Rapport van het vervolgbezoek aan Thuiszorg De Zonnestralen B.V., in Hoofddorp, op 14 september 2021
Utrecht, januari 2022 V2032520
Pagina 3 van 19
Inhoud
1 Inleiding 4
1.1 Taak Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd 4 1.2 Onderzoeksmethode 4
1.3 Aanleiding bezoek 4
1.4 Schets thuiszorgorganisatie 5
2 Conclusie 7
2.1 Wat gaat goed 7 2.2 Wat kan beter 7 2.3 Wat moet beter 7 2.4 Conclusie bezoek 7
3 Wat zijn de vervolgacties 8
3.1 De vervolgactie die de inspectie van De Zonnestralen verwacht 8 3.2 Vervolgacties van de inspectie 8
4 Resultaten 9
4.1 Thema 1 – cliënt centraal 9 4.2 Thema 2 – integrale zorg 10 4.3 Thema 3 – veilig zorg thuis 12
4.4 Thema 4 – professionele autonomie van de wijkverpleegkundige 14 4.5 Thema 5 – sturen op kwaliteit 15
Bijlage Geraadpleegde documenten 18
Pagina 4 van 19
1 Inleiding
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd heeft op 14 september 2021 een aangekondigd vervolgbezoek gebracht aan Thuiszorg De Zonnestralen B.V., te Hoofddorp (hierna: De Zonnestralen).
Het doel van het inspectiebezoek was om een oordeel te geven over de kwaliteit en veiligheid van de zorg die De Zonnestralen levert aan cliënten thuis.
In dit rapport beschrijft de inspectie de bevindingen en het oordeel. Indien nodig geeft de inspectie aan welke maatregelen van De Zonnestralen, worden
verwacht naar aanleiding van deze bevindingen.
1.1 Taak Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd
De inspectie bewaakt en bevordert de kwaliteit en veiligheid van zorg. De
inspectie ziet erop toe of de zorgaanbieder de zorg geeft zoals is voorgeschreven in wetten, veldnormen, professionele standaarden en in het veld vastgestelde kwaliteitskaders. De verwachtingen en behoeften van patiënten en cliënten zijn daarbij een belangrijk uitgangspunt. De inspectie gaat in het toezicht uit van vertrouwen in de intrinsieke motivatie van zorgaanbieders om de best mogelijke zorg te verlenen.
1.2 Onderzoeksmethode
Tijdens het bezoek gebruikte de inspectie een toezichtinstrument gebaseerd op het toetsingskader ‘Toezicht op de zorg thuis’1.
Het toetsingskader bevat de volgende thema’s:
1. cliënt centraal 2. integrale zorg 3. veilige zorg thuis
4. professionele autonomie van de wijkverpleegkundige 5. sturen op kwaliteit.
Het toezichtbezoek was van tevoren aangekondigd, bevatte onaangekondigde elementen en bestond uit de volgende onderdelen:
- gesprekken met cliënten (en hun mantelzorgers) en zorgverleners bij cliënten thuis;
- presentatie door en gesprek met de bestuurder, raad van toezicht en wijkverpleegkundige;
- gesprek met zorgverleners;
- gesprek met de wijkverpleegkundige;
- inzage zorgdossiers;
- terugkoppeling van de bevindingen door de inspectie en gesprek met de bestuurder, de teams en de cliëntenraad.
1.3 Aanleiding bezoek
Dit vervolgbezoek bracht de inspectie naar aanleiding van het eerdere
inspectiebezoek op 23 september 2020 aan De Zonnestralen. Uit het bezoek2 van 23 september 2020 kwam naar voren dat De Zonnestralen (grotendeels) niet voldeed aan 10 van de 14 beoordeelde normen.
1 Het toetsingskader staat op www.igj.nl.
2 Zie IGJ rapport V2024042
Pagina 5 van 19
De inspectie oordeelde dat alle thema’s verbeteringen noodzakelijk waren. De intentie en inzet van zorgverleners en bestuurder voor het leveren van goede zorg, was groot, maar op alle eerder getoetste thema’s nog van onvoldoende
professioneel niveau.
De inspectie verwachtte van De Zonnestralen binnen zes weken een verslag van de behaalde verbeterresultaten op het thema medicatieveiligheid. En na zes maanden verwachtte de inspectie een resultaatverslag over de overige tekortkomingen.
Het verslag van verbeteringen ten aanzien van medicatieveiligheid dat de inspectie van De Zonnestralen ontving, was voor de inspectie aanleiding om de bestuurder van De Zonnestralen uit te nodigen op gesprek op 12 maart 2021. Bij dit gesprek was ook de intern toezichthouder van De Zonnestralen aanwezig.
Doel van dit gesprek is om gezamenlijk te reflecteren op het ontvangen bericht en het waarborgen van de medicatieveiligheid door De Zonnestralen. De inspectie wilde nogmaals het belang benadrukken van het verbeteren op de overige normen die als (grotendeels) onvoldoende beoordeeld waren. De
inspectie gaf aan het resultaatverslag af te wachten en na de zomer van 2021 de organisatie opnieuw te bezoeken. Het resultaatverslag is gedateerd op 15 juni en beschrijft per thema in hoofdlijn de stand van zaken voor negen normen die in september 2020 nog onvoldoende werden nageleefd door De Zonnestralen. De bestuurder beschrijft in te zien dat het doorvoeren van diverse
verbetermaatregelen en een cultuurverandering nodig is. In het resultaatverslag staan verbeteracties genoemd. Het verslag beschrijft nog niet altijd of en hoe het feitelijk effect voor de cliëntenzorg gemeten is.
1.4 Schets thuiszorgorganisatie
De Zonnestralen is een kleine zorgorganisatie, gevestigd in een deel van een privéwoning. De Zonnestralen levert zorg thuis in het gebied tussen Hoofddorp, Haarlem en Halfweg. De Zonnestralen heeft daarnaast ook één cliënt in
Assendelft. Voor de zorgverlening aan deze cliënt huurt De Zonnestralen zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) in.
De Zonnestralen is onder de naam Thuiszorg De Zonnestralen B.V. als besloten vennootschap ingeschreven in het Handelsregister3. Enig aandeelhouder en bestuurder is een holding. De eigenaar-bestuurder hiervan voert tevens de directie van Thuiszorg De Zonnestralen B.V. De holding bevat alleen Thuiszorg De Zonnestralen B.V. Op haar beurt is Thuiszorg De Zonnestralen B.V.
medebestuurder (met gezamenlijke volmacht) van Holland Wijkverpleging B.V.
waarbij de andere bestuurder (met gezamenlijke volmacht) Janno Holding B.V.
is. Deze heeft als bestuurder de wijkverpleegkundige4 die bij De Zonnestralen betrokken is.
Governance
Als kleine organisatie heeft De Zonnestralen een intern toezichthoudend orgaan dat volgens de statuten toeziet op het beleid van de organisatie en het
functioneren van de directie (te weten de hiervoor genoemde holding). Volgens het Handelsregister functioneert er sinds oktober 2019 één persoon als
commissaris. Statutair bepaalt de aandeelhouder het aantal leden van de raad van commissarissen. Deze commissaris is een geregistreerde verpleegkundige
3 In geschreven onder KvK nummer: 75832917.
4 Ingeschreven in het BIG-register onder nummer: 89051676630
Pagina 6 van 19
die als zodanig werkzaam is. Deze verpleegkundige kijkt mee naar de communicatie, handboeken jaarplannen, organisatiedoelen enzovoorts.
De Zonnestralen betaalt maandelijks een bedrag aan de holding in verband met administratieve kosten en een vergoeding voor de aansturing van de
zorgorganisatie. Naast een maandelijkse vergoeding ontvangt de eigenaar bestuurder tevens een winstuitkering via de betrokken holding.
De organisatie heeft een cliëntenraad die op dit moment bestaat uit twee leden.
Het is de bedoeling dat de cliëntenraad drie leden telt. Vanwege de coronacrisis is de werving van een derde lid tijdelijk stil komen te liggen.
Zorgaanbod
De Zonnestralen levert op het moment van het bezoek persoonlijke verzorging en verpleging aan 37 cliënten met vooral somatische problematiek. Deze cliënten zijn geïndiceerd voor de functies persoonlijke verzorging en verpleging met zorgvragen variërend van tien minuten tot tweeëneenhalf uur per dag.
De zorgaanbieder is niet geregistreerd in het locatieregister voor de Wet zorg en dwang (Wzd). Dit betekent dat de zorgaanbieder geen (ambulante) onvrijwillige zorg mag leveren.
Financiering
De organisatie heeft een WTZi-toelating voor de functies persoonlijke verzorging en verpleging. Het zorgaanbod wordt voornamelijk bekostigd op basis van de Zorgverzekeringswet. Drie cliënten krijgen zorg op basis van een
persoonsgebonden budget (PGB).
Zorgverleners
De formatie van De Zonnestralen bestaat naast de bestuurder en de
wijkverpleegkundige uit zeven zorgverleners in loondienst (totaal 3,35 fte). Ook doet De Zonnestralen zo nodig een beroep op vijf zzp’ers, waarvan drie veelal de dagelijkse zorg in Assendelft op zich nemen.
In dienst zijn vijf helpenden (niveau 2+,2,4 fte), waarvan twee in opleiding zijn tot verzorgende-IG, een invalcontract werkt. Daarnaast zijn er twee
verzorgenden IG (ongeveer 1,4 fte) beschikbaar waarvan één in opleiding is tot verpleegkundige. Tevens is er één verpleegkundige niveau 4 (0,7 fte).
De bestuurder werkt mee in de zorg als Verzorgende-IG. Zij werkt nu 40 uur per week voor De Zonnestralen. De wijkverpleegkundige factureert haar bestede uren in verband met ‘gecontracteerde zorg’ aan De Zonnestralen B.V. of aan Holland Wijkverpleging B.V. Uit documenten blijkt dat de wijkverpleegkundige de laatste maanden gemiddeld omstreeks 30 tot 75 uur betrokken is geweest.
Coronavirus
Op de bezoekdag zijn er geen cliënten of zorgverleners die besmet zijn met het coronavirus. De Zonnestralen volgt steeds het RIVM-beleid bij haar
preventiemaatregelen voor cliënten en zorgverleners. In de afgelopen periode heeft De Zonnestralen slechts incidenteel extra hygiënemaatregelen moeten treffen om (verdere) besmetting met het coronavirus te voorkomen dan wel om het virus te helpen terugdringen.
Pagina 7 van 19
2 Conclusie
In dit hoofdstuk geeft de inspectie haar conclusie. Hierin staat hoe de inspectie de door Thuiszorg De Zonnestralen B.V. geleverde thuiszorg beoordeelt. Een toelichting op de scores per norm staat in hoofdstuk 4. In dat hoofdstuk beschrijft de inspectie op basis van welke bevindingen zij de scores op de normen geeft.
2.1 Wat gaat goed
Na het vorige inspectiebezoek heeft De Zonnestralen de sturing op de kwaliteit en veiligheid van haar thuiszorgaanbod voor de cliënten, kritisch tegen het licht gehouden. Daarbij heeft de bestuurder op advies van de eigen commissaris externe hulp ingeschakeld. Intussen zijn de inzichten over goede en veilige zorg bijgesteld. Op nagenoeg alle thema’s constateert de inspectie verbeteringen.
2.2 Wat kan beter
Ondanks zichtbare verbetering, blijkt de verbeterperiode nog te kort te zijn geweest om op alle normen voldoende effect in de praktijk terug te kunnen zien.
Ook is de tijd te kort geweest voor de zorgaanbieder om op alle benodigde tekortkomingen aan te pakken. Zo ziet de inspectie dat de samenwerking en afstemming om cliënten integrale zorg te (kunnen) bieden nog beter kan.
Ditzelfde geldt voor het (her)indiceren en opstellen van passende zorgplannen.
2.3 Wat moet beter
Er is met name nog extra aandacht nodig voor het tijdig anticiperen op gewijzigde gezondheidsrisico’s of omstandigheden bij de cliënten, en het aanpassen van de zorgplannen. Zorgplannen bevatten nog niet altijd een passende beschrijving van de zorg voor cliënten.
Daarnaast is er meer nauwkeurigheid nodig ten aanzien van medicatieveiligheid.
De afspraken en doelen in de zorgplannen ten aanzien van de medicatiezorg zijn niet altijd concreet beschreven. Daarnaast zijn de toedienlijsten niet altijd actueel.
Bovendien is er bij De Zonnestralen meer aandacht nodig voor de verdere uitwerking van het Wzd-beleid binnen de zorgorganisatie en voor
deskundigheidsbevordering op dat gebied. Zo is er kennis nodig om bijvoorbeeld te kunnen herkennen of cliënten verzet tonen tegen de zorg die zij krijgen.
2.4 Conclusie bezoek
De inspectie concludeert dat Thuiszorg De Zonnestralen B.V. nog (grotendeels) niet voldoet aan 5 van de 10 ge(her)toetste normen. Bij dit bezoek voldoet de zorgaanbieder (grotendeels) aan de overige 5 normen.
In deze lastige coronaperiode heeft De Zonnestralen laten zien dat de organisatie in staat is om verbeteringen te kunnen doorvoeren. De aanpak waarmee De Zonnestralen dit de afgelopen periode heeft gedaan, geeft de inspectie toenemend vertrouwen in de besturing van de organisatie. Gelet al het voorgaande vindt de inspectie het verlengen van de verbetertermijn daarom redelijk.
Pagina 8 van 19
3 Wat zijn de vervolgacties
In dit hoofdstuk staat wat de inspectie van Thuiszorg De Zonnestralen B.V.
verwacht. Daarna geeft de inspectie weer wat zij zal doen naar aanleiding van dit bezoek.
3.1 De vervolgactie die de inspectie van De Zonnestralen verwacht
Een zorgaanbieder moet voldoen aan de normen uit wet- en regelgeving en veldnormen.
De inspectie verwacht dat de zorgaanbieder alle onderdelen zodanig verbetert dat deze aan de normen voldoen. De inspectie verwacht dat de zorgaanbieder uiterlijk na zes maanden de resterende verbetermaatregelen heeft doorgevoerd om te voldoen aan de normen. De inspectie verwacht prioriteit voor de normen waaraan de zorgaanbieder grotendeels nog niet voldoet.
3.2 Vervolgacties van de inspectie
De inspectie zal na het verlopen van de verbetertermijn opnieuw een bezoek brengen aan de organisatie. Dit om te beoordelen of de zorgaanbieder de resterende tekortkomingen heeft weggenomen.
Pagina 9 van 19
4 Resultaten
Dit hoofdstuk beschrijft per thema de normen, het oordeel en de bevindingen.
De inspectie beoordeelt de normen op een vierpuntschaal. De kleuren van de vierpuntschaal hebben de volgende betekenis:
Donker groen: De organisatie voldoet aan de norm. De inspectie constateert op deze norm alleen positieve punten.
Licht groen: De organisatie voldoet grotendeels aan de norm. De inspectie constateert op deze norm veelal positieve punten.
Geel: De organisatie voldoet grotendeels niet aan de norm. De inspectie constateert op deze norm overwegend negatieve punten.
Rood: De organisatie voldoet niet aan de norm. De inspectie constateert op deze norm nauwelijks tot geen positieve punten of een
ernstige bevinding.
Blauw: De norm is niet getoetst.
Hieronder staan de oordelen per norm en een toelichting daarop. Het oordeel geeft aan in welke mate de betreffende norm is gerealiseerd.
4.1 Thema 1 – cliënt centraal
De cliënt ervaart dat de zorg thuis aansluit bij zijn behoefte en bijdraagt aan de kwaliteit van leven.
Norm 1.1
De cliënt krijgt zorg die aansluit bij zijn actuele zorgbehoeften.
Volgens de inspectie voldeed De Zonnestralen tijdens het vorige bezoek grotendeels niet aan deze norm.
Tijdens dit vervolgbezoek voldoet De Zonnestralen grotendeels niet aan deze norm.
Tijdens het vorige inspectiebezoek bleek dat de door de wijkverpleegkundige gesignaleerde risico’s niet altijd in het zorgplan waren vertaald in acties in het zorgplan. In de dossiers was niet altijd terug te lezen dat zorgverleners
veranderingen in de toestand van cliënten signaleerden, en welke actie zij hierop namen.
Tijdens het vervolgbezoek hoort de inspectie dat zorgverleners veranderingen in de situatie van de cliënt signaleren en ziet hiervan ook voorbeelden in de
cliëntdossiers. Tegelijkertijd ziet de inspectie in een aantal zorgdossiers dat de zorgplannen nog niet zijn aangepast naar de huidige situatie. Zo staat in het zorgplan van één cliënt dat zij wondzorg krijgt, terwijl haar wond al genezen is.
De wijkverpleegkundige vertelt dat zij het zorgplan recent heeft aangepast, maar dat de actuele informatie over de wond niet bij haar terecht is gekomen.
Desgevraagd blijkt de wondzorg al gestopt.
In een ander zorgplan staat dat een cliënt hulp krijgt bij het toedienen van pufjes met een inhaler. De inspectie ziet en hoort tijdens een bezoek aan de cliënt dat de cliënt geen hulp nodig heeft bij het gebruikt van de inhaler, maar dat zij nu al enige tijd hulp krijgt bij haar overige medicatie. De
wijkverpleegkundige geeft aan dat ze de wijzigingen in het zorgplan op de ochtend van het inspectiebezoek heeft aangepast. Zij vertelt dat zij een
Pagina 10 van 19
achterstand heeft in het bijstellen van de indicaties en de zorgplannen. Tevens hoort de inspectie in verschillende gesprekken dat signalen over wijzigingen in de zorgbehoefte niet altijd de wijkverpleegkundige bereiken. Als zorgverleners dit signaleren, trekken zij niet altijd aan de bel bij de wijkverpleegkundige om de indicatie en het zorgplan bij te stellen.
Daarnaast ziet en hoort de inspectie ook dat zorgverleners en mantelzorgers best tevreden zijn met de dagelijkse zorg die past bij de concrete behoefte van de betreffende cliënten. Bijvoorbeeld vertelt een cliënt dat zorgverleners gehoor geven aan verzoeken voor tijdige zorgverlening als deze cliënt op bepaalde dagen graag tijdig naar het ziekenhuis wil vertrekken. Verder ziet de inspectie in dossiers dat zorgverleners oog hebben voor risico’s bij cliënten. Zo ziet de inspectie in een dossier dat zorgverleners smetplekken hebben gezien bij een cliënt, en dat ze de ontwikkeling van de smetplekken bijhouden.
Norm 1.2
De cliënt krijgt zorg die bijdraagt aan kwaliteit van leven.
Volgens de inspectie voldeed De Zonnestralen tijdens het vorige bezoek aan deze norm.
Deze norm is tijdens het vervolgbezoek niet getoetst.
Norm 1.3
De cliënt krijgt de hulp en gelegenheid om zo veel mogelijk zelf de regie te voeren over de zorg thuis, de wijkverpleging sluit daarop aan.
Volgens de inspectie voldeed De Zonnestralen tijdens het vorige bezoek grotendeels aan deze norm.
Deze norm is tijdens het vervolgbezoek niet getoetst.
4.2 Thema 2 – integrale zorg
De cliënt krijgt afgestemde zorg thuis.
Norm 2.1
De wijkverpleging werkt samen/stemt af met de informele zorgverleners van de cliënt.
Volgens de inspectie voldeed De Zonnestralen tijdens het vorige bezoek grotendeels aan deze norm.
Deze norm is tijdens het vervolgbezoek niet getoetst.
Norm 2.2
De cliënt ontvangt integrale zorg doordat de wijkverpleging als team samenwerkt.
Volgens de inspectie voldeed De Zonnestralen tijdens het vorige bezoek grotendeels niet aan deze norm.
Tijdens dit vervolgbezoek voldoet De Zonnestralen grotendeels niet aan deze norm.
Tijdens het vorige bezoek zag de inspectie dat de zorgverleners van De Zonnestralen geen vaste structuur hadden om samen te werken. Veel afstemming verliep via een appgroep. De informatie die in deze appgroep gedeeld werd stond vaak niet in het (papieren) dossier. Wegingen werden niet gedaan of niet vastgelegd in de cliëntdossiers.
Pagina 11 van 19
Bij het vervolgbezoek ziet de inspectie dat De Zonnestralen inmiddels een
elektronisch cliëntdossier (ECD) heeft. Verschillende gesprekspartners geven aan dat het werken in het ECD de samenwerking bevordert. In het ECD rapporteren zorgverleners over de geleverde zorg. Daarnaast kunnen zij via het
medewerkersportaal berichten uitwisselen. De inspectie ziet in het ECD en hoort in gesprekken dat zorgverleners veel afstemmen via het medewerkersportaal.
Veel van deze informatie staat (nog) niet in de rapportages en is daarmee niet in het cliëntdossier vastgelegd. De inspectie ziet ook dat metingen wisselend worden uitgevoerd of vastgelegd. In één dossier ziet de inspectie terug dat een cliënt volgens afspraak gewogen is. In andere dossiers ziet de inspectie geen of slechts een enkele meting terug.
Ook rapporteren niet alle zorgverleners volgens de afspraken. Zo vertelt een zorgverlener dat je bij geen bijzonderheden alleen de uitgevoerde zorgtaken afvinkt in de agenda. Alleen bij bijzonderheden tijdens een zorgmoment schrijf je een rapportage. In verschillende dossiers ziet de inspectie dat andere zorgverleners ook rapportages schrijven als er geen bijzonderheden zijn. Ook ziet de inspectie dat op sommige dagen de zorgtaken niet zijn afgevinkt en er ook geen rapportage is geschreven. De inspectie hoort dat er die dagen wel zorg is geleverd.
Tegelijkertijd ziet de inspectie in een dossier dat rapportages wel opvolging krijgen. De inspectie ziet dat zorgverleners goed bijhouden hoe de smetplekken bij een cliënt zich ontwikkelen, en daarover rapporteren. Een zorgverlener vertelt dat zij de huisarts gaat bellen omdat de plekken niet goed herstellen.
Norm 2.3
De cliënt ontvangt integrale zorg doordat de wijkverpleging samenwerkt met zorgverleners van andere zorgorganisaties .
Volgens de inspectie voldeed De Zonnestralen tijdens het vorige bezoek grotendeels niet aan deze norm.
Tijdens dit vervolgbezoek voldoet De Zonnestralen aan de norm.
Uit het vorige inspectie bezoek bleek dat De Zonnestralen deelnam aan het lokale zorgnetwerk. Het contact met andere zorgverleners over de zorgverlening aan cliënten verliep alleen via de bestuurder. Niet alle zorgverleners wisten welke andere zorgverleners betrokken waren bij zorgverleners. De inspectie zag in een dossier dat De Zonnestralen niet beschikte over een correct
uitvoeringsverzoek.
Tijdens het vervolgbezoek maakt De Zonnestralen maakt nog altijd deel uit van het lokale zorgnetwerk. De bestuurder vertelt dat De Zonnestralen een speciaal team wil opzetten voor cliënten met de ziekte ALS. De afgelopen tijd hebben zij meerdere cliënten met ALS verzorgd. Een regionaal ziekenhuis verwijst ALS- patiënten vanwege de goede ervaringen met De Zonnestralen nu specifiek door naar De Zonnestralen, aldus de bestuurder.
Contact met andere zorgverleners rondom de zorgverlening aan cliënten loopt niet meer alleen via de bestuurder. Een zorgverlener vertelt rechtstreeks contact op te nemen met de huisarts over de gezondheidssituatie bij een cliënt. Zij geeft aan dat zij over het overleg met de huisarts rapporteert in het dossier.
De Zonnestralen stelde zorgcoördinatoren aan. Hun takenpakket is volgens meerdere gesprekspartners nog niet volledig vastgesteld. Zij hebben de
Pagina 12 van 19
verantwoordelijkheid om met andere betrokken zorgverleners af te stemmen over de zorgverlening aan de cliënten van wie zij coördinator zijn.
Ook hoort de inspectie tijdens het bezoek voorbeelden waarbij De Zonnestralen streeft naar efficiëntere afstemming met de apotheek over de medicatiezorg en onderlinge samenwerking in het ECD.
4.3 Thema 3 – veilig zorg thuis
De cliënt krijgt deskundige en veilige zorg thuis.
Norm 3.1
De wijkverpleging signaleert tijdig risico’s in de woonomgeving van de cliënt. Zij bespreekt deze risico’s met de cliënt.
Deze norm is tijdens het vorige bezoek niet getoetst.
Deze norm is tijdens het vervolgbezoek niet getoetst.
Norm 3.2
De wijkverpleging is gekwalificeerd en vakbekwaam voor de verpleegtechnische handelingen die ze uitvoert.
Volgens de inspectie voldeed De Zonnestralen tijdens het vorige bezoek grotendeels niet aan deze norm.
Tijdens dit vervolgbezoek voldoet De Zonnestralen grotendeels aan deze norm.
De Zonnestralen had tijdens het vorige inspectiebezoek geen goed overzicht van de bekwaamheden van zorgverleners ten aanzien van de risicovolle en
voorbehouden handelingen. De registratie daarvan was voor een aantal
zorgverleners niet actueel. Zorgverleners werden niet tijdig geattendeerd op het verlopen van hun bevoegdheid.
De inspectie ziet tijdens het vervolgbezoek een overzicht van zorgverleners waar per zorgverlener staat aangegeven welke scholingen hij of zij gedaan heeft en wanneer een nieuwe scholing nodig is.
Zorgverleners weten welke taken zij wel en niet kunnen uitvoeren, hoort de inspectie. Zij voeren geen verpleegtechnische handelingen uit waartoe zij niet toe bevoegd zijn. Zo vertelt een helpende dat zij in haar opleiding tot
verzorgende niveau 3 IG ook scholing krijgt in verpleegtechnische handelingen.
Sommige handelingen zou zij onder begeleiding van een bevoegd en bekwame collega kunnen uitvoeren. Toch voert zij die handelingen niet uit bij De
Zonnestralen omdat de handeling niet vaak uitgevoerd hoeft te worden bij De Zonnestralen. Zij zou zich dan niet voldoende bekwaam voelen om de
handelingen op termijn zelfstandig uit te voeren. Een andere zorgverlener vertelt welke taken zij wel en niet mag uitvoeren. Als een cliënt gezwachteld moet worden, dan doet een andere -bevoegd en bekwame- collega dit. Tegelijkertijd ziet de inspectie dat in de zorgplannen staat beschreven dat bepaalde taken door zorgverleners van niveau 3 of hoger uitgevoerd moeten worden. De inspectie ziet en hoort echter dat sommige van deze taken ook geregeld door een helpende of helpende plus gedaan5 worden.
5 Ten tijde van de eerste ‘coronapieken’ was voor dit punt een coulanceregeling van kracht bij de zorgverzekeraars. Inmiddels is een en ander weer genormaliseerd en moet het zorgaanbod passen bij de zorgindicaties ofwel aanleiding zijn voor een herindicatie.
Pagina 13 van 19
Norm 3.3
De wijkverpleging houdt zich aan de veilige principes in de medicatieketen als zij de zorg voor medicatie (deels) overneemt.
Volgens de inspectie voldeed De Zonnestralen tijdens het vorige bezoek niet aan deze norm.
Tijdens dit vervolgbezoek voldoet De Zonnestralen grotendeels niet aan deze norm.
De inspectie zag tijdens het vorige inspectiebezoek dat De Zonnestralen niet handelde volgens de Veilige principes in de medicatieketen.
Bij het vervolgbezoek ziet de inspectie dat De Zonnestralen een elektronisch toediensysteem heeft. Dit systeem sluit eenvoudig aan op het ECD;
zorgverleners laten zien dat ze niet extra hoeven in te loggen. De Zonnestralen probeert afspraken te maken met de betrokken apotheken om eveneens op dit systeem aan te sluiten. De bestuurder vertelt dat het maken van goede
afspraken met apotheken soms lastig is.
De inspectie ziet dat zorgverleners het medicatiesysteem gebruiken om de toegediende medicatie af te tekenen. De inspectie ziet ook een toedienlijst die niet meer actueel is. Op de toedienlijst staat een voorgeschreven zalf vermeld, die de cliënt naar eigen zeggen al heel lang niet meer gebruikt.
In de zorgdossiers ziet de inspectie dat de wijkverpleegkundige aan de hand van een daarvoor bestemde methodiek beoordeelt of, en in hoeverre, de cliënt de medicatie in eigen beheer kan hebben (BEM-score). De inspectie ziet echter dat de concrete afspraken over welke rol zorgverleners hebben, nog niet in het zorgplan staan. Zo is niet altijd duidelijk bij welk cliënt en bij welk medicijn toegezien moet worden op inname. Twee cliënten krijgen een medicijn dat de cliënt op gezette tijden in de ochtend moet innemen. De wijkverpleging vraagt in de ochtend aan de cliënt of zij het medicijn ingenomen heeft. De beoordeling of deze werkwijze bij deze cliënten verantwoord is ziet de inspectie niet terug in de dossiers.
De inspectie hoort van een zorgverlener dat De Zonnestralen soms ook een rol speelt in het aanreiken of toedienen van zelfzorgmedicatie. Bij één cliënt is de zelfzorgmedicatie opgenomen op de toedienlijst. Bij een andere cliënt niet. Ook aan die cliënt geeft de wijkverpleging de betreffende zelfzorgmedicatie, zo vertelt de zorgverlener desgevraagd.
Zorgverleners weten te vertellen dat zij bij sommige medicatie dubbele controle moeten toepassen. In het toediensysteem staat bij deze medicatie bovendien een herinnering. Zorgverleners vertellen hoe zij hierbij te werk gaan. Zij vragen de cliënt mee te kijken als deze daar toe in staat is, of anders de mantelzorger.
Als dit niet kan, sturen zij een foto naar een collega, of ‘beeldbellen’ ze met elkaar om de medicatie dubbel te kunnen controleren.
Norm 3.4
De wijkverpleging let erop dat er een veilige zorgrelatie is tussen de cliënt en zijn formele of informele zorgverleners.
Deze norm is tijdens het vorige bezoek niet getoetst.
Deze norm is tijdens het vervolgbezoek niet getoetst.
Pagina 14 van 19
Norm 3.5
De wijkverpleging voorkomt onvrijwillige/verplichte zorg zoveel mogelijk. Indien van toepassing, voert zij onvrijwillige/verplichte zorg zorgvuldig en veilig uit.
Volgens de inspectie voldeed De Zonnestralen tijdens het vorige bezoek grotendeels niet aan deze norm.
Tijdens dit vervolgbezoek voldoet De Zonnestralen grotendeels niet aan deze norm.
De Wzd was tijdens het vorige inspectiebezoek niet goed bekend bij de bestuurder. Uit dossiers en gesprekken bleek dat zorgverleners onbewust onvrijwillige zorg toepasten.
De bestuurder vertelt bij dit bezoek dat zij de strekking van de Wzd inmiddels onder de aandacht heeft gebracht bij haar zorgverleners. Zorgverleners hebben allemaal een scholing in de vorm van een e-learning gedaan. De inspectie hoort in het gesprek met de bestuurder echter dat er nadien binnen het team geen specifieke aandacht is besteed aan de Wzd.
Wel ziet en hoort de inspectie dat er nog cliënten met psychogeriatrische problematiek zijn van wie de medicatie in een gesloten kluisje wordt bewaard.
Het wordt voor de inspectie niet duidelijk of in deze gevallen sprake is van verzet door de cliënt. De inspectie hoort en leest in rapportage dat één cliënt met dementie gedrag beïnvloedende medicatie krijgt, maar dat zij hier zelf niet blij mee is. De inspectie hoort dat zorgverleners niet met elkaar bespreken of dit zou kunnen duiden op verzet.
Wel is de bestuurder op zoek gegaan naar organisaties die eventueel zouden kunnen helpen bij het invullen van de rol van Wzd-functionaris. De partijen die zij hiervoor benaderd heeft, wilden daar echter niet aan meewerken.
4.4 Thema 4 – professionele autonomie van de wijkverpleegkundige De wijkverpleegkundige handelt professioneel en autonoom.
Norm 4.16
De wijkverpleegkundige stelt zorgvuldig de (her-)indicatie.
Volgens de inspectie voldeed De Zonnestralen tijdens het vorige bezoek grotendeels niet aan deze norm.
Tijdens dit vervolgbezoek voldoet De Zonnestralen grotendeels aan deze norm.
Tijdens het vorige inspectiebezoek stelde de wijkverpleegkundige indicaties en herindicaties, maar vertaalde zij die niet naar individuele zorgplannen. De indicaties en de zorgplannen sloten niet altijd op elkaar aan.
De inspectie ziet en hoort dat de wijkverpleegkundige nu naast de indicaties ook de zorgplannen opstelt. De inspectie ziet dat zij de risico’s vertaalt naar doelen en acties in het zorgplan. Ook stelt zij de herindicaties, twee keer per jaar of vaker als daartoe aanleiding is. De inspectie hoort dat cliënten en mantelzorgers weten wie de wijkverpleegkundige is.
6 Norm 4.1 geldt niet voor cliënten die thuis Wlz-zorg ontvangen en vallen onder het addendum bij het kwaliteitskader verpleeghuiszorg.
Pagina 15 van 19
Echter, in gesprek met de wijkverpleegkundige hoort de inspectie dat de
wijkverpleegkundige een hoge werklast ervaart, waardoor zij indicaties niet altijd op tijd bijstelt.
Daarnaast legt de wijkverpleegkundige nog niet in alle gevallen van herindicatie zelf een huisbezoek af om met de cliënt de zorg te evalueren. De inspectie ziet en hoort dat deze werkwijze bij één cliënt leidde tot een indicatie en zorgplan voor wondzorg, terwijl die zorgbehoefte niet meer actueel was voor de cliënt (zie ook norm 1.2).
Norm 4.2
De wijkverpleegkundige functioneert als kwaliteitsbevorderaar.
Volgens de inspectie voldeed De Zonnestralen tijdens het vorige bezoek niet aan deze norm.
Tijdens dit vervolgbezoek voldoet De Zonnestralen grotendeels niet aan deze norm.
De wijkverpleegkundige was tijdens het vorige bezoek onbekend voor de wijkverpleging van De Zonnestralen. Zij stond niet in contact met het team en had geen rol als kwaliteitsbevorderaar.
Sinds het vorige bezoek is de wijkverpleegkundige dichter op het team komen te staan. De zorgverleners die de inspectie spreekt, kennen haar nu. De inspectie hoort in meerdere gesprekken dat de wijkverpleegkundige aansluit bij de teamoverleggen. Zij zit de overleggen voor. Zij vervult echter nog niet of nauwelijks een inhoudelijke rol in de kwaliteitsbevordering voor zorgverleners.
De inspectie hoort dat zorgverleners inhoudelijke vragen over de zorgverlening stellen aan de verpleegkundige niveau 4 van De Zonnestralen.
Ook vertelt de wijkverpleegkundige dat zij niet meeloopt in de zorg om te kijken hoe de zorgverlening aan cliënten verloopt. Zij signaleert niet op welke
onderwerpen het team bijvoorbeeld nog extra scholing nodig heeft.
De inspectie hoort dat de wijkverpleegkundige wel een rol speelt in de
kwaliteitsbevordering op organisatorisch vlak. Zij denkt en werkt mee met de bestuurder om de organisatie van zorg te verbeteren. Zo laat zij zien dat zij werkt zij aan een beschrijving van verantwoordelijkheden per rol in het gehele zorgproces bij De Zonnestralen.
4.5 Thema 5 – sturen op kwaliteit
De organisatie stuurt op kwalitatief goede zorg.
Norm 5.1
De zorgaanbieder draagt zorg voor het systematisch bewaken, beheersen en verbeteren van de kwaliteit van zorg.
Volgens de inspectie voldeed De Zonnestralen tijdens het vorige bezoek grotendeels aan deze norm.
Deze norm is tijdens het vervolgbezoek niet getoetst.
Ondanks het feit dat de inspectie deze norm in principe niet opnieuw beoordeelt, is het voor de context wel zinvol om de volgende ontwikkelingen te vermelden:
Na het vorige bezoek heeft de bestuurder, via de toeziend commissaris, hulp ingeroepen als ondersteuning bij het verbeteren, hoort en leest de inspectie.
Onder meer stelde hij tijdelijk een (extra) kwaliteitsmedewerker aan. Deze werkte de afgelopen maanden een nieuw kwaliteitshandboek uit met relevante
Pagina 16 van 19
procedures die passen bij de hedendaagse professionele normen voor zorg en organisaties.
Ook heeft een apotheek op verzoek van de bestuurder een audit uitgevoerd.
Verder vertelt de bestuurder dat zij in gesprek is met het inrichten van een nieuwe ICT-huishouding. Het streven is om daarmee overkoepelende informatie te verzamelen en te beheren. De inspectie hoort dat het voor de bestuurder belangrijk is om de planning en de resultaten van huidige én toekomstige verbeterpunten eenvoudiger en overzichtelijker bij te houden en binnen de organisatie te delen. Het verouderde ICT-systeem dat op de bezoekdag nog beschikbaar is, heeft slechts beperkt mogelijkheden om in netwerkverband te
‘communiceren’.
Norm 5.2
De zorgaanbieder draagt zorg voor borging van kwalitatief en kwantitatief voldoende personeel en benodigdheden.
Volgens de inspectie voldeed De Zonnestralen tijdens het vorige bezoek grotendeels niet aan deze norm.
Tijdens dit vervolgbezoek voldoet De Zonnestralen grotendeels aan deze norm.
Voorheen lagen veel taken en verantwoordelijkheden bij de bestuurder. Dat bleek tijdens het vorige inspectiebezoek. Ook beschikte De Zonnestralen destijds niet over een ECD.
Tijdens het vervolgbezoek hoort de inspectie dat de bestuurder taken en verantwoordelijkheden vaker delegeert. Zo is het bereikbaarheidsrooster nu verdeeld over vier personen waaronder de bestuurder zelf. De personen die een rol hebben in de bereikbaarheidsdienst zijn tevens zorgcoördinator. Zij zijn in die rol (en gedurende hun bereikbaarheidsdienst) verantwoordelijk voor het
coördineren van de zorgverlening rondom specifieke cliënten. De Zonnestralen nam ook een verpleegkundige (niveau 4) in dienst om zorgverleners inhoudelijk te kunnen ondersteunen. De bestuurder geeft aan dat hiermee niet meer alles op haar schouders ligt en dat het werk beter en makkelijker doorloopt als zij afwezig is. De inspectie hoort dat de taken en verantwoordelijkheden van de zorgcoördinator echter nog niet navolgbaar zijn vastgelegd.
De Zonnestralen voorziet zorgverleners nu in een ECD dat hen beter ondersteunt in het (samen)werken. De inspectie hoort van zorgverleners dat zij het werken in het ECD een verbetering vinden. Ook beschikt De Zonnestralen nu over een intranet waarop interne documenten beschikbaar zijn, zoals het handboek, notulen, presentaties, en protocollen. De inspectie ziet verder dat de bovenetage van het kantoor verbouwd is zodat er meer ruimte voor het team is om te overleggen. Ook creëert De Zonnestralen extra werkplekken op de begane grond van de kantoorlocatie. Zorgverleners kunnen op kantoor nu beter dan voorheen hun administratieve taken doen.
Tijdens het inspectiebezoek blijkt wel dat zorgverleners hoge werkdruk voelen.
In de zomerperiode tot aan oktober zijn veel collega’s op vakantie geweest. Ook zijn er volgens een zorgverleners een aantal collega’s met ziekte uitgevallen. De bestuurder vertelt dat desondanks de geplande vakanties zijn doorgegaan. Dit om te voorkomen dat meer collega’s zouden uitvallen. Helaas heeft dit als gevolg gehad dat zij tijdelijk, tegen de principes van de organisatie in, uitzendkrachten heeft ingezet.
Pagina 17 van 19
Het volgen van zorg en organisatie loopt nog niet altijd volgens plan. Het monitoren van de evaluatietermijnen en benodigde herindicaties blijkt niet altijd adequaat verlopen. Als gevolg hiervan is bijvoorbeeld van opschaling met extra (externe) hulp geen sprake geweest in de afgelopen periode.
Norm 5.3
De zorgaanbieder schept voorwaarden voor een cultuur gericht op leren en verbeteren.
Volgens de inspectie voldeed De Zonnestralen tijdens het vorige bezoek grotendeels niet aan deze norm.
Tijdens dit vervolgbezoek voldoet De Zonnestralen grotendeels aan deze norm.
Tijdens het vorige inspectiebezoek waren er nog weinig voorwaarden voor een cultuur van leren en verbeteren aanwezig. Zorgverleners hielden alleen teamoverleg en bespraken meldingen incidenten cliënten (MIC-meldingen).
De inspectie ziet nu dat zorgverleners meedenken over verbeterpunten. Op de muren van de kantoorruimte hangen flipovervellen, met daarop
aandachtspunten en verbeterpunten van zorgverleners. De inspectie hoort dat zorgverleners deze bespreken tijdens teamoverleggen.
Ook hoort de inspectie dat De Zonnestralen nu werkt met
aandachtsfunctionarissen. Verschillende zorgverleners krijgen onderwerpen toebedeeld, waarin zij zich moeten verdiepen en collega’s informeren over ontwikkelingen. Zo vertelt een zorgverlener dat zij medicatiebeleid als
aandachtsgebied gekregen heeft. Wel geeft zij aan dat zij hier nog niet echt mee begonnen is. Zij wordt begeleid door de verpleegkundige. De verpleegkundige wil zo tevens bewaken dat de professionele normen goed in beeld zijn en blijven.
De inspectie leest in notulen van een overleg dat het de bedoeling is dat iedere aandachtsvelder aansluitend op teamoverleggen en dan iets vertelt over het betreffende onderwerp.
De inspectie hoort dat het team nu elke twee weken overlegt met elkaar. De ene keer heeft het team cliëntoverleg waarbij zij cliënten bespreken. Elke andere keer hebben zij teamoverleg waarbij het team algemene zaken en
verbeterpunten bespreekt.
De inspectie ziet een aantal MIC-meldingen in. Ook leest de inspectie het MIC- beleid van De Zonnestralen. Het MIC-beleid voorziet er nog niet in dat MIC- meldingen geanalyseerd worden naar basisoorzaken, of om trends te halen uit periodieke overzichten. Wel vertellen gesprekspartners dat de MIC’s op
teamoverleggen worden besproken. Ook leest de inspectie in het MIC-beleid dat de meldingen binnen 24 uur met de betrokkene worden besproken om er lessen uit te kunnen trekken. De inspectie ziet in de notulen van teamoverleggen die zij heeft ontvangen geen besprekingen van MIC-meldingen terug.
Pagina 18 van 19
Bijlage Geraadpleegde documenten
Eventuele kopieën van documenten vernietigt de inspectie na vaststelling van het rapport.
- Ontvangen resultaatverslag d.d. 15 juni 2021;
- Routeplanningen voor 14-9-2021;
- Overzicht van cliënten die in zorg zijn, inclusief het type zorg en de omvang hiervan;
- Overzicht van betrokken zorgverleners, inclusief informatie over type contract en omvang en opleidingsniveau;
- Informatie over scholing;
- Kwaliteitshandboek met protocollen;
- Overzicht en analyses van zorgincidenten (MIC);
- Overzicht van te declareren uren voor (her)indicatiestelling en/of tussentijdse evaluatie van de benodigde zorg voor cliënten;
- Diverse cliëntdossiers;
- Diverse overlegnotulen.
Pagina 19 van 19
