Vraag nr. 37
van 1 december 2000
van de heer JOHAN MALCORPS
Bestrijdingsmiddelen in woonzones – Maatregelen In de fruitstreek komt het dikwijls voor dat fruitte-lers hun activiteiten uitvoeren vlakbij, a a n p a l e n d aan of zelfs midden in woonzones. Daarbij worden dikwijls grote hoeveelheden bestrijdingsmiddelen i n g e z e t . Zeker als wordt gespoten in hoogstam-boomgaarden komt ook heel wat gif bij de buren t e r e c h t , zodat zij hieraan ongewild worden blootge-s t e l d . Ook kinderen, die extra gevoelig zijn voor deze gifstoffen en door hun speelgedrag er meer mee in aanraking komen.
Dergelijke activiteiten zouden niet worden geduld van ingedeelde hinderlijke inrichtingen. Maar in hoofdstuk 6.1 van Vlarem II is vervuiling of hinder door puntlozingen bij landbouwactiviteiten niet o p g e n o m e n . Zorg voor de omwonenden zou nor-maal gezien onderdeel moeten zijn van een code van goede landbouwpraktijk. Maar de vraag is hoe afdwingbaar een dergelijke code is. Federaal staat men in voor de controle van fruitteeltspuiten en wordt een spuitlicentie ingevoerd. Het gebruik van bestrijdingsmiddelen is echter ook gewestelijke be-v o e g d h e i d , gezien de gebe-volgen be-voor milieu en ge-zondheid.
In feite is er nood aan afstandsbepalingen om te beletten dat in de buurt van woningen en tuinen wordt gespoten met giftige producten. Maar mo-menteel is enkel de opslag van grotere hoeveelhe-den bestrijdingsmiddelen vergunning- of meldings-p l i c h t i g. En in de meldings-praktijk blijkt dat ook met deze reglementering een loopje wordt genomen, z o a l s deze zomer nog werd gemeld door de Dienst Landbouwvoorlichting.
1. Dient ook op Vlaams niveau niet reglemente-rend te worden opgetreden inzake het gebruik van bestrijdingsmiddelen in woonzones ? Is het niet aangewezen om een verplichte afstand ten opzichte van woonzones in te stellen ? Of zelfs b u f f e r z o n e s, als het gaat om echt schadelijke producten ? In welke mate kan dit nu al worden afgedwongen ?
2. Zal dit aspect deel uitmaken van het toekomstig reductieprogramma voor bestrijdingsmiddelen ? 3. Vindt er overleg plaats met de federale instan-ties bevoegd voor Landbouw om het gebruik van bestrijdingsmiddelen in of bij woonzones
beter te controleren of af te bouwen ? Zo ja, v i a welke instrumenten of afspraken ?
4. Komt er een betere controle van de opslag van voornamelijk gevaarlijke insecticiden ? Is er itussen al zicht op het aantal landbouwers, t u i n-ders of handelaars die grotere hoeveelheden stockeren zonder vergunning, en hoe daartegen zal worden opgetreden ?
Antwoord
1. De V l a r e m - r e g l e m e n t e r i n g, waarnaar de Vlaamse volksvertegenwoordiger verwijst, r e-gelt de voorkoming van en de bescherming tegen hinder en risico's inherent aan al of niet-ingedeelde inrichtingen. Het gebruik van be-strijdingsmiddelen in de landbouw in het alge-meen en in de fruitteelt in het bijzonder valt derhalve inderdaad volledig buiten het toepas-singsgebied van deze V l a r e m - r e g l e m e n t e r i n g. Het gebruik van bestijdingsmiddelen zowel voor landbouwkundig als voor niet-landbouw-kundig gebruik, is geregeld door het koninklijk besluit van 5 juni 1975 betreffende het bewaren, het verkopen en het gebruiken van bestrijdings-middelen en fytofarmaceutische producten. Terecht wordt gewezen op de problematiek in-zake het gebruik van bestrijdingsmiddelen in (de nabijheid van) woonzones, het instellen van een verplichte afstand of het invoeren van bufferzones ten opzichte van woonzones waar het gebruik van bepaalde producten nader wordt gereglementeerd.
Momenteel bestaat er voor deze aangelegen-heid op Vlaams niveau geen wetgeving die toe-laat om het instellen van bufferzones langs woonzones afdwingbaar te maken. Wel worden er op Vlaams niveau acties ondernomen om het gebruik van bestrijdingsmiddelen nader te stu-ren.
– In de code van goede landbouwpraktijken wordt onder meer de aandacht gevestigd op perceelsranden en driftarme spuitdoppen : "bij onoordeelkundig gebruik kunnen in de buurt van woonzones gevaarlijke situaties o n t s t a a n " . Er wordt tevens aangegeven hoe schade aan naburige percelen kan worden vermeden. De code is niet afdwingbaar. – Met beheersovereenkomsten kan vrijwillig
deze wijze wordt gewerkt aan de verbetering van de milieukwaliteit. Voor bufferstroken langs woonzones is echter niets bepaald. 2. Het reductieprogramma voor het gebruik van
bestrijdingsmiddelen in Vlaanderen is nog in o n t w i k k e l i n g. Daarbij krijgt het aspect van de bufferzones zeker de nodige aandacht en wordt er overwogen om in het maatregelenpakket, onder andere door verplichtingen en stimulan-sen via subsidie, het instellen van bufferzones of schermen in te bouwen. De effectiviteit van der-gelijke maatregelen wordt hoog ingeschat. 3. In het koninklijk besluit van 28 februari 1994
vinden we het volgende terug (art. 59) :
"Bij het gebruik van een bestrijdingsmiddel voor landbouwkundig gebruik neemt de gebrui-ker de nodige maatregelen om te vermijden dat nadeel berokkend wordt aan de gezondheid van de mens en van nuttige dieren en dat schade wordt toegebracht aan naburige teelten en in het algemeen aan het milieu."
Het federale Ministerie van Landbouw wist te melden dat bij ingediende klachten van bewo-ners een inspecteur de situatie ter plekke gaat evalueren en bespreken met beide partijen. D i t komt slechts enkele malen per jaar voor. O v e r-leg tussen het Vlaams Gewest en de federale in-stanties omtrent deze problematiek heeft voor-lopig niet plaats. Dit aspect zal ook in de op-maak van het reductieprogramma worden opge-nomen.
4. De opslag van gevaarlijke insecticiden kan naargelang het geval ingedeeld zijn in de rubrie-ken 5.3 of 17 (17.3.2) van de V l a r e m - i n d e l i n g s-l i j s t . Naarges-lang de grootte van de opss-lagcapa- opslagcapa-citeit kan deze opslag ofwel niet zijn ingedeeld, ofwel ingedeeld zijn in de derde, tweede of eer-ste klasse.
In de geplande acties van de afdeling Milieu-in-spectie voor het jaar 2001 is een actie opgeno-men omtrent de opslag van biociden. Het doel van deze actie is een inzicht te verwerven om-trent het gebruik van biociden in V l a a n d e r e n . De actie richt zich zowel naar de inventarisatie, als naar de naleving van de wetgeving. Na eva-luatie van deze actie kunnen er evenwel maatre-gelen worden genomen om het wettelijk kader te herzien.
