Vraag nr. 198 van 20 juni 2003
van de heer JOHAN MALCORPS Festivalafval – Drankbekers
Op grote evenementen heeft men af te rekenen met grote afvalproblemen, omdat de verkoop van dranken in klassieke plastieken bekers door de lo-kale overheden steeds meer wordt ontmoedigd of zelfs verboden. Ook de Openbare A f v a l s t o f f e n-maatschappij voor het Vlaams Gewest (OVA M ) speelt daarin een duidelijke rol.
Het alternatief dat wordt geboden, is de herbruik-bare polycarbonaatbeker. Hierbij moet de festival-ganger een borg betalen voor het gebruik van zijn b e k e r. Maar hieraan zijn ook een aantal nadelen verbonden:
– op grote evenementen moeten alle bekers ge-spoeld worden, omdat er anders veel te veel nodig zijn om aan de behoefte te voldoen. O p een evenement als "Antwerpen Zingt" heeft men echter een drankconsumptie van gemid-deld 42.000 consumpties (voor 25.000 toeschou-w e r s ) , tertoeschou-wijl de stad Anttoeschou-werpen slechts be-schikt over 10.000 polycarbonaatbekers ;
– er zijn ook de gevolgen van het spoelen van de bekers :
ontelbare liters drinkwater met detergent dat in de riool terechtkomt (voor evenementen die aansluiting hebben op een stadsriool, e v e n e-menten op weiden hebben nog grotere proble-men om hun afvalwater te lozen) ;
na gebruik worden deze bekers door de leve-rancier nog eens industrieel gereinigd en ont-s m e t , waardoor nog meer water, detergent en allerhande chemicaliën in de riolering terecht-komen ;
inzet van veel extra personeel om af te wassen ; – gigantische organisatorische en
veiligheidstech-nische problemen wanneer op het einde van het evenement duizenden mensen tegelijkertijd hun beker komen inleveren en hun waarborg terug-vragen.
Als alternatief is nu ook de PLA-beker beschik-baar (PLA : p o l y l a c t a a t ) . Deze beker ziet eruit als een gewone plastieken beker, maar de grondstof wordt gewonnen uit maïs. Hij is na gebruik dan ook volledig composteerbaar. Na ongeveer zes
weken in een klassieke composthal is er niets meer van terug te vinden. Dit zou dus de ideale festival-beker kunnen zijn. Toch rijzen ook hier verschillen-de problemen.
Enerzijds is er dringend een sensibilisering nodig bij de stads- en gemeentebesturen, zodat zij afstap-pen van de verplichting om altijd de polycarbo-naatbeker te gebruiken.
Anderzijds is er het prijsverschil. Aangezien deze nieuwe industrie nog in de beginfase zit, worden er slechts kleine hoeveelheden van geproduceerd. D e P L A-bekers zijn dan ook tot 2,5 keer duurder dan de klassieke plastiekbeker. Het is dan ook wense-lijk dat festivalorganisatoren, of zelfs rechtstreeks de brouwerijen, kunnen gebruikmaken van een overheidssubsidie voor de meerkosten bij het ge-bruik van composteerbare bekers.
1. Werd dit soort van composteerbare bekers door de OVAM al getest en onderzocht als alterna-tief ?
2. Acht de minister het gebruik van deze compos-teerbare bekers een goed alternatief voor heel grote evenementen waar het gebruik van her-bruikbare bekers om praktische redenen erg moeilijk is ?
3. Worden er zo nodig nieuwe aanbevelingen ge-formuleerd aan de lokale besturen ?
Antwoord
1. De OVAM kent deze composteerbare bekers. In het verleden was het zeker zo dat de toenma-lige bekers niet performant waren. Er was dan een soort van coating nodig, wat eigenlijk neer-kwam op een waslaag, wat nadelig was voor de compostering.
Het bezitten van het OK Compost-label is ver-eist als garantie voor de composteerbaarheid. Voor PLA-bekers worden op basis van de be-schikbare informatie geen grote problemen ver-wacht voor het verkrijgen van dit label.
Het is bij OVAM niet bekend of de PLA-b e k e r s al gebruikt werden op festivals. Dat het moge-lijk is met herbruikbare bekers te werken, i s echter wel al herhaaldelijk bewezen op Mano Mundo en Open Tr o p e n . Een overzicht van de festivals die herbruikbare bekers aanbieden, i s terug te vinden op www. s t i p.ovam.be onder het dossier "herbruikbare bekers".
2. Wanneer men de vergelijking maakt met de w e g w e r p b e k e r s, gaat de voorkeur naar de weg-werp-PLA-beker.
De grondstoffen zijn hernieuwbaar en de ver-werking van het geproduceerde afval, zijnde de gebruikte bekers, kan milieuvriendelijker dan die van de plastiek bekers. Op voorhand moet men natuurlijk wel een verwerker vinden die deze afvalfractie wil en kan verwerken. D a a r b i j moet men zich ervan bewust zijn dat de bekers enkel en alleen naar een composteringsinstalla-tie kunnen gaan indien het een zuivere stroom i s, indien er dus heel goed gesorteerd werd, z o niet is de kans dat ze gestort of verbrand wor-den zeer groot. Dit selectief inzamelen kan een moeilijk punt zijn op grote evenementen, d o c h is zeer belangrijk voor de geprefereerde verwer-k i n g s m e t h o d e. Communicatie en toezicht door de organisatie op dit vlak is daarom zeer be-l a n g r i j k . Dit is eveneens noodzakebe-lijk bij het ge-bruik van herge-bruikbare bekers waarbij het pu-bliek er ook moet voor open staan en meewer-k e n . Daarom blijft de voormeewer-keur gaan naar her-bruikbare bekers.
Wanneer de vergelijking wordt gemaakt met herbruikbare bekers, scoren de wegwerp P L A-bekers lager, aangezien zij niet zorgen voor afvalpreventie. Volgens de visie van het ge-west gaat de voorkeur nog steeds uit naar her-bruikbare bekers, gevolgd door eenmalig te ge-bruiken bekers met de minste milieu-impact (grondstoffenverbruik, inzameling, verwerking). 3. De communicatie naar lokale besturen zal
blij-ven bestaan uit de boodschap : het gebruik van herbruikbare bekers kan.
Indien om een aantal redenen toch gekozen wordt voor composteerbare bekers, dan moet men voorzien in de nodige communicatie en zorg om de composteerbare bekers correct te gebruiken en te vermijden dat ze de oorzaak zouden zijn van verontreiniging door andere niet-composteerbare fracties met gelijkaardig uitzicht of toepassing. Ook moet er gelet wor-den op de aanwezigheid van het OK
