Vraag nr. 491 van 13 april 2005
van de heer JAN PEUMANS
Niet-gebruikte onteigeningen – Stand van zaken In de vroegere Belgische, maar ook in de huidige Vlaamse context worden en werden er gronden door de bevoegde overheid onteigend, gronden die uiteindelijk nooit verder werden aangewend. Deze gronden liggen vaak braak, worden gepacht of hebben een andere bestemming.
De administratie Wegen en Verkeer (AWV) en de administratie Waterwegen en Zeewezen (AWZ) zijn hierbij belangrijke bevoegde besturen.
In dit verband vernam ik graag van de minister welke gronden er per provincie werden onteigend, maar tot op heden niet worden gebruikt, zowel m.b.t. wegen als m.b.t. waterwegen (AWZ en de desbetreffende EVA?s).
Graag kreeg ik van de minister een overzicht, met vermelding van :
– de datum van onteigening ;
– de kostprijs van onteigening ; – de onteigende oppervlakte ;
– de reden van onteigening (werken aan wegen, waterwegen, e.d.);
– de reden voor het niet in gebruik nemen van deze gronden.
Antwoord
Administratie Wegen en Verkeer
In de huidige Vlaamse context worden er niet méér gronden onteigend dan deze die nodig zijn voor de realisatie van de goedgekeurde wegenprojecten. Hierin wordt strikt de hand gehouden, de plan-nen dieplan-nen vooraf goedgekeurd te worden door de Inspectie van Financiën. Na uitvoering van de pro-jecten, worden de grondoverschotten voor verkoop ter beschikking gesteld aan de afdeling Financieel Management van het departement Algemene Zaken en Financiën. Provincie Antwerpen Datum onteige-ning Kostprijs ontei-gening Onteigende oppervlakte
Reden van ontei-gening
Reden voor niet in gebruik nemen van deze gronden Schilde 2/03/1973 32.226,16 euro 5a10ca Toekomstige
overbrug-ging Duwvaartkanaal N12
Er is nog geen definitieve beslissing genomen over het project waarvoor deze gronden onteigend werden 14/03/1973 39.154,78 euro 5aO2ca
14/03/1973 37.184,03 euro 4a91ca
Antwerpen 12/09/1990 55.776,04 euro 1a75ca A12 Havenweg 12/09/1990 55.776,04 euro 3a60ca
Provincie Vlaams-Brabant
De afdeling Wegen en Verkeer Vlaams-Brabant bezit geen onteigende gronden die niet werden aangewend voor het doel van hun onteigening.
Provincie Oost-Vlaanderen
Datum
onteigening Kostprijs ontei-gening Onteigende oppervlakte Reden van onteigening Reden voor niet in gebruik nemen van deze gronden
Ronse 24/05/85
09/09/88 27/08/91
1.586.519 euro 15ha95a 30ca
N60 Omlegging van Ronse Betwisting tracé. De MER-studie voor dit project is opgenomen in het goedgekeurde investeringsprogramma 2005. Herzele (Sint-Lievens-Esse, Steenhuize-Wijnhuize) 30/01/90 16/11/93
687.904,5 euro 6ha 04a 28ca N42 Rechttrekking te Herzele
Betwisting tracé. Op het voorstel meerjarenpro-gramma van de afdeling is de aanbesteding voorzien voor 2006 (project nr. 746) Aalst (Gijzegem -Hofstade) Dendermonde (Oudegem) Lebbeke 16/06/88 12/12/94 06/05/91 11/01/93 12/12/94 16/08/95
3.785.334 euro 32ha 18a
72ca (Gijzegem - Hofstade), te N41: aanleg te Aalst Dendermonde (Oudegem) en te Lebbeke
De streefbeeldstudie werd opgestart in 2004. Milieueffectenrapport en RUP dienen nog te worden opgemaakt. Provincie Limburg Datum onteige-ning Kostprijs ontei-gening Onteigende oppervlakte Reden van onteigening
Reden voor niet in gebruik nemen van deze gronden Hasselt 1969-1970 230.176,6 euro 5ha16a7ca Derde verbinding
Hasselt-Genk
Verbinding niet weerhou-den.Gronden overgedra-gen aan Aankoopcomité. Worden verkocht als er een definitieve beslissing is genomen over het tracé van de light-rail in het gebied. Genk 1977-1978 1.250.710 euro 15ha25a69ca Derde verbinding
Hasselt-Genk
Lommei 1979 106.142,3 euro 8ha52a20ca Westelijke Omlegging van Lommei
Déze omlegging heeft voor AWV geen functie meer in het gewestwegennet. De gronden zijn braakliggend en de aankoop ervan wordt actueel overwogen door de gemeente.
Lummen 1979 24.888,51 euro 1ha13a84ca Uitbreiding rustplaatsen autosnelweg A13-E313
Deze gronden worden voorlopig behouden als strategische reserve, t.b.v. de eventuele verbreding van de autosnelwegen en ook in afwachting van het strategi-sche plan der rustplaatsen, dat in opmaak is.
Diepen-beek
1980 99.908,35 euro 3ha51a21ca Uitbreiding rustplaatsen autosnelweg A13-E313 Hoeselt 1980 22.256,62 euro 99a72ca Uitbreiding rustplaatsen
Provincie West-Vlaanderen
Datum
onteige-ning Kostprijs ontei-gening Onteigende oppervlakte Reden van ontei-gening Reden voor niet in gebruik nemen van deze gronden
Waregem 28/11/2002 125.000 euro 608 ca Verbreding R 35 Verbreding is niet meer actueel.
30/04/1980 80.565 euro 422 ca Kortrijk
Aalbeke-steenweg
27/05/1997 86.341 euro 559 ca Aanleg rondpunt
Aalbekestwg, Bruyningstraat, Engelse wandeling
Nooit opgenomen in investeringsprogramma.
Heule 14/01/1970 33.713 euro 256 ca Aanleg N 328 30/09/1960 22.370 euro 271 ca 06/12/1976 36.143 euro 272 ca 24/03/1977 49.578 euro 229 ca 25/01/1977 45.178 euro 280 ca 24/03/1977 32.424 euro 260 ca 24/03/1977 32.424 euro 269 ca A17 Jabbeke
-Zeebrugge 1975 104.571 euro 6ha97a14ca
Bouwen van bruggen Tracé is vervallen leper A19 1973 154.686 euro 12ha00a00ca Vertrekking A19
Kortrijk Grond tus-sen N395a en N395b (parallelegen R8)
1965 245.000 euro 1OhaOOaOOca Aanleg Ringlaan om
Kortrijk R8 nog niet voltooid
Kortrijk Tracé evenwij-dig metE17 1968 620.000 euro 7ha90a00ca Kortrijk Verkeers-wisselaar A19/R8 1978 168.568 euro 5ha10a00ca
Administratie Waterwegen en Zeewezen
Provincie West-Vlaanderen
Voor de haven van Zeebrugge werden gronden onteigend met het oog op de havenuitbreiding in de achterhaven.
Alle onteigende gronden worden of zullen in de toekomst voor dit doel aangewend worden met uitzondering van 174 ha die aangeduid werden als habitat- en vogelrichtlijngebieden. De gronden bevinden zich ten oosten van het Boudewijnkanaal in de achterhaven. Deze gronden mogen momen-teel niet aangewend worden als haventerreinen. – datum van onteigening: periode rond 1976
– kostprijs van de onteigeningen: 5.500.00 euro – onteigende oppervlakte: 174 ha
– reden van onteigening: uitbreiding achterhaven – reden niet gebruik: habitat- en
vogelrichtlijnge-bieden.
– kostprijs van de onteigeningen: 2.100.000 euro – onteigende oppervlakte: 6000 m2
– reden van onteigening: bouwen zeesluis
– reden niet gebruik: zeesluis wordt momenteel niet gebouwd.
Provincie Oost-Vlaanderen
Overeenkomstig het Decreet van 2 maart 1999 houdende het beleid en het beheer van de zeeha-vens en de wet van 19 juli 1978 betreffende het beheer van het Linkerschelder-oevergebied ter hoogte van Antwerpen en houdende maatregelen voor het beheer en de exploitatie van de haven in Antwerpen worden de onteigende of in der minne aangekochte gronden binnen het havenge-bied in eigendom ingebracht in de Maatschappij voor het Gronden Industrialisatie-beleid van het Linkerscheldeoevergebied volgens een bepaalde regelgeving met verwerving van aandelen B bij de inbreng en vernietiging van dezelfde aandelen bij de betaling door de Maatschappij.
Zolang het zeehavengebied niet werd afgeba-kend in een Ruimtelijk Uitvoeringsplan is er geen sprake van grondoverschotten. Volgens de huidige ontwikkelingen zullen alle eigendommen, welke eventueel zullen gelegen zijn buiten het toekom-stige zeehavengebieden, gelegen zijn in zones voor natuurontwikkeling of in koppelingsgebieden, waarbij deze laatste grotendeels zullen ingericht worden als afstandsbuffering tussen de woonker-nen en het zeehavengebied.
In het kader van het herstructuratieaanbod van de landbouw in het Linkerscheldeoevergebied wer-den bij decreet alle landbouwgoederen van rechts-wege in eigendom overgedragen aan de Vlaamse Landmaatschappij.
Overzicht van de bebouwde percelen, eigendom het Vlaams Gewest (AWZ), ter beschikking gesteld als niet-bestemde goederen
Opp. Datum
ontei-gening Kostprijs onteigening (1) 09a96ca 02/12/1983 100.000€ 12a18ca 00a84ca 14aO8ca 16/09/1976 84.000€ 34a60ca 25/04/1978 24/12/1980 deel van 500.000€ deel van 46.250€ OlaOOca 11aO5ca 68a70ca 01/04/1977 350.000€ 06a25ca 08/11/1978 58.750€
03a80ca 06/10/1978 deel van 175.000€ 02a90ca 09a00ca 02/05/1977 27/04/1977 deel van 56.875€ 69.000€ 06a60ca 03a00ca 29a50ca 04/03/1976 289.000€ 05a31ca 30a42ca
61a89ca niet
beschik-baar niet beschikbaar 01a04ca 24/04/1976 10/11/1976 deel van 100.000€ deel van 10.300€ 00a99ca 47a97ca 10a70ca 24/04/1976 10/11/1976 deel van 100.000€ deel van 10.300€ 20a80ca 05a30ca 03a69ca 14/09/1976 135.000€ 17a00ca 10/11/1976 30/11/1976 23.550€150.000€ 83a00ca
09a20ca 07/04/1978 deel van 190.000€ 85a60ca 05a20ca 19a70ca 03/04/1975 131.258€ 26a10ca 15a10ca beschikbaar 246.868€
De aankopen zijn uitgevoerd om reden van open-baar nut, nl. met het oog op de industrialisatie van de Waaslandhaven.
De reden voor het niet in gebruik nemen van deze bebouwde percelen ligt in het feit dat ze niet in aanmerking kwamen voor de grondenbank als niet-landbouwgoederen en buiten de toenmalige voorziening van het zeehavengebied lagen. Hun ter beschikkingstelling werd mede ingegeven om te vermijden dat twee regimes van ter beschik-kingstelling van woonhuizen aan particulieren zouden bestaan tegenover de onteigende woningen te Doel, eigendom van de Maatschappij voor het Grond- en Industrialisatiebeleid van het Linkersc heldeoevergebied.
EVA’S
Gelet op de complexiteit van de opzoeking zullen de antwoorden van beide EVA’s binnen de voorop-gestelde termijn niet beschikbaar zijn. Van zodra ik over de vereiste gegevens beschik, deel ik u deze mee.
Aanvullend antwoord EVA’s
Waterwegen en Zeekanaal NV
In het algemeen kan gesteld worden dat er quasi geen onteigende gronden zijn die niet worden gebruikt.
Het is immers zo dat bijna alle onteigende gronden worden aangewend voor hun oorspronkelijk doel. Hiervoor wordt steeds een nauwgezet onteige-ningsplan uitgewerkt voor een concreet uitgewerkt bouwproject. Bij infrastructuurwerken, inzonder-heid deze die zich uitspreiden over meerdere jaren en zelfs decennia, is het onvermijdelijk omwille van gewijzigde omstandigheden, technieken en inzichten, dat de uiteindelijke realisatie van de infrastructuur niet geheel overeenkomt met het oorspronkelijk opzet. Hierdoor kunnen restgron-den ontstaan. Ook komt het voor dat meer ontei-gend
wordt dan strikt noodzakelijk voor de werken. Dit gebeurt dan enkel op verzoek van of in akkoord
met de onteigende die niet met restgronden wenst te blijven zitten.
Het is ook steeds de bedoeling, na beëindiging van de betrokken infrastructuurwerken of na het even-tueel gelijkstemmen van de visies van de diverse overheden, dergelijke restgronden een zinvolle nabestemming te geven, indien nodig door samen-voeging van verschillende restpercelen.
Hierbij wordt de visie aangekleefd dat een over-heid, die belast is met de uitbouw van duurzame infrastructuur met een gebruiksperspectief van meerdere eeuwen, op lange termijn moet denken. Het is daarom de opvatting dat deze overheid haar gronden in principe niet verkoopt in de weten-schap dat de gronden gelegen aan of in de nabij-heid van haar infrastructuur in de toekomst steeds een potentieel behouden.
Anderzijds vereisen de regels van goed bestuur dat de overheid activa, die zij hic et nunc niet voor haar opdracht kan aanwenden, valoriseert.
De nabestemming van restgronden dient enerzijds rekening te houden met een optimale invulling van de huidige of toekomstige ruimtelijke omgevings-voorwaarden en bij voorrang met watergebonden mogelijkheden.
Anderzijds is het een daad van goed bestuur derge-lijke restgronden op termijn zodanig te herwaarde-ren, dat er een zo groot mogelijke return ontstaat voor de overheid.
Voor de uitvoering van waterkeringswerken kan bovendien gebruik worden gemaakt van het decreet betreffende de waterkeringen op basis waarvan pri-vate gronden kunnen ingenomen worden door het leggen van een erfdienstbaarheid van openbaar nut. Deze inname wordt doorgaans kort nadien gevolgd door de onteigening van de gronden, waarop de waterkeringswerken werden uitgevoerd, op verzoek van de betrokken eigenaars of van de aanbestedende overheid, in casu de betrokken territoriale afdeling van het agentschap Waterwegen en Zeekanaal NV.
gele-verde inspanningen een aantal gronden onteigend die (nog) niet werden aangewend, nl:
Provincie Oost- Vlaanderen
1. Gronden onteigend te Dendermonde (Sint-Gillis) voor de profielverruiming van de Dender op 1350 ton, afwaarts van de spoorbrug Dendermonde-Gent.
– Datum onteigening: 1976
– Kostprijs onteigening: 130.000 Euro – Onteigende oppervlakte: 15,61 ha
– Reden: profielverruiming Dender op 1350 ton Reden niet gebruik: budgettaire rede-nen.
Provincie West- Vlaanderen
1. Gronden onteigend voor de nieuwe sluis te Plassendale en bochtafsnijding in het kader van de profielverruiming op 1350 ton van het kanaal Plassendale-Nieuwpoort.
– Datum onteigening: 1979-1980 – Kostprijs onteigening: 100.000 Euro – Onteigende oppervlakte: 9,50 ha
– Reden: profielverruiming kanaal Plassendale-Nieuwpoort op 1350 ton met bouw van een nieuwe sluis te Plassendale.
– Reden niet gebruik: project profielverruiming kanaal Plassendale-Nieuwpoort op 1350 ton is verlaten (beslissing Vlaamse Regering van 13/07/2001).
2. Gronden onteigend voor de bochtafsnijding en de profielverruiming van de Ijzer op 1350 ton te Diksmuide.
– Datum onteigening: 1972
– Kostprijs onteigening: 40.000 Euro – Onteigende oppervlakte: 6,50 ha
– Reden: bochtafsnijding en profielverruiming Ijzer op 1350 ton
– Reden niet gebruik: project niet meer actueel. De Scheepvaart NV