Cultuur is van grote waarde voor de stad. Cultuur draagt bij aan de aantrekkelijkheid van de stad, aan het woonklimaat voor de Leidenaren, aan het vestigingsklimaat voor ondernemers en aan de aantrekkingskracht voor talentvolle bewoners en voor bezoekers. Cultuur en kennis zijn de belangrijkste pijlers van ‘Leiden stad van ontdekkingen’ en raken aan het programma Binnenstad, de citymarketing met de stadspartners, de ontwikkeling van het ‘Cultuurkwartier’ en het evenementenbeleid.
Doelen en prestaties bij 8A Cultuur
Doel Prestaties
8A1.1 Doen aanbieden van een breed en divers kunst- en cultuurprogramma door de gesubsidieerde kunst- en cultuurinstellingen
8A1.2 Exploitatie Museum De Lakenhal 8A1 Een breed en divers cultuuraanbod met meer
kwaliteit en vernieuwing en een regionaal en/of nationaal bereik
8A1.3 Restauratie en nieuwbouw Museum De Lakenhal
8A2.1 Doen bevorderen van de culturele levendigheid van de (binnen)stad door met de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuurinstellingen afspraken te maken over: 1. het gebruik van stad als podium, 2. het ontwikkelen van het Cultuurkwartier als kloppend hart, 3. het verbinden van cultuur met kennis en historie
8A2.2 Meer plek en aandacht creëren voor beeldende kunst in de openbare ruimte 8A2 Culturele levendigheid en culturele identiteit van
de (binnen)stad
8A2.3 Beschikbaar stellen van incidentele subsidie voor bijzondere kunst- en cultuurprojecten en -initiatieven
8A3.1 Doen aanbieden van een breed en diverse cultuureducatief programma door de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuureducatie-instellingen 8A3 Culturele ontwikkeling die past bij Leiden, Stad
van ontdekkingen
8A3.2 Afspraken maken met de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuureducatie-instellingen over: 1. speciale aandacht voor de ontdekking en ontwikkeling van talent en 2. speciale aandacht voor jongeren, kenniswerkers en expats
8A3 Culturele ontwikkeling die past bij Leiden, Stad
van ontdekkingen 8A3.3 Bevorderen van een productieklimaat waarin makers en amateurkunstzichtbaar zijn in de stad 8A1.1 Doen aanbieden van een breed en divers kunst- en cultuurprogramma door de gesubsidieerde kunst- en cultuurinstellingen
Door het intensieve contact met de culturele instellingen, de inzet van de Cultuurmakelaar en de financiële ondersteuning vanuit de gemeente kent het cultuuraanbod in Leiden een divers aanbod, biedt het kwaliteit, heeft het regelmatig een vernieuwend karakter en kent het veelal een regionaal en soms zelfs nationaal bereik. Door de afbouw van de financiële ondersteuning door Fonds 1818 aan het Cultuurfonds Leiden, zullen de subsidiemogelijkheden van de cultuurmakelaar in 2015 helaas worden beperkt.
De afgelopen jaren is op verzoek van de gemeente door Stadspodia een ingrijpend verbeterplan in uitvoering genomen om de kosten substantieel te reduceren en de inkomsten waar mogelijk te verbeteren. Dit plan zal in 2015 verder worden uitgevoerd. Voorts is - mede op basis van de door de Gemeenteraad beschikbaar gestelde extra financiële middelen - het eigen vermogen van Stadspodia op een meer verantwoord niveau gebracht. In 2015 blijft de ontwikkeling van het eigen vermogen bijzondere aandacht houden. In de zomer van 2015 wordt de foyer uitgebreid.
Dat geldt ook voor BplusC. BplusC is gevraagd om aanvullende maatregelen te treffen om de financiële doelstellingen te behalen. Bekeken is hoe tot een structureel positief resultaat te komen, zodat realisatie van de taakstellingen en opbouw van het eigen vermogen is gegarandeerd. Daarnaast zijn er vanaf 2015 veranderingen in de bibliotheekwetgeving. De gevolgen hiervan (stapsgewijze uitname gemeentefonds ten behoeve van digitale content) worden verder merkbaar na 2015.
In het nieuwe beleidsakkoord is bibliotheekvernieuwing opgenomen. Wij zullen dit in het kader van Leiden Kennisstad op gaan pakken. Samen met BplusC gaan wij in 2015 de verkenning hiervoor starten.
In 2014 is de nieuwbouw van Gebr. de Nobel afgerond en heeft het nieuwe muziekcentrum haar deuren geopend. 2015 zal het eerste hele jaar zijn van de exploitatie van Gebr. de Nobel.
In 2015 komt er meer duidelijkheid over de toekomst van het Muziekhuis/Qbus, de daarin aanwezige functies en de exploitatie van het geheel.
8A1.2 Exploitatie Museum De Lakenhal
Door het grootschalig onderhoud en de nieuwbouw programmeert het museum vanaf medio 2015 tot en met najaar 2017 geen grote tentoonstellingen. Wel zal het museum, mede op basis van het beschikbare programmabudget het cultuuraanbod blijven ondersteunen, bijvoorbeeld door projecten elders in de stad, door invulling van het educatief programma en digitale projecten. Hiermee wordt ook de zichtbaarheid van het museum gewaarborgd.
In 2013 is het bedrijfsplan 2014-2018 opgesteld. Dit geeft aan op welke manier het exploitatiebudget zich na restauratie en uitbreiding ontwikkelt, en binnen welke kaders het museum financieel levensvatbaar is. Met het uitvoeringsbesluit Restauratie en Uitbreiding Museum De Lakenhal (RV13.0142) is het minimaal noodzakelijke budget voor de bedrijfsvoering beschikbaar vanaf 2017. De opstelling van de exploitatiebudgetten voor het bedrijfsplan is ook gebruikt om de tussenliggende jaren door te rekenen. Immers, tijdens de sluiting vallen de inkomsten uit bezoek weg en zullen geen grote tentoonstellingen in het museum geprogrammeerd kunnen worden. Hier staat tegenover dat de lasten samenhangend met het openhouden van het museum deels wegvallen. De ruimten worden niet meer schoongemaakt, de balie hoeft niet meer bezet te zijn. Veel lasten blijven echter. Zo moet de collectie ondergebracht en beheerd worden terwijl de aard- en nagelvaste collectie geklimatiseerd moet blijven. Ook zal de periode van sluiting gebruikt worden om het aanbod te versterken, bijvoorbeeld educatieve programma’s en toekomstige tentoonstellingen. Uit de doorrekening blijkt dat het museum niet noemenswaardig hoeft in te teren op de bedrijfsreserve tijdens de sluiting. Omdat het museum in 2015 deels nog open is, doen de voornaamste financiële effecten zich pas in 2016 voor.
8A1.3 Restauratie en nieuwbouw Museum De Lakenhal
Op 13 februari 2014 is het uitvoeringsbesluit genomen. Na uitwerking van het Voorlopig en Definitief Ontwerp, het schrijven van bestekken, het starten van het vergunningentraject en het opstarten van de aanbesteding in 2014, zal in 2015 de uitvoering gegund worden en gestart worden met de werkzaamheden. Dit houdt in dat het museum medio 2015 zal sluiten, de collectie elders ondergebracht wordt. Met de voortgangsberichten wordt de raad geïnformeerd over de actuele stand van zaken.
8A2.1 Doen bevorderen van de culturele levendigheid van de (binnen)stad door met de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuurinstellingen afspraken te maken over: 1. het gebruik van stad als podium, 2. het ontwikkelen van het Cultuurkwartier als kloppend hart, 3. het verbinden van cultuur met kennis en historie De culturele instellingen benutten meer dan ooit de (binnen)stad als cultureel podium. De succesvolle
Signatures, Leidse Cultuurweken, in 2014 voor de tweede keer georganiseerd, zijn hier een goed voorbeeld van. Onder deze ‘paraplu’ bieden Leiden Marketing en Cultuurfonds Leiden (met financiële en facilitaire ondersteuning vanuit de gemeente) tien evenementen aan op diverse bijzondere locaties in de stad. Zoals
b.v. de Concerten in de Leidse hofjes, de Leidse Olympus bij de Burcht en Beelden in Leiden op de Hooglandse Kerkgracht, Schemerstad op de Leidse grachten en singels, Openlucht hotel in tuin en singelrand rond Museum Volkenkunde, etc. De gezamenlijke marketing is met name bedoeld om bezoekers van buiten de regio naar Leiden te laten komen. De Signatures Cultuurweken worden gezien als belangrijke meerwaarde voor de stad. In 2015 wordt geintensiveerd op de samenwerking van de diverse partners en gemeenschappelijke promotie. Ook in 2015 zullen met de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuurinstellingen afspraken gemaakt worden over voortzetting en uitbreiding van activiteiten op het raakvlak van kennis, cultuur en historie. Binnen én buiten de Cultuurweken. Zo zullen met o.a. het Kunst- en Kennisfestival, maar ook de Wetenschapsroute kennis, cultuur en historie in samenhang worden gepresenteerd.
Mede dankzij de steun van de gemeente Leiden heeft het Leiden International Film Festival in 2013 enkele belangrijke stappen kunnen zetten: de introductie van de nieuwe American Indie Competition, een groei van het aantal festivaldagen van 6 naar 10 en een verdere professionalisering van de organisatie en de externe communicatie. Het festival is verder gegroeid naar ruim 30.000 bezoeken, heeft zich met een onderscheidende programmering op de kaart gezet binnen het Nederlandse culturele landschap en heeft zich ondertussen ontwikkeld tot een festival met een zekere mate van internationaal bereik. De komende jaren heeft het festival zich ten doel gesteld om deze ontwikkelingen door te zetten en uit te groeien tot een belangrijke pijler op de (inter)nationale culturele agenda. Niet alleen qua bezoekers, maar ook qua publieksbeleving en (inter)nationale pers- en media aandacht. Daarnaast wil het festival zich nog steviger verankeren in de stad Leiden en de Leidse regio.
8A2.2 Meer plek en aandacht creëren voor beeldende kunst in de openbare ruimte
In 2014 is met twee locaties het project gestart om onder de titel ‘Hier kan kunst kaart’ de komende jaren op een aantal plekken in de stad kunst tijdelijk te kunnen presenteren. Daarbij zal ruimte voor diverse
uitingsvormen (zoals beelden; projecties; schilderingen) van tijdelijke presentaties aan kunstenaars beschikbaar worden gesteld. In 2015 zullen meer locaties worden toegevoegd.
Een belangrijke rol speelt de Stichting Beelden in Leiden. Niet alleen met de expositie in de zomerperiode op de Hooglandse kerkgracht, maar ook bij de ondersteuning van initiatieven op andere plaatsen in de stad (zoals het kunstwerk op de kruising Schuttersveld/Schipholweg).|
Voorts krijgt het Internationaal Foto Festival Leiden een steeds prominenter plaats in het cultureel aanbod van Leiden, met toonaangevende exposities op de Hooglandse Kerkgracht en het Stadhuisplein Deze initiatieven zullen niet alleen financieel maar ook vergunning-technisch in 2015 wederom door de gemeente mogelijk worden gemaakt.
8A2.3 Beschikbaar stellen van incidentele subsidie voor bijzondere kunst- en cultuurprojecten en –initiatieven Op basis van de Deelverordening Cultuursubsidies zal de gemeente ook in 2015 culturele initiatieven uit de stad steunen, die bijdragen aan Leiden, Stad van Ontdekkingen en in het bijzonder aan de doelen van de Cultuur- en Evenementennota. Variërend van locatietheater, tentoonstellingen, orgelconcours, studentenkamerfestival, muziekuitvoeringen op bijzondere plekken in de stad, tot apps bij beeldende kunst en culturele lezingen. 8A3.1 Doen aanbieden van een breed en diverse cultuureducatief programma door de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuureducatie-instellingen
In 2015 zal het cultuur-educatief programma Museum en School door de Cultuureducatiegroep Leiden, BplusC en Kunstgebouw Zuid-Holland in samenwerking met scholen in Leiden en de regio worden uitgevoerd. Dit gebeurt in het kader van de subsidieregeling 'Cultuureducatie met kwaliteit' van het Fonds cultuurparticipatie welke subsidie door de gemeenten in Holland Rijnland worden gecofinancierd.
8A3.2 Afspraken maken met de gemeentelijke en/of gesubsidieerde kunst- en cultuureducatie-instellingen over: 1. speciale aandacht voor de ontdekking en ontwikkeling van talent en 2. speciale aandacht voor jongeren, kenniswerkers en expats
In 2014 is het LISFE (Leiden International Short Film Experience) een nieuwe weg ingeslagen Dit festival - dat zich primair op expats richt - zal in 2015 een verdere doorontwikkeling krijgen. Ook in 2015 zal de Leidse Jazz Award zich blijven richten op toptalent van de Jazzafdelingen van de Nederlandse conservatoria.
8A3.3 Bevorderen van een productieklimaat waarin makers en amateurkunst zichtbaar zijn in de stad Op basis van de Cultuurnota is in de Deelverordening Cultuursubsidies een Leidse Makers Stipendium opgenomen. Hiermee kunnen Leidse makers een stipendium krijgen voor maximaal 3 jaar om activiteiten te realiseren die bijdragen aan Leiden, Stad van Ontdekkingen en aan de doelen uit de Cultuurnota (zoals aantrekkelijke binnenstad, stad als podium, vernieuwing aanbod, ontwikkeling Cultuurkwartier etc.). In 2014 zijn PStheater, Fields of Wonder en Theatergroep Nieuw Leiden gesteund en bij gebleken resultaten wordt dit in 2015 verlengd. Mede door een financiële bijdrage van de gemeente en de medewerking van BplusC (Centrum Amateurkunst Leiden) en Stadspodia Leiden ontwikkelt het Leids Amateurkunst Festival zich tot een toonaangevend amateurkunst evenement.
Effectindicatoren bij 8A Cultuur
Streefwaarden Effectindicator Realisatie
2015 2016 2017 2018 Bron
Doel 8A1 Een breed en divers cultuuraanbod met meer kwaliteit en vernieuwing en een regionaal en/of nationaal bereik 8A1.a Aantal culturele bezoeken door Nederlanders
aan Leiden (x 1.000)
872 (2011) 829 (2012) 636 (2013)
700* 750* 800 800 CVO
8A1.b Percentage Leidenaren dat per jaar een culturele voorstelling of voorziening bezoekt
78% (2011) 79% (2013)
70%* - 80% - Stadsenquête
8A1.c Aantal bezoeken aan gemeentelijke en/of
gesubsidieerde kunst- en cultuurinstellingen (x 1.000) 205 (2010)207 (2011) 198 (2012)
170* 180* 200 200 Jaaropgave
culturele instellingen 8A1.d Rapportcijfer van Leidenaren voor de kwaliteit
van concerten en voorstellingen
7,2 (2011) 7,3 (2013)
7,5 - 7,5 Stadsenquête
8A1.e Rapportcijfer van Leidenaren voor de variatie in
het aanbod van concerten en voorstellingen 7,1 (2011)7,1 (2013) 7,0* - 7,5 Stadsenquête Doel 8A2 Culturele levendigheid en culturele identiteit van de (binnen)stad
8A2.a Percentage Leidenaren dat vindt dat er genoeg te beleven valt in de binnenstad van Leiden
76% (2011) 78% (2013)
70%* - 80* Stadsenquête
8A2.b Rapportcijfer voor de levendigheid van de
binnenstad 7,3 (2011)7,1 (2013) 7,5 - 7,5 Stadsenquête
Doel 8A3 Culturele ontwikkeling die past bij Leiden, Stad van ontdekkingen 8A3.a Percentage Leidenaren dat actief participeert in
kunst en cultuur
43% (2011) 43% (2013)
45% - 45% Stadsenquête
* De streefcijfers worden tijdelijk naar beneden bijgesteld op grond van verschillende programma-aanbod remmende factoren. De BV Stadspodia Leiden hebben behoorlijk in de omvang van het programma moeten snijden (zie ook de toelichtende teksten bij prestatie 8A1.1 en de paragraaf Programmakosten), binnen enkele jaren sluiten het Rijksmuseum van Oudheden, Naturalis en De Lakenhal enige tijd i.v.m. ingrijpende verbouwingen en het theater Ins Blau heeft een kleinere programmering dan het in 2012 gesloten LAK-theater.