Vraag nr. 169 van 18 april 2000
van de heer JOHAN MALCORPS Autobanden – Terugnameplicht
1. Er blijft enige onduidelijkheid in verband met de interpretatie van het "1 voor 1"-principe als voorlopige toepassing van de aanvaardings-plicht opgenomen in het Vlaams Reglement in-zake Afvalvoorkoming en -beheer (Vlarea) en diverse milieubeleidsovereenkomsten (MBO). Zo bijvoorbeeld in de regeling rond autoban-d e n . In artikel 3.1.1.2. van Vlarea is bepaalautoban-d autoban-dat pas vanaf 1 juli 2004 eindverkopers verplicht zijn gratis afvalbanden van de consument in ontvangst te nemen, zelfs als deze zich geen ver-vangende producten aanschaft (het zgn. "1 voor 0 "-p r i n c i p e ) . Tot die datum geldt het "1 voor 1 "-p r i n c i p e, dit wil zeggen dat de eindverkoper de afvalband terugneemt, enkel als de consu-ment zich bij hem een nieuwe band van een overeenkomstige soort aanschaft (art. 3 . 4 . 3 , § 1. l ) . A l t h a n s, dit is de regeling in het kader van een afvalbeheersplan.
Maar in feite wordt in de "MBO afvalbanden" een andere redenering gevolgd. In artikel 6 van de "MBO afvalbanden" staat immers letterlijk te lezen dat de organisaties bij de levering van nieuwe banden een milieubijdrage kunnen fac-t u r e r e n , die de kosfac-tprijs moefac-t dekken van de la-tere verwerking van de afvalband na terugna-m e. Maar de vraag is dan of de voorterugna-melde kop-peling aan de aankoop van een nieuwe band van een overeenkomstige soort dan nog wel kan worden ingeroepen. Zijn de verkopers voor banden geleverd na 1 januari 1999 en ingeleverd voor 1 juli 2004 niet sowieso verplicht deze ban-den gratis terug te nemen, ook als er geen nieu-we banden worden verkocht aan de consu-ment ?
I m m e r s, er werd reeds een milieubijdrage be-taald en de consument heeft perfect het recht versleten banden in te leveren zonder zich nieu-we banden aan te schaffen. Bijvoorbeeld een automobilist op leeftijd die definitief stopt met a u t o r i j d e n , of iemand die bij de aankoop van een nieuwe wagen ook oude sneeuwbanden wil inleveren, ...
Een vuistregel die men hanteert op de banden-vervangingsmarkt is dat er gemiddeld één band per auto per jaar dient te worden vervangen. Het gaat dus hoe dan ook om een hele berg
af-valbanden in deze tussenperiode van meer dan vier jaar.
Geldt effectief voor alle banden verkocht sinds 1 januari 1999 en waarvoor dus een milieubij-drage werd geleverd, in de praktijk nu reeds een gratis terugnameplicht, en heeft de verkoper dus inderdaad niet het recht dit automatisch te koppelen aan de aankoop van nieuwe banden ? Zo ja, op welke wijze ziet de minister toe op de correcte naleving van de bepalingen zoals opge-nomen in de MBO ?
2. In artikel 6 van de "MBO afvalbanden" heeft men het over het op de markt brengen van au-tobanden.
Heeft men het dan enkel over de vervangings-m a r k t ? Slaat de hele MBO dus enkel op aparte banden en niet op nieuwe banden die vastzitten aan nieuw verkochte wagens ? Vallen banden die vastzitten aan wagens dan onder de MBO a u t o w r a k k e n ? Zo ja, worden dan geen twee verschillende circuits gecreëerd ?
Antwoord
refe-reert aan deze gratis aanvaardingsplicht van het V l a r e a , die een internalisering van de kostprijs impliceert.
Het geval dat de Vlaamse volksvertegenwoordi-ger beschrijft waarin iemand een autoband aan-koopt en afdankt tussen de periode van 1 juli 1999 en 1 juli 2004, zonder aankoop van een nieuwe en zonder dat dit gepaard gaat met de afdanking van de wagen zelf, lijkt mij een geval dat in de praktijk weinig zal voorkomen, m a a r het is juist dat op zich de mogelijkheid wel be-s t a a t . Die perbe-soon heeft in het verleden een bij-drage voor verwerking betaald, doch kan de band volgens het Vlarea en de MBO niet gratis afleveren zonder aankoop van een nieuwe. Dit is een situatie die ik beleidsmatig niet cor-rect vind, maar op dit ogenblik wel juridisch k l o p t . Ik heb al laten weten de huidige MBO in 2001 te evalueren. Het pas van toepassing zijn van een "1 voor 0"-regeling vanaf midden 2004 is alvast een knelpunt.
In alle andere gevallen waarbij een band niet wordt afgedankt bij aankoop van een nieuwe (de vervangingsmarkt), gaat het over een bui-tengebruikstelling van de wagen zelf. In dat geval maakt de band deel uit van een afgedankt voertuig en valt hij onder de MBO "afgedankte voertuigen".
2. Hiermee bevestig ik meteen het tweede luik van de vraag van de Vlaamse volksvertegenwoordi-g e r. De MBO autobanden is enkel van toepas-sing op de zogenaamde vervangingsmarkt. D e banden die worden afgedankt naar aanleiding van het afdanken van een voertuig vallen onder de verantwoordelijkheid van de voertuigprodu-c e n t e n / i n v o e r d e r s. Dit standpunt is eveneens geldig voor de andere onderdelen van auto-w r a k k e n : a c c u ' s, a u t o r a d i o ' s, afvalolie (auto-waar- (waar-voor nog in een aanvaardingsplicht is te (waar- voor-zien), …
Er zal bijgevolg een onderscheid worden ge-maakt tussen banden die al dan niet met een voertuig worden afgedankt. De ene komen vrij in bandencentrales en garages, de andere bij slo-pers en erkende centra. Voor de verwerking komen beide afvalstromen uiteraard in dezelfde inrichtingen terecht.
