• No results found

62s,e jaargang nummer 2 woensdag 10 januari_2007

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "62s,e jaargang nummer 2 woensdag 10 januari_2007"

Copied!
16
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

62s,e jaargang nummer 2 woensdag 10 januari_2007

Wrakbonden

We hebben het de voorbije weken al eens gehad over het gezamenlijke offensief van kerk, vorst en staat om onze belgitude te versterken. Blijkbaar namen ze het ons aan syndicale kant kwalijk dat we de vakbonden hadden vergeten te vermelden, want 2007 was nauwelijks één dag oud toen de nieuwe ABVV-aanvoerder Rudy de Leeuw nog maar eens de boodschap de wereld instuurde dat er na de verkiezingen absoluut geen sprake mag zijn van een regionalisering van het werkgelegenheidsbeleid. Luttele uren later werd hij gevolgd door de spitsbroeders van het ACV, die wellicht jaloers waren over het vrije podium dat het ABVV via ‘De Morgen’ op de VRT gekregen had. (Ver­

mits de VRT een belangrijke pion is in de gemeenschappelijke socialistische actie, hoeft dat laatste ons uiteraard niet te verwonderen.)

Dat de oude wijn van De Leeuw in nieuwe zakken werd gegoten, heeft veel te maken met het feit dat binnen de SP.a wél stemmen opgaan om het werkgelegenheidsbeleid meer op regionale basis te schoeien. Vande Lanotte heeft dat als piste naar voor gescho­

ven om de indruk te wekken toch een heel klein beetje aan staatshervorming te wil­

len doen, maar het is vooral Frank Vandenbroucke die het idee verdedigt. Laten we er daarbij niet van uitgaan dat Vandenbroucke plots een voorstander is geworden van Vlaamse onafhankelijkheid, maar na zes jaar inde federale regering als minister van Soci­

ale Zaken en van Werk de pesterijen van de Franstaligen in het algemeen en van de PS in het bijzonder te hebben ondergaan, weet hij intussen ook wel waar de klepel hangt en welke bel er moet worden geluid als men iets wil veranderen in dit land.

Het probleem met Vandenbroucke is evenwel dat hij nogal halsstarrig in het eigen gelijk gelooft en bovendien op zo’n manier dat hij ook in rangen van de SP.a niet onge­

contesteerd is. Ze zijn er bij de Vlaamse socialisten dan ook nog lang niet uit hoe hard ze die eis voor een ander werkgelegenheidsbeleid zullen gaan maken. Eind februari gaan ze zich op een congres in Antwerpen twee dagen lang buigen over een geactuali­

seerde beginselverklaring. Misschien dat er dan meer klaarheid komt, maar we betwij­

felen het. In de ontwerptekst die men op de webstek van de SP.a kan aantreffen, vin­

den we in elk geval nauwelijks een verwijzing naar “meer Vlaams” terug. Integendeel, we lezen daar ergens een paragraaf dat “de tendens toeneemt om terug te plooien op het eigen volk, en dat een progressieve partij daarom niet in verspreide slagorde mag optreden”. Dat lijkt ons meer een manier om de banden met het ABVV te behouden dan om die te verbreken. Tenzij men natuurlijk nog eens de rode broederstrijd van tij­

dens het Generatiepact zou willen overdoen natuurlijk, maar dat klinkt niet erg waar­

schijnlijk. We menen ons trouwens evengoed te herinneren dat de finale versie van het Generatiepact op zich ook al een erg flauw beestje was.

Simplismen

De vakbonden voeren nog maar eens de bekende argumenten aan waarom van een opdeling van het werkgelegenheidsbeleid geen sprake kan zijn. Merk op dat die argu­

menten altijd op de eerste plaats de Franstalige belangen dienen en pas in afgeleide vorm de Vlaamse. Ook al bezweert een Vande Lanotte dat er nog minstens voor 20 jaar een gelijkaardige transfer als nu naar het andere landsgedeelte zal gaan om werkloosheids­

uitkeringen te garanderen, voor ABVV en ACV komt zelfs nog maar een gesprek over het thema neer op onmiddellijk koopkrachtverlies en meer armoede in het zuiden van het land. Op het doorbreken van de sacrosancte solidariteit. Op een prelude om de hele sociale zekerheid te ontmantelen, want “je kunt in Wallonië met 3,3 miljoen men­

sen en in Brussel met een miljoen mensen geen sociale zekerheid organiseren die de naam waardig is”. En dus moet Vlaanderen voor de nodige inkomsten blijven zorgen, want daar gaat het economisch beter. En in ruil daarvoor mag datzelfde Vlaanderen uiteraard geen tegeneisen stellen, want arme Walen zouden minder consumeren en dus zouden de Vlamingen minder exporteren. (Lang leve de simplismen. Wat als we nu eens iedereen zouden “responsalibiliseren"? Gelieve overigens op te merken dat Yves Leterme in de Zevende Dag afgelopen weekend zei dat hij niet wil raken aan de '^kom­

sten van de sociale zekerheid, alleen aan wat elke regio met het beschikbare geld kan doen. Dat gaat aardig de richting uit van de stelling van Vande Lanotte.)

Alleen al de gang van zaken bij Volkswagen bewijst dat de bonden geen eerlijk debat voeren of willen voeren. Het sociale klimaat bij Volkswagen Vorst en de recente onder- handelingen met de directie zijn voortdurend gehypothekeerd door een bende Frans­

taligen van de FGTB. Eerder hebben we al de splitsing van de socialistische metaalcen- trale gehad. Maar in plaats van daar conclusies uit te trekken, steken de De Leeuws en de Cortebeecken van dit land hun kop in het zand. Naar buiten uit mag het imago van de vakbond en uiteraard de eigen machtspositie niet worden aangetast. Er komt een dag dat de bonden zich dit immobilisme diep zullen berouwen. Dat zal de dag zijn dat ze door de rest van de wereld volledig worden voorbijgestoken, een proces dat zich trouwens in snelle vaart aan het voltrekken is. Door zich vast te klampen aan oude instellingen en onvoldoende openheid voor verandering bewijzen ze zichzelf en dit land

een bijzonder slechte dienst. __ _

TTAffidcTc

l€OK€ Z&xT...

Mi€TS DAM

«ijwpiEir MüREMrfXj I I Hqvf/wi GeniG&)BMK | / & uiMfWib

Deze week:

•Voorzichtig met je symbolen 3

• Lazare Carnot 4

• De “fascistische” groet 5

• Daerden 7

• Moet er nog slijk zijn? I 5

van voer

|4AA£ NAUWS SCHOENTJES

Hoe kleine politiek groot kan zijn

Vorige week speelde zich weer het zes- jaarlijkse ritueel af van de installatie van de gemeenteraden. Tot vorige keer warmde de pers zich zowat de hele maand januari op aan woordbreuken te allen kante, bij de geheime aanduiding van schepenen. In Wip- pelgem beschikt de fuchsiazilveren coalitie over negen zetels, de aquamarijne opposi­

tie bezet de resterende acht stoeltjes. Gust Populère werd door de zilverfractie aange­

duid als tweede schepen. Zijn partijgenoot en tegenkandidate Magda Pech moest de duimen leggen. Maar slechts acht geheime stembriefjes stippen Populère aan en negen Marcel Wiesda van de aquamarijne oppo­

sitie. Populère zes jaar lang gefrustreerde beheerder in een twaalftal intercommuna­

les, Pech zes jaar lang verdacht als verraad­

ster, Wiesda zes jaar lang gelukkig als oppo- sitieschepen, bevoegd voor het onderhoud van het gemeentelijke sanitair. Daar kon de krant nog eens van snoepen.

De Vlaamse overheid lust de pers niet, zoveel is duidelijk. Het nieuwe gemeentede- creet maakt komaf met die heerlijke folklore, die de menselijke beperktheid zo treffend in beeld bracht. De voordrachten van schepe­

nen gebeurt nu vooraf als er een akkoord is.

Dan komt er geen geheime stemming meer bij kijken. De Vlaamse regelneef bepaalde dan ook nog eens, dat alle gemeenteraden op dezelfde eerste dinsdag van het jaar wor­

den geïnstalleerd.

Eén klap reduceert weken lokaal gazetten- voer tot één nieuwsfeit. Wat dé 'moment de gloire’ moest worden uit het leven van nonkel Wilfried, kersverse schepen voor rusthuizen, en zes jaar geleden minstens een interview had opgeleverd in Het Belang Van Hier, lokt nu in de regionale pers nog één zinnetje uit:

“In Zondernieuws verliep de installatieverga­

dering van de gemeenteraad zonder inciden­

ten." Welk onmens zat achter dat gemeen- tedecreet? Hoeveel smart werd hierdoor

veroorzaakt bij fiere dorps leiders? Hoeveel lokale gazettencorrespondenten misliepen hierdoor de kans om middels adembene­

mende verslagen de aandacht van de grote persmanitoes te wekken, daarmee de basis leggend voor een grote loopbaan als Wet- straatjournolist? Hoeveel cafégangers bleven hierdoor verstoken van smeuïg verhaalde sus­

pens van onder de eigen kerktoren?

De puriteinen onder ons zullen tegenwer­

pen dat het nu eindelijk gedaan is met die naveljournalistiek. Da’s buiten de vinding­

rijkheid van onze perskoelies gerekend. Als er geen nieuws te rapen valt in de schepen­

colleges, dan zoemen ze toch leuk in op de OCMW’s. Die worden nog wel als ouds­

her geheim samengesteld. En dus onderhiel­

den tot zelfs onze kwaliteitskranten de lezer over de vraag welke manipulaties zaten ach­

ter de aanduiding van de verkeerde mijn­

heer of mevrouw tot OCMW-raadslid in Asse­

nede, Houthulst of Keerbergen. De Morgen zette zowaar Wetstraatwatcheres Liesbeth van Impe in om de situatie uit de doeken te doen in Bocholt en Geraardsbergen. Want daar werd het cordon sanitaire doorbro­

ken. Madam Van Impe gaat niet over kerk­

torens, die analyseert alleen de Grote Poli­

tieke Manoeuvres. In Machelen bijvoorbeeld of in Zoutleeuw.

EENMANSCOLLECTIEF

Den Blooten Kooninck

5ll4142Z8ll03107

U mag rechtstreeks op de pianist schieten via denblootenkooninck@hotmail.com, maar natuurlijk ook via het gewone redactieadres

(2)

10 januari 2007

Voor al wie zich verbonden voelt

0110 als tweede stralende piek boven de horizon klimmen. Hij was niet te beroerd om te bekennen dat hij zich in zijn eerste journalistieke benadering van dit beklij­

vende gebeuren zwaar had vergist. Niet gewoon maar zwaar, laat het in alle duide­

lijkheid tot U doordringen. Hij had aanvanke­

lijk gedacht dat 0110 de tweespalt binnen de Antwerpse samenleving zou hebben onder­

streept. “Maar”, aldus een zichtbaar “mea culpa” borstkloppende Moolenaar, “als al die grote artiesten en hun fans uit de grond van hun hart een schreeuw om verdraagzaam­

heid en samenhorigheid willen uiten, dan mag je daar niet kritisch tegenover staan.”

Dit volgens Courths Mahler recept gestuurd staaltje ontroerend populisme werd me al ei zo na te machtig, maar het beste moest nog komen.

Want toen was er ook - of is het vooral! - voor Lex en al de zijnen op dezelfde gazet die memorabele 8 oktober met die verrassende blijde boodschap waarmee 35,3 procent van de kiezers de Kannibaal in het wereldnieuws (sic!) lanceerden. En al wie het signaal van de kiezer en van het Janssenseffect wilde vatten, die kwam nergens anders uit dan bij het geloof in een betere toekomst voor Antwerpen.

“Daarom”, aldus sprak Lex als alert maar ook rustgevend besluit, “gaan we ook dit jaar alles op alles zetten om elke dag de beste, de meest complete en de meest aangename krant te maken voor al wie zich verbonden voelt met de meest fantastische stad in dit deel van de melkweg." (Resic en tja.)

En zo is het gekomen dat de beste en meest complete krant een van de eerste beslissingen van het college rond de Kanni­

baal binnen de republiek der kameraden kri­

tiekloos aan zich liet voorbijgaan toen ene Sabine Steels, gezellin in het algemeen en vriendin in het bijzonder, vastbenoemd werd op een vet betaald “adviserend” postje op het burgemeesterlijke kabinet. En zo is het ook gekomen dat de "niet-politieke" benoe­

ming van groenrode gezellin Chantal Pauwels als communicatiedirectrice bij het Ballet van Vlaanderen even kritiekloos in de meest aan­

gename krant werd geregistreerd. Waar­

door ik me vandaag nog iets nauwer dan gis­

teren verbonden voel met de manier waarop de meest fantastische stad in dit deel van de melkweg de volgende zes jaren bestuurd zal

worden. D.Mol

Voor zover ik weet bestond er nog geen eremerkend document als een erelijst “Ant­

werpenaar van het jaar”. Ik heb er althans zelf nooit een onder ogen gekregen. De gedachte dat het ontbreken van zo’n papyrus weinig anders genoemd kon worden dan een hiaat aan de Vlaamse cultuurkroon leefde blijk­

baar ook intens bij de Gazet van Janssens op de Linkeroever, die in vroegere tijden een ruimere bekendheid genoot als die van Antwerpen. Maar tijden veranderen en elke periode koestert haar eigen ambities. Toch zo lang dat duren kan. En zo is het allicht gebeurd dat de denktanks achter de SP.a- gazet baanbrekend werk hoopten te verrich­

ten door eind 2006 “de Antwerpenaar van het jaar" in het leven te roepen. Een gunsti­

ger moment voor een dergelijk verrijkend initiatief was immers nauwelijks denkbaar.

Want schouder aan schouder met de in alle toonaarden bejubelde politieke Messias, de Kannibaal, stond daar ook Tom 0110, onge­

kroonde muzikale koning van haatzaaiende verdraagzaamheid, om een worp te doen naar, althans volgens de gedreven organisa­

toren, een fel begeerde lauwerkrans. Toe te kennen door het “online” stemmend lezers- heir dat, andermaal volgens de organisato­

ren, even massaal als enthousiast op de uit­

nodiging was ingegaan.

De resultaten van de stemmentelling had­

den, aldus de over het gebeuren verslag uit­

brengende schrijvelaar, een "grote verras­

sing” opgeleverd. Vrij vertaald wil dat zeggen dat er op Linkeroever zoiets als een bom was ingeslagen. Want zowel de Kannibaal als Tom 0110 werden in de uitslag voorafge­

gaan door niet één, maar twee "outsiders”

aan wie het Janssensupporterende Gazet- journaille ongetwijfeld in de laatste plaats gedacht zal hebben. Ge zult het maar moeten meemaken dat komiek Gaston Berghmans en atlete Tia Hellebaut elk evenveel stem­

men haalden en de eerste plaats deelden met ruime voorsprong op de voorbestemde lau­

reaat en diens secondant. Waarmee bewe­

zen werd wat moest bewezen worden. Met name dat Jan met de Pet stukken beter men­

sen en prestaties kan inschatten dan journa­

listieke Janssensgroupies. Ik kan me voor­

stellen dat alle toeters en bellen van een al voorziene en over diverse bladzijden uit te smeren lofzang zeer tegen de zin van sommi­

gen dienden opgeborgen om plaats te maken voor de anticlimax van het dertig regeltjes verslag plus fotootjes dat het gebeuren in de “gegeven omstandigheden" nog waard werd geacht.

Enkele dagen later pakte Lex Moolenaar, stedelijke duider bij de Gazet van Janssens uit met wat hij de Antwerpse piekmomen­

ten noemde. Het moge duidelijk zijn dat er voor de uitverkiezing van Gaston Bergh­

mans en Tia Hellebaut als Antwerpenaars van het jaar, bij zijn persoonlijke beleving van die momenten geen plaats meer was. Dat was wel het geval voor de sultan der Indiërs die op 6 juli aan boord van zijn olifant door de stad had geflaneerd. Een sprookjesachtig tafereel doordrongen van de dubbele bodem dat Antwerpen geen poel van ellende hoefde te zijn, maar een stad waarin we allen samen de prachtigste avonturen konden beleven.

Aldus Lex. Ik stond op het punt een traantje weg te pinken toen ik heel even, maar nog tij­

dig aan het prijskaartje terugdacht dan rond de nek van “de olifant" hing. Waarna ik de tranenvaas maar liever ongemoeid liet.

Na 6 juli zag mijmerende Lex retroactief

TTIS MET MOEILIJK, X~

'TISQEMAKKELHK,

I r

ts

een P lezante /

ft

;

__ NIEUWE kj

LEbEN MAKEN VOOR NET

VLAAMS ZIEKENFONDS'

» cl akath

i ______

De dingen dezer dagen

Dit op apegapen liggend apenland

Af schaffen die handel!

Britse vorsers hebben uitgekiend dat zowat alle specimen van het menselijk ras niet van een leugen meer of minder gebarsten zijn. De mees­

ten van onze soortgenoten liegen zelfs elke dag, zo hebben dezelfde vorsers ontzet moeten vast­

stellen. We willen niet moeilijk beginnen doen, maar ze mogen in hun ontzetting nog van geluk spreken dat ze niet in ons aller heerlijke model­

staat wonen. Alleen al binnen zes regeringen en zeven parlementen wordt daar gelogen dat de stukken in het rond vliegen. En het zou voor elk van de vorsers wel eens de fatale schok kunnen worden, mochten ze, de hemel verhoede het, geconfronteerd worden met het Liegebeest bui­

ten concurrentie dat hier de beleidsplak zwaait.

Want Guy in kwestie liegt niet elke dag, maar op elke minuut van elke dag. Hij zou volgens onbe­

vestigde bron trouwens van plan zijn om een manifest te schrijven over de leugen die hijzelf met niet-gering succes tot belangrijkste levens­

principe heeft verheven en, sociaal ingesteld als hij is, voor het nageslacht zou willen nalaten.

Een provinciaal députéke haalt op 8 okto­

ber een meer dan behoorlijke score, genoeg om er nog eens goed betaald bij te kunnen zijn. Niets van, zo oordeelt de partij, “men”

heeft immers aan een “verjongend” electo­

raal lichtgewichtje de provinciale auto met chauffeur beloofd. En dus buigt ons députéke het hoofd. Elders wordt een jonge blauwe madame die het op diezelfde 8ste oktober ook niet slecht deed, door haar partij ver­

plicht om forfait te geven. Waarom? Omdat de verkozene niet slim genoeg is! Naar de gazetten ons vertelden keken haar partijge­

noten raar op toen de weggestuurde hen meedeelde dat ze haar gemeentelijk mandaat opnam en daarmee amen en uit. Ze is nu echt

“onafhankelijk” gemeenteraadslid! Kortom, een gemeentelijke “moeder courage”! In een Vlaamse faciliteitengemeente slaagt men er maar niet in om een meerderheid te vor­

men, men zal dan maar een minderheidscol- lege installeren. Van "goed bestuur” zal er de komende zes jaar in die toch al niet gemak­

kelijke gemeente vlak bij Brussel niet veel in huis komen. Uittredende maar opnieuw kan- didaat-burgemeesters wisten na 8 oktober plots niet meer dat ze tot en met de zater­

dag voor die zondag een geschreven over­

eenkomst hadden;

Heel wat schepenjobkes verdeelt men desnoods over drie of vier gegadigden om toch maar zoveel mogelijk vrienden van de vrienden te laten delen in de geneugten van het schepenschap. Tussendoor ziet men hier en daar Izegemse scheurtjes in het “cordon”.

Volgens kenners zien we dat helemaal ver­

keerd, alleen zien wij wat we zien. De stou- teriken, zo wordt ons gezegd, moeten maar niet zo dom zijn hun stemmen zomaar weg te geven. Tussendoor kregen we nog een vertoning met vrouwelijk verbaal worste­

len om de tricolore sjerp tussen zowaar de Vlaamse parlementsvoorzitter en een even Vlaams - maar zo goed als onzichtbaar - fede­

raal regeringslid! Andere excellenties, onder wie de federale premier, dreven de slechte smaak ten top: zij misbruiken de stoeltjes in de gemeenteraad om hun (gezamenlijke?) paarse campagne voor dit jaar op te star­

ten.

Het palmares van 8 oktober-wansmake- lijkheden is daarmee nog lang niet uitgeput.

We zouden bijvoorbeeld ook nog kunnen herinneren aan de dégoutante guerrilla die in de gemeente van Leo Peeters werd opge­

voerd om de burgemeester in kwestie net niet fysiek te liquideren. Ook uit de Schel- destad kwam nog altijd geen uitleg waarom Toen duidelijk werd dat na de verkiezingen

een tripartiete over de stad zou “regeren”, ont­

stond een clandestiene protestorganisatie, De Brugse Stadsguerrilla, vanuit progressieve mid­

dens, omdat de plaatselijke sossen twee sche­

penzetels moesten inleveren. Als enkele Vla­

mingen zich verenigingen, volgt weldra een splitsing, ook zo in Brugge. Peter Slabbynck, zanger van Red Zebra en gewezen woord­

voerder van cultuurblèter Anciaux vond het geheimzinnig gedoe met maskers en al wat flauwtjes en startte met een solo-organisa- tie, Brugs Actiefront, dat kritisch en ludiek op de actualiteiten wil inspelen. Vooral neemt hij het burgemeester Patrick Moenaert kwa­

lijk dat hij voor de verkiezingsuitzending van de regionale omroep Focus een fascist uitno­

digde voor een etentje bij hem thuis. Een fas­

cist, iemand uit Italië, Berlusconi misschien?

Helemaal niet, het ging om stadsgenoot Frank Vanhecke! Fascist tot en met!

Guy Verhofstadt in Burgermanifest 1992

De vraag is of de islam wel in over­

eenstemming te brengen is met de libe­

rale democratie en de vrijheid, de ver­

draagzaamheid, de verscheidenheid en het tegensprekelijke debat zonder dewelke geen open samenleving mogelijk is.

Die vraag kwam in alle hevigheid opnieuw aan de oppervlakte toen op 14 februari 1989 de inmiddels overleden Aya­

tollah Khomeini het bevel gaf de schrijver Salman Rushdie, een Indiër van Britse nati­

onaliteit te vermoorden - tegen betaling van één miljoen dollar - wegens de ver­

meende heiligschennis die zijn boek Satans- verzen bevatte ten aanzien van de pro­

feet. (...)

daar die uitslagen zo schandalig lang op zich lieten wachten. En wat te denken van een Vlaamse regeringsleider die er prat op ging dat hij avond na avond onder weg was om electorale koopjes te sluiten? Daarmee zijn we nog lang niet uitverteld. We hebben het bijvoorbeeld niet over de onwil om “alle” uit­

gebrachte stemmen aan bod te laten komen.

Ons verhaal beperkt zich bovendien tot aan de Vlaamse (bijna) staatsgrenzen. Aan de Franssprekende overkant is het trouwens niet beter.

Per opbod

De noodgedwongen kiezers denken dat ze gekozen hebben, maar op 8 oktober waren er in dit apenland helemaal geen verkiezin­

gen. Er was nauwelijks meer dan een bij­

zonder dure verkiezingsshow die men nu eenmaal volgens de letter van het boekje verplicht is om de zes jaar opnieuw op het programma te zetten.

Onze simpele vraag bij het moeten onder­

gaan van al deze ondemocratische wansma- kelijkheden: waarom die vierjaarlijkse ver­

plichte opvoering niet gewoon afschaffen?

Waarom niet vragen aan de “democratische"

partijen om nu en dan eens naar de plaatse­

lijke “veilingzaal” te gaan, daar een bod te doen op de aanbiedingen van het ogenblik en het resultaat van die politieke kasba in het gemeentelijke “kastje” te laten uithan­

gen? Misschien kan men iets voorzien dat

“het plebs" zijn bezwaren toch ergens kwijt kan, maar voor ons hoeft zelfs dat niet, want ook daarmee wordt geen rekening gehou­

den. De verplichte kiezer zal wat blij zijn dat hij of zij af is van dat vierjaarlijks verplicht zondagswerk dat alleen maar kost en niets opbrengt.

U zegt dat wij overdrijven ? Er zijn immers gemeenten waar alles wel “democratisch"

volgens het boekje verliep. Zonder twijfel, alleen wordt het wansmakelijke, het oneer­

lijke keer op keer erger, verzuipen we nog wat dieper in de ziekelijke machtsarrogan- tie van politieke partijen die de kiezer een grote neus zetten.

Ooit werd gezegd dat Vlaanderen beter zou doen wat het zelf mocht doen. Op 8 oktober van vorig jaar hield Vlaanderen voor het eerst in zijn geschiedenis Vlaamse gemeenteraadverkiezingen. Zelfs trouw zweren aan kroon en vaderland is er niet langer bij. We doen het dus zelf. Helaas, zelfs een tweede zittijd kan niet meer goed maken wat we sinds 8 oktober allemaal fout deden.

Het was beschamend. Marc Platel

Is de zaak Rushdie niet het ultieme bewijs van de onmogelijkheid van de islam zich in te passen in onze samenleving? Toont zij niet aan dat de islam in wezen een intole­

rante en totalitaire ideologie is, die botst met de culturele, morele en juridische voorschriften die gelden in een open en democratische samenleving? (...)

De islam is in werkelijkheid niet alleen een godsdienst maar ook een ideologie, een sociaal-politieke leer die door de over­

heid wordt gecontroleerd. In wezen ver­

schilt die toestand niet van het socialisme of het communisme dat aan de samenleving een bepaalde morele code en een manier van leven wou opleggen.

(3)

De en dezer

10 januari 2007

3

Voorzichtig met je symbolen

In Maasmechelen staat al dertig jaar een fontein, waarvan het metselwerk de vorm heeft van een swastika. Dit viel voorbijgan­

gers niet op, maar werd recent wel zichtbaar op luchtfoto’s. Prompt beloofde de burger­

meester om dit “euvel” te verhelpen. Kost­

baar belastinggeld wordt weggegooid aan het ombouwen van een monument dat per­

fect voldoet.

Reden voor deze kouwe drukte is het overijlde vermoeden van een verwijzing naar het nationaal-socialisme. Dat soort paniek om niets, deze reflex om iets onschuldigs te beladen met ijzingwekkende implicaties, is een symptoom van een bepaalde geestes­

ziekte, de hysterie. Net als ruim 99% van de nu bestaande swastika’s, had ook deze swastika in het groene Limburg niets met nationaal-socialisme te maken. De ontwer­

per legt uit:

“Uiteraard heeft ons team destijds bewust gekozen voor de swastika. Het is een interes­

sante vorm, die in de architectuur veel moge­

lijkheden biedt. Bovendien is het gebruik van de swastika of hakenkruis al eeuwen, zelfs millennia, schering en inslag. Het symbool komt terug in de Griekse, de Romeinse en de Germaanse tijd. In het hindoeïsme is de swastika nog steeds in zwang als een sym­

bool van voorspoed. We hebben destijds gekozen voor dit symbool, louter omdat het zo een boeiend designelement is. Het was nooit de bedoeling een politiek statement te maken. Wie denkt in het ontwerp van de fontein een verwijzing naar het nationaal- socialisme te vinden, is in mijn ogen erg kort­

zichtig.” (De Standaard, 26-07-2006) Wie per se aan die fontein wil morrelen, geeft blijk van een achterlijk bijgeloof, alsof er uit die vorm een of andere geheimzin­

nige nazificerende werking omhoog wasemt.

Alsof die vorm uit zichzelf, los van de cul­

turele en politieke (resp. apolitieke) con­

text, een boodschap uitzendt en de gees­

ten hypnotisch tot nazisme conditioneert.

Alsof symbolen macht uitoefenen over ons.

De burgemeester weze gewaarschuwd dat hij sancties riskeert vanwege de waakhon­

den der multiculturaliteit. De swastika als nazistisch voorstellen is immers een vorm van bekrompen eurocentrisme, het mis­

kennen van oeroude en wereldwijde zeden van de kleurvolkeren ten gunste van een zéér kortstondig eng-Europees misbruik. In het huidige klimaat is de swastika integen­

deel een element van heilbrengende diver­

siteit. Hij is een sacraal symbool voor enkele verrijkende minderheden, onder meer de jaïns, die in de diamantsector een belang­

rijke pijler van de Belgische economie vor­

men. En voor de boeddhisten, die op het punt staan om erkenning te krijgen zodat ze in het onderwijs op staatskosten hun religie mogen onderwijzen, compleet met swasti­

ka’s op het schoolbord. Een swastika afbre­

ken, dat is dus zoiets als een koran in het toilet gooien. Alle achting voor de swastika, dus, zo beveelt het CGKR.

Als men per se een nationaal-socialistisch symbool wil uitbannen, dan desnoods “de nazi-swastika”, dus een zwarte die ongemak­

kelijk op één hoek balanceert in een witte cirkel op een rood veld (daar waar Aziati­

sche swastika’s gewoonlijk een zonnige kleur hebben en rechtop staan). Alle andere swas­

tika’s zijn volledig onschuldig en onbezoe­

deld, zij zijn slachtoffers van een dom en lasterlijk ostracisme en verdienen als Wie­

dergutmachung om op duizenden muren en pleinen geschilderd te worden.

Maar laat ons nu eens even in het hys­

terische bijgeloof van de swastikaverdel- gers meestappen. Ja. laat ons nu eens aan­

nemen dat symbolen uit zichzelf een subtiele kracht uitoefenen. In dat geval hield de wan­

kele positie van de nazi-swastika van meet af aan de voorspelling in dat het nazi -regime niet lang zou stand houden. Zoals inderdaad geschied is. En de zwarte kleur voorspelde evenmin iets goeds. In een andere context mag black dan wel beautiful zijn, maar wie de natuurlijke kleur van een zonnesymbool door het sombere zwart vervangt, program­

meert zichzelf tot een slecht geweten en een negatieve faam.

Braaf trekpaard

Zodus, een slecht gekozen symbool kan tot je ondergang leiden. Laat ons de omge­

ving maar eens scannen op andere onheil­

spellende symbolen. Neem nu de Vlaamse Leeuw. Die laat zich lezen als een voorte­

ken dar cprlnrr 7iin uirvprkipzino rnr nari-

onaal symbool het noodlot van ons volk beschrijft.

Het begint al met de kleuren. In Vlaamsge­

zinde kringen zijn er beken vol speeksel ver­

spild aan discussie over de kleur van de tong en de klauwen van de Vlaamse Leeuw. Offi­

cieel zijn die rood, maar flaminganten ver­

kiezen de tweekleurige vlag zonder die rode tierelantijntjes.

Voorposters bespotten die leeuw met roodgelakte nagels als de “jeannettenleeuw".

De blasfemische affiche waarop een linkse theatermaker zijn ding doet "In het hol van de Leeuw”, geeft het geschminkte beest dus eigenlijk maar waar het om gevraagd had.

Vandaar dat de Vlamingen bij elke staatsher­

vorming genaaid worden en ertussen geno­

men.

Maar zelfs de effen zwarte leeuw, “zo fier op 't trotse gouden veld”, mankeert iets.

Wars van alle historische verwijzingen heb­

ben kleuren ook intrinsieke eigenschappen.

Geel overstraalt, zwart wijkt. Op een geel- zwart-gele vlag zal de zwarte band smaller lijken dan één derde. Echt fier is dus de Bra­

bantse alias Belgische gouden leeuw. Hij lijkt groter op zijn zwart veld, terwijl de Vlaamse zwarte leeuw klein en bedremmeld oogt tussen al dat stralende geel. De gele leeuw bluft, de zwarte laat zich overbluffen, wat dus mooi de verhouding tussen België en Vlaanderen voorspelt.

Veertig jaar geleden dacht men dat die ver­

houding door de economische opgang van Vlaanderen wel zou veranderen, maar van­

daag weten we beter. De nationale wimpel had het correct voorzegd: Vlaanderen blijft het bedremmelde onnozele broertje van Bel­

gië. De Vlaamse ministers die zich voor de Vlaamse symbolen schamen en wedstrijden uitschrijven voor een nieuw “logo van de Vlaamse gemeenschap”, hebben intuïtief en terecht aangevoeld dat er iets scheelt met de Vlaamse Leeuw.

Net als de naam "Vlaanderen” is de Leeuw een slecht passend kleed voor onze natie. Is hij niet lachwekkend als vertegenwoordiger voor een land zonder leeuwen? We hebben hier historisch wel een inheems katachtig roofdier, maar dat is dan een manenloze punt- oor, de los (lynx). Juist dezer jaren maakt die een comeback tussen het Limburgse eiken­

hout. Door zijn witte kleur zou hij alvast beter de Vlaamse blanke “ice people” voor­

stellen, daar waar de leeuw beter bij Afri­

kaanse “sun people” past. Vreemd eigenlijk dat het Vlaamse heir er nog niet aan gedacht heeft om de zwarte leeuw door een blanke los te vervangen.

Maar katachtigen zijn snel en lenig, alert en vechtlustig. Zou het geen ongeluk brengen om zich als volk valselijk met een dergelijk geflatteerd symbool te tooien? En de leeuw in het bijzonder geeft helemaal de Vlaamse volksaard niet weer. Hij is immers trots en vadsig. Een braaf trekpaard zou de Vlaming beter passen.

En de "Orde van de Vlaamse Leeuw” zou beter, zoals eerst gepland, de “Orde van de Bedelzak” heten, echt iets voor een volk dat "stamelt en bedelt bij de poort . Als we de protserige leeuw eens inruilden voor bescheidener symbolen die van meer zelf­

kennis getuigen, het zou ons beter gaan.

Koenraad Elst

SOS Democratie

Tegen de Vlaamse onafhankelijkheidspartij Vlaams Belang wordt sinds jaar en dag een open oorlog gevoerd - met alle middelen, zoals Tob­

back senior het ooit verwoordde - precies omdat het Vlaams Belang een Vlaamse onafhankelijk- heidspartij is. Cordon sanitaire, mediaboycot, politieke showprocessen, vakbondsuitsluiting wat in veel gevallen gelijk staat aan broodroof, droog- leggingsprocessen, alle Belgische truken worden uit de kast gehaald.

Uitsluiting luidt het devies van de “democra­

ten". Na de gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober werden bijna overal monstercoalities gesloten om het VB - de grote overwinnaar van de verkiezingsslag - buiten te houden. Belgische democratie heet zoiets. Om de wakkere burger te waarschuwen tegen de sluipende afbraak van de democratie start het VB een groots opgezette campagne SOS Democratie geheten.

Er komt een huis-aan-huisfolder, affiches, petitielijsten en een webstel www.sosdemocra- tie.org En VB’ers geven zelf het goede voorbeeld door met hun affiches in de hand protest aan te tekenen bij de installatie van gemeenteraden rnnk in Antwprhvn

Aan Prins Zotskap Clown der Natie Tervuren-Hasselt

Gij Lapzwans,

Op het moment dat wij dit schrijven, weten wij nog niet wat er u precies op de rechtbank in Hasselt gaat overkomen:

gaat gij u zonder uitstel aanmelden, wordt het een bezoek aan toonder - zonder veel namen of woorden, of gaat mevrouw de rechter haar verdere carrière riske­

ren door u toch enkele vragen te stellen?

Als dat laatste gebeurt, zullen het wellicht goed voorbereide vragen zijn, waarop gij het antwoord van buiten kunt proberen te leren, als uw hersens intussen nog niet totaal zijn afgebot. Ge waart vroeger op school blijkbaar ook al geen kei in lessen en huiswerk, en het liederlijke leven dat gij daarna zijtgaan leiden, kan uw kwakkelend verstand onmogelijk verder hebben aan­

gescherpt. Maar wie weet haalt gij op de rechtbank nog wat nieuwe circusstunten uit, waaraan wij ons dan met graagte zul­

len verlustigen. Alaaf!

Foei, wat een lelijke en laffe man is die mijnheer Vaessen toch, dat hij uw prinse­

lijk aanschijn zomaar door het slijk durft halen! En welke andere rabauwen lopen er nog rond in dit dossier die proberen uwe majesteit er bij te lappen. En dat ter­

wijl die dappere procureur des konings Rubens stug blijft volhouden dat gij niets, maar dan ook niets met de hele zwendel te maken hebt. Zoals men op de VRT afgelo­

pen zondag nog zei: het publiek zou haast gaan vergeten dat het proces over fraude bij de marine gaat en niet over de prins.

Gelukkig is de openbare omroep bijde­

hands genoeg om ons op het rechte spoor te houden. De meeste medewerkers van dat instituut hebben trouwens de teloor­

gang van de B in hun afkorting nooit ver­

teerd en blijven maar al te graag bij Laken in het gevlij.

En dan zijn er die politici die van uw persoonlijk lijden een electorale cam­

pagne maken! De tsjeven beginnen zich ineens vragen te stellen bij uw dotatie, waarop Verhofstadt de schade probeert te beperken en aankondigt dat het Reken­

- Prins Laurent was opvallend open over de werken aan zijn villa:

“O, was dat de Marine? Ik... euh... dacht dat het de kabouterkes waren...”

- Na het succesprogramma over Wendy en verwanten, staat er al een nieuwe voltreffer op stapel: Wendy en de Ferrariprins.

- Reactie van prins Laurent: "Doe niet zo KINTerachtig!”

- Het moet voor tovenaar Verhofstadt toch maar een klein kunstje zijn om van die 200.000 nieuwe jobs er eentje aan prins Laurent te bezorgen?

- Er is een nieuw gokspel in omloop voor allochtonen: bekogel joden met stenen en je maakt kans op een gratis dagje uit naar het Anne Frankmuseum in Amsterdam.

- Grafschrift op prins Laurent:

Waarom hij onverwachts ter ziele ging, Laurent, de graag geziene?

Heel simpel toch: hij kreeg een duwtje in de rug van... de Marine.

- Grafschrift op artiest:

Voor Koentje Wouters gingen Sportpaleizen vol geregeld uit de bol.

Hieronder ligt hij stijfjes stil en moederziel alleen: zijn maat is vol.

hof alle dotaties - en ook de werking van Kamer, Senaat, raad van State en Arbitra­

gehof zou moeten onderzoeken, en tege­

lijk de CD&V probeert terug te tackelen door een paar van zijn partijslaven een onderzoekscommissie te laten eisen naar de periode voor 2000, toen uw dotatie nog niet door Paars was ingesteld en gij zoge­

zegd schimmig zoudt zijn gesubsidieerd.

Daarop kruipt Leterme dan weer in zijn gevechtsuniform en schiet De Batselier, Dewael en Somers af wegens de financie­

ring van uw Kint. Enfin, te zot allemaal om los te lopen, op den duur wordt de hele situatie nog zo grotesk dat zij de knoeiers en gij het slachtoffer van hun geknoei zult blijken te zijn. Daarop kan het paleis dan de champagne laten aanrukken en zich vro­

lijk maken over al die politiekers die zich omwille van premierschap en ministerambt zonder veel moeite “binnen laten doen”.

Welke titel wacht er trouwens de heer Rubens later dit jaar? Zal hij het gilde der nobiljons mogen gaan vervoegen? Maak hem dan minstens burggraaf, dat klinkt een stuk beter dan baron.

Wij willen van onze kant voorstellen het

‘Steuncomité Prins Laurent’ op te rich­

ten, want het is niet ernstig dat er zoiets bestaat als een Fonds Philippe of een Fonds Mathil, terwijl gij alweer door pa en ma in de kou blijft gezet. Bedoeld steuncomité heeft een lied nodig, bij wijze van voor­

beeld ‘De Zilveren Vloot’, en een vlag met daarin afgebeeld een grote oranje clémen­

tine. Het voorziet in haar financiering door het inrichten van carnavalsfeesten en de verkoop van foto’s van koninklijke bastaar­

den. Het schijnt dat gij pa en ma daar nogal eens mee afdreigt, maak dus van de nood een deugd en ga aan het werk. De VDAB zal er blij mee zijn en ge draagt ermee bij tot ons bruto nationaal geluk! En laat u zeker niet kisten door die rechtster in Hasselt, nodig haar desnoods eens uit bij u thuis om in uw bedstee kennis te maken met uw “speciale technieken". Wedden dat ze rap gedaan met

klappen heeft? iTtlCfócfêdk

(4)

10 januari 2007

Lazare Carnot

Ik moest vorige week in Antwerpen zijn.

Vooral ‘s avonds is het een genoegen om via de Provinciestraat en de Carnotstraat naar de parking in de Van Erntbornstraat te rij­

den. Zo zie je nog eens wat. Als kind kwam ik dankzij onze gratis spoorwegbiljetten veel in de Carnotstraat. In mijn herinnering was daar een prachtige ‘milkbar’ en wat verder een luxefrituur; zaken die we in ons provinci­

ale Mechelen nog niet kenden. En in de jaren 70 trok ik met mijn vrouw naar de Dam- bruggestraat en de Offerandestraat, echte winkelwandelstraten die toen uniek waren in Vlaanderen. De straten zijn er nog alle­

maal en ik heb de indruk dat ze tegenwoor­

dig bijzonder multicultureel zijn, zij het met uitzondering van de autochtone cultuur die zeker na zonsondergang nogal zwak verte­

genwoordigd is.

Ik moet nog altijd één Antwerpenaar ont­

moeten die de naam van Carnot op zijn Frans uitspreekt. Er is altijd een vette t bij en ze hebben nog gelijk ook zolang Franstaligen intellectueel niet in staat zijn om Neder­

landstalige namen correct uit te spreken.

Carnot staat samen met de Oostakkerse franskiljonse generaal Drubbel hoog op mijn lijstje om uit het Antwerpse stratenregister geschrapt te worden; zij het dat ik een ver­

vanging door de naam van de stichter van de

‘Algemeene SS Vlaanderen’ geen verbetering vind. Renaat Verbruggen bijv, heeft bij mijn weten nog geen straat.

Maar waarom eert Antwerpen nog altijd Lazare Carnot? Omdat hij als gouverneur in dienst van een Corsicaanse oorlogsmisdadi­

ger er niet aan dacht de stad over te geven en te sparen toen allang duidelijk was dat de schurk Bonaparte de oorlog verloren had?

Omdat hij delen van het Kiel en Berchem in de as liet leggen om Antwerpen beter te ver­

dedigen tegen de Pruisen en de Britten? Of omdat hij onbarmhartig de arme mensen en de bedelaars buitenschopte, want die ver­

bruikten teveel voedsel in het geval van een lange belegering? Carnot had nabij de Turn- houtse baan zelfs een eigen plein met een standbeeld tot men in de jaren 50 de oude benaming Laar weer in eer herstelde en het beeld afbrak.

Lazare Nicolas Marguerite Carnot is in I753 geboren in een rijke advocatenfami­

lie. Hij wordt een briljante militaire ingeni­

eur en na een paar jaar is hij kapitein. Verder komt hij niet, want in de slechte economi­

sche jaren tussen I780 en I790 vraagt de adel aan Lodewijk XVI om zoveel mogelijk de oude privilegies te handhaven of zelfs te herstellen om hun inkomsten op peil te hou­

den. Kapitein Carnot mag dan wel een bril­

jant boek geschreven hebben over de kunst van de belegering, maar tegen adellijke par­

venu’s is hij kansloos als het op promotie aankomt. Natuurlijk wordt de misnoegde officier een enthousiaste aanhanger van de revolutie; hij wordt verkozen in de Wetge­

vende Vergadering en later in de Nationale Conventie. Opportunisme is hem zeker niet vreemd. Wanneer hij merkt dat de revolu­

tie altijd radicaler wordt, sluit hij zich aan bij Robespierre en co. En hij stemt voor de ont­

hoofding van de koning. Zijn beloning volgt bijna onmiddellijk. Hij wordt lid van de rege­

ring-Robespierre die zichzelf schijnheilig het

‘Comité de Salut Public’ noemt. Carnots politieke vrienden hebben een jaar tevoren al 1.600 mensen na een schijnproces laten ver­

moorden, maar nu hebben ze alle touwtjes in handen en ze beginnen met ‘La Terreur'.

Carnot houdt zich schijnbaar alleen met de hervormingen van de Franse legers bezig, maar als lid van de regering weet hij maar ai te goed dat de revolutie in de handen is van een bende monsters.

Carnot is als lid van de Conventie al voor­

stander van de levée en masse”, zij het nog op vrijwillige basis. Maar nu hij het zelf voor het zeggen krijgt, verandert hij de levée in de verplichte dienstplicht voor iedere onge­

trouwde Fransman tussen 18 en 25 jaar. Hij organiseert de revolutionaire legers die als sprinkhanen West-Europa plunderen en die alleen al door hun getalmatig overwicht en hun brutaliseren van de bevolking de legers van hun tegenstanders terugdringen.

Carnot protesteert voorlopig niet tegen de paranoia in eigen kring. 500.000 van de 22 miljoen Fransen komen in de gevangenis terecht. In de Vendée (het Westen) ster­

ven zo’n 200.000 voor- en tegenstanders van de revolutie. De revolutionairen heb­

ben tot hun spijt nog geen industriële vol- kerenmoordmiddelen en behelpen zich zo

goed ze kunnen met bijv, “noyades"; mensen worden vastgebonden en op een rivierschuit gezet die men laat zinken. Franse generaals die terugtrekken of een veldslag verliezen, zijn altijd saboteurs of spionnen van de Euro­

pese vorsten. Op een jaar tijd laat de rege­

ring er 44 terechtstellen. Vooral in juni en juli I794 lijkt het of het regime gek wordt.

Op een paar weken tijd worden 17.000 men­

sen geguillotineerd en men betreurt het dat de guillotine maar zes uur per dag zonder onderbreking kan werken, want dan is er nazicht nodig. Nog eens 25.000 mensen wor­

den standrechtelijk neergeschoten. Wan­

neer een meisje Robespierre probeert te vermoorden, knalt men voor alle zekerheid niet alleen de familie, maar ook de hele buurt neer.

Nu wordt het zelfs voor een slager als Carnot teveel, temeer omdat niemand zijn leven nog zeker is. Zijn legers hebben de Oostenrijkers beslissend verslagen bij Fleu- rus in juni I794 en daarmee is het buiten­

landse gevaar voorbij. Carnot is een van de samenzweerders die Robespierre laten arresteren en hem op zijn beurt naar de guil­

lotine zenden. Carnot wordt nu een con­

servatieve republikein en hij is een van de vijf regeringsleiders tijdens het Directoire.

Frankrijk annexeert de Zuidelijke Neder­

landen en daarmee begint de enige bezet­

ting die deze gewesten ooit gekend hebben tot de inval van de Duitsers in I9I4.

“La révolution dévore ses propres fils”

geldt ook voor Carnot die na een politieke ruzie een tijdje naar Zwitserland vlucht.

Maar na de staatsgreep van Bonaparte keert hij terug en wordt minister van Oorlog. De 50-jarige Carnot blijft een republikein en hij is een van de weinige notabelen die zich openlijk verzet tegen het consulaat “a vie”

en later het keizerschap van Bonaparte. Hij moet ontslag nemen, maar accepteert wel een graventitel. Hij wordt voltijds weten­

schapper en schrijft verschillende indruk­

wekkende wiskundige verhandelingen.

Maar hij blijft een chauvinistische Frans­

man die na de Russische catastrofe vindt dat Frankrijk zijn koloniale veroveringen niet mag loslaten en de rijkste buit van al, de Zuidelijke Nederlanden, zeker niet mag opgeven. Hij aanvaardt dus het gouverneur­

schap van Antwerpen en is bereid de stad tot het uiterste te verdedigen. Als Bona­

parte troonsafstand doet, geeft hij het ten­

slotte op na een bevel van de gerestaureerde Bourbons. Maar een jaar later is hij bij de terugkomst van Bonaparte weer minister van Oorlog en hij levert de dienstplichti­

gen die in Waterlo massaal sterven. Deze keer komt hij er zo goed niet van af. Carnot moet in ballingschap en verneemt een jaar later dat hij nooit meer naar Frankrijk mag terugkeren; de straf van de Bourbons voor alle “koningsmoordenaars”. Hij sterft zeven jaar later in Duitsland.

Zijn oudste zoon heeft duidelijk het weten­

schappelijk genie van zijn vader geërfd en wordt een van de belangrijkste fysici van zijn tijd die zijn naam aan een thermodynamische wet geeft. Zijn tweede zoon wordt minister tijdens de tweede republiek en diens zoon is een belangrijke politicus in de derde repu­

bliek. Sadi Carnot wordt onsterfelijk dankzij 'Ie Tigre'(= Georges Clemenceau, Frankrijks eerste minister in de Eerste Wereldoor­

log). Carnot is een van de kandidaten voor het presidentschap in I887 en haalt het omdat Clemenceau Carnot warm aanbe­

veelt met de legendarische woorden: “Stem voor de stomste!” Sadi Carnot is een van de beroemdste slachtoffers van het anar­

chisme. Bij een bezoek aan Lyon springt de Italiaan Jeronimo Caserio in zijn open koets en steekt hem een dolk in het hart. Kortom, de Renaat Verbruggenstraat lijkt me beter passen bij Antwerpen.

JanNeckers

De dingen dezer dagen

“ 'T IS EEN WIJS VADER. DIE ZIJN EIGEN KINDEREN KENT' (WILLAM SHAKESPEARE)

Noem me maar

Op zondag 28 mei werd “Belgische”

geschiedenis geschreven in het Nederlandse praatprogramma “Buitenhof”. In een afleve­

ring van het programma ‘Nooitgedacht’ van Rik Torfs kwam dat “debat" onlangs nog eens te berde toen hij er Marion van San ontving.

Deze Nederlandse criminologe die destijds uitgebreid onderzoek deed naar de alloch- tonencriminaliteit in België, ging er in debat met Kristien Hemmerechts, een parel van het Noord-Belgische - want ze verfoeit het woord “Vlaamse” - culturele establishment.

Het handelsmerk van Hemmerechts is haar immer gekwelde blik en samengeknepen lip­

pen waarmee ze haar geveinsde betrokken­

heid bij de onophoudelijke strijd tegen het Grote Gevaar voor Vlaanderen wil accen­

tueren. Zij onderbreekt tijdens het gesprek onophoudelijk en dus storend haar “foute”

tegenstander, want men is een soldaat van de Politieke Correctheid of men is het niet.

Kristien Hemmerechts werd er overigens tijdens de jongste kiescampagne op betrapt stiekem VB-affiches af te scheuren, waarmee ze haar imago van partizaan en verzetsstrijd­

ster zonder twijfel alle eer aandeed.

Ivoren toren

Dit icoon van verdraagzaam Vlaande­

ren woont in een sjieke buurt in Antwer­

pen. de Cogels-Osylei, een wijk met schit­

terende art-decohuizen (Jugendstil) waar alleen nieuwe rijken zijn neergestreken en waar de panden worden opgekocht door rijke beleggers uit binnen- en buitenland.

Het is een beetje een cultbuurt, net zoals het Antwerpse Zuid nu “the place to be” is voor het culturele establishment. Marion van San sneerde haar toe dat zij de Antwerpse probleembuurten niet kent. Dat is juist. De intellectuele elite houdt zich immers bezig met de ver-van-mijn-bedaangelegenheden en mijdt grauwe buurten of concentratiewij- ken. Zij strijken neer in luxueuze omgevingen waar de ene ivoren toren naast de andere staat ingeplant en van waaruit zij hun ver­

bale solidariteit met de minder fortuinlijke medemens de wereld in sturen. Evenwel, toen een buurtfeest werd georganiseerd op een zonnige dag, was Kristien Hemmerechts de eerste om te komen klagen dat er toch teveel lawaai werd gemaakt. De dochter van de buurvrouw was immers aan het stude­

ren en daar dient elke zelfs feestelijke bedrij­

vigheid uiteraard voor te wijken... Waarmee nog maar eens bewezen is dat het gemakke­

lijk is politiek correct te zijn omtrent maat­

schappelijke toestanden, maar dat de verzu­

ring al even hard toeslaat wanneer de eigen straat in het vizier komt. En aangezien het hier om een autochtoon buurtfeest ging, was het uiteraard vanzelfsprekend om hen snel te gaan berispen. We vragen ons af of la Hem­

merechts even hard zou uitgehaald hebben, moest er bijvoorbeeld net een Suikerfeest aan de gang geweest zijn, of een uitbundig zwart-Afrikaans feest.

Collaborateurs

In Beersel, tot nader order nog steeds in Vlaoms-Brobant, hebben de VLD’ers ervoor gezorgd dat iemand van de rabiaat anti- Vlaamse Union francophone in het sociale comité van de OCMM zetelt.

Ben Weyts, zelf OCMW-raadslid en ook nog kabinetschef van Geert Bourgeois, is niet te spreken over dat slinkse manoeuvre.

Hij heeft zelfs VLD-voorzitter Bart Somers

en alle VLD-parlementsleden van Halle-Vil- voorde een brief gestuurd met de vraag om de Beerselse afdeling op het matje te roe­

pen voor deze schandelijke collaboratie met de Vlaamsvijandige unionisten. Met andere woorden: Ben Weyts pleit voor een cordon sanitaire tegen Union francophone. Bravo!

Maar vastgesteld moet worden dat het ene cordon het andere niet is. In Grimbergen bij­

voorbeeld. Volgens het Vlaams Belang span-

Belg

Onderspit

Marion van San is een wetenschapper, die zakelijk en helder haar gedachten na elkaar plaatst. In opdracht van de Belgische rege­

ring deed ze onderzoek naar het aandeel van jongeren in de criminaliteit. Haar onder­

zoek werd tegengewerkt vanuit de hoog­

ste regionen en als klap op de vuurpijl werd ze gebrandmerkt als raciste omdat ze de link tussen criminaliteit en jonge vreemde­

lingen ook effectief legde. Haar rapport werd opgeborgen omdat ze er een flink deel van de stellingen van het vermaledijde Vlaams Belang ongewild, maar de facto mee beves­

tigde. In ‘Buitenhof’ sprak de wetenschapper bedachtzaam over haar bevindingen terwijl de politieke passionaria haast ongecontro­

leerd krijste. Marion van San was duidelijk een ander niveau gewoon en schrok echt bij zoveel verbale agressie. Op een zeker ogen­

blik zei Marion van San aangedaan; “Kijk hoe ze naar me kijkt!” Het was het moment dat de haat zich meester maakte van een poli­

tiekcorrecte kenau die bij elke argumenta­

tie het onderspit moest delven.

Overleven

Dit verhaal is het modelverhaal van de linkse intelligentsia. Ver afstaand van de wer­

kelijke schrijnende maatschappelijke proble­

men, blazen zij verzamelen in politiek cor­

recte gezelschappen, van media en cultuur en schurken zij aan bij allen die het systeem dat hen voedt koesteren. Het gaat er immers om dat zij hun privilegies en hun subsidies kun­

nen blijven verzilveren. Zij zijn tegen Vlaan­

deren en de Vlaamse symbolen omdat de Vlaamse onafhankelijkheidspartij, het Vlaams Belang, hen daarvoor in de weg staat. Meer nog, die partij stelt geregeld hun subsidies - niet hun kunst - in vraag en dat is dus levens­

bedreigend. Omdat het Vlaams Belang tegen België is en tegen het koningshuis, en inbeukt op het politieke establishment, spreken zij lieve woorden ten aanzien van de Belgische constructie en worden ze graag gezien ten paleize of in progressieve al dan niet poli­

tieke middens die óók en slechts overleven dankzij het cordon sanitaire der “democra­

ten". De praatprogramma’s op de staatszen- der VRT waar altijd weer dezelfde club linkse intellectuelen elkaar interviewt en bejubelt, zijn niet te tellen. De opgestoken vingertjes naar de onverdraagzamen zijn legio om toch maar in het gevlei van de machtigen te mogen blijven. Daarom wellicht signeerde orakel en rebel Luc Devos op de boekenbeurs zijn boek dat hij overhandigde aan koning Albert met: “Voor onze goede vorst.”

In het ‘Buitenhof-gesprek tussen Hem­

merechts en Van San vroeg de Nederlandse gespreksleider aan Hemmerechts of ze Vla­

ming of Belg was. Waarop ze haastig en met graagte zei: “Noem me maar Belg." Het zegt genoeg, om niet te zeggen: alles.

KvdP

den de meerderheidspartijen - inclusief N- VA - samen om het Vlaams Belang buiten te houden en iemand van Union francophone de OCMW binnen te halen.

Hoe dan ook: iedereen kan nu vaststel­

len dat voor de “democraten” het “cordon”

alleen telt voor de Vlaamse partij Vlaams Belang en niet voor de Vlaamsvijandige Union francophone en dat zij geen bezwaar hebben tegen het collaborateursstatuut.

(5)

De dingen dezer dagen

Fascistengroet?

Noch Romeins, noch Olympisch

Wie mocht menen dat de Duitsers hun vrij recente verleden nu stilaan wel ver­

werkt hebben, staat weer voor aap. Op I december meldde het ANP uit Ber­

lijn dat de winkelketen Rossmann een kleine houten kerstman uit de rekken had gehaald en laten vernietigen omdat ‘klanten’ klaagden dat het figuurtje de ver­

boden Hitlergroet bracht! Nu wisten wij al langer dan vandaag dat die Santaclaus een volkomen abjecte figuur is, maar dit is er toch over. Een woordvoerder van de firma zegde verbijsterd te zijn over de reactie: ‘Het zag eruit of hij naar de hemel wees met zijn rechterarm, terwijl hij in de andere hand een zak droeg.’

Het is donderdag 7 juli 1938. In een zon­

overgoten Sint-Lambrechts-Woluwe wor­

den de nieuwe lokalen van het Institut Royal de Sourds Muets et Aveugles ingewijd door de primaat van België, Z.E. Josephus-Ernes- tus van Roey, afkomstig uit het Kempense Vorselaar. Na de plechtigheid - op weg naar de receptie met verfrissingen? - schrijdt de kerkvorst in vol ornaat, gemijterd en omhan­

gen met een koormantel die gehouden wordt door twee kanunniken, de kromstaf in de lin­

kerhand, over de speelplaats. Voor hem de geestelijkheid in superplie, achter hem een twintigtal stijfdeftige en piekfijn uitgedoste vooraanstaanden. De haag wordt gevormd door twee rijen frisse knapen, allen gelijk gekleed (met wat slechte wil zou men kun­

nen zeggen: geüniformeerd). De rij rechts van de kardinaal knielt, de rij links doet dat niet. Maar allen groeten zij op een manier die vandaag als hoogst merkwaardig zoal niet als volkomen ongepast wordt beschouwd! 1

Iets minder dan een jaar later, we zijn dan al 1939, wordt in Turnhout een viervoudig jubileum gevierd: het veertigjarig bestaan van het Sint-Victorinstituut, het dertigja- rig bestaan van zijn oud-leerlingenbond, het twintigjarig bestaan van de daarbij horende toneelkring ‘Pogen’ en idem van zijn blad

‘De St. Victorsgalm’. Er was een gelegen- heidsstoet die over de Grote Markt naar een ontvangst door het stadsbestuur trok.

In het zicht van de pui van het stadhuis bren­

gen de jubilarissen, in zondags kostuum met

°f zonder hoed of pet, dezelfde groet I. Nie­

mand reageert verbaasd of geschandaliseerd.

En dat is evenmin het geval wanneer enkele dagen later ter gelegenheid van het eerste congres van het Boerenfront ruim 12.000 deelnemers dwars door de hoofdstad achter hun vaandels naar het Sportpaleis in Schaar­

beek marcheren, terwijl de congressisten het ‘Boerenfrontlied’ zingen 'en met gestrek- Cen arm’ groeten 2.

In een uitzending van de serie ‘De Nieuwe Orde’ van de omstreden Maurice de Wilde

°p de BRT-televisie (op vrijdag 12 maart 1982) getuigde o.a. Maurits van Haegen- doren dat de zgh. Romeinse groet vooral werd gebracht door de West-Vlaamse KSA,

"jaar dat de Waalse scouts het ook deden.

Huishistoriograaf Arthur de Bruyne vond

®en paar dagen later in dit eigenste week- lad dat daaraan overdreven belang werd gehecht. “Weet geen van beiden dan iets over de zogenaamde Olympische groet?

Hooit beelden van een Olympiade gezien?

Nooit gehoord over de zogenaamde ‘tur- J1ersgroet’? In mijn Wase Scheldedorp (Krui- eke, n.v.d.r.), in de jaren 20, werd zowel

°or de socialistische als door de katholieke turners op die manier gegroet. Op de door H. de Wilde getoonde filmstrook kon men overigens duidelijk zien hoe die groet van de

. A (...) anders was dan de zogenaamde fas­

cistische groet."

Het volstaat een verzamelband van een geïllustreerd magazine - laat ons zeggen:

Ons Volk’ anno 1926 3 - te doorbladeren

°m te merken hoe bij allerlei profane en n,et-profane evenementen de mensenmassa indringend naar de hemel stond te wijzen!

I n.°°k historicus Frank Seberechts stelt in eoer zijn zwarte. Verzet, collaboratie en repressie ‘ dat de Romeinse groet in katho- 'eke (en niet in het minst christendemocra- lsche!) milieus in de jaren 30 absoluut inge-

■ urgerd was. Maar dat is dus duidelijk aan de ate kant geschat! Tijd om ons even af te vra- gen waar die fameuze ‘sportgroet’ dan van- aan kwam en waar het eventuele verschil Zlt 11161 de politieke versie.

^age herkomst

Terwijl in de zomer van 1943 de Ameri- aanse invasie van Sicilië in volle gang was, n met behulp van de maffia de Italiaanse en uitse troepen stelselmatig achteruit wer- en gedreven, kon men in de Italiaanse pers

allerlei beschouwingen lezen over de histori­

sche achtergrond van de fascistische groet5.

Er werd op gewezen dat het gebaar van de opgeheven rechterarm in het antieke Rome vermoedelijk nooit als groet heeft gegol­

den. Te oordelen naar klassieke standbeel­

den werd het door staatslieden en leger­

aanvoerders als Julius Caesar gebruikt om stilte te gebieden aan de menigte of de troe­

pen. Zo’n beetje als de middeleeuwse volks­

menner Jacob van Artevelde nu al sinds de 19de eeuw staat te doen op de Gentse Vrij­

dagmarkt. Dat monument is een werk van de vrijzinnige Pieter de Vigne (Gent 1812- 1877) en werd in 1863 vervaardigd, derhalve in tempore non suspecto. Toch staat - blijk­

baar ongefundeerd dus - deze groet bij velen bekend als de ‘Romeinse groet’.

Het gebaar werd in Italië overigens niet ingevoerd door de fascisten van Benito Mus- solini, maar door Gabriele d’Annunzio nadat deze op 12 november 1919 met zijn legi­

onairs Fiume op de Adriatische kust had bezet. De ‘troepen’ van de zwaar gedeco­

reerde vliegenier en oorlogsheld droegen een zwart hemd en groetten elkaar en hun leider met de opgestoken rechterhand. Het gebaar werd gemaakt bij wijze van eed om de heilige vaderlandse bodem te bevrijden van de Oostenrijkers. Kort nadien heeft de Duce dan inzake een en ander leentjebuur gespeeld 6.

In heel Europa

Tijdens het interbellum beleefde extreem­

rechts (van toen!) zijn hoogconjunctuur! De desastreuze gevolgen van de Groote Oor­

log, wat later nog versterkt door de econo­

mische wereldcrisis van 1929 met zijn mil­

joenen werklozen in een tijdperk zonder veel sociale voorzieningen, zorgden voor een dankbaar en massaal potentieel van aanhan­

gers, van overtuigde militanten tot oppor­

tunistische meelopers. In zowat alle Euro­

pese landen, maar ook buiten ons oude en vermoeide werelddeel, staken allerlei ‘fas- ciscerende’ bewegingen de kop op. En allen namen zij - in meer of mindere mate - de vormen en gedachten, de inhoud maar mis­

schien vooral de uitwendige parafernalia van hun succesrijkste model, de Italiaanse ‘fasci di combattimento’ zoals die op 23 maart 1919 in Milaan officieel waren gesticht, met gretigheid over. Van de Falange in Spanje, over de bonte verzameling fascistische groe­

pen en groepjes in Frankrijk tot de Nasjonal Samling in Noorwegen, allemaal groetten ze geestdriftig en uitdagend elkaar, hun leiders en hun politieke tegenstanders met min of meer gestrekte rechterarm. (De vraag dient hier minstens gesteld in hoeverre deze ‘fas­

cistengroet’, eventueel partieel, ook geen reactie was op de ‘vuistgroet’ van de doc­

trinaire socialisten en communisten - nauw verwant met fascisten en nationaal-socialis- ten, maar iets zuiverder in de marxistische leer - die met de linkerhand diende gemaakt:

wie was eerst?)

Belgique

In het tussenoorlogse België waren de aanhangers van Van Severen, Degrelle en een aantal hyperpatriottische fascio’s de eer­

sten om met gestrekte rechterarm te groe­

ten. In het Verdinaso hoorde bij dat gebaar de uitroep ‘Heil Dinaso’9. Vanaf 6 oktober 1940 werd dat, op voorstel van DMO-com- mandantjef François en op bevel van leider Emiel Thiers, ‘Heil Van Severen’ - in herin­

nering aan de in mei van hetzelfde jaar in Abbeville vermoorde legendarische en inspi­

rerende stichter van de beweging. De VNV- volgelingen van Staf de Clercq groetten sinds de landdag van 193510 op identieke wijze, maar zegden daarbij ‘Hou Zee’, ‘de levens­

kreet van het Deltaland aan de Noordzee’ 11 ! Landsleider Jef van de Wiele vond tijdens de Duitse bezetting ‘die lauwe zee’ dan weer niks en groette net als de rest van zijn DeVlag

10januari 2007

Deze foto werd gemaakt op 7 juli 1938 door J. Quatannens van het Brusselsefoto-agentschap Le Lynx. Hij verscheen een paar dagen later in het weekblad Ons Land, pagina 2.

onverkort met ‘Heil Hitler’. Het Vlaamse huis heeft inderdaad altijd al vele kamers en kamertjes gekend - maar wellicht keek in 1939 niemand nog echt vreemd op wanneer hij zo begroet werd.

Duitsland

Voor zover wij weten is de ‘Duitse’ groet voor burgers nooit verplicht geweest onder het nationaal-socialistische regime, maar natuurlijk wel massaal gebracht. Ernst Jün­

ger sprak dan ook van ‘het sterkste symbool van vrijwillige dwang of gedwongen vrijwillig­

heid. De enkeling brengt die groet wanneer hij (...) individueel zichtbaar is, (...) anoniem reageert hij er echter niet op’ 7. En dat zal naarmate het uiteindelijke resultaat van de oorlog steeds duidelijker werd er wel niet op gebeterd zijn. Doch in het leger wer­

den in extremis nog de politieke puntjes op de i gezet. Na de mislukte aanslag op Hitler in de Wolfsschanze bij Rastenburg (Oost- Pruisen) maakte rijksmaarschalk Hermann Göring met ingang van 24 juli de Duitse groet verplicht in de ganse Wehrmacht, in plaats van het saluut door de rechterhand aan de hoofdbedekking te brengen 8. Wie vanaf dat moment nog op de traditionele militaire wijze groette, klasseerde zich meteen als

‘politisch unzuverlässig’. Aan de afloop van de oorlog heeft dit zoals men weet echter niets meer veranderd...

Na de oorlog:

rebelse balorigheid

In december van het jaar waarin de Tweede Wereldoorlog (of liever: de tweede fase van de Grote Enthousiaste Europese Zelfmoord) eindigde, vond in Londen een bij­

eenkomst plaats van meer dan duizend man­

nen en vrouwen die - als leden van de British Union of Fascist - tijdens de oorlog in hun eigen land geïnterneerd waren geweest op basis van verdedigingswet ‘18-B’. Zij droe­

gen bijna allen een uniform en brachten hun gewezen leider, sir Oswald Mosley de fascis­

tische groet, of beter: ‘den Nazi-groet’, zoals De Nieuwe Gazet op indringende wijze wist te melden Op de vraag hoe het kwam dat zulke fascistische betoging in het UK moge­

lijk was, antwoordde een lid van de rege­

ring: ‘Dit land is een vrij land!’ Daar had de Antwerpse liberale krant niet van terug.

Reeds daarvoor, in augustus 1945 zou de Antwerpse socialist Camille Huysmans al (op de hem eigen sardonische) wijze gezegd hebben: je connais un auditeur qui pendant des semaines a voulu rechercher si le fait de lever le bras pour saluer un ami n’était pas un geste hitlérien.’10

Twee jaar later in Het Edel Land: vijf jonge­

lui, onder wie één meisje, allen studenten uit de omgeving van Gent, zingen met gestrekte arm het ‘Wilhelmus’ op het puin van IJzer- toren. De politie maakt een einde aan hun optreden. De pers noemt het ‘Een zonder­

linge “Vlaamse Manifestatie" Wij geloven niet er ver naast te zitten als wij dit zien als een vertoornd, maar onmachtig gebaar van protest tegen de brute almacht van de Bel­

gische staat die - in volle repressieperiode, met de onregelmatig weerklinkende salvo’s van de executiepelotons op de achtergrond - het blijkbaar nodig vond dit katholieke en Vlaams-nationale symbool bij uitstek onge­

straft te laten vernietigen. Daarom ook op de (door de CVP haast doodgeknuffelde) Zangfeesten en Ijzerbedevaarten die verbo­

den en verguisde groet tijdens het uitvoeren van de nationale hymne. Het beoogde resul­

taat bleef niet uit: de belgicisten met hun tri­

colores bleven voortaan weg. Van die geest van jeugdige, maar taaie opstandigheid, recht krabbelend uit de diepste vernedering, legt Karei Dillen een bevoorrechte getuigenis af in zijn pamflet Wij, marginalen l2. En zo werd (of bleef) het een staatsgevaarlijk symbool dat door het gerechtelijk apparaat op ‘pas­

sende’ wijze werd benaderd.

In 1948 wordt Willem de Meyer door het Krijgshof tot één jaar voorwaardelijk veroor­

deeld. “Want de voorzitter is er tijdens het proces over gestruikeld dat betichte, bij het aanleren van het lied ‘Als de brem bloeit’ de kinderen onder het uiten van de slotkreet

‘Jochei’ hun arm liet opheffen, zij het dan ook als spontane uiting van vreugde. De voorzit­

ter merkte op dat het de rechter- en niet de linkerarm betrof, wat dus alleszins een eer­

ste opleiding voor het brengen van de Hou- zee-groet moest zijn” kon men toen lezen in de schamperende kolommen van... ‘t Pal- lieterke IJ.

Eigentijds

We zijn - ook de braafste en meegaand­

ste onder ons - allemaal wel de fascist van iemand die nog braver en nog meegaander is. Wie ooit al meeliep in een Vlaamse beto­

ging (ook de braafste, enz...) kent ze dus: de niet altijd anderstalige medelanders die met aandoenlijke geestdrift en onder voortdu­

rend luid gekrijs de misdadige deelnemers erop wijzen hoe hoog de sneeuw wel niet ligt in Siberië. Waar de artillerie ooit het laatste argument des konings heette te zijn (‘regis ultima ratio’), blijkt dit het finale ‘argu­

ment’ der minbegaafden. Als het ridicule kon doden, zouden de begrafenisondernemers na een dergelijke manifestatie bezwijken onder de werkdruk. W. de K.

/ Foto in Zondagsnieuws, 29.IV. 1939 2 De Week, 2.VII.I939, p. 2

3 Mededeling van W.v.d.E. waarvoor onze dank.

4 Davidsfonds en Perspectief Uitgaven. Leuven- Gent, 1194, p. 27. Leerrijk zijn ook de foto’s in Louis van ROY, Het taboe van de kollaboratie, DN B/Uitgeverij Pelkmans, Kapellen, 1987.

5 Volk en Staat (B), I5-I6.VIII, 1943, p. 2.

6 Gianni SELVANI, Der Fall D’Annunzio, in; Michaela NAMUTH (ed.), Modell Italien? Neues aus den Land der Traditionen, Edition Universitas, Stuttgart, 1990. De auteur is ‘Kultur- und Pressereferent am italienischen Generalkonsulat' in Frankfurt.

7 Ernst JUENGER, Parijs dagboek 1941-1943, Uitgeverij De Arbeiderspers, Amsterdam, 1986, p. 251.

8 Berkenkruis, november 1990, p. 31.

9 De Nieuwe Gazet, 18.XII. 1945, p. 2.

10 Louis van ROY, Brieven aan een Kardinaal.

Bijdrage tot de studie van de na-oorlogse periode.

Uitgeverij Oranje - De Eenhoorn, Wielsbeke, 1194, p. 69.

11 De Nieuwe Gazet, 29.VIII.I947, p. 3.

12 Uitgeverij A.M.U., Antwerpen, 1987, p. 24-25.

Zelfs de rechtlijnige en verstandige jezuïet, pater Stracke, schroomde zich niet bij het zingen van de

"Vlaamse Leeuw” de arm te strekken.

13 ‘t Pallieterke, I8.XI.I948, p. 3.

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

leen van Lier niet de kans kreeg aan te sluiten bij het debat en daar zeer boos over werd Soms hebben we echt wel medelijden met al deze noeste zetelzitters - maar toch ook

Al kan het ook zijn - om niet te zeggen dat het zo is - dat voor één keer zelf eens een nieuwe formule voor een programma bedenken die iets of wat boven het niveau van de

servatoria! Van een sector met toekomst gesproken... Maar zelfs voor mensen die van notenleer enlofhet bespelen van een instrument volstrekt geen kaas gegeten hebben, moet

Pieter Aspe begint op die manier en aan dit tempo zelfs Jef Geeraerts de modieuze stoppelbaard af te doen, maar moet toch verdomd goed oppassen dat hij zijn kip met de gouden

Met één leven komt de persoon in kwestie er nooit meer toe die totaal verkeerde indruk ooit nog recht te trekken, zelfs niet wanneer hij wordt geholpen door alle zakenlui die ooit

n Regisseur John Carney legt alles zonder franjes vast alhoewel je hier en daar moet vaststellen dat Once gedraa' werd zonder veel geld, is er geen moment dat je niet gepa wordt

wonderd en schroomvol kijken naar wereld en mensen, dat afstand bewaart. Juist die a'stand maakt een haalbare en zelfs helende nabijheid van het gefotografeerde mogelijk. en

Immers, hij heeft ergens in de vlucht - het was tijdens een vliegreis, naar verluidt - iets gezegd wat eigenlijk niemand echt heeft gehoord, maar dat is ook niet belangrijk: