De Telegraaf

Niet alleen de NOS is een grote en belangrijke speler in de geschiedenis van de sportjournalistiek in Nederland. De Telegraaf vervult eveneens een grote rol als het gaat om sport en media in ons land. De in 1893 opgerichte krant bericht al in een vroeg stadium over sport. Sterker nog uit historisch onderzoek wordt voorlopig geconcludeerd dat De Telegraaf als eerste dagblad in Nederland een sportredacteur in dienst had. Lang werd gedacht dat de in 1902 aangestelde John Coucke de eerste sportjournalist van De Telegraaf was, maar bij het overlijden van sporter en voormalig hoofdredacteur van De Telegraaf J.C. Schröder, kwam boven water dat deze al in 1898 aangesteld was als sportredacteur bij diezelfde krant en dat deed als opvolger van een zekere Abspoel, die daardoor wordt bestempeld als eerste sportjournalist in dienst van een Nederlands dagblad.¹³³

Hoewel het op dat moment nog zeker niet van harte ging, kwam de krant meer en meer tegemoet aan de wens van het publiek om meer over sport te schrijven. Iets dat sindsdien niet meer is veranderd bij het, zowel in print als digitaal, grootste betaalde dagblad van Nederland.¹³⁴ Sport is een belangrijk onderdeel van De Telegraaf, zowel in de krant als op allerlei digitale platformen van de Telegraaf Media Groep (TMG). Onder de titel Telesport opereert de sportredactie van het concern zo zelfstandig mogelijk. Op die manier tracht TMG niet alleen de lezers van De Telegraaf aan te spreken met hun artikelen over sport in de krant, maar ook geïnteresseerden te trekken naar de website van Telesport en de sociale mediakanalen van Telesport te volgen.

Volgens Jaap de Groot, chef van Telesport, is zijn merk toonaangevend in de sportjournalistiek in Nederland. Of zoals hij het zelf verwoord: “In het domein topsport draagt

133

Jurryt van de Vooren, En to en was er sport (Wormer: Inmerc 2005), 15-16

134

Nick Kivits, Digitale oplagen kranten gestegen in 2015, Villamedia, 25 maart 2016.

Pagina | 41 Telesport de gele trui en dat willen we graag zo houden.”¹³⁵ Dat het begrip ‘gele trui’ hier synoniem staat voor de leidende positie, die de Telesport claimt te hebben, geeft al aan dat de krant een sterke band met het wielrennen heeft. Immers de gele trui verwijst uiteraard naar de leiderstrui in de Tour de France.

Wielrennen is dan ook één van de kernsporten voor De Telegraaf. Na voetbal en autosport is de wielersport het derde subdomein op de website van Telesport. Bovendien heeft de website tijdens de Ronde van Frankrijk nog eens een aparte sectie voor deze wielerronde. Het geeft wel aan dat de wielerjournalistiek in het bloed van De Telegraaf zit. Al een eeuw lang doet de krant verslag van grote wielerevenementen en allerlei randzaken van de sport. Het is dan ook niet gek dat de krant enkele vooraanstaande wielerjournalisten afleverde. Raymond Kerckhoffs is daar de laatste jaren de meest bekende van. Kerckhoffs trad in 1998 in dienst van de krant en werkte zich op tot één van de meest bekende en invloedrijkste wielerjournalisten van de wereld.

Dat Kerckhoffs iemand is die van de hoed en de rand weet in de wielerjournalistiek blijkt wel uit het feit dat hij sinds 2012 voorzitter is van de internationale organisatie van wielerjournalisten, de Association Internationale des Journalistes du Cyclisme (AIJC). Daarnaast werd hij in 2013 verkozen tot invloedrijkste persoon in het Nederlandse wielrennen, nog voor wielrenster Marianne Vos en een aantal Nederlandse ploegleiders. Ook NOS Sport hoofdredacteur Maarten Nooter en NOS-journalist Mart Smeets eindigde bij die verkiezing in de top-10.¹³⁶ Als journalist maakte hij de nodige dopingaffaires mee en was hij, naar eigen zeggen, zelfs hoofdrolspeler in de zaak van Michael Rasmussen, zijn telefoontje om de geruchten te checken dat Rasmussen niet in Italië maar in Mexico had getraind, betekende het einde van de Tour de France voor de Deen uit de Rabobankploeg.¹³⁷

Als wielerjournalist kwam hij meermaals over de vloer bij Lance Armstrong en niet verrassend kreeg ook Kerckhoffs de wind van voren toen de dopingaffaire rond de Amerikaan aan het licht kwam, toch is hij niet van mening dat de wielerverslaggevers veel verweten kan worden wanneer het aankomt op de dopingperikelen.

“Ja, wie weet wat? Ik denk juist dat de wielerjournalisten het meest kritisch waren. Nu blijkt dat het er in de atletiek nog extremer aan toe ging.”138

135

Jaap de Groot, Telesport, TMG.nl. https://www.tmg.nl/nl/sport#c_content_overview (geraadpleegd: 28-6-2016)

136

Redactie Telesport, ‘Kerckhoffs meest invloedrijk’, Telesport.nl, 25 juni 2013.

http://www.telegraaf.nl/telesport/wielersport/21678504/___Kerckhoffs_meest_invloedrijk___.html

(geraadpleegd: 28-6-2016)

137

Marie-Thérèse Roosendaal, ‘Mijn telefoontje was einde Tour voor Rasmussen’, Teleg raaf.nl, 23 januari 2016.

http://www.telegraaf.nl/binnenland/25060061/___Mijn_telefoontje_was_einde_Tour_voor _Rasmussen___.ht ml (geraadpleegd: 28-6-2016)

138

Pagina | 42 Het is daarmee duidelijk dat De Telegraaf een belangrijke speler is in de Nederlandse wielerjournalistiek, waarbij Kerckhoffs een wielerjournalist van formaat is. Daarmee is De Telegraaf dan ook een ideaal medium om als vergelijkingsmiddel naast de NOS te leggen wanneer het aankomt op de bestudering van de wielerverslaggeving.

Doordat de NOS en De Telegraaf dus al tientallen jaren aandacht besteden aan wielrennen, is er op deze manier een goede vergelijking mogelijk tussen beide media en kan er gekeken worden naar de verschillende dopingzaken door de jaren heen. De vraag is of de manier van opereren het afgelopen decennium door al deze vernieuwingen is veranderd en in hoeverre dat terug te zien is in de verslaggeving van de grote dopingzaken. Dat wil ik aantonen in dit onderzoek. Daarvoor wordt in de volgende twee hoofdstukken een opzet voor een onderzoek neergezet waarbij een analyse kan gemaakt worden van de frames die gebruikt zijn bij de verslaggeving rondom dopingschandalen. Het principe van framing en de frames voor dit onderzoek komen in hoofdstuk vier aan bod. In het daaropvolgende hoofdstuk worden de werking van case study en inhoudsanalyse uitgelegd, vervolgens wordt de daadwerkelijke opzet van dit onderzoek toegelicht.

Pagina | 43