Mooi zijn betekent ‘blanke’ kenmerken

Het tweede kenmerk dat in literatuur over schoonheid naar voren kwam is een ‘blank’ uiterlijk. Van de drie blogsters hadden twee een blanke huidskleur. Eén van de blogsters is van Indische afkomst en had een licht getinte huid en donkerbruin haar. Het aantal posts waarin het ‘blanke’ frame naar voren kwam is klein, namelijk in iets meer dan 3 procent van de berichten. In berichten uit de categorie ‘Beauty’ lag dit percentage met 7 procent iets hoger. In de meeste posts stonden foto’s van de bloggers zelf of van bepaalde cosmetica. Foto’s van modellen speelden nauwelijks een rol. Omdat de blogsters zichzelf zo vaak vastlegden, stonden op Misslipgloss en Beautygloss vooral afbeeldingen van blanke vrouwen en op Beautylab vooral een van een vrouw met een Indisch uiterlijk. Foto’s van de blogsters zelf zijn niet meegeteld in het frame omdat de huidskleur iets is waar de blogster weinig aan kan veranderen. Het gaat bij de invulling van het frame juist om afbeeldingen of foto’s

die de blogster uitkoos, omdat daaruit naar voren komt welke keuzes zij hierin maakte en welk beeld de bezoeker daardoor binnenkreeg.

De vier posts uit het sample waar het ‘blanke’ frame wel in voorkwam, gingen in twee gevallen over haren. De eerste daarvan was gesponsorde post over haarverf van L’Oréal. Deze post bestond uit tekst, foto’s en een filmpje en liet zien hoe de blogster haren verfde van een bezoeker die had gereageerd op een oproep. De haarverf kreeg de blogster gratis opgestuurd van cosmeticamerk L’Oreal Paris.

‘Van L’Oreal Paris kreeg ik twee pakjes opgestuurd. Eentje voor lichtblond tot donkerblond haar en eentje voor lichtbruin tot middenbruin haar. Dit zijn de enige twee beschikbare kleuren.’ (Verbon, 2014, http://www.beautylab.nl/loreal-paris-glam-highlights/)

In dit citaat is het ‘blanke’ frame duidelijk merkbaar. Dit doet de blogster niet per se zelf, maar door de

werkwijze van L’Oreal wordt dit toch duidelijk. De twee kleuren verf die van dit product op de markt kwamen, zijn enkel geschikt voor

vrouwen met

lichtblond tot middenbruin haar. Vrouwen met een

donkere of Aziatische huid hebben in veel gevallen donkerbruin tot zwart haar en kunnen het product dus niet gebruiken. Hiermee had het artikel bij voorbaat geen betrekking op lezeressen met deze fysieke kenmerken.

Dezelfde focus is terug te vinden in het artikel ‘Bizarre Beauty: Vodka voor je haar’ (Verbon, 2014, http://www.beautylab.nl/bizarre-beauty-vodka-voor-je-haar/). In dit artikel vertelde de blogster hoe zij als jong meisje samen met een vriendin haar haren wilde bleken door er citroensap in te doen. Het lichter maken van donker haar past in de verspreiding van een homogeen schoonheidsideaal waarbij de westerse

AFBEELDING 5

FRAME 2.2 IN DE BLOGPOST ‘BIZARRE BEAUTY, VODKA VOOR JE HAAR’

standaard de norm is (Yan & Bissel, 2004, pp. 209). Bij het artikel stonden verschillende foto’s van blanke modellen met blond haar (afbeelding 7). Dit versterkte het ‘blanke’-frame.

Een derde artikel waarin het frame naar voren kwam, ging over de voor- en nadelen van het gebruik van zelfbruiner (Schultz, 2014, http://www.misslipgloss.nl/kiezen-extreem-bleek-of-te-oranje/). Dit is een opvallend bericht binnen dit frame. Het gebruik van zelfbruiner dient om de blanke huid een gebruinde tint te geven. Binnen het ‘blanke’ frame waren dus verschillen tussen de zeer blanke huid en de gebruinde huid. Vooral de gebruinde huid paste binnen het ideaalbeeld, maar voor vrouwen met een zeer lichte huid is dit soms moeilijk te bereiken. De insteek van het artikel ‘Kiezen extreem bleek of te oranje’ was of deze vrouwen het beste zelfbruiner kunnen gebruiken of hun witte huid moeten accepteren zoals hij is.

‘Een bleek huidje is helemaal niet meer zo ‘erg’ als een paar jaar geleden. Bleek is juist enorm hip! [...] Ik heb zelf een vrij lichte huid en al is dat soms vervelend (vooral de vraag: ‘Je ziet zo bleek, gaat het wel goed met je?’ Ehm ja, mijn gezondheid heeft niks te maken met hoe bruin ik ben, thanks), ik heb er over het algemeen niet zoveel problemen mee. Ik vind het bij sommige vrouwen echt prachtig staan!’ (Schultz, 2014, http://www.misslipgloss.nl/kiezen-extreem-bleek-of-te-oranje/)

Bovenstaand citaat laat zien dat een te blanke huidskleur ook niet binnen het schoonheidsideaal past. Zo zou het volgens deze maatstaven een paar jaar geleden ‘erg’ zijn om een bleke huid te hebben. Hoewel dit volgens de blogster inmiddels ‘hip’ aan het worden is, lijken vooral blanke vrouwen met een zongebruinde huid te voldoen aan het ideaalbeeld. In onderzoek van Reaves et. al (2004) kwam dit beeld eveneens naar voren: bij foto’s in vrouwentijdschriften werd de huid van zeer blanke modellen digitaal donkerder gemaakt (pp. 142). De reden hiervoor zou zijn dat het de meerderheid van het publiek zou aanspreken. Het vormde een midden tussen verschillende huidskleuren. Het schoonheidsideaal van een blanke huid is daarmee dus betrekkelijk.

Het vierde en laatste artikel binnen het frame ging over het gebruik van eyeliner (Verbon, 2014, http://www.beautylab.nl/eyeliner-troubleshooting/). Dit artikel viel binnen het frame omdat de tien foto’s van modellen in het bericht allen blank waren. Daarmee was, net als in veel tijdschriften en massamedia, sprake van

overrepresentatie van blanke modellen. Overrepresentatie kwam in hoofdstuk 2 naar voren met betrekking tot de deelname van modellen aan modeshows tijdens de New York Fashion Week in 2014. Meer dan driekwart van de modellen die meeliep aan de modeshow had een blanke huidskleur (Freeman, 2014). Dit hoge percentage zou komen door het ‘follow the money’-principe: modellen met een donkere huidskleur verkopen in de mode-industrie minder producten dan vrouwen met een lichtere huidskleur (2014). Economische motieven liggen dus ten grondslag aan deze overrepresentatie.

Bij de blogs was slechts in enkele berichten sprake van een focus op een ‘blank’ uiterlijk waardoor geen sprake was van overrepresentatie. De paar keren dat dit frame wel naar voren kwam, gaven te weinig aanleiding om te spreken van een uitgesproken focus op blanke vrouwen. Daarnaast besteedden de blogs wel degelijk aandacht aan vrouwen met niet-blanke uiterlijke kenmerken. Op MissLipgloss stond bijvoorbeeld een categorie ‘Donkere huid en krullend haar’. Hoewel er geen post uit deze categorie in het sample zat, was deze categorie tijdens bestudering van andere posts wel zichtbaar in het keuzemenu aan de rechterkant van de website. De artikelen onder ‘Donkere huid & krullend haar’ worden geschreven door Tewa, een Surinaamse blogster die van tijd tot tijd artikelen schrijft voor MissLipgloss. Tewa is een gekleurde vrouw die op haar eigen website schrijft over lifestyle, en tweewekelijks artikelen over schoonheid plaatst op Misslipgloss. Haar artikelen gaan over cosmetica en beauty voor vrouwen met een donkere huid.

‘Als klein kind deed ik een handdoek op mijn hoofd en beeldde ik mijzelf in dat ik lang blond haar had, dat danste in de wind. Ik wilde zijn zoals die dames in de magazines, op televisie en op de reclameborden. Maar diep in mijn hart wilde ik tevreden zijn met wie ik echt was: een donker meisje met kroeshaar. Toch was dit makkelijker gewenst dan gedaan. Waarom zag ik geen donkere vrouwen in de media? Waarom duurde het zo lang voordat ik me kon identificeren met een bekende vrouw? It is hard to be what you hardly see!’ (Tewa, 2014, http://www.thisgirlsblackbook.nl/contact-2/)

Deze tekst, die op Tewa’s eigen website staat, illustreert wat ook in de literatuur over het ‘blanke’ frame naar voren kwam: de overrepresentatie van blanke vrouwen in de media kan een negatief effect hebben op vrouwen die niet aan dit beeld voldoen. Tewa schrijft hoe het ontbreken van donkere vrouwen in de media ervoor zorgde dat zij zich lange tijd niet kon identificeren met een bekende vrouw. Ze wilde tevreden

zijn met wie ze echt was, maar had hier moeite mee omdat rolmodellen die op haar leken ontbraken in de media. Door het plaatsen van berichten op de beautyblog wil Tewa zorgen dat het beperkte (blanke) beeld van representaties van vrouwen in de media gevarieerder wordt (Tewa, 2014).