Deze fIlm is beschikbaar gesteld door het KITLV, uitsluitend op voorwaarde dat noch het geheel noch delen worden gereproduceerd zonder toestemming van het KITLV. Dit behoudt zich het recht voor een vergoeding te berekenen voor reproductie.
Indien op het originele materiaal auteursrecht rust, dient men voor reproductiedoeleinden eveneens toestemming te vragen aan de houders van dit auteursrecht.
Toestemming voor reproductie dient men schriftelij k aan te vragen.
This film is supplied by the KlTL V only on condition that neither it nor part of it is further reproduced without first obtaining the permission of the KlTL V which reserves the right to make a charge for such reproduction. If the material filmed is itself in copyright, the permission of the owners of that copyright will also be required for such reproduction.
Application for permission to reproduce should be made in writing, giving details of the proposed reproduction.
SIGNATUUR
M CROVORM:
SHELF NUMBER MICROFORM:
MMETA 0052
TWAALF SOENDANEESCHE EN JAVAANSCHE SPROOKJES.
TWAALF
Soendaneesche en Javaansche Sprookjes
AAN HOLLANDSCHE KINDEREN NAVERTELD
DOOR
B. ALKEMA,
Leeraar aan de Middelbare Koloniale Landbouwschool te Deventor •
,.
. . ®
AMSTERDAM - J. H. OE BUSSY - 1919.
INHOUD.
Hoold
tu".
1. I .\TOE EN Kl DOEA, DE EEN!:: E UE TWEE!: •
11. 1IOE B.-\Ll EEN EIL.\ 0 WE1W
111. 11 E UE T.\,'GKOE!:U N PR,\IIOI~ ~TSTOND
1 V, KASON 0, DE • EGENI ' , • . ,', DE lIAAN \'AN PA:-';OJI L.\I{.\!'
I. lIET ·TlEFKINIJ.
,'11. KI UE EK, f)E PEL'IlTVA,\lWI(;L
,'liL " /\N EEN ~l \(;EREN B 'FFEI. E:-- H,:-- ~1.\I,E1U~ TIJ(;JcR
IX, DUW 'I K " ,
X, DE ,\.\l' EN UE ~(,1J ILOl' IJ,
. 'I. DE i\R~IE Ik~I.\N(;
XII. NJ I BUEN0S0E, HET }0N 'STE Zl,;SJE .
Blad ••
7
1U
2l
91
I e 0:-., 1 V. \. CII X I went 'lI met toest 1I1111ing' der I' ·dil ·ti . na, ert hl l1aa I' de Mcdctleclin ' 11 ,'au 't ·ocT"land..,I.:h Zelldiug-'cuoots 'hap, 1" P 'dievdijk jaarg. 2~
blaclz, ,3°; jaarg. 4- hladz. 20.- cn jaarg. -t( hladz, 1 5,
D~ No'. T, VI, \'1
r.
VnT, 1. r, X CII XII ziju liavcrteld liaal' d 'u .. t'II<1a-uceschl'n teksl \'all "Pariboga,1) vijf clilwintig .'ocl1c1ancch·'-pl'ookj ' , \cr- zalllel<.l door C. ,\, PLEYTE,
~ {l1Z lJZ~lle
Jeugd/ge Lezers eJt L ezeressell.
I [i rbij k 111 il- tot met een twaalftal sprookj s van So ndall 'Z 'Il
cn Javanen. Ik hcb zc w I ecn: vertelll aan [lollalldschc killllcrcn
CIl dacht: Wie wect, of velen van onz Jongens 11 m 'ISJ s 't ni t PI' ttig zouden vinden, die sprookj s ook c I1S t lcz 11. T n heh ik I)'cvraao'd
h • .., aan mijnheer IIE Bl'S. '\', of hij cr cnkel . wilde <lntkk 11.
i\Iijnheer IlE lk~w was daartoe b loci I cn zo zict ere I":> dez sprookjes nu vo r Ik heb SOIl1 111 IO'C ..., woor len voor C verklaard, maar 't kan zijn, dat gc nog wel enkele tegenkomt, di gc niet b grijpt 11 waar- van ge de verklaring ook nict kUilt vragen aan menschen uit wc
OtncY ~ vuw. .... SchriJ'C me dan maar ens en " rt I me dan 111 te '11, ho ge Ic sprookjes vindt. In dc cerste plaat· antwoord il- r da n en als ge dc sprookjes mooi inclt, wil ik cr 0 k lat I' nog' ,""cl graag' wcer enkele vcrteIl n; ge III ct \\. ten, er zijn I' 0, zo vc I! L' S lilt
met pleizicr en dcnk met liefde aan l \V bruinc makkertj . in 't land vcr ovcr tie lec: "Tt-opisch Nederland."
B .. \LKE IA.
AI'ELU (' , Februari 1 SI 19.
Ki Satoe en Ki Doea, Eén en Twee.
I
N oude tijden waren cr eens twe '0 11 laneesche jonge Illall tlell ; de eene heette Ki atoe en ti andere heette Ki Do a.Beiden waren o'elast door hunne ouders naar een verg leg n stad, de stad Roem (Konstantinopel), te reizen, m daar in ti 11 godsdienst hunner vaderen, ti. i. ti Mohammedaanseh , onder\\" zen te worden. Een school, waar dat onderwijs wordt geg en, heet pa,'antr'·n.
Toen zij elkander p weg- ontm ctten. vroeg Ki ,'at aan Ki Doea: ,Hoe heet je en waar ga je he n?" Ki ato antwo nl 1 :
"Mijn naam is Ki . atoe (Eén) n ik b n d or mijn vader gezond n naar ie stad Roem, om llaar in len godsdienst t word nonderwezen.
"lloe heet jij en waar ga jij heen?" Ki 0 a ant\\'o rdde: " I ijll
"naam is Ki Doea" (Twee) en ik ben ook door mijn vad r l'>ezondell
"naar Rem, om daar in den go Isdienst te worden on lerwezen. Laten
"we makkers zijn en samen reizen. Wc dec\en dan ook 'am n wat
"onze vaders on' hebben geu-even als t erk st op den w gil.
Ki ' atoe, die van zijn vader ti n gulden had o-ckreg n, vond dez 'I) vourslag zeer g- cl en ~af al zijn geld aan Ki ] 0 a, waarna zij am I) op weg togen. Eerst maaktcn zij h t geki all Ki ,'atoe op; maar toen nu de b lIrt kwam aan Ki Doea, om 'lan zijn makker 0 k van
het zijne me e te deelen, wilde hij laarvan ni ts wet n.
Ki atoe zeide: ., Maar dat is gemcen! We waren t eh ov re n-
"gekomen, dat we alles samen zouden dec\en? Ik heb zoo' n hon,F r,
"toe geef mij wat te eten".
7
Ki l)oea antwoordde: ,Zeur maar nict; ik hcb nicts meer: ik
"kan je dus ook nicts geven".
Doch Ki 'atoe hatl wo'n hOlwcr, dat hij nict ophield cten tc vrau'cll aan zijn makker.
Eindelijk zeide dcze: ,Ik heb één 'nce brood; die kUil je van mc
"koopcn, maar Ie prijs i, heel hoog. Je moet er een van je 00 'en
"voor b talen".
Ki atoe antwoordde: ,,'t Kan mc niet schelen, geef op, want ik wil cten".
Toen stak Ki Doea hcm CCn 0 !! ~ uit. Ki Satoc krec1:> n' een snec brood n daar IJ wandelden zij verder.
Ki ,'atoc at nict meer in Liri dagen, maar t en wcrd zijn honger wccr zoo sterk, dat hij het niet langer uithield en aan Ki Doea vroeg h m wccr wat t eten t <reven.
Ki J)oea ontkende nu niet eten te hcbben, maar zeide: 11 oed, .. als je mij je andere oog- ook laat uitsteken, kan je 110;' een snee
"I r od krijgen".
o r honger gedreven moe 't Ki atoe wel toclrcven en de wreede I ï Doea stak nu ok zijn andere oog uit, waardoor Ki atoc geheel blind werd.
Ki Sa toe
dil e n stok g- grepen \\'cru,
werd IllI gel iel do I" Ki D ea, die het ecne eind vasthield, tcrwijl het andere cindc door Ki Satoe
Zoo trokk 11 ze geruimen tijll verder.
] aarna wcrJ Ki ~at e do reen gewcldiO'cn dorst (yekweld.
" eer mij t ch wat te drinkcn," Z 0 smcekte hij I'i 1 oca Maar dcze élntwoordd': ,,\ raag nict om drinken; er is hier immers o-een
"water. W I is r een put, maar die is erg die] en ik heb niets om
"cr 111 ue te putten".
Doch Ki . 'atoe klaag-de al maar door over dorst.
r
at leg n Ki I>oca te erv In enhijzeidc: ,,"eefmijjegol"del".Ki 'ato ' maakt zijll g'ord ,l i s en gaf di n aan zijn makk 1', dic hem daarop vast b nd aan ti 'n zijn n. ) cn ccncn g-ordel bond hij Ki atoe
om den middel, len and ren gebruikte hij om hem in dcn put te laten afzakken.
Toen Ki atoe bcne(len in den pilt was g-ekomen, liet hij hem los en ging alleen verder, zijn makker, van wicn hij Ol end , dat hij
\' rdronken was, aan di ns lot ovcrlatcnd ..
Bencdcil in den put gel'omen tasttc vond een spelonk, waarin hij neerhllrkte.
t en hij in zijnc nabijheid ho rde praten:
Ki Satoe om zich he n en Ilij zat cr n 0' maar even,
Een kaboutermannetje sprak met zijn vrouw.
Ki at e kon ze woord v or \V nl verstaan. Eigenlijk was I spelonk, waarin hij verscholen was, lle woonplaats van h t kleine paar, Ki at e knooptc goed in zijn 0 r wat zij zeiden, want hij bemerkte direct, dat hunnc woordcn voor hem an 't grootste belang waren. I e vrouw roeg n,l.: .. Waarom verliezen \rC het nooit als .,we vechten?" De man antw orddc: "Da'u" hebb n we immcrs e 11
"mijdel oor? .'\Is ons Ico' r verslagen is, slacht n \\'c nuks een zwart .. kat en al de verslagenen staan weer op."
Ki atoe drukte zich nauwer t gcn ti n wand van de spelonk en luisterde met alle aandacht.
De vrOltW van d n kabouter vro g: ,,' \ Is iemand g n Ten
"heeft hoe wordt hij gen zcn ?" )p di vraag luist nlc Ki 'atoe a'ls met zeven paar or n. H t kaboutermannetje alltwoorcld: "I al is
"eenvoudig gcnocg. Zoo icmand moet een blad llukk n van cl n boom sinO'awereno' genaamd, het fiJ'n wriiven tllsschcn ziJ'!1 hand n
" .. b ...., J
"en 't daarna op zijn ooo'cn strijken. tellirr ziet hij Ian w cr." j, i atoe was wat blij, tocn hij dit hoord , maar hij had nog g en tijd zich over 't gehoorde te verblijden of ree Is sprak 'l vrouwtje wecr en vroeg: "lloe is het, zijn de schatten, die erb rgen zijn in cl
"hoofdpoort van de stad Roem daar nog en hoe kan men zc welynemen ?"
e kabouter antwoorddc: " ok dat is gemakkelijk g neg."
"Je Ol et een zwarten hon 1 slachten en als je hem g slacht hebt,
"Zie J stellig alle cl schatt n, die daar vcrl orgcn zijn: ' ti I, jlil 'cr,
9
,.ju'\; eelen, briljanten en allerlei meubels zooals stoelen met gouden rand n tafels met zilv r afgezet en nog v el meer; ook allerlei
" ,
"scho ne zij len stof~ n indt men daar' '.
Toen Ki ,atoe dit alles geh orel had, gebeurde het, dat er een hertje kwam 0111 te putten. De mmer stootte hem t gen den rug.
Fluks pakte Ki 'atoe dien I eet en ginu ' er 1 zitten. e man die putt, was t 1\ h.oogs te erwonderd ov r Ie zwaarte van d n emmer.
llij kon hem bijna niet omhoog hijschen. Eit1llelijk had hij h m bov n aan den rand. Tot zijn gr ote verbazing zat er een m nsch in d n emmer en nocr w 1 iemand, die blind was. e boer schrok
l:>
natllurliJ'k ,reweldio- en vroeg verbaasd: "Hoe, een mensch! Zeo'
:-. I':>
.. eens vriend, wat voor iemand ben je? Ben je g k of ben je wel bij .. J verstand?"
Ki Sat e ant\\' ordde: ,.Heb medelijden met me; ik b ne n blind ; ik wilde drink n n stortte to \l voorov I' in d n pul."
De man, di h m had I g haaltl, was nu vol de mis en zeide:
"kilsihan (och arm ,ga maar Ol naar mijn huis".
:\1aar dat wilde Ki . 'at e ni t. lI ij zeide, dat hij zich schaamde
('11 vroeg' hem all en maar te brengen
il~
cl s hadu\\' van een boom.D ' bo r vold cd aan zijn \. rz ek en bracht hem onder een ti r naastbijzijnd ' ho men; daar Ie de hij hem neer.
T n cl h er weg was, kroop Ki :atoe naar den stam, dien hij al tasten le, omvatte. Heel vO rzichtig klom hij in den boom. Wie
weet, zoo lacht hij, is deze b 111 niet e n singawereng. Hij plukte e n blad, wreef het fijn tllsschen zijn handen n streek het daarna
p zijn 0 gen.
, wonder, hij zag w er venals voorh en! Zijn oogen waren teruO'gek men.
Gauw pI likte hij eenige bladeren, stak ze in zijn zak en liet zich t en uit den boom glijdel . ;c kunt ti orstellen hoe blijde hij was!
II ij danste van vreugd n nep al maar: "gelukkig, gelukkig, ik ben
.. W I' hersteld."
I har0l' gin" hij op \\' g, al b <.l ·1 nd hij slo g ge n enk 1
10
waroeng I) ver; hier bedelde hij wat rijst, daar een pisang, gin is wat water; elders vr eg hij len nacht te III gen doorbreng n n z kwam hij na een lange reis aan een d r p orten van dc stad R m.
Daar zag hij Ki Doea terllg', bezig met h ut te dragen.
Ki atoe bedelde ook hier om wat hiJ' noodiu h had en rustte daarop uit van zijn langen tocht in een waroeng, dicht bij II poort.
't Was er (fewclclig druk en Ic menschen krioelden daar door elkander. Ki Satoe verbaasde zieh daarover zeer n roeg aan den eigenaar van d waroen"', \\'at toch d reden \ 'as van al die drukt .
" ", zeide de waroengh lid r, "lat zal dez man l w I vertellen"
en hij wees op iemand, ",ien h t aan te zien was, lat hij en di naar was van den Koning.
Deze vertelde tocn het volgen le aan Ki . at e:
"De Koning van Roem heeft een eeniu-e dochter, een b c1dschoone
"prinses. laar helaas, zij is blind en niemand kan haar van har
"blindheid genezen. e Koning heeft schatten ten koste gcl cyd aan
"de kna ste gence h eren, maar niemand heeft 't I' cht medicijn
"kunnen vind n. \1 h eft Z. l\L mij gela.'t iemand t zO k n, die
"toch nog eens willeproeven, de blinde ziend te Illak n. \, i .11
.. 't mocht ge1ukk n, zal als loon d s K nings
.
cl chter tot vro\l\ kriJ',,· ~ 'Il"cn hem als Konin2' ~7 van deze stad opvohTell. b l\laar de Konilw ~
"wil niet weet' pnieuw in zijn h op b drog n w rd 11. Daarom, wi .
"meent de prinses te kunnen g nezen, maar h t ten slOlt niet kan,
"zal ge 10 d worden, P eds v rschillende lokt ren hebben hllnne
"pogingen met d 11 do d moet n bek pen."
" ", z i Ki 'at , .,is 't anders niet, nu, clan wil ik des Koning's .,dochter ()'enezen en vorst van deze stad w rden."
Toen de waroenghouder deze woord n hoorde, zei Ie hij: ,,11001'
"eens vriendje, je spreekt al t oncl ordachte woonl 11; maar wat kan
"men van iemand met jouw uiterlijk kanders el'\\'acht 11 ."
I) '-en waroen t is een winkeltjc W:1:1r lIlen ;lllcrlci '\'n kan koopcn '11 lc:\'cns'
hcrller~ \'oor den nacht kan vinden.
11
~laar de dienaar les Konin;s was blijde weer iemand lf vonden te hebben, die wilde beproeven, zijn jonge meestere te
help~n,
en hijvoegde Icn waroenghouder toe: "lloor eens, je moolYt niemand om
"zijn uit rIUk geringschatten" n tot Ki Satoe zeide hij: "Kom mee,
"Auks naar den Koning!"
T cn z den K ning nadcr tcn, riep deze al uit de vert zijn dienaar te: "Wat breng j mc daar vo reen ker I!" .. Tet w
"welnemen ire, antwoordde dc dicnaar, delc 111'ln bcwecrt llar
"Hoogheid de Prinse te kllnnen gene7.en."
De Koning zeide tot Ki ,atoe: "Weet wat je duct vriend als ,,'t je niet gelukt de prinses te herstellen, b n jc cen kind des dO;ds,"
Doch Ki, Satoe was, i 1,1 't !{cheel niet bang, noch \'oor dcn Koning,- noch voor dl ns bedreigIllgen. I lij hurkte voor hem n der cn zeide:
" t Is gocd irc, als het er toe komen moet, do d mij maar,"
De K nilw , .. :elastte daar p Ie 1 rinses te genczcn, zonder lat d:,ze . te~)"en wO rdig was. I lij mecnd , dat het voldoende zou zijn, als 1 ... 1 • atoe si chts een tooversprcllk lIittc, Maar <.Iaartoe was deze niet her id. II ij ischtc, dat de prins s voor hcm crebracht zou worden.
Tocn riep de va Ier zijn dochter. Fluks nam Ki
'~toe
een paar bla leren van den incrawerengbo m; wreef zc fijn tusschcn zijn handen cn streck zc daarna op dogen van de prinses.Nauw lijks was dat g heUl-I, of op 't zelfd oog- nblik I-on de hooge pat i ':nte zien.
.. Ta n de K,~nin:.; dat zag,. was hij buiten zichzelf van blijdschap.
I11J omhcl. d kl at e en ncp al maar: ,," el, wel, wat ben ik .,:.;e1l1kkig, wat ben ik gelukkig, nu heb ik een jcugdiO'en scho nzoon."
To n. l~ij van zijn eerste vrellgd 'yat bek men was, riep hij zijn eerst n mll1lster en beval dez 11: "Maak gauw alles gereed voor een
,,~cst." lJa,arna pas vr eer hij aan Ki atoe: "Maar wie ben je eigenlijk;
"ho heet Je, van waar k Ol je en waarto kwam je hier in de stad ?"
Ki atoe antwo relde: ., :\lijn naam i Ki atoe; ik kom van de
" I sa oe antara en mijn plan was om hier onderwijs te zoeken in
,. I n godsdicnst."
12
De l' oninlY antwo Jrd<.l : " aar kan nu ni ts an komen; je
"m et nu hier Koning worden en huwen met de prinses' vandaag
"én morgen zullel1 wc vroolijk fcest vierell .. "
clarop gelastte hij zijn eersten minister alles in O'er eclh itl te brengen voor 't feest, 't Was c n 'chitt rend bruiloft. di er gevi rd wer 1 cn van alle kanten W rdcn o'eschenk 11 gebracht: rijst, kipp 11,
vruchten, geld, kleercn, ieder wil I me helpen hct fe st Z 0 vroolijk mogelijk te doen zijn.
Toen de ol'lliloft achter ti 11 rllg WilS roeO" ti j ng vorst aan den Koning: "lIeer, van \Vi 1\ is IlU dez stad Roem?' De oude Koning antw ordde: ,,\'1' ger was ZIJ an 111 IJ. maar IlU is zij h t
"eigendom van l mijn zoon
r'
"Dat wist ik reeds lang," flntwo rdde dez . "Feit lijk was zij
"vroeger ook al van mij. ) k h b daarvoor het bewijs, want er IS
"zeer veel geld en g ed van mij in deze stad."
De ude!' ning- was ov I' d ze \\'oonlen zeer verbaasd n zette en erg- ongeloovig gezicht.
l\-laar Ki Satoe zcide: .. \\' Inu, als l' m ni t gclo ft, laten \\ 't .. morgen nd rzoeken."
Dcn volg .IH.1 n mor')" n sla htte hij , 11 Z\\'lI·ten hond en daarna wist hij ti plaats, waar all s hattclI, waarvan h t kal out rmannetj gesp" k n had, war n ver! org n. 1 [ij haalde zc \'oor I n dag en toon Ic' ze aan den K, ning, dic nu n .t!.- meer v roaa"d was n nog trotschcr was p zijn sch nzoon dan vrocg- r.
lle schoonc goedercn, die in d h fdpo rl war 1\ v rb 1'0' 11 n.1. stOeICIl, tafels, Ie likantcn, gOlld, zilv r, jllweelen, edelg st enten, zijden klecdcrell, 11111ziekinstrul11 nten, ni t mindcr dan acht st 1 g'O ngs, allerlei prachtige wap 11 .11 n l-rijgs oonaden \\' ('(I n 0 rg- I \"acht
't I ' naar pa IS.
p zek I' n dag ging de jong' \. )rst ll1 l 71Jn s IHJon vrotl\\' naar den tllin om blo m n tc plukk Il.
\ an uit dien tuin zag hij op dcn gr ten wcg- cn laar mld ·te hij Ki D ea, b zig met hout tc drag n.
13
2
or, t riep en page en woel">: ,Zie je dien man .7.Ig" met
"hollt lrag n? Ilo h 'ct hij <.:n \'an\\aar komt hij?"
e pag- ant\\'o rdde: "ïr, die man heet Ki ea, hij is
"holltdrag' r n vcr Ii nt daarmede zijn br 0 l."
D vorst g .Ia ... ttc daarop Ki 0 a t n> IJ n; hij li t h m naai' 't pal is hl' ng n n rijk lijk onthalen.
~adat Ki oca zich te goed b laan had vro g hem de vorst:
"Vanwaar kom J en hoe h et je ?"
Ki oea boog en antw ortlcle: ,,11 er, ik heet Ki 1) ca en
"ik kom uit de lesa 0 santara ; ik ~ ilcJe hier schoolo'aan I"> m
"onderwez n te \\' rd n III den 'odsdicnst, maar, daar ik CYeen
"vuld enden Iceftocht heh, 1110 t i l ' met houtdrag n mijn bro cl
"v r lienen."
1'0 n gelastte de v r t zijn eel'sten minister: " 'eef dez n man
"e n huis en meubel n en wat hij vcrd r nodig he ft. Is hij wenscht
.. te tI' uwen, zoek lan een VI' 11\\' voor hem en veef :-. hem per maanu .. driehond nl rijksdaalders."
Iri I oea was buit n zich z Iv . \'an blijdsche p. Ilij liet zich alLs welg- vallen; hij kr g en ze -r schoon 111 isje tot VI' IIW; hij had 11
g'root aantal h di nd 'n n elk 'n dag ontving hij talrijke g'ast n \ll t wie hij zich vermaakt"
T n dit 1 v nt je een maand on,::: \'e 'I' geduurd had, was hij het al wat moe n hij vroeg zich z kcn af: "Maar waarom doet de
"K ning mij t ch zoo\'eel goed?"
I lij wille gaarn - ti red 'n daarvan welen n beslot die aan dcn Koning te vrag n.
Ilij naderde den )' ning- eerbiedig en vroeg: ,.' Ire, waaraan hel ,. ik het toch te danken, dat l' mij zoo cel g cd do t? acht en dag-
"VI' ag ik me z lvcn af, wat daarvan d r cl n mag zijn."
D K ning glimlachte 11 antwo rtld': "Maak je daarover niet
"Ill eilijk Ki ea; lat is \lil eenmaal je de I; ik ontferm mij gaame
"over vreemdelingen."
Ki ))ora I.. enl daan p naar huis t ,rug, Illaar was met h t
1·1
ant\\'oonl van cl \l K ning niet tevr den. EIken da~ gtng hij weer
lot II 'n v rsl lllet dez -lfde raag all laarcven.
adat hij reeds acht malen deze vraag aan den KonillCY had gedaan, zeide ti vorst: , Wel nu K i I a, als je 't dan ",ilt weten, ik
"h n Ki ato, wien je de ogen h bt uitgestoken n di n je in den
Illlt hebt creWOr!1 11," Ki Do a b ~ h t ho flt en s haamll zich
,,["'" h '-.J
di p. I e vor't ervolgde: "In d n put trof ik kabout rmanlletj>s aan;
"dientcncyevolge ben ik hersteld n ben ik K nillg g w rd n en
"daarenboven zeer rijk." Ki Doea bo g no?, meer h t h ofd in smart en schaamte, en na eenigen tijd nam hij afscheid van den vorst.
Thuisgek Ol n, dacht hij dag n nacht over 't g hoord na n tcn slotte wcrd hij zeer naijverig: op ti n K ning. 11 ij z id I ij zich zelven : "W cl, als iemand die blind is zi nde kan \\' I'll n, dan kan
"ik toch minstens wcl 7.00 rijk \\" rin als hij."
Ki 0 a (I'af ni M t meer m ziJ'n huis en 2' ed; !!'af ni t meer 111
01' " ,
zijn vrouw f zijn vrienden maar hij tr k tie IJ rt lIit n ging- naar den put, waarin hij zich 7. If n ti rstorttc. Tauw lijks op ti n bod m van tI n put aang k m n, vond hij de sp lonk van de J'ab IItermannetj ,s. llij boog zich en luist 'rde naar 't g ,prek van 't kaboutermann tj met diens vrouw. I ze riep: .. Kijk!" To n z id d vrouw: "W('cs niet zoo onv orzichtig! IIoe ook, I' mo t \'1'0 g- I'
"een mensch u' \\' st zijn di ons in 't v rb rg n he ft afg- luisterd;
.. daarclo r zijn onze medicijn n op en onz goed r n w ~X raakt.
.. .Ia 't rllikt hi!':r weer naar mensch n; waarlijk, daar zit er n lil Daar p W rd Ki Do a tl r man n vro\l\v 'a.m l\ aan~e\'allen, h cn n weer g schud, neergekwakt n op di n ig-cn stond do 19 :Iagen.
Ki Sa toe echter verh u~d zich in g stadigen \Veist. nd n gr ten rijk 1 111, door gelat nheid en rl1sting.
I nclerdaad: 't is, zooals de 0 ndan zen z('~g' n:)) bambo tamiang str ng It zich om de been 1\ all WIC '/ \\-·iJ afkapl en, lal wil Z 'gO' n, di 't kwaad do t, wordt door 't kwade zelf gestraft. "Wi h dri g lijk
.. hand It j g ns d , \'orst.n vindt sl.llig zijn verg'llding."
15
11.
Hoe Bali een eiland werd.
I
N verondc tijden wa cr op Java e 11 k ninkrijk, dat den naam dr eg van Kediri en waarvan en dcr koningen "radja, (d.i. koning) n;k" spreek uit Boko) heette.nel r eliens regeering leefde er e n man, wiens naam Sadi l\lantra was. acli :\Iantra n zijn vrouw war .n heel rijk en hadcl n aan aardsch O'enietingen schijn aar geen gebrek. aarenboven was hij I' om.
Zijn godsdienst was cl Brahmaansche n hij behoorde tot den meest geëerden stand on Ier zijn v Ik, n.1. len tand der priesters, of der Brahmanen. Doch h e geëerd en herijk Sadi 1\1antra ok was, hij had één groot verdriet. K n dat verdriet worden wecrg nomen, dan z u hij cl. arv or al zijn g 11 gaarne gev n. llij bad dag lijks tot d dèwa's. de goden, om toch rbarming met hem te hebben, maar tot h den hadden zij hem niet erho rd.
adi ~Ianlra n zijn vrouw n.1. hadden O'een kinderen en daar zij al vrij oud waren, beO'onnen zij de h op te verliezcn, ze it te zullen krijgen.
icht bij hun huis had len ze en poera, een t mp I, gebouwd.
Dagelijkc; ging Sadi Mantra cr heen, bracht Cl' zijn offers in wierook n vrucht n n zeide on 1 r h t luiden an zijn bidschcl zijn mantra' , (1 fzangen aan d go en) op, maar 't was t t heel 11 all s tevergeefs.
indelijk verh or e de ppergod, de Maha èwa (grootc god) ok wel Batara Goeroe (de 1100b tIeermeester geh eten, zijn
verzuchten: . 'adi Mantra en zijn vrollw kre;:,en een zoontje, dat ZIJ den naam rraven van Manik Kan~kèran.
I:> '
De kleine Kangk ran groeide zeer voorspocdlg op, maar daar hij een eenig'st kindje was wiens u en;
ze~r
dolm~.t l~cm ~~aren,
W rd hij aan alle kanten verwend. llij kreeg In alles zIJn ZIl1; hij werd nooit erboden; hij regeerlle het geheele ouderlijke huis.
Zoo werd het "eenigst" kind c n "bedorven" kind.
Toen Kangk' ran gru t geworden was, was hij en sI chle jonge man. II ij I· mie
~ecn
grootcr genot, dan mct zijn vechthaan naar de cl I'pen in de bllurt te~"aan
n dez n te lat Jl vechten tegen de hanen van zijn makkers. Daarbij \\'enl dan g \\' d, wie van de han n'tgevec~lL
zou winnen. Maar ook in de slechte kunst an dobbelen l1\untt Manlk Kanakèran uit, Gansche
da~en
cn nachten do belde hij 1001', en in 't cind ha(l hij zóóveel schulden gemaakt, dat al 't g- ld \'all zijn vad r niet oldo mie was om zc te betalen.Hoe be Iroefd was Sadi fantra om 't gedrag van zijn zoon!
~
Ioe schaamde de udc man zich, nu hij in stede van een rijk man t zIJn, en arme bero id ader was, ni.t in staat zijn sch\llden te b talen.Maar er was misschien toch nog l1itkomst te indcn. \'cr, heel ver in 't Oosten van het land, was ecn groote, hooge berg, d Goenocng" Agoeng, J ie beru' wa' daar ni t altijd crew eest. or-
SpI' nk lijk was hij de tOj) van een J\o~' veel hoo:" re~ bero', de enoeng'
~Iaha
-:\Icr e, natara ocroe had den top van hen berg aftyen men en hem naar 't verre osten v rplaatst. e noeng \goeng was hol van binnen, Een groote krater op den t p van den b rg wa de ino'al1O" tot het inwendige, dat g he 1 v I was mct g lIlI en edel,:-, stcenten.D~ il~(>'anrr
wenl b waakt door een gr oten draak, de Naga (draak Bas ekih, /') :l niemand ermo ht cl n berg te naderen, n g m,inder in den krater af te talen, z n Ier toestemming- van den Naga. adl lan tra1 1 I k t t tI 1\ <Iraak te t!aan n hem om
nll was 0l> c g.l ac \t g ' o m e n , ' ~
zoo\'ee1 g hl t \'rag 11, als no tlig ",as, om I s hllld \l an 1. nik I·angk 'rail t betal n.
I ï
Met zijn bi lschel bij zich, t og hij p weg en na dao-en v 1'-
moeiend wandelen kwam hij aan bij den berg.
Ilij steeg op naar den top en daar v,,-ist hij door 't opzeg )-en van zijne lofzangen geh or bij den llraak te erkrijo- 11. 1'0 n leze zijn verzoek had aangehoord, schudde hij niaar eve\l 111 t zijn !>taart n terst nd ielen enige an zijn schuLL n in len vorm vall paarlen n juweel 11 op den grond. adi lantra raapte ze verh utrd p n spoedde zich naar I ediri, naar zijn huis.
Eer hij de schulden van zijn zoon 1 etaalde dwong hij ti zen de bel fte af, nooit n oit meer t zullen d Lbelen f zich m t hanen- gevechten te ZlIllen afge n.
Daarop betaalde hij alle schulden en hi ld Ilog zoo veel over, dat hij weer een rijk man genoemtl kon worden.
Ilelaas, ;Vranik Kangk ran v rhrak sp edig zijn belofte en ti Gbel I weer al met verme rdcl' len hartstocht. 11 t duurde maar korten tijd en weer was de ad r meer dan arm, n weer waren d speelschulden van den zoon reusachtig gro t.
Toen beslot de vader in zijn no ti n g eens \laar de Taga IJasoekih te reizen en nog eens di 'I\S lulp in tc ro pen. J)e Naga was 0 klitmaal bcreid 0111 te h 'lp 11, maar zeidc, dat hij vo r ecn derden k er niet z u te ind 1\ zijn.
elukkig- met zijn buit, kwam Sadi :\Iantra weer in Kediri aan.
i\ieuwe b lof ten werd n d n z n a(!;cv rgd. lleilig-e ed n ;ezwor n, dat hij nu ze r Z' - r n oit mc r zou do bb I Ilo
Maar ilaci, even lremakk<.:IiJ·k als de beloften w relen af eleo-d b ,
even gemakkelijk w rden ze verg-et n _ Binnen nkel maanden war n de <raven van Naga 13asoekih erbrast n d schl1ld cl ' vad rs 0Tooter dan 0 it tc oren.
I eze wcigerde voor dc derde maal hulp t vragen en h e (ok de ntaanl z n pleitte bij zijn vader, opdat dezc voor hem nog eens
ZOII gaan, Ie oude l11~n bleef nvcrmurwbaar.
T n stal K-Ll1gk '!"(l!1 de bi Isch I van zijn vader en toog- z If p weg naar den Naga Ba' ekih. Wel wist hij den weg nict naar den
Goen eng \go ng, tllaar al rag n I nd hij li 11 cn na 11 k I datrreizen bereikte hiJ- den ran I van d n krater.
h DNatra ,as nergens tc bespeuren. j\laar Kangk 'rail zwaaide den bitlschel zijns vaders en op t aanhoudcnd ~-cll1i kwam hij t
voorschijn. llij vroeg Kangk ran \ at deze wild. Kangk"rall deed daarop een lang verhaal van .,0ngc1ukJ-ig" spel, van "valsch ., kameraden enz. enz. en veinsde daarbij hevi~,- b rouw over zijn begane misslagcn.
Eindelijk zeide de Nao-a: "Nu, als je mij plechtig bel oft, van
"I II voortaan geen kaart me rin handen te zullen n 'In n Il geen
,vechthaan cr 0 it meer op na te houel n, dan zal ik t r wille van je
"vromen vader je 0 I' leze ccne keer nog eens helpen." Bas kih had echter g-cen parclschuubell 1\1 r, lie had hij reed ' allc afgeschud ten behoeve van Sadi ~lalltra's zo Ilo
r
lij keer Ic zich om, om uit 't inwenlige van I n b rg de ilO tlige o-eldcn te halen Toen hiJ' zich onweke rd had, stak ziJ'tl staart IJ ven d nh • :-,
kraterran 1 uit. Aan 't inde all di 11 staart z'tt en prachtio- juwe I zó<' UTOOt als Kano-k ran er 110 it c n ,,- zi 11 had. 1) 7. W nl z 0 b lust op 't
~
,
~b zit van den prachtigen steen, dal hif zijn kris tr)k en vóór ddraal' cr op bedacht was, had hij hem d pUilt van den staart afgesne I 11, n vlood cr al, e 11 pijl uit ti n boog me wcg. Ddraak bndde van pijn el1 van v I' Ill\\'aardiging. \ el \V'tS Kang-k\rall reeds v I' w'g- van den kraterrand, maar h t v Jlijn van d n draak was zóö erg-iftig- dal deze maar iemands voetstapp n had tc likken, 0111 h m le cl ti n.
Dat de d hij die van Kangk rail li laar 10 r llir ct do d IlC r-
VI I en tot asch verging.
In 't hllis van Sadi Mantra t Kediri heerschtc intussch n I' gro tste onrust, sedert Kangkèran sp orloos v rel\\' ncn was. T 11 ti
vader merkte, dat k zijn bidsch I verd\\' n 11 was, beor' p hij, dat zijn Z 11 naar d 1\ J( 110 ng g eng was g gaan om IJ rs onl ijl- den Naga Bas kih hulp t vrag Il.
i\Iaar nu al \\' I- 11 lang had hij t rug hl11n n zijn 'Il to h was hij nog maar st ecls niet t rugg k rd. Eind lijk b si t 1 ad r er
op uit 't land
tc gaan an 't
n zIJn zoon tc zoekcn. Hij' sloeg den wcg in naar
maar nicmand oude man ten
o 'ten, overal na raag d nde naar den verlorene, had hem gezicn [ nlmoct.. \1 z ckenue k\ am de langen leste aan dcn rand \'étn den krat r van ti n en eng Agoeng aan.
p zijn dringend, aanhoudend Bas ekih en vroeg- h m, wat hij wilde.
erzo k vcr 'che n de
a li r.lantra \'1'0 g- t cn naar zijn zoon, waarop dc Naga
\\ at er gel eu I'll was.
, aga
'ncld ,
'auwclijl's hali cl ader gehoord \\' Ik I l zijn zo n was ,vedervaren of hij hrak in luid snikken uit en smeekte den draak zich over hem te erbarmen. ,,:\ch, zoo zeide hij; heb medelijd n met .. mij; wel is mijn zo n slecht van gedrag, maar ik heb slechts één
.. ZOOI1; un t[crm l' over ll1 ij."
.. Ja" zeidc Baso kih, ,maar ik had ook maar één staart en daarm de .,heeft uw zoon ok ge n medelijd n b had."
)p aanhoudcnd smeeken van den vader beloofde ddraak I ~ angk '-ran in 't leven terug' te wll n roepen, als deze zorgde, dat de gestolen staart terugkwam.
it ~,. sehiedde. adi 'Yantra was uitermate verheubd, dat zijn zo n tot het leven was teruggekeerd, Illaar uit I' es, dat ueze hem
\\. r te sehand z ti maken, verb d h ij hem op straffe d s doods 't ouderlijk huis.
En opdat hij niet in Ic verlciuin~ zou komen het vau r1ijk verbod tc overtredcn, maakte dc oudc man op de plaats, waar het eiland Java zeer 'mal wa', een kleine reul in hct zand en 1Y0ot er
I':>
zeewater in. Toen bad hij aan Batara 0 roe cen gebed, opdat deze de kleine geul tut 'cn bI' ede strook watcr zou maken.
Batara oeroc \'crh r Ic dit O'cbed 1\ Ie straat Bali ontstond .
. 'edcrt dien i Bali van Java afg sch id 1\ cn en afz nderIijk eiland
geworden. :\ranik Kan...,k"ran i, lat I' nog de eerst koning van Bali
~ wordcn, nadat hij zi h \'an zijl! si cht ~ '\\ (Ollt n had bek nl.
111.
Hoe de Tangko eban Prahoe ontstond.
I
Nde Preang~r-]{cO'en.t.schapp n, aan .den I~~nd tier hoo~vlakte an Band eng' IS een vnj hoge b rU', dIe I I angkoeban I rahue heet.Tangkoeban beteekent ,,0111 ckeerd" el\ praho wil zeIY1ren
"schuit". Tal1O'koeban Prah c beteekent dus ,omgekeerd schuit" . lnel ruaad z6() ziet dc berg cr in de verte 0 k werkelijk uit. En van
en ol11O'ekeerde schuit I:> is hiJ' ook afkomstiO'.
In den tijd, toen er nog rcuzen op aarde waren, I cfde r in de PI' anger een machtig man, die uit de plaats der g-ou n op aar ie was ncdergedaald. Zijn naam was Radcn 'oengging perbenu'kara. Hij was (Yetroll\nl met een zeer eigenaardige vr uw, n1. met een \\'Ull 1-
I:>
varkeIl. Dat gcbeunle mcer zoo in die dagen, dat de m nsch n m t lieren troll ",tIcn.
l{aclen ,'oeno'O'iIHt ~l':t .:-' Perbcll!!kara had " en eeni!!e ,~ locht 1', e 1\ zeer scho ne prinses. Zij heett D wi Rara ati. De a Ier liet haar alles leel"cn wat pastte aan zijn voorname d chter, aan wie men in 't gche I nict k n mcrken, wie haar 1110 der was. Bt ven alles wat ze mest lceren stond de kunst van spinnen en weven. Dat v rstontl zij dan ok uitermate goed. I laar va{lcr ha I haar verteld, dat ",ann cr zij niet kon spinnen n weven, zij hiernamaals nooit gelllkkig kon ZIJn, doeh al maal' door Icc1ijk hond'n ZOlt word n élang 1 laft.
()p zekeren dag zat zij Irllk te wcv n. T 'Ikens h lrde 111 11 111
de kamp ng (dorpj h tg-klikklak van 't \\ c~~'etoll\\', dat n aan-
0" naam lrc\lIitl uar in dc stilte van de ber_' n.
~ b :... -
2 l
lp eens was haar :poel verd w nen. I ( e ze ok zocht, nergells k 11 ze hem terugvinden. Oat was erg jammer, want zij had er maar
~ ~Il en kOIl 'IlU haar nnttigen arbei 1 niet voortzetten. Toen ze met at haar z eken tien verloren sp et niet k n vinden, deed ze een g 10ft. Zc Gel oft Ie nl., wie den spo I terugbracht, met haar zou mog n lrouwen. Dat was voor en prtnses e n ze I' onvoorzichtige gel fte, want ze kon toch no it weten, wien ze op deze wijze haar koninklijke hantt zou moeten ge en.
Het duurde dan ook niet lang, of daar kwam iemand met den
<;) cl aan Iragen. Niet in zijn handen, Joch in zijn ... bek. lil zijn
b k ja, want di dcn spo I gevonden had, was cen groole, mooie hond.
N II moest I '.wi Rara Sali met den hond trouwen.
Ilad ze 't niet (Tcc!aall, ze ZOIi vo I' haar lev n ongelukkig'gcweeslzijn.
~ 11 denk ik, dat zij hel niet he ·1 er.~' vond, want zo als ik al vertelt, men vond het in di dao'en niet er?", lat dieren en m nschen 'amen troll\ den. I Illl1lcrs de moeder van de pri ns s was ook al een di ren n g wcl een ark n.
Tocman. z he tl de hond, tnuwde <ins met Uè\\'i !'ara'Sali n uit haar hu\\' 'lijk werd e n jong lje gebor n, ecn ueeldschoon prin 'j , ac n wien h 't 0 k in 't geheel ni t le zien of te merken wa , lat zijn vad I' e '11 h nd was, II ij wist hel lrouwens ook zelf niet en kwam h ,t k nooit t welell, lat ti groot mooie jachthond, waarm d'
hij, to n hij groot geword n was, ~)'ing jagen, eigenlijk zijn ader was.
I e prins h ett Sang K eriang. 11 ij was een echte prin, en c n
~e\\'c1dig' jager; hij \\'ist mel zijn b Ig' altijd t treffen. Zooveel pijlen als hij afschoot, zoveel stuks wild waren zijn buit.
t> zek l' n da~ raakte hij e n arken, Het di r was maar '\. 'n aang schot n, maar Toeman, dé h n I, wi 'l het spo dig te achter- halen. Toen lat , beuru was, wilde hij 't varken echter niet aan- vallen, wallt hij merkte, dal h t ei enlijk ti moeder van zijn vrouw wa', T en Sang Koeriang za r, tlat Toeman 't varken met rust liet, w'rd hij zeer b s en in zijn bo 'beid scho t hij tien hOll I dood.
Ilij slachtte hem, sneed zijn vi e ch in kleine stukj s, zo gro al.' e 11 uobbdsteen, en re g d . tukjes aan kleine bamboestokjes,
22
waarna hij h l vleesch 1'0 'tenle loven C 1\ h ulskooh'l1llrtj , 1>
Javancn eten nog clib ijls zulk u'el'oost rll vlees h, al wilden z' het vo r h <reen O'e~ ld ter wereld n men van e 'n hond, Z ZIJIl nll i\lohamme lanen en v r de :\lohammedanen is een hond hel 111 est nrellle li r, dat beslaat. luIk g' I' osterd vleesch noemen ze s sat '.
"ang Kocriang at van het vle sch en gaf zijn moeder I' van t el 'n. 1'0 11 de hond uitbleef en ook na lang- wachten niet terugk erde, 1 egon Ic prinses te vermo den, wat er gebeur 1 \\'as, Zij ri p haar zoon cn \'1' eg hem, waar Toeman was O'eble en. Deze de cl eerst, ofhij er ni ts van wist, maar inclelijk vi 1 hij door d,e tnalHI n vertelde wat I' g hemd WilS,
De moeder W'lS zeer boos en in haar boosheid gr ep z een in har ' nabijheid ligg nel kakebeen, slingerde het den jongen man naar het hoofd en trof hem ond I' de 0 erhallO'end lokkcn van zijn voorhoofd, l ït vrees voor zijn moeder vluchtte ang I' oeriung' en I'wam in lang jar 1. nict terug.
mdat de moeder aan de god n verwant \\'as, had % ti ' gave van
110 it te verouden. Zij was cn bleef altijd de scb on ,jell~,'di,~'e prinses, Toen dan \. ang ],ocriang na lange jar n l rllgkc nle, was zijn moeder in 't cr heel niet erollderd. md at hij dil niet \' rwachue en ook, 0111 lat hij zijn moeder al een beetjc ergeten \\'as, hed:end hij haar niet meer, I Jij zelf was wcl v rantlerd : \'all e n aankomenden jong n was hij cn beeldschoonemaIl g' worden, Daard r wcr 1 hij door zijn moe Ier niet herkend.
Het zal wel niet ver\\' mI ren, als ik l verleI, dat de prins en de prinscs al spoedig IJ clkand I' v rlieft! n n dat zij samen
\\'cnschten le trouwen, • elukkig- echter hem rkl I wi Para . ati. dat haar brllidegom haar zoon was 11 dal zij dus zijn VI' uw niet \.:on worden. Zij herk nel hem aan het littc keil van cl, \\' nd, di zij hem voor zijn lucht had ge:lagen mCl hel kakeb 11, Zij \' rt kie h 111 ni t h e na zij clkander IJ stonden, maar 'l 'Ide h t hu\\'elijk telkells en telk ns weer uit. Ten slotte beg Il al dal uitst lIen Sang K criang t erv'len en hij vr e~' d' prins s ind lijk eens t 1 pal 11, wann cr werk 'lijk h l hllw lijk zou \' \trokk n \\' nl 'n. J)''\\'i Rara 'ati antwoordde, dal zij met h m ZOl! willen huwen, als hij in é~n
nacht de vlakte an Bandoeng wist te veranderen in een groot meer en daarbij een boot wi·t te bouwen O'root gcnoeg, om op het meer te pele arell.
Sang K eriang nam de voorwaarde aan. Dáär, waar de rivier de Tjitaroem de vlakte van Bandoeng verlaat, en zich door de bergen een nam en weJ baant, werd zij opt.Tedamd en weldra was de O'ehee1e lakt in e n gr ot meer h r chapen. Toen begon de prins
I~et
denb uw van zijn schuit. Ilij werkte n werkte, dat de rransche omtrek cr van dreunde. T en de terr n in Jen vroegen morgen ver-
b~, ekt n door het licht van d n aanbrek nden ' dag, was het werk bIjna volbracht. ,'an~ Kocriang werkte r mct 111 ed op los en Ilaarmat' de arbeid v rderde, krcecy hij cr meer pleizier in.
:\Iaar de prinses deelde in dat genoegen niet. Naarmate het \\'erk vvrdenl . nam haar vrees t ; zij hoopte maar, dat dc zon mocht opcraan, vóór haar zoon klaar, was. Toen die hoop hoe langer hoc
Ol er verflauwd, edacht zij c n list. Zij hall immers zoo goed leeren wev n? W eln 1I zij gi ng- aan dCIl arbeid en weldra weerklonk i n de kampoenu' h t geklikklak an hct weefgetouw. In mind r dan u'cen tijd had zij e 1\ groot doek geweven, zóó (rroot, dat de
hellingen~
derbergen 'r mcde bedekt werd 'n. En de kleur, die zij aan haar weefs I gaf, wa' di van het licht der opkomende zon. ano- I' oeriang" zau'
I Ö • ~
l·t en venl r door mislei I! llij meende, dat de z n reeds \ as ()pgega~n ~l Ol t zijl~. licht de hellingen der bergen erfde. llij schrok
~ewekh , hct len bIjna voltooiden arbeid plotselincy aren en stortte zich vol wanho paan 't zuiderstrand in den Inuis;hcn Oceaan. ok wi Rara 'ati verdween voor altijd en niemand weet waarheen. Het water van 't nieuwg vorm Ie meer brak door den dam heen en met uitzondering van enkele plassen, di als moerassen overbleven, kwam dc' vlakte weer dr og te lig,,!' n.
e Tangko ban-Prahoe, de "omgekeerde schuit", ligt nog altijd aan d n n or lerrand der vlakte al, een ceuwicre herinn rin aan
. 'ang- KI riang-' macht ('n li fclt!. :-, ;-.
1 \'.
Kasongo, de Negen.
I
N den uden tijd was e:' op Java een gro t rijk. dat den naam droeg van Mendang Kemoelan. De Koning an dat rijl' was niet getrouwd. Eens ging hij een reis maken dool' zijn gebied cn op die reis tr f hij in een dorpje, (;ompcl Pajocng-, en"'cduwe aan, die een zeer schoone dochter had, I e Koning trouwde met dic dochter, maar niemand wist, dat het de Koning was. Na lat hij met het, schoone, arme meisje getr uwd was, ging hij w er terug naar zijn paleis in Ie hoofdstad van Mcndang Kemoelan, niet ver van het tegenwoor lige emarang. Bij het huisjc van de we luwe stond c n kleine rijstschuur. Veel rijst was r niet in, want immcrs, zij was arm.
Hoe verbaasd was zij, toen zij op zekeren dag de rij tschuur opend en zag, dat dez tot den nok toe aevuld , as m trijst. ]) vrouw was buiten zich z If van blijdschap, toen zij zag, dat ze zoovel rijst had en ze riep haar buurvrouwen m hen haar gcvulde rijsthok te toonen. ~en paar van de buurvr uwen hadden hunne mann n ook geroepen en die keken nu eens in de schuur. En wat zaCYen ze daar?
Boven dc rijstbossen uit den grootcn vervaarlijken kop van een reus- achtig gro ten slan:-,. Zij schrokken geweldig n schre uwd 11 van angst, terwijl ze spoedig maakten buiten tc komen.
De tijding verspreidde zich al h I gauw do r 't gehe 1 dorp, dat er cen reuzenslang was gevonden in cle rijst, chll\u' van de em ok (moeder) Kasihan, z 0 hcette de \\ cduwe.
Fluks verschenen de mannen van h t cl rpJe m t stokk n g- wa end,
om h t vr selijke monst r do ti te slaan. :tel je cht r hnnn er- hazing voor. toen h ·t dier b gon te praten, n t als C 'Il Illensch: Pas
"op Illidj s," z i het, .. j mo t me niet doodslaan, want ik b n een zoon .. van den Koning. Is je me kwaad do t, zal het ero- naar met J'e 1:>
,.all pen." I e m nschen wa-r n nu nog' meer b V['C • d, al waren ze nu ni t dir ct z 0 bang meer, dat het di r heil zou doo len,
1 let g rucht, dat er in h t 10'1 je van embok moeder Kasihan en slang wa.. die kon praten n die beweerde e 11 z n van den K ninO' te wezen, erspreidde zich al h el spoedi~T in de omliggende dO:p n en van h .Ïnd en ver stroomden de menschen naar ;omp \
l'aJ< eng om den slang te zien en hem hulde te hewijzen.
:\a eeni~en tijd echter 1 e~;af de slang zich op weg naar de residentie an zijn a Ier, zooals hij zeide, om zich bekend te maken en om den I' oning de noo lig eer t bet onen. Mct gewei lige kronkeling n bewo .~ zich het ndi r lantrs h den weo', ~ Het werd ~ re"olo'd v ~
d or een groot menigte Ol \1. chen. die met trommen en nniten en goongs d noptocht b geleidd n. In alle dorpen, waard or het zich hewoog. k\\am n de I1lc\1schen naar I uit n om dit nog nooit geziene wond r taan. cho\l\\ en. .' mmigen ging n r eds voorllit naar de dorpen. die lag n aan den \\' g naar 1\1 ndang Kemo lan n ~ondigd n daar d k( J11st van d n r uzenslang aan.
Eind lijk h rikt h t gerucht 0\' Jen Koning. llij was niet minder v .1'1 aasd t ho r n. dat er e n gr te slang op weg was naar zijn paleis n dat die slang b \\. \'(1 zijn z on tc \\'cz n.
Eig nlïk was hij wel n 1 hang n hij b slo t dir ct 7.00'n
\\cinig beg- ('(I famili lid z sp< <lig mogelijk we r t v rwijd ren.
:\Iet g '\\. II durfd hij dat echt r niet tc do n en laar m wilde hij list te baat n 111 n. 11 ij zou len ong nood n gast zo deftig mogelijk ontvangen en h 111 schijnbaar all eer b wijzen, om h J1l zoo gauw mogelijk, k n het zijn v rg cd, we r kwijt t wezen.
De 1"( ning gelastt alle.' in 0' I' edheicl t bI' ng n om den slang te nt\'ang .n, zo als men een bevri nel v rst van h >ge g bOOite zml olll\ang ·n. I kt paleis van d n I, nilw
.
was ,~cl ;-, ue~ n aan n <rroot..,
O'raspl in, lat den naam draagt 'all al n-al en.
;0:.
moe~l \l all . sol lat \I van ti 's Konings I 'gcr aantred n:
dat plein all ' I ').4 '1'- hoofden n rijksgrooten in galatenue g reed staan.
Toen de slan
b in dc h fdstad was aan gek men, legerd hij zi h op II alo n,al 11. Na.uwclijks was hij daar, of er kwam een bod van dCIl
KoninlT ~ tot hem om te vra,~ <" n wat de b doelin~' ~ was van zijn k JIlSt.
l) slang antwoordde, dat hij geen ander ti I had. lan zijn opwachting te maken bij ti n vorst, zijn vader.
I aarop wenl hij voor llen Koning g leid, aan \\'1 n hij ZIJIl g-ansche Ie ensgeschicdenis vertelde.
I) l' ni
I""
hoorde (Tcduldi