Vraag nr. 232 van 20 februari 2003
van de heer JOHAN MALCORPS
Geplande infrastructuurwerken Antwerpen – So-ciale gevolgen
Het Antwerpse ACV maakte recentelijk bekend dat het bekommerd is over de sociale gevolgen van de lange reeks van gelijktijdige infrastructuurwer-ken in en rond Antwerpen.
In 2004 gaan we naar een absolute chaos, zo vreest m e n . Midden 2004 zouden de lang aangekondigde werken aan de Antwerpse ring tussen de Ke n n e d y-tunnel en het Sportpaleis van start gaan. Eén rich-ting zou ergens in de loop van 2005 klaar moeten z i j n . Daarna zou de andere richting worden aange-p a k t . De caaange-paciteit van de ring rond A n t w e r aange-p e n wordt op 50 % gebracht. Per werkdag passeren aan het stuk Borgerhout-Berchem 190.000 voertuigen. Dit betekent dat 50 % een ander traject of ver-voermiddel zal moeten zoeken. Tegelijkertijd zijn de Antwerpse Leien opengebroken evenals belang-rijke invalswegen zoals de A n t w e r p s e s t e e n w e g, d e S i n t-Bernardsesteenweg en de Bredabaan. Te g e l i j k ook zijn de werken bezig aan het Centraal Station, aan de hogesnelheidslijn en starten er werken aan t r a m l i j n e n . En begin 2005 is ook de ingebruikname van de eerste fase van het Deurganckdok gepland. De administratie werkt aan een aantal flankerende maatregelen om de hinder te beperken. Maar con-crete plannen om de verkeershinder te beperken, om bijvoorbeeld bijkomende bussen in te zetten of extra park&ride-zones in te richten, ziet men voor-lopig nog niet. Met de NMBS en De Lijn wordt overleg gepleegd, maar zij hebben nu al te kampen met capaciteitsproblemen. Aanbesteding en leve-ring van bijkomende bussen heeft ook zijn tijd n o d i g. De vraag is of het voor echt structurele maatregelen al niet te laat is.
De administratie reikt uitdrukkelijk de hand naar het bedrijfsleven om mee voorstellen uit te wer-k e n . De ondernemers mawer-ken zich immers zorgen over hun bereikbaarheid en hun just-i n-time trans-p o r t e n . De werknemers en hun verenigingen zien n a c h t w e r k , flexibele uurregelingen, a a n p a s s i n g e n van shiftwerk, invoering van een vierdagenweek, w e e k e n d w e r k , en andere, op zich afkomen. M a a r zij klagen dat ze tot nu toe nauwelijks bij overleg inzake deze grootse mobiliteitsoperatie betrokken w e r d e n . Zij voelen zich voor voldongen feiten ge-plaatst.
1. Kan de minister vice-president meedelen hoe de sociale partners in het Antwerpse (werkge-vers én werknemers) betrokken werden bij de voorbereiding van de hele reeks van infrastruc-tuurwerken rond en om Antwerpen ? Klopt het dat er onvoldoende overleg was ?
2. Zijn alle sociale gevolgen van de geplande wer-ken voldoende ingeschat ?
3. Welke initiatieven worden genomen om in overleg met alle betrokkenen tot sociaal aan-vaardbare oplossingen te komen ?
Antwoord
Tijdens het mobiliteitsforum van het V E V, U n i z o en de Kamers van Koophandel op 25.10.2002 werd aan de toehoorders gemeld waarom de opgesomde werken samen uitgevoerd moeten worden.
De werken van het Masterplan zijn dringend nodig om de agglomeratie Antwerpen met zijn belangrij-ke economische mogelijkheden en waarde uit de mobiliteitsknoop te helpen. De werken aan de R1 zijn nodig omdat de weg na meer dan 30 jaar d i e n s t , en dit zonder grote onderhoudswerken, t o t op de draad versleten is en omdat op dit ogenblik de nodige bedrijfszekerheid ervan niet meer gega-randeerd is.
Dit betekent dus dat een aantal werken (Leien, N 1 M o r t s e l , Ring) inderdaad samen moeten uitge-voerd worden. Het gros van de werken start pas in de zomer van 2004. Er is dus nog wat tijd.
Vast staat dat, na een beperkte offerteaanvraag, een aannemer gekozen kon worden die in zijn voorstel een redelijke prijs kon combineren met een zo klein mogelijke en een interessante uitvoe-r i n g s p e uitvoe-r i o d e. Zo kon de uitvoeuitvoe-ringspeuitvoe-riode die eerst geschat was op 2 x 8 maanden, reeds geredu-ceerd worden tot 2 x 5 maanden.
In de resterende tijd tot de aanvang van de groot-ste verkeershinder zal :
– een studiebureau aangesteld worden dat de vele initiatieven die nu reeds bedacht zijn, zal bunde-len en tot één g l o b a a l , zij het nog voorlopig sce-nario zal uitwerken ;
doel-groepen als V E V, U n i z o, Kamer van Ko o p h a n-d e l , g e m e e n t e n , h u l p n-d i e n s t e n , s c h o l e n , h o r e c a , t o e r i s m e. Die bereikbaarheidsmanagers moeten binnen de doelgroepen helpen om de proble-men te detecteren, oplossingen te formuleren en uit te werken. Nu reeds zijn een aantal doel-groepen benaderd en worden er reeds voorbe-reidingen getroffen ;
– door elk van de "mobiliteitsaanbieders" (Vlaams Gewest, De Lijn, NMBS) een voorstel van begeleidende maatregelen gedaan worden, die voor de zomer van 2004 nog kunnen worden gerealiseerd ;
– van alle ingediende voorstellen door het hoger genoemde studiebureel, ten slotte een definitief scenario opgemaakt en gerealiseerd worden. Het spreekt vanzelf dat alle te nemen maatregelen niet per se infrastructureel moeten zijn en ook niet per se ten laste moeten zijn van de overheid. N u reeds werden heel wat creatieve ideeën aange-b r a c h t . Het is dus duidelijk dat er tegen de zomer van 2004 een degelijk "minder-h i n d e r "-scenario zal zijn dat de bereikbaarheid van Antwerpen moet g a r a n d e r e n . Hierin zal de communicatiestrategie een zeer belangrijk onderdeel zijn.
Andere maatregelen (o. a . heraanleg Singel) kon-den niet vroeger gerealiseerd workon-den, omdat de nodige kredieten ontbraken en vooral omdat er nog geen globale visie was over de rol van de Sin-g e l . Die visie Sin-groeit nu in een vrij moeizaam over-l e g. Bovendien is de toekomstige roover-l van de Singeover-l in het kader van het Masterplan niet noodzakelijk combineerbaar met de rol van die Singel tijdens de werken op de R1. Ik geef er daarom de voorkeur aan tijdelijke maatregelen te nemen om de capaci-teit van de Singel optimaal uit te breiden tijdens de R1-werken.
Daar de vakbonden in zo goed als alle entiteiten vertegenwoordigd zijn die aangesproken zullen w o r d e n , zal de Vlaamse volksvertegenwoordiger zeker betrokken worden bij het opstellen van de vele minder-h i n d e r m a a t r e g e l e n . Dit geldt zowel voor het bedrijfsleven, de scholen, de mobiliteits-a mobiliteits-a n b i e d e r s, e n z o v o o r t . Ook die doelgroepen wmobiliteits-amobiliteits-ar er minder sociaal overleg mogelijk is, worden door onze campagnes aangesproken.
Ik ben ervan overtuigd dat de vooropgestelde wer-ken veel hinder zullen meebrengen. Het opgestarte overleg wordt door alle betrokken partijen als zeer positief ervaren. Het zal in de komende periode van één jaar stelselmatig worden opgevoerd tot er
een optimaal bereikbaarheidsscenario op tafel ligt. Voor dit scenario moeten we kunnen rekenen op een breed maatschappelijk draagvlak.