Van Brennus, den vyftienden Koning der Duydsche; van de steden Troyen en Tyr, alsmede van Thiestes en Atreüs.
BR E N N U S, zoon van Ulysses, bestierde het ryk van Duydschland 46 jaeren. Men moet hem niet verwerren met eenen anderen Brennus, die Roomen verstoorde; want deze stad was alsdan nog niet gestigt. Dien duydschen vorst leefde ten tyde dat
Priamus, den laetsten koning van Troyen, in zynen bloey was.
Orosius schryft dat 43o jaeren voor de stigting van Roomen, de Grieken eene
zaemenzweêring maekten om de oneere te vreken die hun geschied was in de schaeking van Helena; dat zy 1000 schepen ter zee bragten, en de stad Troyen tien jaeren belegerden. Maer Dares van Phrygien, die by dit beleg tegenwoordig geweest is, verhaeld dat 47 land-heeren der Grieken de stad Troyen kwamen belegeren, dat zy te zaemen bragten 1200 schepen, en dat 33 land-heeren den koning Priamus van Troyen ter hulp kwamen: dog hier van lust ons niet te schryven; maer wy zullen in het kort verhaelen (het geen misschien aen vele onbekend is) wie de eerste stigters der stad Troyen geweest zyn.
In den tyd dat Creten eerst een koningryk geworden was, regeerde Corinthus binnen de stad Corinthien, gelegen in Appulien, als eersten koning van dat land. Dezen vorst was in houwelyk met Electra, dogter van Atlas, koning van Lybien. Zy bestierden hun ryk langen tyd te zaemen, en lieten naer hunne dood twee zoonen agter, Dardanus en Jasmis. Zommige zeggen dat dezen Dardanus eenen zoon van Jupiter was; maer
Bocatius noemd hem in zynen boek van de genealogie der goden, den wettelyken
zoon van Corinthus. Zekere oneenigheden en beroerten beweegden den gemelden
Dardanus om zyn vaderland te verlaeten: hy zwerfde eenigen tyd op zee, en kwam
eyndelyk aen de stad Samos in Thracien. Zig aldaer van lyftogt voorzien hebbende, zette hy zyne reyze voord en lande ten laesten in Asien aen, in een gewest omtrent de zee Hellespontus, alwaer hy de aerde uytnemende goed vond en weêrdig van menschen bewoond te worden. Hy besloot dan daer te blyven, en leyde 'er diesvolgens den grond van eene groote stad die hy met 'er tyd geheel opbouwde. Zy voerde eerst den naem van Dardana, volgens dien van haeren stigter. Dardanus bevolkte zyne nieuw gebouwde stad met mannen en vrouwen, waer van hy het een deel kreeg door zagtigheyd en beloften, en het ander met geweld en dwang. Hy stelde zig aen als hunnen opper-heer, en dede zyne stad sterk maeken. Hy liet naer zyne dood eenen zoon agter, Cractonius genoemd, die hy gewonnen had hy zyne gemaelinne Cardania. Dezen Cractonius bestierde het ryk 47 jaeren, gednerende de welke hy zyne
heerschappye merkelyk vermeerderde. Hy wierd naer zyne dood opgevolgd door zynen zoon Tros, van den welken de stad Troyen haeren naem ontleend heeft. Tros had onder andere kinderen twee zoonen, waer van den oudsten Ilion genoemd was, en den jongsten Ganimedes. Den eerstgemelden regeerde naer de dood van zynen vader, en was den vierden koning van Troyen; binnen welke stad hy een
mende kostelyk paleys bouwde, dat hy Ilion noemde, volgens zynen naem. Naer hem kwam den ryks-staf in handen van Laomedon, onder wiens regering de stad Troyen verwoest wierd door Hercules van Theben. Priamus, den zesden koning der
Troyaenen, dede die weder opbouwen, zoo dat zy niet min deftig was dan te vooren; maer zy wierd korts daer naer andermael zoodaenig verdelgd, dat zy haer sedert niet meer heeft konnen opregten. Hier ziet men hoe de pragt en hooveêrdigheyd der weireld vernederd word, en hoe onbestendig de aerdsche dingen zyn.
De marmere mueren van Troyen, vercierd met konstige beelden en andere kostelykheden, waeren 300 voeten hoog, en men had dry dagen noodig om deze stad rond te gaen. Aengaende het paleys Ilion, schryft men dat het torens had waer van het opperste tot aen den hemel scheen te reyken; dat alle deszelfs vensters met kristael geboord waeren; dat men binnen het zelve uytnemende veel goud, dierbaere gesteen ten en andere zeldzaemheden zag; maer dit schynd ons wat te groot opgegeven. Zommige zeggen dat Troyen de gedaente van eenen dryhoek had, dat zy aen d'eene zyde omringd was van meerschen, aen d'andere van bosschagien en aen de derde van vrugtbaere akkers.
De vermaerde stad Tyr in Syrien, van de heydenen Cheraphende genoemd, was ten tyde van Brennus ook in haeren bloey. Nicolaus de Lyra, op het 10 hoofdstuk van het boek der schepping schryvende, zegt dat zy gestigt was van eenen man, Tyrus genoemd, eenen zoon van Japhet, die den zoon van Noë was; maer Justinus wild dat zy eerst gebouwd wierd het jaer voor den ondergang van Troyen. Het gevoelen van den eerstgemelden schryver schynd ons het gegrondste, ter oorzaek dat 'er in de schriftuer (Isaïas 23) staet: en is het deze niet die van oude tyden in haere oudheyd
gloriëerde? Volgens den H. Hieronymus, heeft Isaïas zyne prophetie gesproken voor
dat de tien geslagten van Israël in slaeverny weggevoerd waeren.
Tyr, plagt de hoofdstad van een koningryk te zyn, 3 Reg. 5; zy was uytnemende sterk, als gelegen wezende in een eylandeken aen de zee, en eene magtige koopstad, Ezech. 27; maer Alexander-den-Grooten heeft die veroverd, en den arm der zee wel twee mylen verre met aerde doen vullen, verslaende al het volk dat 'er binnen was, uytgenomen een geslagt, want hy was op de inwoonders dezer stad met regt verbitterd, om dat zy zyne afgezanten gekruyst hadden. De reden waerom hy dit geslagt spaerde, verhaeld Justinus in zyn 18 boek, alwaer hy zegt, dat 'er zig op zekeren tyd eene zoo groote menigte slaeven binnen Tyr bevonden, dat zy onder malkanderen beraemden op eenen nagt alle hunne heeren omhals te brengen, welk godloos voornemen zy volbragten, uytgenomen eenen, die zynen meester, benevens deszelfs zoon, uyt medoogentheyd het leven schonk, en hun beyde verborgen hield, om te zien hoe deze zaek zoude uytvallen. Vervolgens kwamen alle de slaeven te zaemen, ten eynde van, nademael zy nu meester van de stad geworden waeren, een opperhoofd te kiezen om hun en de zelve te bestieren; maer mids ieder den voorrang begeêrde, konden zy het in deze verkiezing niet eens worden, dus beslooten zy voor hunnen vorst te herkennen den genen die des anderdags 's morgens eerst den schyn der zonne zoude zien. Zy stouden den volgenden dag allegaeder vroeg op, keerden zig nae den oosten, en hielden hunne oogen gestaedig derrewaerds gevestigd; maer den genen die zynen meester gespaerd had, zag, op deszelfs aenraeding, alleen nae het westen toe; hy wierd daerom van zyne medegezellen bespot, dog was den eersten die de straelen der zonne vernam, wanneer zy hun langs dien kant op de hooge gebouwen der stad vertoonden. De andere slaeven dit ziende, wilden niet gelooven dat hy zulks uyt zig zelven gevonden had, zy dreygden hem derhalven dood te slaen, 't en waer hy ontdekte van wie hem dezen raed gegeven was, het
welk hy dede, geenen anderen middel ziende om zyn leven te behouden. Alsdan haelden zy den meester van dezen slaef, wiens naem Straton was, te voorschyn, en kroonden hem tot hunnen koning, bekennende dat geen slaevelyk verstand te vergelyken was by het vernuft der edel en vry geborene. En gelyk den aengehaelden schryver voorder zegt, was Alexander-den-Grooten, ten tyde dat hy de stad Tyr innam, dezen voorval nog indagtig, daerom dede hy alle de inwoonders door het zweêrd vallen, uytgezonderd het geslagt van den gemelden Straton; niet willende gedoogen dat deze schoone en sterke plaets zoude bewoond blyven van volk, wiens voorouders binnen de zelve eene zoo godlooze daed begaen hadden. Men heeft deze stad aen de land-zyde zedert nog besloten gezien met dry mueren, den eenen hooger als den anderen, en met twee sterke kasteelen, die deze mueren beschutten. Men meynd dat den koning Agenor, vader van Cadmus, Phenix en Europa, binnen Tyr geboren wierd, en dat aldaer begraeven is den geleerden Origines, van wie den H.
Hieronymus 6000 boeken gelezen heeft, en ook vele van deszelfs werken vertaeld.
Omtrent dien tyd is 'er ook eenen vinnigen twist gerezen tusschen Thiestes en
Atreüs, twee gebroeders en koningen van Nicenen, want Thiestes gaf zynen broeder Atreüs in eene maeltyd zyne eygen kinderen te eten en hun bloed te drinken voor
rooden wyn, tot verschooning van deze misdaed voorwendende dat Atreüs die geteeld had by zyne huysvrouw Thiëtis, om hem naermaels te dooden en van zyn ryk te berooven. Men leest van dezen Atreüs, dat hy aldereerst de oorzaek van de
verduystering der zonne onderzogt heeft, en bevonden hoe de maene lynregt tusschen de aerde en de zonne doorgaende, ons zoo lang van haere straelen beroofd tot dat zy malkanderen voorby zyn, gelyk ook de verduystering der maene geschied alswanneer de maene boven en de zonne onder de aerde zynde, den aerdkloot lynregt
schen beyde is, waer door de straelen der zonne belet worden op de maene te vallen, want deze planeet heeft geen licht als dat zy van de zonne ontfangt, gelyk de wiskundige tastelyk konnen betonnen.