• No results found

riAN niADmUJkM

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "riAN niADmUJkM"

Copied!
60
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

%M K* UW SERIE 6 HARGA t 0.12.

3693

~ ~ N

niADmUJkM BUDDHA

CBIIDDNISNE AYAWA HOEP KAUW)

BEBISI KATEBANCAN

OENTOEK NARIKA JANG BER­

SEDIH LANfABAM KANA- riAN OSANG JANG

DITJINIA.

BAGIAN II.

Olek

ÜWEE TCK HOAIJ.

(2)

v e;--:

!Kapada.,

i v l A

• % \ ^

BIBLIOTHEEK KITLV _

'''"''0009 8663

2>ihatoerken

Oleh

(3)

Ih '

- a / NASEHAT DAM PEBINCEf AN

© e i l t o e k J a n g l®m«

t a r a i t ü a n i a t i a n O r a i i g f a n g © i t p i i t e .

Dengen berdasar atas PenaDdanffan Bnddbist dan dltambab dengeo penjelldlkan dari libak

T b e o s o f l e , m e n o e r o e l ajpa j a n g te­

lah dlcbotbabken dalem

KWEE TEK HOAI TJIT*KAN PERTAMA

1 9 4 1 . Klenteng Kwan

lm Tong.

BAGIAN II-

OLEH ^ SI

(4)

N a K S O I D H M PEEiERBir.

Toedjoeannja ini boekoe-boehoe ketjil ada hoeat mengasih liat dengen satjara ringkes dan saderhena pemandangan dan philosofie dari Sam K.aiiw, 'jaitoe Buddhisme (Hoed Kouw), Confucianisme (Khong Kauw) dan Taoisme (Too Kouw) ten- tatig berbagi-bagi soeal fang berhoeboeng dengen Agama dan

Kißertjaja'an Tionghoa, dan demikian poen peladjaran bxieat mendapetin kamadjoean batin dan katentnman hidoep, sot- pai a orang Tionghoa bisa mengenal lebih baeh pada Agama dari leloehoernja sendiri.

Laen-laen bothoe samatjem ini aken lekas diterbitken Siapa setoedjoe pada ini pembatja'an hendaklah bertacckcn adresnja pada kita soepaja bisa dikabarken pada saben kalih soedah sedia jang baroe.

Pada marika jang merasa tjotjok sama isin;a iniboeko9kita moehoen soeka bantoe perkenalken pada sobat-sobatnja soepaja ini penjiaran bisa bertambah loeas, boeat mana terlebih doelo*

kita h.ttoerken baniak terima kasih.

(5)

SiDIKIT KATERaNGAK.

üoea lezing jang dimoeat dalera i«i boekoe telah dibikin dalem klentcng Kwan lm Tong pada tanggal 7 Augustus dan 4 September 1941. Disini ada dibi- Ijaraken beberapa sebab jang meiiimboelken kasedihan pada orang jang ditinggal mati oleh familie atawa so- batnja jang tertjinta, lantaran tida bisa taoc bagimana nasifnja itoe kekasih, jang dikoeatir rohnja nanti ter lantar di alam aloes kerna tida ada jang menoeloeng dan melmdoeiïgan, malah boleh djadi bakal digang- goe oleh roh djahat daci s,abaginja lagi.

D a l e m i n i d p e a l e z i n g a d a d i o e n d j o e k k a k s l i r e e a n - a j a I t o e a n g g e p a n d a n k ' a k o e a t i r a n , d e u g e n b e r d a s a r a t a s p o l a d j a r a » K h o n g T j o e d a n K r i s h n a m u r t i j a n g b d a n g , l e b i h p e r l ® e o r a n g p e r h a t i k e n s o e a l h i d o e p , l a n g k a p a n s o e d a h d i m e n g a r t i m e m b i k i n t i d a a d a l a g i s o e a l „ h a r i n a n t i " j a n g m o e s t i d i - i b © e k i n . D a n l e b i h d j a o e a d a d i t e r a n g k e i i , b a h o e a o r a n g j a n g m a t i s a b e -

(6)

kerna marika beräda di alam jang lebih baeK dari pada ini doenia i^asac.

Menginget bagimana in( boel<ee dittrbitkeD djaas- troe koetika Berang Doenia mendjalar ka Indonesia, maka kita rasa banjak orang jang sadeng tertindes ka- doeka'an kntaran kamatian kekasihnja aken merasa terhiboer hal marika telah terbebas dari segala kas««- keran, kakeeatiran dan kabingoengan seperti jaag kita orang sedeng hadepken sekarang. Dan ini raemboek- tiken kabenerannja apa Jang dikamoekaken disiml — ba- hoea orang jang mati sabenernja ada mempoenjai ka- doedoekan lebih baek dari-pada jang masih hideep.

Tjitjoeroeg 28'-12r'41.

K. T. n .

EBBAfA.

Pagina : Oaris : Perkata'an : Meestlnjt :

50 12 pa a pada

65 10 toentoetUa- toentoet kahi-

(7)

O e n t o e k H a r i k a J a n g m®ïï%eûm i a n t a r a t i I C a m a t i a i i O r a n g

f a n g l l § t | i n t a .

Satoe Katerangan jaag Didasarken atas Peladjaran Buddha.

O

LEH

K. T. H.

III.

Soedara-soedara,

Dari apa jang saja soedah biijaraken dalem doea lezing doeloean kita dapet taoe, bahoea itoe kasedihan boeat kaiiangan orang atawa poen barang jang di- tjlnta, menoeroet pemandangan Buddhist ada landa dari kabodoan lantaran toeroetin kainginan kouwkatt jatig bersifat mengiket. Kaoem Buddhist poenja toe-

(8)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H

d j o e a n b o e k a n m e m b e r i b i b o e r a n k o s o n g b e r o e p a h a r e p- h a r e p a n b a g o e s b a g i „ h a r i n a n t i " , h a n j a m e m ­ b a n g k i t k a n k a s e d a r a n s o e p a j a o r a n g m e n g a r t i a d a n j a i t o e W e t N a t u u r j a n g t i d a a k e n b e r o b a h d a n t i d a b i s a dilawan, soepaja orang siapken diri boeaihaàep'in Woe k a d j a d i a n s a w a d j a r n j a d a r t k a h i d o e p a n j a n g a d a d j a d i b a g i a r t n j a s a m o e a m a c h l o e l « d a l e m i n i d o e n i a .

A k e n t e t a p i d e n g e n i n i s i k e p b o e k a n k a o e m B u d ­ d h i s t t i d a p o e n j a k a s i h a n d a n s y m p a t h i e p a d a m a r i k a

j a n g b e r s e d i h d a n b e r s a n g s a i a h a t i l a n t a r a n W a m a t i a n , k e r n a i t o e r a s a t e r h a r o e k a p a n k a i l a n g a n s a o r a t i g j a n g d i t j i n t a a d a d e n g e n s a p a n t e s n j a b a g i m a n o e s i a b i a s a j a n g r a p e t k e n h a t i s a t j a r a m e n g i k e t . D i s a b e l a h n j a p e r a s a ' a n k o s o n g , s e p i , r i n d o e d a n k a i l a n g a n , j a n g

(9)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

k a m a t i a n b i a s a t i m b o e l k e n p a d a s e g a l a o r a n g {ang d i t i n g g a l b o e a t s e l a t T i a - l a m a n j a o l e h i a p o e n j a k e k a s i h , d j o e g a a d a d a t e i i g t i n d a s a n b e r a t b e r o e p a k a k o e a t i r a n , ' k a i b o e k a n , k a s a n g s i a n d a n k a s i h a n j a n g a m a t s a n g e t p a d a s i m a t i , l a n t a r a n t i d a k a t a o e a n l a g i a p a s o e d a h d j a d i d e n g e n r o h n j a . a t a w a b a g i m a n a n a s i f n j a d i a c h e - r a t a t a w a a l a m a l o e s . A p a l a g i d j i k a l o e j a n g m e n i n g ­ g a l a d a s a o r a n g j a n g m a s i h m o e d a , o ç p a m a n j a a n a k k ö t j i l a t a w a g a d i s d a n d j e d j a k a j a n g s a d a r i b a r o e t e r ­ l a h i r s e l a l o e b e r a d a d i b a w a h p e r l i t i d o e n g a n d a r i f a "

m i l i e n j a d e n g e n s i a p a i a b e l o n p e r n ä t e r p i s a h m a s k i b o c a t s a h a H a n . B a g i n l a h a k a h i t o é a n s k a k ë n t t i e f n * "

biWft diri ? Siapakah jatig nanti rawat dan taro per"

padtnja? Dan djiltaloe »«'andcnja

(10)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H .

poen ada reh-roh dermaw«n jang soeka menoeloeng dan menghiboerin, apakah ada sama djoega tjinta.

tefliti dan soenggoe hatinja seperti familie sendiri?

Apakah si mati itoe bisa merasa senang, dan poeas sama itoe kawan«-kawan baroe jang tid* dikenal?

Orang poen Inget. kapan satoe anak kefjil ataw* anak moeda iang biasa barkoempoel dengen famili« dan sobat sendiii dengen mendadak bciada di antar«

orang-orang asing jang is bclon perna bergaoel, pasti, lab itoe anak aken merasa takoet dan menangis, dan si gadis atawa djedjaka merasa likat dan sangtt tida beroentoeng. Kapan familie jang ditinggal mati bisa merasa sedih, kailangan dan sangsara hati, sedeng di

^»mpingnja masih ada laen anak, laen sanak d«»

(11)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

banjak sobat-sobat jang bantoe menghiboer, bagima- nakah perasa'annja itoe anak ketjil atawa anak moeda Jang dengen mendadak moesti berada di alam aloes jang serba asing dengen sendirian sadja, terpisah atawa paetoes perhoeboengan dengen samoea orang

jang ia kenai dan tjinta ?

Soeami atawa Istri jang menjinta sänget pada pa*

sangannja, begitoo menjajang dan mengopènin pada

«nak-anaknja, begitoe terlitl oeroes pakerdja'an atawa kawadjiban dalem roemah tangga, kapan meninggal doenia pastilah kena alamken sangsara heibat lantaran pikirhn pa U itoe kekasih-kekasih jang ditinggalken.

Djikaloe di'inget bagimana banjak iboe jang iakoeken p«ngerban«n hingga tid« bisa tinggalken roemah mastfi

(12)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H

b o e a t b e b e r a p a d j a m s a d j a l a n t a r a n k o e a t i ï i n p a d a a n a k - a n a k n j a j a i i g m a s i h k e t j i l k e r n a t i d a a d a o r a n g j a n g d i p e r i j a j a b o e a t m e n g o e r o e s , d a n a d a b a n j a k a j a b j a n g b e k e r d j a b a n t i n g t o e l a n g m a t i m a t i a n b o e a t b e l a i n k a p e n t i n g a n h i d o e p d a r i f a m i i i e n j a d a n s o c k a k o r b a n k e i i s s g a l a a p a b o e a t k a b e r o e n t o e n g a n a n a k - a n a k n j a j a n g t e r t j i n t a , — o r a n g p o e n b i s a b a j a n g i n b a g i m a n a s a n g s a r a k a p a n i a o r a n g m e n d a d a k m o e s t i t e r p i s a h d a r i i t o e a n a k - a n a k , d a r i r o e m a h t a n g g a , d a r i p a k e r d j a ' a n j a n g b i a s a d i l a k o e k e n s a h a r i - h a r i , d a n d a r j s e g a l a k a v v a d j i b a h j a n g m a r i k a s e r a h k e n p a d a d i r i n j a s e n d i t l b « n t o e k k a b a e k a n d a n k a b e r o e n t o e n g a n f a ' m i l i c n j a .

kesedihan daH fihak çrang jung liimitii«

(13)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

b o e k a n s a d j a k e r n a i n g e t p a d a k a i l a n g a n d a n k a - r o e g i a n s e n d i r i l a n t a r a n l i n j a p n j a i t o e k e k a s i h , s o b a t r a p e t , p e n o e n d j a n g a t a w a p e n g h i b o e r . t a p i d j o e g a s a - b a g i a n a d a t e r d j o e r o e n g o l e h r a s a k a s i h a n , i b o e k d a n k o e a t i r ' b o e a t n a s i f n j a s i m a t i j a n g t i d a k a t a o e a n b a g i m a n a k a ' a d a ' a n n j a , d a n j a i i g d i s a n g k a b a k a l t i d a b e r o e n t o e n g . a k e n b e r s a n g s a r a h a t i , k e r i i a i t o e p e r - o b a h a n s a t j a r a m e n d a d a k j a n g k a m a t i a n t e l a h t j i p t a - k e n , m e m b i k i n s i m a t i t e r p i s a h d a r i s ? g a l a a p a j a n g i a t j i n t a , t e r p o e t o e s p e r h o e b o e n g a n n j a s a m a s e k a l i h b o e a t s e l a m a n j a , m o e s t i l e p a s k e n k a b i a s a ' a n j a n g d ü a k o e k e n s a h a r i - h a r i , t i d a b i s a d a p e t l a g i a p a - a p a j a n g i a s e - n a n g i n d a n g e m e r i n k o e t i i ^ a m a s i h h i d o e p d i d o e n i a .

D i s a b e l a h n j a i n i s a m o e a , a d a l a g i k a k o e a t i r a n d a r i

(14)

O 0 N T O E K J A N O B E R S E D I H .

ginggoeannja setan-setan, roh-roh djahat, djin dan sabaginja, jang biasa bergelandangan di alam aloes, dan djoega dari bengisnja atoeran jang katanja ada didja- lanken di acherat boeat orang-orang berdosa. Manoe- si« poen rata-rata, banjak atawa sedikit, ada mem- poenjai kadosa'an, jdengen atawa tida sengadja.

Apakah aken djadi djikaloe zonder merasa atawa in-

•jaf^si miti ada berboeat beberapa kasalahan pada waktoe hidoepnja ?

Oepamanja, orang islam anggep siapa tida menjem- bah pada AHah dan per.tjaja pada peladjarannja Nabi Mohammad, kapan mati aken didjebloesken ka naraka.

Orang Kristen poen bilang begitoe terhadep siapa jang tida pertjaja pada Toehan dan tida berlindoeng pada

(15)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

Jesua Krisfus. D}adinja penganoet a g a m a r-agama laen seperti Hindoe, Buddhist, Khong Kauw, Too Kauw dan laen-laen, maski hidoepnja bersih dan tida perna bikin l«asa!ahan jang heibat, menoeroet itoe anggepan samoeanja ada djadi candidaat boeat masoek di nara- k a . Inilah ada anggepan jang sering dikamoekaken oiehfihak Kristen alawa Islam, jang masing masing ang- gep pintoe sorga hanja terboeka bagi siapa jang anoet dan aoedjoet betoel pada marika poenja agama, hingga hidoep bersih sadja masih belon tjoekoep aken dapet kaberoentoengan di acherat kapan tida diserfaken „ka- pertjaja'an jang bener."

Fihak Buddhist Mahayana poen, seperti jang berfa- koe sekarang ini, ada poenja banjak dongengan jang

(16)

O E N T O E K J A . N O B E R S E D I H .

b i k i n t a m b a h i b o e k d a n k o e a t i r n j a o r a n g b a n j a k pada n a s i f d a r i k e i < a s i h n i a j a n g m e n i n g g a l d o e n i a . D i A l a m A l o e s k a t a n j a a d a b a n j a k p e n g g a n g g o e , j a n g k o e d o e d i s o g o k d a n d i b i k i n s e n a n g h a t i n j a s o e p a j a t i d a m e - n j o e s a h i n p a d a r o h n j a i t o e o r a n g j a n g b a r o e p i n d a h k a s a n a d a r i d o e n i a k a s a r . D i a d a k e n n j a o e w a n g - o e w a n g a n d a r i k e r t a s , j a n g d i a n g g e p s a b a g i e m a s a t a w a p e r a k , a d a b o e a t s o g o k b o e k a n s a d j a p a d a s e t a n d j a h a t , t a p i d j o e g a p a d a b e b e r a p a m a l a i k a t p e n o e n g g o e a t a w a T o a p e k o n g , s o e p a j a s e n a n g h a t i n j a d a n t a r o k a s i h a n p a d a s i m a t i . B e g i t o e l a h k a p e r t j a j a ' a n a g a m a d a n p e n o e t o e r a n d a l e m k i t a b - k i t a b s o e t j i a d a b a n j a k j a n g b e r s i f a t m e n g a n t j e m d a n menakoet-nakoetin tentang nasif manoesia di acherat,

(17)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

h i n g f a t i a d a i i e r a n f a m i l i e d a r i i t o e o r a n g j a n g m a t i m e r a s a s ä n g e t i b o é k d a n k o e a t i r p a d a n a s i f n j a m a r i - k a p o e n j a k e k i s i h , k e r n a m e n j a n g k a i t o e A l a m A l o e s a d a t e m p a t s e r e m d a n p e n o e h b a h a j a .

K a ' a d a ' a n d j a d i l e b i h d j e l e k d a n m e m b i n g o e n g k e n l a g i l a n t a r a n t i d a a d a k a t e r a n g a n j a n g p a s t i d a n b o ­ l e h d i p e r t j a j a t e n t a n g k a ' a d a ' a n n j a d i D o e n i a A l o e s d a n p e n g h i d o e p a n j a n g k i t a - o r a n g b a k a l a l a m k e n d i s a b e l a h s a n a n j a k o e b o e r . K a t e r a n g a n j a n g d i b e r i k e n o l e h b e r b a g i - b a g i a g a m a a d a b a n j a k j a n g b e r l a e n a n , m a l a h d j o e g a b e r t e n t a n g a n , P e r h o e b o e n g a n f a m i l i e

« t a w a p e r s o b a t a n j a n g k o e t i k a m a s i h h i d o e p d i d o e n i a a d a a m a t r a p e t , l a n t e s t e r p o e t o e s s a m a s e k a l i h b e - g i t o e l e k a s i t o e o r a n g m e n i n g g a l d o e n i a , k a t j o e a l '

(18)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H .

kadang-kadang pertemoean dalem impian jang serba samar dan tida adia katentoeannja. Kapan saorang pergi pindah ka laen negri jang djaoe dengen tida ada nialan boeat balik berkoempoel poeia sama familie dan sobat-sobatnja, ia masih bisa toetoerken ka'ada- annja dengen menoelis soerat, mengirim foto dan sabaginja. Malah orang jang dihoekoem dalem pcn- djara, biarpoen boeat saoemoer hidoep, masih bisa dikoendjoengin oleh familenja atawa menoelis soerat satoe sama laen. Tapi dengen saorang jang soedah mati itoe perhoeboengan boleh dibilang terpoetces sama sekalih. Malah itoe ilmoe spiritisme, boeat bi- tjara sama rohnja orang-orang jang soedah mati, poen lida memberi kapeeasan, dan sering menjesatken.

(19)

T E N T A N O P E L A D J A R A N B U D D H A .

B e g i t o e l a h a d a b a n j a k s e b a b - s e b a b d a n a l e s a n j a n g P a n t e s d j i k a l o e m a n o e s i a m e r a s a s e d i h , i b o e k , k o e a t i r d a n b e r s a n g s a r a h a t i k a p a n k a m a t i a n s a o r a n g j a n g l e r l j i n t a . D i s a b e l a h n j a r a s a k a i l a n g a n d a n k a r o e g i a n b a g i d i r i n j a s e n d i r i l a n t a r a n a d a n j a i t o e i k e t - i k e t a n i d j o e g a a d a b a n j a k o r a n g j a n g k o e a t i r i n , p i k i r i n d a n k a s i h a n i n p a d a s i m a t i , j a n g t i d a k a t a o e a n b a g i i n a n a n a s i f n j a . D a l e m p e r t j o b a ' a n t o e a t m e m b e r i k a s e n a n g a n p a d a k e k a s i h j a n g m e n i n g g a l , , o r a n g t i d a s a j a r i g b o e a t b i k i n k o e b o e r a n b a g o e s d a n m a h a l , a d a k a n s e m b a h - j a n g a n b e s a r a t a w a s i d e k a h a n , m e m b a t j a d o w a d o w a g o e n a k a s e i a a i e t a n p a d a i t o e r o h , m a l a h o r a n g T i o n g ­ h o a s o e r o e t j i t a k b e r k e a n - k e a n k e r t a s e m a s d a n p e r a k , b i k i n r o e m a h - r o e m a h a n k e r t a s c o m p l e e t s a m a b o e -

(20)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H ,

d j a n g d a n p e r a b o t a n n j a . j a n g k a t a n j a k a p a n d i b a k a r b i s a d j a d i o e w a n g d a n r o e m a h b e i o e l d i A l a m A l o e s ß o e n a d i p a k e o l e h j a n g m e n i n g g a l . B a n j a k p e n d i t a - p e n d i t a a t a w a p a m o e k a - p a m o e k a a g a m a j a n g t a r i k h a t s i l b a g o e s d e n g e n m e n g e p a l a i n u e p a t j a r a k a m a t i a n j a n g s a b a g i a n b e r d a s a r a t a s k a i n g i n a n b o e a t m e m b e r i k a s e n a n g a n , h i b o e r a n d a n k a s a n t o s a ä n p a d a r o h n j a i t o e o r a n g j a n g m a t i , s i a p a p o e n j a n a s i f d i A l a m A l o e s h a r o e s d i k a s i l i a n i n k e r i i a d i s a n g k a a d a p e f î o e h d e n g e n b a h a j a d a n k a s o e k e r a n .

Ini r a s a i b o e k , k o e a l i r , k a s i h a n d a n s e d i h d a r i f i h a k j a n g d i t i n g g a l m a t i , d a n k a i n g i n a n b o e a t b e r i k a s e ­ nangan pada rohnja itoe familie atawa sobat, memang ada dengen sawadjarnja kapan kita inget bagimana

(21)

T E N T A N O P E L A D J A R A N B U D D H A .

iboek dan r e p o t i t o e f a m i l i e a t a w a s o b a t d a r i s a o r a n g j a n g h e n d a k b i k i n p e r d j a i a n a n k a n e g r i d j a o e , o e p a m a t a o r a n g I s l a m j a n g h e n d a k p e r g i N a e k H a d j i , a t a w a s a o r a n g T i o n g h o a a t a w a E u r o p a j a n g h e n d a k p o e - l a n g i«a t a n a h a e r n j a , b i a r p o e n i t o e p e m i s a h a n t i d a Woeat selamanja. Banjak bingkisan sabagi tanda ka- t j i n t a ' a n t e l a h d i k a s i h , b e r o e p a m a k a n a n , k e m b a n g , b a r a n g p e r s e n a n d a n s a b a g i ^ j a , s e d e n g o r a n g j a n g a n t e r f a m i l i e d a n s o b a t n j a n â e k d i k a p a l , b o e k a n d j a -

r a n g t e l a h m e n o e m p a h i n a e r m a t a . A p a k a h m o e s t i diboeat heran djikaloe saorang biasa mendjadi sedih d a n p o e t o e s a s a k a p a n k e k a s i h n j a t e r l i n j a p b o e a t s e - l a m a - l a m a n j a d e n g e n t i d a a d a h a r a p a n a k e n b e r t e m o e p o e l a h ? D j i k a l o a t e r k a d a n g a d a d j o e g a o r a n g j a n g

(22)

O E N T O E K J A N O B E R S E D I H .

•bisin djiWa sendiri soepaja bisa toeroct sama-sama dengen kekasihnja ka alam aloes, itoepoen masih ada aicsannja jang masoek di akal.

Dalem doea lezing jang laloe saja telah oendjoek, dengen berdasar atas pemandangan Buddhist, bahoea 'toe kasedihan ada keiiroe kerna berdasar atas sifat kouwkati. Sekarang saja maoe tjoba roendingken, bahoea iloe rasa iboek, kasihan, koeatir dan sedih atas Hasifnja itoe kekasih jang meninggal, poen ada satoe kabodoan dari gelap dan koeiangnja pengartian kita**orang sandiri, dan sama sekalih tida memberi kabaekan bagi kadoea fihak — pada jang raasih hidoep atawa poen jang meninggal doenia.

Pertama ada perloe orang inget baeU-baek, bahoe»

(23)

OENTOEK JANO BERSEDIH.

ketmatian boekan beraiti kamoesna'an atawa berenii hidoep, hanja satoe perobahan jang memberi kamer", dika'an dan kabebasan pada itoe orang jang soedah lepaskan badan kasarnja.

Ingetlah, soedara-soedara, jang dibilang „manoesia"

itoe boekan beroepa koeiit, daging, toelang dan darah jang disertaken roh di dalemnja, hanja apa jang '08 - moemnja dianggep sabagi „kita poenja diri" sabener- nja ada pergaboengan dari roepa-roepa benda dalem mana bagian jang aloes ada djaoe lebih besar dan lebih kceat dari-pada jang kasar dan kaliatan oleh mata. Bagian jang kita-orang biasa liat dan dipake boeat saling mengenalin satoe pada laen, hanja ada itoe orang poenja diri lapisan loear jang paling kasar

(24)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

— s a m a t i e m djoebah j a n g d i p a k e b o e a t s a m e n t a r a w a k t o e , j a n g b i s a d i t o e k e r - t o e k e r , d a n k a p a n s o e d a h b e d j a t m o e s t i d i i e m p a r k e i i b o e a t d i g a n t i p o e i a h d e ­ n g e n j a n g b a t o e . I t o e r o h s e d j a t i , l a n t a r a n b e r a t s a l d a r i s a r i d a n t e n a g a k a h i d o e p a n j a n g r n e i i p o e t i s e i o e - r o e h d j a g a d , s e l a r a a - l a m a n j a t i d a b i s a m a t i , h a n j a t a m b a h l a m a s e m i n g k i n m a d j o e d a l e m p e n g a r ­ t i a n d a n k a b o e d i a n , a k e n a c h i r n j a b i s a b a l i k k o m - bali kapada saember atsalnja dan bersatoe pada kahi­

d o e p a n o e m o e m . S e k a r a n g , s a b a g i m a n o e s i a j a n g m e m "

p o e n j a i t o e b o e h k a s a r d a n p e t s o n a l i t e i t a t a w a d i r i j a n g t e r p i s a h , i t o e o r a n g m o e s t i k e n a t e r i k e t p a d a i n i d o e - n i a , d a n s a b a n k a l i h m a t i l a i o e t e r l a h i r p o ê l a , d e n g e n p e n g a r t i a n d a n k a b o e d i a n n j a s e m i n g k i n t a m b a h . T o e -

(25)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H .

d j o e a n n j a s a m o e a m a c h l o e k j a n g h i d o e p a d a b o e a t m e i i t j a r i p e r s a t o e a n p a d a s a m o e a , p a d a i t o e

o e m o e m , d e n g e n m e l i n j a p k e n s a n g d i r i j a n g t e r p i s a h i t o e , j a n g m e n J j a d i s e b a b d a r i t i m b o e l n j a k a s a n g s a - r a ' a n , k e r n a b e r s i f a t k o u w k a t i . S a o r a n g j a n g s o e d a h s a m p o e r n a t i d a p e r l o e t e r l a h i r p o e l a k a i n i d o e n i a , d a n d j o e g a t i d a p e r l o e b o e a t h i d o e p d i s o r g a , h a n j a b e r s a t o e d i d a l e t n i t o e k a h i d o e p a n k e k e ! j a n g m e l i - p o e t i s e l o e r o e h d j a g a d .

L a n t a r a n d e m i k i a n a d a n j a m a n o e s i a p o e n j a t o e d j o e a n h i d o e p , m a k a j a n g d i n a m a k e t i „ k a l a h i r a n " h a n j a a d a

satoe bagian ketjil dari kita orang poenja kahi­

doepan ini, jang pandjaog ija t>da berwates, ker'

niA tida ada permo^la'an dasi pengabisanola, K

p

'

(26)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

pan ditilik dari roentoenannja incarnatie atawa pen- djelma^an jang tida poetoes^-poetoesnja, satoe kalih kilahiran itoe ada sama djoega

satoe hari

poenja kahidoipan dalem doeliiâ, jaitoc orang sedar dan ber' bangkit di Waktoe pägl boeat rebah dan poeies ~ ja«' Itoe

mati—

di Wakto« malcm. tjoemah bedahja dalem peinandAflgin Buddhist dan Hindoe, seperti djoügi

Theosofie,

«serang jang le^athen bsds»n

]a

jang kaiar

lioekan

l

^oeat tidoe»

poelet, han)» tinggal dalem

ka=- ledaran

di alam

aloea,

diman» ia bisa teentoetkahi"

dotpan

iang lebih merdika, bebas dan lebih me-

moeaskeii dari-pada dalem ini doenia kasar, di-

mana gerakannja itoe „roh" ada sanget berwa-

tes lantaran terkoeroeng di dalem toeboeh k«'

(27)

OENTOEK JANG BERSEDIH.

sar jang mengandoeng

sifat

Im, Kagelspen ata-

wa Tamas. ,

Pikirlah sadja, soedara-soedara, begitoe lekas kilt inclék mata, sang toeboeh kasar ini lantes merasa äoes, lapar, kÉjaingih dibersihken (mandi), pergi di W.

C. dan Uen-lfcfcn kaptHofean lagi jang milita dilajanih dan diperbatiken lebih doftlos, tnaski aàlcHl hati kit«

kapiHgln lantes oeroe» latoB pakerdjh'Bd «taWa pergi di istoc tempat dimaria kita adi pocn|a k»perlo«#!i jang p«ntlng. SateroesnjB minossls poeHja tewpodm tenaga digoenakesn bo«»t bergoelct aken tjari mskap, sedia tempat tinggal, adaken p a k e a n dan membeli obat atawa laen laen goena merawat memelihara, dan me- lindoengin ini tQcboth kasar jang gampang roesak

(28)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

d a h d i d a i e m n j a p e n o e h d e u g e n k o t o r a n , t e r i t o e n g d j o e g a h a w a n a f s o e j a n g t i d a b a e k d a n s e r i n g m e - n j o e s a h k e n .

S a o r a n g j a n g s o e d a h t e r b e b a s d a r i i n i koeroengan, d a n i n i s i k s a ' a n b e r o e p a t o e b o e h k a s a r j a n g b i a s a / w ' boedakin padanja, pastilah aken merasa

djaoe lebih senang dari pada jang masih hidofp dalem dce- nia, jang masih terpendjara dalem ini toeboeh kasar.

l a p o e n j a b a d a n b a d a n a l o e s t i d a p e r l o e d i d j e - d j e l i n m a k a n a n d a n p a k e a i i a f a v v a d i s e d i a i n t e m p a t t i n g g a l , d a n d j o e g a t i d a b i s a d i p e n g a r o e h i n o l e h h a ­ w a d i n g i n a t a w a p a n a s , o l e h k o e t o e a t a w a b a k s i l p e « n i a k i t , o l ë h k a k o e a t i r a n a e n t o e n g d a n r o e g i / o l e h k a -

• e k o e t a n s a r j i R b a h ? j f « p e r a n g , s e r a n g a n B)oes«?ef?

(29)

O E N T O E K J A N Q B E R S E D I H .

g a n g g o e a n n j a p e r a m p o k , p e n t j o e r i d a n ! a e n - l a e n j a n g b i a s a d i k e t e m o e k e n d a l e m d o e n i a . M a k a t i a d a h e r a n d j i k a l o e s a t o e o r a n g j a n g k o e t i k a i i i d o e p i i j a d a l e m d o e n i a t i d a m e l a k o e k e n k a d o s a ' a n h e i b a t a t a w a t i d a t e r l a l o e k e m a r o e k p a d a k a s e n a n g a n j a n g m e n o t i o e t i n h a w a n a f s o e t i d a b a e k , k a p a n s o e d a h m e n i n g g a l l a r t - l e s t i d à a d a k a b a r n j a l a g i — t i d a k a d e T i g e r a n a d a s e - t a n n j a , j a i t o e r o h n j a t ï d a b e r g e l a n d a n g a n a t a w a \ m e - n j o e r o e p , k e r n a p e n g h i d o e p a n n j a d l a l a m a l o e s a d a l e b i h s e n a n g d a n b e r o e n t o e n g d a r i p a d a k i t a ^ - o r a n g d i s i n i .

(30)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

IV.

Soedara-soedara,

D i d a l e m Loen Qie d j i l i d X I f a t s a i 1 1 a d a d i t o e - t o e r k e n , k o e t i k a T j o e L o u w m e n a n j a k a t e r a n g a n t e n ­ t a n g k a m a t i a n , K h o n g T j o e t e l a h m e n d j a w a b : „ S a i a g i k a o e t i d a t a o e t e n t a n g h i d o e p , b â g i m a n a k a h k a o e b i s a t a o e t e n t a n g k a m a t i a n ? "

K a t e r a n g a n d a s i b e b e r a p a s a s t r a w a n k o e n o t e n t a n g i n : d j a w a b a n a d a m e n g o e n d j o e k b a l i o e a K h o n g T j o e t i d a m a o e m e n j a o e t p a d a p e r t a n j a ' a n d a r i m o e r i d n j i i t o e „ s e b a b i l o e s o e a i a d a s a m a i d a n t i d a m e m b e r i k a o e n t o e n g a n a p a a p a b o e a t d i b i t j a r a k e n . "

O l e h l a n t a r a n K h o n g T j o e t i d a m a o e b i t j a r a i n t e n ­ t a n g m a t i a t f t w a „ h a r i n a n t i " j a n g b e g i t o e s e r i n g d i -

(31)

T E N T A N O P E L Â D J A R A N B U D D H A .

k a m o e k a k e n d a l e m b e b e r a p a a g a m a l a e n , m a k a o l e h p e n j i a r d a r i a g a m a - a g a m a j a n g b a n j a k I j e r i t a i n t e n t a n g s o r g a a t a w a n a s a k a , p e l a d j a r a n K h o n g K z u w d i p a n ­ d a n g t i d a t n e n j o e k o e p i n , t i d a m e m b e r i k a p o e a s a n , t i d a m e n g a s i h h i b o e r a n p a d a m a n o e s i a , j a n g i n g i n s e k a l i h m e n d a p e l k a t e i a n g a n t e n t a n g n a s i f n j a d i h a r i n a n t i . B e g i t o e l a h p e l a d j a r a n K h o n g T j o e t e l a h d i p a n d a n g r e n d a h , a t a w a s e d i k i t n j a d i a n g g a p k e e r a n g s a m p o e r n a , k e r n a t i d a m e m b e r i k a t e r a n g a n a t a s i n i » o e a l p e n t i n g , zonder orang timbang dan tjari taoe kenapa dan apa a l e s a n n j a K h o n g T j o e p a n d a n g m a n o e s i a h a r o e s m e ­ n g e n a l l e b i h d o e l o e t e n t a n g h i d o e p p a d a s a b e l o n n j a r a e n g o e s o e t t e n t a n g m a t i , s e b a b k a p a n o r a n g « e e d a h t a o c a p a a r t i n j a „ h i d o e p , " l a n t e s s o e a l „ m a t i " b i s «

(32)

OENTOEK JANQ BERSEDIH

d i p e t j a h i n s e n d i r i .

T i n g g i n j a K h o n g T j o e p o o n j a p e l a d j a r a n baroe o r a n g b i s a m e n g a r t i djii<a!oe s o e d a h m e m b a f j a v e r ­ s l a g d a r i p e m b i t j a r a ' a n n j a K r i s h n a m u r t i d i O s l o , N ö o r - w e g e n , p a d a d e l a p a n t a e n j a n g l a l o e , j a i f o e d i t a n g g a l 1 0 S e | » t e m b e r 1 9 3 3 . S a b a g i d j o e g a K h o n g T j o e , " d e ­ m i k i a n p o e n K r i s h n a m u r t i s o e d a h d i t a n j a t e n t a n g m a t i d a n a p a j a n g a d a d i s a b e l a h s a n a n j a k a m a t i a n . D i b a w a h i n i a d a s a b a g i a n d a r i i a p o e n j a d j a w a b a n :

„ A p a k a h j a n g a d a d i s a b e l a h s a n a n j a k a m a t i a n ? A p a k a h a d a k a h i d o e p a n h a r i n a n t i ? T a o e k a h k a ® e k e n a p a o r a n g b i a s a m a d j o e k e n i t o e m a t j e m p e r t a n j a ' a n , k e n a p a ia i n g i n s e l i d i k i a p a j a n g a d a d i l a e n f i h a k ? I a m o n a n j a s e b a b ia t i d a t a o e b a g i m a n a m o e s t i h i -

(33)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

d o e p d a l e m k a ' a d a ' a n j a n g s e k a r a n g i n i ; ia l e b i h b a n j a k m a t i d a r i - p a d a h i d o e p . . . . D j i k a l o e k a o e h i - d o e p d a i g m k a ' a d a ' a n d a r i t e m p o s e k a r a n g , t i d a a d a

• o e a l d a r i h a r i - n a i n t i ; k a p a n s o e d a h b e g i t o e k a h i d o e p - a n t i d a t e r b a g i k a d a l e m t e m p o j a n g l a ! o e , j a n g s e ­ k a r a n g d a n h a r i n a n t i . J a n g a d a t j o e m a h k a l e n g k e p a n , k a s a m p o e r n a ' a n , d a n d i d a l e m i t o e a d a t e r d a p e t k a - s e d e p a n h i d o e p . "

T e r h a d a p s a t o e p e r t a n j a a n l a g i d a r i s a o r a n g j a n g i n g i n t a o e a p a b i s a a d a p e r h o e b o e n g a n d e n g e n r o h - n j a o r a n g j a n g s o e d a h m a t i , d a n a p a i t o e p e r h o e ­ b o e n g a n b i s a m e n o e l o e n g b o e a t m e n g a r t i t e n t a n g k a h i d o e p a n dengen s a p e n o e h n j a , Krishnamurti ada beriken ini djawaban :

(34)

O E N T O E K t J A N G B E R S E D I H .

„ M e n g a p a k a h k a o t m e m i k i r o r a n g j a n g m a t i l e b i h b i s a m e n o e l o e n g d a r i - p a d a j a n g h i d o e p ? S e b a b s i m a t i tidia b i s a m a m b a n t a h , t i d a b i s a m e n e n t a n g i n k a o e , s a m e n t a r a o r a n g j a n g h i d ö e p b i s a . D a l e m p e r h o e - b o s n g a n d e n g e n j a n g s o e d a h m a t i k a o a b o l e h b a - j a n g i n p i k i r a n m e n a c r e e t s o e k a m o e ; o l e h k e r n t i t o e k a o e l e b i h s o e k a m e m o e h e e n p a d a j a n g m a t i b o e a t m e n o e l o e n g i n d a r i p a d a o r a n g j a n g h i d o e p . B o e a t a k o e i t a e s o e a l b o e k a n a p a a d a p e n g h i d o e p a n d i s a - b e l a h s a n a n j a a p a j a n g k i t a n a m a k e n k a m a t i a n ; i t o « s o e a l b o e k a n n j a a p a k i t a b i s a b i k i n p e r h o e b o e n g a n d e n g e n r o h n j a o r a n g j a n g , s o e d a h m a t i ; b o e a t a k o e i t o e s a m o e a t i d a m e n o e l o e n g b e e a t s i n g k i r k a n k a -

(35)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

ssberapa h a r g a n j a ; s e b a b b o e a t m e n g a s t i k a h i d o e p a n j a n g t e r p o e t e r d e n g e n t j c p e t , d e n g e n k j i b i d j a k s a n a ' a r j - n j a , k a o e t i d a b i s a m e n o l e h p a d a l a e n o r a n g b o e a t b e b a s k e n k a o e d a r i i t o e m a y a ( i l l u s i e ) j a n g k a o e t e l a h t j i p t a k e n . B a e k o r a n g j a n g s o e d a h m a t i , m a o e p o e n j a a g m a s i h h i d o e p , t i d a b i s a b e b a s k e n k a o e d a r i k a o e p o e n j a s e g a l a m a y a . T j o e m a h k a p a n s o e d a h m e n a r o p e r h a t i a n p a d a k a h i d o e p a n s a t j a r a s e d a r , d e n g e n i n g e t a n d a n h a t i s e l a l o e i n s j a f d a n a w a s , b a r o e i a h b i t a t e r d a p e t k a t j o t j a k a n h i d o e p , b a r o e i a h b i s a t e r f j a p e i k a s a m p o e r n a ' a n h i d o e p . "

D j a d i n j a d a r i i n i d o e a p e n j a o e t a n a d a t e r n j a t a b a - h o e a K r i s h n a m u r t i , s e p e r t i d j o e g a K h o n g T j o e , a d a p a n d a n g l o e a l h i d o e p a d a l e b i h p e r i o e d i p e l a d j a r i r t

(36)

O E N T O E K J A N O B E R S E D I H .

dan d i m e n g a r t i l e b i h d o e l o e , k e r n a k a p a n o r a n g s o e - d a h m e n g a r t i k a ' a d a ' a n h i d o e p n j a j a n g l a g i d i d j a i a n i n s e k a r a n g i n i , l a n t e s i t o e s o e a ! h a r i n a n t i a k e n l i n j a p s e n d i r i , t i d a a d a l a g i . D e n g e n m e n g a r t i b a e k k a ' a d a - a n h i d o e p j a n g s a d a l e m - d a l e m n j a , k i t a t i d a b i s a k e n a d i s e s a t k e n o l e h i l o e m a y a a t a w a i l l u s i e j a n g b i k i n k i t a rapiet hati p a d a jang s a t o e d a n ingin m e n d j a o e i n pada j a n j l a e n , d a r i m a n a t e l a h m o e n t j o e l i t o e s e g a l a m a - t j e m g o n t f a n g a n j a n g m e n d a t e n g k e n r o e p a - r o e p a p e - r a a a ' a n , s e p e r t i k a s e n a n g a n d a n k a s o e s a h a n , k a g i r a n g a n d a n k a d j e n g k e l a n , k a g o e m b i r a h a n d a n k a m o e r o e n g a n d a n s a b a g i n j a l a g i . B e g i t o e l a h i t o e p e n g a r t i a n j a n g b e r o t p a k a s e d a r a n t e n t a n g m a k s ® c d d a n t o e d j o e a n h i d o t p jang sab»nernja m e m b i k i n o r a n g t e r b e b a s daii

(37)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

k a k o e a f i r a n p a d a k a m a t i a n a t a w # p e n g h i d o e p a n h a r l n a n t i , j a n g s e r b a s a m a r d a n g e l a p , k e r n a i t o e s a m o e a b i s a d i k e t a o e i d a n d i p e t j a h k e n m e f i o e r o e t a p a j a n g k i t a - o ï a n g s a k s i k e n , a l a m k e n d a n r a s a k e n s e k a r a n g i n i . S a b a g i t j o n t o , s a j a s e k a r a n g m a o e b i t j a r a k e n k « - k o e a t i r a n p a d a n a s i f n j a k i t a p o e n j a s a t o e s a n a k , k e ­ k a s i h * a t a w a s o b a t j a n g m e n i n g g a l d a l e r n o e s i a m e e d a . A p a k a h s o e d a h d j a d i d e n g e n d i r i n j a d i a l a m a l o e s ?

— D j a w a b a n d a r i i n i p e r t a n j a ' a n b i s a d i d a p a t d e n g e n m e l i a t s a d j a p a d a a p a j a n g t e r t a m p a k d i s a p o e t e r k i t a . O e p a m a d i B a t a v i a a d a t e r d a p e t r i b o e a n a n a k - a n a k d a n p a m o e d a l e l a k i d a n p r a m p o e a n j a n g b e l a d j a r d i b e r b a g i - b a g i s e k o l a d a n b e r ä t s a l d a r i l a e n t e m p a t d e ­ n g e n m e n o e m p a n g s a m a o r a n g , t e r p i s a h d j a o e d a r i

(38)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H .

erang t o e a d a n f a m i l i e n j a . D j i k a l o c maoe d i p i k i r dar>

f i h a k d j e l e k d a n d j a h a t n j a , s i o r a n g t o e a m o e s l i m e ­ r a s a k o e a t i r i t o e anal« n a n t i b e r d j a l a n s a l a h l a n t a r a n d a p e t k a w a n a t a w a s o b a t j a n g t i d a b a e k , k e n a s a k i t d a p e t katjilaka'an di straat a t a w a d a l e m kandaraa jang d i f o e m p a n g i n , d a n s a b a g i n j a l a g i I t o e a n a k - a a a k j a n g b e l a d j a r k a l o e a » n e g r i , s e p e r t i d i T i o n g k o k a t a w a E u r o p a , b i s a dapiet k a s o e s a h a n d a r i p e t j a h p e r a n g , d a r i p e m b e r o n t a k a n b e s a r , d a n b a n j a k l a e n - i a e n b a - h a j a d a n b i n t j a n a . K a l o e t o c h banjai« i b o e - b a p a b i s a i c h l a s h a t i a k e n t e r p i s a h d a r i a n a k - a n a k n | a j a n g b e r ­ d i a m di t e m p a t d j a o e s a m p e b e b e r a p a t a o n di loear d a r i p e n d j a g a ' a n , p e n g r a w a t a n d a n p e n i l i k a n n j a , i t o e . Uh lantaran marina m e n g a r t i janf itoe pemisahan ada

\

(39)

T E N T A N O P E L A D J A R A N B U D D H A .

b o e a t k a b a e k a n d a n k a b e r o e n t o e n g a n d a r i i t o e a n a k - a n a k s e n d i r i , s o e p a j a l e k a s p i n t e r , m a d j o e d a n m e n - d j a d i s a o r a n g j a n g b e r h a r g a .

T e r h a d e p p e m i s a h a n d a r i k a m a t i a n p o e n b e g i t o e d j d e g a . K a p a n j a n g m e n i n g g a l a d a o r a n g t o e a j a n g . s o e d a h b e r o e a i a ting,(»i. a p a l a g i b e r p e n j a k i t a n , t i d a a d a s e b a b b o e a t k i t a b s ï s e d i h t e r l a l o e d a r i m o e s t i , k e r n a itoe pemisahan, boeat si mati. ada berarti kabebasan, t e r l e p a s d a r i k a s a n g s a r a ' a n j a n g t i m b o e l l a n t a r a n

p o e n j a k o e r o e n g a n b e r o a p a i t o e b a d a n k a s a r s o e d a h m o e l a i b e d j a t a t a w a r o e s a k . S a n g a n a k m e n j e s e l b e r n a k a t a n j a k a p i n g i n r a w a t i b o e - b a p a d a l e m t e m p o l a m a b o e a t m e m b a l e s b o e d i . T a p i k a l o e d i t a n j a p a d a s a - o r a n g j a n g m a s o c k d i h o s p i t a a l k l a s I d e n g e n r a w a t a n

(40)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H .

j a n g p a l i n g b a e k d a n m e n j e n a n g k e n , a p a ia b e l a h l i n g g a l d i s i t o e , p a s t i l a h t i d a m e r a s a s e n a n g k a p a n p e - n j a k i t n j a t i d a b i s a s e m b o e h . D j a d r n j a b o e k a n

h a n j a k a s e t n b o e h a n , t e r b e b a s d a r i s e g a ' a p e n j a k i t , i t o | l a h j a n g p a l i n g p e r l o e . M a k a k a p a n s a o r a n g t o e a ë a p e t s a k i t b e r a t d e a g e n t h a b i b - t h a b i b t i d a b i s a s e m b o e h k e n , d a n s e g a l a r a w a t a n d a n p e n d j a g a ' a n t i d a m e n o e l o e n g , k a m a t i a n b o e k a n s a t o e k a d j a d i a n j a n g m e n j e d i h k e n b a g i si sakit, hanja berarti kabebasan jang menjenangken-

T e n t a n g o r a n g - o r a n g j a n g m e n i n g g a l s a b e l o n n j a t o e a b e t o e l a t a w a s e d e n g m o e d a d a n g a g a h , f a m i l i e - n j a b i s a s i n g k i r k e n k a s e d i h a n d e n g e n m e n g i n g e t b a - h o e a i n i p e n g h i d o e p a n d a l e m d o e n i a s a b e t o e l n j a b o e ­ k a n r i n g a n , h a n j a t e r d i r i d a r i p e r g o e l e t a n t e r o e i - m e -

(41)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

neroes j a n g t e r k a d a n g m e n i n d e s b e g i t o e b e r a t h i n g g a o r a n g j a n g k o e r a n g k o e a t h a t i i i j a d a n t i d a b i s a t a h a n h a w a n a f s o e , g a m p a n g k e t a r i k b o e a t b e r d / a l a n s a l a h , b e r t a b e a t k e d j e m , s e r a k a h d a n m e l a k o e k e n k a d j a h a t a n , Djikaioe s o e d a r a - s o e d a r a p ereksa lagi kita o r a n g m a ­ s i n g - m a s i n g p Q e n j a p e r d j a l a n a n h i d o e p , k i t a p o e n m o e s t i m e n g a k k o e , b a h o e a i t o e j a n g d i b i l a n g k a g i - r # n g a n , k a s e n a n g a n , k a p o e a s a n a t a w a k a b e r e e n t o e n g a n j a n g k i t a a l a m k e n , a d a s e d i k i t s e k a l i h k a p a n d i b a n d i n g s a m a k a k e s e l a n , k a t j a p e a n b a d a n d a n p i k i r a n , k a k o e a - tiran. kadjengkelan, k a m e n d o n g k o l a n , k a g o e s a r a n , ka- r o e w e t a r î d a n k a d o e k a ' a n . A m p i r s a b a n h a r i m o e y t J s a d j a a d a a p a - a p a jang bikin pikiran t e r g o n t j a n g , hati koerang senang, b i n g o e n g atawa sangsi. Malah apa

(42)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H .

k a g i r a n g a n a t a w a k a s e n a n g a n j a n g k i t a s o e d a h p e r n a d a p e t , s a b a g i a n s e r i n g b e r b o e n t o e t d e n g e n k a m e n j c ^ s a i a n d a n k a d o e k a ' a n , l a n t a r a n k i t a s o e d a h k e i i r o e b e r t i n d a k a t a w a k e n a d i s e s a t k a n o l e h i t o e m a y a a t a w a i l l u s i e . M a k a d j i k a l o e s a t o a o r a n g j a n g b e i e n b e r a p a

toea moesti meninggal doenia, 'toeiah berarti

ia ter-

lolos lebih siang dari itoe sakean banjak karoe-

wetan jang bakal djadi bagiannja kapan ia hi-

doep teroes

s a m p e

toea.

D j i k a l o e t j a r a n j a m e n o e n - t o e t p e n g h i d o e p a n a d a k o c F a n g b a e k , b a n j a k t o e r o e t i n n a f s o e s e n a k a h d a n k e m a r o e k , j a n g b i k i n i a t e r s e s a t d a n t e r d j e r o e m o e s k a d a l e m k a d j a h a t a n , i t o e k a m a t i a r j h a n j a b i k i n ia t i d a l a n d j o e t k e n i t o e k a d o s a ' a a l e b i h d j a o e , b e r e n t i m e r o n g r o n g d a n m e n d j e n g k e l k e n p a d a

(43)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

f a m i l i e n j a . K a l o e k a l a k o e a n n j a a d a t e r l a l o e d j a h a t , k a - m a t i a n n j a i t o e b i k i n b a n j a k o r a n g t e r b e b a s d a r i g a n g - g o e a n n j a . D j i k a l o e H i t l e r d a n M u s s o l i n i m e n i n g g a l p a d a s a p o e l o e h t a o n j a n g l a l o e , b r a n g k a l i h t i d a s a m p e m o e n t i o e l i n i b i n l j a n a h e i b a t j a r g s e k a r a n g m e n i m p a h d e e n i a !

K a p a n j a n g m e n i n g g a l i t o e a d a s a o r a n g b a e k , b e r - l a k o e b e n e r , m e n j i n t a d a n b e r h a t i m o e r a l i p a d a s a s a -

ma

m a n o e s i a , a p a l a g i j a n g b e r d j a s a a t a w a m e l a k o e k e n b a n j a k k a b a e k a n o e n t o e k o r a n g b a n j a k a t a w a p o e n

pada familienja, inilah moesti dibilang

ia telah alam-

ken satoe penghidoepan jang beroentoeng,

k e r n a

t

« l a h t j i p t a k e n K a r m a b a e k b a g i d i r i n f a , d a n b o e a h n j a j a n g l e z a d ia b a k a l p e t i k d a l e m p e n g h i d o e p a n j a n g

(44)

O E N T O E K J A N Q B E R S E D I H .

a k e n d a t e n g . H a r g a d a r i s a t e e m a n o e s i a b o e k a n

ber-

g a n t o e n g d a r i p a n d j a n g d a n p e n d e k n j a o e s i a , h a n j a

dari

pakerdja'an jang ia telah lakoeken selama

bidoepnja.

O e s i a t i n g g i j a n g d i i i w a t i n d e n g e n t i d a l a k o e k e n a p a - a p a j a n g b e r f a e d a h b a g i l a e n o r a n g , h a ­ n j a m e l o e l o e b o e a t s a m p e k e n t o e d j o e a n k o u w k a t i , a p a ­

lagi

djikaloe penoeh dengen kadjahatan, itöelah

ada sia sia dan menjedihken.

M a k a s a n a k s o e d a r a a l a - w a s o b a t d a r i i t o e o r a n g j a n g m e n i n g g a l k o e t i k a m a -

lih

m o e d a , t i d a h a r o e s i n g e t s a d j a k , a r o e g i a n n j a s e n ­

diri lantaran kailangan familie atawa kawan jang

ter-

tjinta

d a n b e r h a r g a , h a n j a h a r o e s p a n d a n g d a r i f i h a k d a n k a d o e d e e k a n n j a s i m a t i , j a n g s a b e n e r n j a a d a s a / n - pe beroentotng, boeat mana segala

orang jang tjinf«

(45)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

p a d a n j a k a r o e s d j o e g a m e r a s a girang. K a s e d i h a n j a n g b e r d a s a r a t a i i n g e t a n p a d a s i m a t i p o e n j a k a b a e k a a , s a b e t e e i n j a t i m b o e l d a r i piiciran k o u w i c a f i , k e r n a h a r e p b i s a t e r i m a i t o e k a b a e k a n a t a w a d a p e t h i b o e r a n l e b i h

b a n j a k k a p a n ia b i s a h i d o e p s a m p e o e s i a t o e a . K a p a n j a n g m e n i n g g a l i t o e a d a a n a k - a n a k ketjil a t a w a d j e d j a k a d a n g a d i s j a n g b e l o n d e w a s a , k a ' a d a - a n n j a d a l e m k a b a n j a k a n h a l -ada a m p i r s a m a s e p e r t i o t a n g j a n g b a e k , s e b a b a n a k ketjil a t a w a a n a k m o e d a o e m o e m j a belon niengenal k a d o s a ' a n , s e d e n g kasera- k a h a n , k a d e n g k i a n d a n k a b e n l j i a n n j a b e l o n b e r t k a r d a l e m , k e r n a t i d a d i p i k i r m a f e n g , t j o e m a h m o e n t j o e l s a l i w a t a n d a n g a m p a n g l i n j a p k o m b a l i . K a b a n j a k a n a n a k - a n a k ketjil a d a h i d o e p d a l e m l a m o e n a n j a n g l i -

(46)

OBNTOEK JANO BERSEDlH.

f a t n j a s e p e r i i s a t e n g a h m e n g i m p i , h a l m a f i a b i s a k i "

t a o e a n d a ï i k a s o e k a ' a n n j a b o e a t p e r h a t i k e n t j e r i t a - t j « . l"ita d o n g e f t g a n j a n g a d j a i b , s e p e r t i t e n t a n g b i d a d a r i , p e r i , m a l a i k a t , p e n d e k a r j a n g g a g a h b e r a n i d a n s a b a - g i n j a , j a n g k a b a n j a k a n t e r d i r i d a r i f a n t o s i s m e l o e l o e . S a b a g i a t i b e s a r d a r i g a d i s d a n d j e d j a k a j a n g m a s i h b e l o n d e w a s a p o e n a d a k a n d o e o g l e b i h b a n j a k pi­

k i r a n - p i k i r a n b a e k d a n b e r s i h d a r i - p a d a j a n g d j a b a t d a n k o t o r , h a l m a n a b i s a ë i l i a t k a p a n m e n g o e t a r a k e n a n g e n- a n g e n n j a , j a n g m a s k i b o l e h d j a d i a d a b o d o , gendeng, kouwkati. tapi oemoemnja tida djahat atawa k e d j e m s e p e r t i a d a d i k a n d o e n g o l e h o r a n g - o r a n g t o e a j a n g t j e r d i k d a n b e r n a f s o e b e s a r . P i k i r a n n j a b a r o c b c r o b a h k a p a n i a o r a n g s o e d a h m o e l a i a m b i l b a g i a n

(47)

T E N T A N G P E L A D J Â R Â N B U D D H A .

dalem pergoeletan boeat belaken kapentingan diri

sen­

diri, jang bikin hatinja djadi keras, p e r a s t'annja terha- d e p laen orang djadi poentoei, katjerdikannja jang bersifat serakah laioe tîmboel, dan hawa nafsoenja mendesck tambah lama semingkin koeat. Maka anak- anak moeda jang meninggal sabelonnja dewasa

dan

salagi hidoepnja tida perna lakoeken perboeatan ren­

dah jang menjolok m a t a , salaennja dari kenakalan biasa menoeroet natuur atawa watek aseli,

pastilah rohnja di alam aloes aken hidoep lôbih beroentoeng dari-pada orang dewasa jang soedah teriket ke­

ras pada doenia.

Menoeroet katerangan dat:i s o e m ' ber Theosofie, o t a n g jang meninggaJ dalem oesia b e -

lon dewasa dengen

lekas bakal terlahii

kombatl ki

(48)

O E N T O E K J A N G B E R S E D I H .

doenia .

Anak-anak ketjil jang meninggal di bawah oesia sapoeioeh taon ada lebih beroentoeng l a g i kerna ingef- annja jang soeka pada segala d o n g e n g membikin rohnja dengen iantes bisa sampeken „alam dari d o - ngengan," dimana ada penoeh dengen machloek- inachloek adjaib jang menjenangken seperti jang ia sering bajangtn koetika hidoep di doenia Sasoeatoe pikiran atawa lamoenan jang baek dan tida kouwkati, tida perdoeii dari orang toea atawa poen anak ketjil, selaloe ada poenja k a k o e a t a n m e n j i p i a di Alam A l o e s , kaloe sadja orang jang lahirken itoe menaro kaper- tjaja'an s o e n g g o e - s o e n g g o e atas kabenerannja. Dari

sebab anak-anak ketjil gampang pertjaja dankeiarih

(49)

T E N T A N O P E L A D J A R A N B U D D H A .

pada tjerita dari adanja bidadaci dan laen-Iaen seperti jang ditoetoerken dalem dongengan boeat anak-anak

«tawa leiakonnja pendekar-pendekar koeno, maka ma^

rik bisa ketemoein itoe samoea di alam aloes, dimana segala apa jang dipikir lantes berwoedjoet dan itoe woedjoet woedjoet selaloe toeroet apa jang iaorang perentah atawa inginken, dan baroe linjap kapan m a - rika soedah merasa bosen aken ditoekeï poela oleh jang laen.

Begitoelah boeat orang moeda atawa anak ketjil jang pikirannja bersih dan terbebas dari kadosa'an^

kamatian tjoemah bikin marika terpindah

ka

d a l e m

pecghidoepan jang djaoe lebih menjenangken

(^ari-pada dalem doenia.

Marika poenja iboe'-bapat

(50)

O E N T O E K J A N O B E R S E D I H .

saedara-ioedara dan kawan kawan selaloe beräda di da^mpingnja — tjiptaän dari pikirannja sendiri. Marika tida perna merasa kesel atawa kasepian, kerna segala kainginannja »ante« terdjadi. Satoe anak jang lagi beladjar di sekola, bisa teroesken peladjarannja, kerna begitoe lekas ia i n g e t m a o e pergi ka sekola, itoe roemah sekoiaan lengkep sama goeroe-goeroe dan kawan-kawannja lantes tertjipta di hadepannja, dengen ada sedikit perobahan, jaitoe s a n g g o e r o e djadi lebih baek, manis dan sabar dari-pada doeloean koetika 'a beladjar di doenia, dan itoe kawan-kawan samoea toeroetin segala kainginannja. Sabenernja itoe anak t i d a i n s j a f jang dirinja soedah mati, sebab segala apa ada berdjalan seperti biasa, malah djaoe lebih me-

(51)

T E N T A N G P E L A D J A R A N B U D D H A .

/tangken darl-pada doeloe&n Itoelah sebabnja makg Lao T z e dan Jesus paiidang anak keljil ada machloek

jang paling beroentoeng,

Ganggoean dan kasoekeran satoe satoenja jang ia hadepken tjoemah djiksloe familienja di doenia pi.

kirin, sedihin dan langisin padanja. Itoe kadoeka'an heibat timboelken geteran sänget tida enak bagi roh- nja itoe anak dan m e n g g a n g g o e kaberoentoeiigannja di alam aloes. Djoega rohnja 'toe orang toea, saiagi tidoer poelcs, seringkaiih dateng tjari pada anaknja dan kasih oendjoek kadoeka'an, berikoet rangkoelan dan ratapan jang membingoengken, kerna berlaenan djaoe sama apa jang pikirannja sang anek telah

tjiptaken. Djadinja itoe kadoeka'an heibat dari fihak N

(52)

O E N T O E K J A N Q B E R S E D I H

familie atawa sobat jang masih hidoep, i<asoedahan- n]a tjoemah meroegiken pada i<adoea fihak : bagi di- rinja sendiri dan bagi rohnja itoe orang jang meninggal- Demikianlah ada katerangan dari soember Theosofie- Boeat dapet taoe lebih djelas saja poedjiken aken soedara soedara batja boekoe „Penghidoepan di sa- belah sananja Koeboer" jang orang bisa pindjem dari kita poenja bibliotheek.

Djadinja ka'ada'an dari saorang jang meningga|

doenia, apa aken beroentoeng atawa bertjilaka di Alam Aloes, samoea ada bergantoeng atas tjàranja m e n o e n - toet penghidoepan koetika tinggal di doenia, dalem mana tabeat dan pikirannja ada ambil bagian jang paling penting. Saorang jang koetik«i hidoepnja ait?»

(53)

T ENTANG PELADJARAN BUDD H A.

berlakoe bener dan ingetannja bersih, atawa kandoeng angen angen jang boekan kouwkati, lida nanti alamken laan dar! kaberoentoengan. Saorang jang djahat, se­

rakah, kemaroek pada barang doenia, dan biasa t o e - roetin hawa nafsoe rendah, ia poen tida bisa dapetkcn 'aen dari-pada jang haroes djadi bagiannja, tida par- doeli agama apa sadja jang ia anoet atawa Toehan dan Nabi jang mana poen jang ia poedja dan pertjaja.

Maka itoe ada perloe orang perhatiken lebih d o e l o e sampe mengarti betqei soeal k a h i d o e p a n , kerna z o n d e i mengenal pada apa jang sekarang kita lagi hadepin dan djaianin, itoe soeat dari „hari nanti" ada gelap dan membingoengken, dan seringkalth menjesatken, kerna terdiri dari doega-doega'an samar.

(54)

I P E M B E B I A U f A O E . |

" D e n g e n terbitnja ini boei<oe Sam Kauw serie Ka- ^ ânem mai<a d o e a per figa bagian dari lezingen boeat H meringanl<en l<asedihan dari icamatian sekatang soe- * dah selese. Bagian jang achir aken dimoeat dalem w serie Katoedjoeii. dalem mana aken ditoetoerken lagi beberapa katerangan penting. Siapa jang hendak da- petken ini serie sampe lengkep hendaklah kirim p e - senan lebih siang.

B O E K H A N D E L „MOESTIKA"

TJITJÜEROEG (Preanger).

S s s s

s s

s n

s

(55)

N l l i 7 A L A H C A T A L O G U S

d a r i

BOEKHANDEL

BpMOESTIKÄ'*

TJITJ®ER@E© fPreaüg^fïo

Berisi lijst darl nama-nama lang lengkep, kaie- rangan djelas dan barga dari segala boekoe-boekoe

Soeal agama Peladjaran Batin

PhUosolie Peladjaran Sam Kauw

Pêladjaran Buddha Agama Tionghoa

Peladjaran Khang Tjoe Taoisme

Theosofie Pengartian hidoep

Agama Islam Agama Hindoe

llmoe Occult Tjerita Romans

Tjerita Gaib Tooneelstuk,

(56)

Âanvraagbiljet.

Nama Adres

Minta dikirim dengen pertjoemah satoe djiiid Catalogus darî b e e k o e - b o e k o e Peladjaran Buddha dan iaen-laen, kaioearan dari Boekhandel „Moestika."

Tanggal IQ

Potang ini lembarbn, masoehin dalem envelop

(57)

mm uitii PEiimiiiiii raiiim siM km.

D|llld 1: ..Kenapa Doenia Beràda dalem Perang", oleh E E. Power, disalin oleh K- T, H., harga per djilid f 0,08 D|tlld 2 i „Klent&ng Tionghoa dalem Pemandangan Sam Kauw." Bagian /, ditoelis oleh K, T. H., berisi tiga matfem p e m a n d a n g a n , h a r g a ƒ O , / 2 .

Djilid 3 : „Klenteng Tiongho« dalAn Pemandangan Sum Kauwt Bagian II, oleh K- T. H, berisi tiga matjem peman­

dangan jang menarik, harga f 0,16

Dillld 4 : ..Oentoek Marika jang masih Tetep Menghargain Sum Kauw atawa Agama Tionghoa" olehK.T.H. harga f 0,20-

DIIlid 5, 6, 7 : „Oentoek Marika Jang bersedih lantaran kamatian orang Jang ditjinta," oleh K- T. H . Harga per djilid tjttmah f 0,12. Tiga djilid tamat f 0,36,

BOEKMANDEL „MOESTIKA"

(58)

Aanvraagbiljet.

Nama Adres

Minta dikirim b o e k o e Sam Kauw Serje N o

saban matjem djilid

totaal - djilid.

_ . soedak dikirim per postwissel

" ' koLeh tagi bersama oewang abonnement

Tanggal 19

T foret apa Jang tida perloe.

Pjtang ini ieiniaraii, masetkin dalem, envelop ttrboeka, p a k i

(59)

3 3 ^ r

|icii*ieiieiieneiwiiioiiei»ttOMe«ie«iotie«»S8ioiie< losieiiof a

I

Djikaloe apa jang dibitjaraken dalem ini b o e k o e a d a

j

ö j a n g p e m b a t j a m e r a s a k o e r a n g d j e l a s , a t a w a i n g i n d i - g

« terangkeri lebih djao«, boleh madjoeken perfanjaän pa- S R da Redactie M o e s t i k a D h a r m a , Tjitioerocg. jang nanti g 5 t j o b a rhemberi katerangan atas segala soeal jang ber- j X h o e b o e n g dengen Sam Kauw, dalem itoe maandb ad. J

R 5

OiOltSIICtJOIieMOl JSISOMOIK»lÖI>OllOMO»l«ie8IOI»OIICIIOIieiO

(60)

TYP, DRUKKERIJ .„MOE5TIKA" TJITJOEROEG.

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

a) segala burgerlijke zaken, jang harganja koerang dari f 20, djika si pendawa ada anaq boemi atawa orang jang disama- kan dengan anaq boemi dan si terdawa ada anaq boemi betoel.

bahoewa betoel savja ada sewah 100 baoe tegallan dari B selagi dia masih idoep dengan djandji bajar f 75 sewah erfpacht dalem satoe taon tetapi saija menjangkal ada oetang pada

Diikaloe itoe djawaban tiada maoe di moeat, katjoewali djika boleh dimintaken bajaran, maka ija dihoekoem denda dari ƒ 50 sampe f 500 dengan toetoep boei, dari (i hari sampè 3

koentji tiroewan, koentji palsoe, koentji ohahan, atawa koentji jang tida di tentoeken oleh jang poenja, atawa oleh jang sewa atawa oleh jang pegang roema makan, atawa oleh

Dengan djalan palsoe memboeat atau memalsoekan — atau soerat jang boleh djadi peng- ganti —, soerat keselamatan, soerat perintah berdjalan atau soerat jang diberikan

Oléh sebab dalam bermatjam-matjam peroesahaan, lebih-lebih dionderneming, kerap kali perloe membawa lebih dari empat orang koeli dalam tempat moeatan vrachtauto, maka pembesar jang

Djangan takoet bilang „Soengkan (tiada soeka)&#34; pada orang jang minta kita minoem bersama-sama ianja, lebi lagi kaloe orang itoe tida dikenal betoel oleh

Tida di doega sekali kepalanja itoe orang-orang soeda di kedja terpisa dari badannja, kemodian Tjwa Hoe- djin dan doea anaknja di bikin habis djiwanja, melainken