BEPALINGEN OMTRENT DE OPRICHTING VAN FABRIEKEN EN NERINGEN IN

Prijs f 0,30.

HANDLEIDING

TEN DIENSTE VAN DE

INLANDSCHE BESTUURSAMBTENAREN OP JAVA EN MADOERA.

No. 8/B.B.

BEPALINGEN OMTRENT DE OPRICHTING VAN FABRIEKEN EN NERINGEN IN

:

NEDERLANDSCH=INDIÊ

EN '

HET VEILIGHEIDSREGLEMENT.

BATAVIA — LANDSDRUKKERIJ 1918.'

0093 3737

/

BAGI

PRIJAJI BOEMIPOETERA DI TANAH DJAWA DAN MADOERA.

No. 8/B.B.

KETENTOEAN TENTANQ MENDIRIKAN PABERIK-PABERIK DAN TEMPAT-TEM=

PAT BERNIJAGA DI DAERAH HINDIA=

BELANDA DAN REGLEMEN KESELAMATAN.

Dikeloewarkan oléh Departemen Femerintahan-dalam-Negeri.

*

J

BETAWI — PEBTJETAKAN GOEBERNEMEN 1918.

VAN FABRIEKEN EN NERINGEN IN NEDERLANDSCH-INDIË

EN HET

VEILIGHEIDSREGLEMENT.

1. B E P A L I N G E N omtrent de oprigting van fa- brieken en neringen in Nederlandsch- Indië.

Vastgesteld bij Staatsblad 1836 No.

10, gewijzigd bij Staatsbladen 1906 No.

464; 1909 No. 242; 1910 No. 375 en 1911 No. 481. Zie voorts Staatsblad 1866 No. 27, gewijzigd bij Staatsblad 1917 No. 497.

2. EEGLEMENT, lioudende bepalingen tot beveili- ging bij liet verblijven in fabrieken en werkplaatsen.

Vastgesteld bij Staatsblad 1910 No.

406, gewijzigd bij Staatsblad 1917 Nos.

212 en 497.

PABERIK DAN TEMPAT-TEMPAT BERNIJAGA DI DAERAH HINDIA-BELANDA

DAN

REGLEMEN KESELAMATAN.

1. KETENTOEAN, tentang mendirikan paberik- paberik dan tempat-tempat bernijaga di daerah Hindia-Belanda.

Ditetapkan dalam Staatsblad 1836 No. 10, dioebah pada Staatsblad-staats- blad 1906 No. 464; 1909 No. 242; 1910 No. 375 dan 1911 No. 481. Lihatlah djoega Staatsblad 1866 No. 27 dioebah pada Staatsblad 1917 No. 497.

2. REGLEMEN, mengatoer keselamatan tinggal di paberik-paberik dan di tempat-tempat bekerdja.

Ditetapkan dalam Staatsblad 1910 No. 406, dioebah pada Staatsblad 1917 No. 212 dan 497.

0) De Maleische vertaling is bezorgd door het kantoor van de Commissie voor de Volksleotuur.

Eeeds vroeg werd door de Eegeering de nood- zakelijkheid ingezien de oprichting van fabrieken, werkplaatsen, neringen en dergelijke aan voor- schriften te binden.

Eekening toch moest gehouden worden met de bezwaren door bnren van de nabijheid van zoo- danige inrichtingen te ondervinden, met den invloed daarvan, door afval, stank, enz. op de volksgezond- heid en door vervniling van rivieren of van den bodem op de drinkwatervoorziening; met een be- hoorlijke uitoefening der politie en voorts met de belangen van de schatkist t. a. v. goederen, aan de eene of andere verbruiksbelasting onderworpen.

Op het voetspoor van een in Nederland bestaande overeenkomstige wet, worden de bepalingen van Staatsblad 1836 No. 10 wel eens de „ H i n d e r w e t "

genoemd.

Van veel later tijd dagteekent het „Veiligheids- reglement". Ook hier is het moederlandsche voor- beeld gevolgd. Daar heeft de wetgever het nood- zakelijk geoordeeld, het leven der fabrieks-arbeiders bij de wet te beschermen tegen de gevaren welke de hedendaagsche machines, werktuigen, toestellen en de verschillende soorten van drijfkracht al meer en meer opleveren, door het voorschrijven van de noodige voorzorgs- en veiligheids-maatregelen.

Dat voorbeeld is in Nederlandsch-Indië gevolgd;

voor het eerst in 1905 toen bij de ordonnantie van 17 October (Staatsblad No. 521) een reglement, houdende bepalingen tot beveiliging bij het ver-

Telah lama Pemerintah-Agoeng merasa keperloean~

akan mengikat dengan peratoeran-peratoeran hal pendirian paberik-paberik, tempat-tempat bekerdja,.

tempat-tempat bernijaga dan sebagainja. Boekankah haroes diingat djoega keberatan-keberatan tetang- ga-tetangga jang dijam dekat tempat-tempat itoe;

dan pengaroehnja lantaran kotoran, baoe boesoek..

dan sebagainja atas kesehatan ra'ijat; dan lantaran mengotorkan soengai-soengai atan tanah oentoek persedijaan air; djoega haroes diingati mendjalan- kan kepoelisian dan selandjoetnja keperloean kas negeri, berhoeboeng dengan padjak barang-barang jang dipakai dan dimakan.

Dengan mentjotoh oendang-oendang (wet) jang bersamaan dengan itoe di negeri Belanda, maka ke- tentoean dari St. 1836 No. 10 dinamai djoega „Oen- dang-oendang p e r i n t a n g i " (Hinderwet).

Adapoen „Reglemen keselamatan" (Veiligheids- reglement) dikeloewarkan lebih kemoedijan. Dalam

hal ini djoega diambil tjontoh oendang-oendang Iboe- Djadjahan (Moederland) itoe. Disana dianggap per- loe sekali oléh Madjelis-Pemboewat oendang-oendang

(Wetgever), bahwa kehidoepan orang koeli paberik haroes dilindoengi oendang-oendang daripada baha- ja-bahaja, jang selaloe makin banjak oléh masin- masin, pesawat-pesawat, perkakas-perkakas, dan ber- djenis-djenis pesawat pada djaman sekarang, ja'itoe dengan menetapkan peratoeran-peratoeran jang per- loe akan mengindarkan dan mendjaoehkan bahaja.

Tjontoh ini ditiroelah poela di Hindia-Belanda ini; moela-moela pada tahoen 1905, waktoe oendang-

oendang dari 17 October (St. No. 521), jang berisi ketentoean tentang perlindoengan bagi orang-orang

kondigd

Aan de Inlandsclie bestuurs- en politieambtenaren

is een belangrijk aandeel in de naleving en het

toezicht op de opvolging van de voorschriften, zoo-

wel van die van de Hinderwet als van die van het

Veiligheidsreglement, opgedragen, weshalve het

raadzaam werd geoordeeld die bepalingen in dit deel

op te nemen.

jang bekerdja dalam paberik-paberik dan dalam tempat-tempat bekerdja, dikeloewarkan.

Kepada prijaja-prijaji dan pegawai-pegawai poe- lisi diserahkan sebagian terbesar hal mendjalankan dan mengamat-amati berlakoenja peratoeran-pera- toeran ini, baik tentang „Oendang-oendang perin- tangi" maoenpoen „Reglemen keselamatan", maka oléh sebab itoe ditimbang perloelah, peratoeran- peratoeran itoe dimoewatkan dalam bagian ini.

*

1. B E P A L I N G E N OMTRENT DE OPRIGTING VAN F A B R I E K E N E N NERINGEN IN NEDERLANDSCH-INDIË.

(Resolutie van 3 Februari 1836 No.

11).

Staatsblad 1 8 3 6 No. 10, gewijzigd bij de Staatsbladen 1906 No. 464; 1909 No. 242; 1910 No. 375 en 1911 No. 481.

Artikel 1.

Het oprick- (1) Behoudens bet bepaalde bij bet volgende lid, ten van fa-mogen, zonder schriftelijke vergunning van het r [ n ! Ï nnJ Ï Ü « "H o o f d v a n plaatselijk bestuur, niet worden opgerigt

vergunning ± a b n e k e n of neringen:

Onderworpen. Onder neringen worden hier niet verstaan verkoopplaatsen van Inlandschen gedistilleer- den drank in het klein, zooals dat het geval is in Staatsblad 1898 No. 90, doch kleine win-

keltjes of fabriekjes van andere waren dan sterken drank.

a. welke met fornuizen werken, of meer bijzonder aan brandschade onderhevig zijn, dan wel voor- de gezondheid schadelijk of voor de in de na- bijheid wonenden hinderlijk zijn;

Hier valt dus te letten op vier voorwaarden, die natuurlijk kunnen samenkomen.

b. waarin eenig voorwerp wordt vervaardigd, het- welk aan accijns of consumtieve belasting onder- hevig is.

(onder consumtieve belastingen, beter: „be- lastingen op artikelen van verbruik", worden

verstaan: accijnzen en uit- en invoerrechten, meestal geheven van waren, die door de koo- pers verbruikt worden.

Accijns wordt geheven van:

Inl|ndsch gedistilleerd, tabak,

petroleum, lucifers.

1. K E T E N T O E A N TENTANG P E N D I R I A N P A - B E R I K - P A B E R I K DAN T E M P A T - TEMPAT B E B N I J A G A DI T A N A H HINDIA-BELANDA.

(Firman dari 3 Februari 1836 No.

11).

Staatsblad 1 8 3 6 Ho. 10, dioebalx pada Staatsblad 1906 No. 464; 1909 No.

242; 1910 No. 375; dan 1911 No. 481.

Pasal 1.

Pendirian pa- (1) Peberik-paberik atau tempat-tempat bernija- berik- pabe-ga t a ' boléli didirikan, bilamana t a ' diperoleh doeloe nk atau t e m - |zjn Kepala-negeri ; ketjoewali apa jang terseboet

pat-tempat , . . . °, ', , . . l d ö

bernijaga h a -p a d a a 3 a t 3a nS benkoet m i :

roes dengan Dengan perkataan „tempat-tempat bernija- j^ziⁿ ga" boekanlah dimaksoed tempat-tempat pen- djoewalan minoeman-keras Boemipoetera oen- toek mendjoewal sedikit-sedikit, seperti terse- boet pada Staatsblad 1898 No. 90; akan tetapi jaag dimaksoedkan ja'itoe kedai-kedai ketjil atau paberik-paberik ketjil oentoek barang- barang lain dari pada minoeman-keras.

a. jang dikerdjakan pakai dapoer, atau jang gam- pang terbakar, atau jang meroesakkan kesehatan, atau jang mendjadi godaan orang-orang jang dijam dekat disitoe.

Djadi disini ada empat perkara haroes di- perhatikan, jang boleh sama terdjadi.

b. dimana diperboewat barang, jang dikenakan bija atau padjak barang-barang makanan.

(masoek padjak barang-barang makanan di- hitoeng: tjockai dan bija atas barang-barang masoek dan keloewar, bijasanja dikenakan atas barang-barang jang dimakan atau dipakai oléh si pembeli).

TjoeJmi dipoengoet dari:

minoeman-keras perboewatan Boemipoetera, tembakau,

minjak-tanah, geretan (api-api).

Invoerrechten worden geheven van een reeks van artikelen. (Deze komen echter hier niet in aanmerking).

Uitvoerrechten worden geheven van:

huiden,

pétrole umbenzine, petroleumgasoline,

tabak (niet bereid voor de Inlandsche markt), tin,

vogelnestjes.

Uitzonderin- (2) Het in liet vorig lid bepaalde is, voor zoover gen op 1)0- aangaat fabrieken en neringen als daar onder a

venbedoeld ^ ( J o e i ^ njet van toepassing:

voorschrift. ^ ^ ^ ondernemingen, bedoeld bij artikel 1 der ordonnantie van 21 September 1899 (Staatsblad No. 263), zooals deze is gewijzigd bij de ordon- nantie van 28 Februari 1905 (Staatsblad No.

148) 0 ) .

Dus niet op groote suiker- en indigof ab rieken op .Java en Madoera, of op groote cassave- fabrieken in de gewesten Pasoeroean en Kediri,

voor zoover deze laatste ondernemingen geheel of gedeeltelijk berusten op den grondslag van overeenkomsten met de Inlandsehe bevolking tot inhuur van bevloeibare sawahs of tot op-

koop van gewas.

2°. op buiten de hoofdplaatsen van gewesten en afdeelingen en andere door de locale raden of, waar deze niet zijn, door de Hoofden van gewes- telijk bestuur aan te wijzen belangrijke plaatsen, te vestigen fabrieken en neringen, welke door die raden of bestuursboofden zijn aangewezen als klein-bedrijven, voor hunne omgeving van zoo weinig gevaarlijken, schadelijken of binder- lijken aard, dat de oprichting daarvan niet van

een vergunning als in artikel 1 bedoeld, behoeft te worden afhankelijk gesteld. (St. 1910 : 375).

(^!) Verder nog gewijzigd bij Staatsblad 1911 No. 85, 1912 No.

11 en 1916 No. 266.

Bija b a r a n g - b a r a n g masoek dipoengoet atas beberapa b a r a n g - b a r a n g . (Tetapi ini tidak di-

t e r a n g k a n disini).

Bija-bija b a r a n g - b a r a n g keloewar dipoengoet dari :

koelit-koelit,

benzin-minjak t a n a h , gasoelin-minjak-tanah,

tembakau (tijada diboewat oentoek pasar Boe- mipoetera),

timah-poetih, sarang-boeroeng.

Ketjoewali- (2) Tentang apa jang terseboet pada ajat tadi ketjoewalida-Dagi paberik-paberik dan tempat-tempat bernijaga, te/pho ?Cj*D s ePe rti terseboet pada a, tijada dikenakan kepada:

a t a s Ie. peroesaliaan, termaksoed pada pasal 1 dari ordo-

nansi 21 September 1899 (Staatsblad No. 263), di- oebali pada ordonansi 28 Februari 1905 (Staats- blad 148) i1).

Paberik-paberik goela dan nila j a n g besar- besar di t a n a h Djawa dan Madoera, djoega paberik-paberik besar oentoek memboewat te- poeng ketela dalam keresidenan Pasoeroean dan

Kediri, bilamana peroesahaan-peroesahaan ini beralasan menjéwa sawah-sawah j a n g diairi dan membeli t a n a m a n Boemipoetera.

2e. paberik-paberik atau tempat-tempat pernijagaan jang akan didirikan diloewar iboe-iboe kota dari keresidenan dan afdeeling-afdeeling dan di tem- pat-tempat ramai, jang ditoendjoekkan oléh ma- djelis-madjelis lokal atau oléh Kepala-Kepala- kerésidénan bilamana paberik atau tempat-tempat

pernijagaan itoe dianggapnja seperti pernijagaan ketjil, tijada akan membahajakan, meroegikan atau menggoda orang-orang sekelilingnja, sehing- ga pendiriannja tijada perloe bergantoeng pada izin terseboet pada pasal 1. (St. 1910 : 375).

(') Selandjoetnja dioebah lagi pada Staatsblad 1911 No. 85,1912 No. 11 dan 1916 No. 266.

Artikel 2.

Opsomming- Mitsdien zal voortaan de, in liet voorgaande arti- van enkele fa-kel bedoelde, vergunning gevorderd worden voor brieken enne-d e o p r i c h t i l l g v a n :

ringen aan vo 0 ., f ' .,

renbedoeld duiker-molens, Suiker-raffinaderijen, Steen-, Pot- voorscbrift t e n- e n Pannenbakkerijen, IJzer- en Kopergiete- onderworpen.rijen, Buskruid-molens, Kalkovens, Broodbakkerijen,

Branderijen van Arak en andere Sterke Dranken, Ververijen, Lijmkokerijen, Olieslagerijen, Wagen- makerijen, Kaarsen-makerijen, Timmermans-win- kels, Waroengs in vaste gebouwen, en alle verdere fabrieken en neringen, waarop deze bepaling toe- passelijk is. (St. 1909 : 242).

Volgens bijblad No. 7156 zijn de voorschrif- ten ook van toepassing op wagenverhuurde- rijen, slachterijen en melkerijen, daar die in- richtingen te rekenen zijn onder hinderlijke neringen.

Onder „waroengs in vaste gebouwen"' zijn te verstaan waroengs, waarin niet alleen be- reide spijzen en dranken voor dadelijk gebruik worden verkocht, maar ook onbereide spijzen als gedroogde visch, groenten, vruchten e.d. te koop worden geboden (circulaire van den Di- recteur van Binnenlandsch Bestuur ddo 8 April 1905 No. 1105). •

De opsomming van fabrieken en neringen in artikel 2 heeft geen beperkend karakter, zij bedoelt slechts voorbeelden te geven.

Welke bedrijven onder de werking der ver- ordening vallen wordt geheel beslist door ar- tikel 1.

Artikel 3.

Onderzoek Het Hoofd van plaatselijk bestuur zal, in elk T?r«-edtotaoD'geVal' d e b e l e n d e n d e b u r e n Gooren in hun belang, richiing-eener V o o r t s o n d e i > zoeken, of de plaats, alwaar men fabriek. wenscht eene fabriek op te richten of een bedrijf uit te oefenen, in de voormelde categorie vallende,

Pasal 2.

Menjeboet- Dari sebab itoe moelai' dari sekarang maka izin kan paberik- jang termaksoed pada pasal tadi liaroes diminta oen- paberik dan toek mendirikan:

tempat-tfm- Penggilingan goela, penjaringan goela, pembakar- janir dikenai" a n D a t o e> perijoek belanga, genting-genting d. s. b.,

peratoeran peleboeran besi dan tembaga, penggilingan obat bedil, jan^terseboetpembakaran kapoer, pembakaran roti, pembakaran tadi. arak dan minoeman keras lain-lain, pentjatan, pere-

boes perekat (lim), pengapitan minjak, pemboewatan kereta, pemboewatan lilin, kedai-kedai toekang kajoe, waroeng-waroeng dalam roemah, dan sekali jan pa- berik-paberik dan tempat-tempat oentoek pernija- gaan lain, jang masoek kedalam djadjahan pera- toeran ini. (St. 1909 : 242).

Menoeroet bijblad No. 7156 maka peratoeran- peratoeran ini djoega ditetapkan oentoek penjé- waan kereta, tempat pemotongan, dan peme- rasan air soesoe, sebab tempat-tempat ini ter- hitoeng masoek pada tempat-tempat perni- jagaan jang merintangi sekelilingnja.

Jang diseboetkan waroeng dalam roemah ja'itoe waroeng-waroeng, dimana didjoewal lain daripada makan-makanan dan minoem- minoeman masak, djoega makan-makanan jang beloem masak, scpertinja ikan kering, sajoer- sajoeran, boewah-boewahan (soerat-édaran Di- rektoer Pemerintahan-dalam-Negeri tanggal 8 April 1905 No. 1105).

Keterangan nama-nama paberik-paberik dan dan tempat-tempat oentoek pernijagaan pada pasal 2 boekannja dianggap membatasi, akan tetapi hanjalah oentoek memberi tjontoli.

Pentjaharian-pentjaharian jang termasoek kedalam oendang-oendang ini, ditetapkan oléh pasal 1 sadja.

Pasal 3.

Pemeriksaan Kepala-negeri mesti memeriksa tetangga-tetangga permohonan jang dekat-dekat tentang keperloeannja, memeriksa pendirian pa- djoega entah tempat-tempat mendirikan paberik-

paberik atau oentoek mendjalankan pernijagaan itoe, masoek pada golongan terseboet tadi, serta boleh-

niet verwerpelijk is, met betrekking tot de gezond- heid der ingezetenen, liet bestaande belastingstelsel, of andere gronden van algemeen belang, dan wel strijdig met de bestaande verordeningen van politie;

en is wijders bevoegd om, in verband hiermede, de toestemming te verbinden aan zoodanige restric- tion en voorwaarden, als hetzelve zal oorbaar achten, steeds zorgende, om de nijverheid der ingezetenen, zoo min mogelijk te belemmeren, of aan banden te leggen. (St. 1906 : 464).

Bij het onderzoek, dat gewoonlijk aan een Inlandschen ambtenaar of een politiebeambte (op hoofdplaatsen van afdeelingen en gewesten) wordt opgedragen, moet dus worden gelet o p : 1. de gevolgen van de oprichting voor de ge-

zondheid der ingezetenen;

2. de mogelijkheid van o n t t r e k k i n g aan ac- cijnsheffing ;

3. al of niet strijdigheid met bestaande ver- ordeningen van politie, welke het oprich- ten van de gevraagde fabrieken verbieden of wel voor bepaalde wijken verbieden;

4. andere gronden van algemeen belang dan de hier genoemde, voor zoover deze met het politioneel karakter der verordening verband houden.

Vrees voor schadelijke concurrentie mag bij de beoordeeling van eene aanvraag niet van invloed zijn; ook m a g de verordening niet dienstbaar gemaakt worden aan de bescherming van de economische belangen der Inlandsche bevolking.

V a n de bevindingen der met het onderzoek belaste ambtenaren wordt proces-verbaal opge- m a a k t , waarop het Hoofd van plaatselijk be- stuur beslist.

Artkel 4.

Weigering al- D e Hoofden van plaatselijk bestunr mogen geene leen bij ge-permissiën tot het oprichten van fabrieken en motiveerd be-neringen weigeren, anders dan bij gemotiveerde slnit. dispositie.

kali diterima, berhoeboengan dengan kesehatan r a ' ijat-ra'ijat peratoeran-peratoeran padjak, atau sebab- sebab peri hal keadaan 'oemoem, atau berlawanan dengan oendang-oendang poelisi; Kepala-negeri djoega dikoewasakan, berhoeboengan dengan hal ini, memberi izin dengan diboeboehi pemagaran dan per- djandjian sepatoetnja, dengan diingati, seboléh-se- boléhnja djangan sampai keradjinan pendoedoek- pendoedoek dialang-alangi, atau dirintangi. (St.

1.906-: 464).

Pada pemeriksaan ini, jang bijasanja dise- rahkan kepada prijaji-prijaji atau pegawai poelisi akan didjalankan di tempat-tempat iboe-

iboe kota keresidenan atau afdeeling, haroes

• diingati:

1. kedjadian bagi kesehatan ra'ijat lantaran pendirian itoe;

2. boleh djadinja terlepas dari membajar bija;

3. berlawanan atau tijada dengan peratoeran- peratoeran poelisi jang ada jang melarang mendirikan paberik jang dipohonkan itoe, atau melarang oentoek bagian-bagian kota jang ditentoekan;

4. sebab-sebab lain oentoek keperloean 'oemoem lain dari pada jang terseboet ini, jang berhoeboengan dengan oendang-oendang poelisi.

Ketakoetan akan mendapat persaingan jang meroegikan, tijada boleh berpengaroeh waktoe menimbang soewatoe permintaan; oendang- oendang ini tijada boleh poela dipergoenakan akan melindoengi keperloean pendoedoek Boe- mipoetera tentangan hal ekonomi (kepenting- an harta benda).

Tentangan pendapatan pemeriksaan itoe prijaji-prijaji, jang diwadjibkan mendjalankan, memboewat porsés-perbal, jang dipoetoeskan oléh Kepala-negeri.

Pasal 4.

Menolak per- Kepala-kepala-negeri tijada boleh menolak per- mobonan i a"m oh o n a n mendirikan paberik atau tempat oentoek

nja dengan • , • - , - , i r

kenoetocsan P^{e r n i}3^ag '^{a a n}j melainkan dengan kepoetoesan jang jang beralas- beralasan.

an.

Instelling De door het Hoofd van plaatselijk bestuur ge- van hooger nomen beschikking op een verzoek tot oprichting te»enPbii d*nv a i 1 e e n f a D r i e k o f nering wordt door aanplakking Directeur v a na a n ^e ingezetenen der plaats bekend gemaakt. In-

Binnen- dien de aanvrager der vergunning of derde belang- landsch Be- hebbenden zich door die beschikking bezwaard ge- stuur, voelen, zijn zij ieder voor zoover hij in het ongelijk

is gesteld, gerechtigd om daarvan in hooger beroep te komen bij den Directeur van Binnenlandsch Bestuur. Het beroep, in te stellen bij een met redenen bekleed bezwaarschrift, moet, voor zooveel liet is ingesteld door op J a v a en Madoera woon- achtige personen, binnen een maand en, voor zooveel het is ingesteld door elders in Nederlandsch-Indië woonachtige personen, binnen twee maanden nadat de beschikking is bekend gemaakt, door den Direc- teur van Binnenlandsch Bestuur zijn ontvangen.

Gelijktijdige Hij, die het beroep instelt, geeft daarvan gelijk- mededeeling tijdig kennis aan het Hoofd van plaatselijk bestuur, het Hoofd v T nü e*w e^ z o rS ^ voor onverwijlde openbare kennis-

plaatselijk Se ving. Indien het beroep wordt ingesteld door bestuur. " een ander dan den aanvrager van de vergunning,

wordt door het Hoofd van plaatselijk bestuur on- middellijk aan den laatstgenoemde afzonderlijk van het beroep kennisgegeven.

Beslissing op Binnen acht dagen na ontvangst van de in het het hooger vorige lid bedoelde kennisgeving zendt het Hoofd erocp. v a n p ia ats ej j | ] j bestuur alle de zaak betreffende de Directeur b u k k e n aan het Hoofd van gewestelijk bestuur, die van Binnen-ze, vergezeld van zijn advies, doorzendt aan den landsch Be- Directeur van Binnenlandsch Bestuur. Deze, in stuur zelf op ke r o ep beslissende, zal bij een met redenen omkleed b e s c M h tr a a & b e s l u i t d e b e s c hi k k i n g van het Hoofd van plaatselijk

bestuur bekrachtigen, aanvullen, wijzigen of ver- nietigen en in het laatste geval zelf beschikken.

. (St. 1906 : 464 j°. 1911 : 481).

Het karakter van de verordening gedoogt niet dat vergunningen tot wederopzeggens wor- den verleend. De hinder-ordonnantie toch be-

Memandjat- Kepoetoesan jang ditetapkan oléh Kepala-negeri kan perkara atas permohonan mendirikan paberik atau tempat DirektocrP°e-0 e n t o e k Pe r mJaga a n disijarkan kepada pendoedoek-

m e rju t aji a i, . pendoedoek tempat itoe dengan soerat-soerat jang dalam-lVegeri. ditempelkan. Bilamana si pemohon atau seorang

lain jang bertjampoer dalam hal itoe, mempoenjai' keberatan tentang kepoetoesan itoe, maka ijapoen boleh memandjatkan keberatannja tadi kehadapan Direktoer Pemerintahan-dalam-Negeri.

Soerat-keberatan jang disertai sebab-sebab, dan jang dilakoekan oléh orang jang dijam di tanah Djawa dan Madoera, mesti dipandjatkan kehadapan Direktoer Pemerintahan-dalam-Negeri dalam seboe- lan, setelah kepoetoesan didjatoehkan; oentoek orang- orang jang dijam diloewar tanah Djawa dan Ma- doera, dalam doewa boelan.

Pemberi-ta- Sijapa jang memandjatkan perkara itoe, haroes hoean pada memberi-tahoekan hal itoe pada waktoe jang sama waktoe jang ^epa (ja Kepala-negeri, jang mesti menjijarkan kabar Kep'ala-nege-^oe (^e nSa n segera. Bilamana pemandjatan tadi ri. didjalankan oléh orang lain daripada si pemohon,

maka oléh Kepala-negeri dengan segera diberi- tahoekan hal itoe kepada si pemohon sendiri.

Kepoetoesan Dalam delapan hari setelah menerima pemberi- atas penian- tahoean terseboet pada ajat tadi, Kepala-negeri djatan. mengirimkan sekalijan soerat-soerat tentang hal itoe

. eP?e o e e a n.kepada Kepala-kerésidénan jang meneroeskan soe-

jangharoesdi f , ..f , ,- -, • -, n TS-

«"iatoehkan r at-soerat itoe dengan pertimbangannja kepada Di- oleh Direk- rektoer Pemerintahan-dalam-Negeri. Maka Direk- toer Pemerin-toer Pemerintahan-dalam-Negeri menimbang akan

tahan-dalani-menetapkan, menambahi, mengoebah atau memba- egen sen i-^alkan kepoetoesan Kepala-negeri itoe, dan dalam

hal kesoedahan ini ija mendjatoehkan kepoetoesan sendiri. St. : 464 j " 1911 : 481).

Maka sifat peratoeran ini tijada menjetoe- djoei memberi izin, dengan djandji boleh ditarik kembali. Oendang-o-endang perintangi

No. 8/B.B. 2

vat bepalingen omtrent de oprichting, niet o m t r e n t het drijven, van fabrieken en neringen, in Nederlandsch-Indië. Met artikel 5, hetwelk de i n t r e k k i n g van verleende v e r g u n n i n g e n re- gelt en de gevallen bepaalt, waarin zulks m a g plaats hebben, laat het voorbehouden van eene onbeperkte intrekkingsbevoegdheirl zich niet rijmen.

I. De aanplakking gescheidt terstond na het nemen der beschikking, op het meest in liet oog vallend gebouw, of aan de bale-desa enz.

I I . Derde belanghebbende kan een ieder zijn, die zich door de v e r g u n n i n g benadeeld, gehinderd of te kort gedaan acht.

I I I . De openbare kennisgeving van het in- gestelde beroep geschiedt op de zelfde wijze als van het afwijzend besluit.

I V . Staatsblad 1866 No. 27 (J) zooals dat is gewijzigd bij Staatsblad 1906 No. 461: j o.

1917 No. 497 bepaalt als volgt:

Indien eene fabriek of nering, bedoeld in de artikelen 1 en 2 van voormelde resolutie, of die nader mocht worden bepaald als onder de daarbedoelde te behooren, wordt opgericht zon-

der eene schriftelijke v e r g u n n i n g van het Hoofd van plaatselijk bestuur, of wordt voort- gezet nadat die vergunning krachtens artikel 5 dierzelfde resolutie is ingetrokken, is het Hoofd van het plaatselijk bestuur bevoegd zulks te beletten, de fabriek of nering te slui- ten en de werktuigen daartoe dienende te ver- zegelen of buiten werking te stellen.

H e t Hoofd van plaatselijk bestuur k a n zich daartoe bij verzet van het Hoofd van de fa- briek of nering doen bijstaan door de politie.

Overtreding der voormelde bepalingen wordt gestraft m e t hechtenis van ten hoogste acht dagen of geldboete van ten hoogste honderd gulden (8 d. of b.v. ƒ 100).

(l) Deze bepalingen waren ingetrokken bij Staatsblad 1884 No.

8, doch dit Staatsblad is op zijn beurt weer ingetrokken bij Staats- blad 1885 No. 94, waarbij is verstaan dat het eerstbedoelcle zijn werking weer hernam.

ini hanjalah berisi peratoeran-peratoeran ten- t a n g pendirian, boekan t e n t a n g mend j a l a n k a n paberik-paberik dan tempat-tempat pernijaga- an dalam t a n a h Hindia-Belanda.

L a n t a r a n pasal 5, j a n g mengatoer pentja- boetan izin jang telah diberikan, dan menetap- kan dalam hal apa, tijada bolehlah diadakan kekoewasaan boewat mentjaboet izin itoe, j a n g ta' berbatas.

I. Menempelkan pemberi-tahoean itoe hen- daklah segera sesoedahnja diambil kepoetoesan, pada tembok-tembok j a n g g a m p a n g kelihatan', atau dibalai-désa, dan sebagainja.

I I . Orang-orang lain j a n g bersangkoetan ja'itoe orang j a n g l a n t a r a n izin itoe merasa m e n d a p a t keroegian, dirintangi atau dikoerangi haknja.

I I I . Pemberi-tahoean 'oemuem t e n t a n g pe- m a n d j a t a n , didjalankan seperti tadi, dan sama dengan djalan menolak permohonan.

I V . Staatsblad 1866 No. 27 (r) dioebab pada Staatsblad 1906 No. 464 jo. 1917 No. 4 9 7 ; menetapkan j a n g berikoet i n i :

B i l a m a n a ada paberik atau t e m p a t pernija- gaan, termaksoed pada pasal 1 dan 2 dari oendang-oendang terseboet, atau jang akan diatoer lagi, didirikan tijada dengan izin Kepala-negeri, atau diteroeskan setelah izin tadi telah ditjaboet menoeroet pasal 5 dari oendang- oendang ini, maka Kepala-negeri dikoewasakan akan mentjegah perboewatan i n i : akan menoe- toep paberik atau t e m p a t pernijagaan itoe, dan peroebahan-peroebahannja haroes ditjap dengan segel, atau diboewat soepaja tijada berdjalan lagi. Bilamana kepala paberik atau t e m p a t pernijagaan melawan padanja, m a k a Kepala-negeri boleh m i n t a perbantoean poelisi.

P e l a n g g a r a n dari peratoeran terseboet t a d i dihoekoem koeroengan paling lama delapan h a r i atau denda paling banjak seratoes roe-

pijah = hk. 8 h. atau d. ƒ 100).

(') Ketentoean ini ditjaboet pada Staatsblad 1884 No. 8, dan Staatsblad ini ditjaboet lagi pada Staatsblad 1885 No. 94, mendjadi jang masih berlakoe Staatsblad jang terseboet pertama tadi.

Artikel 5.

Intrekking Wanneer liet Hoofd van plaatselijk bestuur be- van de ver- vindt, dat van de voorwaarden, op welke de toe- gnnmng bij stemming is verleend, wordt afgeweken, zal hetzelve men der voor-^

imen doen herstellen, zullende bij onwillig- waardcn. heid of herhaalde contraventie, de verleende ver-

gunning kunnen worden ingetrokken.

Het ligt op den weg van het Inlandsen be- stuur om op de naleving van die voorwaarden te letten en van niet-opvolging verslag te doen.

Heeft aanmaning tot betere opvolging geen gevolg, dan kan tot intrekking der vergun- ning worden overgegaan.

Het hoofd of de bestuurder der fabriek of der nering blijft aansprakelijk voor de schade aan den Lande of derden door zijn plichts- verzuim teweeg gebracht en is bovendien straf- rechtelijk verantwoordelijk voor zoover daar- door keuren of reglementen van politie zijn overtreden.

f "; Artikel 6.

Register van De Hoofden van plaatselijk bestuur zullen een aanvragen tot

i.wkeurig register houden van de aanvragen, bij oprichten van

j

^

^ ]

j. oprichten van fabrieken en neringen

ontvangen, en van de dispositiën door hen verleend.

Pasal 5.

Mentjaboet Bilamana Kepala-negeri menganggap, bahwa per- izin bilamanadjandjian jang telah termaktoeb dalam izin, koerang;

tOa*a .*l tJo e'ditjoekoepi, maka kekoerangan itoe akan disoeroeh- dianrtüanniä nJa tJo ekoepi; dan djikalau ternjata tijada ditjoe-

koepi atau kerap kali dilanggar, maka izin itoe boleh ditjaboet.

Maka prijaji-prij ajilah haroes mengamat- amati, bahwa perdjandjian-perdjandjian dila- koekan dengan sebenarnja, dan djika tijada dilakoekan dengan sebetoelnja, maka ijapoen haroes meraportkan hal itoe.

Bilamana peringatan soepaja boenji oendang- oendang ini didjalankan dengan sebetoelnja.

tijada ditoeroet, maka izin bolehlah ditjaboet..

Kepala atau sijapa jang mendjalankan pa- berik atau tempat pernijagaan itoe menang- goeng keroegian kepada Negeri atau kepada orang lain, lantaran kealpaannja dan djoega boleh ditoentoet kehadapan hakim sebab me- langgar oendang-oendang poelisi.

Pasal 6.

Register per- Kepala-Kepala-negeri haroes mengatoer dengan mohonan, teliti register-register dari permohonan-permohonan akan mendiri-j a ng diterimanja, tentang me'ndirikan paberik-pabe-

a n ^a e r i ' rik dan tempat-tempat pernijagaan, dan dari poe-

toesan jang ditetapkannja.

2. V e i l i g h e i d s - r e g l e m e n t.

Staatsblad 1910 tfo. 4 0 6 , gewijzigd bij Staats- blad 1917 Nos. .212 en 497. F A B R I E K E N W E R K P L A A T S E N . REGLEMENTEN. VEILIG- HEIDSREGLEMENT.

Ten eerste: Met intrekking van het bij de ordon- nantie van 17 October 1905 (Staatsblad No. 521) vastgesteld Reglement, houdende bepalingen tot beveiliging bij het verblijven in fabrieken en werk- plaatsen, zooals dat sedert is gewijzigd en aange- vuld, vast te stellen het volgende:

REGLEMENT, houdende bepalingen tot beveiliging bij het'verblijven in fabrieken en werk- plaatsen.

HOOFDSTUK I.

" I n l e i d e n d e b e p a l i n g . Artikel 1.

Wat in het (1) Onder fabrieken en werkplaatsen verstaat reglement on-dit reglement alle zoowel open als besloten ruimten, 7) S a a > a a r i n f voor eenig bedrijf:

wordt. l • e e n 0 ± m e e r krachtwerktuigen gebruikt worden;

2e. gewerkt wordt met ontplofbare stoffen, licht ont- vlambare, kokende of bijtende vloeistoffen of met gassen, welke in vloeibaren toestand of onder een grooter druk dan die van den dampkring verkeeren.

('J Te verstaan onder „fabrieken", hier en m het vervolg tevens ook: „werkplaatsen"; onder hoofden van fabrieken" (en werkplaat- sen) tevens ook „bestuurders".

2. R e g 1 e m é n-k e s e l a m a t a n .

Staatsblad 1910 N o . 4 0 6 , dioebah pada Staats- blad 1917 No, 212 dan 497. P A B E R I K - P A B E R I K .

TEMPAT-TEMPAT-KERDJA. REGLEMEN. RE- GLEMËN-KESELAMATAN.

Pertama: Dengan mentjaboet Reglemen, jang ditetapkan oléb ordonansi pada 17 October 1905

(Staatsblad No. 521), dan jang mengatoer peri- hal keselamatan pada waktoe ada di paberik dan di tempat-tempat kerdja, seperti jang telak dioebah dan ditambahi, maka ditetapkanlah jang berikoet ini:

REGLEMEN mengatoer keselamatan tinggal di paberik-paberik dan di tempat-tempat kerdja.

BAB I.

K e t e n t o e a n-p e n d a h o e l o e a n . Pasal 1.

Apa jang; di- (1) J a n g dimaksoed dengan perkataan paberik maksoed de-dan tempat-tempat bekerdja dalam reglemen ini, ng-anperkata--ja>itoe s ekalijan tempat-tempat, baik jang terkoe- ndalam'reff-1,0611^ maoepoen jang terboeka bagi soewatoe pen- lemèn ini. tjaharian:

Ie. jang memakai satoe perkakas-koewat atau lebih;

2e. jang bekerdja memakai barang-barang peletoes, atau barang-barang jang tjair jang gampang menjala, jang mendidih atau air-air keras, atau

dengan gas-gas, jang èntjèr atau jang tertindih lebih dari penekanan hawa oedara.

P) Dengan perkataan „paberik" dalam hal ini dan selandjoetnja termasoek djoega „tempat kerdja" dan dengan perkataan „Kepa- la-paberik" (dan tempat kerdja) djoega termasoek „pengoeroes- pengoeroes".

Voor de fabrieken en werkplaatsen waar elec- trische sterkstroom wordt opgewekt, voortgeleid of omgezet is, voor zoover in de beveiliging daarvan niet door andere regelingen wordt voorzien, dit reglement van toepassing.

Kracht-werktuigen = stoommachines, moto- ren, machines door waterkracht gedreven enz.

(2) Daar, waar de werkzaamheden ten behoeve van eenzelfde bedrijf worden verricht in afzonder- lijke, doch met elkander in gemeenschap staande ruimten, worden de afzonderlijke ruimten geacht één onafscheidelijk geheel te vormen.

HOOFDSTUK II.

M a a t r e g e l e n t o t b e v e i l i g i n g . Artikel 2.

Eischen van (1) Het hoofd of de bestuurder zorgt dat in

W Ï B K L ^ 6 ïahriek o f werkplaats voldaan wordt aan de fabrieken nfv<% e n de eischen.

moet voldaan l e- De bewegende werktuig- en drijfwerkdeelen, zijn. welke gevaar voor de voorbijgangers opleveren,

moeten doelmatig zijn beschut.

Onder doelmatige beveiliging der bewegende werktuig- en drijfwerkdeelen moet worden ver- staan eene zoodanige bescherming dat èn voor- bijganger èn machinedrijver, voor zooverre mo- gelijk, voor gevaar gevrijwaard zijn.

2e. De doorgangen tusschen de werktuigen moeten voldoende breed zijn en vrij worden gehouden van alles, wat voor het verkeer gevaar kan veroorzaken.

De doorgangen tusschen bewegende werk- tuig- en drijfwerkdeelen moeten, voor zoover zij ook dienen voor het vervoer van grondstof-

fen, producten of afval in de fabriek, min- stens' zoo breed zijn, dat tijdens dit vervoer tusschen het vervoerde en de bedoelde bewe-

•ö

Reglemen ini ditetapkan djoega oentoek pabe rik-paberik dan oentoek tempat-tempat kerdja

dimana dipakai kekoewatan lestrik, baik jang dihilirkan atau jang didjadikan kekoewatan lain, djika tijada ada peratoeran lain jang mengatoer tentang keselamatan dalam liai itoe.

Perkakas koewat mesin-oewap, motor-motor, mesin jang didjalankan oleh kekoewatan air, dan sebagainja.

(2) Bilamana pekerdjaan goena sesoewatoe pea- tjaliarian didjalankan dalam tempatnja sendiri-sen- diri, akan tetapi berhoeboengan satoe sam» lain, maka tempat-tempat itoe dianggap djadi satoe seka- lijannja.

BAB I I .

I c li t i j a r b a g i k e s e l a m a t a n . Pasal 2.

Sjarat-sjarat

oentoek Kese- (1) Kepala-paberik mendjaga, soepaja dalam

|"f*fa" ;!a n£paberiknja ditjoekoepi sjarat-sjarat jang' terseboet mesti ditjoe- dibawah ini:

koepiolehpa- 1p D , , •.

berik-pabe- X ' bagian-bagian dari pesawat dan perkakas-per- rik. kakas pesawat, jang boleh berbahaja oentoek

orang-orang jang laloe lintas, mesti terlindoeng sepatoetnja.

Maksoednja dilindoengi dengan sepatoetnja ja'itoe perlindoengan itoe hcndaknja demikijan, sehingga orang-orang jang laloe atau pemegang mesin seboléh-bolélmja djangan sampai kena bahaja.

2e. Djalan antara pesawat-pesawat itoe haroes tjoe- koep lébarnja, dan di djalan itoe djangan ada sesoewatoe jang boleh mendatangkan baha- ja bagi jang laloe disitoe.

Bilamana djalan-djalan antara bagian-bagian pesawat-pesawat dan perkakas-perkakas pesa- wat dipakai tempat membawa barang-barang bakal, barang-barang hasil dan ampas-ampas dalam paberik, maka waktoe ija dipakai tem-

geilde deelen nog eene vrije ruimte overblijft van 40 cM.

De gangpaden moeten minstens 1.20 M.

breed zijn.

3e. t / m 5e.

6^e. W a a r door het afvliegen van splinters, schilfers of vonken gevaar bestaat voor oogverwonding, moeten doelmatige veiligheidsbrillen worden verstrekt.

7^e. Werktuigen en gereedschappen moeten, wan- neer minder goed onderhoud aanleiding tot ontstaan of vermeerdering van gevaar kan geven, steeds in goeden staat van onderhoud verkeeren.

8e. t / m 17e.

18^e. I n fabrieken en werkplaatsen moeten doelmatige middelen voor eerste hulp bij ongevallen aan- wezig zijn.

a. In de fabrieken en werkplaatsen moeten aanwezig zijn:

A. Een of meer eenvoudige vervoermid- delen voor gekwetsten (bale-bale's, bran-

cards).

B. Een verbandkist (-trommel) volgens model I, I I of I I I .

1). Het aantal vervoermiddelen en het model der verbandkist (-trommel), welke aanwe- zig moeten zijn, worden voor iedere fabriek en iedere werkplaats vastgesteld door den betrokken, in artikel 3 al. 3 van het Veilig- heidsreglement bedoelden Ingenieur.

c. Verbruikte artikelen moeten onverwijld worden aangevuld. Is een fleseh, karton, doos etc. aangebroken, dan moet onmiddel- lijk voor de aanwezigheid van een gevulde onaangebroken fleseh, doos etc. gezorgd worden.

Alle voorwerpen moeten goed onderhouden worden, zoodat ze ten allen tijde voor het gebruik gereed zijn.

pat membawa barang-barang tadi, mesti masih ketinggalan lébarnja paling sedikit 40 cM.

Adapoen lebar, djalan-djalan itoe sama se- kali mesti paling sedikit 1,20 M.

3e. sampai 5e.

6^e. Kalau lantaran melantingnja bilah-bilah, ser- boek-serboek atau boenga-api ada bahaja jang boléb meloekaï mata, maka haroes diberikan kepada pekerdja-pekerdja katja-mata oentoek keselamatannja.

7^e. Perkakas-perkakas, jang karena kekoerangan pemeliharaan boleh mendjadikan atan melebih- kan bahaja, hendaklah selaloe dalam pemeli- h a r a a n jang betoel.

8e. sampai 17e.

18e. Dalam paberik-paberik dan tempat-tempat be- kerdja mesti disedijakan perkakas-perkakas jang bergoena oentoek memberi pertolongan jang pertama p a d a salah soewatoe ketjelakaan

a. Dalam paberik-paberik dan tempat-tempat bekerdja mesti disedijakan:

A. Satoe oesoengan (perkakas pemba- waan orang sakit) atau lebih, jang bersa- hadja (balai-balai atau brangkar).

B. Satoe peti atau tromol pembaroetan menoeroet tjontoh I, I I , atau I I I .

1. Banjaknja perkakas pembawaan dan tjontoh peti pembaroetan, jang mesti disedijakan ditetapkan oentoek tijap-tijap paberik dan tempat bekerdja oléh Insinjoer (Ingenieur) jang termaksoed pada pasal 3 ajat 3 dari Eeglemèn Keselamatan.

C. Barang-barang dan perkakas-perkakas jang telah habis lantaran dipakai haroes dengan segera ditambahi lagi. Bilamana soewatoe botol, boengkoes, kotak dan sebagainja telah diboeka, maka dengan segera mesti diada- kan jang beloem diboeka.

Barang-barang itoe semoewanja mesti dipeli- hara dengan sesoenggoehnja, sehingga boleh dipakai sebarang waktoe sadja.

SCHEMA van de soort en hoeveelheid der verband- kisten (trommeis) welke in de fabrieken en werkplaatsen aanwezig moeten zijn.

Aantal arbeiders.

1—25

26—50

51—100

101—500

Boven 500

Weinig kans op ongevallen.

1 verband- kist model III.

t verband- kist model III.

1 verband- kist model II.

Als boven.

Als boven.

Als boven.

K a n s op ongevallen.

1 verbandkist model III.

1 verbandkist model II.

Als boven.

1 verbandkist model III.

1 verbandkist model Ia.

1 verbandkist model III.

1 verbandkist.

model Ia.

1 verbandkist model I.

1 verbandkist model III.

1 verbandkist model Ia.

2 verbandkist model I.

Veel kans op ongevallen.

Als in de vorige ko- lom doch

bovendien een instru- menten- kistje.

Waar brand- wonden te ver- wachten zijn'of waar met ster-

ke zuren, loo- gen of met kalk gewerkt wordt.

Als in een der vorige twee

kolommen (naar gelang van omstan- digheden) doch

daarenboven de bijzondere

hulpmiddelen vermeld sub A, B, C, en of D.

19e. t / m 27e.

28e. De steigers met toebehooren moeten voldoen aan den eisch van goed en veilig werk.

29e. De bordessen en gaanderijen, waaronder ook bedoeld worden loopplanken en bruggen, vloeren en wandopeningen moeten, indien zulks ter voorkoming van gevaar wenschelijk is, doel- matig zijn beschut.

30e. De werkvloeren moeten in goeden staat van onderhoud verkeeren.

P E T A dari matjam dan banjaknja peti atau tromol pembaroetan jang liaroes sedija dalam, pabe- rik-paberik dan tempat-tempat bekerdja.

Banjak- nja orang-

orang koeli.

1—28

26—50

51—100

101—500

Lebih dari 500

Boleh djadi tijada banjak kedjadian ketjelakaan.

1 peti pem- baroetan tjontoh III.

1 peti pem- baroetan tjontoh III.

1 peti pem- baroetan tjontoh II.

Seperti dia- tas.

Seperti dia- tas.

Seperti dia- tas.

Boleh djadi ke- djadian ketje-

laKaan.

1 peti pembaroet- an tjontoh 111.

1 peti pembaroet- an tjontoh II.

Seperti diatas.

1 peti pembaroet- an tjontoh III.

1 peti pembaroet- an tjontoh Ia.

1 peti pembaroet- an tjontoh III.

1 peti pembaroet- an tjontoh Ia.

1 peti pembaroet- an tjontoh I.

1 peti pembaroet- an tjontoh III.

1 peti pembaroet- an tjontoh Ia.

1 peti pembaroet- an tjontoh I.

Bóléh djadi banjak ke- djadian ke- tjelakaan.

Seperti di kolom-ko- lom jang tadi tetapi mesti dise-

dijakan djoega sa-

toe peti tempat per- kakas.

Diraana boleh ke- djadian loeka lan- t a r a n kena api,

atau dirnana orang bekerdja m e m a k a i asam- a s a m keras, loog,

atau kapoer.

Seperti salah satoe dari ko-

lom-kolom jang tadi; (di- atoer menoe- roet keadaan);

dan disedija- kan djoega per- kakas-perka- kas terseboet pada sub A, B, C, dan D.

19e. sampai 27e.

28e. Djagrak-djagrak (djantang) dan perkakasnja liaroes menoeroet semestinja, sehingga orang boléli bekerdja baik dan selamat.

29e. Langkan-langkan (bordes) dan tempat oentoek berdjalan, djoega papan-papan titian dan djam- batan-djambatan, oebin-oebin (lantai) dan loe- bang-loebang dalam dinding (tembok), djika perloe oentoek mentjegah tjelaka, mesti dilin- doengi dan dipagari dengan sepatoetnja.

30e. Oebin-oebin oentoek bekerdja baroes dipeliha- rakan dengan sebetoelnja.

31

. De trappen moeten tenminste aan eene zijde van eene stevige leuning of een stevig trap- touw zijn voorzien.

32

. De ladders, die verplaatsbaar zijn, moeten van beveiligingsmiddelen tegen uitglijden zijn voor- zien.

33

. t/m 37

.

Het is, na overleg met den Hoofdingenieur, Chef van den dienst van het Stoomwezen, raad- zaam bevonden niet alle 37 raschen van be- veiliging, in dit artikel vermeld, hier over te

nemen, wijl ze voor den niet-technieus voor het meerendeel onbegrijpelijk zijn.

Opgenomen zijn slechts enkele nummers, waarop bijzonderlijk moet gelet worden.

Aangezien de Inlandsche bestuursambtena- ren aan wie mede ingevolge artikel 12 het opsporen van overtredingen van dit reglement is opgedragen bezwaarlijk geheel vertrouwd kunnen zijn met alle eischen in artikel 2 ge- noemd, zal het voldoende zijn indien die amb- tenaren bij hun inspectie van de fabriek in- zage vragen van de laatste acte van bevinding, opgemaakt door den Ingenieur van het Stoom- wezen, om aan de hand daarvan voor zoover doenlijk na te gaan of aan de daarin gegeven voorschriften binnen den daarbij bedoelden ter- mijn is voldaan.

Immers in die acte zijn alleen de tekort- komingen opgenomen: over de eischen waar- aan voldaan is, behoeft de Inlandsche ambte- naar zich niet te bekommeren.

Gelijkstelling- (2) Waar in de voorgaande alinea van dit artikel van „toestel-gesproken wordt van „werktuigen" zijn daaronder

len met m e (

j

^

verstaan „toestellen".

„werktuigen " "

31

. Tangga-tangga haroes disertaï soesoeran atau tali tangga jang koewat.

32

. Tangga-tangga jang boléh dipindahkan haroes didjaga, soepaja tijada melèsèt (tergelintjir).

33

. sampai 37

.

Dengan moepakat Kepala-Insinjoer dari pekerdjaan oewap dianggap tijada perloe akan

menjeboetkan .37 pasal-pasal tentang kesela- matan, jang diseboetkan pada pasal ini, sebab sebagian terbesar tijada bergoena oentoek orang jang boekan ahli technik.

Dari itoe hanjalah beberapa nomor jang ditoeroen dan ditjétak disini, jang liaroes di- ingati betoel.

Dari sebab prijaji-prijaji, menoeroet pasal 12 diwadjibkan mentjahari pelanggaran jang berhoeboengan dengan reglemen ini, tijada gampang dapat mengingati segala sjarat-

sjarat jang terseboet pada pasal 2, di- anggap tjoekoeplah djika prijaji-prijaji itoe waktoe memeriksa dalam paberik-paberik me- minta melihat soerat pendapatan jang diboe- wat oléh Insinjoer-oewap jang dibelakang sekali. Maka dengan soerat ini prijaji-prijaji itoe boleh memeriksa, apa jang diseboetkan

tentang peratoeran-peratoeran jang mesti di- djalankan dalam waktoe terseboet dalam soerat itoe, ada ditjoekoepi.

Maka teranglah dalam soerat Insinjoer itoe hanjalah diseboetkan segala kekoerangan: men-

djadi tentang sjarat-sjarat jang telah ditjoe- koepi, tijada perloe diperiksa lagi oléh prijaji- prijaji itoe.

Menjamakan (2) Dimana pada ajat tadi dari pasal ini dise-

„pesawat de-boetkan „pesawat", maka terhitoeng-masoek djoega kas" "„perkakas".

HOOFDSTUK I I I . T o e z i c h t .

Artikel 3.

Vaststelling' (1) De Directeur der Burgerlijke Openbare Wer- door den Di- ke n js bevoegd bijzondere bepalingen vast te stellen

« . ^V-if1 ^e r n ad e r e omschrijving van de in bet voorgaand Onenbarc a r" k e l genoemde eisenen.

Werken van Vastgesteld bij beschikking van den Direc- bepalino'en teur der Burgerlijke Openbare Werken van 19 ter nadere Augustus 1910 No. 11996/Stw. laatst gewijzigd omschrijvin«- bij idem van 6 Juni 1913 No. 9370/Stw.

dier eisenen.

Toezicht op (2) Onder de bevelen van dien Directeur is de de uitvoering-Hoofd-ingenieur van het Stoomwezen belast met het en naleving- awe m e e n toezicht op de uitvoering van dit regie- van dit rejr-

lenient door m e i rt , terwijl onder diens bevelen de ambtenaren van den Chef en den dienst van het Stoomwezen toezicht op de de ambtena- naleving van dit reglement uitoefenen.

ren van het Stoomwezen.

Hnnbevoeg'd- (3) De Hoofdingenieur en de ingenieurs van dien

û e i , l.t o t v a s t" dienst zijn bevoegd om:

s M h n ^ v a nf l v oi ge n s regelen door den Directeur der Burger- bepalingen.' lijk« Openbare Werken te stellen en met inacht-

neming van de ingevolge het eerste lid van dit artikel door den Directeur vastgestelde bijzon- dere bepalingen, nopens de door hen voor de voldoening aan de in artikel 2 genoemde eischen in elk bijzonder geval noodig geoordeelde maat- regelen, onderteekende en gedagteekende schrif- telijke voorschriften vast te stellen;

b. het gebruik van werktuigen en drijfwerken dan wel van onderdeden daarvan, welke gevaar op- leveren, te verbieden zoolang de bij of ingevolge dit reglement voorgeschreven veiligheidsmaat- regelen nog niet zijn getroffen. (St. 1917 : 212).

BAB I I I . P e n g a w a s a n .

Pasal 3.

Penetapan (1) Maka direktoer Perboewatan-Negeri (Bur- ketentoean gerlijke Openbare Werken) dikoewasakan menetap-

0 , e h pDi.| " kan ketentoean teristimewa oentoek menerangkan

watan-Xe»'eri bentang pemintaan terseboet pada pasal tadi.

akan mene-

rangkan sja- Ditetapkan pada kepoetoesan Direktoer Per- rat-sjarat boewatan-Negeri pada 19 Augustus 1910 No.

itoe lebili 11996/Stw. dioebah dibelakang kali pada ke- landjoet. poetoesan pada 6 Juni 1913 No. 9370/Stv.

Pensa wasan (2) Dibawah perintab Direktoer itoe maka Kepa- tentans men-ia-insinjoerlah diwadjibkan mengamat-amati mendja- djalankan ia nk a n reglemen ini, sedang dibawah perintab Kepa- olfn^{e i}KeDala^^a^^{n s i n ;}J^{o e r} *^{t o e} P^eg^{a w a}i - P^e8 "^{a w a i} dari Pekerdjaan- dan pegawai oewap haroes mengamat-amati hal menoeroet regle- pegawai pe- mèn ini.

kerdjaan Oe- wap.

Kekoewasaan (3) Maka Kepala-insinjoer dan insinjoer-insi- pembesar- njoer dari pekerdjaan itoe, dikoewasakan:

pembesar itoea menetapkan peratoeran-peratoeran jang tertoelis ifetapkan^e- dengan menanda-tangani dija dan memberinja tentoean oen- bertanggal, ja'ni segala pengatoeran-pengatoeran.

toek mendja- jang dianggap perloe dalam hal-hal teristimewa.

lankan. aka n mentjoekoepi sjarat-sjarat jang terseboet pada pasal 2 dengan menoeroet pengatoeran Di- rektoer Perboewatan-Negeri serta mengingati ke- tentoean teristimewa jang telah ditetapkan menoe- roet ajat pertama dari pasal ini;

b. melarang memakai pesawat-pesawat dan alat pesawat atan bagian-bagiannja jang berbahaja selama ichtijar bagi keselamatan jang ditetap- kan menoeroet reglemen ini beloem diadakan.

(St. 1917 : 212).

No. 8/B.B. 3

Toezicht op (4) Het toezicht op de naleving der gegeven

«Ie naleving voorschriften betreffende de middelen voor eerste der voor- ]m lp ^jj ongevallen, welke in de fabrieken en werk- f eeret™hnîpPlaatsen a a m v e z i8 ' moeten zi<Jn> w o r d t uitgeoefend bijongevaUendoor de geneesheeren, belast met liet toezicht op of door de civie-de waarneming van den burgerlijken geneeskun- le geneeshee-digen dienst.

ren.

Artikel 4.

Verplichting (1) De hoofden en bestuurders van fabrieken der hooiden en werkplaatsen en de daarin verblijvende personen vanfahrieken^zijⁿ verplicht aan de in het vorig artikel genoemde

^deTvoor? ambtenaren de door hen verlangde inlichtingen te schriften en geven omtrent zaken en feiten, de naleving van dit het geven van reglement betreffende en de voorschriften op inlichtingen, volgen, overeenkomstig het voorgaand arti kei gege-

ven. De hoofden en bestuurders van fabrieken en werkplaatsen zijn voorts verplicht om in hunne fabriek of werkplaats op zoodanige wijze, dat het voor een ieder duidelijk leesbaar zij, op te bangen en opgehangen te houden:

a. een exemplaar van dit reglement;

b. een exemplaar van de door den Directeur dei- Burgerlijke Openbare "Werken krachtens de lste alinea van artikel 3 vastgestelde bijzondere be- palingen, voor zoover deze op hunne fabriek of werkplaats toepasselijk zijn;

c. een afschrift van ingevolge de 3de alinea van artikel 3 vastgestelde voorschriften.

Hun recht om (2) Heeft het hoofd of de bestuurder van eene in beroep te fabriek of werkplaats» bezwaar tegen opvolging van komen van e e n kr a c nt e n s u e t bepaalde in de 3de alinea van het schriften " v o r iS artikel gegeven voorschrift, dan kan hij daar-

van binnen 14 dagen bij den Directeur der Burger- lijke Openbare Werken in beroep komen.

Pengawasan (4) Pengawasan tentang menoeroet peratoeran- tentang- me- peratoeran jang ditentoekan, tentang alat-alat bagi noeioetpeia- menolong pertama waktoe ada tjelaka, dan jang

menolon^ m e st i ada dalam paberik-paberik dan tempat-tempat waktoe ada bekerdja, dilakoekan oleh doktor-doktor, jang di- celaka oléh wadjibkan mengamat-amati atau mendjalankan pe- doktor.doktoimeliharaan kesehatan ra'ijat.

sipil (civiel).

Pasal 4.

Kewadjiban (1) Kepala-kepala dan pemimpin-pemimpin pa- kepala-kepa- herik dan tempat-tempat hekerdja, dan orang-orang

la pabenk -;ano- diiam disitoe diwadjibkan memberi kepada akan menoe- . . , , , " -, 1 , ,. , , x

roet nera- PeSa w a i- Pel ?a w a i terseboet pada pasal tadi keterang- toeran-pera- an-keterangan jang dipintanja tentang perkara-per- toeran dan kara dan perboewatan-perboewatan jang berhoe- memberi ke- boengan dengan hal menoeroet reglemen ini, dan teraiigan. harOes menoeroetkan peratoeran-peratoeran jang

diperintahkan pada pasal tadi. Kepala-kepala dan pemimpin-pemimpin paberik-paberik dan tempat- tempat bekerdja djoega diwadjibkan, akan meng- gantoengkan dalam paberik dan tempat beker- dja itoe sehingga gampang dibatja oléh sijapa djoega:

a. sehelai dari reglemen ini;

b. sehelai dari ketentoean teristimewa jang ditetap- kan oléh Direktoer Perboewatan-Negeri menoeroet ajat pertama dari pasal 3, sekadar ketentoean itoe dikenakan atas paberik-paberik atau tempat be- kerdja;

c sehelai toeroenan dari peratoeran jang ditetapkan pada ajat ketiga dari pasal 3.

Hak mereka- (2) Bilamana kepala atau pemimpin paberik itoe meminta at a u tempat bekerdja ada keberatan akan menoe-

kepoetoesaji r o e t peratoeran iang ditetapkan pada ajat ketiga tin<ro-i ten- ^a ri Pa s a l tadi, maka ija boleh mengatakan keberat- tang" pera- annja dalam 14 hari kehadapan Direktoer Perboe- toeran itoe. watan-Negeri.

Beslissing op (3) De Directeur der Burgerlijke Openbare Wer- dat heroën ]i en beslist, na onderzoek, bij een met redenen om- door d e n D i -l d e e d b e s l u i t

recteur der

' ï ^ n ï w - e8 (4) "Worde11 c I e bezwaren geheel of gedeeltelijk Werken. gegrond bevonden, dan treedt de beslissing van den Directeur in de plaats van liet voorschrift, waar- tegen beroep wordt ingesteld.

(5) Aan de beslissing van den Directeur, waar- van geen booger beroep is toegelaten, moet binnen den nader door dezen gestelden termijn worden voldaan.

Schorsing (6) Voor het hoofd of den bestuurder van eene van nitvoe- fab r iek of werkplaats vloeit geenerlei verplichting

«ngg;ednren-^{v o o r t} ^ e e n k r a c l l t e n s het 3e lid letter a van het van S J vorig artikel gegeven voorschrift, zoolang daartegen tot de beslis-beroep kan worden ingesteld en zoolang omtrent .sing,'. een ingesteld beroep niet is beslist.

Aan een krachtens het 3de lid, letter b, van het vorig artikel gegeven verbod, moet onmiddellijk gevolg worden gegeven. (St. 1917 : 212).

Artikel 5.

Verplichte (1) Het hoofd of de bestuurder van eene fabriek kennisgeving' 0f werkplaats is verplicht van elk, in zijn bedrijf van voorge- a a n e e n p e r s o o n overkomen ongeval, binnen vier en

kvàïen°â^an t w i n t iS ^m'^{e n}> n a d a t h e t o nS^{e v a l} Pl a a t s h e e f t g e l i a d

het Hoofd van of de gevolgen van dat ongeval zich hebben geopen- het plaatse- baard, schriftelijk kennis te geven aan het betrokken lijk bestuur. Hoofd van plaatselijk bestuur.

Doorzending (2) Deze ambtenaar zendt die kennisgeving bin- daarvan. n e n Y[ev e n twintig uren na de ontvangst, door aan

den betrokken ingenieur van het Stoomwezen en geeft bovendien van elk ongeval, dat zware verwon- ding of den dood van een of meer personen ten gevolge had, onmiddellijk en zoo mogelijk telegra- fisch, dien ingenieur kennis.

Kepoetoesan (3) Direktoer Perboewatan-Negeri memoetoeskan jang lebih setelah memeriksa dengan jang beralasan tjoekoep.

tinggi ten-

tang keberat- ^ Bilamana keberatan-keberatan dianggap ber- Direktoer alasan betoel sama sekali atau sebagian, maka ke- Perboewatan-poetoesan Direktoerlah mengganti peratoeran jang Negeri. dida'wa karena keberatan-keberatan tadi.

(5) Maka haroeslali ditjoekoepi dalam waktoe jang ditetapkan segala bal jang telab dipoetoeskan oléb Direktoer, maka kepoetoesan itoe tijada akan dapat dioebah lagi.

Menanggoeh- (6) Atas kepala atau pemimpin paberik tijada.

kau mendja- diberatkan kewadjiban terseboet pada ajat ketiga lankan per- ]l o e r o ef a <jari pa s ai tadi, selama ija boleh menaik-

* setema b e -k a n perkaranja dan beloem mendapat kepoetoesan loem ada ke- dalam hal itoe.

poetoesan. Adapoen apa jang dilarang dengan koewasa ajat ketiga, hoeroef b, dari pasal tadi, mesti dengan segera ditoeroet. (St. 1917 : 212).

Pasal 5.

Kewadjiban (1) Kepala atau pemimpin paberik atau tempat niemberi-ta- bekerdja diwadjibkan memberi-tahoe dengan soerat hoe tentang kepa (ia Kepala-negeri tijap-tijap tjelaka jang me- k^d^d* a k e -ⁿSe i i a ï o r a nê " dalam pekerdjaannja, ja'ni dalam pada Kepala- doewa poeloeh empat djam, setelah kedjadian tje- negeri. laka tadi.

Mengirim te- (2) Setelah Kepala-negeri menerima pemberi- roes pemberi-tâhoean tadi, maka dalam doewa poeloeh empat tahoean itoe. (i ja m i ja liaroes mengirim teroes pemberi-tahoean itoe

kepada insinjoer dari Pekerdjaan-oewap, jang ber- sangkoetan dalam hal ini. Bilamana ada kedjadian ketjelakaan, jang menjebabkan loeka parah atau lebih, maka Kepala-negeri mesti memberi-tahoekan hal itoe kepada insinjoer dengan segera, djika boleh dengan kawat (telegram).

Onderzoek (3) Eerstbedoelde ambtenaar stelt een onderzi door den be- in n aa r de oorzaken en gevolgen van het ongeval trokken inge-en je ei ^ €{e n uitslag daarvan eveneens mede aan

den betrokken ingenieur van liet Stoomwezen.

(4) Deze, en, bij zijne afwezigheid of ontstente- nis, de hem toegevoegde opzichter van liet Stoom- wezen, is bevoegd een nader onderzoek in te stollen.

Artikel 6.

Verplichte in- (1) Het hoofd of de bestuurder van eene fabriek zending eenerof werkplaats zendt, binnen eene maand na het in opgave aan w e rk jng brengen daarvan, aan het Hoofd van plaat- het Hoofd van ,.-1 1 x.

plaatselijk be-s e l l3k b e s t l l l i r e e n e opgave:

stuur betref-a- v a n het bedrijf, dat wordt uitgeoefend;

fende het in b. van de soort van drijfkracht en het aantal werkingbren- krachtwerktuigen die worden gebezigd;

gen van een c_ v a n ]i e t a a ntai (\er personen, die aldaar in den fabriek of van , ,-, ,,.•.

wijziging of reS'el zullen verblijven;

uitbreiding d- v o o r het geval, dat de fabriek of werkplaats daarvan. behoort tot de inrichtingen, die niet mogen wor-

den opgericht zonder verkregen vergunning, van liet gezag, dat de vergunning gaf tot het op- richten, en van het nummer en de dagteekening van het besluit, waarbij de vergunning werd ver- leend.

(2) Is door wijziging of uitbreiding van eene fabriek of van eene werkplaats deze opgave niet meer juist, dan wordt eene nieuwe opgave op de- zelfde wijze ingezonden binnen een maand nadat de wijziging of uitbreiding heeft plaats gehad.

Artikel 7.

Doorzending Het Hoofd van plaatselijk bestuur zendt de in het daarvan. vorige artikel bedoelde opgaven, na daarvan aan-

teekening te hebben gehouden, door tusschenkomst van liet betrokken Hoofd van gewestelijk bestuur aan den betrokken ingenieur van het Stoomwezen.