Aandacht voor fysieke en mentale veiligheid

Binnen de BDSM-scene is er veel aandacht voor het aspect van veiligheid zoals blijkt uit de met de nodige regels en veiligheidsrituelen omgeven feesten en party’s, maar meer in het al-gemeen natuurlijk ook uit de veelvuldig genoemde afkortingen SSC of RACK, respectievelijk staand voor BDSM-beoefening die ‘Risk-Aware Consensual Kink’ is of ‘Safe Sane en Con-sensual’ (veilig, verstandig en vrijwillig).24 Het geven van regels veronderstelt ook dat de be-trokkenen beschikken over vaardigheden om het spel volgens de regels te spelen of te ontdek-ken als de ander over de schreef dreigt te gaan of om gevoeligheid te ontwikkelen voor bij-voorbeeld ‘fout vlees in de kuip’.

We zien dat daartoe in de wereld van BDSM allerlei initiatieven worden ontplooid om de vei-ligheid te vergroten. Die initiatieven spelen zich enerzijds af op het terrein van vaardigheden van de deelnemers bij het BDSM-spel, ofwel de meer ‘ambachtelijke’ aspecten van de BDSM-beoefening. En anderzijds zijn er de initiatieven aan de meer mentale kant, waarbij vooral het leren over de mogelijke gevaren centraal staat, bijvoorbeeld in de sfeer van ont-moetingen of relaties met BDSM-partners, maar ook mentale aspecten tijdens het BDSM-spel (als Dominant bijvoorbeeld in staat zijn te zien wanneer iemand in subspace geraakt en weten hoe daar het handelen op aan te passen).

De wijze waarop, of de kanalen waarlangs er aandacht is voor de veiligheidsaspecten kunnen we grofweg in twee verdelen, namelijk via het virtuele kanaal (internet) waarin vooral de

24 En via de website van Stichting Infobdsm www.stichtinginfobdsm.eu/nl kunnen we in dit verband zelfs lezen over de vijf ’V’s: vertrouwen, vrijwilligheid, veiligheid, voorzichtigheid en verantwoorde-lijkheid.

60

vorm van discussiegroepen, maar ook die van instructieteksten een belangrijke rol spelen en anderzijds via het volgen van instructies, voorlichting in bijvoorbeeld workshop(achtige) bij-eenkomsten. Naast natuurlijk ook nog het meer ouderwetse medium van de papieren publica-tie waarbij vooral in de Angelsaksische non-ficpublica-tie BDSM-literatuur er nauwelijks een onder-werp lijkt te vinden dat in de afgelopen decennia niet is aangeroerd.25

Waar het gaat om fysieke veiligheid in relatie tot de beoefening van BDSM komen we in de loop van de onderzoeksperiode tal van voorbeelden tegen van workshops op thema’s met voor buitenstaanders soms wat vreemd klinkende titels. Zo zijn er tijdens SamariuM-feesten soms workshops Bondage of Meppen voor beginners. En bij Laced Up in Utrecht kunnen geïnteresseerden terecht voor een workshop Zwepen voor beginners. Bij Get a Room kunnen we een workshop boeken over Open relaties en Non-monogamie, en er is Get a Rope! een connective bondageworkshop of één waarin deelnemers de basiskneepjes leren van de Japan-se bondagekunst (onder de titel Shibari basics). Bij Kink info in Amsterdam kunnen we onder meer een workshop volgen in Needle- of Knifeplay voor beginners, en vinden we een work-shop Zwepen voor gevorderden. En dit is slechts een kleine greep uit het nog veel ruimere aanbod op dit terrein. Het laat zien dat BDSM’ers zich op veel ambachtelijke aspecten van BDSM kunnen bekwamen als dat de wens is.

Behalve dat er in de workshops de nodige aandacht is voor de ambachtelijke kant van BDSM-beoefening, en daarmee ook voor de fysieke veiligheid, vinden we websites waarop BDSM’ers worden voorzien van tips en ervaringen voor zowel nieuwkomers als ook voor meer gevorderden op het BDSM-pad. Hierbij is er aandacht voor de meest uiteenlopende fy-sieke en mentale aspecten van BDSM-beoefening. Een greep uit dergelijke educatieve BDSM-websites (of weblogs) zonder dat we pretenderen uitputtend te zijn: BDSM.info, VSSM, BDSMNext, BDSM-jongeren, Marijkes Praktijken, SamariuM. En, natuurlijk horen daar eveneens de soms drukbezochte discussiegroepen bij op sites als Fetlife en BDSMzaken, die – door de onderwerpen scrollend – bijna elk denkbaar ‘fysiek’ of ‘mentaal’ thema rond BDSM-beoefening vroeg of laat wel lijken aan te roeren.

Als we de website van Fetlife als voorbeeld nemen, en we kijken op 23 september 2014 naar een – voor Nederland – meer populaire discussiegroep (BDSM The Netherlands met 5.668 leden) dan vinden we op pagina 1 tien discussieonderwerpen rond BDSM, en aanverwante

25 De Engelstalige website Goodreads (www.goodreads.com), toont, gevraagd naar educatieve boeken op het terrein van BDSM, in eerste aanleg al 120 publicaties waarvan de populairste tien de volgende titels dragen: Domination & Submission: The BDSM Relationship Handbook; SM 101: A Realistic Introduction; Screw the Roses, Send Me the Thorns: The Romance and Sexual Sorcery of Sadomaso-chism; Different Loving: A Complete Exploration of the World of Sexual Dominance and Submis-sion; The Control Book; The Ethical Slut: A Guide to Infinite Sexual Possibilities; Two Knotty Boys Showing You the Ropes: A Step-by-Step, Illustrated Guide for Tying Sensual and Decorative Rope Bondage; Bondage for Sex, Volume 1; Playing Well with Others: Your Field Guide to Discovering, Exploring and Navigating the Kink, Leather and Bdsm Communities; Flogging.

61

kinkster thema’s.26 Op de volgende 227 (!) pagina’s kunnen we dus nog ruim 2.200 discussie-draden aan ons voorbij laten trekken. En BDSM The Netherlands is nog maar een van de (we-reldwijd) ruim 3.800 groepen op Fetlife met onderwerpen waarbinnen tezamen ongetwijfeld tienduizenden discussiedraden zijn te vinden over BDSM en BDSM-gerelateerde onderwer-pen.

Een ander aspect rond het op een veilige manier beoefenen van BDSM betreft de wijze van ontmoeten. Deze vraag staat ook met enige regelmaat centraal op BDSM-discussiefora, en vormt een bijna vanzelfsprekend weerkerend thema in de gesprekken die we voeren met ken-ners van de BDSM-scene, als ook met de respondenten die zich op enigerlei wijze slachtoffer voelen van een BDSM-relatie of BDSM-ontmoeting. In de hoofdstukken 4 en 5 waar we in-gaan op misbruikaspecten komt deze kwestie nog nader ter sprake. Hier belichten we de wijze waarop meer in het algemeen door mensen uit de scene wordt aangekeken tegen de manier waarop je zielsverwanten kunt treffen, en hoe de kans wordt ingeschat dat je vervolgens on-plezierige ervaringen zult opdoen.

Waar het gaat om het veiligheidsaspect rond ontmoetingen, lijkt er onder BDSM’ers een rede-lijk brede consensus te bestaan over het feit dat de community een zeker zelfreinigend ver-mogen heeft, niet in de laatste plaats omdat in de ogen van veel BDSM’ers de sociale controle binnen de scene(s) behoorlijk groot is. Vooral de praktijken van mannen die op zoek zijn naar makkelijk te scoren seks met subs die zich aanbieden aan Dominanten vormen dan een ge-spreksthema. Maar deze zogenaamde fakers worden natuurlijk niet altijd meteen ontmaskerd, zoals we ook in Hoofdstuk 5 beschrijven.

Dat je als jonge BDSM’er op een datingsite in de regel niet te klagen hebt over belangstelling, kunnen we bijvoorbeeld regelmatig optekenen uit de gesprekken die we voeren. Een voor-beeld:

Ik was 23 en ontdekte een beetje de BDSM op BDSMzaken, binnen een week had ik twintig mails van allemaal vijftigplussers, die me wel even zouden leren hoe je aan BDSM deed. Op de chatbox had ik hetzelfde probleem en toen heb ik drie weken pauze genomen. (E07)

En, een van de voorgestelde (meer algemene) remedies om vervolgens de risico’s bij eerste ontmoetingen te verkleinen wordt hieronder verwoord:

Over het veiligheidsaspect. Wij willen graag dat mensen die BDSM-gevoelens hebben en die dat ontdekken bij zichzelf dat in een veilige omgeving kunnen beleven, zodat ze zichzelf kun-nen ontdekken. Dat in tegenstelling tot datingsites waar je vaak een-op-een relaties tegenkomt. Mensen spreken dan af in een hotel, of in een kelder of een leegstaand pand. Daar loop je, zeker

26 Om een indruk te geven van de inhoud op deze dag van de onderwerpen die worden bediscussieerd op pagina 1: Wat te doen met een faker? / De erotische schrijfmarathon ronde 7 / Is mindplay heftiger dan fysiek? / Seks zonder knuffelen / JoJa SM meeting 27 september / Assworship vrouwen Neder-land / Gezellig borrelen in Bergen op Zoom 25 oktober / Soms … / Kleuren in relatie tot kink / Kink vriendelijke hulpverlening.

62

als onderdanige, zeker meer risico. Wij adviseren mensen (via de Infofoon) altijd af te spreken in een openbare gelegenheid. En als je dat doet, doe het dan het liefst binnen een VSSM-omgeving waar er toch een redelijk grote sociale controle is. Maar je moet wel begrijpen dat het spreken over veiligheid in context moet worden gezien, want het is allemaal niet zoveel anders dan in de vanillawereld. Want, als je dan afspreekt met een man in een hotel, loop je ook een ri-sico. (E04)