Belangrijkste bevindingen

Het precies afbakenen van de BDSM-scene, of eigenlijk scenes, is moeilijk omdat er zoveel verschillende vormen zijn, en er veel interpretaties bestaan van wat BDSM nu eigenlijk be-helst. De BDSM’ers die we voor dit onderzoek het best in beeld hebben gekregen zijn dege-nen die bewust naar buiten treden met hun BDSM-voorkeur. De ‘harde kern’ van hetero/bi BDSM’ers bestaat in Nederland naar schatting uit vijfduizend mensen.

Over het algemeen starten mensen hun BDSM-loopbaan vanaf de vroegvolwassenheid, maar soms ook al als minderjarige (zie figuur 3.1). Daarnaast doet zich een kleine piek voor achter in de dertig. De leeftijden waarop mannen en vrouwen beginnen met BDSM verschillen nau-welijks van elkaar. Het starten met BDSM gebeurt – al dan niet openlijk - soms naast een be-staande relatie, omdat de partner in kwestie geen zin heeft het spel te spelen. Soms echter lei-den de BDSM-gevoelens van een van beide partners uiteindelijk wel tot een definitieve breuk: de vanillarelatie wordt dan nogal eens verruild voor een partner die wel het BDSM-spel wil spelen.

In de wereld van BDSM lijkt een splitsing te zijn tussen oudere en jongere beoefenaren van de BDSM. Vanuit de wens hun eigen gang te kunnen gaan bij het ontdekken van de BDSM hebben jongeren meerdere initiatieven ontplooid om ‘onder elkaar’ de BDSM te kunnen bele-ven. Twee voorbeelden daarvan zijn de oprichting van SamariuM en BDSM-jongeren. De voornaamste activiteiten bestaan uit het onderhouden van een website en het houden van BDSM-feesten gericht op jongeren. Oudere BDSM’ers vinden we deels verenigd in de VSSM (de Vereniging Studiegroep Sado Masochisme).

Er zijn tal van plaatsen waar BDSM’ers elkaar fysiek kunnen ontmoeten. Uit gegevens op de website van BDSMzaken blijkt dat er in Nederland rond de zeventig uitgaansgelegenheden zijn waar BDSM’ers elkaar op gezette tijden kunnen ontmoeten. Daarnaast zijn er ook de munches, informele bijeenkomsten van BDSM’ers in cafés of restaurants. De meeste van deze bijeenkomsten worden aangekondigd via websites als die van Fetlife, Alt.com of BDSMza-ken.

Binnen de BDSM-scene(s) is veel aandacht voor de regels van het spel. Of het nu gaat over het al dan niet hanteren van stopwoorden, het invullen van wensenlijstjes of de wijze waarop met elkaar wordt omgegaan tijdens party’s; veel wordt uitdrukkelijk met elkaar besproken. Het veelvuldig communiceren, dat bijna als vanzelf ook het aspect van sociale controle in zich bergt, lijkt er toe te leiden dat veel mensen zich erg geborgen voelen in de BDSM-scene. Het gevoel van geborgenheid wordt waarschijnlijk ook vergroot door de aandacht die er is voor

69

zowel de fysieke als mentale de veiligheidsaspecten van BDSM-beoefening. De aandacht daarvoor is er vooral in de discussiegroepen op de BDSM-kink georiënteerde websites, maar ook in de workshopachtige bijeenkomsten die worden georganiseerd waarin de ‘ambachtelij-ke’ kant van de BDSM-beoefening centraal staat.

De homo- en lesbische BDSM-scene

BDSM-voorkeuren vinden we vooral binnen de leerscene. In de gesprekken tekenen we op dat het voor homo’s in de regel makkelijker is om voor hun BDSM-voorkeur uit te komen dan voor hetero’s, omdat de leerscene door de buitenwacht sowieso al voor een deel wordt ver-eenzelvigd met BDSM-praktijken.

Van een scheiding tussen jongere en oudere BDSM’ers lijkt in de homo BDSM-wereld nau-welijks sprake te zijn, integendeel: dat jongeren bij hun entree in de wereld van de BDSM door oudere mannen de weg wordt gewezen, wordt niet als vreemd ervaren. Gezien deze con-statering wekt het ook geen verbazing dat er in de homoscene nauwelijks aparte initiatieven zijn te vinden voor jonge BDSM’ers.

Waar het ontmoetingsplaatsen betreft, lijkt het virtuele ontmoeten (internet) het te winnen van de traditionele fysieke ontmoetingsplaatsen als bars, sauna’s en parken. Voor het virtueel ontmoeten in BDSM-sferen op internet is er onder andere recon.com, maar ook meer algeme-ne homo datingsites fungeren wel als zodanig. De algemealgeme-ne chatsite Bullchat is ook populair bij BDSM’ende homo’s.

In de BDSM-homoscene lijkt sprake van de nodige sociale controle; dat geldt voor feesten, maar ook voor internetdating. Het is niet ongebruikelijk dat er bijvoorbeeld op websites wordt gewaarschuwd voor mensen die faken (een verkeerd adres opgeven) of mensen van wie be-kend is dat ze HIV besmet zijn, maar het wel ‘zonder’ willen doen.

In het kader van de ‘ambachtelijke’ kant van veilige BDSM-beoefening zijn er ook in homo-scene allerlei initiatieven in de sfeer van workshops. Op basis van de gesprekken zijn de sig-nalen rond het veilig vrijen minder eenduidig: enerzijds zijn er de geluiden van zeer actieve mannen in het circuit die het veilig doen, maar die zich toch zeer frequent laten testen op Soa’s / HIV. Deze constatering lijkt echter haaks te staan op uitkomsten van recente studies die aantonen dat onbeschermde seks weer in opmars is.

Tot slot, is het opvallend dat in de gesprekken over de homo BDSM-scene relatief vaak het onderwerp druggebruik wordt aangeroerd, en wel in negatieve zin. Daarbij wordt met name gewezen op het – in de ogen van de geïnterviewden – frequent voorkomend gebruik van GHB, volgens de gespreksgenoten bij uitstek een middel dat mensen in de homo BDSM-scene grenzen over doet gaan die ze beter niet moeten willen overgaan.

De laatste zin voor de belangrijkste bevindingen uit dit hoofdstuk wijden we aan de minst zichtbare BDSM-scene, namelijk die van lesbiennes. Hoewel zich in de privésfeer

ongetwij-70

feld van alles afspeelt, is er – op grond van onze naspeuringen – in de openbaarheid (sociale media, feesten) nauwelijks sprake van een BDSM-scene waarin louter vrouwen acteren.

71