4 E-commerce in cijfers
4.2 Europa
4.2.1 European B2C E-commerce Report 2016
Het totale BNP van Europa145 wordt in 2015 geschat op € 17,6 biljoen en dat van de EU28 op € 14,6 biljoen146. De Europese e-commerce omzet steeg tot € 505,1 miljard in 2015, een stijging met 13,3% ten aanzien van 2014. Vergeleken met de omzetstijging van 1% van de algemene retail is dit opvallend hoog.
Ecommerce Europe schat het aandeel van de Europese Interneteconomie in het BNP (het eBNP) op 2,59% en verwacht dat dit aandeel verdubbelt tegen 2020. In onderstaande figuur worden de top-10 van landen met het grootste aandeel eBNP weergegeven. Het aandeel van e-commerce in het EU28-BNP wordt geraamd op 2,8%. Het Verenigd Koninkrijk steekt met een aandeel van 6,1% duidelijk boven de andere landen uit. De Scandinavische landen behoren allen – behalve Ijsland – tot de top-10. Ook Nederland behoort met een aandeel van 2,4% tot de selecte groep van tien. België bezet met 2%147 de 12de plaats binnen Europa op het vlak van eBNP. Het aandeel van de e-commercesector in de retail bedraagt in België 4,5% tegenover 8,9% in Nederland.
Figuur 2: top-10 landen in termen van eBNP, 2015 (in %)
Bron: Ecommerce Europe (op basis van Eurostat, Ecommerce Foundation, IMF en Wereldbank)
145 EU28 en Albanië, Macedonië, Montenegro, Servië, Turkije, Bosnië-Herzegovina, Kosovo, Ijsland, Andorra, Belarus, Liechtenstein, Moldavië, Monaco, Noorwegen, Rusland, San Marino, Zwitserland, Oekraïne, Vaticaanstad
146 In 2014 bedroeg het BNP van EU28 14.692,9 € biljoen (bron: Eurostat)
147 Het BNP van België bedroeg in 2015 €410,351 miljard (Eurostat) en de B2C e-commerce omzet €8,241 miljard (Ecommerce Europe)
2,6 2,8 3,1
6,1
4,4
3,5
3 2,8
2,6 2,4 2,3 2,2 2,2
0 1 2 3 4 5 6 7
Europa EU28 Top 10 VK DE FI FR IE TSJ NL NO OO ZW
74
Figuur 3 geeft een overzicht van de top-10 Europese landen weer met de hoogste omzetcijfers.
Figuur 3: Top-tien Europese landen en België in termen van B2C E-commerce omzet, 2015 (in € miljard)
Bron: Ecommerce Europe (op basis van Ecommerce Foundation, Nationale Verenigingen van e-commerce en andere)
Uit figuur 3 blijkt dat het aandeel van de top-10 landen in de totale Europese B2C e-commerce omzet bijna 85% bedraagt. Het Verenigd Koninkrijk realiseert de hoogste omzetcijfers (€ 157,1 miljard) en wordt gevolgd door Frankrijk (€ 64,9 miljard) en Duitsland (€ 59,7 miljard).
Vervolgens gaapt er een kloof met de rest van de top-10. Rusland volgt op de 4de plaats met een omzetbedrag dat goed 65% lager is dan dat van Duitsland. België vervoegt net niet de top-10 met een omzet van € 8,24 miljard in 2015 (een stijging van 74,5% ten opzichte van 2012).
Het aantal jobs dat direct en indirect wordt gecreëerd door de B2C e-commercesector wordt geschat op 2,5 miljoen in Europa. Post- en private operatoren plukten de vruchten van de B2C e-commercegroei. E-commerce Europe schat het aantal in 2015 B2C bezorgde pakketten – zowel in eigen land als grensoverschrijdend (binnen Europa) – op 4,2 miljard.
Vastgesteld wordt dat 57% van de Europese internetgebruikers online shoppen maar dat slechts 16% van de KMO’s online verkopen. Van die 16% verkoopt bovendien minder dan de helft (7,5%) over de grenzen heen.
E-commerce Europe neemt in haar report 2016 ook de Global Retail Index op (tabel 4). Deze index wordt jaarlijks gepubliceerd door het management consultancybedrijf A.T. Kearney en heeft betrekking op de toplanden op het vlak van e-commerce performantie. Deze index rangschikt landen in vier domeinen: online marktomvang, consumentengedrag, groeipotentieel en infrastructuur. De index bepaalt in hoeverre een land globaal attractief is voor de onlinemarkt. In onderstaande tabel wordt de top-30 landen in de wereld weergegeven (en niet enkel de Europese landen zoals in het E-commerce rapport).
455,3 407,4
383
157,1
64,9 59,7
20,5 18,2 16,6 16,1 11,7 9,7 8,5 8,2 0
50 100 150 200 250 300 350 400 450 500
75 Tabel 4: Global Retail E-commerce Index (total global online market attractiveness), 2015
Rang Verandering in wereldrang
Land Online
marktomvang (40%)
Consumenten- gedrag (20%)
Groei- potentieel
(20%)
Infrastructuur (20%)
Online markt-attractiviteit
score
1 +2 VS 100,0 83,2 22,0 91,5 79,3
2 -1 China 100,0 59,4 86,1 43,6 77,8
3 +1 VK 87,9 98,6 11,3 86,4 74,4
4 -2 Japan 77,6 87,8 10,1 97,7 70,1
5 +1 DU 63,9 92,6 29,5 83,1 66,6
6 +1 FR 51,9 89,5 21,0 82,1 59,3
7 -2 Zuid-Korea 44,9 98,4 11,3 95,0 58,9
8 +5 RU 29,6 66,4 51,8 66,2 48,7
9 +15 BE 8,3 82,0 48,3 81,1 45,6
10 -1 Australië 11,9 80,8 28,6 84,8 43,6
11 -1 Canada 10,6 81,4 23,6 88,9 43,1
12 +2 Hong Kong 2,3 93,6 13,0 100,0 42,2
13 +6 NL 8,9 98,8 8,1 84,6 41,8
14 -3 Singapore 1,3 89,4 15,7 100,0 41,5
15 +13 DE 8,1 100,0 15,1 75,5 41,4
16 0 ZW 8,8 97,2 11,8 77,7 40,9
17 Not ranked Mexico 10,0 53,3 58,6 68,0 40,0
18 Not ranked SP 13,2 73,1 20,2 80,1 39,9
19 +1 Chili 2,7 71,8 49,3 73,2 39,9
20 +6 NO 8,2 99,4 5,6 76,3 39,5
21 -13 Brazilië 19,6 57,4 28,0 72,4 39,4
22 -7 IT 12,3 71,6 27,8 70,7 38,9
23 +6 ZWI 7,1 89,6 7,4 82,5 38,8
24 -1 Venezuela 1,7 54,1 79,4 55,7 38,5
25 -4 FI 6,4 98,3 3,8 77,3 38,4
26 -8 Nieuw Zeeland 1,7 86,4 25,9 75,4 38,2
27 Not ranked OO 5,9 85,3 19,0 74,8 38,1
28 Not ranked Saudi-Arabië 1,1 46,6 67,3 74,6 38,1
29 -17 Argentinië 5,7 70,3 43,9 64,3 38,0
30 -3 IE 4,9 74,4 27,6 74,1 37,2
Bron: A.T. Kearney
Het VK is het eerste Europese land in de wereldranking met een derde plaats inzake attractiviteit. België vormt niettemin de blikvanger in bovenstaande lijst van meest attractieve online markten. België wist haar positie met liefst 15 plaatsen te verbeteren op de wereldlijst, vooral te danken aan het hoge groeipotentieel: na Rusland vertoont België het hoogste groeipotentieel. België positioneert zich op de 9de plaats in de wereldranglijst (5de rang op de Europese lijst). Daarmee steekt het Nederland (13de plaats wereldwijd en 6de plaats Europees)
76
voorbij als attractieve e-commercemarkt. Ook Denemarken wist haar positie gevoelig te verbeteren en eindigt 15de op de wereldranglijst (7de plaats Europees).
Aansluitend bij voorgaande vatststelling kan verwezen worden naar het rapport148 van de Boston Consulting Group en Google waarin België een “digital frontrunner” in Europa wordt genoemd. Digital frontrunners als België, Nederland, Denemarken, Luxemburg, Finland, Ierland, Noorwegen en Zweden zijn competitieve landen op digitaal gebied, gekenmerkt door een vrij kleine bevolking, een hoge innovatie- en digitaliseringsgraad en sterke afhankelijkheid van ICT-export. Het zijn landen met kleine markten die baat hebben bij een gemakkelijker toegang tot de overige Europese markten. Het Europese DSM-plan (Digital Single Market) is een grote stap vooruit en België zal een van de landen zijn die de grootste impact zullen ondervinden, zo luidt het, omwille van het belang van de digitale economie voor onze inkomsten (de ICT-export vertegenwoordigt 4% van het Belgische BBP). België en de andere koplopers zijn evenwel kwetsbaarder indien de digitale markt niet tot een eengemaakte Europese markt zou worden uitgebreid, gelet op het belangrijke aandeel van de digitale economie in hun inkomsten. Maar ze hebben ook het meeste te winnen: in België verwacht men de sterkste toename van het digitale BBP (eGDP) indien de DSM aan de verwachtingen voldoet. Een sterk DSM-plan kan België een stijging van meer dan 12% van het digitale BBP (eGDP) opleveren, één van de meest significante groeicijfers in Europa.
Tabel 5: eBNP-vergelijking tussen ‘digital frontrunners’ en de ‘EU big 5’, 2014 eBNP (in %) Jaarlijkse groeivoet
148 Boston Consulting Group, Commisioned by Google, Digitizing Europe. Why Northern European frontrunners must drive digitization of the EU economy, May 2016
77