BESLUIT inzake geschil Yarosa – KPN Mobile (G.82.02)

(1)

Openbare versie

[ ] = bedrijfsvertrouwelijke informatie

BESLUIT inzake geschil Yarosa – KPN Mobile (G.82.02)

OPTA/IBT/2003/202380 23 juli 2003

Besluit van het college van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit op grond van artikel 6.9 juncto 6.3, eerste lid, van de Telecommunicatiewet in het geschil tussen:

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid Yarosa B.V. (hierna: Yarosa), gevestigd te Rotterdam, gemachtigde: mr. J. van den Brande, advocaat te Rotterdam;

en

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid KPN Mobile The Netherlands B.V. (hierna: KPN Mobile), gevestigd te ‘s-Gravenhage, gemachtigde: mr. Q.R. Kroes, advocaat te Amsterdam.

A SAMENVATTING EN ACHTERGROND

1. Yarosa wil openbare telecommunicatiediensten aanbieden die zich met name richten op het zenden en ontvangen van SMS1_{-berichten (hierna: SMS-diensten). Voorbeelden van deze diensten zijn:}

spelletjes door middel van SMS-berichten, SMS-berichten tussen eindgebruikers onderling2_(hierna:

peer-to-peer SMS-dienst), interactieve SMS-diensten en informatiedienstverlening door middel van SMS-berichten. Yarosa wil hiertoe een eigen SMS-centrale exploiteren. De enige marktpartijen die op dit moment dergelijke centrales exploiteren, zijn de aanbieders van mobiele

telecommunicatienetwerken. De positie die Yarosa wil innemen, is dan ook uniek te noemen. Yarosa wil dat haar SMS-centrale bereikbaar is voor alle eindgebruikers van mobiele operators. Dit biedt eindgebruikers, anders dan nu het geval is, de mogelijkheid dat ze zelf kunnen kiezen van welke aanbieder zij SMS-diensten afnemen. Tevens zouden ook andere aanbieders SMS-diensten via de SMS-centrale van Yarosa kunnen aanbieden.

1_{SMS: Short Message Service}

(2)

2. Teneinde dit mogelijk te maken, dient Yarosa toegang te hebben tot de mobiele netwerken. Om dit te bewerkstelligen, heeft Yarosa in 2002 een geschil aanhangig gemaakt om bijzondere toegang te krijgen tot het netwerk van KPN Mobile voor het aansluiten van haar eigen SMS-centrale op dit netwerk. Bij besluit van 16 oktober 20023_{(hierna: besluit G.12.02) heeft het college bepaald dat}

het een redelijk verzoek voor bijzondere toegang betrof en dat, gezien de geldende verplichting van KPN Mobile, zij derhalve verplicht was Yarosa een aanbod te doen. Daarnaast stelde het college ook een aantal aanvullende eisen aan dit aanbod.

3. Het aanbod dat KPN Mobile vervolgens heeft gedaan, voldoet volgens Yarosa echter niet aan het besluit G.12.02 en aan de wet. Zij heeft het aanbod afgewezen en het college verzocht de regels te stellen die tussen haar en KPN Mobile zullen gelden. Daarnaast vraagt Yarosa het college

KPN Mobile een last onder dwangsom op te leggen.

4. Het onderhavige geschil spitst zich toe op de vraag wat een redelijk tarief is voor de gevraagde bijzondere toegangsdiensten. Het college heeft daartoe van vier tarieven de redelijkheid getoetst. Naar aanleiding van deze toets is het college van oordeel dat het MTA wholesale call setup-tarief van KPN Mobile kan dienen als basis voor redelijke tarieven voor de bijzondere toegangsdiensten. Voor het afleveren van een SMS-bericht door de SMS-centrale van Yarosa aan een eindgebruiker van KPN Mobile (hierna: SMS-terminating) acht het college het MTA wholesale call setup-tarief redelijk. Voor het afleveren door KPN Mobile van een SMS-bericht van een van haar eindgebruikers op de SMS-centrale van Yarosa (hierna: SMS-orginating) acht het college tweederde van het tarief voor SMS-terminating redelijk.

5. Het besluit G.12.02 en het onderhavige besluit zullen naar de mening van het college bijdragen aan meer keuze voor de eindgebruiker ten aanzien van SMS-diensten en het stimuleren van concurrentie op dit gebied.

B VOORGESCHIEDENIS

6. In het besluit G.12.02 heeft het college KPN Mobile opgedragen Yarosa bijzondere toegang als bedoeld in artikel 6.9 van de Telecommunicatiewet (hierna: Tw) te bieden, opdat Yarosa

SMS-diensten kan aanbieden aan eindgebruikers van het netwerk van KPN Mobile. De bezwaren van

(3)

Yarosa en KPN Mobile tegen het geschilbesluit heeft het college ongegrond verklaard in zijn besluit van 3 juni 2003 (kenmerk: OPTA/JUZ/2003/201310).

7. KPN Mobile heeft Yarosa bij brief van 15 november 2002 een aanbod gedaan. Na een bespreking tussen partijen op 19 november 2002, volgt een intensieve schriftelijke correspondentie. Hierin komen ook twee diensten aan de orde, als aanvulling op het aanbod van 15 november 2002: de dienst KPN Telecom PSTN Roaming/SMS Transit Signalling Services van KPN Telecom B.V (hierna: KPN Telecom) voor het ophalen van SMS-berichten bij KPN Telecom en de dienst SMS Interworking van KPN Mobile voor het afleveren van SMS-berichten bij eindgebruikers van KPN Mobile. Yarosa wijst het (aangevulde) aanbod van KPN Mobile af.

8. De aanvraag voor het onderhavige geschil is van 17 december 2002. Bij brief van 7 februari 2003 heeft het college de aanvraag afgewezen voor zover deze betrekking heeft op het nemen van een voorlopig besluit. Bij brief en fax van 12 maart 2003 heeft het college het verweerschrift van KPN Mobile ontvangen, nadat op verzoek van verweerder uitstel is verleend van de door het college gestelde termijn van drie weken. Yarosa heeft de stukken uit het geschil G.12.02 en uit de

bezwaarprocedure in deze procedure ingebracht. Bij fax van 14 april 2003 heeft Yarosa nadere informatie met betrekking tot het geschil ingediend. De hoorzitting vindt plaats op 28 april 2003.

9. Voor het verloop van de procedure verwijst het college naar de stukken die in bijlage I zijn genoemd.

C FEITEN

10. Voor de beoordeling van de aanvraag zijn de volgende feiten van belang.

11. Yarosa is geregistreerd als een aanbieder van openbare telecommunicatiediensten als bedoeld in artikel 1.1, onder f, jo. artikel 2.1, eerste lid, Tw. Yarosa biedt openbare telecommunicatiediensten aan die zich met name richten op het zenden en ontvangen van SMS-berichten (hierna:

SMS-diensten).

12. KPN Mobile heeft haar eigen SMS-centrale(s) aangesloten op haar (G)MSCs4_.

(4)

13. De vijf aanbieders van een mobiel telecommunicatienetwerk5_{wisselen SMS-berichten van hun}

eindgebruikers uit via KPN Telecom. In bijlage II is dit schematisch weergegeven. KPN Telecom vervult hierbij de rol van transit-operator. Voor deze dienstverlening zijn haar tarieven niet gereguleerd.

14. KPN Mobile duidt het tarief voor het afleveren van SMS-berichten bij eindgebruikers van KPN Mobile aan als het tarief voor SMS Interworking. Dit tarief voor het termineren van een SMS-bericht op het netwerk van KPN Mobile bedraagt [ ].

15. [ ] en het afleveren van SMS-berichten vanaf de SMS-centrale van Yarosa bij de eindgebruikers van KPN Mobile (SMS-terminating).

D STANDPUNTEN YAROSA EN KPN MOBILE

16. Yarosa verzoekt het college op te treden tegen niet naleving van het besluit G.12.02 en de regels te stellen terzake van bijzondere toegang voor haar SMS-centrale op het openbare mobiele

telefoonnetwerk van KPN Mobile alsmede een voorlopig besluit te nemen (hierna: de aanvraag).

a. Bevoegdheid

17. KPN Mobile is van mening dat Yarosa niet ontvankelijk is in haar aanvraag omdat Yarosa tegen het besluit G.12.02 bezwaar heeft aangetekend. Op grond van artikel 4:6 van de Algemene wet

bestuursrecht (hierna: Awb) kan een aanvraag waarmee hetzelfde wordt beoogd als met het bezwaar niet in behandeling worden genomen hangende de beslissing op dat bezwaar, zo betoogt

KPN Mobile.

b. Spoedeisend belang

18. Yarosa is van mening dat er sprake is van een spoedeisend geval, aangezien zij op 20 maart 2002 al een verzoek indiende om beslechting van dit geschil. Verder uitstel berokkent Yarosa grote schade zolang zij niet in staat is SMS-diensten aan te bieden via het netwerk van KPN Mobile. Deze schade bestaat uit gederfde inkomsten, terwijl de kosten van investeringen en van personeel doorlopen.

(5)

c. Aanbod Algemeen

19. Yarosa stelt dat KPN Mobile geen daadwerkelijk aanbod heeft gedaan voor de fysieke aansluiting van de SMS-centrale van Yarosa op het netwerk van KPN Mobile, maar op het netwerk van KPN Telecom. Bij een aanbod voor fysieke aansluiting op het netwerk van KPN Mobile, welke in technische zin via het netwerk van KPN Telecom zou kunnen lopen, dient KPN Mobile verantwoordelijk te zijn voor de daadwerkelijke aansluiting bij KPN Telecom.

20. KPN Mobile stelt Yarosa voor het termineren van SMS-berichten van Yarosa op het netwerk van KPN Mobile een aanbod te hebben gedaan en verwijst hierbij naar de bijlage A van het aanbod van 15 november 2002.

21. KPN Mobile heeft haar aanbod aan Yarosa ontwikkeld op basis van een koppeling van de

SMS-centrale met het internationale signaleringsnetwerk. Daarmee is Yarosa ook indirect gekoppeld met het openbare mobiele telefoonnetwerk van KPN Mobile en is zij direct bereikbaar voor

eindgebruikers van andere operators. Hiervan zou geen sprake zijn indien Yarosa direct zou zijn aangesloten op het netwerk van KPN Mobile. KPN Mobile is dan ook van mening dat Yarosa geen redelijk belang heeft bij het verzoek om directe koppeling met het netwerk van KPN Mobile en kwalificeert het verzoek van Yarosa om bijzondere toegang daarom niet als redelijk.

d. Contractstermijn

22. Yarosa verzoekt om een contractstermijn van 5 jaar en ziet geen reden voor een contractstermijn van maximaal 3 jaar, zoals KPN Mobile voorstelt.

23. KPN Mobile acht een contractstermijn van 3 jaar met een opzegtermijn van 1 jaar niet onredelijk, gelet op de dynamiek en onzekere ontwikkelingen op SMS-gebied. Bovendien gaat KPN Mobile ervan uit dat zowel het origineren als het termineren van SMS-berichten niet gereguleerd zullen zijn onder het nieuwe ONP-kader.

e. Tarieven

24. Yarosa is van mening dat de onderbouwing van het door KPN Mobile voorgestelde tarief van [ ] per SMS-bericht voor SMS-originating niet voldoet aan het besluit G.12.02. Verder heeft zij de volgende kanttekeningen bij de grondslag van de tarieven. Yarosa is van mening dat KPN Mobile het tarief ten onrechte afleidt van eindgebruikerstarieven voor SMS-verkeer. Op basis van de

(6)

SMS-originating en € 0,0039828 voor SMS-terminating. In beide situaties hanteert ze een opslag van 500%. Dit zijn naar de mening van Yarosa meer dan redelijke tarieven.

25. KPN Mobile is van mening dat zij krachtens de Tw niet verplicht is haar tarieven transparant richting afnemers te onderbouwen, omdat kostenoriëntatie niet van toepassing is. Zij acht haar tarieven zoals gesteld in het aanbod van 15 november 2002, redelijk.

26. KPN Mobile vraagt in haar aanbod voor SMS-originating aan Yarosa een tarief van [ ] per

SMS-bericht. Dit tarief komt tot stand door het gewogen gemiddeld eindgebruikerstarief van [ ] per SMS-bericht dat KPN Mobile - in een volgens haar sterk concurrerende eindgebruikersmarkt voor SMS - aan haar eindgebruikers in rekening brengt. Hierdoor bedraagt de marge tussen het eindgebruikerstarief van KPN Mobile en het wholesaletarief voor Yarosa [ ].

27. Voor een SMS-terminatingdienst vraagt KPN Mobile aan Yarosa een tarief van [ ] per SMS-bericht. Het versturen van een SMS-bericht van een eindgebruiker naar een andere

eindgebruiker van KPN Mobile kost Yarosa derhalve [ ]. Dit geeft Yarosa naar de mening van KPN Mobile de nog steeds redelijke marge van [ ]% onder het gewogen gemiddelde

eindgebruikerstarief van [ ] van KPN Mobile zelf.

28. Naar de mening van KPN Mobile bedraagt de marge voor Yarosa tussen de [ ] % en de [ ] % ten opzichte van de eindgebruikerstarieven van KPN Mobile, afhankelijk van de dienst. Daarmee bieden de wholesale-tarieven naar de mening van KPN Mobile Yarosa voldoende mogelijkheden om haar afnemers een aanbod te doen met de thans op de markt geldende tarieven.

29. KPN Mobile geeft voor Yarosa tevens de mogelijkheid aan gebruik te maken van de Premium SMS-dienstverlening, die volgens KPN Mobile binnen Nederland op grote schaal wordt toegepast.

30. KPN Mobile is verder van mening dat ze een voldoende transparante onderbouwing heeft gegeven voor de redelijkheid van haar tarief, alhoewel ze hiertoe op grond van de Tw niet is gehouden. Immers, aldus KPN Mobile, het tarief is op transparante wijze aan haar eigen eindgebruikerstarief voor SMS-diensten gerelateerd en wel zodanig dat er een (meer dan) redelijke marge aan

(7)

31. De berekening die Yarosa uitvoert voor de bepaling van het tarief, is naar de mening van KPN Mobile ondeugdelijk. SMS is een pakketgeschakelde datadienst die op basis van ‘event based billing’ wordt afgerekend, terwijl mobiele (spraak-)telefonie circuitgeschakeld is en waarvoor in de markt ‘time based billing’ wordt toegepast. Tevens heeft Yarosa verzuimd de ‘call setup’-vergoeding mee te nemen bij het tarief van een telefoongesprek.

32. Yarosa is tenslotte van mening dat KPN Mobile verplicht dient te worden jaarlijks bovengenoemde tarieven te verlagen, gelijklopend met de ontwikkelingen in de telecommunicatiesector.

f. Bereikbaarheid

33. Naar de mening van Yarosa heeft KPN Mobile niet de plicht of het recht oproepen naar de

SMS-centrale van Yarosa te blokkeren voor eindgebruikers van het mobiele netwerk van KPN Mobile, die tevens klant zijn van een service provider of roaming partner. Zoals volgens Yarosa ook blijkt uit het besluit G.12.02 heeft daarentegen KPN Mobile de verplichting er voor zorg te dragen dat op haar netwerk aangesloten eindgebruikers met elkaar kunnen communiceren. Daarnaast is ook in het consultatiedocument “Vormen van bijzondere toegang tot mobiele netwerken en redelijkheid van verzoeken hiertoe” (hierna: consultatiedocument bijzondere toegang tot mobiele netwerken6_{) geen}

sprake van een plicht tot blokkering, zoals KPN Mobile stelt.

34. Naar de mening van KPN Mobile betreft haar aanbod voor het origineren van SMS-berichten een vorm van carrier(pre)selectie, omdat de eindgebruiker de (voor)keuze van de SMS-centrale in zijn mobiele toestel wijzigt. Hierdoor wijzigt ook de routering van de SMS-berichten.

35. KPN Mobile heeft geen overeenkomsten met klanten van Service Providers en Roaming Partners die gebruik van het netwerk van KPN Mobile voor het origineren van SMS-berichten naar de

SMS-centrale van Yarosa. Het bereikbaar maken van de SMS-centrale van Yarosa voor eindgebruikers van deze Service Providers en Roaming Partners kan ingrijpende gevolgen voor deze partijen hebben omdat inkomsten uit SMS-verkeer zouden kunnen wegvallen, terwijl zij volgens KPN Mobile

redelijkerwijs ervan hadden mogen uitgaan dat ze hun klanten exclusief SMS konden bieden.

36. Volgens KPN Mobile heeft OPTA in haar consultatiedocument bijzondere toegang tot mobiele netwerken aangegeven dat een onafhankelijke Service Provider niet verplicht is het aanbod voor

(8)

indirecte toegangsdiensten, zoals Carrier Selectie, van KPN Mobile te volgen. Hetzelfde geldt volgens KPN Mobile ook voor Roaming Partners.

37. Yarosa stelt dat KPN Mobile het mogelijk dient te maken dat eindgebruikers van KPN Mobile

SMS-verkeer van Yarosa kunnen ontvangen en dat het college dit ook als onderdeel van het aanbod had bedoeld.

38. Yarosa is tenslotte van mening dat ze de vergoeding die service providers zouden eisen voor het verwijderen van de technische blokkade niet hoeft te betalen.

g. Projectkosten

39. Volgens KPN Mobile zijn de totale projectkosten ad. [ ] voor het realiseren van de bijzondere toegang voor de SMS-centrale van Yarosa globaal als volgt opgebouwd:

1 Impactanalyse kosten € [ ]

2 Netwerkkosten (investeringen en uren) € [ ]

3 Retail- en wholesale-billingkosten (investeringen en uren) € [ ] 4 Storingsafhandeling en customer care (investeringen en uren) € [ ] 5 Deel- en ketentesten (investeringen en uren) € [ ] 6 Uitwerken processen (tussen derde partij en KPN Mobile (uren)) € [ ]

7 Projectleiding (uren) € [ ]

Totaal € [ ]

40. Yarosa is van mening dat de projectkosten die KPN Mobile opvoert, niet redelijk zijn en niet transparant zijn. Ze vindt de indeling van de kosten te globaal en betwijfelt de juistheid van de kosten. Yarosa is van mening dat de onderstaande opbouw realistischer bedragen bevat:

Aantal uren Kosten

1. Impact analyse 40 € 3.000

2. Netwerk 40 € 3.000

3. Whole sale billing 40 € 3.000

4. Customer Care 20 € 1.500

5. Testen 40 € 3.000

6. Processen 20 € 1.500

7. Projectleiding 60 € 4.500

(9)

h. Capaciteit

41. In een aanvulling op het aanbod van 15 november 2002 heeft KPN Mobile de limiet verlaagd tot 5 SMS-berichten per seconde, hetgeen naar de mening van Yarosa ruim onvoldoende is. Bovendien geeft KPN Mobile volgens Yarosa geen onderbouwing voor deze nieuwe limiet, terwijl het netwerk van KPN Mobile in staat moet zijn te voldoen aan de limiet van 100 SMS-berichten per seconde. Yarosa stelt voor geen limiet te stellen aan het verkeer afkomstig van haar.

42. KPN Mobile bestrijdt dat de door haar geboden capaciteitsgarantie te laag zou zijn. KPN Mobile is van mening dat de capaciteit die Yarosa stelt nodig te hebben, meer bedraagt dan het cumulatieve SMS-verkeer van alle aanbieders tezamen. Daarom heeft ze voorgesteld met een lagere

gegarandeerde capaciteit te beginnen, om vervolgens eventueel benodigde additionele capaciteit door middel van forecast en aanvullende garanties te waarborgen. Hierdoor kunnen onnodige kosten voor zowel Yarosa als KPN Mobile worden vermeden. Naar de mening van KPN Mobile heeft Yarosa echter nooit voldaan om een forecast aan te leveren, waardoor KPN Mobile geen afspraken heeft kunnen maken om eventuele additionele capaciteit te gaan leveren.

i. Inhoud van SMS-berichten

43. Naar de mening van Yarosa stelt KPN Mobile ten onrechte beperkingen voor het afleveren van SMS-verkeer op het netwerk van KPN Mobile indien er sprake is van ‘spamming’. Yarosa meent dat zij hiertoe niet verplicht kan worden, te meer omdat KPN Mobile zelf in publicaties heeft

aangegeven dat zij zelf ook niet in staat is dit te vermijden. Yarosa vindt dan ook dat KPN Mobile dit evenmin van haar kan vergen.

44. KPN Mobile meent dat ze het recht heeft maatregelen te nemen als er sprake is van spamming, onrechtmatige SMS-berichten of SMS-berichten waarvan de inhoud strafbaar is. Tevens kan ze onder omstandigheden verplicht zijn de doorgifte van SMS-berichten te staken. Volgens haar is dat overigens ook alleszins redelijk en ook volstrekt gangbaar binnen de sector.

j. Buitenlands verkeer

(10)

46. KPN Mobile heeft roaming-overeenkomsten afgesloten waardoor het volgens haar niet mogelijk is dat haar eindgebruikers die roamen op een netwerk in het buitenland gebruik maken van de diensten van Yarosa. Volgens haar kan KPN Mobile de kosten van de eindgebruiker in een dergelijk geval niet verhalen, omdat niet KPN Mobile maar Yarosa de desbetreffende eindgebruiker zal factureren. Volgens KPN Mobile is dat de reden voor de boeteregeling zoals die is opgenomen in haar aanbod.

k. Termijn voor realisatie

47. Yarosa is verder van mening dat de tijdslijnen die KPN Mobile hanteert, niet redelijk en niet transparant zijn. Volgens haar laat haar indeling een realistischer beeld zien (zie onder randnummer 40). De absolute tijdsbesteding bedraagt dan 260 uren bij een doorlooptijd van 160 uren (4 weken).

48. KPN Mobile is van mening dat zij in bijlage A van het aanbod van 15 november 2002 een voldoende gedetailleerde projectopzet met tijdlijnen heeft opgenomen. Hieruit blijkt volgens haar dat de realisatie ongeveer 6 maanden zal vergen.

l. last onder dwangsom

49. Yarosa verzoekt het college KPN Mobile te veroordelen tot betaling van een dwangsom van

€ 1.000.000,-- per dag dat zij zich niet conformeert aan de gestelde tijdslijnen of andere door het college gestelde regels niet naleeft.

50. Naar de mening van KPN Mobile bestaat er geen aanleiding om haar een last onder dwangsom op te leggen, omdat er geen klaarblijkelijk gevaar is voor het plegen van een overtreding.

E JURIDISCH KADER

51. Bij besluit van 20 oktober 1999 heeft het college Koninklijke KPN N.V. en haar

groepsmaatschappijen als bedoeld in artikel 24b van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, voorzover zij aanbieder zijn van een mobiel openbaar telefoonnetwerk en een mobiele openbare

(11)

52. Artikel 6.9, eerste lid, Tw stelt dat aanbieders, aangewezen door het college krachtens artikel 6.4, eerste lid, Tw, voldoen aan alle redelijke verzoeken tot bijzondere toegang. Ingevolge artikel 6.3 Tw is het college bevoegd interconnectiegeschillen te beslechten. In artikel 6.3, derde lid, onder b, Tw is bepaald dat het college in spoedeisende gevallen een voorlopig besluit neemt, dat tussen de betrokken aanbieders geldt tot het definitieve besluit. Artikel 6.9, tweede lid, Tw verklaart de artikelen 6.2, 6.3 en 6.5 Tw van overeenkomstige toepassing op bijzondere toegang. Indien partijen niet tot een overeenkomst inzake bijzondere toegang kunnen komen, kan het college op verzoek van een of beide partijen tot een beslechting van een geschil komen door de regels vast te stellen die zullen gelden tussen degene die bijzondere toegang moet bieden en degene die daar om vraagt.

53. De Memorie van Toelichting bij de Tw stelt dat artikel 6.9 Tw betekent dat, gegeven de redelijkheid van het verzoek van degene die om bijzondere toegang vraagt, deze aanbieders de bijzondere toegang niet kunnen weigeren7_{. Uitsluitend in het geval van een onredelijk verzoek zal een vraag}

om bijzondere toegang niet gehonoreerd hoeven te worden. De vraag of een verzoek redelijk is, dient in eerste instantie door degene die het verzoek doet en degene die het zal moeten honoreren, in onderling overleg te worden beantwoord.

54. Uit artikel 6.9, tweede lid, jo. artikel 6.5, onder a en b, Tw volgt dat aanbieders aangewezen door het college krachtens het artikel 6.4, eerste lid, Tw aan andere aanbieders bijzondere toegang dienen te verlenen onder gelijke voorwaarden onder gelijke omstandigheden alsmede onder gelijke voorwaarden als die welke gelden onder gelijke omstandigheden voor henzelf of hun

dochterondernemingen, welke bepalingen in artikel 6.9, tweede lid, Tw van overeenkomstige toepassing worden verklaard.

55. Het college is ingevolge artikel 15.2, tweede lid, Tw bevoegd tot toepassing van bestuursdwang ter handhaving van de verplichtingen, gesteld bij of krachtens de in artikel 15.1, derde lid, Tw bedoelde bepalingen. Onder de in artikel 15.1, derde lid, Tw bedoelde bepalingen vallen de artikelen 6.3 en 6.9 Tw. Indien partijen een door het college op grond van artikel 6.3 juncto artikel 6.9 Tw genomen besluit ter zake van een tussen die partijen bestaand geschil (gedeeltelijk) niet naleven, is sprake van een overtreding ten aanzien waarvan het college bevoegd is tot optreden met bestuursdwang.

(12)

56. Artikel 5:32, eerste lid, Awb bepaalt dat een bestuursorgaan dat bevoegd is bestuursdwang toe te passen, in plaats daarvan aan de overtreder een last onder dwangsom kan opleggen. Ingeval van overtreding van een bij of krachtens de in artikel 15.1, derde lid, Tw bedoelde voorschriften kan het college aan de overtreder een boete opleggen van ten hoogste een miljoen gulden.

F BEOORDELING

(FORMEEL)

57. Het dictum van het besluit G.12.02 luidt:

I. Het verzoek voor een voorlopig besluit op grond waarvan KPN Mobile de gevraagde vorm van bijzondere toegang moet verlenen, wordt afgewezen.

II. KPN Mobile dient uiterlijk 15 november 2002 Yarosa een redelijk aanbod te doen voor de verzochte vorm van bijzondere toegang. Dit aanbod dient, in overeenstemming met de overwegingen in dit besluit, aan de volgende voorwaarden te voldoen:

A. non-discriminatoir;

B. de tarieven dienen redelijk te zijn;

C. de geldingsduur van de gevraagde toegang bedraagt in beginsel vijf jaar. Indien het aanbod van de bijzondere toegang een kortere geldingsduur heeft dan vijf jaar, dient zij dit te motiveren;

D. Zodanige tijdslijnen voor operationalisering van de door Yarosa verzochte vorm van bijzondere toegang, dat Yarosa in staat wordt gesteld binnen een redelijke afzienbare termijn haar diensten aan eindgebruikers aan te kunnen bieden.

III. Het college komt niet toe aan de beoordeling van de tarieven zoals Yarosa deze heeft voorgesteld.

IV. Het college komt niet toe aan de beoordeling van de jaarlijkse verlaging van de tarieven zoals Yarosa deze heeft voorgesteld.

V. Het college komt niet toe aan de beoordeling van de door Yarosa opgestelde tijdslijnen voor operationalisering van de door Yarosa verzochte vorm van bijzondere toegang.

VI. Het verzoek KPN Mobile te verplichten zorg te dragen voor aankiesbaarheid door eindgebruikers van andere openbare mobiele telefoonnetwerken, wordt afgewezen. VII. Het verzoek tot het opleggen van een last onder dwangsom wordt afgewezen.

(13)

geheel of gedeeltelijk afwijzende beschikking. Omdat het onderhavige verzoek deels elementen bevat waarom Yarosa al eerder heeft verzocht, is zij op grond van deze bepaling verplicht nieuw gebleken feiten of omstandigheden te vermelden. Het college oordeelt dat Yarosa met de vermelding van het feit van het aanbod van KPN Mobile van 15 november 2002 aan deze

verplichting heeft voldaan. Het college ziet derhalve geen aanleiding om het verzoek vereenvoudigd af te doen voorzover het om een herhaald verzoek gaat.

59. Het verzoek is een combinatie van een (nieuw) verzoek tot beslechting van een bijzondere toegangsgeschil door het stellen van regels tussen partijen en van een verzoek om handhaving wegens niet naleving van het besluit G.12.02 door KPN Mobile. Het college concludeert dat na het aanbod van 15 november 2002 van KPN Mobile aan Yarosa onderhandelingen hebben

plaatsgevonden tussen partijen als bedoeld in artikel 6.1, zesde lid, Tw, evenwel zonder dat dit tot een overeenkomst heeft geleid. Het college stelt vast dat er sprake is van een bijzondere

toegangsgeschil waarin hij bevoegd is op grond van artikel 6.3, eerste lid, jo. art. 6.9, eerste lid, Tw de regels te stellen die tussen partijen zullen gelden. Nu Yarosa en KPN Mobile geen

overeenstemming bereikt hebben over de tarieven, is het college derhalve ook bevoegd om een oordeel over de redelijkheid van de tarieven uit te spreken8_.

60. Yarosa verzoekt het college KPN Mobile te verplichten de verzochte bijzondere toegang aan Yarosa aan te bieden voor een minimale termijn van vijf jaar. Onderdeel IIC van het dictum van het besluit G.12.02 legt deze verplichting – in beginsel - op aan KPN Mobile. In zoverre heeft het verzoek derhalve betrekking op handhaving van het besluit G.12.02. Ook de onderdelen IIB (redelijke tarieven) en IID (tijdslijnen) van het dictum van het besluit G.12.02 komen terug in de aanvraag. Omdat het hierbij in hoofdzaak gaat om het inhoudelijk vaststellen van regels in het licht van het aanbod van KPN Mobile van 15 november 2002, waaraan het college in het besluit G.12.02 niet is toegekomen, behandelt het college deze elementen van het verzoek als verzoek om het stellen van regels op basis van de geschilbeslechtende bevoegdheid en niet als verzoek om handhaving.

61. In het kader van de materiële beoordeling van het geschil komen derhalve de volgende elementen van het verzoek terug:

• KPN Mobile te verplichten deze bijzondere toegang aan Yarosa aan te bieden tegen ten hoogste € 0,0039828 per SMS-bericht voor het termineren van SMS-berichten en € 0,002652 voor

(14)

origineren van SMS-berichten;

• KPN Mobile te verplichten jaarlijks bovengenoemde tarieven te verlagen, gelijklopend met de ontwikkelingen in de telecommunicatie-sector;

• KPN Mobile te verplichten de bijzondere toegang aan Yarosa aan te bieden zonder dat daarbij de SMS-centrale van Yarosa voor bepaalde (eind)gebruikers van het netwerk van KPN Mobile, zoals klanten van service providers en roaming partners, niet aankiesbaar wordt gemaakt; • Te bepalen dat de projectkosten voor de realisatie van de bijzondere toegang niet meer mogen

bedragen dan € 19.500,--;

• Te bepalen dat KPN Mobile het aantal SMS-berichten dat Yarosa per seconde kan origineren op het netwerk van KPN Mobile niet op enigerlei wijze mag beperken;

• Te bepalen dat KPN Mobile geen beperkingen mag stellen aan de inhoud van SMS-berichten die Yarosa termineert op het netwerk van KPN Mobile;

• Te bepalen dat KPN Mobile aan Yarosa de mogelijkheid moet bieden om zowel MO-berichten als MT-berichten van eindgebruikers van het netwerk van KPN Mobile, die zich in het buitenland bevinden, af te handelen;

• KPN Mobile te verplichten zich te conformeren aan de tijdslijnen voor de realisatie van bijzondere toegang zoals door Yarosa uiteen gezet, i.e. vier weken;

• Het college vat het verzoek om oplegging van een last onder dwangsom van € 1.000.000,-- per dag dat KPN Mobile zich niet conformeert aan de gestelde tijdslijnen of andere door het college gestelde regels, tevens op als een verzoek tot oplegging van een preventieve dwangsom voor het geval KPN Mobile de beslissing op de aanvraag niet naleeft.

a. Bevoegdheid conclusie

62. Gelet op hetgeen hierboven in onderdeel F is opgemerkt, concludeert het college dat hij bevoegd is om te beslissen op de aanvraag krachtens de artikelen 6.9 juncto 6.3, eerste lid, en artikel 15.2, tweede lid Tw juncto artikel 5:32 van de Algemene wet bestuursrecht.

b. Spoedeisend belang

(15)

G BEOORDELING (MATERIEEL)

c. Aanbod algemeen

64. Op grond van het geschilbesluit dient KPN Mobile Yarosa een redelijk aanbod te doen voor het aansluiten van de SMS-centrale van Yarosa op het openbare mobiele telefonienetwerk van KPN Mobile. Naar het oordeel van het college brengt het non-discriminatiebeginsel mee dat KPN Mobile aan Yarosa de mogelijkheid biedt haar SMS-centrale aan te sluiten op de (G)MSC van KPN Mobile en wel zoals KPN Mobile dat voor haar eigen SMS-centrale(s) heeft uitgevoerd en dit onder dezelfde voorwaarden onder dezelfde omstandigheden. Het belangrijkste verschil tussen het aanbod van KPN Mobile en de wijze waarop KPN Mobile haar eigen SMS-centrale(s) aan haar netwerk koppelt is gelegen in het feit dat de feitelijke aansluiting van de SMS-centrale van Yarosa

plaatsvindt op het (vaste) netwerk van KPN Telecom en derhalve niet rechtstreeks op de (G)MSC van KPN Mobile. Bovendien zal de overeenkomst gelden tussen Yarosa en KPN Telecom, hetgeen niet dezelfde rechtspersoon is als KPN Mobile. Yarosa heeft het aanbod van KPN Mobile afgewezen omdat zij van mening is dat KPN Mobile haar niet de verzochte vorm van bijzondere toegang biedt onder dezelfde voorwaarden onder dezelfde omstandigheden als KPN Mobile zichzelf biedt. Het college deelt deze mening van Yarosa en gaat daarom bij het vaststellen van de regels uit van de wijze waarop KPN Mobile haar eigen SMS-centrales heeft aangesloten op haar eigen netwerk en dat de overeenkomst tussen Yarosa en KPN Mobile dient te gelden. Dit is in overeenstemming met het gestelde in het besluit G.12.02.

d. Contractstermijn

65. Yarosa motiveert haar verzoek voor een contractstermijn van vijf jaar door te wijzen op haar eigen businessplan en afschrijvingen over investeringen.

(16)

67. Het college is van oordeel dat aan de door KPN Mobile naar voren gebrachte onzekerheid omtrent de vraag of KPN Mobile onder het nieuwe ONP-kader ook nog verplicht zal zijn bijzondere toegang te verlenen niet voorbij gegaan kan worden. Het college acht het redelijk het voorstel van

KPN Mobile over te nemen, zijnde een contractstermijn van drie jaar met een opzegtermijn van één jaar. Het college is derhalve van oordeel dat de contractstermijn (tenminste) drie jaar dient te bedragen met een opzegtermijn van één jaar.

e. Tarieven

68. KPN Mobile dient als partij met aanmerkelijke marktmacht te voldoen aan alle redelijke verzoeken tot bijzondere toegang. Zoals volgt uit art. 6.5, eerste lid, Tw is KPN Mobile echter niet verplicht tot het hanteren van op kosten georiënteerde tarieven voor bijzondere toegang. Een dergelijke plicht is ook niet af te leiden uit art. 6.4, tweede lid, Tw, omdat KPN Telecom N.V. niet is aangewezen als partij met aanmerkelijke marktmacht op de markt voor de vaste en mobiele openbare telefoondienst tezamen.

69. Uit de de parlementaire geschiedenis9_{echter blijkt dat tarieven de toets der redelijkheid dienen te}

kunnen doorstaan. Dit brengt met zich mee dat de tarieven niet zodanig hoog mogen zijn, dat van de wederpartij niet in redelijkheid kan worden verwacht dat hij daarmee akkoord gaat. Het college zal deze invulling van het begrip redelijkheid ook in de beoordeling van de onderhavige tarieven toepassen.

70. Het college acht een tarief voor een dienst redelijk als dit tarief in een redelijke verhouding staat tot tarieven van andere diensten die functioneel, technisch en/of commercieel vergelijkbaar zijn met de betreffende dienst. Het college stelt vast dat hij hiermee aansluit bij de standpunten van Yarosa en KPN Mobile. Immers, in hun voorstellen nemen zij impliciet aan dat het beoordelen van de redelijkheid van de tarieven voor SMS-originating en SMS-terminating dient plaats te vinden door deze tarieven in verband te brengen met andere (vergelijkbare) tarieven.

71. Overigens is het college van mening dat als algemene maatstaf geldt dat tarieven die het ontstaan van een gelijk speelveld (level playing field) tegenwerken doordat zij discriminatoir zijn, als onredelijk moeten worden beschouwd.

(17)

72. In bijlage III is uitvoerig aangegeven hoe het college het begrip redelijkheid, zoals hierboven omschreven, nader heeft uitgewerkt. Deze bijlage wordt geacht integraal deel uit maken van dit besluit.

73. Het college heeft voor de beoordeling van de redelijkheid van de tarieven aansluiting gezocht bij de voorstellen van Yarosa en KPN Mobile. Zoals in bijlage III nader is uitgewerkt, heeft hij deze

beoordeling gedaan op basis van de tariefvoorstellen van Yarosa en KPN Mobile. Deze tarieven zijn: • [ ] ;

• [ ]; • [ ].

74. Het college heeft vervolgens gezocht naar een dienst - of component daarvan - die commercieel, technisch en functioneel zo goed mogelijk vergelijkbaar is met de SMS-dienst. Naar het oordeel van het college voldoet de MTA wholesale call setup-dienst hieraan. In bijlage III is beschreven hoe de toets naar de redelijkheid van de tariefcomponent voor call setup in het MTA10_{-tarief van KPN Mobile}

is uitgevoerd.

75. Het college is op grond van de toetsing van [ ] met de MTA call setup van oordeel dat een redelijk tarief voor SMS-terminating gelijk is aan het MTA call setup-tarief11_{is. [ ]}

Tevens draagt het college KPN Mobile op er voor zorg te dragen:

• dat bij toekomstige tariefswijzigingen steeds geldt dat de verhouding tussen de tarieven voor SMS-originating en SMS-terminating 2:3 bedraagt12_;

• er voor zorg te dragen dat bij toekomstige tariefswijzigingen het peer-to-peer retail SMS-tarief hoger is dan de som van de tarieven voor SMS-originating en SMS-terminating, tenzij daarmee één of meer van de SMS-wholesaletarieven aantoonbaar onder de integrale kostprijs komen te liggen.

10_{MTA: Mobile Terminating Access}

11_{Het college gaat hierbij uit van het MTA wholesale call setup-tarief van KPN Mobile, zoals dat bij hem bekend is.}

(18)

76. Het college stelt vast dat Yarosa haar verzoek de jaarlijkse tarieven te verlagen, gelijklopend met de ontwikkelingen in de telecommunicatiesector, niet heeft gemotiveerd. Tevens is het college niet in staat te beoordelen in hoeverre dit verzoek gerechtvaardigd is. Het college wijst daarom deze eis af.

f. Bereikbaarheid

77. Het college merkt nog het volgende op. Indien andere aanbieders oproepen naar de

netwerkaansluitpunten van Yarosa blokkeren, kan KPN Mobile hiervoor niet verantwoordelijk worden gesteld. Immers, KPN Mobile heeft geen bevoegdheid op te treden tegen aanbieders die handelen in strijd met de Tw. Het college wijst daarom dit verzoek van Yarosa af.

g. Projectkosten

78. Het aansluiten van de SMS-centrale van Yarosa op het netwerk van KPN Mobile is naar de mening van het college te vergelijken met het operationaliseren van een interconnectieverbinding. KPN Mobile heeft tijdens de hoorzitting aangegeven in elk geval reeds 3 SMS-centrales te hebben aangesloten op haar netwerk, waaruit het college afleidt dat KPN Mobile reeds ervaring heeft met het aansluiten van SMS-centrales op haar netwerk. Bij het vaststellen van de hoogte van

projectkosten gaat het college daarom uit van tarieven die KPN Telecom hanteert voor het realiseren van verbindingen ten behoeve van interconnectie. In zijn oordeel van 13 december 200213_inzake

Network Interconnection Tests (hierna: NIT-testen) van KPN Telecom heeft hij een tarief vastgesteld van € 1274.

79. Ten aanzien van de door KPN Mobile opgevoerde kosten ziet het college dan ook geen aanleiding voor een impactanalyse door KPN Mobile. Ten aanzien van ‘Storingsafhandeling en customer care’ is het college van mening dat deze enkel van toepassing zijn indien er zich problemen voordoen en daardoor niet op voorhand kunnen worden opgevoerd als projectkosten.

80. Verder acht het college aanpassingen van retailbillingsystemen niet van toepassing omdat Yarosa zelf de tarifering naar haar klanten wil uitvoeren. De projectkosten met betrekking tot

wholesalebilling ad. [ ] acht het college daarentegen niet onaannemelijk. Echter, de feitelijke kosten voor wholesalebillingsystemen dienen door KPN Mobile te worden aangetoond.

(19)

81. Het college acht de andere projectkosten die KPN Mobile opvoert (nog) niet voldoende aannemelijk gemaakt. Daarbij overweegt het college dat KPN Mobile zelf heeft aangegeven dat zij de

uiteindelijke projectkosten zal berekenen op basis van werkelijk bestede tijd en werkelijke gemaakte kosten en dat KPN Mobile de kosten van onderaannemers één op één (zonder winstopslag)

doorberekent. Om deze reden is het college van mening dat hij thans geen oordeel hoeft te geven over de hoogte van de projectkosten. Het college is van oordeel dat KPN Mobile enkel die kosten aan Yarosa in rekening mag brengen waarvan ze kan aantonen dat deze noodzakelijk en efficiënt zijn.

82. KPN Mobile dient derhalve binnen twee weken na dagtekening van dit besluit een, van een accountantsverklaring voorziene, onderbouwing van de door KPN Mobile aan Yarosa in rekening te brengen projectkosten aan Yarosa over te leggen.

83. Bij het vaststellen van de projectkosten dient KPN Mobile hetgeen onder de randnummers 78 tot en met 81 is vermeld in acht te nemen. Daarenboven dient KPN Mobile de resultaten van deze

onderbouwing op te nemen in een nieuw aanbod aan Yarosa. KPN Mobile dient zowel een afschrift van de onderbouwing van de projectkosten alsmede een afschrift van het aangepaste voorstel binnen twee weken na dagtekening van het onderhavige besluit aan het college te overleggen.

h. Capaciteit

(20)

i. Inhoud van SMS-berichten

85. Het college overweegt ten aanzien van de inhoud van SMS-berichten het volgende. Yarosa dient in staat te zijn haar diensten aan eindgebruikers te leveren, hetgeen zij wil realiseren door het ontvangen en verzenden van SMS-berichten. Yarosa is daardoor verantwoordelijk voor de diensten die zij levert en de inhoud van de SMS-berichten die hiermee verband houden. De inhoud van SMS-berichten is derhalve niet relevant in het kader van de bijzondere toegang waarom Yarosa verzoekt. Het college is daarom ook van oordeel dat er geen reden is bepalingen in het aanbod op te nemen die betrekking hebben op de inhoud van SMS-berichten. Het college merkt nog op dat, indien KPN Mobile wenst te handelen naar aanleiding van de inhoud van SMS-berichten, haar andere middelen ter beschikking staan.

86. Ten aanzien van de zogenaamde SMS-spamming merkt het college het volgende op. Het college is van mening dat KPN Mobile te allen tijde verantwoordelijk is voor het behoud van de integriteit van haar netwerk. Indien de netwerkintegriteit volgens KPN Mobile in gevaar komt, dient KPN Mobile derhalve te allen tijde deze te waarborgen. Het college ziet geen specifiek verband tussen het behoud van de netwerkintegriteit en SMS-spamming en ziet daarom geen reden voor het opnemen van bepalingen in het aanbod ten aanzien van SMS-spamming.

j. Buitenlands verkeer

87. Het college is gebleken dat KPN Mobile haar eigen eindgebruikers die zich in het buitenland bevinden, de mogelijkheid biedt zowel SMS-berichten te verzenden als te ontvangen. Yarosa dient op grond van het non-discriminatie beginsel dezelfde mogelijkheden te hebben. Het college is derhalve van mening dat KPN Mobile oproepen van eindgebruikers in het buitenland niet mag blokkeren.

k. Termijn voor realisatie

88. Het college acht een doorlooptijd van zes maanden lang, te meer omdat KPN Mobile reeds verschillende SMS-centrales op haar netwerk heeft aangesloten. KPN Mobile heeft geen gronden aangevoerd op basis waarvan het college de redelijkheid van een termijn van 6 maanden zou kunnen aannemen. Hetgeen Yarosa terzake onderbouwd aanvoert, is door KPN Mobile niet weersproken. Zoals ook al hierboven is aangehaald bij de projectkosten, ziet het college derhalve niet in waarom de termijn voor het aansluiten van de SMS-centrale op het netwerk van KPN Mobile langer dient te duren dan het realiseren van de dienst ‘KPN Telecom Roaming/SMS Transit

(21)

89. Het college overweegt verder dat partijen beide een rol spelen in de voorbereiding, waarbij gedacht kan worden aan tijdige uitwisseling van relevante informatie. Het college is van oordeel dat

KPN Mobile uiterlijk 9 weken na het bereiken van overeenstemming de aansluiting van de SMS-centrale van Yarosa gerealiseerd dient te hebben.

l. last onder dwangsom

90. Het college ziet in dit stadium geen aanleiding een preventieve last onder dwangsom op te leggen aan KPN Mobile. Een klaarblijkelijk gevaar van niet-naleving van de beslissing op de aanvraag is hem niet gebleken. Het college wijst daarom dit onderdeel van het verzoek af.

H DICTUM

Het college besluit op grond van artikel 6.9 juncto 6.3, eerste lid, van de Telecommunicatiewet als volgt:

I. KPN Mobile dient Yarosa uiterlijk 8 augustus 2003 het aanbod te doen de SMS-centrale van Yarosa direct aan te sluiten op haar (G)MSC onder dezelfde voorwaarden onder dezelfde omstandigheden als waaronder zij het voor zichzelf heeft gerealiseerd, waarbij het aanbod aan de volgende randvoorwaarden voldoet:

a. Het aanbod van KPN Mobile aan Yarosa heeft een minimale geldingsduur van 3 jaar; b. De tarieven voor de verzochte vorm van bijzondere toegang aan Yarosa bedragen ten

hoogste:

• het MTA call setup-tarief per SMS-bericht voor SMS-terminating;

• tweederde van het tarief van de dienst SMS-terminating per SMS-bericht voor SMS-originating;

c. Bij toekomstige tariefswijzigingen geldt steeds dat de verhouding tussen de tarieven voor SMS-originating en SMS-terminating 2:3 bedraagt14_;

d. Bij toekomstige tariefswijzigingen het peer-to-peer retail SMS-tarief hoger is dan de som van de tarieven voor SMS-originating en SMS-terminating, tenzij daarmee één of meer van de SMS-wholesaletarieven aantoonbaar onder de integrale kostprijs komen te liggen.

(22)

e. KPN Mobile is niet gerechtigd oproepen van of naar netwerkaansluitpunten van Yarosa te blokkeren;

f. KPN Mobile dient aan Yarosa die capaciteit te leveren waar Yarosa KPN Mobile om verzoekt en die Yarosa veronderstelt nodig te hebben voor het leveren van haar diensten;

g. Het is KPN Mobile niet toegestaan bepalingen in het aanbod op te nemen die betrekking hebben op de inhoud van SMS-berichten afkomstig van de SMS-centrale van Yarosa.

II. Ten aanzien van de projectkosten dient KPN Mobile:

• binnen twee weken na dagtekening van dit besluit een, van een accountantsverklaring voorziene, onderbouwing van de door KPN Mobile aan Yarosa in rekening te brengen projectkosten aan Yarosa over te leggen. KPN Mobile dient de resultaten van deze onderbouwing op te nemen in een nieuw aanbod aan Yarosa;

• een afschrift van de onderbouwing van de projectkosten alsmede een afschrift van het aangepaste voorstel binnen twee weken na dagtekening van het onderhavige besluit aan het college te overleggen.

III. KPN Mobile dient uiterlijk 9 weken na acceptatie van het aanbod door Yarosa de bijzondere toegang te hebben gerealiseerd.

IV. Het college wijst het verzoek tot het opleggen van een preventieve dwangsom, af.

Het college wijst al het andere of meer gevorderde af.

Aldus besloten te ‘s-Gravenhage op 23 juli 2003

HET COLLEGE VAN DE ONAFHANKELIJKE POST EN TELECOMMUNICATIE AUTORITEIT, namens het college,

(23)

Indien belanghebbenden zich met dit besluit niet kunnen verenigen, kunnen zij binnen zes weken, aanvangende met ingang van de dag na die waarop dit besluit is bekendgemaakt, daartegen een bezwaarschrift indienen bij de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit. Het bezwaarschrift moet worden gericht aan:

Het college van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit Postbus 90420

2509 LK Den Haag

onder vermelding van ‘Bezwaarschrift’. Het bezwaarschrift dient te zijn ondertekend en dient in ieder geval de naam en het adres van de indiener, de dagtekening, een omschrijving van het besluit waartegen het bezwaar is gericht, alsmede de gronden van het bezwaar te bevatten. Zo mogelijk dient een afschrift van het besluit en de overige op het bezwaar betrekking hebbende stukken te worden meegezonden.

(24)

Bijlage I bij het besluit inzake het geschil G.82.02

Het college geeft hieronder een overzicht van de correspondentie die hij met Yarosa en KPN Mobile inzake heeft gevoerd inzake het geschil G.82.02.

• Bij brief van 17 december 2002 (kenmerk: geen) dient Yarosa het verzoekschrift in waarin ze het college van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit (hierna: het college) verzoekt om de regels te stellen inzake bijzondere toegang voor haar SMS-centrale op het openbare mobiele telefoonnetwerk van KPN Mobile alsmede het verzoek om een voorlopig besluit.

• Bij brief van 17 januari 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/200240) van het college aan Yarosa bevestigt het college de ontvangst van het verzoekschrift.

• Bij brief en fax van 4 februari 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/200445) van het college aan Yarosa stelt hij Yarosa in kennis dat hij de aanvraag in behandeling heeft genomen.

• Bij brief en fax van 4 februari 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/200435) van het college aan KPN Mobile verzoekt hij KPN Mobile uiterlijk 24 februari 2003 om het indienen van het verweerschrift.

• Bij brief van 7 februari 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/200536) van het college aan Yarosa stelt hij Yarosa in kennis dat hij het verzoek voor het nemen van een voorlopig besluit, afwijst.

• Bij brief van 11 februari 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/200552) van het college aan KPN Mobile zendt hij een afschrift van de brief van 7 februari 2003.

• Bij fax van 24 februari 2003 (kenmerk: AMCP:16508.1) van de gemachtigde van KPN Mobile aan het college bevestigt KPN Mobile uitstel voor de indiening van het verweerschrift.

• Bij brief van 27 februari 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/200755) van het college aan de

gemachtigde van KPN Mobile stelt hij KPN Mobile in kennis dat hij geen reden ziet de behandeling van het geschil op te schorten of anderszins te vertragen en verzoekt hij uiterlijk 7 maart 2003 om toezending van het verweerschrift.

• Bij brief van 27 februari 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/200756) van het college aan Yarosa zendt hij afschriften van de brieven van 27 februari 2003 en 25 februari 2003.

• Bij brief van 5 maart 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/200868) bericht het college de gemachtigde van KPN Mobile dat de indieningstermijn voor het verweerschrift is verlengd tot 12 maart 2003. • Bij brief 5 maart 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/200870) van het college aan Yarosa zendt hij een

afschrift van zijn brief van 5 maart 2003.

(25)

• Bij fax van 13 maart 2003 (kenmerk: geen) ontvangt het college van de gemachtigde van Yarosa verhinderdata voor een te houden hoorzitting.

• Bij fax van 15 maart 2003 (kenmerk: geen) ontvangt het college van de gemachtigde van Yarosa het verzoek tot het inbrengen van alle stukken uit het geschil G.12.02 en de bezwaarprocedure.

• Bij fax van 20 maart 2003 (kenmerk: AMIP:15943.1 (41648-00178)) ontvangt het college van de gemachtigde van KPN Mobile verhinderdata voor een te houden hoorzitting en een verzoek om een verslag van een hoorzitting van 13 februari 2003.

• Bij brief 24 maart 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/201209) van het college aan Yarosa zendt hij het verweerschrift van KPN Mobile en afschriften van correspondentie.

• Bij fax van 31 maart 2003 (kenmerk: AMIP:16280 (41648-00178)) ontvangt het college van de gemachtigde van KPN Mobile verhinderdata voor een te houden hoorzitting.

• Bij brief van 2 april 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/201367) van het college aan KPN Mobile zendt hij de uitnodiging voor de hoorzitting.

• Bij brief van 2 april 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/201371) van het college aan Yarosa zendt hij de uitnodiging voor de hoorzitting.

• Bij fax van 14 april 2003 (kenmerk: geen) ontvangt het college van de gemachtigde van Yarosa diverse informatie met betrekking tot het geschil.

• Bij fax van 15 april 2003 (kenmerk: geen) verzoekt de gemachtigde van Yarosa aan het college om inbreng van alle processtukken uit het geschil G.12.02 in G.82.02 en is aanvullende informatie van KPN Carrier Services toegevoegd.

• Bij fax van 24 april 2003 (kenmerk: geen) ontvangt het college van de gemachtigde van Yarosa de lijst met in te brengen stukken.

• Op 28 april 2003 vindt de hoorzitting plaats.

• Bij fax van 2 mei 2003 (kenmerk: AMIP:16574 (41648-00178)) van de gemachtigde van KPN Mobile ontvangt documenten en antwoorden naar aanleiding van de hoorzitting.

• Bij fax van 7 mei 2003 (kenmerk: SDK/jV-ng) ontvangt het college van de gemachtigde van Yarosa een reactie op de fax van 2 mei van KPN Mobile.

• Bij brief van 14 mei 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/201789) stelt het college aan de gemachtigde van KPN Mobile een aantal vragen naar aanleiding van de hoorzitting.

• Bij fax van 15 mei 2003 (kenmerk: AMCP:17860.1) van de gemachtigde van KPN Mobile ontvangt het college een reactie op de fax van 14 mei 2003.

(26)

• Bij brief van 22 mei 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/201999) stelt het college aan de gemachtigde van KPN Mobile vragen over de projectkosten.

• Bij fax van 27 mei 2003 (kenmerk: AMIP:16846 (41648-00178)) van de gemachtigde van KPN Mobile ontvangt het college een reactie op de brief van 22 mei 2003.

• Bij brief van 5 juni 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/202110) stelt het college aan KPN Telecom vragen over SMS Interworking.

• Bij brief van 5 juni 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/202125) zendt het college aan de gemachtigde van Yarosa een afschrift van de brief van 5 juni 2003.

• Bij brief van 5 juni 2003 (kenmerk: OPTA/IBT/2003/202102) zendt het college aan de gemachtigde van KPN Mobile een afschrift van de brief van 5 juni 2003.

• Bij brief van 11 juni 2003 (kenmerk: R/U/03/0159) zendt KPN Telecom aan het college een reactie op de brief van 5 juni inzake SMS interworking.

(27)

Bijlage II bij het besluit inzake het geschil G.82.02

1 In onderstaande figuur zijn schematisch de verbindingen tussen de verschillende marktpartijen weergegeven wat betreft het uitwisselen van SMS-verkeer. Tevens is aangegeven op welke wijze de SMS-centrale van Yarosa is opgenomen in het netwerk van KPN Mobile.

2 De dienst SMS Interworking houdt in dat het een SMS-bericht wordt afgeleverd bij een

(28)

Openbare versie

Bijlage III bij besluit in geschil 82.02

BEOORDELING VAN REDELIJKHEID TARIEVEN

1 ALGEMEEN

3 KPN Mobile dient Yarosa ingevolge het besluit G.12.02 bijzondere toegang tot haar openbare mobiele telefoonnetwerk te verlenen voor het aansluiten van de SMS-centrale Yarosa. Yarosa heeft het college verzocht in te stemmen met de door haar voorgestelde tarieven: € 0,002652 voor SMS-originating en € 0,0039828 voor SMS-terminating.

4 Het college vat het verzoek van Yarosa op als een verzoek voor het vaststellen van redelijke tarieven als onderdeel van de regels die tussen Yarosa aan KPN Mobile zullen gelden.

5 KPN Mobile is aangewezen als partij met aanmerkelijke marktmacht, maar is niet verplicht tot het hanteren van op kosten georiënteerde tarieven voor bijzondere toegang.

6 Ten aanzien van de redelijkheid in het kader van de interconnectietarieven blijkt uit de parlementaire geschiedenis15_{dat (interconnectie)tarieven de toets der redelijkheid dienen te}

kunnen doorstaan, hetgeen met zich meebrengt dat de tarieven niet zodanig hoog mogen zijn, dat van de wederpartij niet in redelijkheid kan worden verwacht dat hij daarmee akkoord gaat. Het college zal deze invulling van het begrip redelijkheid ook in de beoordeling van de onderhavige tarieven toepassen.

2 BEGRIP ‘REDELIJKHEID’

7 Het college acht een tarief voor een dienst redelijk als dit tarief in een redelijke verhouding staat tot tarieven van andere diensten die functioneel, technisch en/of commercieel vergelijkbaar zijn met de betreffende dienst . Het college stelt vast dat hij hiermee aansluit bij de standpunten van Yarosa en KPN Mobile. Immers, in hun voorstellen nemen zij impliciet aan dat het beoordelen van de redelijkheid van de tarieven voor SMS-originating en SMS-terminating dient plaats te vinden door deze tarieven in verband te brengen met andere (vergelijkbare) tarieven.

(29)

8 Overigens is het college van mening dat als algemene maatstaf dient te gelden dat tarieven die het ontstaan van een gelijk speelveld (level playing field) tegenwerken doordat zij discriminatoir zijn, als onredelijk moeten worden beschouwd.

9 Het college stelt vast dat KPN Mobile het retail-minus principe hanteert en uitgaat van het

retail-tarief van haar eigen peer-to-peer SMS-dienst16_{. Yarosa daarentegen vergelijkt het termineren}

van een SMS-bericht met het termineren van een telefoongesprek op het netwerk van KPN Mobile. Ze veronderstelt daarbij dat de tarieven van de wholesale-diensten SMS-originating en

SMS-terminating evenredig zouden moeten zijn met het capaciteitsbeslag van beide diensten. Het college stelt derhalve vast dat beide partijen impliciet van mening zijn dat het beoordelen van de redelijkheid van de tarieven dient plaats te vinden door deze tarieven in verband te brengen met andere tarieven. Dat ze hierbij echter uitgaan van verschillende eindgebruikerstarieven, doet hier niets aan af.

10 Het college toetst de volgende tarieven in hoeverre deze redelijk zijn: • het gewogen gemiddelde SMS-retailtarief van KPN Mobile; • het MTA-tarief van KPN Mobile;

• het tarief voor SMS Interworking van KPN Mobile;

• de tariefcomponent voor call setup in het MTA17_{-tarief van KPN Mobile.}

3 TOETSING VAN TARIEVEN

3.1 HET GEWOGEN GEMIDDELDE SMS-RETAILTARIEF VAN KPN MOBILE

11 Het tariefvoorstel van KPN Mobile voor de dienst SMS-originating is gebaseerd op haar eigen gemiddelde retailtarief voor de peer-to-peer SMS-dienst, i.e. [ ] per SMS-bericht. Zij vermindert dit met een marge van [ ], hetgeen leidt tot een tarief van [ ] voor de dienst SMS-originating. Voor de dienst SMS-terminating verwijst KPN Mobile naar de dienst SMS Interworking, waarvan het tarief [ ] bedraagt.

12 Zoals KPN Mobile zelf ook constateert, dienen de tarieven voor de diensten SMS-originating

([ ]) en SMS-terminating ([ ]) te worden opgeteld voor een vergelijking tussen het tarief

(30)

dat Yarosa aan KPN Mobile dient te betalen en het eindgebruikerstarief van KPN Mobile. Er resteert dan volgens KPN Mobile een ‘marge’ voor Yarosa van [ ] % ten opzichte van haar eigen

eindgebruikerstarief.

13 Het college tekent bij dit voorstel aan dat met de eindgebruikersdienst die KPN Mobile als uitgangspunt neemt, kosten zijn gemoeid voor dienstverlening naar haar eigen eindgebruikers, zoals facturering, marketing en informatie, het gebruik van haar apparatuur, waaronder haar eigen SMS-centrale(s), en de kosten van de eigen organisatie. Door de wijze waarop Yarosa haar

dienstverlening wil aanbieden aan haar klanten, maakt Yarosa deze kosten echter zelf . KPN Mobile hoeft deze kosten bij de dienstverlening aan Yarosa dus niet te maken. In dit opzicht is er dus een technisch en commercieel verschil tussen het tarief voor SMS-originating en het door KPN Mobile gehanteerde tarief voor haar eindgebruikersdienst.

14 Om de volgende redenen acht het college derhalve de door KPN Mobile voorgestelde tarieven onredelijk:

1) De marge van [ ]% ten opzichte van het eindgebruikerstarief van KPN Mobile is te laag gezien de kosten die Yarosa nog uit die marge zou moeten dekken. Zoals hierboven is geconstateerd neemt Yarosa niet de gehele SMS-eindgebruikersdienst af van KPN Mobile. Immers, Yarosa heeft een eigen SMS-centrale, verzorgt zelf marketing en facturering etc. en maakt zelf kosten voor SMS-switching. Uit de ‘marge’ van – bijna – [ ]% zou Yarosa behalve deze ook andere

(eenmalige) kosten nog moeten bekostigen. De werkelijke marge zal daarom lager uitkomen en mogelijk negatief kunnen zijn.

2) De marge van [ ]% is lager dan de marge van [ ] %18_{die het college hanteert bij de}

zogenaamde pricesqueezetoets van de betreffende wholesaletarieven voor spraakdiensten op het vaste net. Daarbij neemt het college tevens in aanmerking dat de kosten van het

netwerkbeslag van SMS-verkeer zeer laag moeten worden ingeschat, zoals ook blijkt uit de berekening van Yarosa en de conclusie van het college in paragraaf 3.2. Hieruit volgt dat KPN Mobile het netwerk tegen aanzienlijk lagere kosten tot haar beschikking heeft dan Yarosa. Ervan uitgaande dat de kosten van het netwerkbeslag (exclusief switching) in relatie tot de

eindgebruikerstarieven inderdaad zeer laag zijn, zou de marge op SMS-verkeer derhalve juist hoger moeten zijn dan de marge op spraakverkeer via het vaste net van KPN Telecom. Het hanteren van een marge die lager is dan de marge op spraakverkeer acht het college vanwege

(31)

dit verschil in dienstverlening niet redelijk.

3) KPN Mobile onderbouwt de grootte van de marge van [ ]% niet, waardoor de kans op pricesqueeze aanwezig is. Daarom is een nader onderzoek nodig naar de kostenstructuur van SMS-dienstverlening nodig indien gekozen wordt voor de methode van ‘retail-minus’. De marge moet namelijk een weerspiegeling zijn van efficiënte kosten voor SMS-switching, marketing, facturering, etc en een voor de desbetreffende dienst redelijke winst. Daarom is een blijvende koppeling tussen wholesaletarief en retailtarief een vereiste om pricesqueeze te voorkomen.

15 Overigens wil het college nog wijzen op een alternatieve retail-minus-benadering, waarin de ‘minus’ gelijk is aan de in de pricesqueezetoets gehanteerde percentage van [ ] %19_{voor het vaste net van}

KPN Telecom. Deze benadering leidt weliswaar tot een grote mate van consistentie met de

bestaande pricesqueezetoets, maar niet tot een gelijk speelveld. De reden hiervoor is dat, zoals ook in 3.2 wordt geconcludeerd, de kosten van het netwerkbeslag aanzienlijk lager zijn dan [ ] van het tarief voor de peer-to-peer SMS-dienst van KPN Mobile waardoor Yarosa aanzienlijk meer betaalt voor het netwerkgebruik voor SMS-verkeer dan KPN Mobile en de andere mobiele operators. Overigens blijft ook in deze optie het risico van pricesqueeze bestaan.

3.2 HET MTA-TARIEF VAN KPN MOBILE

16 Yarosa gaat in haar voorstel voor de tarieven voor de wholesale-diensten SMS-terminating en SMS-originating uit van het mobiele terminatingtarief (MTA) dat KPN Mobile bij andere operators in rekening brengt voor het afleveren van telefoonverkeer bij eindgebruikers van KPN Mobile. Daarbij berekent zij het maximaal aantal SMS-berichten dat theoretisch op basis van de lengte van een SMS-bericht en de maximale capaciteit van de spraakverbinding20_{gedurende één minuut via een}

spraakverbinding zou kunnen worden verzonden. Uitgaande van het MTA-tarief van KPN Mobile volgt hieruit volgens Yarosa een redelijk tarief voor SMS-terminating van € 0,003986 en voor SMS-originating van €0,002652.

17 Deze berekening gaat uit van het netwerkbeslag voor een spraakverbinding tussen eindgebruikers21_.

Het netwerkgebruik voor SMS-dienstverlening verschilt echter volkomen van dat voor

19_{Zie vorige voetnoot}

20_{Dit aantal bedraagt volgens Yarosa 416}

(32)

spraaktelefonie. Spraaktelefonie maakt bijvoorbeeld zowel gebruik van de ‘tijdslots’22_{voor het}

overbrengen van spraak of data als van de ‘tijdslots’ voor signaleringsinformatie. SMS-berichten maken daarentegen enkel gebruik van de ‘tijdslots’ voor signalering, zoals ook in 3.4 nader wordt besproken. Op grond van dit technische verschil is het college van oordeel dat het tarief voor de spraakdienst niet de basis kan vormen voor de tarieven van de SMS-diensten zoals Yarosa voorstaat. Het college acht daarom de door Yarosa voorgestelde tarieven niet redelijk.

18 Uit de berekening van Yarosa en de hierboven geplaatste kanttekeningen blijkt naar het oordeel van het college overigens wel dat het netwerkbeslag van SMS-verkeer bijzonder laag is.

3.3 HET TARIEF VOOR SMS INTERWORKING

19 Mobiele operators hebben onderling SMS interworking-overeenkomsten afgesloten voor het termineren van SMS-berichten bij eindgebruikers op een ander netwerk. KPN Mobile hanteert voor deze dienst een tarief van [ ].

20 Zoals in bijlage II is weergegeven, zijn de mobiele operators indirect met elkaar geïnterconnecteerd via een aansluiting bij KPN Telecom. Hiertoe nemen ze de dienst ‘KPN Telecom PSTN Roaming/SMS Transit Signalling Service” af van KPN Telecom af. Deze dienst dient ter uitvoering van de dienst SMS Interworking. De dienst SMS Interworking bevat derhalve geen transit-component.

21 De diensten SMS-terminating en SMS Interworking zijn in technisch opzicht identiek. Dit betekent naar de mening van het college dat een redelijk tarief voor SMS-terminating voor Yarosa niet hoger kan zijn dan het tarief voor SMS Interworking, aangezien beide diensten functioneel gelijkwaardig zijn. In het algemeen is het college van mening dat het tarief voor de wholesale-dienst

SMS-originating lager dient te zijn dan voor de wholesale-dienst SMS-terminating. Dit vloeit voort uit het feit dat een SMS-centrale voortdurend bereikbaar dient te zijn, terwijl mobiele

telefoontoestellen gemiddeld genomen een deel van de tijd onbereikbaar zijn, waardoor voor het afleveren van verkeer bij mobiele toestellen - zoals SMS-terminating - veelal meer dan één poging nodig is om het toestel te bereiken.

22 In het consultatiedocument ‘De regulering van mobiele terminating tarieven’23_{is de verhouding}

22_{Het begrip tijdslot (letterlijk vertaald uit het engels: time slot) is in de GSM technologie een relevante capaciteitseenheid} voor het transport van informatie.

(33)

tussen de kosten voor het netwerkbeslag van originating en terminating-verkeer 2:3 gesteld. Het college gaat daarom uit van een verhouding van 2:3 tussen de tarieven voor de diensten

SMS-originating en SMS-terminating.

23 Met deze verhouding van 2:3 is een redelijk tarief voor de SMS-originating niet hoger dan twee derde van [ ] oftewel [ ].

24 Daarbij dient naar de mening van het college evenwel in aanmerking te worden genomen dat er in commercieel opzicht een belangrijk verschil bestaat tussen deze diensten. Mobiele operators termineren onderling SMS-berichten. Het verschil in het aantal SMS-berichten bepaalt de te verrekenen kosten. Op deze wijze bestaat er dus een compenserend effect voor mobiele operators ten aanzien van de onderling te verrekenen kosten. Hierdoor is de hoogte van het tarief tussen twee operators (enigszins) willekeurig te kiezen. Mobiele operators ondervinden derhalve weinig tot geen gevolgen van de hoogte van het tarief voor SMS-interworking,

25 Het is bij het college bekend dat het tarief voor SMS Interworking geïntroduceerd is om de stroom van ‘SMS-spam’ vanuit het buitenland tegen te gaan en dus kennelijk bedoeld is om een drempel op te werpen tegen het ongewenst aanbieden van SMS-berichten.

26 Voor een partij als Yarosa bestaat er echter geen compenserend effect aangezien zij zowel voor de diensten SMS-orginating als SMS-terminating-dienst aan KPN Mobile vergoeding dient te betalen. De hoogte van het tarief voor SMS Interworking kan dus discriminatoir werken.

27 Het college is derhalve van oordeel dat tarieven voor SMS-terminating en SMS-originating van [ ] resp. [ ] niet in redelijke verhouding staan tot het tarief voor SMS Interworking van [ ] en dat redelijke tarieven voor de SMS-wholesalediensten aanzienlijk lager dienen te zijn dan [ ] resp. [ ].

3.4 DE

CALL

SETUP

(34)

29 Het transport van informatie in een GSM-netwerk gebeurt in ‘tijdslots’. Behalve voor spraak of data afkomstig van de eindgebruikers, kan deze informatie ook ten behoeve van intern gebruik van het netwerk zijn. Tot dergelijke informatie behoort informatie voor onder andere tarifering en het opzetten en verbreken van verbindingen. Deze informatie wordt ook wel aangeduid als signaleringsinformatie. In ETSI-standaard ETS 300 57424_{is deze nader omschreven.}

30 Binnen de ‘tijdslots’ ten behoeve van signalering bestaan zogenaamde ‘channels’, waartoe de ‘control channels’ behoren. Eén van deze ‘control channels’ is het Stand-alone Dedicated Control Channel25_{(hierna: SDCCH), dat zowel gebruikt wordt voor de call setup als SMS-berichten. Het}

transport van SMS-berichten en signaleringsinformatie ten behoeve van call setup vindt derhalve plaats in hetzelfde ‘tijdslot’ en hetzelfde ‘channel’.

31 De informatie in het SDCCH wordt door dezelfde systemen binnen het netwerk verwerkt, waardoor er zowel qua procedure als qua verwerking van informatie veel overeenkomsten bestaan tussen het sturen van een SMS-bericht en de call setup van een gesprek. Zie hiervoor ook

ITU-T Recommendation Q.76326_.

32 In de eerste plaats hebben zowel de MTA call setup als de dient SMS-terminating betrekking op het termineren van verkeer op een netwerk. Een call setup heeft tot doel heeft een spraakverbinding op te bouwen tussen twee eindgebruikers. Het versturen van een SMS-bericht daarentegen heeft enkel tot doel het SMS-bericht af te leveren dat in de SDCCH wordt getransporteerd. Het essentiële verschil tussen de call setup en het versturen van een SMS-bericht is dan ook gelegen in het uiteindelijke doel.

33 Gelet op het voorgaande zijn, voor wat betreft het gebruik van het netwerk, de call setup en de verzending van een SMS-bericht dan ook goed te vergelijken. Tevens zijn diensten MTA call setup en SMS-teminating beide wholesale-diensten, waardoor de call setup en het versturen van een

SMS-bericht commercieel, technisch en functioneel vergelijkbaar zijn. Bij een oordeel over de redelijkheid van de tarieven voor de wholesale-diensten SMS-originating en SMS-terminating kunnen naar het oordeel van het college derhalve de door KPN Mobile gehanteerde

24_{ETSI-standaard ETS 300 574: Digital Cellular Telecommunications System (phase 2): Multiplexing and multiple access on the} radio path, 7th_{edition, augustus 1999}

25_{Andere aanduiding: ‘1/8th rate traffic channel’ (TCH)}

(35)

wholesale-tarieven voor MTA27_{call setup als vergelijking dienen.}

34 Voor spraakverkeer dat wordt afgewikkeld naar een eindgebruiker op haar netwerk – aangeduid met MTA - hanteert KPN Mobile het wholesale call setup-tarief28_{. Aangezien dit betrekking heeft op een}

terminating dienst, kan dit tarief dienen als basis voor het tarief voor de dienst SMS-terminating.

35 De hoogte van het redelijke tarief voor de dienst SMS-originating bedraagt tweederde van het tarief van de dienst SMS-terminating.

36 Voor de peer-to-peer SMS-dienst bedragen de kosten voor Yarosa derhalve de som van de tarieven voor de diensten SMS-originating en SMS-terminating29_{. De marge ten opzichte van het KPN Mobile}

retailtarief wordt als volgt bepaald: [ ]

4 CONCLUSIES

37 Het college komt op grond van een vergelijking van de wholesalediensten SMS-originating en SMS-terminating met de call setup tot de conclusie, dat een redelijk tarief voor de wholesale-dienst SMS-terminating gelijk is aan het MTA wholesale call setup-tarief en voor de wholesale-dienst SMS-originating tweederde van het tarief voor de wholesale-dienst SMS-terminating.

38 Het college acht het verder van belang te constateren dat de redelijkheid van deze tarieven niet een absoluut gegeven is en derhalve afhangt van de overige tarieven. Aangezien er geen verplichting bestaat tot het hanteren van kostengeoriënteerde tarieven, bestaat er immers ook geen systematiek die garandeert dat de huidige onderlinge verhoudingen van de relevante tarieven30_{in stand blijven.}

Dit betekent dat er door verandering van tarieven in de toekomst vanzelf weer een onbalans zou kunnen ontstaan. Het college is derhalve van mening dat ook in de toekomst de verhouding tussen de tarieven voor SMS-originating en SMS-terminating 2:3 dient te bedragen om de redelijkheid van tarieven te waarborgen.

39 Daarbij gaat het vanzelfsprekend primair om een mogelijk optredende pricesqueeze. Het college is dan ook van oordeel dat de marge tussen het tarief voor de retail SMS-Peer-to-Peer dienst en de

27_{MTA: Mobile Terminating Access}