In deze rapportage worden drie programma’s beschreven die relatief recent gestart zijn, in het begin van 2008: Traject Vroege Starters, de Aanpak 8 tot 8 en de JoVo aanpak. Bij deze interventies zijn nog slechts een beperkt aantal deelnemers uitgestroomd. Daarbij treedt een oververtegenwoordiging op van deelnemers die het traject vroegtijdig beëindigden. Deze trajecten duren immers korter dan de trajecten die volledig afgerond worden. Hiervan is met name sprake bij 8 tot 8 en de JoVo aanpak, trajecten die normaal 1 tot 2 jaar duren en dus bij een start vanaf 2008 nog nauwelijks regu lier afge-rond kunnen zijn.
Tweede kanttekening bij de uitkomsten bij deze trajecten is dat de periode tussen uitstroom en het moment van onderzoek in veel gevallen nog kort is (maximaal 1,5 jaar, echter meestal korter). Hierdoor kunnen nog geen con-clusies worden verbonden aan de resultaten op het gebied van recidive om-dat deze resultaten slechts een korte termijn omvatten en nog een grote mate van onbetrouwbaarheid in zich hebben.
Bovengenoemde kanttekeningen maken de resultaten van deze interventies zijn prematuur van aard. Ze kunnen beschouwd worden als een eerste nul-meting. Ook een analyse van hernieuwde registratie in politiesystemen werd bij deze nulmeting betrokken.
Doelgroep
Traject Vroege Starters (ook wel NP Plus genoemd) biedt ambulante beg e-leiding aan jongeren met gedragsproblemen in de leeftijd van 8 tot 12 jaar zonder geregistreerde strafbare feiten en first en second offenders in de leeftijd van 12 tot en met 16 jaar. Bij deze jongeren was voor hun 12e jaar sprake van lastig of antisociaal gedrag. Zij zijn opgegroeid in complexe ge-zinnen waar soms sprake is (geweest) van huiselijk geweld en/of LVB of psychopathologie bij ouder(s) en/of criminaliteit onder gezinsleden
Omschrijving traject NP Plus biedt:
1 Intensieve hulpverlening op de beïnvloedbare criminogene factoren in cliëntsysteem ter voorkoming van ineffectieve en langdurige zorg . 2 Intensief ingrijpen op de criminogene factor cognitie, vaardigheden en
gedrag van de jongere, afgestemd op de recidivekans en de responsiv i-teit.
3 Extra aandacht voor het realiseren van ondersteunend netwerk voor de opvoeders en de jongere en het ontwikkelen van mogelijkheden en tale n-ten van jongeren gericht op latere participatie.
4 Samenwerking met JGZ in het kader van diagnostisch onderzoek en b e-handeling in geval van ernstige gedragsproblemen.
Het programma duurt 6 maanden en is zeer intensief. Praktische ondersteu-ning wordt afgewisseld met de inzet van (gedrags)cognitieve - en gezinsge-richte interventies, teneinde negatief gedrag af te leren en prosociaal gedr ag aan te leren aan de jongere en ouders de vaardigheden en het zelfvertrou-wen te bieden om het gedrag van hun kind positief te beïnvloeden.
De hulpverlening vindt plaats in de leefomgeving van de jongere en gericht op de generalisatie van geleerde vaardigheden. De omgang met leeftijdsge-noten is tevens belangrijk aandachtspunt in de begeleiding.
Achtergrond van de trajectdeelnemers
• Traject Vroege Starters (TVS) is in januari 2008 gestart en kende sind s-dien 16 deelnemers. Tussen januari 2008 en juli 2009 zijn slechts 2 jon-geren uitgestroomd en tussen juli 2009 en december 2009 de overige 14.
• 12 van de 16 deelnemers waren man (zie tabel 10.1).
• Deelnemers waren tussen de 12 en 18, waarbij de meeste in de catego-rie 14 tot 16 jaar vielen (8) (zie bijlage 2, tabellen B10.1). Opvallend is dat ook 4 trajectdeelnemers tussen de 16 en 18 jaar waren, terwijl de i n-terventie beoogt zich te richten op jongeren die vroeg probleemgedrag vertonen.
• 6 van de 16 trajectdeelnemers waren van Marokkaanse afkomst, 4 van Surinaamse afkomst, 2 van Nederlandse afkomst, 2 van Antilliaanse a f-komst en nog 2 van overige achtergrond (zie bijlage 2, tabellen B10.2).
Tabel 10.1 Verdeling naar geslacht trajectdeelnemers TVS uitgesplitst naar halfjaarcohorten (aantal en percentage)
halfjaarcohort aantal man aantal vrouw totaal aantal % man % vrouw totaal %
jan - jun 2008 1 0 1 100,0% - 100,0%
jan - jun 2009 1 0 1 100,0% - 100,0%
juli - dec 2009 10 4 14 71,4% 28,6% 100,0%
totaal 12 4 16 75,0% 25,0% 100,0%
Risicoprofiel van de trajectdeelnemers
• De trajectdeelnemers aan TVS hebben overwegend een laag risicopr o-fiel. 6 van de 16 trajectdeelnemers aan TVS hadden geen delicten voor-afgaande aan deelname. Nog eens 6 deelnemers pleegde 1 delict voor deelname (zie tabellen 10.2).
• Als er delicten gepleegd waren voorafgaande aan deelname waren dit overwegend middelzware delicten (7 van de 16 deelnemers) (zie bijlage 2, tabellen B10.3).
• Trajectdeelnemers pleegden in 4 van de 16 gevallen gewelddadige delic-ten voorafgaand aan deelname (zie bijlage 2, tabellen B10.4).
Tabel 10.2a Risicoprofiel trajectdeelnemers in termen van aantal geregistreerde strafbare feiten voor deelname aan TVS uitgesplitst naar
halfjaarcohorten (aantal)
Risicoprofiel jan – juni 2008 jan – juni 2009 juli – dec 2009 totaal
geen delicten voor deelname 0 0 6 6
1 delict voor deelname 1 1 4 6
second offender 0 0 2 2
frequente meerpleger 0 0 2 2
veelpleger 0 0 0 0
totaal 1 1 14 16
Tabel 10.2b Risicoprofiel trajectdeelnemers in termen van aantal geregistreerde strafbare feiten voor deelname aan TVS uitgesplitst naar
halfjaarcohorten (percentage)
Risicoprofiel jan – juni 2008 jan – juni 2009 juli – dec 2009 totaal
geen delicten voor deelname - - 42,9% 37,5%
• Slechts één van de trajectdeelnemers rondde het traject niet op reguliere wijze af (zie tabel 10.3).
• Op één na alle trajectdeelnemers volgden voorafgaande of gelijktijdig aan TVS geen andere interventie (zie bijlage 2, tabellen B10.5).
• De trajectdeelnemers namen voornamelijk in een vrijwillig kader deel aan TVS (11 van de 16 deelnemers) (zie bijlage 2, tabellen B10.6).
Tabel 10.3 Indeling van trajectdeelnemers in geslaagde en niet-geslaagde trajecten TVS (aantal en percentage)
halfjaarcohort aantal
niet-geslaagd
Recidive en delictsoort
Zoals eerder beschreven werd zijn de resultaten op het gebied van recidive zeer prematuur. Daarom worden in deze paragraaf alleen de tabellen weer-gegeven, maar worden hieraan geen conclusies verbonden. Zie ook tabellen B10.7 t/m B 10.9 in de bijlage. Let bij de interpretatie van de tabellen op het kleine aantal deelnemers in de verschillende cohorten.
Tabel 10.4a Incidentie recidive van de deelnemers aan TVS (exclusief uitvallers) uitgesplitst naar halfjaarcohort (aantal)
halfjaarcohort recidiveert
binnen
Tabel 10.4b Incidentie recidive van de deelnemers aan TVS (exclusief uitvallers) uitgesplitst naar halfjaarcohort (percentage)
halfjaarcohort recidiveert
binnen
Omdat geen van de geslaagde trajectdeelnemers aan TVS r ecidiveerden na afloop van de interventie, is het niet mogelijk om nadere uitspraken te doen over de frequentie en ernst van recidive en over de relatie tussen achter-grondkenmerken en recidive. Bovendien recidiveerden van de totale groep slechts één trajectdeelnemer.
Hernieuwde politieregistraties in BVH
In deze paragraaf wordt weergegeven in hoeverre trajectdeeln emers aan TVS na deelname (opnieuw) geregistreerd werden in het politi esysteem.
Voor deze analyse werd at random een steekproef getrokken van de totale groep deelnemers die het traject volledig doorliepen.
Omdat TVS slechts 15 geslaagde, uitstromende deelnemers kende, is geen steekproef getrokken maar zijn alle deelnemers betrokken bij de analyse van hernieuwde politie registratie.
• 9 van de 15 uitgestroomde trajectdeelnemers werden teruggevonden in het politiesysteem vanwege nieuwe registraties (zie tabel 10.5)
Tabel 10.5a Incidentie (hernieuwde) politieregistratie van de deelnemers aan TVS uitgesplitst naar halfjaarcohort (aantal)
Halfjaarcohort Hernieuwde
registratie
Tabel 10.5b Incidentie (hernieuwde) politieregistratie van de deelnemers aan TVS uitgesplitst naar halfjaarcohort (percentage)
Halfjaarcohort Hernieuwde
registratie
Aard en ernst van de registraties
• De 9 trajectdeelnemers waren verantwoordelijk voor 34 feiten. De meest voorkomende registraties waren voor overtreding op de openbare weg (10 registraties) (zie tabel 10.6).
• Ook straatroof (4), mishandeling (3) en overlast (3) werd een aantal ke-ren geregistreerd.
Tabel 10.6 Totaal aantal politieregistraties door de 9 trajectdeelnemers die binnen 2 jaar na succesvolle afronding van TVS opnieuw in de politieregistratie voo r-komen, uitgesplitst naar de aard van registratie
aantal percentage
Weg overig 10 29,4%
Straatroof 4 11,8%
Mishandeling 3 8,8%
Overlast 3 8,8%
Diefstal van brom-, snor-, fietsen 2 5,9%
Bedreiging 2 5,9%
Openlijk geweld (persoon) 1 2,9%
Vernieling c. zaakbeschadiging 1 2,9%
Burengerucht (relatieproblemen) 1 2,9%
Bijzondere wetten 1 2,9%
APV 1 2,9%
Wapenhandel 1 2,9%
Fraude 1 2,9%
Aantasting openbare orde 1 2,9%
Restcategorie 2 5,9%
Totaal 34 100,0%
• Van de 34 registraties, betrof het in 41% van de gevallen een misdrijf.
38% van de registraties waren overtredingen, 21% waren meldingen (van bijvoorbeeld overlast), en 3% betroffen overtredingen van APV (zie tabel 10.7).
Tabel 10.7 Totaal aantal politieregistraties voor de 9 jongeren die binnen 2 jaar na succesvolle afronding van TVS opnieuw in de politieregistratie voorkomen, uitgesplitst naar type registratie
aantal percentage
Misdrijf 14 41,2%
Overtreding 13 38,2%
Overtreding APV 1 2,9%
Overige registraties (meldingen) 6 17,6%
Totaal aantal registraties 34 100,0%
• 6 van de trajectdeelnemers 15 aan TVS hadden geen nieuwe registraties op hun naam. 7 werden geregistreerd voor minimaal één misdrijf (zie tabel 10.8).
Tabel 10.8 Totaal aantal politieregistraties na TVS uitgesplitst naar type registratie
Halfjaarcohort Geen
registra-ties
Alleen ‘ove-rige’ registra-ties
Maximaal APV
overtre-dingen
Maximaal overtredingen
Maximaal misdrijven
totaal
jan - juni 2008 0 0 0 1 0 1
jan - juni 2009 0 0 0 0 1 1
juli -dec 2009 6 1 0 0 6 13
totaal voor alle cohorten 6 1 0 1 7 15
Percentage over alle cohorten 40,0% 6,7% 0,0% 6,7% 46,7% 100,0%
Omdat voor slechts één trajectdeelnemer van TVS de termijn van 1,5 jaar na uitstroom verstreken is, zijn tabellen 10.9 en 10.10 niet van toepassing.