Het beleidsterrein duurzaamheid richt zich op het in stand houden en verbeteren van de luchtkwaliteit en leefomgeving voor wat betreft bodem, klimaat en tegengaan geluidsoverlast. Hoewel het bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Omgevingsdienst West-Holland de kaders vaststelt waarbinnen de milieudoelstellingen voor Leiden worden gerealiseerd, ligt het acccounthouderschap bij de gemeente Leiden. Zo zijn er milieutaken die door de Omgevingsdienst op projectbasis worden uitgevoerd en milieutaken die uitsluitend voor de gemeente Leiden bestaan (en niet voor de andere gemeenten in de GR).
Doelen en prestaties bij 5D Duurzaamheid
Doel Prestatie 5D1.1 Ontwikkelen duurzaamheidbeleid 5D1.2 Verbeteren luchtkwaliteit 5D1.3 Uitvoeren geluidsanering 5D1.4 Uitvoeren bodemsanering 5D1.5 Uitvoeren duurzaamheidbeleid 5D1 Duurzaam Leiden
5D1.6 Uitvoeren maatregelen milieubeheer 5D1.1 Ontwikkelen duurzaamheidbeleid
De huidige Duurzaamheidsagenda heeft een looptijd tot en met 2014. In 2015 zal een Duurzaamheidsagenda voor 2015 en volgende jaren worden vastgesteld. Om onze duurzaamheidsambities te concretiseren
worden hierin meetbare prestaties opgenomen op de terreinen energie (duurzame energieopwekking, energiebesparing), ruimte (duurzame stedelijke ontwikkeling, klimaatbestendigheid), economie (duurzaam ondernemen, mobiliteit, afvalverwerking) en leefbaarheid (groen, biodiversiteit, luchtkwaliteit, voeding). Voor onze inspanningen bij het realiseren van deze prestaties zijn samenwerking en innovatie, de leidende thema’s uit het beleidsakkoord 2014-2018, richtinggevend. In het beleidsakkoord is uit de resterende NUON- middelen €7 miljoen gereserveerd voor Duurzaamheidsfondsen. In 2015 worden er op basis van de nieuwe duurzaamheidsagenda bestedingsvoorstellen gemaakt.
5D1.2 Verbeteren luchtkwaliteit
Het huidige luchtkwaliteitsplan loopt in 2014 af. In 2015 wordt een nieuwe duurzaamheidsagenda vastgesteld, waarin ook prestaties voor luchtkwaliteit worden meegenomen. Zie voor duurzame mobiliteit ook prestatie 4E2.2.
5D1.3 Uitvoeren geluidsanering
Ter vergroting van de leefbaarheid op de verkeersknelpunten moet de geluidsoverlast worden teruggedrongen. Dit vraagt onder meer om fysieke maatregelen aan woningen die door het verkeerslawaai een te hoge
geluidsbelasting hebben. Het middel hiervoor is gevelsanering. Leiden heeft zich verplicht om 760 woningen, die op de zgn. A-lijst staan, in 2020 te hebben gesaneerd. De projectbegeleiding vindt plaats door de
Omgevingsdienst. Het behalen van de ISV-doelstelling (A-lijst) zal, ondanks de bezuiniging op de afgenomen uren Omgevingsdienst, niet in het gedrang komen.
De noodzaak van geluidsanering is afhankelijk van de planvorming met betrekking tot grote infrastructurele projecten. Immers, als de verkeerscirculatie wijzigt, verandert ook de geluidsbelasting. Door de sanering af te stemmen op de uitvoering van de grote infrastructurele projecten wordt voorkomen dat onnodige maatregelen worden genomen, dan wel dat er maatregelen worden genomen die niet afdoende zijn.
5D1.4 Uitvoeren bodemsanering
In de gemeente Leiden vindt de aanpak van bodemverontreiniging plaats via twee sporen. Enerzijds wordt zoveel mogelijk gesaneerd in samenloop met bouw- of herinrichtingsplannen. Daarmee wordt de omgevingskwaliteit integraal verbeterd. Anderzijds worden locaties aangepakt op grond van milieuhygiënische urgentie.
In 2009 hebben het Rijk, IPO, VNG en UvW het convenant ‘Bodemontwikkelingsbeleid en aanpak spoedlocaties’ ondertekend. In dit Bodemconvenant is de doelstelling opgenomen dat ultimo 2015 de locaties met humane risico’s zijn gesaneerd dan wel tijdelijke beveiligingsmaatregelen zijn getroffen waarmee de risico’s worden beheerst. Voor de locaties met overige risico’s (ecologie en verspreiding) is het streven om de risico’s van bodemverontreiniging uiterlijk in 2015 te beheersen. De aanpak vindt bij voorkeur plaats door of op kosten van de veroorzaker of de juridisch eigenaar van de grond, zulks op grond van de Wet bodembescherming. De gemeente fungeert als vangnet.
In 2015 worden de ingezette werkzaamheden voortgezet. Begin 2014 waren er nog 13 locaties in de gemeente Leiden waar evident sprake is van milieuhygiënische urgentie (o.m. een locatie van een voormalige gasfabriek, locaties van voormalige chemische wasserijen, locaties met olieverontreiniging) en bij nog eens 3 locaties was mogelijk sprake van urgentie. Door het Rijk wordt een nieuw afsprakenkader voorbereid voor de periode 2016 t/m 2020. Begin 2015 zal naar verwachting duidelijk zijn welke de nieuwe convenants-afspraken voor die periode gaan worden, welke verplichtingen daaraan voor de gemeente Leiden zijn verbonden en welke rijksmiddelen hier tegenover staan. Ook is nog niet duidelijk welke mogelijkheden de decentrale overheden krijgen om zelf prioriteiten te stellen binnen de door het Rijk vastgestelde kaders.
5D1.5 Uitvoeren duurzaamheidbeleid
In 2014/2015 zal de nieuwe Duurzaamheidsagenda opgesteld worden. Zie onder 5D1.1. In ieder geval zal de communicatie over de duurzaamheidsfondsen voortgezet worden, waarmee burgers worden gestimuleerd om te investeren in energiemaatregelen voor hun woning. Samenwerking met partners als ‘MeerMetMinder’ en ‘Energiek Leiden’ is daarbij erg belangrijk. Lokale partijen worden opgeroepen met duurzame ideeën te komen, waarbij de gemeente initiatieven met een financiële bijdrage wil ondersteunen. In de communicatie wordt veel aandacht besteed aan geslaagde voorbeelden uit de praktijk ter inspiratie en navolging. Hier speelt Duurzaam Leiden ook een rol door zijn etalagefunctie op de locatie van de kinderboerderij Merenwijk. Tevens is het streven dat de Green Deal over energiebesparing die in 2014 wordt afgesloten in 2015 een vervolg krijgt. Van alle initiatieven op het gebied van duurzaamheid in Leiden wordt regelmatig verslag gedaan in de Stadskrant via een speciale pagina over Duurzaamheid.
5D1.6 Uitvoeren maatregelen milieubeheer
Stedelijk Beheer neemt met betrekking tot schone motoren, het rijden op aardgas, elektrisch rijden, etc. de positie in van slimme volger. De aanschaf van bedrijfswagens wordt uitgewerkt in een business-case waarbij naast duurzaamheidsaspecten ook de bedrijfseconomische afwegingen worden meegenomen.
Effectindicatoren bij 5D Duurzaamheid
Streefwaarden Effectindicator Realisatie
2015 2016 2017 2018 Bron
Doel 5D1 Duurzaam Leiden
Effecten van afvalscheiding aan de bron:*
Streefwaarden Effectindicator Realisatie
2015 2016 2017 2018 Bron
5D1.b - papier en karton 62% (2011) - - 68% - Sorteeranalyse
5D1.c - glas 63% (2011) - - 65% - Sorteeranalyse
5D1.d - kunststofverpakkingen 0% (2011) - - 15% - Sorteeranalyse
5D1.e - textiel 24% (2011) - - 30% - Sorteeranalyse
5D1.f - klein gevaarlijk afval 57% (2011) - - 63% - Sorteeranalyse
5D1.g - grof huishoudelijk afval 33% (2011) - - 39% - Sorteeranalyse
Luchtkwaliteit 23 gemeentelijke hoofdwegen in 2020:** 5D1.h Concentratie ranges NO2 < 35 µg/m3
(Streefwaarde 2020: 23 wegen) 3 (2009)3 (2010) 2 (2012)
15 16 17 18 Ministerie I en
M*** 5D1.i Concentratie ranges NO2 35-38,5 µg/m3
(Streefwaarde 2020: 0 wegen) 4 (2009)2 (2010) 5 (2012)
6 5 4 3 Ministerie I en
M*** 5D1.j Concentratie ranges NO2 38,5-40,5 µg/m3
(Streefwaarde 2020: 0 wegen) 6 (2009) 11 (2010) 11 (2012) 2 1 0 0 Ministerie I en M*** 5D1.k Concentratie ranges NO2 ) >40,5 µg/m3
(Streefwaarde 2020: 0 wegen) 10 (2009) 7 (2010) 4 (2012) 0 0 0 0 Ministerie I en M***
* Dit betreft het percentage van een afvalfractie dat gescheiden, oftewel niet in het huishoudelijk restafval, door de burger wordt aangeboden. Dit wordt driejaarlijks gemeten in een sorteeranalyse voor het gemeentelijk afvalbeleid.
** Eind 2014 loopt het Actieplan Luchtkwaliteit af; de luchtkwaliteit wordt vooral beïnvloed door landelijke ontwikkelingen; ook het Programma Bereikbaarheid kan invloed hebben. De 23 gemeentelijke hoofdwegen zijn: Churchilllaan, Dr Lelylaan, Haagweg, Haagse Schouwweg, Herenstraat, Hoge Rijndijk, Hooigracht, Kanaaalweg, Kooilaan, Lammenschansweg, Langebrug, Langegracht, Levendaal, Noordeinde, Oranjeboomstraat, Plesmanlaan, Schipholweg, Schipholweg/ Stationsweg tunnelmonden, Stevenshofdreef, Vrijheidslaan, Willem de Zwijgerlaan, Willem van der Madeweg, Zijlsingel.
*** De monitoringstool van het ministerie geeft alleen berekende waarden voor de jaren 2015 en 2020. De streefwaarden 2016-2018 zijn tot stand gekomen door extrapolatie van de berekende waarden 2015 en 2020.