Wft Hypothecair krediet. Examentraining initieel - vragen en casuistiek

(1)

Wft Hypothecair krediet

Examentraining initieel - vragen en casuistiek

(2)

Inhoudsopgave

Hoofdstuk 1 Vragen en casuïstiek 3

1.1 Casus Michiel en Monique 3

1.2 Casus Tim en Evelien 6

1.3 Casus Hanneke en Eva 9

1.4 Casus Vincent en Petra 11

1.5 Casus Van Mierlo 13

1.6 Casus Joris 15

1.7 Casus Tarik en Leyla 17

1.8 Korte vragen: 19

1.9 Casus Jort en Lauren 21

Hoofdstuk 2 Bijlagen 23

2.1 Annuïteitentabel 23

2.2 Financieringslastpercentages 25

2.3 Fiscale en sociale cijfers 2019 37

2.4 Hypotheekrentetarieven 39

2.5 UPO Hanneke 39

2.6 Woonlastenverzekering 40

2.7 UPO van Mierlo 42

2.8 Productvoorwaarden persoonlijke lening 45

(3)

Hoofdstuk 1 Vragen en casuïstiek

1.1 Casus Michiel en Monique Gebruik bij deze casus de volgende bijlagen:

-Annuïteitentabel (te vinden hoofdstuk 2 ‘Bijlagen’ paragraaf 2.1)

-Financieringslastpercentages (te vinden hoofdstuk 2 ‘Bijlagen’ paragraaf 2.2) -Fiscale en sociale cijfers 2019 (te vinden hoofdstuk 2 ‘Bijlagen’ paragraaf 2.3)

Michiel (50 jaar) en Monique (49 jaar) hebben elkaar een aantal maanden geleden leren kennen. Ze zijn beiden getrouwd geweest maar hebben in elkaar de liefde van hun leven gevonden. Michiel en Monique wonen ongehuwd samen in de oude woning van Michiel in Tilburg.

Michiel

-Michiel is op 31 december 2012 gescheiden van Saar;

-ze hebben twee kinderen, zoon van 19 jaar en dochter van 18 jaar oud;

-jaarinkomen €50.000 inclusief vakantiegeld;

-geen alimentatieplicht;

-woning toebedeeld aan Michiel. Waarde €250.000 aangekocht voor €195.000;

-eigenwoningschuld €195.000, spaarhypotheek 5,5% tot 1-1-2028;

-spaarpolis ingegaan 1-1-1998 volledig aan Michiel toebedeeld;

-tweede hypotheek €27.500 (5%) aflosvrij ingegaan 31-12-2012, voor uitkoop Saar;

-mogelijkheid tot roodstaan betaalrekening €15.000, wordt nooit gebruik van gemaakt;

-pensioen: ouderdomspensioen €24.000 per jaar exclusief AOW (€10.000).

Monique

-Monique was getrouwd in gemeenschap van goederen met Ron;

-jaarinkomen €70.000 inclusief vakantiegeld;

-bij echtscheiding is woning op 1-3-2018 verkocht voor €210.000, EWS was €150.000;

-EWS is op 1-3-2009 ontstaan.

-spaarrekening €75.000, 1,5% rente;

-woonlastenverzekering keert € 200 per maand uit bij werkloosheid en arbeidsongeschiktheid, premie €10 per maand;

-pensioen: ouderdomspensioen €35.000 per jaar exclusief AOW (€10.000).

Wensen

Monique en Michiel hebben een hele leuke woning gezien in Moergestel. De vraagprijs is €450.000 k.k. (tevens huidige marktwaarde) en WOZ waarde €440.000 en willen weten of ze de woning kunnen kopen en hoe ze de financiering het beste in kunnen vullen waarbij rekening wordt gehouden met fiscale mogelijkheden die er zijn. De woning van Michiel wordt verkocht voor €250.000. De bijkomende kosten voor de nieuwe woning bedragen 6%

(4)

Bereken hoeveel hypotheek mogelijk is op basis van de inkomenslastentoets (loan-to-income). Ga uit van een toetsrente van 5% en een looptijd van 30 jaar.

Toelichting bij antwoord

Kom je uit op een geheel bedrag? Vul twee nullen achter de komma in.

Kom je uit op een niet geheel bedrag? Vul twee cijfers achter de komma in.

Vraag 2

Bereken hoeveel hypotheek mogelijk is op basis van de Loan to Value toets

Vraag 3

Welke maximale eigenwoningschuld is mogelijk voor Michiel en welke voor Monique?

Ga ervan uit dat ieder 50% van de woning koopt en dat de bijkomende kosten in totaal 6 % bedragen van de aankoopsom.

Vraag 4

In hoeverre hebben Michiel en Monique recht op het overgangsrecht?

A. Michiel voor €195.000 en Monique voor €75.000.

B. Michiel voor €222.500 en Monique voor €75.000.

C. Michiel voor €222.500 en Monique voor €150.000.

D. Michiel voor €195.000 en Monique voor €150.000.

Vraag 5

Hoeveel mogen Monique en Michiel maximaal aflossingsvrij lenen?

Vraag 6

Adviseer hoe jij de financiering gaat invullen wanneer er vanuit gegaan wordt dat slechts de maximale

(5)

Vraag 7

Welk advies inzake het overige spaargeld van Monique is het meest passend in deze situatie?

A. Monique kan het spaargeld het beste inbrengen, dit levert namelijk lagere maandlasten op.

B. Monique kan het spaargeld het beste aanhouden, zo heeft ze meer flexibiliteit.

C. Hoe Monique het spaargeld het beste kan gebruiken is afhankelijk van haar wensen.

Vraag 8

Wat kunnen Michiel en Monique lenen zodra ze de AOW gerechtigde leeftijd hebben bereikt?

Vraag 9

De ouders van Monique willen €120.000 schenken bij de aankoop van de woning. Monique wil zoveel mogelijk gebruik maken van vrijstellingen. Van welke vrijstelling(en) kan zij gebruik maken en hoeveel bedraagt de eventueel te betalen schenkbelasting?

Vraag 10

De spaarpolis van Michiel is afgesloten in 1997 en is daarna onveranderd voortgezet. Op de polis is geen KEW clausule aanwezig.

Wat is juist met betrekking tot de fiscale behandeling van de spaarpolis?

A. Polis valt tijdens de looptijd in box 3, de opgebouwde waarde is vrijgesteld tot een bedrag van €123.428 per belastingplichtige er hoeft tijdens de looptijd geen belasting te worden betaald.

B. Polis valt tijdens de looptijd in box 3, de opgebouwde waarde is vrijgesteld tot een bedrag van €123.428, zodra waarde hier boven uit komt moet belasting worden betaald.

C. Op expiratiedatum is belasting verschuldigd in BOX I over een gedeelte van de rente omdat de uitkering hoger is dan €123.428. De formule (U-V) / U * ( U – P) is van toepassing. De V = €123.428.

(6)

1.2 Casus Tim en Evelien

Gebruik bij deze casus de volgende bijlagen:

-Financieringslastpercentages 2019 (te vinden hoofdstuk 2 ‘Bijlagen’ paragraaf 2.2) -Hypotheekrentetarieven (te vinden hoofdstuk 2 ‘Bijlagen’ paragraaf 2.4)

Tim (44 jaar) en Evelien (41 jaar) verhuizen naar een andere koopwoning. Hun huidige woning hebben ze

inmiddels verkocht en wordt op 1 mei 2019 geleverd. De nieuwe woning betrekken Tim en Evelien op 1 april 2019.

Gegevens oude woning en financiering

Hun oude woning was de eerste eigen woning, die Tim in maart 1998 heeft gekocht. De woning is destijds gefinancierd met een beleggingshypotheek van €162.000. Hieraan is een Beleggingsrecht Eigen Woning (BEW) gekoppeld. Dit was oorspronkelijk een KEW, maar die is in 2010 omgezet naar een BEW. De opgebouwde waarde in de BEW is momenteel €53.200 en de maandelijkse inleg is €132. Het BEW bevat geen garanties met betrekking tot op te bouwen kapitaal. Ze verkopen hun woning voor €250.000 na aftrek van makelaarskosten.

Gegevens nieuwe woning

Ze kopen samen de nieuwe woning voor €291.000. Dit is ook de getaxeerde marktwaarde en WOZ-waarde. Daar bovenop komt nog €10.000 kosten koper.

Overige gegevens Tim en Evelien

-Tim werkt parttime en verdient €1.700 per maand (exclusief vakantiegeld);

-Evelien verdient €3.100 per maand (exclusief vakantiegeld);

-beiden hebben een vast dienstverband;

-ze hebben €30.000 aan vrij besteedbaar vermogen;

-ze hebben geen kinderen.

Wensen van Tim en Evelien

-ze willen zo min mogelijk eigen geld investeren en willen minimaal €15.000 overhouden voor onvoorziene uitgaven;

-ze willen maximaal financieren, maar alleen voor zover de rente aftrekbaar is;

-Tim en Evelien vinden het belangrijk dat de ander in de woning kan blijven wonen wanneer één van hen overlijdt;

-ze willen zo laag mogelijke maandlasten en daarom een zo kort mogelijke rentevaste periode;

-het BEW heeft veel minder opgeleverd dan was beoogd. Ze willen af van de onzekerheid over de hoogte van hun aflossing en daarom willen ze het BEW omzetten naar een opbouwproduct met garantiekapitaal.

(7)

Vraag 1

De adviseur inventariseert de gegevens voor het klantprofiel. Voordat hij een passend advies kan geven, wil hij meer duidelijkheid hebben over het klantprofiel van Tim en Evelien. Hij constateert enige tegenstrijdigheid in de wensen van Tim en Evelien.

Welke tegenstrijdigheid zit in de door Tim en Evelien gegeven wensen en informatie?

A. Ze willen zo laag mogelijke lasten, terwijl ze niet willen beleggen. Beleggen levert tenslotte meer op dan sparen.

B. Ze willen risico’s vermijden, terwijl ze een zo kort mogelijke rentevaste periode willen.

C. Tim wil dat Evelien in de woning kan blijven wonen als hij overlijdt, terwijl hij het laagste inkomen heeft.

D. Ze willen zo laag mogelijke maandlasten, maar ze willen niet al hun eigen geld investeren.

Vraag 2

Evelien is deelnemer aan de pensioenregeling van haar werkgever. Deze pensioenregeling kent een nabestaandenpensioen. In het meest recente Uniform Pensioen Overzicht van Evelien staat dat Tim bij haar overlijden jaarlijks €9.850 bruto aan nabestaandenpensioen krijgt.

Hoe hoog is de maximale lening van Tim op basis van zijn inkomen, wanneer Evelien overlijdt? Ga uit van een toetsrente van 5,0%. Maak gebruik van de bijlagen.

Vraag 3

Evelien heeft gehoord dat de rente voor een lening met NHG lager is dan de rente voor een lening zonder NHG.

Ze vraagt de adviseur het volgende:

“Is het mogelijk dat we de lening met Nationale Hypotheekgarantie krijgen? We willen namelijk graag een zo laag mogelijke rente betalen.”

Maak gebruik van de bijlage ‘Hypotheekrentetarieven’ (Zie hoofdstuk 2 paragraaf 2.4) Wat is hierop het meest professionele en inhoudelijk correcte antwoord van de adviseur?

A. Ja, dat is mogelijk, want de lening is lager dan de kostengrens. Dat scheelt jullie inderdaad in de hoogte van de te betalen rente.

B. Ja, dat is mogelijk, want de lening is lager dan de kostengrens. Het maakt echter niet uit in de hoogte van de rente die jullie betalen.

C. Nee, dat is niet mogelijk. De kosten verkrijgen eigendom zijn namelijk te hoog voor een lening met NHG. Dat is jammer, anders hadden jullie inderdaad een lagere rente betaald.

D. Nee, dat is niet mogelijk. De kosten verkrijgen eigendom zijn namelijk te hoog voor een lening met NHG.

(8)

Tim en Evelien willen het BEW omzetten naar een Spaarrekening Eigen Woning (SEW). Bij de huidige inleg van

€132 per maand en een verwacht rendement van 7,0% is op de einddatum in 2027 een bedrag opgebouwd van

€162.000. Dit rendement is echter niet gehaald.

Is omzetting van een BEW naar een SEW in het geval van Tim en Evelien mogelijk, zonder dat het overgangsrecht verloren gaat?

A. Ja, maar de inleg mag niet worden verhoogd en de looptijd mag niet worden verlengd. Daardoor wordt in 2027 niet het eindkapitaal van €162.000 gehaald en moeten ze het restant op enig moment op een andere manier aflossen.

B. Ja, maar de inleg mag niet worden verhoogd. Hierdoor wordt het eindkapitaal van

€162.000 niet gehaald in 2027. Het is wel mogelijk de looptijd te verlengen tot uiterlijk 2031, zonder verlies van het overgangsrecht.

C. Ja, en in het kader van de omzetting mag de inleg worden verhoogd, mits het eindkapitaal hierdoor niet hoger wordt. Verlenging van de looptijd tot na 2027 is niet toegestaan.

D. Nee, omzetting van een BEW naar een SEW is niet toegestaan zonder verlies van het overgangsrecht.

(9)

1.3 Casus Hanneke en Eva Gebruik bij deze casus de volgende bijlage:

-UPO Hanneke (te vinden hoofdstuk 2 ‘Bijlagen’ paragraaf 2.5)

Hanneke (25 jaar) is in loondienst bij Pakkenbroeken BV als verkoopster. Haar vriendin Eva (30 jaar) is DGA. Zij is eigenaresse van 123 BV. Bij 123 BV houden ze zich bezig met het geven van huiswerkbegeleiding en rekenlessen voor jongeren. Hanneke en Eva willen samenwonen in Tilburg.

Inkomen

-Hanneke €27.807 bruto per jaar (werkgeversverklaring)

-Eva €46.500 op basis van jaarcijfers afgelopen 3 jaren. Eva heeft eerst een kopie van de stukken aangeleverd, het origineel heb je later gekregen. Eva bouwt pensioen op in eigen beheer.

Vermogen

-Hanneke: €40.000 spaargeld

-Eva: €50.000 spaargeld (heeft ze onlangs ontvangen als schenking) Wensen

-aankoop woning met marktwaarde €300.000, bijkomende kosten bedragen €15.000;

-overlijdensrisicoverzekering vinden ze niet noodzakelijk;

-maximaal hypotheek van €250.000.

(10)

Hoeveel is het bruto jaarinkomen van Eva als Hanneke voor de pensioendatum komt te overlijden?

Vraag 2

De adviseur heeft berekend dat de gevraagde financiering mogelijk is op basis van het inkomen. Indien een van beiden komt te overlijden, is sprake van een inkomenstekort. Eva en Hanneke hebben aangegeven dat ze geen overlijdensrisicoverzekering willen afsluiten.

Welke werkwijzen van de adviseur zijn het meest professioneel? Let op: drie antwoorden zijn juist.

A. Je probeert de reden te achterhalen waarom ze geen overlijdensrisicoverzekering wensen.

B. Je neemt in je dossier op dat ze afwijken van jouw advies en je laat ze daarvoor tekenen.

C. Je maakt de risico’s voor ze inzichtelijk en confronteert ze met de mogelijke tekorten.

D. Bij het aangaan van een hypotheek is een overlijdensrisicoverzekering verplicht. Dit is wat je ze vertelt.

E. De financiering is dusdanig laag dat een overlijdensrisicoverzekering niet noodzakelijk is. Je gaat akkoord met het feit dat ze geen overlijdensrisicoverzekering wensen.

F. Je overtuigt je dat ze de risico’s begrijpen en dat ze deze bewust nemen.

Vraag 3

Hanneke wil op het moment dat één van beiden onverhoopt arbeidsongeschikt raakt, zich geen zorgen maken over de betaalbaarheid van de hypotheeklasten.

Welke verzekering past het beste bij deze gewenste situatie?

A. WGA- hiaatverzekering.

B. Maandlasten AOV.

C. IVA verzekering.

D. Ongevallenverzekering rubriek A.

(11)

1.4 Casus Vincent en Petra

-Financieringslastpercentages 2019 (te vinden hoofdstuk 2 ‘Bijlagen’ paragraaf 2.2) -Woonlastenverzekeringen (te vinden hoofdstuk 2 ‘Bijlagen’ paragraaf 2.6)

Je hebt een gesprek met Vincent (25 jaar) en Petra (24 jaar). Vincent en Petra wonen samen en hebben een samenlevingsovereenkomst bij de notaris vastgelegd. Vincent en Petra zijn beide starters op de woningmarkt.

Je bespreekt de gegevens van de woning die ze willen kopen, een twee-onder-één-kap woning uit 2004. Ze hebben een bod gedaan en verwachten dezelfde dag een reactie.

Inkomen

-Vincent heeft een vaste baan als uitvoerder bij een bouwbedrijf. Hij heeft een totaal bruto jaarinkomen van

€22.000;

-Vincent bouwt zijn pensioen op via het pensioenfonds voor de bouw (bpf Bouw);

-Petra heeft een vaste baan als administratief medewerkster bij een online mediabedrijf. Haar bruto jaarinkomen bedraagt €20.000;

-Petra bouwt pensioen op via een beschikbaar premiestelsel.

Vermogen

-Vincent en Petra hebben een gezamenlijke spaarrekening waarop €25.000 staat.

Woning

-de woning die Vincent en Petra op het oog hebben, kunnen ze kopen voor €150.000 k.k.;

-de bijkomende kosten bestaan uit: 2% overdrachtsbelasting, hypotheekaktekosten €500, leveringsaktekosten

€600 taxatiekosten €450 en advieskosten €1.900;

-ze willen de woning verbouwen voor €25.000. Ze willen de badkamer en keuken vernieuwen;

-marktwaarde bedraagt €150.000 voor verbouwing en €165.000 na verbouwing.

Wensen

-Vincent en Petra houden niet van risico’s. Indien één van beiden komt te overlijden, willen ze dat de gehele hypotheek wordt afgelost. Het risico op arbeidsongeschiktheid en werkloosheid willen ze dusdanig afdekken dat ze de mogelijkheid hebben om in de woning te kunnen blijven wonen.

-Ze willen hun spaarsaldi liever niet of zo min mogelijk aanspreken voor de aanschaf van de woning. Ze willen nieuwe meubels kopen voor het huis en ze willen €5.000 achter de hand houden voor onvoorziene uitgaven.

(12)

Welke gegevens moeten nog worden geïnventariseerd, voordat je van mening bent dat jouw inventarisatie compleet is? Let op: twee antwoorden zijn juist.

A. Het risico van kort leven.

B. De kennis van hypotheken van Vincent en Petra.

C. De ervaring met hypotheken van Vincent en Petra.

D. De wensen en doelstellingen van Vincent en Petra.

E. De box 3-gegevens van Vincent en Petra.

Vraag 2

Hoeveel kunnen Vincent en Petra maximaal financieren op basis van het inkomen? Ga ervan uit dat Vincent en Petra een rentevast periode kiezen van vijftien jaar tegen 3,4%.

Vraag 3

Vincent en Petra willen graag al gaan kijken voor een nieuwe inrichting. Ze willen minimaal €10.000 te besteden hebben. Is de wens van Vincent en Petra haalbaar?

A. Ja, Vincent en Petra houden meer dan €10.000 over voor de nieuwe inrichting.

B. Nee, Vincent en Petra houden minder dan €10.000, maar meer dan €5.000 over voor de nieuwe inrichting.

C. Nee, Vincent en Petra houden minder dan €5.000 over voor de nieuwe inrichting.

Vraag 4

Een aantal jaar later belt Vincent op, omdat hij binnen afzienbare tijd zijn baan verliest. Hij wil bekijken wat de gevolgen hiervan zijn. Vincent en Petra hebben bij het afsluiten van de hypotheek een uitgebreide woonlastenverzekering afgesloten met daarin een dekking bij werkloosheid. Zie de bijlage voor de voorwaarden van deze verzekering. Vincent heeft op het moment dat hij wordt ontslagen recht op zestien maanden WW- uitkering.

Welke kosten breng je de klant in rekening voor het adviesgesprek?

A. Je hoeft geen kosten in rekening te brengen. Indien sprake is van dreigende betalingsproblemen geldt de uitzondering op het provisieverbod.

B. Je brengt geen kosten in rekening. Een dergelijk gesprek is altijd kosteloos voor de klant en valt onder de verplichte werkzaamheden van de adviseur.

C. Je brengt de normale kosten voor nazorg in rekening. In dit geval is geen sprake van dreigende betalingsproblemen en geldt geen uitzondering op het provisieverbod.

(13)

1.5 Casus Van Mierlo

-Fiscale en sociale cijfers 2019 (te vinden hoofdstuk 2 ‘Bijlagen’ paragraaf 2.3) -Bijlage UPO van Mierlo (te vinden hoofdstuk 2 ‘Bijlagen’ paragraaf 2.7)

Joost (44 jaar) en Marieke (43 jaar) van Mierlo zijn getrouwd in gemeenschap van goederen. Zij hebben samen twee kinderen. Kasper is 9 jaar en Eline is 7 jaar. Joost werkt als accountmanager bij een farmaceutische groothandel en Marieke is huisvrouw.

Inkomen

-Joost: €80.000 bruto per jaar;

-pensioenopbouw: zie UPO.

Woning

-Gekocht in 2007;

-WOZ-waarde €300.000;

-eigenwoningschuld €270.000, 3,8%;

-KEW: premie €180 per maand, beleggingspolis met doelkapitaal en uitkering bij overlijden €100.000;

-einddatum 1 juli 2037;

-waarde op 1 januari 2019 €31.000.

Vermogen

-internetspaarrekening €52.000, rente 1,2%;

-rente wordt jaarlijks bijgeschreven.

Wensen

-Joost en Marieke maken zich zorgen over de financiële situatie bij overlijden van Joost.

(14)

Hoe hoog zijn de netto maandlasten van Joost en Marieke?

Vraag 2

Joost en Marieke willen graag weten waar ze aan toe zijn op het moment dat Joost komt te overlijden. Hoeveel bedraagt het totale bruto inkomen van Marieke op het moment dat Joost nu zou komen te overlijden? (Je hoeft geen rekening te houden met het wezenpensioen)

Vraag 3

Marieke vindt het inkomen dat ze heeft op het moment dat Joost komt te overlijden te laag. Ze geeft aan dat ze op het moment dat Joost komt te overlijden een baan gaat zoeken voor drie dagen in de week. Ze verwacht een minimaal inkomen te kunnen genereren van €24.000 bruto per jaar. Hoeveel bedraagt het totale bruto inkomen van Marieke op het moment dat ze gaat werken als Joost is overleden?

Vraag 4

Joost en Marieke willen hun KEW graag omzetten in een SEW. Kunnen zij in de SEW dezelfde premie van €180 per maand blijven storten zonder dat het overgangsrecht verloren gaat?

A. Ja, maar dan mogen ze daarna de premie nooit meer verhogen.

B. Ja, maar dan mogen ze daarna nooit meer het garantiekapitaal verhogen.

C. Nee, dit leidt tot een fictieve uitkering en afrekening in box 1.

D. Nee, dan verhuist een deel van de lening naar box 3.

(15)

1.6 Casus Joris

Aanleiding voor gesprek

Joris (48 jaar) is in gesprek met een adviseur Consumptief en Hypothecair krediet . Hij wil zijn huidige auto vervangen door een nieuwer exemplaar en wil daarvoor een lening afsluiten.

Persoonlijke gegevens Joris

-Joris is alleenstaand.

-Joris woont in een huurwoning en betaalt €800 huur.

Doelstellingen Joris

-Joris vindt het belangrijk om in een mooie, nieuwe auto te rijden.

-De auto die Joris wil kopen kost €32.000. Dit bedrag wil Joris lenen.

-Joris rijdt de huidige auto bijna 3 jaar. Joris vindt hem dus echt aan vervanging toe.

-De huidige auto levert bij verkoop €20.000 op. Dit geld wil Joris gebruiken om de schuld die hij is aangegaan voor de koop van deze auto gedeeltelijk af te lossen.

-Joris wil af van alle losse schulden en alle schulden onderbrengen in één nieuwe schuld. Zo heeft hij weer overzicht.

-Joris wil verplicht aflossen en weten wanneer hij schuldenvrij is.

-Joris wil echt het roer om gooien, hij is bang anders niet rond te kunnen komen van zijn pensioen als hij de pensioengerechtigde leeftijd bereikt.

Financiële gegevens Joris

-Joris werkt fulltime als hoofd technische dienst bij een zuivelbedrijf. Zijn netto salaris bedraagt €2.540 per maand.

-Joris ontvangt 8% vakantiegeld en een winstafhankelijke eindejaarsuitkering van 3%.

-Joris verwacht dat zijn inkomen meestijgt met de inflatie.

-Joris heeft een spaarrekening met een saldo van €1.500, hiervan wil Joris op vakantie.

Leningen

-Joris heeft een persoonlijke lening voor zijn vorige auto. De oorspronkelijke lening bedroeg €40.000. Hiervan staat nu nog €25.000 open.

-Joris heeft een doorlopend krediet met een kredietlimiet van €5.000. Het openstaand bedrag is €4.500.

-Joris kan €1.000 rood staan. Deze mogelijkheid benut hij volledig. Hij gebruikt het geld om kaartjes te kopen voor autosportevenementen.

-Door de verschillende leningen die Joris heeft afgesloten, heeft hij ervaring met lenen. Hij heeft echter nooit stilgestaan bij de voor- en nadelen. Als hij de auto’s maar kon aanschaffen, was hij al lang tevreden.

(16)

Joris twijfelt over het afsluiten van de lening. Hij heeft een reclame gezien waarbij hij iedere paar jaar in een nieuwe auto kan rijden via private lease. Hij betaalt dan iedere maand een vast bedrag voor de auto en hoeft alleen nog de benzine te betalen. In de advertentie staat dat het leasecontract niet wordt geregistreerd bij het BKR. ”Dat zou wel fijn zijn, geen BKR-registratie”, zegt Joris

Welke reactie op deze opmerking van Joris is het meest professionele en passend?

A. Een aanbieder die zegt geen BKR-registratie te doen, heeft niet jouw belang voor ogen. Zij willen zoveel mogelijk geld verdienen over de rug van de klant. Ik zou dat niet vertrouwen.

B. Door de BKR-registratie is jouw kredietverleden beter zichtbaar. Dit helpt ervoor te zorgen dat je niet meer geld kunt lenen dan je kunt terugbetalen. Zo zorg je ervoor dat je straks nog wel kunt rondkomen van je pensioen.

C. Iedere paar jaar een nieuwe auto rijden tegen een vast maandelijks bedrag en verder alleen de benzine betalen, is inderdaad heel aantrekkelijk. Ik zou wel aan hen vragen waarom ze het contract niet bij BKR registreren.

Vraag 2

Vier jaar later besluit Joris de lening vervroegd af te lossen. Hij heeft inmiddels een partner en auto’s zijn minder belangrijk geworden. Hij verkoopt de auto om in een goedkopere auto te gaan rijden.

De volgende gegevens zijn bekend:

Oorspronkelijk geleend: €42.500.

Maandtermijn: €880.

Totale looptijd: 60 maanden.

Huidig saldo: €10.070.

Resterende looptijd: 12 maanden.

Hoeveel bedraagt de renterestitutie waar Joris recht op heeft?

Toelichting

(17)

1.7 Casus Tarik en Leyla

Aanleiding voor gesprek met adviseur Hypothecair krediet

Tarik (38 jaar) en Leyla (36 jaar) willen hun woning verbouwen. Ze willen openslaande tuindeuren laten plaatsen en een luxe loungeset en verrijdbare buitenkeuken aanschaffen. De aankoopkosten van €18.000 willen zij lenen.

Persoonlijke gegevens Tarik en Leyla

-Tarik en Leyla zijn getrouwd op huwelijkse voorwaarden.

-Tarik en Leyla hebben twee zonen (7 en 5 jaar oud).

-Het gezin woont in een koopwoning. Dit is een droomwoning en Tarik en Leyla willen hier graag oud worden.

Doelstellingen Tarik en Leyla

-De openslaande tuindeuren kosten €12.000 en de loungeset en verrijdbare buitenkeuken kosten samen -€6.000. Tarik en Leyla willen het volledige aankoopbedrag lenen.

-Tarik en Leyla willen de schuld samen aangaan.

-Tarik en Leyla willen de schuld zo snel mogelijk afbetalen omdat ze het niet fijn vinden om te lenen. Uiterlijk binnen vier jaar moet de lening zijn terugbetaald.

-Als Tarik en Leyla zuinig aan doen dan kunnen zij per maand €500 missen om de lening terug te betalen.

-Tarik en Leyla willen hun spaargeld niet gebruiken voor de verbouwing. Dit is echt bedoeld voor de studie van de kinderen.

Inkomen Tarik en Leyla

-Tarik werkt vier dagen per week als gemeenteambtenaar. Hij verdient maandelijks €2.000 netto.

-Leyla werkt ook vier dagen. Zij werkt als planner op een scheepswerf en verdient €1.800 netto per maand.

-Tarik en Leyla verwachten de komende jaren geen veranderingen in hun inkomen.

Vermogenspositie Tarik en Leyla

-Tarik en Leyla hebben €8.000 gespaard. Dit is bedoeld voor de studie van de kinderen.

-Daarnaast staat €1.500 op de gezamenlijke spaarrekening voor onvoorziene uitgaven.

-Tarik en Leyla hebben geen consumptieve kredieten.

-De koopwoning heeft een WOZ-waarde van €235.000. De hypothecaire inschrijving bedraagt €225.000. Tarik en Leyla hebben een aflossingsvrije hypotheek afgesloten van €220.000. De rente bedraagt 5,6% en staat nog elf jaar vast.

-Tarik en Leyla hebben een gelijkblijvende overlijdensrisicoverzekering afgesloten op beide levens met een verzekerd kapitaal van €220.000.

(18)

Tarik en Leyla twijfelen of het verstandiger is om de lening hypothecair te sluiten. Met welke extra kosten moeten zij dan rekening houden? (Let op, er zijn drie antwoorden juist)

A. Notariskosten.

B. Hogere rente.

C. Taxatiekosten.

D. Advieskosten.

E. Kosten woonhuisverzekering.

F. Fiscale kosten.

Vraag 2

De leennorm van Tarik en Leyla bedraagt €1.476. De netto woonlasten bedragen €720. Hoeveel bedraagt de leencapaciteit van Tarik en Leyla?

Toelichting

Vraag 3

De adviseur adviseert Tarik en Leyla een aflopend krediet. Tarik zegt: ‘ik vind het wel heel jammer dat we dan de betaalde rente niet van ons inkomen af mogen trekken’.

Welke reactie van de adviseur is het meest professioneel en inhoudelijk correct?

A. Ook voor een aflopend krediet geldt dat de rente aftrekbaar kan zijn. Voor jullie is de rente gedeeltelijk aftrekbaar. De rente over het geld dat jullie lenen voor de openslaande tuindeuren is wel aftrekbaar en de rente op het deel van de lening voor de loungeset en verrijdbare buitenkeuken niet.

B. Ook een aflopend krediet komt voor renteaftrek in aanmerking. Je lost hier namelijk ook op af via een annuïtair aflossingsschema. Dus voor jullie geldt dat jullie ook de rente op dit consumptieve krediet mogen aftrekken van jullie inkomen in box 1.

C. Helaas hebben jullie inderdaad geen recht op renteaftrek. Maar het krediet verlaagt wel jullie vermogen in box 3. Hierdoor hoeven jullie minder belasting te betalen in box 3.

Vraag 4

Tarik en Leyla vragen zich af wat er met het krediet gebeurt als zij zouden scheiden. Wie kan dan worden

aangesproken voor het terugbetalen van het krediet? Welke reactie van de adviseur is het meest professioneel en inhoudelijk correct?

A. Dit is afhankelijk van de huwelijkse voorwaarden die jullie op hebben laten maken toen jullie trouwden.

B. Jullie kunnen beiden worden aangesproken voor het terugbetalen van de schuld.

C. Alleen degene die in het huis blijft wonen moet de schuld afbetalen.

(19)

1.8 Korte vragen:

Gebruik bij deze casus de volgende bijlage:

-Productvoorwaarden persoonlijke lening (te vinden hoofdstuk 2 ‘Bijlagen’ paragraaf 2.8)

Vraag 1

Mitchell en Janine hebben een persoonlijke lening afgesloten van €5.000. 25 maanden voordat de lening helemaal is afgelost willen Mitchell en Janine het restant bedrag in één keer aflossen. Op dat moment is de openstaande schuld €2.200.

Hoeveel boeterente moeten Mitchell en Janine betalen voor de vervroegde aflossing? (Maak hierbij gebruik van de bijlage, zie 2.1 Productvoorwaarden persoonlijke lening)

Toelichting

Vraag 2 Berekening renterestitutie

Ingrid (32 jaar) heeft een persoonlijke lening van €9.000. De rente bedraagt 8,5% per jaar. De looptijd is 6 jaar en de maandtermijn bedraagt €160 (rente en aflossing). Ingrid besluit na 20 maanden de lening in zijn geheel af te lossen. Ingrid heeft tot dan toe €2.060 afgelost. Bereken de renterestitutie.

Toelichting

Vraag 3 Berekening maximaal leenbedrag

Je hebt uitgerekend dat Els (36 jaar) een leennorm heeft van €1.049 per maand. Els heeft een netto inkomen van

€2.700 per maand en de vaste lasten (zijnde huur) bedragen €900 per maand. Els is alleenstaande en heeft geen kinderen.

Hoeveel kan Els maximaal lenen?

Vraag 4 Maximaal leenbedrag

Lucas (28 jaar) wil een krediet aanvragen.

Doelstellingen

-Lucas wil €8.000 lenen voor de renovatie van zijn tuin.

-Lucas kan maandelijks €350 aan het krediet besteden.

Persoonlijke situatie

(20)

-Lucas werkt als mechanicus en verdient netto €2.050 per maand. Hij heeft hier een vast contract voor 40 uur per week.

-Lucas heeft een koopwoning.

-Het spaargeld van Lucas bedraagt €4.000. Dit geld wil Lucas reserveren voor onvoorziene uitgaven.

-Lucas heeft geen andere kredieten.

Overig

-Het maximum dagloon bedraagt €56.000 op jaarbasis.

Lucas wil een vast doorlopend krediet met een maandtermijn van 2%. Hij vindt de financiële gevolgen van werkloosheid erg groot. Hij wil graag voorkomen dat hij bij werkloosheid zijn lening niet meer kan terugbetalen.

Je bespreekt daarom een betalingsbeschermer met werkloosheidsdekking. Voor welk verzekerd bedrag adviseer je Lucas de betalingsbeschermer af te sluiten?

Ga er in je berekening vanuit dat Lucas bij werkloosheid een WW-uitkering ontvangt die 70% bedraagt van zijn netto salaris. De basisnorm voor alleenstaanden is €803 en de basis huur is €225. De netto woonlast van Lucas is nog steeds €700.

A. €160.

B. €130.

C. Je adviseert Lucas geen betalingsbeschermer af te sluiten.

(21)

1.9 Casus Jort en Lauren

Aanleiding voor gesprek

Jort (51 jaar) en Lauren (35 jaar) hebben een afspraak gemaakt. Ze willen een krediet afsluiten om een boot te kopen.

Persoonlijke gegevens Jort en Lauren

-Jort en Lauren zijn getrouwd op huwelijkse voorwaarden. Zij hebben gekozen voor koude uitsluiting waarbij er geen gemeenschappelijk vermogen is.

-Jort en Lauren hebben geen kinderen.

-Jort en Lauren wonen in een koopwoning. De WOZ-waarde van de woning bedraagt €950.000. De hypothecaire geldlening bedraagt nu nog €650.000.

-Jort is directeur van een uitgeverij (geen eigenaar) en Lauren heeft een IVA-uitkering. Samen hebben ze een maandelijks inkomen van €10.000 bruto.

Doelstellingen Jort en Lauren

-Jort en Lauren willen €35.000 lenen voor de aanschaf van de boot.

-Het is belangrijk dat de rente zo laag mogelijk is. Ze vinden het zonde om meer geld uit te geven dan noodzakelijk is.

-Jort en Lauren willen daarnaast een vast termijnbedrag, zodat ze weten wat ze iedere maand moeten betalen.

-Het echtpaar heeft ook de wens om kosteloos extra af te kunnen lossen.

-Jort en Lauren willen ook de mogelijkheid om de lening hypothecair af te sluiten bekijken.

Vermogenspositie Jort en Lauren

-Jort en Lauren hebben een annuïtair dalende overlijdensrisicoverzekering afgesloten. De verzekering keert een bedrag van €150.000 uit als Jort overlijdt. De verzekering heeft een looptijd van 30 jaar. De premie bedraagt €35 per maand.

-Jort heeft een spaarrekening met een saldo van €45.000. Dit geld wil hij niet voor de boot gebruiken.

-Lauren heeft een spaarrekening van €5.000.

Kennis en ervaring

-Lauren heeft in het verleden meerdere keren een krediet op haar betaalrekening gehad.

-Daarnaast heeft Lauren in een ver verleden een krediet afgesloten om haar studiekosten te kunnen betalen.

De studielening is inmiddels afgelost.

-Jort heeft geen ervaring met lenen, met uitzondering van de hypotheek.

(22)

Jort en Lauren willen een zo laag mogelijke rente betalen.

Welke aanvullende vragen kan de adviseur stellen om meer inzicht te krijgen in de wensen en behoeften met betrekking tot het soort krediet? (Let op, er zijn drie antwoorden juist)

A. Welke plannen hebben jullie met betrekking tot extra aflossingen?

B. In hoeverre vinden jullie het belangrijk dat jullie afgeloste bedragen opnieuw kunnen opnemen?

C. Zijn jullie ervan op de hoogte dat je met een aflopend krediet de lening sneller hebt afgelost?

D. In hoeverre vinden jullie het belangrijk dat het krediet een looptijd kent waarbinnen het is afgelost?

E. Zijn jullie op de hoogte van de mogelijkheden om risico’s af te dekken met betrekking tot het krediet?

F. In hoeverre hebben jullie in het verleden kredieten gehad?

Vraag 2

Welk krediet sluit het beste aan bij de behoeften van Jort en Lauren?

A. Een vast doorlopend krediet.

B. Een variabel doorlopend krediet.

C. Een persoonlijke lening.

Vraag 3

De adviseur doet Jort en Lauren een voorstel voor een krediet met een rente van 11,2%. Jort en Lauren zijn ook bij de concurrent geweest. Deze bood eenzelfde soort krediet met een rente van 10,8%. Jort confronteert de adviseur met dit concurrerende aanbod.

Hoe reageert de adviseur het meest professioneel en inhoudelijk juist?

A. Op het moment dat ik het rentepercentage op het krediet met 0,5% verlaag, zijn jullie dan geïnteresseerd om het krediet bij ons af te sluiten?

B. Wat vinden jullie naast rente nog meer belangrijk?

C. Hebben jullie goed gekeken naar de voorwaarden die horen bij het krediet? Ik weet zeker dat onze voorwaarden beter zijn dan die van de concurrent.

(23)

Hoofdstuk 2 Bijlagen

2.1 Annuïteitentabel

(24)

(25)

2.2 Financieringslastpercentages

BIJLAGEN

BIJLAGE 1 - FINANCIERINGSLASTTABELLEN ACCEPTATIECRITERIA Bijlage 1a - Financieringslasttabel acceptatiecriteria tot AOW-leeftijd (deel 1)

Toetsrente in percentages Bruto

inkomen

in euro's <=1,000 1,001- 1,500 1,501-

2,000 2,001- 2,500 2,501-

3,000 3,001- 3,500 3,501-

4,000 4,001- 4,500 4,501-

5,000 5,001- 5,500 5,501-

6,000 >=6,001

- 12,0% 12,5% 13,5% 14,0% 14,5% 15,0% 16,0% 16,5% 17,0% 17,5% 17,5% 18,0%

21.000 12,0% 12,5% 13,5% 14,0% 14,5% 15,0% 16,0% 16,5% 17,0% 17,5% 17,5% 18,0%

21.500 12,5% 13,5% 14,5% 15,0% 15,5% 16,0% 16,5% 17,5% 18,0% 18,5% 19,0% 19,0%

22.000 13,0% 13,5% 14,5% 15,0% 15,5% 16,5% 17,5% 18,0% 19,0% 19,5% 20,0% 20,0%

22.500 13,0% 13,5% 14,5% 15,5% 16,5% 17,5% 18,5% 19,0% 19,5% 20,0% 21,0% 21,5%

23.000 13,5% 14,0% 15,0% 16,0% 17,0% 18,0% 19,0% 20,0% 20,5% 21,0% 21,5% 22,0%

23.500 14,0% 14,5% 15,5% 16,5% 17,5% 18,5% 19,5% 20,5% 21,0% 22,0% 22,5% 23,0%

24.000 14,0% 14,5% 16,0% 17,0% 18,0% 19,0% 20,0% 21,0% 22,0% 22,5% 23,5% 24,0%

24.500 14,5% 15,5% 16,5% 17,5% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 23,5% 24,0% 24,5%

25.000 14,5% 15,5% 16,5% 17,5% 18,5% 20,0% 21,0% 22,0% 23,0% 24,0% 24,5% 25,5%

26.000 15,0% 16,0% 17,5% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 23,0% 24,0% 25,0% 26,0% 27,0%

27.000 15,5% 17,0% 18,0% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 23,5% 25,0% 26,0% 27,0% 28,0%

28.000 16,0% 17,0% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 23,0% 24,0% 25,5% 26,5% 27,5% 28,5%

29.000 16,0% 17,0% 18,5% 19,5% 20,5% 22,0% 23,5% 24,5% 25,5% 27,0% 28,0% 29,0%

30.000 16,0% 17,5% 19,0% 20,0% 21,0% 22,0% 23,5% 24,5% 26,0% 27,0% 28,0% 29,0%

31.000 17,0% 18,0% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

32.000 17,0% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

33.000 17,0% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

34.000 17,0% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

35.000 17,0% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

36.000 17,0% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

37.000 17,0% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

38.000 17,0% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

39.000 17,0% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

40.000 17,0% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

41.000 17,0% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

42.000 17,0% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

43.000 17,0% 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

44.000 17,5% 18,5% 20,0% 21,0% 22,0% 23,0% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

45.000 17,5% 18,5% 20,0% 21,0% 22,0% 23,0% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

46.000 17,5% 18,5% 20,0% 21,0% 22,0% 23,0% 24,5% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

47.000 17,5% 18,5% 20,0% 21,0% 22,0% 23,0% 24,5% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

48.000 17,5% 18,5% 20,0% 21,0% 22,0% 23,0% 24,5% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

49.000 18,0% 19,0% 20,0% 21,0% 22,0% 23,0% 24,5% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0%

50.000 18,0% 19,0% 20,0% 21,0% 22,0% 23,5% 24,5% 26,0% 27,0% 28,0% 29,0% 30,0%

51.000 18,0% 19,0% 20,5% 21,5% 22,5% 23,5% 24,5% 26,0% 27,0% 28,0% 29,0% 30,0%

52.000 18,0% 19,0% 20,5% 21,5% 22,5% 23,5% 24,5% 26,0% 27,0% 28,0% 29,0% 30,0%

(26)

inkomen

in euro's <=1,000 1,001- 1,500 1,501-

2,000 2,001- 2,500 2,501-

3,000 3,001- 3,500 3,501-

4,000 4,001- 4,500 4,501-

5,000 5,001- 5,500 5,501-

6,000 >=6,001 53.000 18,0% 19,0% 20,5% 21,5% 22,5% 23,5% 24,5% 26,0% 27,0% 28,0% 29,0% 30,0%

54.000 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,0% 26,0% 27,0% 28,0% 29,0% 30,0%

55.000 18,5% 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,0% 26,0% 27,0% 28,5% 29,0% 30,0%

56.000 18,5% 19,5% 21,0% 22,0% 23,0% 24,0% 25,0% 26,0% 27,0% 28,5% 29,5% 30,5%

57.000 19,0% 20,0% 21,5% 22,5% 23,5% 24,5% 25,5% 26,5% 27,5% 28,5% 29,5% 30,5%

58.000 19,0% 20,5% 21,5% 22,5% 23,5% 24,5% 25,5% 26,5% 27,5% 28,5% 29,5% 30,5%

59.000 19,0% 20,5% 21,5% 22,5% 23,5% 25,0% 26,0% 27,0% 28,0% 29,0% 30,0% 30,5%

60.000 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,0% 26,0% 27,0% 28,0% 29,0% 30,0% 31,0%

61.000 19,5% 20,5% 21,5% 23,0% 24,0% 25,0% 26,5% 27,5% 28,5% 29,5% 30,5% 31,0%

62.000 19,5% 20,5% 22,0% 23,5% 24,5% 25,5% 26,5% 27,5% 28,5% 29,5% 30,5% 31,5%

63.000 20,0% 21,0% 22,0% 23,5% 24,5% 25,5% 27,0% 28,0% 29,0% 30,0% 31,0% 31,5%

64.000 20,0% 21,0% 22,0% 23,5% 24,5% 26,0% 27,0% 28,0% 29,0% 30,0% 31,0% 32,0%

65.000 20,0% 21,0% 22,5% 23,5% 25,0% 26,0% 27,0% 28,5% 29,5% 30,5% 31,5% 32,0%

66.000 20,0% 21,0% 22,5% 24,0% 25,0% 26,0% 27,5% 28,5% 29,5% 30,5% 31,5% 32,5%

67.000 20,5% 21,5% 22,5% 24,0% 25,0% 26,5% 27,5% 28,5% 29,5% 30,5% 31,5% 32,5%

68.000 20,5% 21,5% 23,0% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,0% 30,0% 31,0% 32,0% 33,0%

69.000 20,5% 21,5% 23,0% 24,0% 25,5% 27,0% 28,0% 29,0% 30,0% 31,0% 32,0% 33,0%

70.000 20,5% 21,5% 23,0% 24,5% 25,5% 27,0% 28,0% 29,0% 30,5% 31,5% 32,5% 33,0%

71.000 20,5% 21,5% 23,0% 24,5% 25,5% 27,0% 28,0% 29,5% 30,5% 31,5% 32,5% 33,5%

72.000 20,5% 22,0% 23,0% 24,5% 26,0% 27,0% 28,5% 29,5% 30,5% 31,5% 32,5% 33,5%

73.000 20,5% 22,0% 23,5% 24,5% 26,0% 27,0% 28,5% 29,5% 31,0% 32,0% 33,0% 33,5%

74.000 20,5% 22,0% 23,5% 24,5% 26,0% 27,5% 28,5% 30,0% 31,0% 32,0% 33,0% 34,0%

75.000 20,5% 22,0% 23,5% 25,0% 26,0% 27,5% 28,5% 30,0% 31,0% 32,0% 33,0% 34,0%

76.000 20,5% 22,0% 23,5% 25,0% 26,0% 27,5% 29,0% 30,0% 31,0% 32,5% 33,5% 34,5%

77.000 20,5% 22,0% 23,5% 25,0% 26,5% 27,5% 29,0% 30,0% 31,5% 32,5% 33,5% 34,5%

78.000 21,0% 22,0% 23,5% 25,0% 26,5% 27,5% 29,0% 30,0% 31,5% 32,5% 33,5% 34,5%

79.000 21,0% 22,5% 23,5% 25,0% 26,5% 28,0% 29,0% 30,5% 31,5% 32,5% 33,5% 34,5%

80.000 21,0% 22,5% 24,0% 25,0% 26,5% 28,0% 29,0% 30,5% 31,5% 32,5% 34,0% 35,0%

81.000 21,0% 22,5% 24,0% 25,5% 26,5% 28,0% 29,5% 30,5% 31,5% 33,0% 34,0% 35,0%

82.000 21,0% 22,5% 24,0% 25,5% 27,0% 28,0% 29,5% 30,5% 32,0% 33,0% 34,0% 35,0%

83.000 21,0% 22,5% 24,0% 25,5% 27,0% 28,0% 29,5% 31,0% 32,0% 33,0% 34,0% 35,0%

84.000 21,0% 22,5% 24,0% 25,5% 27,0% 28,5% 29,5% 31,0% 32,0% 33,0% 34,0% 35,5%

85.000 21,0% 22,5% 24,0% 25,5% 27,0% 28,5% 29,5% 31,0% 32,0% 33,5% 34,5% 35,5%

86.000 21,0% 22,5% 24,0% 25,5% 27,0% 28,5% 30,0% 31,0% 32,0% 33,5% 34,5% 35,5%

87.000 21,0% 22,5% 24,0% 25,5% 27,0% 28,5% 30,0% 31,0% 32,5% 33,5% 34,5% 35,5%

88.000 21,5% 22,5% 24,0% 25,5% 27,0% 28,5% 30,0% 31,0% 32,5% 33,5% 34,5% 35,5%

89.000 21,5% 23,0% 24,5% 25,5% 27,0% 28,5% 30,0% 31,5% 32,5% 33,5% 34,5% 36,0%

(27)

Bijlage 1a - Financieringslasttabel acceptatiecriteria tot AOW-leeftijd (deel 3) Toetsrente in percentages Bruto

inkomen

in euro's <=1,000 1,001- 1,500 1,501-

2,000 2,001- 2,500 2,501-

3,000 3,001- 3,500 3,501-

4,000 4,001- 4,500 4,501-

5,000 5,001- 5,500 5,501-

6,000 >=6,001

90.000 21,5% 23,0% 24,5% 26,0% 27,0% 28,5% 30,0% 31,5% 32,5% 34,0% 35,0% 36,0%

91.000 21,5% 23,0% 24,5% 26,0% 27,5% 28,5% 30,0% 31,5% 32,5% 34,0% 35,0% 36,0%

92.000 21,5% 23,0% 24,5% 26,0% 27,5% 28,5% 30,0% 31,5% 32,5% 34,0% 35,0% 36,0%

93.000 21,5% 23,0% 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 30,0% 31,5% 33,0% 34,0% 35,0% 36,0%

94.000 21,5% 23,0% 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 30,0% 31,5% 33,0% 34,0% 35,0% 36,0%

95.000 21,5% 23,0% 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 30,5% 31,5% 33,0% 34,0% 35,5% 36,5%

96.000 21,5% 23,0% 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 30,5% 31,5% 33,0% 34,0% 35,5% 36,5%

97.000 21,5% 23,0% 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 30,5% 31,5% 33,0% 34,5% 35,5% 36,5%

98.000 21,5% 23,0% 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 30,5% 32,0% 33,0% 34,5% 35,5% 36,5%

99.000 21,5% 23,0% 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 30,5% 32,0% 33,0% 34,5% 35,5% 36,5%

100.000 21,5% 23,0% 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 30,5% 32,0% 33,0% 34,5% 35,5% 36,5%

101.000 21,5% 23,0% 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 30,5% 32,0% 33,0% 34,5% 35,5% 36,5%

102.000 22,0% 23,5% 25,0% 26,5% 27,5% 29,0% 30,5% 32,0% 33,0% 34,5% 35,5% 37,0%

103.000 22,0% 23,5% 25,0% 26,5% 28,0% 29,0% 30,5% 32,0% 33,5% 34,5% 35,5% 37,0%

104.000 22,0% 23,5% 25,0% 26,5% 28,0% 29,0% 30,5% 32,0% 33,5% 34,5% 35,5% 37,0%

105.000 22,0% 23,5% 25,0% 26,5% 28,0% 29,5% 30,5% 32,0% 33,5% 34,5% 36,0% 37,0%

106.000 22,0% 23,5% 25,0% 26,5% 28,0% 29,5% 30,5% 32,0% 33,5% 34,5% 36,0% 37,0%

107.000 22,0% 23,5% 25,0% 26,5% 28,0% 29,5% 30,5% 32,0% 33,5% 34,5% 36,0% 37,0%

108.000 22,0% 23,5% 25,0% 26,5% 28,0% 29,5% 31,0% 32,0% 33,5% 34,5% 36,0% 37,0%

109.000 22,0% 23,5% 25,0% 26,5% 28,0% 29,5% 31,0% 32,0% 33,5% 34,5% 36,0% 37,0%

110.000 22,0% 23,5% 25,0% 26,5% 28,0% 29,5% 31,0% 32,0% 33,5% 35,0% 36,0% 37,0%

Het financieringslastpercentage mag met maximaal 3 procentpunten worden verhoogd indien sprake is van:

21.000,- en lager is dan 1.000,-. Hierbij geldt wel dat het verhoogde financieringslastpercentage niet hoger mag zijn dan het financieringslastpercentage dat behoort bij een toetsinko 1.000,-.

(28)

inkomen

in euro's <=1,000 1,001- 1,500 1,501-

2,000 2,001- 2,500 2,501-

3,000 3,001- 3,500 3,501-

4,000 4,001- 4,500 4,501-

5,000 5,001- 5,500 5,501-

6,000 >=6,001

- 15,5% 16,0% 16,5% 16,5% 17,0% 17,0% 17,5% 17,5% 17,5% 18,0% 18,0% 18,0%

21.500 15,5% 16,0% 16,5% 16,5% 17,0% 17,0% 17,5% 17,5% 17,5% 18,0% 18,0% 18,0%

22.000 16,5% 17,0% 17,5% 18,0% 18,0% 18,5% 18,5% 19,0% 19,0% 19,5% 19,5% 19,5%

22.500 17,0% 18,0% 18,5% 19,0% 19,5% 19,5% 20,0% 20,0% 20,0% 20,5% 21,0% 21,0%

23.000 18,0% 18,5% 19,5% 20,0% 20,5% 20,5% 21,0% 21,0% 21,0% 22,0% 22,0% 22,5%

23.500 18,5% 19,5% 20,0% 20,5% 21,5% 21,5% 22,0% 22,5% 22,5% 23,0% 23,0% 23,5%

24.000 19,0% 20,0% 20,5% 21,5% 22,0% 22,5% 23,0% 23,5% 23,5% 24,0% 24,0% 24,5%

24.500 19,5% 20,0% 21,0% 22,0% 22,5% 23,0% 23,5% 24,0% 24,5% 24,5% 25,0% 25,0%

25.000 19,5% 20,5% 21,5% 22,0% 23,0% 23,5% 24,0% 24,5% 25,0% 25,5% 25,5% 26,0%

26.000 19,5% 20,5% 21,5% 22,5% 23,5% 24,0% 25,0% 25,5% 26,0% 26,5% 26,5% 27,0%

27.000 20,0% 21,0% 22,0% 23,0% 24,0% 24,5% 25,5% 26,0% 26,5% 27,0% 27,5% 28,0%

28.000 20,0% 21,0% 22,0% 23,0% 24,0% 25,0% 26,0% 26,5% 27,0% 27,5% 28,0% 28,5%

29.000 20,5% 21,5% 22,5% 23,5% 24,5% 25,0% 26,0% 27,0% 27,5% 28,0% 28,5% 29,0%

30.000 20,5% 21,5% 22,5% 23,5% 24,5% 25,5% 26,5% 27,0% 28,0% 28,5% 29,0% 29,5%

31.000 21,5% 22,5% 23,5% 24,5% 25,5% 26,5% 27,5% 28,0% 29,0% 30,0% 30,5% 31,0%

32.000 21,5% 22,5% 23,5% 25,0% 26,0% 26,5% 27,5% 28,5% 29,5% 30,0% 31,0% 31,5%

33.000 21,5% 22,5% 24,0% 25,0% 26,0% 27,0% 28,0% 28,5% 29,5% 30,5% 31,0% 31,5%

34.000 21,5% 22,5% 24,0% 25,0% 26,0% 27,0% 28,0% 29,0% 29,5% 30,5% 31,0% 32,0%

35.000 21,5% 22,5% 24,0% 25,0% 26,0% 27,0% 28,0% 29,0% 30,0% 30,5% 31,5% 32,0%

36.000 22,0% 23,0% 24,0% 25,0% 26,0% 27,5% 28,5% 29,5% 30,0% 31,0% 31,5% 32,5%

37.000 22,0% 23,0% 24,0% 25,0% 26,5% 27,5% 28,5% 29,5% 30,5% 31,0% 32,0% 32,5%

38.000 22,5% 23,5% 24,5% 25,5% 26,5% 27,5% 28,5% 29,5% 30,5% 31,5% 32,0% 32,5%

39.000 22,5% 23,5% 24,5% 25,5% 26,5% 27,5% 28,5% 29,5% 30,5% 31,5% 32,0% 33,0%

40.000 23,0% 24,0% 25,0% 26,0% 26,5% 27,5% 28,5% 29,5% 30,5% 31,5% 32,0% 33,0%

41.000 23,0% 24,0% 25,0% 26,0% 27,0% 28,0% 28,5% 29,5% 30,5% 31,5% 32,5% 33,0%

42.000 23,5% 24,5% 25,5% 26,5% 27,0% 28,0% 29,0% 29,5% 30,5% 31,5% 32,5% 33,0%

43.000 23,5% 24,5% 25,5% 26,5% 27,5% 28,5% 29,0% 30,0% 31,0% 31,5% 32,5% 33,0%

44.000 23,5% 25,0% 26,0% 27,0% 28,0% 29,0% 29,5% 30,5% 31,0% 32,0% 33,0% 33,5%

45.000 23,5% 25,0% 26,5% 27,5% 28,5% 29,5% 30,0% 31,0% 32,0% 32,5% 33,5% 34,0%

46.000 24,0% 25,5% 27,0% 28,0% 29,0% 30,0% 31,0% 31,5% 32,5% 33,0% 34,0% 34,5%

47.000 24,0% 25,5% 27,0% 28,5% 29,5% 30,5% 31,5% 32,5% 33,0% 34,0% 34,5% 35,5%

48.000 24,5% 26,0% 27,5% 28,5% 30,0% 31,0% 32,0% 33,0% 33,5% 34,5% 35,0% 36,0%

49.000 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 30,5% 31,5% 32,5% 33,5% 34,0% 35,0% 35,5% 36,5%

50.000 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 30,5% 32,0% 33,0% 34,0% 34,5% 35,5% 36,0% 36,5%

51.000 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 31,0% 32,5% 33,5% 34,0% 35,0% 36,0% 36,5% 37,0%

52.000 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 31,0% 32,5% 34,0% 34,5% 35,5% 36,5% 37,0% 37,5%

53.000 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 31,0% 32,5% 34,0% 35,0% 36,0% 36,5% 37,5% 38,0%

(29)

Bijlage 1b - Financieringslasttabel acceptatiecriteria vanaf AOW-leeftijd (deel 2) Toetsrente in percentages Bruto

inkomen

in euro's <=1,000 1,001- 1,500 1,501-

2,000 2,001- 2,500 2,501-

3,000 3,001- 3,500 3,501-

4,000 4,001- 4,500 4,501-

5,000 5,001- 5,500 5,501-

6,000 >=6,001

54.000 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 31,0% 32,5% 34,0% 35,5% 36,5% 37,0% 38,0% 38,5%

55.000 24,5% 26,0% 27,5% 29,0% 31,0% 32,5% 34,0% 36,0% 36,5% 37,5% 38,0% 39,0%

56.000 25,0% 26,5% 28,0% 29,0% 31,0% 32,5% 34,0% 36,0% 37,0% 38,0% 38,5% 39,5%

57.000 25,0% 26,5% 28,0% 29,5% 31,0% 32,5% 34,0% 36,0% 37,5% 38,0% 39,0% 39,5%

58.000 25,0% 26,5% 28,0% 29,5% 31,0% 32,5% 34,0% 36,0% 37,5% 38,5% 39,5% 40,0%

59.000 25,0% 26,5% 28,0% 29,5% 31,0% 32,5% 34,0% 36,0% 37,5% 39,0% 39,5% 40,5%

60.000 25,0% 26,5% 28,0% 29,5% 31,5% 32,5% 34,0% 36,0% 37,5% 39,0% 40,0% 41,0%

61.000 25,0% 26,5% 28,0% 29,5% 31,5% 33,0% 34,0% 36,0% 37,5% 39,0% 40,5% 41,0%

62.000 25,0% 26,5% 28,0% 29,5% 31,5% 33,0% 34,5% 36,0% 37,5% 39,0% 40,5% 41,5%

63.000 25,0% 26,5% 28,0% 29,5% 31,5% 33,0% 34,5% 36,0% 37,5% 39,0% 40,5% 42,0%

64.000 25,5% 27,0% 28,5% 30,0% 31,5% 33,0% 34,5% 36,0% 37,5% 39,0% 40,5% 42,0%

65.000 25,5% 27,0% 28,5% 30,0% 31,5% 33,0% 34,5% 36,0% 37,5% 39,0% 40,5% 42,5%

66.000 25,5% 27,0% 28,5% 30,0% 31,5% 33,0% 34,5% 36,5% 37,5% 39,0% 40,5% 42,5%

67.000 26,0% 27,5% 29,0% 30,5% 32,0% 33,5% 34,5% 36,5% 38,0% 39,0% 40,5% 42,5%

68.000 26,0% 27,5% 29,0% 30,5% 32,0% 33,5% 35,0% 36,5% 38,0% 39,0% 40,5% 42,5%

69.000 26,0% 27,5% 29,0% 30,5% 32,0% 33,5% 35,0% 36,5% 38,0% 39,5% 40,5% 42,5%

70.000 26,0% 27,5% 29,0% 31,0% 32,5% 34,0% 35,0% 36,5% 38,0% 39,5% 40,5% 42,5%

71.000 26,5% 28,0% 29,5% 31,0% 32,5% 34,0% 35,5% 37,0% 38,0% 39,5% 41,0% 42,5%

72.000 26,5% 28,0% 29,5% 31,0% 32,5% 34,0% 35,5% 37,0% 38,0% 39,5% 41,0% 42,5%

73.000 26,5% 28,0% 29,5% 31,0% 33,0% 34,5% 35,5% 37,0% 38,5% 39,5% 41,0% 42,5%

74.000 26,5% 28,0% 29,5% 31,5% 33,0% 34,5% 36,0% 37,5% 38,5% 40,0% 41,0% 42,5%

75.000 26,5% 28,0% 30,0% 31,5% 33,0% 34,5% 36,0% 37,5% 38,5% 40,0% 41,0% 42,5%

76.000 26,5% 28,0% 30,0% 31,5% 33,0% 34,5% 36,0% 37,5% 39,0% 40,0% 41,5% 42,5%

77.000 26,5% 28,0% 30,0% 31,5% 33,5% 35,0% 36,0% 37,5% 39,0% 40,5% 41,5% 42,5%

78.000 26,5% 28,0% 30,0% 31,5% 33,5% 35,0% 36,5% 38,0% 39,0% 40,5% 41,5% 42,5%

79.000 26,5% 28,0% 30,0% 32,0% 33,5% 35,0% 36,5% 38,0% 39,0% 40,5% 41,5% 43,0%

80.000 26,5% 28,0% 30,0% 32,0% 33,5% 35,0% 36,5% 38,0% 39,5% 40,5% 42,0% 43,0%

81.000 26,5% 28,0% 30,0% 32,0% 33,5% 35,0% 36,5% 38,0% 39,5% 41,0% 42,0% 43,0%

82.000 26,5% 28,0% 30,0% 32,0% 33,5% 35,5% 37,0% 38,0% 39,5% 41,0% 42,0% 43,0%

83.000 26,5% 28,0% 30,0% 32,0% 33,5% 35,5% 37,0% 38,5% 39,5% 41,0% 42,0% 43,5%

84.000 26,5% 28,0% 30,0% 32,0% 34,0% 35,5% 37,0% 38,5% 40,0% 41,0% 42,5% 43,5%

85.000 26,5% 28,0% 30,0% 32,0% 34,0% 35,5% 37,0% 38,5% 40,0% 41,0% 42,5% 43,5%

86.000 26,5% 28,0% 30,0% 32,0% 34,0% 35,5% 37,0% 38,5% 40,0% 41,5% 42,5% 43,5%

87.000 26,5% 28,0% 30,0% 32,0% 34,0% 35,5% 37,0% 38,5% 40,0% 41,5% 42,5% 44,0%

88.000 26,5% 28,0% 30,0% 32,0% 34,0% 35,5% 37,0% 38,5% 40,0% 41,5% 42,5% 44,0%

89.000 26,5% 28,0% 30,0% 32,0% 34,0% 35,5% 37,5% 39,0% 40,5% 41,5% 43,0% 44,0%

90.000 26,5% 28,0% 30,0% 32,0% 34,0% 36,0% 37,5% 39,0% 40,5% 41,5% 43,0% 44,0%