WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

_Zaterdag 18 Juli 1953 - No. 2GG

VRIJHEID IN

DEMOCRATIE

,---..

Rond de onderwijs- vernieuwing (11)

(Zie pag. 2)

WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

DE SFINX

A

utoritaire regimes zijn als mythologische monsters der oudheid, overgebracht naar de volle realiteit van het moderne leven: hui~

veringwekkend in hun ondoorgrondelijkheid, intrigerend als uitdaging voor het bewustzijn ener wereld die zich vertrouwd gemaakt had met de gedachte dat haar bestel geen gehei~

men meer inhielil. De Sowjet~dictatuur maakt hierop geen uitzondering en Beria's val, de wereldschokkende gebeurtenis der laatste we~

ken, bevestigt slechts opnieuw dat in iedere dictatuur het onmogelijk gewaande elk ogen~

blik harde werkelijkheid kan worden.

* * *

W

at aan zijn val voorafgegaan moge zijn ...- en er zijn uiteraard duivelse machi- naties aan voorafgegaan! ...- één dramatisch moment deed voor de verbaasde ogen van de Westerse wereld èn van die achter het IJ ze~

ren Gordijn het gevreesde hoofd van de ge- heime staatspolitie van het toneel verdwijnen.

Over zijn lot en over dat van de hem omrin- gende kliek die thans met hem het onderspit delft zal hij zelf zich evenmin illusies maken als iemand anders. ledere dictatuur is naar haar wezen meedogenloos en wie er deel aan heeft weet bij voorbaat dat hem elk ogenblik een lot kan wachten als - dat hetwelk' zich thans aan Beria voltrok. In welke ideologie zich een dictatuur ooit moge hullen, zij is naar haar aard gespeend van elke Idee. Be- rekening en machtswellust, hartstocht en grenzenloos cynisme beheersen haar. Die al~

ken. '

• • •

1

n de bloedige strijd tussen Malenkow en Beria herhaalt zich wat in 1927 tussen Stalin en Trotzky voorviel. De toekomst zal uitwijzen of Beria's val Malenkows positie evenzeer bevestigt als Trotzky's nederlaag de macht bevestigde van de man om wiens op- volging de rivalen van thans de laatste maan- den gestreden hebben. Alle gissingen hierom- trent zijn speculaties, al doet nuchtere beoor- deling van de waarneembare feiten ons voor- alsnog aannemen, dat inderdaad Malenkows macht groot moet zijn, juist nu hij geen min- dere dan het geduchte hoofd van de staats~

politie het veld wist te doen ruimen.

Niet minder speculatief zijn de opvattingen die thans in de Westerse wereld opgeld doen omtrent de gevolgen welke de paleis~revolu­

tie in het Kreml kan hebben voor de interna~

tionale verhoudingen, die zich nu eenmaal gekristalliseerd hebben in de tegenstelling tussen de Sowjet~Unie en de rest van de wereld. Het behoort immers tot het sfinx- karakter van iedere dictatuur, dat zij haar

geheimen niet prijsgeeft en de toeschouwer slechts voor raadsels plaatst, even huivering- wekkend als uitdagend in haar ondoorgron- delijkheid.

Û

ns lijkt het in situaties als deze verstandig,

· rekening te houden met de kwaadste kansen. D.w.z. niet teveel op ontspanning in de internationale verhoudingen te rekenen, ook niet als wáár zou blijken wat deskundi- gen en goed~geïnformeerden - maar wie is buiten Rusland waarlijk deskundig en goed geïnformeerd? - aannemen, n.l. dat Beria's val niet het einde betekent van het Russische vrédesoffensief. De woord~combinatie "vre- desoffensief" trouwens klinkt ons even be- denkelijk in de oren als de zaak zelve ons verdacht voorkomt.

Met deze opmerking keren wij ons echter -- - zowel tegen een voorondersteld Rus- sisch vredesspel als tegen een Westers op vrede gericht beleid dat al te gemakkelijk van een ,.vredesoffensief" bij de andere partij spreekt. Het eerste achten wij te enenmale verwerpelijk: wie met .. vrede'_' speelt speelt met het heiligste dat de volkeren in hun on~

derlinge verhoudingen kunnen nastreven en verwezenlijken, het enige waarna?r het hart van allen die van goeden wille zijn hunkert en die wonen er aan beide zijden van het IJzeren Gordijn.' En tegenover wie met "vre- de" speelt past slechts één houding, die van het "timeo Danaos et dona ferentes" - ik vrees de Danaërs, juist als zij geschenken meebrengen. Hun groeten is geen qualificatie waard, waarin het woord "vrede" een plaats kreeg.

Het andere daarentegen is niet minder heilloos: een Westen, dat, zij het op hoe vage gronden ook vermoedt, dat bijv. thans, na Beria's val, de mogelijkheid op verdergaande .,ontspanning" aanwezig is. houde op te spre- ken van een vredes-offensief, met welk spre- ken men immers niet alleen de tegenpartij slechts prikkelt, maar de vrede zelf deni- greert.

*

* •

De wereldsituatie is en blijft ook na Beria's verdwijnen uitermate critiek. Het be- hoort trouwens mede tot het Sfinx~karakter van de dictatuur~ dat wisselingen van perso- nen of situaties vóór het voetlicht de toe~

schouwer maar heel weinig onthullen van het- geen zich achter het toneel afspeelt. En op dat laatste komt het aan. En dat blijft in het Rusland van thans voor en na even onpeil~

baar als het in het Duitsland van Hitier was.

De vraag mag worden gesteld, of de de- mocratische, diplomatie uit het jongste verle- den inderdaad voldoende geleerd heeft, om de hoop te rechtvaardigen dat de wereld haar huidige impasse te boven zal kunnen komen.

Tot de moedgevende verschijnselen rekenen wij haar grotere vastberadenheid en de groei~

ende eenheid waarnaar zij streeft. Wereld~

politiek is intussen niet alleen een kwestie van machtsverhoudingen maar ook van psy- chologie. En te dien opzichte zijn wij minder gerust, nu Churchills initiatief stilaan op dood spoor gereden wordt. Reeds het feit alleen, dat men thans geneigd schijnt, de Duitse kwestie - met alle ap~ en depenties die zij zowel voor Duitsland zelf als voor de rest van de wereld meebrengt ~ tot uitslui- tende toetssteen te maken voor Ruslands vre~

desbereidheid, vervult ons met zorg. En de wijze waarop dit thans gelanceerd wordt schijnt ons nu juist niet te pleiten voor het psychologische inziCht dat wij onontbeerlijk achten om uit de wereldchaos van thans tot draaglijker toestanden en hoopvoller perspec- tieven te komen.

* *

*

]J

zig in haar onbewogenheid is de sfinx van het Kreml. die als een moloch verteert zelfs wie haar troetelkinderen schenen.

Maar zij is en blijft tegelijk een uitdaging aan heel de Westerse wereld, die wel al haar geestelijke en materiële macht ~ de eerste niet het minst - moet activeren om door te stoten tot wat daar achter de grijnzende sfinx woelt en beweegt opdat dit, in rustiger banen geleid, eenmaal weer in het gebed van ons wereldbestel zijn plaats krijge.

* • *

D

it zal een werk van lange adem zijn. En het zal alleen volbracht kunnen worden, wanneer het gedragen wordt door een w:aar- lijk liberale geest.

Zal de Westerse democratie daartoe \n staat zijn, zonder zich ook zelve weer te he~

keren tot dat liberalisme, dat haar tot aan~

zijn riep en waarvan zij zich in de meest cri- tieke periode van haar bestaan steeds verder heeft verwijderd?

G. A. DE RIDDER.

In verband met de vacanties zal ons blad volgende week NI ET verschijnen.

Het eerstvolgende nummer zult U op

-

1 Augustus a.s. weer in Uw bus kun- nen vinden.

H . . . U t N S - PAG. S

Rond de onderwijsvernieuwing (ll)

Wat men e·r wel dient

en vóoral niet onder

te verstaan

Voor de leden van de een belangrijke

gemeenteraden ligt op dit en verantwoordelijke taak

terrein

Bet i8 niet mogelijk in het bestek van een paar al'tikelen een cornpleet over- atebt te. geven van de ontwikkeling van de actie vGor de oiMierwijsvernieuwing in de laamte jaren.

aan en het referendum nadien bracht geen verandering.

Maar het best'llu.r van het Paedago- 'gisch Centrum, ~llde uit utts1U1- tend N.O.V.-leden, ziet er niet tegen op bepaalde staatsburgers op andere wijze te behandel-en dan elke andere staatsburger.

We volstaan hier met op te merken, dat aan de veelbelovende, en o.i. volko- men juiste opzet, n.l. die, waarbij Rijksschooltoezieht, Volkshogeschool en het Nederlands omtenvljs In Al dja ~ledingen ·en richtblgen, saaenwèl'ikte, he1aas

een einde kwam. Want wat toch is het geval? Het

Paedagogisch Oentrum van de N.O.V.

heeft n.l. een schrijven gericht aan het Hoofdbestuur dezer vet'E!niging, om, gezien de tegenstelling, die er'be- staat tussen het grondslagen-rapport en de beginselen van de C.P.N., geen comm\Rlisten léildende functies te ge- ven bij ·het · Paedagogisch werk.

De ontwikkeling voltrok zich in een andere richting. In de Ned. Onderwij- zersvereniging (om ons te bepalen tot de &ector van het openbaar onderwijs),

·greeide de overtuiglDg, t1at ook feze organisatie zich met de vernieuwing dien- f t be&ig te houdeR.

Dit leidde tot de oprichting van een z.g. Paedagogische Commissie. Intussen (n.L in 1948) richtten een vijftal personen een werkgreep op, die zich zou bezighouden met de uitgifte van een cursus voor ondetwijsviln~ÏeUwing en van

een maandblad. We kunnen voorshands de vraag

buiten "beschouwing laten, of dit ver•

zoek verstandig is geweest. Hier moet alleen worden vastgesteld, dat dit ver- zoek de N.O.V. voo.r een uiterst moei- lijk dilemma plaatst. Ons is bekend, dat het HoO-fdbestuur van de N.O.V., die zelf in · grote · meerderheid het Ambtenarenverbod van de Overheid onjuist achtte, uiteraàrd nu niet kan omzwenken. en dus tegen het verzoek van het Paedagogisch Centrum is ge- kant. Doch dtt brengt zijn consequen- ties mee: Het bestuur van het Pae- dágogisch Centrum, dat · stèllig ha ernstige overweging pas is overge- gaan tot zijn principieel zeer behing- rijk schrijven, kan o.i. onmogelijk aan- blijven, wanneer de N.O.V. ni·et op zijn verzoek ingaat.

Van verschiliende kanten verschenen tegen deze werkwijze protesten.

In het orgaan van de N.O.V. las men ingezonden artiblen, waarin geldaàgd werd over de te hoge lesgelden en waarin

op

felle wijee de mogelijkkeid van een diploma voer onderwijsvernieuwing, llij worbaat werd veroordeeld.

IR 1949 werd de dreï:goode concurrentie op het gebied van de onderwüs- vernieuwing opgevangen door de toen tot stand gekomen oplossing, waarbij de Paedagogische Commissie van de N.O.V. en de Werkgroep Een Nieuwe School opgingen in het Paedagogisch Centrum van de N.O.V.

De -onderwijsvernieuwing

wem

^mt een taak van de vakvereniging. Een op- lossing, die in kringen van het openbaar onderwijs niet ieders instemming heeft, temeer, nu meer en meer blijkt, dat er talrijke meellijkheclen ·bestaan·-op het terrein van de samenwerking van de N.O.V. en het Paedagogisch Centrum.

Men zou kunnen redeneren, dat de- ze kwestie zuiver een aangelegenheid is van de N.O.V., doch wij menen, dat dit niet het geval is, omdat het werk van het Paedagvgii!IOh Oentrum ateeu dichter bij de beoordeling van de ge- meentebesturen komt te liggen.

Voor de gem~entebesturen kan het geen kwestie van beoordeling zijn, of de in haar sch1>len werkzaam zijnde onderwijzers lid zijn van de N.O.V., de Hoofdenvereniging of welke ande- re onderwijzersorganisatie dan ook.

Maar de betekenis van het werk van het Paedagogisch Centrum valt terdege binn'en ·de beoordeling van een gemeentebestuur, als de vraag aan de orde komt, of men gelden ter beschik- king stelt ter tegemoetk()ming in de kosten, verbonden aan het volgen van een cursus dezer instelling door de leerkrachten.

In sommige gemeenten besloot men een deel der k1>sten VOOr eigen reke- ning te nemen of stelde men gelden beschikbaar voor de invoering · van uitgaven, die tot stand kwamen onder auspiciën van het Paedagogisch Cen- trum van de N.O.V.

Het is op grond van die wetenschap, dàt wij menen goèd te dben wat meer aandacht te schenken aan de situatie, die ontstaan is door het samengaan van N.O.V. en Paedagogisch Centrum.

Ter voorkoming van verkeerde ge- volgtrekkingen merken we hier op, dat we sinds de oprichting van de N.O.V. daarvan lid zijn.

Hoe sterk de band tussen N.O.V. en Paedagogisch Centrum is, kan men lezen in het reglement, dat in d'e laat- ste Algemene Vergadering van de N.O.V. werd vastgesteld.

In art. I wordt als doel o.m. aange- geven het Hoofdbestuur van advies te dienen bij de problemen op het gebied van onderwijs en schoolse opvoeding.

In andere artikelen lezen we, dat het Hoofdbestuur van de N.O.V. de leden van het Paedagogisch Centrum be- noemt, idem de gesalarieerde paeda- gogisch-didactische medewerker en ' dat alleen leden van de N.O.V. ::~:itting

kunnen nemen in het bestuur van het Paedagogisch Centrum.

Wijzigingen in het reglement wor- den pas van kracht, nadat de Alge- mene Vergadering van de N.O.V. er zijn goedkeuring aan heeft gehecht.

Men ziet dus, dat het Paedagogisch Centrum uitermate gebonden is aan de vakvereniging N.O.V. Hoe men

·over deze binding moge denken, de situatie is thans zo en we moeten haar als zodanig in beschouwing ne- men.

Principiële •aken aan de orde

Nu zijn er in de. laatste tijd in deze Yak'fiereniging zeer principiële · 2a,kèn aan de orde geweest, we noemen de aansluiting bij het N.V.V., het Amb- tenarenverbod en de positie van het hoofd der school in de schoolgemeen- schap.

De meerderheid van de N.O.V. heeft zich uitgesproken tegen het Ambtena- renverbod. Zij acht het onjuist, dat de Overheid bepaalde staatsburgers an- ders behandelt (eigenlijk: kan gaan behandelen) dàn elke andere staats- burger.

Het Hoofdbestuur van de N.O.V.

WfiB in meerderheid tegen het Amb- tenarenverbod, de Algemene Verga- dering sloot zich bij dat standpunt

Voor de gemeenteraadsleden die, zo- als we reeds hierboven·· opbl.~rkt~h.

gesteld W()rden 'V&or d$ vráag()f 'mèn al .dan niet gelden zal beschikbaar stellen voor het werk van het Paeda- gogisch Centrum van de N.O.V. moet, dunkt ons, de oplossing va.ll het gere- zen probleem van grote betekenis zijn.

Het is daarom, dat wij met grote klem bij lret Hoofdbestuur van de N.O.V. hebben aangedrongen op pu- blicatie van zijn standpunt ten aan- zien van het verzoek van het bestuur van het Paedagogisch Centrum.

Niet alleen de leden van de N.O.V.

hebben er belang bij te weten, of de- ze instelling geen of wel bezwaar heeft om communisten leidende func- ties te geven bij het Paedagogisch

DEZE BURGER

heeft in het vorige .. ummer van dit blad, ons blad met grote vreugde gelezen dat onze eigen V.V.D. bij de gemeenteraadsverkiezingen te . Laren (Gld.) niet minder dan 44.95"/o der stemmen heeft gekregen en hij wilde daqr juist zijn f'*èstmuts voor opzetten en er een pakje Roy<:o- aspergesoep op openrnakeil om dàt nou eris ècht te gaan vieren, toen het avondblad kwam met het bericht dat de heer Beria te Moskou (Rld.) in ongenade was gevallen en toen had ik in-ééns geen zin meer;

je weet nooit wat er van zo iets komen kan; je weet nooit zeker wat die Russische dingen betekenen en tot welke conset[Uenties ze zull-en leiden.

Nèt altijd als ik feest wil gaan vieren overlijdt de heer StaJin of is er iets met mijn kameraad Rakosi of valt zo'n fijne Beria in onqenade en nu kun je nog zo blij zijn om Laren (Gld.), dan stáát zo'n feestmuts en dan vàlt zo'n Royco niet. Waar of niet?·

Ik zit nu maar de hele tijd aan die lieve meneer Beria te denken.

Wat er nou in zo'n man moet omgaan.

Hij heeft zelf een paar maal honderdduizend merisen de das omge- daan en hij moet dus wel zo'n beetje weten wat voor das ze hèm zullen omdoen: een mooie rooie met hamertjes en sikkeltjes, denk ik.

Hij zal wel precies weten wat hij van· de ongeblinddoekte Themis in de zaal van zijn eigen Hooggerechtshof te wachten heeft en ik heb- zo'n idee, dat hij op dit ogenblik er een lief ding voor over zo·u hebben als hij in Laren (Gld.) zat met die 44.95"/o vuige kapitalisten, die àl maar pakjes Royco-aspergesoep openmaken.

Dat gáát soms zo in een mensenleven - vooral wanneer het aan een dun draadje bengelt - dat dan Laren (Gld.), waar je, met alle drukte van die galgen en die concentratiekampen, nooit aan gedacht hebt, een héérlijke plaats lijkt om je durend te vestigen!

In zo'n Gelders dorp is wel eens ~ts, maar over het algemeen word je er niet gauw naar Siberië verbannen en de édel<achtbare heer kan- tonrechter is er altijd wel éven onafhankelijker dan de lui van het hooggerechtshof ginds.

En aspergesoep èn 44.95 procent ...

Geefmij maar Laren (Gld.), meneer Beria.

Bent u het niet eens met

DEZE BURGER?

werk, ook de Rijksoverheid, de ge- meentelijke overheid en alle instanties en personen, die belangstelling heb- ben voor het werk op het terrein van de onderwijsvernieuwing door het Paedagogisch Centrum, moéten weten, wie daarin een rol spelen en invloed uitoefenen.

Ni~'IIMJ leM&aterioal

niet

het belaJIIlrijk.te

Wamreer de ouderwijsvernl'è\lwing zou bestaan in het aanschaffen van wat lotto's en wat lesmateriaal voor de ltind-eren, zou men misschien nog ,kunnen redeneren, dat zulks weinig .gevaren oplevert, maar de zaak ligt

geheel anders.

Onderwijsvernieuwing heeft ~inig

van d-oen ·met dergelijk materiaal, .dat slechts wat verandering van décor brengt, in vele gevallen een volkomen ongewenste verandering, omdat het geschikt is gemaakt voor alle scholen en daardoor ongeschikt is voor elke school, waar men wenst uit te gaan van de onmiddellijke beleving van het kind en de bestaande, eigene omstan- digheden.

Onde'rwijsvernieuwi'ng raakt in we- zen dieper. Zij mO'et gebaseerd zijn op een levensachtergrond. Waar dat niet het geval is, is er geen sprake van onderwijsverni-euwing, maar doet men aan "leukigheidjes", springt men van de hak op de tak, haalt men álles pverhoop, doch bewerkt mell .niéts tot h1 'IIè g~:ond, kortom bèdrljft in en een spel met de toekOmst ".n ónze kin- deren, neen, van ons volk, dat in de worsteling om zijn bestaan temidden van de volken, zich steeds krachtiger inspanningen zal moeten getroosten.

In brede ·kring rijst verzet tegen een vernieuwing, die de naam ver- nieuwing niet verdient en groeit het besef, dat• we van de vernieuwing, zo- als die vóór l!HO werd gedacht, steeds verder -afdwale·n.

Men kan nu eenmaal geen onder- wijsvernieuwing kopen, zoals men nieuwe aardappelen koopt. Natuurlijk zijn er op den duur nieuwe leermidde- len nodig, als men overgaat tot het toepassen van nieuwe werkwijzen, maar nooit gaan vernieuwing van de leermiddelen vooraf aan de vernieu- wing van de man c.f vrouw voor de klas.

De enige methode om nieuwe sleur, nieuwe karrevrachten kennis zonder functionele betekenis in de school te brengen is wel die door middel van lesmatériaal, dat elk initiatief bij de leerkracht sluimeren Iaat.

Wij betreuren· het in hoge mate, dat thans d&ize&den gü.ldens worden tilt- getrokken voor z.g. nieuwe leermid- delen, die ^op de keper beschouwd de vernieuwingsgeest blussen.

We achten het dan ook een natio- naal belang, dat elk gemeenteraads- lid, wanneer hij/zij moet beslissen over

het toestaan .Van g'eldeR voor dergelijk materiaal, zich terdege zal afvragen, of daarmee de echte vernieuwing van het onderwijs in de gemeente, wier belangen hij/zij behartigen wil, wel ge- diend zijn.

Toen wij vijftien jaren geleden een studiereis maakten door België, om daar ·de resultaten van de vernieu- wing te beoordelen, bemerkten we, dat deze het best waren in de scholen, waar de leerkrachten z e 1 f het Initia- tief in banden hadden en met de leer·

lingen het materiaal vervaardigden, dat het persoonlijke eigendom der kinderen werd en bleef en bij elke nieuwe cursus weer, en dan uiteraard anders, werd gemaakt.

Daar was geen verstarring en daar bleef de leerkracht de leidinggevende onderwijzer. Daar bleven het enthou•

siasme en de vernieuwingswll leven·

dig. v.M.

.(Wordt vervolgd).

. is .

JUU 1B5S - PAG. I

IS

^'

^ER

^:

^..

^{' ' '}

^{G,ESTEMD? (11)}

' 1- . .

, Provincie Friesland

(Vervolg)

In HARLINGEN won de P. v. d. A.

een zetel van de C.P.N.; overigens is er geen wijziging, Ons raadslid W. D.

Janzen werd herkozen met· 529 stem- men tegen 484 in 1949.

In HASKERLAND won deP. v. d.

A. een zetel van de C.H.U. De V.V.D.

behield haar enige zetel met 447 'stem- men tegen 402 in 1949, hetgeen neer- komt op precies hetzelfde percentage 7,94.

In HEERENVEEN won de P. v. d.

A. een zetel van de' C.P.N.; verder i3 er ook; hier geen ~ijziging. De v.v;:Q.

bèhield haar 3 zetels. Zij steeg van J811 in 1949 via 1660 in 1952 tot 2067 tbitns, hetgeen een vooruitgang bete·

kent van een percentage van 15,2 tot

~6.2.

In de gemeente HEMELUMER, OL·

DEPHAERT en NOORDWOLDEis er ook geen wijziging in de samenstel- ling van de Raad. Er was hier geen V. V.D.-lijst.

Een vergelijking met de bij de Ka- lllerverkiezing van 1952 behaalde stemmen toont aim, dat de 112 toen op de V.V.D. uitgebrachte stemmen bij de Gemeenteraadsverkiezing vrijwel zonder uitzondering moeten zijn uit- gebracht op de lijst van de C.H.U. De A.lt., K.V.P. en P. v. d. A. bleven in stemmental vrijwel gelijk aim 1952.

Ook in HENNAARDERADEEL

'brachten de verkieûngen geen wij~i·

aln' in de sam.en,ste1ling van de Raad.

De V.V.D. behield haar enige zetel met een_ stemmental van 202 tegen 18-'1 in 1949. Bij de Kamerverkiezing kreeg de V.V.D.-lijst 212 stemmen.

Ook in HINDELOOPEN bleef aÜes bij het oude. Er was hier geen lijst van de V.V.D., die in 1952 in deze ge- meente slechts 7 stemmen kreeg:

-IDAARDER.àJ)EEL is het bolwerk van de njeuw. P.Pierichte Vrijz. Dem.

Bond, die h\er twee zetels verwierf, die in de vorige Raad door de V.VD.

lle~t waren. ·

In 1949 behaalde de V.V.D. 472 stemmen en thans kreeg zij 151 stem-

men.

Een verlies dus van 320 stem- men. De V.D.B. verwierf er 440.

Uit versebil van 80 stemmen moet dus afkomstig zijn van kiezers, die de vo- _Qge keer op de P. v. d. A. gestemd

~e.bben. Of is het misschien ook te verklaren uit de toeneming van het aal)..tal kiesgerechtigden met 400?

Een vergelijking met het aantal be- llaald,_e stemmen bij de Kamerverkie- W1g in 1952 toont echter aan, dat de

eer~te veronderstelling waarschijnlij- ker is. De C.P.N. kreeg toen 134 en de Spç. Unie 105 stemmen, tezamen dus 23.9. De lijst van de C.P.N. verkreeg er dit jaar slechts 210, waardoor deze partij haar enige zetel verspeelde. Het verselUI van 29 stemmen zou dus naar alle waarschijnlijkheid aan de P. v.

d. A. ten goede moeten zijn gekomen.

~ had· in 1952 2507 stemmen.

Men had er dus nu 2536 kunnen hebben. Ze kreel{ er echter slechts :MM, lietgeen 12 minder is. Deze cij- fers zijn daarom voor vergelijking lllltbaar, omdat thans slechts 7 stem.- aen minder werdep 1:1itgebracht dan ._ 195-2. De P. v. d. A. won de zetel -.an de C.P.N. en de geeombineeroe lijst van de C.H.U. en de A.R. behield baar 2 zetels.

Over het verlies van de 2 V.V.D.- zetels aan de V.J).B. behoeft men zich niet erg ongerus~ te maken. Het be·

treft meer een kwes.tie van personen dan van begmselen. De lijstaanvoer·

del; van de V.D.J3. heeft nu zijn zin en zit in de Gemeenteraad, de andere V.D.S.-er zat reeds in de Raad als

V.V.D.~er.

In KOLLUMERLAND won de C.H.

U. een zetel van de Chr. Volkspartij eD. is er verder geen wijziging in de

•lllleDSteUing van de Raad- gekom.en.

OBs Raadslid Van Overklilt we!'d herk&zen met 349 stemmen tegen 323

• 1M9,terwijl de V.V.D. bij de Ka-

!Derverkie:lling 312 stemmen kre_eg.

. In LEEUWARDERADEEL won de A.

R. de zetel van de C.H.U'. en kwam er ove~ns geen wijziging in de samen-

~lling van de Raad. Wij· behielden onze beide zetels; ons percentage daalde van 15,64 tot 15,04.

· In LEEUWARDEN won de P. v. d.

A,.,

:a zetels, één ten koste van de A.R . en één ten koste van de C.P.N. De

overige partijen behielden haar ze- tels.

Hier doet zich: het merkwaardige verschijnsel yoor,' dat de P.

y.

^{d: A.,}

welke 48,7% van de stemmen verwierf hiermede 18 van de 35 raadszetels be- zet. Een minderheid van de kiezers heeft dus de meerderlieid in de Raad.

Dit is mogelijk door de werking van het stelsel viin de grootste gemiddel- den, dat. toepassing vinqt voor ge- meenteraden met 19 en ·meer zetels:

totaal van de stemmen van de C.P.N.

in 194~. ,

De A.R. kreeg er 67 meer. Dtj C.H.

U. ~0 !j:n~~der ~n. d~ V.V:D. 1()9 ;meer, zodat'-wlJ dus· stemmen van de P. v.

d. A. moeten hebben gewonnen.

Ons percentage steeg van 11,37 tot 12,8 zonqer echter tot zetelwinst te leiden.

Het is vreemd, dat de Kieswet wel bepaalt, dat, indien een Pl,lrtij de meerderheid der stemmen verkrijgt en bij de gebruikelijke. yer!leling niet de meerderheid der zetels, zou ·beha- .1~~., da~ een . cor.rect;ie '~ Ç\e -y~d~Ün~

plaats moe~ ~'b~rt,. ,\V,aai'~~uz,ij -~k de meerderheld del' zèt~ verkrJ,Jgt.

Voor het omg~eerde geval, zoals ûch dat nu in Leeuwarden voordoet, be- vat de Kieswet echter geen uitzonde- ringsbepaling.

In OOSTDONGERADEEL verloor de

AR.

;i zetei aan een geconibineerde lijst van de P. v. d. A. en de V.V.D., waardoor naast de P. v. d. A., er thans ook· een V.V.D.er in de Raad zitting kreeg.

Het was voor de eerste maal, dat de V.V.D. in deze gemeente aan de ge- meenteraadsverkiezing dèelilàm.

· 'ln oósTs'l'ÈLLINtiw:SRF ·wonnen

de P. v: d. A en de V.V.D. iedet èen z.et.el ten koste van de C.H.U. en de Middenstandspartij. Wij klommen van 723 in 1949 via 797 in 1952 tot · 935 thans. Ons percentage steeg van 8,83 tot 10,6; een niooie vobruit~ang, waar- door ons zittend lid, de heer Van Ro- zen, een tweede- V.V.D.er naast zich kreeg.

'

De V.V.D. ,beeft precies heizelfde percentage der- stenu:aea. als iu. 1949.

l)e ~.V.P. daalde val'l-10,4 tot 10;1,. de A.R. van 18,3 tot 17,6 en de C.H.U.

van 9,7 tot 8,7. De C.P.N. daalde van 6,6 tot 4,0 Deze partijen daalden dus gezamenlijk in percentage 4,6 met welk pe:reenta~ de P. v. d. A,. voor- uit ging.

In Leeuwarden is dus wel een door- braakwinst van de P. v. d. A. aan- toonbaar.

In LEMSTERLAND won de P. v. d.

A. een zetel van de C.H.U. Er was geen V.V.D. lijst en de 167 stemmen,

\\!elke de V.V.D. in 1952' verkreeg, zijn ook hier ten goede gekomen aan de lijsten van d~ P. v. d. A.. en de C.H.U.

Het is niet aantoonbaar in welke verhouding de stemmen ovel' beide lijsten verd.eeld zijp., omdat er in 1949 oak geen V.V.D. lijst was.

Het is opmerkelijk, dat alle lijsten sinds 1949 in perc$tllge zijn achtel'·

uit-l(egaan behalve die van de .P. v. d.

A., die dus v~. d~ Prot. Cbr., de Ka- tholieken en, 4,è , Commupist~ stem- mÈm heeft gew~nnen. · · · ·. . •

In l\mNALDUMADEEL is

e:r .

geen wijziging in de samenstelling van ·de Gemeenteraad gekomen, hOe-wel de C.P.N., die in·. 1946 2.06 · stemmen en geen zetel verkreeg, thàns niet aan de ver,kiezingen deelnam. · Er werden dit keer 132 stemmen meer uitgebracht dan in 1949. De P. v. d. A. verkreeg er 159 meer, dus nog minder dan het

In OPSTERLAND won de P.v.d.A.

2 zetels van de dissidente communis- tische groep Roorda. Overigens bleef de samenstelling .gelijk.

Wij behielden' onze 2 zetels. Ons stemmental steeg van 1061 in 1949 via 1098 in 1952 tot 1254. Ons percentage ging van 10,3 tot 11,6 omhoog. De persoon van onze lijstaanvoerder Van der Burg speelt hierbij ongetwijfeld een grote rol.

In RAUWERDERHEM nam de V.V.D. voor het eerst deel aan de Ge- meenteraadsverkiezing. We wonnen een zetel ten koste van de P.v.d.A., terwijl de overige partijen gelijk ble- ven.

Op SCHIERMONNIKOOG is men nog ouderwets. Daar· loopt de schei·

dingslijn nog altijd tussen rechts en links. De samenstelling van de Raad _bleef !lezelfde, 4 links. en 3 rechts,. Er waren sleehts twee lijsten: rechts en links.

Ook in SLOTEN kwam geen wij-zi- ging in de ~mens'telling van de Raad.

Er was daar geen V.V.D. lijst.

In SMALLINGERLAND won de P.v.d.A. 2 zetels, 1 van de A.R. en 1 van de C.P.N. De zetel van de A.R.

ging verloren, . doordat er thans voor

Commissie herziening Statuten en Reglementen van onze partij ingesteld

Suggesties worden vóór 1 September a.s. ingewacht

Overeenkomstig de· toezegging, gedaan

iB

de .Jaarlijkse Al- gemene Vetgaderillg, heeft het Hoofdbestuur een Commissie iagesteld tot ltenieRûtg van statuten

en

RegJementen

vau

de Part\f ..

De

samenstelliBg

vaa

deze Cemmissie

is

als

^v~gt:

Jhr Mr W, L. Schot-er te

Botte:rda.m -

v89l'Zitter, Mevr •. MY E.. A.

.1.

Seheltema-Conradi

t~

Haarlem - Mr

Th~

Bakker

te

Den Haag,

Ir E. Biewenga te Assen, W. Breedveld te Lekkerkerk, J. K. Fredrikze te Amhem,

vice-voorzitster,

Mevr. G. A. A. Holzmüller-Teengs te Alkmaar, Ir G. M. de Jongh Schiffer te Oostvoorne.

G. H.C. de Laive t-e Landsmeer, J. C. J. Mens te Neede,

Jhr·w. U. D. Quades van Ufford te ,Breukelen,

Mr A. Spruit te Amsterdam,

A.

J.. Tom. te Zwolle,

Mej. MP J. L. M. Toxepeus Pott te Delfzijl,

Mej. Mr M.M. F. van Everdingen, lid en secretaresse

, . . te Den Haag.

De voorzitter vim, de Commissie verzoekt die leden van de partij, dîe

v~ wÁ>ning zijn

dat een of meer bepalingen in de bestaande Statuten en Reglementea voor herziening in aan- merking komen, hiervan vóór 1 September a.s. opgave te doen

bij

't secretariaat. der Çommissie, Ko..Wginnegracht

~1

te Den Haag, opdat op 1 September bekead is welke grotere . ea

~ineré

-wij:.:igiegen door

de-

ledea van de partij nodig :

worrden geoordeeld. ·

. ~,·

___________________________________________ ,

de eerf)te maal een lijst was van hE-t Ger. Pol. Verbond, die echter geen zetel behaalde.

Het zittend V.V.D.-lid, de heer Terpstra, werd herkozen. Ons stem- mental klom van 513 via 622 in 1952 tot 674. Ons percentage steeg van 5,41 tot 6,6.

In SNEEK wonnen wij een zetel van de. A.R.; overigens bleef de sa- menstelling gelijk, Onze tweede zetel werd behaald, doordat ons overschot 10 stemmen meer bedroeg dan dat van . de AR.· Ons percentage liep slechts van 8.73 tot 9.2 .op. Een wan- kele zetel dus!

In STA VEREN bleef de samen·

stelling van de Raad ook gelijk. Er was geen lust' van de V.V.D. · ^{y '}

. Op

TERSCHELLUiG bestortd .

de

Raad uit 6 P.v.d.A.ers en 5 leden,· ge- kozen op een gecombineerde lijst van C.H.U., A.R. en de V.Y.D. De P.v.d.A.

heeft haar S zetels behouden.

Er was thans een afzonderlijke lijst van de V.V.D., welke 2 zetels ver- wierf en de gecombineerde lijst van de C.H.U. en A.R. verkreeg er 3. In 1949 was hier nog geen afdeling van de V.V.D., thans wel.

::>fficieel dus een zetelwinst van 2 voor de v.v.D., maar in werkelijkheid verandert er in de samenstelling van de Raad niet veel.

Uit den aard der zaalk ontbreken vergelijkingscijfers met 1949, terwijl er ook met de cijfers van 1952 geen vergelijking mogelijk is, omdat toen tal van vacantiegangers hun stem op Terschelling uitbrachten.

In TIETJERKSTERADEEL ver-- loor de V.V.D. een zetel aan de P.v.d.A. Op het eerste gezicht is dit een achteruitgang. Bij :nadere be- schouwing echter is het tegendeel bet geval

In 1949 verkreeg de V.V.D. 2 zetels, waarvan er één een overschotzetel was, die behaald werd met een over- schot van 163 stemmen. Er was toen een lijst van de C.P.N., welke 284 stemmen en geen zetel verkreeg.

Thans was er geen lijst van de C.P.N., waardoor het stemmental van de P.v.d.A. in bijzondere mate steeg.

Ons overschot was nu 247, hetgeen 'te weinig was om de tweede zetel te behouden. Ons stemmental steeg van 719 in 1949 via 746 in 1952 tot 827. Ons percentage van 7.61 tot 8.60.

Toch ging er een zetel verloren,waar- uit men zien kan, dat een optelsom- van winst en verlies van zetels over het gehele land nooit een juist beeld kan geven.

In UTINGERADEEL bleef de sa·

menstelling van de Raad ongewijzigd.

Wij behielden onze 2 zetels. Ons per- centage steeg van 16.9 tot 17.9. Ons stemmental van 475 tot 531.

Op VLIELAND kwam er ook geen wijziging in de samenstelling van de Raad. Het enige V.V.D.-raadslid te- vens wethouder, de heer Doemn, werd herl<:ozen. Zijn st.emmental steeg van 55 tot 58. Ook deze zetel telt mee in de optelsom!

Ook in WESTDONGERADEEL bleef de samenstelling van de Raat\

dezelfde. Ons enige Raadslid werd herkozen. Ons stemmental daalde van 459 tot 434. Ons percentage van 11.33

· tot 10.6. Hierbij moeten heel wat

op

de persoon uitgeè:Fachte stemmen zijn, want bij de Kamerverkiezingen in '53 behaalde de V.V.D. slechts 296 stem- men. Het zou ongetwijfeld onjuist zijn het thans verkregen grotere percen- tage zonder meer als winst te be- schouwen.

In WESTSTELLINGWERF werd de Raad met 2 zetels uitgebreid, wel·

ke beide aan de P.v.d.A. ten deel vie·

len. Er was in deze gemeente in 1949 een onafhankelijke communistische lijst, welke er thans niet was, waar tegenover thans een lijst Mooy aan de verkiezing deel nam, die echter aanmerkeltik minder stemmen kreeg, zodat een deel van de onafhankelijke communistische stemmen zeker aan de P.v.d.A. ten goede is gekomen.

Hierdoor is de winst-van de P.v.d.A.

gedeeltelijk te verkla!'en. De V.V.D.

behield haar 2 zetels. Ons stemmett- tal daalde echter van 1354 tot 1339 en doordat er thans meer st-emmen wer- den uitgebracht liep ons percentage terug van 13.05 tot 12-.1.

(Zie vervolg pag. 3}

•

•

lS JULI 1953 - PAG. 4

,

UTRECHT WON, IN DE

OM,. DE

Kamerledenzien zich bi,i h~t bepal~n van h~ houdi~g e~. ·~he~. bijzo~der

1

^{n het algem~en,} zo stelde de heer iilan bi.; het;bep!LÎen van hun eindbesliHslng .. - Jl!lt uitbreng~·v._,n hun stem_ ~~t#neester vast,.komt de minister ,;oms voor 'moeilijke beslissingen geplaatst., .. -~ het grootste ~~d~elte và.n 4e w~-..

. sen van Utrecht tegemoet. . .

Vooral zaken, die niet zozeer liggen iil wat men tegenwoordig het ,.politieke .. Utrecht,

zo

!!rkende hij, is ·een zeer

.·:Arti(îel 11:. van ons (

weg~ng

voor onze V.

"Ylak"

pleegt

te. noemen, hebben dikwijl!i zovele· kanteil;' Ie~e:ren z~:·duldèlijk belangrijke gemeente, die het ceJi:.:

&o""el P~··~~·~ó.~ir~arg~eJJ.tèD

Op,

d~t-~Por i~~r ee~ gewe~~voUe.af~eglng trum van ons 18.nd vormt, met eeD van wat naar zijn persoonlijke overtuiging tenslotte het zwaarste moet tellen, zeer sterk ontwikkeld universitair le-

ven, mèt de zetel van een aartsbi5-

:noodzàkelijk is. schop, met een oude cultuur en alles,

Ritmeester aan.·het

wikkeling \ van

Voor zulk een afweging stonden alle leden van de Tweede Kamer - dus wat daaraan is verbonden, kortom:

lOOk de leden van onze V. V.D.-fractie - bij het wetsontwerp tot wijzigbig van een stad van grote betekenis, ook voor het gehele leven in Nederland.

ële grenzen der gemeente Utrecht en randgemeenten. Spreker begreep ·volkomen, dat het

Zuilen

Aan de ene kant de uit haar omgrenzing gegroeide· en naar adem snakkende uitgesloten moet Zijn, .deze gemeente átad Utrecht (centrum van ons land in vele opzichten)> aan de andere kant in haar enge grenzen te blijven· op- landelijke, maar door de grote stad omsloten of geïnflltreerde randgemeenten sluiten. Het ging dus slecl:lts om· de met Cên eigen historie en een bloeiend P.laatselijk gemêenschaps- en vereni- vraag, of men inderdaad zover moest

· gaan als de minister wilde.

gingsleven, die een strijd op leven en dood voeren voor haàr eigen, besloten en ' De beer Ritmeester besprak daarbij

· gtoen.e strook.

minister Beel

1we~

De

ongeschonden gemeentelijke voortbestaan.· tevens het vraagstuk van de grote ge- meenten in het algemeen.

p

unt 11 van ons Gemeentepro-

A

Is woordvoerder van V.V:D.-zijde gram zegt: "Samenvoeging van trad bij dit ontwerp Op de heer gemeenten vinde slechts dan plaats, Ritmeester, die, hoewel . zijn eindbe- :indien zulks in het werkelijk belang slissing in eerste aanleg nog in het .van het betrokken gebied is. Toevoe- midden latend, toch direct zeer vele ging van een deel van een gemeente bezwaren tegen het voorstel heeft ont- aan een andere is slechts geoorloofd, wikkeld. Hij behoorde dan ook tot die- indien samenwerking voor de proble- genen uit onze fractie, die minister · men van het gehele gebied niet de Beel niet heeft kunnen overtuigen.

echter, .dat het hier een zaak betreft van w<~oarschijnlijk zo lange. duur, dat hij tenslotte, toch niet gaa,rne van de.

minister zou ei&en, .algeheel uitstel van het. vraagstuk-Utrecht tot het af- komen van het rapport-De Quay te bevorderen.

* * *

juiste oplossing kan geven". De heer Ritmeester erkende, dat Terugkomend op de bijzonderhe-

Een zeer juist artikel, maar dat in enige verbeteringen in het ontwerp den van het eigenlijke, aan de wezen toch niet meer zegt - en in waren aangebracht, vergeleken bij de orde zijnde voorstel, kwam de heer redelijkheid ook niet meer k o n zeg- voorstellen, zoals zij aanvankelijk luid- Ritmeester vervolgens tot een der gen _ dan dat men, geplaatst voor den. Hij wees daarbij op Steinenburg, meest aangevochten onderdelen van de vraag van annexatie of niet, alle dat alsnog bij de Bilt blijft; op de ver- het voorstel; ,de opheffing van de ge- belangen nauwkeurig .dient af te

irê-

dere wijziging ten gunste van de Bilt; meente · Zuilen, waartegen. in Zuilen

op de voordelen, die voor de gemeen- .zelf zeer grote actie is en wordt ge- gen en dat zulk een annexatie niet te Zeist waren bereikt en op de gé- vöerd.

dan in uiterste noodzaak mag worden meente Jutphaas, die het z.g. "Eiland" De heer Ritmeester kon dit vcrzet

toegepast. met de Amsterdamse Ballast Mij heeft verstaan; Wat was namelijk het ge-

Het is dan ook waarlijk niet ver- behouden. val? In 1919 en 1923 heeft de raad van

wonderlijk, dat die afweging niet bij Gehandhaafd was het voornemen Zuilen zelf gevraagd om annexatie alle leden van onze fractie precies om het Tuindorp bij de gemeente door Utrecht. Dat is toen afgewezen.

gelijk is uitgevallen, in hét bijzonder Utrecht te voegen. Dat Tuindorp telt Men heeft van 1924 tot 1928 in Zul- niet, toen minister Beel, na de reeds op het ogenblik ongeveer 65 pct van len gehad een comité, opgericht om bij h~t schriftelijke vooroverleg geda- de inwoners der gemeente Maartens- te komen tot annexatie van Zuilen

k h t . d dijk, maar het is inderdaad van Maar- biJ' Utrecht. In 1929 is wede.rom een

ne concessies, ⁰⁰ aan e em e van tensdijk toch eigenlijk totaal afgeslo-

het openbare debat nog een nieuwe, ten. verzoe,k tot annexatie ingediend. Geen

succes. En in 1932 heeft de (toenma- niet onbelangrijke concessie aan de Een ongeveer 10 k.m. lange weg, tot lige) minister van Binnenlandse Za-

bezwaarden deed. voor kort met twee tollen, was niet ken nogmaals verklaard, dat hij geen

Wij. durven te zeggen: het omge- bijzonder aantrekkelijk voor de bewo- G. RITMEESTER aanleiding zag, om Zuilen bij Utrecht keerde, een volkomen eenheid in de ners van Tuindorp om naar de een- •.. moeilijkheden bij Oudenrijn .. ,

te

voegen.

eindconclusie in deze, zou ons meer trumgemeente Maartensdijk te gaan. Nadien' heeft. Zuilen een bijzondere verwonderd hebben dan het feit, dat Zij zdijn bovendtien T~teheehl.taa!!,gewezent· : Er ontstaan steeds meer grote ge- ontwikkeling doorgemaakt en heeft

enl·ge leden van onze fractie meen- op e gemeen e u ree . .c.r loop : h t 1 d . b t taa

ut t b · · · ' meenten in ons land en men kan zich e ge eer , op ~·gen . ene!). , e .. s n.

den, thans hun stem vóór het ontwerp zelfs een' naar · Utreèht. De heer, FUtmeester · rech $e us vap..Tui~dorp d e .vraag s ellen o de bes uren d1er t f t · Het is.-. . zoalif.ooli:.van .. and . ... ere ZIJ" den te moeten uitbrengen, terwijl anderen vond het dan ·ook vo .. lkom.en begrlJ"pe- gemeenten en speciaal de colleges Vl;ln in de E:amer , is bètoog(!. . - . ~en gè-

h. b · t h · · t b · t · tb · d d ·1 m· · eente, d1'e ·th·a· ns ui.tstek. end w. Órdt

over un ezwaren oe me meen- lijk, dat de minister voorstelde, Tuin• urgemees er en we ou ers aar we

d en e unnen eens appen. t · k' ' h. t. · · · d. orp bij· Utrecht te voegen. · · ee·n dus·d·a· n1'g co' nta·ct met de bu·· rgers b. estuur. · . · · d. Enn.u.··J·u.ist.k. olrit m. en met, ·

' . . ' h ud d t .. . t 11 de d het voor. stel, . deze .. gein~eJi.te. 'àl$ zod.

a-

Hef. voorstel;' zoals het na e~ áant.al. ' H. etze .. lfde co_>.s·· tatee.r ... ,de .. spr .. ten. aan- o en; . a WIJ, ons s e en o;p ··. e-,

.. • ·:•· ... '. · 1· 'd' · h.t. ,. . ·,m.ocratisch st.andpunt, hiderdaa .. d kun- ni~ op te heffen en bij Utrecht te :Voe- WlJZlgmgen n~r. a,anel m~ van . e .. zien va. n. Hoog-Raven, een gedeelte. . b .., ... , '

1 1· 'dd (h t t nen zèg'geri: Er' is èe.n goede· inding _g~ll·

voorover eg m e e on werp was van Jutphaas, · met 8000 inwoners, on· ·tussen de öurgers èn · d'e óverhefd~ Anderzijds noe!llde de heer Ritmees- in April1951 nog door wijlen minister geveer 72 pct. van de inwoners van Die kw~stie is in handen gest~ld ·ter in 'zijn betoog zelf toch ook om- ,Van Mà.arsevee.n ·ingediend), beoog- deze gemeente. van de commissie-De Quay. Het zou standigheden, waarvan men kan be- de: uit:t>,reidtllg van de gemeente Een dorpsgemeente, welke op onver~ spreker dan ook aangenamer geweest gl;"ijpen, dat zij anderen zich achter Utrechj:; .. met .gede~lten der gemeenten w;.~:chtè wijze )s, 'uitgegroeid tot een zijn, indien de kwestie van de uitbrei.,. het voorstel van de minister deden Zuilen, Wêstbroek, Achttienhoven, gemeente met een stedelijk ·dèel en· ding der gemeente Utrecht (die om- scharen.

Maartensdijk, ge Bilt, Zeist, BU:nriik, welke dan bovendien nog het voorne- streeks 1980 weliicht àok : reetls" tot , . De grens tussen Utrecht en Zuilen Houten,· Jutphaas en Oudenrijn. men had om bouwterrein beschikbaar 300.000 à 350.000 bewoners Zál

zijn toe-

^~fin door. niemand ·meer worden On•

..Jaarnàast en als g~volg vàn het vo- te stellen voor een 20.000 inwoners, genomen) nog wat langer had kunnen derscheiden. Die grens loopt n.l. door renstaande stelde het voor: uitbrei- die uiteraard weer zouden. zijn ge- zijn uitgesteld, namelijk totdat de sommige .huizen heen (!). De brand- ding van: de gemeente Maarssen met oriënte~d op Utrecht. Dat men de commissie-De Quay haar oordeel over weer van-Zuilen moet aan het ene ge- 't overblijvende gedeelte der gemeen-

!!~:~~~e v:~a~u~~~:asb~~jgjtr~~~t

^d{!

~;;o~e;~mene

vraagstuk beeft uitge-

~:~lt~e~~~d~~:~:::~~~~ev~:nd~~~~~::

te Zuilen (z.g. "oud-Zuilen"); de ge- voegen, achtte spreker juist. De heer Ritmeester merkte daarbij blussen.

meente Jutphaas met een gedeelte der Daarmede was zijn instemming ech-· op, dat men bijv. in New-York vijf Ook de heer Ritmeester moest wel gemeente Oudenrijn; de gemeente ter ook vrijwel uitgeput. Moeilijkhe- "boroughs" heeft. En nu is dat na- erkennen, dat dit een ongewenste toe- Harmeien met gedeelten der gemeen- den zag de heer Ritmeester bij Ouden- tuurlijk een stad van afmetingen, zo- stand is. Daarin moet verbetering ten Veldhuizen en Vleuten; de ge- rijn, dat voor een gedeelte naar als wij die in ons land nooit zullen worden gebracht.

meente pe Bilt met een gedeelte der Utrecht gaat en voor een ander ge- kennen, maar ook in België toch bij- De heer Ritmeester was daarmede gemeente Maartensdijk. deelte naar Jutphaas en Vleuten. voorbeeld kent men in verschillende echter nog niet gewonnen voor het En tenslotte stelde het ontwerp nog Hij vroeg zich af, of een splitsing gemeenten een (onder)verdeling. plan-Utrecht. Hij zei: de minister voor: de vereniging van de overblij- van Veldhuizen, dat voor een deel bij Bij Brussel en Antwerpen is dat zo heeft betoogd, dat Utrecht zich heeft vende gedeelten der gemeenten West- Harmelen wordt gevoegQ. en voor een en evenèens bij Luik, bij Charleroi, uitgebreid in de richting Zuilen. Dat broek en Achttienhoven tot een nieu- ander deel bij Vleuten, wel juist ge- kortom bij vrijwel alle grotere Belgi- is slechts gedeeltelijk juist, .antwoord- we gemeente Westbro.ek en de vereni- zien was. Hier wordt. een dorpsge- sche gemeenten. Hetzelfde doet zich de onze geestverwant; want Zuilen ging van de gemeenten Haarzuilene meenschap, die door de jaren heen voor in Londen. In Parijs en in vele heeft zich ook uitgebreid. in de rich·

en Vleuten (uitgezonderd het gedeel- steeds bij elkander behoorde, gesplitst.. àndere Franse gemeenten heeft men ting van Utrecht. ·

te van Vleuten, dat naar Harmelen Dat achtte hij niet dé juiste m.ethode. eèn geheel ander stelsel dan in Ne- Bij de inclleniilg van het oorspron- overgaat) met de overblijvende ge- Hij had deze. gemeente liever geheel derland. kelijke ontwerp- had minister Van deelten der genieenten Oudenrijn en bij Harmelen zien gevoegd. Daar be~ J)at is d)ls een, vraagstuk, dat \er .. Maaraseveen betC)()gd, dat een ge- Veldhuizen tot een nieuwe gemeerife hoort zij z.i. mèer toe en daarop is' zij oplossing.staat voor de commissie-De meente vooral.moet heb.ben zichtbare Vleuten-De Meern. ook meer l'eoriënteerd. ·· · · QUAJ. De heer Ritmeester èrkende grenzen: een spoorw:eg, een kanaal.

een gr gelijke Web men hi moet~

zijn tu is des Alle lijn li~

gaan E

ten. '\

veer ~

Zuilen meent ners VI

De onvooJ te bre1 niet z, reken i nig bc dat U1 weinig UtrE noord' Achtti- l en zel ding ² merkti dere d Oud-Z dat wi dat hE elk ge zijn eJ

trent l ter wi stem c Het . had et

.en om ge11 w vond · aan w Gedep op dit ven de laten noodz;

DE

over 1:

n.l. dE bij utJ zoals c 57 var ven.

Hij dezer ter al1 De mi de ge verdwi nieuw volgeil meent•

, Zuilen De b<

zo zie·

wannE niet v De

IE 18 JULI 1953 - PAG. 5

:EDE 1\lAMER

;EBIE!DEN

m · -. Moeilijke>af..·

!i~den~ - De heer gemeentelijke· ont .. ·

!BSchapsraad · -.· · .. De.

atste ·. concessie· _Vatl/'

_______ ^,"/

tr·. meenschapsraad niet · meer dan een

"surrogaat-gemeenteraad".· Alleen de i1s verkiezingen gaan volgens het be- :t; ·staande stelsel, maar verder, zo zei aa hij, zal deze. raad· alleen een adv'ise•

at rende taak hebben, indien hem iets

11'•

hn llls·

len.

~ Dell

gevraagd wordt.

men ook· eisert, 'dat, wannèe'r op deze wUze éeri stadsuitbreiding tot · stand komt, die lbngen er ook blijven:

· · Tex:~cpt \).çhter }l~d

de ·

nti~i~t~r, gê~:

ze~d. daf hij hiët 'k,ön'ga~à,nderel:l,,dat.

die groene strook ook altijd (of eni,ge tientallen jaren). onbebouwd zou blij- ven. Dat was in de .eerste plaats een zaak van de (Utrechtse) gemeente- raljld, . vervolgens. van Gedeputeerde Staten., en .. tehslott'i! dan van de

· •Kroon.

Met die groene strook· hangen bo- vendien, naar de heer R. vervolgens , aantoónde, ·toch wel zeer belangrijke

· dingen .. samen. Zo hebben wij gezien, dat in de .gemeenten Bunnik en Hou- ten door de gemeente Utrecht sport· '·

velde:t zijn aangelegd.

Men· vindt dëze Utrechtse sportter- reinen trouwens niet alleen daar, maar ook in Oudenrijn en er is een

Utrecht5~~zwembad in Jutphaas. Kort- om, aa,~ .<\He !{anten !leeft .de gemeen- te. Utrëéht ·...._ spreker erkende het:

noodgedwongen ·~

op

het gebied

van

anderé gemeenten sportgelegefih:ëderi

gemaakt, · ·

In beginsel was hij een warriï voor- stander van · ééngezinswoningen, maar helaas kunnen wij die niet uitsluitend .inêer :t>ot1we.n.Wij s~an .voor .,cl!'! nood-

zaak ya,n, ll,QÓgbouw:,wu moetenz'Ui"

nig zîjn trtet net gebruik van on'ze bouwtereinen en voorai vari orize clii- . tuurgroriden.

De heer Ritmeester vestigde er

· de aandach~ op, dat in de loop van de jaren gemiddeld 4300 ha. "-~st~

cultuurgrond per ~r W:Ofdt. ge- bruikt voo~: bouwterrein •.

Dat wil zeg~en, dat de. g.-ondpro~

ductie .. in cle NQot:doostpolder in 10 jaar tijcl,s alweer

'is

teniet gedaap.

. Een feitelijk gegeven, dat wel niet ieder bekend zal zijn en waarmede onze geestverwant de nood, waarin wij in ons overbevolkte land ver- keren; ~8 duidelijk demonstreerde!

SLAG

· 'De ·eerate tnotie was van de

P:v.ct·· ''

A.-man Scheps en enige fràetiegeno- · ten.

, Zij vèrzocnt, . net complex van de ,ren1;>aa~ .. ;,1\1;e,t;eveld'~ en aangrenz.en'!' gcb1ed, dat b1J Utrecht zou komen, té . beperken tot het gebied,

zich

uitstrek-

kend tot de spoorlijn Utrecht-Arnhem en zij verzocht tevens, het landgoed Nieuw-Amelisweerd (thans half val·

lende ouder de gemeente Bunnik en voor de andére helft onder de ge·

meente Houten) n i e t bij Utrecht te voegen, maar geheel onder Bunnik te brengen.

De tweede motie was van de heer Van Koeverden, behorende tot de minderheid van de K.V.P.-fractie, die.

• te :tarnen met onze V.V.D.-leden Den Hartog en Ritmeester, mr. Verkerk

(A.R.) en mr. Beernink (C.H.) een motie indienae, welke zich verzette · tegen het overgaan van voornamelijk uit goede agrarische gronden bestaan·

de landehjke gebied van de gemeen- te Bunnik naar de stad Utrecht.

Deze moties waren voor minister Beel, als gezegd, aanleiding tot het doen van een nieuwe en laatste con- cessie.

Na een schorsing van de .middag.

vergadering kwam de minister .de•

avonds met een nieuwe nota van wij•

zingen, welke, voor zover het de mi- nister naar zijn mening mogelijk was.

aan de wensen van de indieners tege·

moet k'Nam.

De wijzig.ingen hielden in, dat de gedeelten der gemeente Bunnik, waar•

in gelegen zijn de landgoederen Rhij·

nauwen, Oud- en Nieuw Amelisweercf.

bij deze gemeente zullen blijven (en dus niet naar Utrecht zullen over- gaan) ; dat ook ten westen van het landgoe<i Nieuw-Amelisweerd de Kromme Rijn als nieuwe grens zal worden aangehouden en dat als ge- volg van deze wijziging voorts de ge- meente Zeist nu buiten deze grens- wijziging blijft.

De heer Scheps trok zijn motie thans in en -- zij het minder van harte - de heer Vsn Koeverden (die trou·

wens toch tegen het ontwerp heeft

.I .. ,

gestemd) eveneens. •

*

* *