Analyse foto 9

96 4.9.1 Analyse van de foto

Analyse van de foto op basis van Iconische, Indexicale en Symbolische inferenties die de kijker maakt.

INFERENTIES

Iconisch Indexicaal Symbolisch

De kijker infereert dat de foto een stad afbeeld. Dit wordt duidelijk uit de gebouwen en de enorme flats die we als kijker te zien krijgen. Het is een andere situatie dan gewoonlijk omdat we in ons dagelijks leven niet van boven op een stad kijken, maar ons er tussenin bevinden.

Het perspectief van waaruit we de foto zien, legt de relatie dat deze vanuit de lucht genomen is. Ook komt dit naar voren uit de witte/grijze masse die de causale relatie leggen naar wolken op basis van het perspectief waaruit de foto is genomen en het gegeven dat wolken grijs of wit van kleur zijn. Het is het beeld van een stad die we als kijker alleen waarnemen wanneer we ons in bijvoorbeeld een vliegtuig bevinden. Wel opvallend is de stand van de wolken.

De vele hoge torens duiden op een ‘bekende’ stad, die best wel eens Dubai zou kunnen zijn. Deze stad kennen we namelijk als een ‘nieuwe’ stad waar vele hoge gebouwen als paddenstoelen uit de grond schieten De wolken lijken zich in een kring om de stad te hebben gevormd, omdat er een grote open/duidelijk plek van de stad te zien is. De foto krijgt hierdoor een donker karakter.

Het is opvallend maar niet raar. Wolken zijn een natuurverschijnsel en doen zich nooit in dezelfde vorm voor. Het varieert en deze foto laat dit

natuurverschijnsel van bovenaf zien.

De foto symboliseert een beeld van een stad. De stand van de camera heeft hier een belangrijk aandeel in. De foto is namelijk van bovenaf genomen en als kijker kijken we dus van boven op een stad. Hierdoor vallen de flatgebouwen het meest op, omdat deze als een centrale lijn van links naar rechts door de foto lopen, en te lijken ontstaan uit de wolken.

Het opvallende en vooral mooie ervan is de lijn van de

flatgebouwen die als een centrale lijn door de foto loopt. Ook een grote open plek omringt door wolken maakt deze foto een donker, maar mooi bovenaanzicht van een stad.

Wat de betekenis is die de fotograaf aan de kijker wil uitdragen is niet helemaal duidelijk. Als we goed nadenken kan het te maken hebben met de klimaat-verandering. Maar evengoed kan het ook gewoon een prachtige foto vanuit de lucht genomen zijn.

Denotatie Connotatie

Essentie: Een luchtfoto van een stad Een bovenaanzicht van een stad

Subniveaus: Gebouwen, flats, wolken. Wellicht is

de stad die afgebeeld is Dubai.

De stad wordt omringt door een grijs/witte massa, waarbij vooral een rechte lijn van hoge gebouwen in het oog springt.

Aard van interpretatie:

We zien een luchtfoto van een stad (gebouwen, flats). Omringt door wolken (witte/grijze massa).

We zien een bovenaanzicht van een stad, die omringt is door wolken. Een rechte lijn van hoge gebouwen krijgen de focus omdat dit eigenlijk het enige duidelijke waarneembare is in de foto.

97 Deze foto bevat weinig elementen die de kijker hand-toereikingen geeft om een betekenis hieraan te geven. Doordat de foto vanuit de lucht is genomen lijken deze gebouwen enorm. We herkennen op basis van torens, gebouwen en flatgebouwen dat er een stad wordt

afgebeeld. Dat de foto vanuit de lucht is genomen is niet alleen herleidbaar uit de positie van de fotograaf ten opzichte van de stad, maar ook uit de witte/grijze massa die boven de stad zweeft. Deze massa legt op basis van algemene kennis een relatie naar wolken. Vanwege de vele hoge gebouwen kan de kijker mogelijk de interpretatie maken dat de stad die afgebeeld wordt, Dubai is. Dit is een zeer suggestieve interpretatie, die op basis van algemene kennis (Dubai is een nieuwe stad, waar hoge gebouwen als paddenstoelen uit de grond groeien).De stad is omgeven door een groot wolkendek, waardoor alleen de top van de hoge gebouwen te zien zijn. Een echte betekenis van wat we op de foto zien en vooral waarom blijft uit. Het is voornamelijk een mooie foto, van het bovenaanzicht van een stad. Die bijzonder is omdat de stad wordt omringt door wit/grijze wolken en de toppen van de hoge gebouwen als een rechte lijn hier doorheen schemeren. Op basis van iconische, indexicale en symbolische inferenties beschrijven we wat we afgebeeld zien, maar het is voor de kijker op zowel denotatief als connotatief niveau niet mogelijk om betekenis aan het afgebeelde te geven op basis van enkel de foto.

98 4.9.2 Analyse bijschrift

De inferenties die de kijker maakt op basis van deze tekst in relatie tot de foto. Een spookachtig Dubai dat lijkt te zweven.

AMSTERDAM. “Wat een intrigerende luchtfoto. Door het wolkendek krijgt Dubai een spookachtige en futuristische uitstraling – alsof de stad zweeft of door rook wordt omgeven. Het onbewolkte gedeelte leidt het oog van de buitenwijken naar de torens in het centrum, die dreigend naar de hemel priemen”. Deze lovende woorden komen uit het juryrapport van de National Geographic

fotowedstrijd. Ze zijn bedoeld voor Wijnand van Till. Zijn foto is gisterenavond tot winnaar verkozen in de categorie landschap. In de categorie mens won ANP-fotograaf Robin Utrecht met een close-up van een huilend kind. Een foto van een bladwesplarve in het Brabantse natuurgebied Kampina van de Belg Jonny Verheyden was de winnaar in de categorie dier. En de minnende foto in de categorie Nederland Waterland is een luchtopname van Annemarijne Max, genomen vanuit een helikopter tussen Sloterdijk en Egmond aan Zee. Alle winnende foto’s worden gepubliceerd in het

novembernummer van de Nederlandstalige National Geographic, dat vandaag in de winkel ligt.

Co- text Context

Feitelijke identificatie van: Aansturen van:

Iconische inferenties Indexicale inferenties Symbolische

inferenties

Zin 1 Zin 1

1) Intrigerende luchtfoto (ook symbolisch)

1) Intrigerende luchtfoto (ook indexicaal)

Zin 2 Zin 2

1) Wolkendek, 2) Dubai. 1) Spookachtige en futuristische uitstraling, 2) alsof de stad zweeft of door rook wordt omgeven.

Zin 3 Zin 3

1) De torens in het centrum

1) Het onbewolkte

gedeelte leidt het oog van de buitenwijken, 2) De torens dreigen naar de hemel priemen.

Zin 4 Zin 4

1) Deze lovende woorden komen uit het juryrapport van de National Geographic fotowedstrijd.

Zin 5 Zin 5

1) De woorden zijn voor Wijnand van Till, 2) Zijn foto is gisterenavond tot winnaar verkozen in de categorie landschap.

Zin 6/7/8 Zin 6/7/8

Zin 9 Zin 9

Denotatie Connotatie

Luchtfoto van Dubai, waarbij de stad is omgeven door een wolkendek. De torens in het centrum lijken de hemel in te priemen.

Luchtfoto met een spookachtige en futuristische uitstraling, zijn de lovende woorden voor Wijnand van Till. Zijn foto is gisterenavond door National

Geographic tot winnaar verkozen in de categorie landschap.

99 Uit het bijschrift blijkt in de zinnen 4 en 5 dat de foto die we zien, geplaatst is omdat het de winnende foto van een fotowedstrijd van National Geographic is, in de categorie landschap. Deze informatie wordt gemaakt in het deel van het bijschrift dat aanzet tot het maken van symbolische inferenties. De betekenis die we aan de foto geven op basis van het bijschrift is daarom op connotatief niveau. Dit is best bijzonder omdat we betekenis aan de foto geven op basis van informatie die niet direct betrekking heeft op de foto. Dat wil zeggen er worden geen hand toereikingen gegeven over ‘wat’ we zien in de foto. Dit wordt min of meer wel in de eerste drie zinnen van het bijschrift gedaan. De lezer/kijker wordt vertelt dat het een luchtfoto is van Dubai, waarbij de stad is omgeven door een wolkendek. Deze inferenties werden eerder ook gemaakt bij de foto analyse. Het vreemde is dat dit deel van het bijschrift een ‘citaat’ is van het juryrapport van de National Geographic. De schrijver zelf geeft niet aan wat te zien is op de foto, maar hij gebruikt hiervoor de woorden van iemand anders. Het bijschrift geeft weinig toto geen aanzet voor het maken van iconische en indexicale

inferenties. Dit deel is de co-text van het bijschrift en bevat informatie die direct betrekking heeft op de foto. Omdat de lezer/kijker niet echt duidelijk wordt gemaakt wat ‘direct’ te zien is op de foto, geven we dus betekenis aan de foto op basis van de context van het bijschrift. Dit deel van het bijschrift zet aan toto symbolische inferenties en hebben geen directe relatie tot het afgebeelde. Zoals dit geval laat zien, is de betekenis die we aan de foto geven:

Luchtfoto met een spookachtige en futuristische uitstraling, zijn de lovende woorden voor Wijnand van Till. Zijn foto is gisterenavond door National Geographic tot winnaar verkozen in de categorie landschap. Deze tekst bevat informatie die buiten de context van de foto valt,

ook wel secundaire informatie genoemd. Desalniettemin is deze informatie voor de lezer/kijker makkelijk in relatie te brengen met de foto. Het is namelijk tot nu toe nog niet duidelijk waarom en met welke intentie deze foto is geplaatst. Door middel van

bovenstaande symbolische inferenties is het voor de kijker duidelijk, dat het niet zozeer gaat om het betekenis geven aan de foto zelf, maar dat deze foto tot winnaar is verkozen in een fotowedstrijd. Normaliter wordt een foto geplaatst en is het de bedoeling dat de kijker

betekenis geeft aan het afgebeelde. Bij deze foto is dat dus een ander verhaal en daarom is de wijze waarop betekenis aan de foto wordt gegeven vrij bijzonder te noemen.

Zoals te zien in is het analyseschema dragen niet alle symbolische inferenties die gemaakt worden bij aan de betekenis die de lezer/kijker geeft. In het laatste deel van het bijschrift wordt informatie gegeven over fotografen en diens foto’s die ook een prijs hebben gewonnen in de fotowedstrijd. Deze informatie valt te ver buiten de context van de foto om deze in relatie te brengen met eerdere referenties. Daarom draagt deze informatie niet bij aan de betekenis die we aan de foto geven.

100