In deze rapportage worden drie programma’s beschreven die relatief recent gestart zijn, in het begin van 2008: Traject Vroege Starters, de Aanpak 8 tot 8 en de JoVo aanpak. Bij deze interventies zijn nog slechts een beperkt aantal deelnemers uitgestroomd. Daarbij treedt een oververtegenwoord iging op van deelnemers die het traject vroegtijdig beëindigden. Deze trajecten duren immers korter dan de trajecten die volledig afgerond worden. Hiervan is met name sprake bij 8 tot 8 en de JoVo aanpak, trajecten die normaal 1 tot 2 jaar duren en dus bij een start vanaf 2008 nog nauwelijks regul ier afge-rond kunnen zijn.
Tweede kanttekening bij de uitkomsten bij deze trajecten is dat de peri ode tussen uitstroom en het moment van onderzoek in veel gevallen nog kort is (maximaal 1,5 jaar, echter meestal korter). Hierdoor kunnen nog geen co n-clusies worden verbonden aan de resultaten op het gebied van recidive o m-dat deze resultaten slechts een korte termijn omvatten en nog een grote mate van onbetrouwbaarheid in zich hebben.
Bovengenoemde kanttekeningen maken de resultaten van deze interve nties zijn prematuur van aard. Ze kunnen beschouwd worden als een eerste nu l-meting. Ook een analyse van hernieuwde registratie in politiesystemen werd bij deze nulmeting betrokken.
Doelgroep
De doelgroep bestaat uit risicojongeren zonder geregistreerde strafbare feiten van 10 t/m 17 jaar en ‘first offenders’ van 12 t/m 17 jaar. In de praktijk loopt de leeftijd van de jongeren uiteen van 8 tot 19 jaar en worden soms ook 'second offenders' of 'frequente meerplegers' in beg eleiding genomen.
Veelplegers horen niet tot de doelgroep.
Omschrijving traject
In 2008 startte een projectteam van de gemeente Amsterdam met een in-tensief coachingsproject voor probleemjongeren in Amsterdam: de pilot
‘Aanpak van 8 tot 8’. De aanpak richt zich op jongeren die (dreigen) met de politie in aanraking (te) komen, zonder startkwalificatie school (te) verlaten of problemen ondervinden op meerdere leefgebieden. Jongerencoaches zetten zich in om hen op het goede pad te leiden en te houden. Zij bieden de jongeren structuur en leiden hen toe naar een toekomstperspectief. Dit gebeurt door de jongeren van maandag tot en met vrijdag (en regelmatig ook in het weekend) van 08.00 tot 20.00 uur een interessante en actieve dagbesteding te bieden en hen te begeleiden op de gebieden van
school/werk, zorg, gezin, vrije tijd en openbare orde en veiligheid. Het gezin waar de jongere uit komt wordt vanzelfsprekend bij de aanpak betrokken.
Daarnaast is de jongerencoach een ‘spin in het web’. Hij analyseert, coörd i-neert en volgt of de hulp voor jongere en gezin daadwerkelijk wordt ingezet.
De coach biedt zelf geen hulpverlening maar kijkt welke instantie dit het beste kan doen. Op wijkniveau inventariseren de coaches het aanbod, si g-naleren en benoemen knelpunten binnen en tussen organisaties en doen aanbevelingen.
De coaches zijn getraind in het werken volgens een eigen methodiek. De aanpak is actief in de stadsdelen Nieuw-West (Slotervaart, Osdorp, Geu-zenveld-Slotermeer), Oost (Zeeburg) en sinds 2010 ook in Zuidoost (het streven is ernaar om eind 2010 30 jongeren uit Zuidoost te begeleiden).
Achtergrond van de trajectdeelnemers
• In februari 2008 stroomden de eerste jongeren uit bij de Aanpak 8 tot 8.
Vanwege dit late moment kunnen vooral resultaten op de korte termijn overzien worden. Tot en met december 2009 stroomden 98 jongeren uit.
• Van de trajectdeelnemers was 89% man (zie tabel 11.1).
• Een derde van de trajectdeelnemers was bij uitstroom ouder dan 18 jaar, een derde tussen de 16 en 18 jaar en een derde jonger dan 16 jaar (zie bijlage 2, tabellen B11.1).
• Deelnemers waren vooral Marokkaanse jongeren (63%). Daarnaast was 15% van Nederlandse en 14% van Turkse afkomst (zie bijlage 2, tabellen B11.2).
Tabel 11.1 Verdeling naar geslacht trajectdeelnemers 8 tot 8 uitgesplitst naar halfjaarcohorten (aantal en percentage)
halfjaarcohort aantal man aantal vrouw totaal aantal % man % vrouw totaal %
jan - jun 2008 4 1 5 80,0% 20,0% 100,0%
jul - dec 2008 12 2 14 85,7% 14,3% 100,0%
jan - jun 2009 29 3 32 90,6% 9,4% 100,0%
juli - dec 2009 42 5 47 89,4% 10,6% 100,0%
totaal 87 11 98 88,8% 11,2% 100,0%
Risicoprofiel van de trajectdeelnemers
• Trajectdeelnemers van de Aanpak 8 tot 8 hebben een relatief laag risico-profiel. 57% van de trajectdeelnemers had geen delicten op haar naam staan voorafgaande aan deelname. 21% had één delict (zie tabellen 11.2).
• Het is opvallend dat er ook second offenders (10%), meerplegers (11%) en zelfs veelplegers (4%) hebben deelgenomen, omdat deze jongeren niet tot de doelgroep van de aanpak behoren.
• 34% van de trajectdeelnemers had maximaal een middelzwaar delict gepleegd voorafgaande aan het traject (zie bijlage 2, tabellen B11.3).
• Een derde van de deelnemers die vooraf delicten hadden gepleegd, ha d-den minimaal één gewelddadig delict gepleegd (zie bijlage 2, tabellen B11.4).
Tabel 11.2a Risicoprofiel trajectdeelnemers in termen van aantal geregistreerde strafbare feiten voor deelname aan 8 tot 8 uitgesplitst naar
halfjaarcohorten (aantal)
Risicoprofiel jan – juni
2008
Tabel 11.2b Risicoprofiel trajectdeelnemers in termen van aantal geregistree rde strafbare feiten voor deelname aan 8 tot 8 uitgesplitst naar
halfjaarcohorten (percentage)
Risicoprofiel jan – juni
2008
• Bijna de helft van de trajectdeelnemers (48%) verliet voortijdig het traject (zie tabel 11.3).
• In 13% van de gevallen werd voorafgaand of gelijktijdig aan naast 8 tot 8 een ander programma gevolgd (zie bijlage 2, tabellen B11.5).
• Het juridisch kader waarbinnen de trajectdeelnemers 8 tot 8 volgden was onbekend (zie bijlage 2, tabellen B11.6).
Tabel 11.3 Indeling van trajectdeelnemers in geslaagde en niet-geslaagde trajecten 8 tot 8 (aantal en percentage)
halfjaarcohort aantal
niet-geslaagd
Recidive en delictsoort
Zoals eerder beschreven werd zijn de resultaten op het gebied van recidive zeer prematuur. Daarom worden in deze paragraaf alleen de tabellen wee r-gegeven, maar worden hieraan geen conclusies verbonden. Zie ook tabellen B11.7 t/m B 11.9 in de bijlage. Let bij de interpretatie van de tabellen op het kleine aantal deelnemers in de verschillende cohorten.
Tabel 11.4a Incidentie recidive van de deelnemers aan 8 tot 8 (exclusief uitvallers) uitgesplitst naar halfjaarcohort (aantal)
halfjaarcohort recidiveert
binnen
Tabel 11.4b Incidentie recidive van de deelnemers aan 8 tot 8 (exclusief uitvallers) uitgesplitst naar halfjaarcohort (percentage)
halfjaarcohort recidiveert
binnen
Tabel 11.5 Totaal aantal delicten gepleegd door de trajectdeelnemers die binnen 2,5 jaar na succesvolle afronding van 8 tot 8 recidiveerden, uitgesplitst naar type delict
aantal percentage
bedreiging 5 19,2%
opiumwet (harddrugs) 4 15,4%
diefstal met geweld 3 11,5%
eenvoudige diefstal 3 11,5%
gekwalificeerde diefstal 3 11,5%
overig wetboek van strafrecht 3 11,5%
verduistering 2 7,7%
mishandeling 1 3,8%
(schuld)heling 1 3,8%
tegen de openbare orde 1 3,8%
Totaal 26 100,0%
Omdat slechts 7 van de 51 trajectdeelnemers die de interventie met succes afrondden recidiveerden en omdat voor geen enkele trajectdeelnemers voor 1,5 jaar de recidive kon worden vastgesteld, kunnen geen betekenisvolle uitspraken worden gedaan over de frequentie en ernst van recidive en de relatie tussen achtergrondkenmerken en incidentie van recidive.
Hernieuwde politieregistraties in BVH
In deze paragraaf wordt weergegeven in hoeverre trajectdeelnemers aan 8 tot 8 na deelname (opnieuw) geregistreerd werden in het politiesysteem.
Voor deze analyse werd at random een steekproef getrokken van de totale groep deelnemers die het traject volledig doorliep. Voor 8 tot 8 werd een steekproef van 50 trajectdeelnemers geselecteerd.
• Van de 50 trajectdeelnemers die werden geselecteerd, stonden er 28 binnen anderhalf jaar (opnieuw) geregistreerd bij de politie (niet weerge-geven in de tabel. (56%)
• Op basis van de survival methode wordt een percentage berekend van 43% (zie tabel 11.6).
Tabel 11.6a Incidentie (hernieuwde) politieregistratie van de deelnemers aan 8 tot 8 uitgesplitst naar halfjaarcohort (aantal)
Halfjaarcohort Hernieuwde
registratie
Tabel 11.6b Incidentie (hernieuwde) politieregistratie van de deelnemers aan 8 tot 8 uitgesplitst naar halfjaarcohort (percentage)
Halfjaarcohort Hernieuwde
registratie
Aard en ernst van de registraties
• In totaal werden 28 van de 50 trajectdeelnemers binnen 2 jaar na deel-name opnieuw geregistreerd door politie. Zij worden verantwoordelijk ge-houden voor in totaal 74 feiten. De meest voorkomende registraties wa-ren voor mishandeling (10 registraties), vermogensdelicten en overlast (beiden 9) (zie tabel 11.7).
Tabel 11.7 Totaal aantal politieregistraties door de 28 trajectdeelnemers die binnen 2 jaar na succesvolle afronding van 8 tot 8 opnieuw in de politieregistratie voorkomen, uitgesplitst naar de aard van registratie
aantal percentage
Mishandeling 10 13,5%
Overige vermogensdelicten 9 12,2%
Overlast 9 12,2%
Vernieling c. zaakbeschadiging 6 8,1%
Winkeldiefstal 4 5,4%
Bedreiging 3 4,1%
Weg overig 3 4,1%
Diefstal/inbraak woning 2 2,7%
Diefstal uit/vanaf motorvoertuigen 2 2,7%
Diefstal van brom-, snor-, fietsen 2 2,7%
Openlijk geweld (persoon) 2 2,7%
Straatroof 2 2,7%
Burengerucht (relatieproblemen) 2 2,7%
Diefstal/inbraak bedrijven en instellin 2 2,7%
APV 2 2,7%
Drugshandel 2 2,7%
Aantasting openbare orde 2 2,7%
Verkeersongevallen 1 1,4%
Moord, doodslag 1 1,4%
Milieu overig 1 1,4%
Restcategorie 7 9,5%
Totaal 74 100,0%
• Van de 74 registraties, betrof het in 63% van de gevallen een misdrijf.
24% van de registraties waren meldingen (van bijvoorbeeld overlast), 11% waren overtredingen en 3% betroffen overtredingen van APV (zie tabel 11.8).
Tabel 11.8 Totaal aantal politieregistraties voor de 28 jongeren die binnen 2 jaar na succesvolle afronding van 8 tot 8 opnieuw in de politieregistratie voorkomen, uitgesplitst naar type registratie
aantal percentage
Misdrijf 47 62,7%
Overtreding 8 10,7%
Overtreding APV 2 2,7%
Overige registraties (meldingen) 17 24,0%
Totaal aantal registraties 74 100,0%
• 44% van de trajectdeelnemers aan 8 tot 8 hadden geen nieuwe registr a-ties op hun naam. 46% werden geregistreerd voor minimaal één misdrijf (zie tabel 11.9).
• 8% van de trajectdeelnemers werden uitsluitend voor ‘overige’ meldingen opnieuw geregistreerd bij de politie.
Tabel 11.9 Totaal aantal politieregistraties na 8 tot 8 uitgesplitst naar type registratie
Halfjaarcohort Geen
registra-ties
Alleen ‘ove-rige’ registra-ties
Maximaal APV
overtre-dingen
Maximaal overtredingen
Maximaal misdrijven
totaal
juli - dec 2008 4 1 0 0 2 7
jan - juni 2009 10 1 0 0 4 15
juli -dec 2009 8 2 0 1 17 28
totaal voor alle cohorten 22 4 0 1 23 50
Percentage over alle cohorten 44,0% 8,0% 0,0% 2,0% 46,0% 100,0%
Omdat voor slechts een zeer beperkt aantal trajectdeelnemers van 8 tot 8 de termijn van 1,5 jaar na uitstroom verstreken is, zijn tabellen 11.10 en 11.11 niet van toepassing.