Vraag nr. 130 van 13 juni 2003
van de heer JOHAN MALCORPS
E c o n o m i s ch Netwerk Albertkanaal – Heirenbroek (Herentals)
In het kader van de gehele procedure die loopt rond de afbakening van het Economisch Netwerk Albertkanaal (ENA) zijn er onder meer vragen ge-rezen in verband met het dossier "Heirenbroek" in Herentals.
De stuurgroep van het ENA heeft aan de gemeen-te Herentals lagemeen-ten wegemeen-ten dat het zogenaamde mini-malistisch concept, concept 1, voor hen niet vol-doende is. Voor hen moet het concept 2 of concept 3 zijn of iets ertussen. Dat betekent in de praktijk : een veertigtal woningen die onteigend moeten worden en veel meer industrie tot vlakbij de woon-wijken.
Het college van Herentals heeft laten weten alleen achter concept 1 te kunnen staan, en dit met voor-waarden (geen hinderlijke industrie, goede ontslui-ting via de Lierseweg en niet via de woonwijk, v o l-doende ruime buffer, geen containerterminal, ... ). Ook de Kontaktgroep Industrie Herentals (KIH) gaf een ongunstig advies over concepten 2 en 3. Er zou een massale reactie zijn van wijkbewoners van de nieuwe wijk aldaar : van een maatschappe-lijke consensus is dus niet echt sprake. Maar men zou wel kunnen leven met concept 1. Dus een com-promis met verzoening van leefbaarheid en econo-mie zou mogelijk zijn.
Ten slotte zou de leegstand op bedrijventerreinen (gebouwen én gronden) in Herentals nog aanzien-lijk zijn.
Is dit één van de dossiers die niet voor een vooraf-name in aanmerking komen ? Of wil de minister hier juist wel snel werk van maken, zoals sommigen ter plaatse vrezen ?
Antwoord
De vraag van de Vlaamse volksvertegenwoordiger peilt naar de keuzes van de stuurgroep voor de na-dere uitwerking van het Economisch Netwerk A l-b e r t k a n a a l , in verl-band met de mogelijkheden voor het terrein Heirenbroek. In het bijzonder gaat de vraag in op de problematiek van woningen die zich in het gebied bevinden.
In antwoord op zijn vraag om uitleg van 12 j u n i 2003 werd reeds een uitgebreide stand van zaken gegeven over de nadere uitwerking van het Econo-misch Netwerk A l b e r t k a n a a l . Alvorens in te gaan op zijn concrete vragen, wens ik voorafgaandelijk nog kort de context van de opdracht in herinnering te brengen.
– Het onderzoeks- en overlegproces voor de na-dere uitwerking van het Economisch Netwerk Albertkanaal past binnen de versnelde uitvoe-ring van het Ruimtelijke Structuurplan V l a a n-deren en werd opgestart in september 2001. E e n zeer sterke klemtoon ligt bij opties voor bedrij-venterreinen en ingrepen in de lijninfrastruc-tuur.
– Door het tijdelijk samenwerkingsverband Iris Consulting – Buck Consultants – WES wordt alle nodige onderzoek uitgevoerd en overleg v o o r b e r e i d . Dit tijdelijk samenwerkingsverband is een multidisciplinair team met zowel ruimte-lijke als economische expertise, alsook commu-nicatie- en overlegtechniek.
– In de studie worden alle mogelijke voorstellen in het kader van de ontwikkeling van het Eco-nomisch Netwerk Albertkanaal nauwgezet on-d e r z o c h t . De on-diverse voorstellen woron-den op een geïntegreerde wijze afgewogen, wat onvermijde-lijk betekent dat niet alle voorstellen de eind-meet halen. Rekening houdende met de boven-lokale aard van de ontwikkeling van het Econo-misch Netwerk A l b e r t k a n a a l , is de ruimtelijke en economische afweging van de voorstellen in de eerste plaats gesitueerd op Vlaams niveau. – Daarom werd een gemengde stuurgroep op
E NA-stuurgroep zijn tevens besproken met de gemeenten.
– Het voorbije proces heeft geleerd dat de ENA -stuurgroep het eens geraakt over een beperkt pakket aan acties en dat over een aantal kwes-ties verdeelde standpunten worden geformu-leerd.
– In het overlegproces is de mogelijkheid inge-schreven om voorstellen waarover consensus bestaat het voorwerp te laten uitmaken van een snellere besluitvorming via een voorafname op het gehele netwerk.
– Het opgestarte onderzoeks- en overlegproces voor het Economisch Netwerk A l b e r t k a n a a l dient te worden beschouwd als voorbereiding voor de besluitvorming op niveau van de Vlaamse regering. Naderhand kunnen formele procedures voor de opmaak van gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen worden ingeleid. Met betrekking tot het concrete terrein Heiren-broek Herentals is volgende context van belang. Het onderzoek naar de ontwikkeling van de locatie Heirenbroek als regionaal bedrijventerrein is geba-seerd op de reeds bestaande voorstellen van de Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij A n t w e r-pen en de Dienst voor de Scheepvaart voor de aan-leg van een bedrijvenzone van ongeveer 35 ha. H e t tijdelijk samenwerkingsverband Iris Consulting – Buck Consultants – WES heeft in opdracht van de E NA-stuurgroep de locatie verder onderzocht. Drie alternatieve ontwikkelingswijzen werden ge-formuleerd:
– concept 1: een beperkt versie (36,5 ha); – concept 2: een middenversie (71,9 ha); – concept 3: een uitgebreide versie (92 ha). De diverse alternatieven hebben voor- en nadelen. Belangrijk is dat alle drie de alternatieven multi-modale mogelijkheden inhouden, eventueel de mo-gelijkheid voor de bouw van een containertermi-n a l . Alle altercontainertermi-natievecontainertermi-n kucontainertermi-ncontainertermi-necontainertermi-n echter potecontainertermi-ntiële leefbaarheidsproblemen inhouden, weliswaar ver-schillend in intensiteit. De alternatieven werden te-vens besproken met de stad Herentals op 13 febru-ari 2003. De stad Herentals heeft de beperkte ver-sie ondersteund, mits het respecteren van een aan-tal randvoorwaarden. Het meest westelijk gelegen gebiedsdeel van de uitgebreide versie wilde de stad verder evalueren.
De ENA-stuurgroep heeft volgend advies gefor-muleerd in de adviesnota van april 2003 over het deelgebied Netebekken:
"De stuurgroep adviseert aan de Minister bevoegd voor Ruimtelijke Ordening:
– Voor dit terrein kan op korte termijn een ge-westelijk RUP worden opgemaakt.
– De stuurgroep wenst voor een maximale opper-vlakte te gaan. Het betreft voorstelling zoals concept 3.
– De stuurgroep is van mening dat woningen die een kwalitatieve ontwikkeling in de weg staan of waarbij sowieso leefbaarheidsproblemen ont-staan in principe niet behouden kunnen blijven. In functie van een onderbouwde keuze zal de fi-nanciële haalbaarheid dienen te worden geana-l y s e e r d , naast aspecten zoageana-ls geana-leefbaarheid, h e t vermijden van ontwikkelingsbelemmeringen op lange termijn enz.
– Een fasering waarbij concept 1 in een eerste fase en de andere concepten in latere fasen ger e a l i s e e ger d , wogerdt niet ovegerwogen" ( RUP : ger u i m -telijk uitvoeringsplan – red.).
Inzake de problematiek van bestaande woningen op bijkomende bedrijventerreinen heeft de ENA -stuurgroep volgend advies geformuleerd :
"Bestaande woningen op de voorgestelde bedrij-venterreinen vormen in vele gevallen een hypo-theek op een kwalitatieve ontwikkeling als bedrij-venterrein . Een moeilijke keuze tussen het verwij-deren van de woningen of het behouden dringt zich op. De stuurgroep is van mening dat woningen die een kwalitatieve ontwikkeling in de weg staan of waarbij sowieso leefbaarheidsproblemen ont-staan in principe niet behouden kunnen blijven. I n functie van een onderbouwde keuze zal de finan-ciële haalbaarheid worden geanalyseerd, naast as-pecten zoals leefbaarheid, het vermijden van ont-wikkelingsbelemmeringen op lange termijn, enz." Ik wil beklemtonen dat dit de visie is van de ENA -groep.
gefor-muleerd waarin de meest verantwoorde keuzes ge-beuren naar bestaande woningen. Indien in het uit-eindelijk voorstel bestaande woningen worden be-dreigd zal, zoals de stuurgroep heeft aangegeven, de moeilijke keuze nodig zijn tussen behoud of v e r w i j d e r i n g. Het behouden van woningen in of aan de rand van een bedrijventerrein, met of zon-der buffer, kan aanhoudende leefbaarheidsproble-men tot gevolg hebben. Bij het verwijderen van woningen dient te worden overwogen een zorgvul-dig systeem van sociale begeleiding in te voeren. De vraag wordt gesteld in hoeverre het project Heirenbroek kan worden beschouwd als voorafna-m e. Een "voorafnavoorafna-me" was op voorhand inge-bouwd in de externe studieopdracht als een moge-lijkheid in de besluitvorming. De stuurgroep heeft bepaalde consensusvoorstellen geformuleerd als mogelijke voorafname.
Gezien het gunstige verloop van de gehele op-d r a c h t , zal op-de start van op-de eerste voorafname met RUP's volgens de huidige timing wellicht ongeveer samenvallen met de finalisering van de gehele uit-werking van het Economisch Netwerk A l b e r t k a-naal in het najaar van 2003. Over een echte "voor-afname" kan men dus formeel niet meer echt spre-ken.
Binnen dit kader is totnogtoe enkel gestart met de opmaak van een gewestelijk ruimtelijk uitvoerings-plan voor het bedrijventerrein Beverdonk in Grob-b e n d o n k . Naar aanleiding van de prioriteitsGrob-bepa- prioriteitsbepa-ling is voor het gebied Heirenbroek in Herentals nog geen opmaak van gewestelijk ruimtelijk uit-voeringsplan gestart.
