Overstromingen – Doorbraak Primaire Kering Bron

Input Waterkolom-waterbeheer (Waterschappen, RWS, R&C)

Regionaal Coördinatieplan Overstromingen & bovenregionale afstemmingen NRB-scenario EDO-Kust (worst credible)

Watersnoodramp 1953 Inleiding

Een doorbraak van een primaire kering kan plaatsvinden door dreiging van kustwater,

rivierwater of een samenloop van getijde- en rivierwater in de riviermonding. De normfrequentie van de primaire keringen is in het westen van Nederland het hoogst. Een overschrijdingskans is dus klein, maar de gevolgen zijn enorm.

3. Informatie over overstromingskans en overstromingsdiepten in de buitendijkse gebieden van Rotterdam-Rijnmond is opgenomen in toevoeging 7.

4. Kritische peilen ofwel toetspeilen zijn bepaald in bijlage II van de Wet op de Waterkering 1995.

blad 10 van 109

Scenario kustdreiging

In de winter woedt er op de Noordzee een noordwesterstorm windkracht 12 bft. Het ziet er naar uit, dat de stormvloed die hierdoor ontstaat tijdens springtij de Nederlandse westkust zal bereiken. Het is inmiddels een dag voordat de piek van de stormvloed wordt verwacht en het zwaartepunt lijkt de zuidwestkust van Nederland te gaan raken.

Wegens de dreigende overstroming is er landelijk opgeschaald, regionaal is GRIP 4

afgekondigd en de bovenregionale coördinatiestructuur binnen Dijkring 14⁵ is van toepassing.

Regionaal worden maatregelen getroffen om de bevolking te informeren over de situatie en een passend handelingsperspectief te bieden, hulpverleningsdiensten en materiaal veilig te stellen en een hulpverleningsstrategie uit te werken voor na de storm en mogelijke overstroming. De op gang gekomen evacuatie uit de meest bedreigde gebieden is inmiddels vanwege de slechter wordende weersomstandigheden beëindigd. Langzamerhand komt ook de economie en het sociaal-maatschappelijk leven tot stilstand.

Integriteit grondgebied

Het bedreigde gebied omvat ca. 1/3 van de regio, maar het is afhankelijk van waar bressen ontstaan, welk gedeelte van het bedreigde gebied daadwerkelijk zal overstromen. Het gaat om de buitendijkse en binnendijkse gebieden die direct aan de Noordzee grenzen of anderszins niet door de Deltawerken worden beschermd. Het zwaartepunt ligt in Dijkring 14 en betreft binnen de regio vooral de deelgemeente Hoek van Holland en de Waterweggemeenten (Maassluis, Vlaardingen, Schiedam). Een doorbraak in deze dijkring heeft catastrofale

gevolgen. Binnen enkele uren komt er in het gebied 1 tot 4 meter water te staan. De gebieden direct achter een bres worden met hoge snelheid door het water overstroomd. De stad

Rotterdam wordt door de Maeslantkering en omliggende infrastructuur grotendeels beschermd.

Toch zal de stad evenals het noordoostelijke deel van de regio en de oostelijke delen van de eilanden, rekening moeten houden met ernstige stormschade en keteneffecten zoals het uitvallen van vitale infrastructuur en communicatiemiddelen.

In het gebied dat na de dijkdoorbraak onder water is komen te staan, zal het nog maanden duren voordat het water weer weggepompt is, de grond en woningen zijn opgedroogd, vitale voorzieningen zijn hersteld en bewoners kunnen terug keren naar hun huizen. In gebieden waar weinig water is blijven staan en de gebieden die met keteneffecten en/of stormschade te maken hebben gekregen, is herstel van het dagelijks leven sneller mogelijk.

5. Dijkring 14 betreft het gebied ten noorden van de Nieuwe Waterweg.

Stormfront op de Noordzee  met dreiging op zuidwestelijke  kust van Nederland.  

Bedreigd gebied regio  Rotterdam‐Rijnmond in  kustscenario 

blad 11 van 109

Slachtoffers

In het bedreigd gebied wonen ca. 400.000 inwoners, waarvan naar schatting 10% tot de groep niet-zelfredzamen (al dan niet in instellingen) wordt gerekend. Ongeveer 320.000 inwoners verblijven in het gebied dat valt binnen dijkring 14, de overige 80.000 in het gebied ten zuiden van de Nieuwe Waterweg.

In de eerste plaats vergt de storm slachtoffers, dit kan door de hele regio zijn. In de tweede plaats vallen er slachtoffers in de gebieden die overstromen. Het aantal overledenen wordt geschat op maximaal 0,5% van het inwonertal van een getroffen gebied. Gedurende meerdere dagen zal de hulpverlening slechts in beperkte mate mogelijk zijn, en in de getroffen gebieden moet rekening worden gehouden met drie dagen zelfredzaamheid. Daarnaast raken mensen ook ziek of gewond door andere oorzaken dan de storm of het water, vinden er zoals iedere dag ongevallen plaats en zullen er ook mensen overlijden aan andere oorzaken dan de ramp.

Aantasting dagelijks leven

Een grootschalige overstroming, zowel als de dreiging daarvan, brengt het maatschappelijk leven meerdere dagen tot stilstand. De storm brengt in de hele regio schade toe aan woningen, publieke voorzieningen, economie, fysieke en vitale infrastructuur. Het water zorgt er voor dat gebieden beperkt tot geheel onbewoonbaar raken. Overstroming met het zoute zeewater leidt bovendien tot lange hersteltijden. Grote delen van de bevolking moeten maanden in

trailercamps leven. Er wordt noodwetgeving ingesteld.

Aantasting milieu

De overstroming heeft ingrijpende gevolgen voor het milieu in het getroffen gebied. Het gebied zal niet leefbaar meer zijn voor een groot deel van de flora en fauna die zich in dat gebied bevond. Milieuschade is een aandachtspunt voor de chemische industrie en de

landbouw/veeteelt sector.

Kosten

De kosten bij een overstroming zijn hoog tot extreem hoog. Zodra preventieve maatregelen (evacuatie, sluiting bedrijvigheid, transportstop) worden genomen t.a.v. de dreigende

overstroming, zal maatschappelijke schade ontstaan. Daarbij komen nog de materiële schade die door de storm en het water ontstaan en de –soms onherstelbare- gevolgschade in m.n. de economische ketens.

Impactcriteria Score en beknopte

motivatie 1.1 Aantasting integriteit grondgebied E

2.1 Doden E

2.2 Ernstig gewonden en chronische zieken E 2.3 Lichamelijk lijden (gebrek aan primaire

levensbehoeften

D⁶

3.1 Kosten E

4.1 Langdurige aantasting natuur en milieu D 5.1 Verstoring van het dagelijkse leven E*

5.2 Aantasting lokaal en regionaal openbaar bestuur

D⁷

5.3 Sociaal psychologisch impact C

6.1 Aantasting cultureel erfgoed B⁸

Waarschijnlijkheid Score

Kans op gebeurtenis per 4 jaar A

6. In de expertmeeting was de verdeling C 45%, E 45% en een referentiescore van B/C, hieruit volgt een score van D.

7. In de expertmeeting was de verdeling D 45%, E 36% en een referentiebeoordeling van F hieruit volgt een score van D.

8. In de expertmeeting was de verdeling A 18%, B 45%, C 18% en een referentiebeoordeling van A, hieruit volgt een score van B. 

blad 12 van 109

Scenario 2: Overstroming – Doorbraak regionale Kering