T a n g g a l 1 9 . . , :

T j o r e t apa j a n g tida perloe.

P j t o n g i n i l e n b a r a n , masoekin dalem envelop terboeka, pake postzegel 2 cent.

(53)

h ? !

HIMfALftH CATAIOCCS

dari

BOEKHANDEL

„nOESTIKA'

T J I T J ^ E T O E ®

Berisi lifst dart nama-nama fang lenakcp, kale- rangan djelas dan harga darl scfl»la bockoc-tooekoe

Soeal agama Peladjaran Batin

Philosofie Peladjaran Sam Kauw

Paladjaran Buddha Agama Tionghoa

Paladjaran Khong Tjo» Taoïsme

Theosofie Pengartian hidoep

Agama Islam *9anta Hindoe

llmoe Occult Tjerita Romans

Tjerita Gaib Tooneelstuk,

Sjairan dan Iaën-laan,

Dikirim dengen gratis pada stapa jang minta

(54)

1

J

TVT5. LU^nJKKEKIJ . , ; 4 0 E 5 T I K A ' T J ! T J Q E R O E 6

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

— nü • Aken balik korabali dengan apa jang kita hendak bitjaraken, kita moesti bilang, balioewa, d jika bener adarija, jang orang prampoean tjoema trima bibit sadja dan

Djangan takoet bilang „Soengkan (tiada soeka)&#34; pada orang jang minta kita minoem bersama-sama ianja, lebi lagi kaloe orang itoe tida dikenal betoel oleh

Ada banjak boekoe-boekoe jang tida bisa dimasoeken disini, maka itoe bila jang ada kaperloean, kita harep soeka menoelis soerat pada kita, dan nanti kita boleh

kit bantoe kita poenja pergerakan, dan belon perna ada kita poenja pergerakan dapet rintangan dari soerat kabar bangsa terseboet. Kita poenja bangsa bekerdja bersama

Deugen pendek kita maoe bilang baiioewa itoe kawanan iiauwlo dari Hong liong san banjak sekali jang binasa atawa poen ditawan oleh pasoekan liauwio dari berbagi bagi goenoeng

Di roemahnja ada banjak peringetan hal Boon-teck, seperti itoe andjing jang menjebabken kematiannja Boon-teck dalem itoe roemah terbakaran, dan itoe andjing

Tapi akoe poenja firasat bikin akoe djadi bingoeng, nnaka akoe lantes soesoel ka Gerardstreet, dan sampe djoestroe koetika itoe inspecteur dan doea agent lagi

,,Ja, 'nko Soen; itoe perdjandjian berarti: Kaloe itoe njonja jang saja masih tjintaken ternjata iapoenja penghidoepan tida beroentoeng, saja nanti per- baekin