Voordelen van een leerrekening

§1. De burger beslist.

Met een individuele leerrekening krijgt de burger de touwtjes in handen. Hij krijgt een rugzak met bepaalde rechten en plichten, waarbij de burger beslist wat hij ermee zal doen.861 _{De rugzak blijft}

bestaan tot aan het pensioen, ongeacht hoe iemand zijn loopbaan eruit ziet. Zelfs indien de lerende wisselt als werknemer van sector tot sector, van werknemer naar zelfstandige gaat, vier verschillende jobs op tien jaar tijd uitoefent, …, dan kan hij nog steeds op ieder moment op de leerrekening rekenen.

De discretionaire macht gekoppeld aan de persoon en niet aan het statuut vormt een grote meerwaarde. Zonder gedwongen te worden om een opleiding te volgen, blijft de mogelijkheid gedurende de volledige loopbaan bestaan.862 _{Indien gekozen wordt voor een variabele leerrekening die}

oploopt door de bijvoorbeeld de werkgevers- en werknemersbijdragen, kan iemand beslissen om nog even te sparen om een duurdere opleiding te kunnen volgen.863

De eenvoud zorgt er ook voor dat iedereen, zowel kortgeschoold als hoogopgeleid, slechts toegang heeft tot één en dezelfde opleidingssteun. Uit cijfers blijkt dat voornamelijk hoogopgeleiden op dit moment steun aanvragen en laaggeschoolden vaak door het bos de bomen niet meer zien. Dat is ook begrijpelijk, want iedere incentive om verdere opleiding aan te vragen heeft andere voorwaarden, een ander budget en een andere aanvraagprocedure.864 _{Door alle soorten voordelen te bundelen in één en}

dezelfde rugzak, de leerrekening, versterkt dit de transparantie en zal deze leerrekening hopelijk tot hogere cijfers leiden in opleidingsdeelname van de beroepsactieve bevolking in Vlaanderen.865

860 _{In Frankrijk wordt een bijdrage aan de leerrekening voorzien in het sociaal verzekeringsfonds. Zoals}

weergegeven in X., “Mon Compte Formation.”, www.moncompteformation.gouv.fr/espace-prive/html/#/. In Nederland wordt ook voorzien in een verschillende financiering naargelang het statuut. Zoals weergegeven in

COMMISSIE VRAAGFINANCIERING, Doorleren werkt., www.europa-

nu.nl/id/vkdjnjvjfyz6/agenda/ser_advies_leren_en_ontwikkelen_tijdens?ctx=vh8lnhrouwxm&tab=1, 2017, 27.

861 _{ITINERA, De leerrekening onder de loep. Discussion paper., www.itinerainstitute.org/wp-}

content/uploads/2019/10/De-Leerrekening-onder-de-loep-Discussion-paper-1.pdf, 2019, 5.

862 _{Met de leerrekening worden geen pensioenrechten opgebouwd. De leerrekening is een virtuele rekening,}

daarvan kan geen bedrag opgenomen worden bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd.

863 _{In Frankrijk bijvoorbeeld, kan men ervoor kiezen om de gestorte werkgevers- en werknemersbijdragen op te}

sparen en een duurdere opleiding te volgen. Zoals weergegeven in X., “Mon Compte Formation.”, www.moncompteformation.gouv.fr/espace-prive/html/#/.

864 _{Supra 2.1. “Cijfers tonen ruimte voor verbetering.” j° L. SELS, “Heeft Vlaanderen nood aan ‘meer’?. Een}

evaluatie van instrumenten voor stimulering van opleidingsinspanningen.”, Over Werk. Tijdschrift van het

Steunpunt WSE, Acco, 2009, 26-53.

865 _{OECD, OECD Skills Strategy Flanders: Assessment and Recommendations., OECD Publishing,}

164 §2. De leerrekening faciliteert de duale leervorm.

Het tweede pluspunt van een leerrekening is dat de leerrekening de weg opent om gebruik te maken van de duale leervorm, ongeacht welke leeftijd iemand heeft. Uit studies op Europees niveau blijkt dat er op vlak van opleiding binnen het bedrijf866 _{er nog veel ruimte voor verbetering bestaat.}867 _{Een duale}

opleiding, leren op de werkplek, heeft verschillende voordelen voor de betrokken partijen. De werknemer versterkt zijn vaardigheden en de werkgever geniet van een productiviteitswinst van zijn werknemer.868

Om de leerrekening zo optimaal mogelijk te kunnen benutten, moet gewerkt worden aan een betere verstandhouding tussen onderwijs en arbeidsmarkt.869 _{Wie nu in Vlaanderen denkt aan onderwijs,}

associeert dat met scholen, examens en vooral met in de klas gaan zitten. De leerrekening zet echter aan tot het herdenken van het klassieke onderwijspatroon.

Ten eerste moet het onderwijs mee op de digitale golf, wat ook blijkt uit enkele best practices in het buitenland. In Oostenrijk bijvoorbeeld is de participatie van duale lerenden in KMO’s sterk gestegen omdat het land heeft ingezet op verschillende vormen van e-learning: lesvideo’s, online groepswerken, tests via een weblink… Voornamelijk voor KMO’s was deze digitale golf van cruciaal belang. Deze ondernemingen ontbreken tijd en middelen om hun werknemers weg te sturen om opleiding te volgen. Door onderwijs mogelijk te maken op afstand, wordt duaal leren veel toegankelijker.870 _{Ook in het}

Verenigd Koninkrijk vindt de theoretische component van hun apprenticeships gedeeltelijk plaats via e- learning.871

Ten tweede moeten bedrijven zich bewust zijn van de meerwaarde om hun werknemer een duale opleiding te laten volgen en hen zoveel mogelijk stimuleren om een opleiding te volgen. Zij kunnen ook

866 _{Wanneer een extern opleidingscentrum betrokken wordt in de opleiding, wordt er gesproken van een formele}

opleiding. Wanneer de opleiding doorgaat binnen de muren van het bedrijf, dan gaat het om een informele opleiding. Zoals weergegeven in A. PLEIJERS en PAUL DE WINDEN, Een leven lang leren: deelname aan opleidingen,

informeel leren en ervaren resultaten., 2014, 2.

867 _{L. NEDELKOSKA and G. QUINTINI, Automation, skills use and training., OECD Publishing,}

dx.doi.org/10.1787/2e2f4eea-en, 2018, 109-115.

868 _{HOGER INSTITUUT VOOR DE ARBEID, Levenslang en levensbreed leren in Vlaanderen. Gegevens, ontwikkelingen} en beleidsmaatregelen., www.kuleuven.be/emeritiforum/em/Forumgesprekken/2003-2004/190204/19022004-

divarapport.pdf, 2003,188.

869 _{M. DE VOS, “Een nieuwe agenda voor het arbeidsmarktbeleid.”, 19-21 in X., Liber amicorum Willy van} Eeckhoutte. De taal is gans het recht., Wolters Kluwer, Mechelen, 2018, 19-34.

870 _{CEDEFOP, “Austria lifelong learning vital for Austrian companies.”, www.cedefop.europa.eu/en/news-and-}

press/news/austria-lifelong-learning-vital-austrian-companies j° CEDEFOP, “Austria significant increases CVET participation especially in small enterprises.”, www.cedefop.europa.eu/en/news-and-press/news/austria- significant-increases-cvet-participation-especially-small-enterprises.

871 _{SYNTRA VLAANDEREN, Duaal Leren in de UK., odin.syntravlaanderen.be/sites/default/files/2019-}

165 zelf opleidingen aanbieden.872 _{Bedrijven, eventueel in samenwerking met andere bedrijven, kunnen ook}

een trainingscentrum oprichten waar de theoretische component van de duale leerweg kan plaatsvinden. Zo bestaat er in Duitsland een opleidingscentrum gefinancierd door verplicht opgelegde bijdrages aan het sectorfonds voor de bouwsector. Daar waar de theoretische opleiding ook iets is waarvoor men al doende vaardigheden moet ontwikkelen, kan dit de ideale oplossing vormen. Zo worden bedrijven, waaronder KMO’s, ontzien van de grootste lasten.873

Duaal leren, als nieuwe leerweg, combineert het beste van twee werelden. De leervorm combineert tijd op de werkplek, waarbij er nieuwe vaardigheden worden aangeleerd en toegepast in de praktijk, met een theoretische opleiding voor de delen waar leren op de werkplek niet kan. Kijkend naar de buitenlandse bestaande voorbeelden, zou voor deze theoretische opleidingen gekozen kunnen worden om zoveel mogelijk in te zetten op de e-learning methode.874