8. Feiten en bevindingen ten aanzien van het inwinnen van informatie door Visie
8.2 Individuele klantdossiers
8.2.4 xxxxxxxxxxxx
8.2.4 xxxxxxxxxxxx
Financiële positie
In het xxxxx rapport staat vermeld dat het totale jaarinkomen van 2015 € 1.788 is, zijnde zorgtoeslag. Bij bezittingen en schulden staat bij bezittingen ‘spaar of beleggingsverzekering’ van € 486,63 vermeld. Bij schulden staat € 0 vermeld. Maandelijkse inkomsten en uitgaven bij pensioen zijn AOW (€9.785,52) en Zorgtoeslag (€ 1.629). De maandelijkse uitgaven zijn: Inkomensafhankelijke bijdrage zorgverzekering (€ 474,60). Het beroep van de klant is niet ingevuld.
Het klantdossier bevat informatie over de bestaande lijfrenteverzekering van de klant bij xxx. De beëindigingswaarde per 2 april 2015 is € 13.609,02. De periodieke inleg is € 51.
Bevinding
Uit het dossier is niet gebleken dat informatie is ingewonnen over het totaal vermogen van de klant, de financiële verplichtingen en het netto besteedbaar inkomen. Bij het totale jaarinkomen van 2015 is alleen zorgtoeslag vermeld.
Bij bezittingen en schulden is alleen de beleggingsverzekering genoemd.
Doelstelling
Het dossier bevat een deelnameformulier en offerte voor het product [S] xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. Dit is met de hand doorgestreept en staat bijgeschreven dat er sprake is van een xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx product.
Uit het rapport blijkt dat de wens van de klant “comfortabel pensioen” is. De pensioendatum is 2039. Uit het rapport blijkt niet welke vragen aan de klant zijn gesteld om tot deze wens te komen. Bij de toelichting op het xxxxx rapport staat vermeld: “Het advies is i.v.m. de hoge kosten over te stappen naar banksparen op een vermogens beleggingsverzekering. De polis is weliswaar door xxx gecompenseerd maar het blijkt toch mogelijk te zijn om via banksparen een hoger rendement te halen.”
Uit de offerte komt naar voren dat de klant € 51 per maand inlegt. De einddatum is 1 november 2039. De offerte bevat een vergelijking op basis van de inleg tussen een berekening van het rendement van 4% en een berekening van het verwachte bruto rendement in het [S] beleggingsproduct met een risicoprofiel van 50% inleg in het xxxxxxxxxxx fonds en 50% inleg in het xxxxxxxxfonds. Een verwacht 4% rendement levert een vermogensopbouw op van € 39.691. Het verwachte rendement met het [S] beleggingsproduct is € 58.848.
Bevinding
De AFM heeft in het dossier geen andere informatie over de beleggingsdoelstelling aangetroffen dan dat de klant
‘comfortabel pensioen’ wil. Uit het dossier blijkt niet dat de doelstelling van de klant is ingewonnen als een concreet bedrag of als beoogde rendement in de vorm van een percentage.
xRisicobereidheid
De risicobereidheid van de klant wordt door middel van vijf vragen in het xxxxx rapport ingewonnen. De antwoorden op deze vragen zijn als volgt:
“In welke mate is uw huidig inkomen voor u toereikend voor uw levensstijl?
Het inkomen is voldoende, ik hou nog wat over
In welke mate bent u afhankelijk van het behalen van uw belangrijkste financiële doelstellingen?
Neutraal, ik beschik enigszins over alternatieven als het mis gaat Kunt u leven met financiële risico's?
Ik waag weleens een gokje maar vermijd grote risico’s.
Bent u bereid uw uitgavenpatroon te verlagen in geval van financiële tegenvallers?
Beperkt, ik ben maximaal bereid om een keer minder op vakantie te gaan.
Als u een beleggingsbeslissing moet nemen, waar let u dan op?
Of de verwachte rendementen opwegen tegen de risico’s van de belegging.”
Uit het xxxxx rapport blijkt dat de klant een defensief profiel heeft.
xBevinding
Uit het xxxxx rapport blijkt dat de klant een defensief beleggersprofiel heeft. Voorts blijkt dat de klant 50% in het xxxxxxxxxxx fonds en 50% in xxxxxxxxfondsen stapt. Dit komt overeen met een neutraal beleggersprofiel. Uit het dossier is dan ook niet te herleiden dat er een koppeling is gemaakt tussen de doelstelling van de klant en de risicobereidheid van de klant. De AFM heeft verder in het klantdossier geen informatie aangetroffen over welke uitslagen de klant bereid is te accepteren in het eindvermogen en hoe groot de kans is die de klant wil aanvaarden op het niet halen van de doelstelling. Uit de inventarisatie van de doelstelling blijkt niet dat de doelstelling in een absoluut bedrag is ingewonnen.
Kennis en ervaring
De kennis en ervaring van de klant wordt door middel van vijf vragen in het xxxxx rapport ingewonnen. De antwoorden op deze vragen zijn als volgt:
“Heeft u kennis en/of ervaring met de verschillende vormen van vermogensopbouw?
Beleggen via beleggingsverzekering(en)
In welke mate bent u bekend met uw inkomensvoorziening als u met pensioen gaat, komt te overlijden of arbeidsongeschikt raakt?
Pensioen Redelijk Overlijden Redelijk Arbeidsongeschikt Redelijk
In welke mate volgt u wat er op de financiële markten gebeurt?
Nooit
Tot welk niveau wilt u geïnformeerd worden als u een financieel product aanschaft?
Niet, ik vertrouw op mijn adviseur
Bent u bekend met financiële begrippen zoals overlijdensrisicoverzekeringen, lijfrentes, arbeidsongeschiktheidsverzekeringen, pensioenregelingen, AOW, ANW, WIA, etc.?
Daar weet ik weinig van”
xBevinding
De AFM kan niet opmaken uit het dossier dat het opleidingsniveau en het beroep van de klant is ingewonnen.
Daarnaast kan de AFM niet uit het dossier opmaken met welke financiële instrumenten de klant ervaring heeft.
8.2.5 xxxxxxxxxxxx
Financiële positie
In het xxxxx rapport staat vermeld dat het totale jaarinkomen van 2015 € 936 is, zijnde zorgtoeslag. Bij
bezittingen en schulden staat € 0 vermeld. Maandelijkse inkomsten en uitgaven bij pensioen zijn AOW (€14.170,44) en Zorgtoeslag (€ 830). De maandelijkse uitgaven zijn: Inkomensafhankelijke bijdrage zorgverzekering (€ 687,27) en inkomstenbelasting (140,20). Het beroep van de klant is niet ingevuld.
Het klantdossier bevat informatie over de bestaande lijfrenteverzekering van de klant bij xxx. De beëindigingswaarde per 16 juni 2015 is € 16.435,21.
Bevinding
Uit het dossier is niet gebleken dat informatie is ingewonnen over het totaal vermogen van de klant, de financiële verplichtingen en het netto besteedbaar inkomen. Bij het totale jaarinkomen van 2015 is alleen zorgtoeslag vermeld.
Bij bezittingen en schulden is niets vermeld.
Doelstelling
Het dossier bevat een deelnameformulier en offerte voor een product xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.
Uit het xxxxx rapport blijkt niet dat de (standaard) vragen zijn gesteld over de financiële doelstellingen van de klant.
Bij de toelichting op het xxxxx rapport staat vermeld: “Mevrouw heeft een lijfrente waar nog nauwelijks aftrekmogelijkheden zijn. Ze wil jaarlijks kijken wat er fiscaal nog mogelijk is. (…) gekozen is voor een [S] product omdat deze flexibel is en qua kosten concurrerend.” Er wordt geen berekening gemaakt waaruit dit blijkt.
Uit de offerte komt naar voren dat de klant eenmalig € 10.000 inlegt. De einddatum is 1 januari 2036. De offerte bevat een vergelijking op basis van de inleg tussen een berekening van het rendement van 4% en een berekening van het verwachte bruto rendement in het [S] beleggingsproduct met een risicoprofiel van 100% inleg in het vastrentend fonds. Een verwacht 4% rendement levert een vermogensopbouw op van €16.921. Het verwachte rendement met het [S] beleggingsproduct is € 20.665, uitgaande van 5% rendement voor het xxxxxxxxxxx fonds en 7% voor het xxxxxxxxfonds.
Bevinding
De AFM heeft in het dossier geen andere informatie over de beleggingsdoelstelling aangetroffen dan dat de klant wil kijken wat er fiscaal nog mogelijk is. Uit het dossier blijkt niet dat de doelstelling van de klant is ingewonnen als een concreet bedrag of als beoogde rendement in de vorm van een percentage. Verder vermeldt de adviseur dat gekozen is voor een [S] product (uit de offerte blijkt dat dit een pensioenopbouw product is) omdat deze flexibel is en qua kosten concurrerend. In het dossier staat geen berekening waaruit dit blijkt.
xRisicobereidheid
De risicobereidheid van de klant wordt door middel van vijf vragen in het xxxxx rapport ingewonnen. De antwoorden op deze vragen zijn als volgt:
“In welke mate is uw huidig inkomen voor u toereikend voor uw levensstijl?
Het inkomen is redelijk, maar ik hou niets over
In welke mate bent u afhankelijk van het behalen van uw belangrijkste financiële doelstellingen?
Neutraal, ik beschik enigszins over alternatieven als het mis gaat Kunt u leven met financiële risico's?
Ik waag weleens een gokje maar vermijd grote risico’s.
Bent u bereid uw uitgavenpatroon te verlagen in geval van financiële tegenvallers?
Ik ben beried mijn levensstijl te verlagen.
Als u een beleggingsbeslissing moet nemen, waar let u dan op?
De risico’s die aan een belegging verbonden zijn.”
Uit het xxxxx rapport blijkt dat de klant een defensief profiel heeft.
xBevinding
De AFM heeft in het klantdossier geen informatie aangetroffen over welke uitslagen de klant bereid is te accepteren in het eindvermogen en hoe groot de kans is die de klant wil aanvaarden op het niet halen van de doelstelling. Uit
de inventarisatie van de doelstelling blijkt niet dat de doelstelling in een absoluut bedrag is ingewonnen. Uit het dossier is dan ook niet te herleiden dat er een koppeling is gemaakt tussen de doelstelling van de klant en de risicobereidheid van de klant.
Kennis en ervaring
De kennis en ervaring van de klant wordt door middel van vijf vragen in het xxxxx rapport ingewonnen. De antwoorden op deze vragen zijn als volgt:
“Heeft u kennis en/of ervaring met de verschillende vormen van vermogensopbouw?
Sparen via spaarrekeningen/ spaarverzekeringen Beleggen via beleggingsverzekering(en)
In welke mate bent u bekend met uw inkomensvoorziening als u met pensioen gaat, komt te overlijden of arbeidsongeschikt raakt?
Pensioen
Goed
Overlijden
Goed
Arbeidsongeschikt Redelijk
In welke mate volgt u wat er op de financiële markten gebeurt?
Soms (tenminste 1x per maand)
Tot welk niveau wilt u geïnformeerd worden als u een financieel product aanschaft?
Globaal
Bent u bekend met financiële begrippen zoals overlijdensrisicoverzekeringen, lijfrentes, arbeidsongeschiktheidsverzekeringen, pensioenregelingen, AOW, ANW, WIA, etc.?
Daar weet ik genoeg van”
Bevinding
De AFM kan niet opmaken uit het dossier dat het opleidingsniveau en het beroep van de klant is ingewonnen.
Daarnaast kan de AFM niet uit het dossier opmaken met welke financiële instrumenten de klant ervaring heeft.
8.2.6 xxxxx