BYLINE: GIJS GROENTEMAN
SECTION: Algemeen; Blz. 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17 LENGTH: 2347 woorden
24 maart 2018
HIGHLIGHT: Bokoesam, artiestennaam van Samuel Sekyere (25), begon serieus te rappen om zijn moeder
trots te maken, die het nodige met hem te stellen had gehad - 'ik deed domme shit, childe veel, dronk veel.' Nu is er het succes, ook als stijlicoon. 'Rap opent veel deuren.'
Na de eerste bewegingen van Osdorp Posse en Brainpower en daarna de grote successen van De Jeugd van Tegenwoordig, is de opmars van Nederlandse hiphop niet meer te stuiten. De nieuwe generatie hiphoppers heeft de macht van de hits gegrepen. Een van hen is Samuel Sekyere, bekend als Bokoesam - rapper en stijlicoon, zoon van een Ghanese vader en Nederlandse moeder, groot geworden op IJburg.
U gaat straks naar de studio om tracks op te nemen. Hoe ziet een dag in de studio eruit?
"Meestal beginnen we ergens in de middag. En dan is het: muziek maken, jointjes roken, repeat."
Met wie werkt u dan?
"Meestal met een producer, vandaag is dat met Yung Felix. Dan gaan we beats maken, rappen of tracks afmixen."
Weet u wanneer u iets heel goeds heeft gemaakt?
"Als ik iets goed vind, wéét ik dat: dan roept een liedje een bepaald gevoel in me op en wil ik het, als ik thuiskom, meteen duizend keer luisteren. Of het voor het publiek ook werkt, weet ik dan nog niet."
Zijn uw populairste nummers ook uw beste?
"Niet altijd, nee. Op de Bokoeyoncé mixtape staat de track Op mijn phone: voor mij is dat een magische track, want ik kan me helemaal niet meer herinneren dat ik die gemaakt heb. Ik was té ver heen."
"Hoe ik die gemaakt heb, wat er in mijn hoofd omging - géén idee. Het moet pure intuïtie zijn geweest. Het is écht een goeie track. En op mijn album staat de track Solo, die is wat persoonlijker, daar zit mijn hele hart in. Is een beetje hypnotiserend."
Wanneer wist u dat dit was wat u wilde doen in het leven?
"Op een gegeven moment begon mijn moeder het serieus te nemen - dat was een belangrijk moment voor mij. Zij is juf, dus ze merkte dat kinderen op basisscholen naar mij gingen vragen. Oké, dacht ik, dit is leuk om te doen én ik kan mijn moeder er trots mee maken, misschien moet ik hier maar mee doorgaan."
Was het tijd om uw moeder trots te maken?
"Ja. Ja. Daar was het wel tijd voor. Mijn moeder is altijd wel trots op me geweest, ze houdt heel veel van me, maar ik denk dat ze wel blij was dat ik eindelijk iets had gevonden wat ik leuk vond om te doen. En waar ik ook nog van kon leven."
En tot die tijd?
"Ik zat met mezelf in de knoop: wat wil ik nu gaan doen? Ik wist het niet. Dan wordt het al snel: veel chillen. Met moeite heb ik de middelbare school afgemaakt, eerst zat ik op het Montessori Lyceum, daarna op het Caland, toen allerlei roc's - halfjaartje daarnaartoe, dan weer een paar maanden daarnaartoe. En toen ging ik rappen."
"Tussen mij en mijn moeder ging het niet zo heel goed. Maar ik childe veel met mijn vrienden, zij werden een soort nieuwe familie, daardoor ben ik ook gaan rappen. Ik denk dat het allemaal voor een reden is gebeurd, maar ik was niet altijd even gelukkig. Ik had een soort woede en frustratie in me."
Hoe uitte die zich?
"Domme shit doen. Veel chillen. Veel drinken."
Wist uw moeder hoe ze u moest bereiken?
"Ik kon altijd erg met haar lachen, en nog steeds, maar ze is lerares en is iemand die school erg belangrijk vindt. Dat je wat dóet in je leven. Dat ben ik ook wel met haar eens trouwens. Toen ik muziek ging maken, begreep ze dat ook niet echt. Ze dacht dat ik gewoon zat te chillen in het buurthuis."
En u wist meteen: dit ís het?
"Eigenlijk niet. Ik had überhaupt geen toekomstperspectief, ik vond het leuk om te doen en nam mezelf ook helemaal niet zo serieus met muziek. Maar toch, ergens moet ik hoop hebben gehad, want ik ging mijn tracks wel online zetten, en probeerde ze te promoten. Jongens benaderen om een clip te schieten. En op een gegeven moment begon ik toch te denken: hier moet ik echt voor gaan."
Wie waren uw idolen?
"Ik was helemaal gek van Lil B, een Amerikaanse rapper, helemaal gek, door hem ben ik gaan rappen. Ik keek naar hem en dacht: als jij artiest kunt zijn, moet ik het ook kunnen."
Hoe komt een track bij u tot stand?
"We maken de beat, met een producer, en dan kijk ik wat er in me opkomt. Ik vind het lekker om in de studio te zitten met mensen die ik goed ken, want dan is het makkelijker om iets doms dat zomaar in me opkomt eruit te gooien. In de studio moet ik dom durven zijn. Je hebt positief dom en je hebt negatief dom, dit bedoel ik positief."
Voelt u de woede en frustratie van vroeger nog?
"Ik ben wel blij, maar als shit niet loopt, komt het terug. In het algemeen ben ik wel de guy die zegt: 'Alles komt goed.' Maar af en toe zijn er van die dagen dat alles níet goed lijkt te komen. Er zijn van die dagen dat ik bang ben. Ik heb een kind, Zaiyon van vier, dus ik heb verantwoordelijkheden. Ik kan angst hebben dat er een dag komt dat ik niet meer van muziek kan leven, dat ik niet meer voor mijn kind kan zorgen."
Bent u een piekeraar?
"Als ik niet blow. Dan ben ik ook drukker."
Blijft u altijd blowen?
"Nee. Soms stop ik ook. Laatst heb ik de maand voor mijn verjaardag niet geblowd."
Wanneer begon u ermee?
"Dertien jaar? Twaalf? Vroeg hè? Ik zou niet willen dat mijn kind al op zijn twaalfde jointjes rookt."
Lijkt u zoon op u?
"Uiterlijk sowieso, sprekend. Ik was heel druk als kind. Maar ook: blij, altijd mensen willen vermaken, grapjes. Dat zie ik bij hem ook. Dat maakt mij ook blij."
U brengt in uw raps veel liefdesverklaringen aan hem.
"Zaiyon, he saved my life. Als je een kind krijgt, word je verantwoordelijk. Je kunt niet meer superslecht gaan, want dan heb je je kind ermee. Ik vind het echt leuk dat ik een kind heb. Voordat ik hem kreeg, had ik nul verantwoordelijkheid. Hij is van dinsdag tot en met donderdag bij mij, dus dan moet er worden gekookt, breng ik 'm naar school, ik blow dan niet overdag - ik vind het niet chill om bij hem stoned te zijn. Ik heb het gekke rappersleven, op de dagen dat ik Zaiyon heb, is er die rustige, huiselijke vibe. Die miste ik wel."
In wat voor fase van uw leven was u toen hij werd geboren?
"Ik was wel aan het doorbreken, maar het was een heel andere tijd in de muziek. Er werd minder geld gemaakt. Het was net voordat de plaat New Wave uitkwam. Ik deed wel optredens, maar daar kon ik nog niet zo veel voor vragen."
Wat veranderde er?
"New Wave kwam uit, dat was groot. Spotify is voor Nederlandse hiphop heel belangrijk geworden, en dat heeft nieuwe jongens ook weer veel motivatie gegeven."
New Wave is een plaat van een groep Nederlandse rappers, onder wie u. Drank en drugs van Lil' Kleine en Ronnie Flex staat erop en werd een gigantische hit. Had u door dat New Wave zo belangrijk zou worden?
"Nee. We hebben 'm op Schiermonnikoog opgenomen, in twee weken, en niemand had echt door dat het zo groot zou worden."
Werd er af en toe geblowd tijdens die twee weken?
"Man, 24/7. Als er geen wiet was, waren we weg."
Dus jullie zaten in een gigantische damp die tracks op te nemen...
"...het was letterlijk: chillen, Fifa spelen, drinken, muziek opnemen. En lachen. Het was écht heel gezellig. Ik denk dat het het beste schrijverskamp is dat er ooit is geweest. Heel raar, we konden het allemaal zo goed met elkaar vinden."
"En natuurlijk zeiden we: 'Deze shit zal fucking hard gaan!' Maar dat was ook om het voor elkaar op te hypen - niemand van ons had zo'n succes al eens echt gehaald."
Toen ie eenmaal zo hard ging, hoe wás dat?
"Gewoon leuk. Je merkt ineens: hiphop is waar nu naar geluisterd wordt. De rest, daar luisteren ze niet meer naar. Het is de nieuwe pop."
Waardoor bijvoorbeeld 3FM nu in een gigantische identiteitscrisis zit: ze hebben de boot gemist.
"Hey, they missed the wave. Maar ik vind radio sowieso... ik begrijp eerlijk gezegd niet waarom je radio zou luisteren. Je kunt toch zelf muziek zoeken? Ja, als je daar geen zin in hebt. Maar als je muziekliefhebber bent, ga je bepaalde tracks toch zoeken? Lekker online shit kijken, that's the best way."
Dus in die tijd kreeg u succes en u begon de verantwoordelijkheid van het vaderschap te voelen.
"Ik moest er zijn. Maar wat het met mij is: ik doe dingen wel op mijn eigen manier. Als heel veel mensen tegen me zeggen: 'Sam, je zou dát eens moeten doen,' doe ik vaak toch net het andere."
Wat voor dingen dan?
"Ik heb een track met Famke Louise opgenomen. Ze had nog nooit een track gedaan. Iedereen zei: 'Yo, zou je dat wel doen, je gaat veel haat krijgen.' Ze is superpopulair, maar veel mensen vinden haar ook superkut. Dat vind ik dus juist wel leuk. Als ik iets in mijn hoofd heb, ga ik het doen."
U lijkt me geen onverantwoordelijk type. Werd u als kind niet gek van uw eigenwijsheid?
"Nja, ach, ik weet niet. Ik voelde me wel kut dat ik mijn moeder niet blij maakte."
Op een gegeven moment moest u het huis uit. Wanneer was dat?
"Rond mijn zeventiende. Mijn spullen stonden ineens voor de deur. Misschien had ik nog wel naar binnen kunnen gaan om te praten, maar daar had ik toen ook geen zin meer in. Ik was te boos. Uiteindelijk hebben we het bijgelegd. Ik blijf toch haar zoon, ze blijft mijn moeder. We weten allebei dat we niet de makkelijksten zijn."
U heeft een broertje, lijkt hij op u?
"Nee. Hij is rustig. Nu studeert hij en begint hij uit te gaan, maar dat is pas sinds hij negentien is. Hij was meer van: gamen op z'n kamer. Ik wilde naar buiten, dingen meemaken, avonturen beleven. Gewoon, random dingen doen."
Wat voor dingen?
"Bijvoorbeeld: iemand hoort dat er een chick is in Almere die wil chillen. 'Oké, we gaan nu naar haar toe.' 'Hoe komen we weer thuis?' 'Weten we niet!' Dat."
"Gewoon thuis zitten, ik kan dat niet. Nog steeds niet. Misschien heb ik dat wel van mijn vader, die was ook altijd weg. Maar als Zaiyon er is, ben ik thuis."
Heeft u nog contact met uw vader?
"Ik had 'm net nog aan de telefoon. Hij woont weer in Amsterdam, in Oost. Hij is werkt de hele dag, daarna gaat hij chillen."
"In een coffeeshop. Na het werk gaat hij naar huis, slapen, en de volgende dag weer. Mijn ouders zijn gescheiden toen ik vier was, eens in de twee weken was ik bij hem, maar dat ging vaak niet door. Als mijn broertje en ik bij hem waren, deed hij niet echt leuke dingen met ons, 's avonds ging hij vaak weg."
Heeft u hem dat kwalijk genomen?
"In periodes. Maar na een tijdje weet je niet beter. Ik denk dat mijn broertje het hem meer kwalijk neemt, al doet hij alsof het hem niks doet. Het is dubbel. Hij is je vader en blijft je vader, ik ben blij met de dingen die hij wél doet, maar sommige dingen begrijp ik niet."
U heeft fans, een groot publiek - hoe is het dat er naar u wordt geluisterd?
"Als ik muziek maak, denk ik niet: ik ben een stem, er moet naar mij worden geluisterd! Op mijn album probeer ik persoonlijk te zijn, soms emotioneel, maar ik heb ook heel blije tracks. Het is niet zo dat ik mensen dingen wil leren, maar ik wil wel mijn verhaal doen. Ik vind het gek, en ook mooi, dat naar die tracks wordt geluisterd en dat je met muziek veel emoties in mensen kunt losmaken."
U lijdt niet aan een geforceerde machostijl, u bent eerder origineel en eigenzinnig. Was dat vroeger ook zo?
"Ik was vroeger meer straat, maar wel altijd de gekkie van de crew. De guy die altijd wou lachen, en vrolijk was."
En op een gegeven moment dacht u: ik doe een roze zonnebril op en trek een luipaardenregenjas aan?
"Als je achttien, negentien bent, wil je stoer gevonden worden. Is ook de straatcultuur. Ik ging met straatjongens om, en ik was zelf ook wel een kleine boef. Nu, als iemand kapot boos naar me kijkt, moet ik dan boos
terugkijken? Als ze het echt willen, kunnen ze het krijgen ook hoor. Kijk, voor mij is het: iedereen weet wie jij bent, maar jij weet niet wie iedereen is."
Was u vroeger van het vechten?
"Niet echt, maar wel wat meer. Als ik een drankje ophad, was het toch eerder van: 'Wat is jóuw fucking
probleem?!' Ik ging nog met andere jongens om, natuurlijk. Als ik een keer was opgepakt, had het anders met me kunnen lopen. Maar nooit dacht ik dat ik echt voor de criminaliteit wilde gaan."
Wat voor leven leidde u dan?
"Chillen op het plein met de jongens, en ondertussen geld maken. Een beetje."
Stelen of drugs dealen?
"Van allebei een beetje. Maar ik praat daar niet zo graag over."
Zijn harddrugs ooit een bedreiging voor u geweest?
"Nee, nooit. Ik heb weleens een pilletje gedaan, maar crack, coke - in mijn vriendengroep is dat een no-go. In het uitgaansleven kom ik het vaak tegen, maar ik hoef het niet. Om me heen zie ik ook niet dat het mensen leuker maakt, ofzo."
Hoe ziet u de komende jaren voor zich?
"Goeie muziek maken, lekker optreden, en ook dingen ernaast doen. Kleding. Andere dingen, waar ik nog niet veel over kwijt wil. Als je bijvoorbeeld kijkt naar De Jeugd van Tegenwoordig - die zijn nu, hoe oud, zestig? Hahahahaha! Maar goed - die zijn nog steeds bezig met muziek, maar doen er allemaal andere dingen naast. Ik kijk naar ze op, hoe ze dingen doen die dicht bij henzelf liggen. Ze zijn niet arrogant, bekijken dingen met een knipoog maar zijn óók heel serieus. Rap opent heel veel deuren, daarnaast kun je je creatief voor allerlei andere dingen inzetten."
"Muziek ben ik ook maar gaan doen. Als ik dat met kleding doe, proberen en er achterstaan, juist omdat ik al rap en bereik heb, kan het misschien ook wel lukken."
Heeft u zin in alles wat u nog te wachten staat?
"Ik ben de laatste tijd héél hard aan het werk, want ik ben nog lang niet waar ik moet zijn. Het is fijn om dat gevoel te hebben, want dan blijf je jezelf pushen."
"Ik heb nu bewust voor een pad gekozen, geen idee waar het heen leidt, maar ik ben blij dat ik erop zit. Omdat ik doe wat ik wil doen, en niet hoef te doen wat andere mensen van me willen."