Vraag nr. 176 van 23 mei 2001
van de heer JOHAN MALCORPS PCN-site Nieuwpoort – Bodemsanering
Verschillende arbeiderswoningen gelegen aan de Justus van Clichthovenstraat, de Pieter Deswarte-laan en de Pieter BraeckeDeswarte-laan in Nieuwpoort heb-ben alle een achtertuin palend aan het oude en vervuilde fabrieksterrein van PCN (Produits Chi-miques de Nieuport), beter bekend als de "Zwar-tjesfabriek".
De Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaams Gewest (OVAM) leverde reeds diverse blanco bodemattesten af voor huizen in deze buurt. In het "Saneringsonderzoek Produits Chimiques Nieuwpoort" van Belconsulting in opdracht van OVAM (1990) werden de resultaten beschreven van een reeks handboringen in een aantal tuintjes. Daarbij werd een vervuiling vastgesteld met ernsti-ge normoverschrijdinernsti-gen voor zware metalen zoals zink, lood en vooral barium.
1. Welke verdere opvolging is sindsdien gegeven aan dit dossier ?
Heeft er verder bodemonderzoek plaatsgevon-den ?
Werden de bodemsaneringsnormen zoals vast-gelegd in het Vlaams Reglement op de Bodem-sanering (Vlarebo) overschreden ?
Moeten de tuintjes worden gesaneerd ?
2. Het is duidelijk dat het om "onschuldige eige-naars" gaat in de geest van het bodemsanerings-decreet.
Wordt eraan gedacht op deze locatie een sitege-wijze aanpak toe te passen en de bewoners col-lectief vrij te stellen van nodeloze onderzoeks-of saneringsverplichtingen ?
3. Welke stappen heeft OVAM al gezet of zal men zetten om de tuintjes eventueel ambtshalve te s a n e r e n , zodat de betrokken gezinnen niet met een zware milieuhypotheek op hun woningen blijven zitten ?
4. Wat is de stand van zaken van de sanering van het fabrieksterrein zelf ?
Kan de oorspronkelijke eigenaar nog aanspra-kelijk worden gesteld ?
Wordt er ambtshalve gesaneerd ? Zo ja, w a n-neer ?
Antwoord
1. – Op 29 september 1995 werden het "Sane-ringsonderzoek Produits Chimiques – Nieuwpoort – Inventarisatie" en het "Sa-neringsonderzoek Produits Chimiques – Nieuwpoort – Karakterisatie" conform ver-klaard door de OVAM.
Op 4 maart 1997 heeft de Vlaamse regering een aantal kadastrale percelen op basis van bovenvermelde onderzoeken aangewezen als historisch verontreinigde grond waar bo-demsanering moet plaatsvinden.
Op 5 november 1998 werden de gebruikers en eigenaars van deze aangewezen percelen aangemaand tot het uitvoeren van een be-schrijvend bodemonderzoek tegen 1 m a a r t 1999.
Twee aangeschrevenen, met name de stad N i e u w p o o r t , g e b r u i k e r, en een particuliere eigenaar hebben op deze aanmaning gere-ageerd met voldoende stavingsmiddelen, zodat ze het statuut van onschuldige eige-naar hebben verkregen.
Twee aangeschrevenen, met name BVBA Nieuwpoort Express, g e b r u i k e r, en een parti-culiere eigenaar hebben op deze aanmaning g e r e a g e e r d , doch hebben niet aangetoond dat ze voldoen aan de voorwaarden van arti-kel 31, § 2 of 3 van het bodemsaneringsde-c r e e t . Beiden zijn hiertegen in beroep ge-g a a n , eerst bij de administratie Milieu-, N a-t u u r- , Land- en Wa a-t e r b e h e e r, afdeling Mi-l i e u v e r g u n n i n g e n , die beide beroepen onont-vankelijk heeft bevonden, en daarna bij de Raad van State. Deze laatste procedure is nog lopende.
Twee aangeschreven eigenaars konden door De Post niet worden opgespoord en hebben als zodanig niet gereageerd op de aanma-ning.
op de aanmaning en werden bijgevolg als niet onschuldig beschouwd.
– In december 1991 werden een aantal stalen genomen in de aangrenzende tuinpercelen, die werden onderzocht op de metalen bari-um, lood, zink en cadmium.
De bodemsaneringsnormen zoals vastgelegd in Vlarebo werden overschreden.
– Hiervoor verwijzen we naar de opname op de lijst van historisch verontreinigde gron-den waar bodemsanering moet plaatsvingron-den. Aangezien er echter veel tijd verstreken is sinds de onderzoeken, dient een nieuw oriënterend bodemonderzoek te worden uit-g e v o e r d . Deze aanmaninuit-g werd verstuurd naar aanleiding van de aanvraag van een bo-demattest voor overdracht door één van de niet onschuldig bevonden eigenaars in dit dossier.
– Of de tuintjes zullen moeten worden gesa-n e e r d , zal blijkegesa-n uit het gesa-nog uit te voeregesa-n nieuw oriënterend bodemonderzoek en de eventueel daaropvolgende stappen.
2. Zoals de Vlaamse volksvertegenwoordiger merkt in punt 1 :
– hebben momenteel twee van de aangemaan-de partijen zoals bepaald op 4 maart 1997 volgens artikel 10 van het bodemsanerings-decreet het statuut van onschuldig eigenaar verkregen na een voldoende motivering ; – zijn twee partijen door de OVAM niet
on-schuldig bevonden ;
– hebben twee partijen de aanmaning niet ont-vangen en konden niet worden opgespoord ; – hebben de overige drie partijen niet
gere-ageerd op de aanmaning. Zij hebben bijge-volg niet het bewijs geleverd of aangetoond dat zij voldoen aan artikel 31, § 2 of 3 van het bodemsaneringsdecreet.
Na de aanmaning, zie punt 1, dient het onschul-dig eigenaarschap te worden verkregen, w a a r n a de OVAM ambtshalve kan optreden. Z o a l s blijkt uit het bovenvermelde kan momenteel het onschuldig eigenaarschap niet aan alle be-trokkenen worden toegekend.
Evenwel lijkt een sitegerichte aanpak door de OVAM opportuun. Daarbij zou de OVA M ambtshalve alle percelen op hetzelfde ogenblik a a n p a k k e n , dus zowel van de onschuldige eige-naars als van de andere. Bovendien zal hierbij nu de regeling kunnen worden gebruikt die re-centelijk is ingevoerd in het bodemsaneringsde-creet.
Ik zal alvast opdracht geven aan de OVAM om na te gaan of diegenen die niet gereageerd heb-ben op de aanmaning toch niet in aanmerking kunnen komen voor het verkrijgen van het sta-tuut "onschuldige eigenaar" (zeker als zou blij-ken dat er niet is gereageerd omdat de betrok-ken particulieren niet overweg konden met de te volgen administratieve procedure).
3. Zoals vermeld in punt 1, heeft de OVAM op 5 november 1998 de eigenaars en/of gebruikers van de aangewezen percelen aangemaand, m e t het in punt 1 vermelde resultaat als gevolg. Twee partijen zijn momenteel nog steeds bezig aan een beroepsprocedure bij de Raad van State.
4. – Volgens het bodemsaneringsdecreet dient een nieuw oriënterend bodemonderzoek te worden uitgevoerd, gevolgd door een be-schrijvend bodemonderzoek, een bodemsa-n e r i bodemsa-n g s p r o j e c t , bodemsabodemsa-neribodemsa-ngswerkebodemsa-n ebodemsa-n eventueel nazorg.
– In het bodemsaneringsdecreet wordt een on-derscheid gemaakt tussen de saneringsplich-tige en de saneringsaansprakelijke. De sane-ringsplichtige is diegene op wie conform het bodemsaneringsdecreet de verplichting rust over te gaan tot bodemsanering. De kosten die de saneringsplichtige in dit verband m a a k t , kan hij trachten te verhalen op de sa-neringsaanprakelijke (cfr. artikel 32 van het bodemsaneringsdecreet voor historische bo-demverontreigiging).
reke-ning worden gehouden met andere factoren, waaronder de vraag of de saneringsaanspra-kelijke nog bestaat.
– De OVAM kan ambtshalve optreden op de percelen waar :
het onschuldig eigenaarschap werd toege-kend
de saneringsplichtige verzaakt en in gebreke is gesteld (hierbij vestigen wij de aandacht van de Vlaamse volksvertegenwoordiger op de twee beroepsprocedures bij de Raad van State die nog lopende zijn, zie punt 1). De OVAM onderzoekt momenteel de moge-lijkheden om in 2002 te starten met de aan-pak van het dossier. Dit zal leiden tot een ambtshalve sanering startende in 2002. D a a r-bij zal de verontreiniging als één site worden a a n g e p a k t , met sanering van zowel de perce-len van de onschuldige eigenaars als deze van de saneringsplichtigen.
