BYLINE: HANS VAN DER BEEK SECTION: Nieuws; Blz. 20, 21
LENGTH: 1557 woorden
12 augustus 2017
HIGHLIGHT: Roy Reymound (1986), beter bekend als Fresku, is rapper en acteur. Hij won de State Award
2012 voor beste rapper. Vanavond staat hij op Appelsap en woensdag is De Fresku & Teemong Show te zien bij de VPRO.
Klapstoel
Eindhoven
"Mijn eilandje. Een klein wereldje, maar daar zit wel alles in. Mijn beste vrienden zijn meteen de mensen met wie ik werk, mijn vrouw doet mijn management. Vriendschap, liefde, carrière, familie, alles in één, en dat zit allemaal hier in Eindhoven."
Bril
"Tot mijn veertiende had ik niet door dat ik een bril nodig had. Niemand om me heen. Dus ik zat heel erg in mijn eigen wereld te tekenen en teksten te schrijven. Ik zag alles wazig. Toen ik terugkwam naar Nederland - ik ben hier geboren, maar op mijn zevende ben ik naar Curaçao gegaan, naar mijn pa, mijn ouders zijn gescheiden - zat ik met mijn moeder televisie te kijken en ik kon de ondertiteling niet lezen. Mijn moeder zette mij haar bril op, en voor het eerst zag ik alles veel helderder. Ook heel gek, je ziet alles beter, maar tegelijkertijd is het veel minder comfortabel. De wereld is ineens supergroot. Mijn ogen zijn gelaserd, maar nog steeds voel ik me meer op mijn gemak in mijn kleine wereld."
"Nee, op school was het niemand opgevallen. Het Antilliaanse schoolsysteem heeft nog wel wat meters te maken. Ik zat op een katholieke school met veel donkere kindjes. Later zat ik op een protestante school, waar veel Amerikaanse en Nederlandse kindjes zaten. Daar was veel meer aandacht. Maar daar ben ik van afgehaald. Ik kwam naar school met blauwe plekken, omdat ik klappen had gekregen van mijn vader. De school dreigde jeugdzorg in te schakelen, waarop mijn pa mij weer naar die katholieke school stuurde. Dat was wel sneu, op die andere school was het anders gegaan, denk ik."
Pa
"Hij vindt nog steeds dat ik te lief ben voor mijn kids. Ik zei: ik ga het niet doen zoals jij. Hij heeft een keer gezegd: 'Misschien heb ik niet alles gedaan zoals het hoort, maar ik weet dat jij weet dat ik mijn best heb gedaan.' En dat is zeker zo. Klappen zijn heel natuurlijk in de Antilliaanse cultuur. Voor mij is het heel
choquerend om me voor te stellen dat ik dat bij mijn kids doe. Toen ik als 7-jarig kindje naar Curaçao kwam en voor het eerst klappen kreeg, was het alsof heel mijn wereld instortte. Maar in no time is het de normaalste zaak. Als je neven zien dat je klappen krijgt, lachen ze om jou. En als zij klappen krijgen, lach je om hen. Dan is het toch, heel gek, iets verbindends. Ook zoiets zorgt voor verbroedering. Gek, hè?"
Brutaal
"Fresku betekent brutaal in het Papiaments. Ik wil gewoon dingen maken, taboes doorbreken, en dat betekent dat mensen mij af en toe brutaal vinden. Als ik dat stempel toch krijg, geef ik het mezelf liever als eerste. In principe ben ik gewoon een vader met twee kids en met een rustig karakter. Dus als je mij heel fel ziet, weet je dat ik echt in een rol spring."
Whiteface
"Blackface heeft een hele geschiedenis, maar er is helemaal geen geschiedenis van whiteface. En toch waren mensen heel beledigd. We hadden een track gemaakt waarin ik met een enorm gangsteraccent, echt het stereotype van wat mensen gangsterrap noemen, beschrijf hoe je op de radio hoort te komen. Dat je als zwarte man jezelf zo wit en toegankelijk mogelijk moet profileren. In die clip schmink ik mezelf wit en op het eind pak ik er ook nog een gitaar bij en doe een singer-songdingetje. In twee takes opgenomen; de eerste keer was ik te langzaam met schminken."
"Ik had weinig te verliezen. Ik ben niet een typische radio-artiest, maar ik was wel kind aan huis bij 3FM, puur door Giel Beelen. Maar veel opkomende artiesten van wie ik fan was, kregen de airplay niet, dus zij hadden veel te verliezen met zo'n nummer. Het voelde alsof ik de persoon was die het kon doen en moest doen, en het zou raar zijn om het dan niet te doen."
"In die clip had ik meerdere artiesten van kleur in een rijtje gezet, met in het midden Zwarte Piet. Met name Typhoon en Kenny B waren daar beledigd over, maar ze belden me wel persoonlijk om van mij te horen wat het idee daarachter was. Dat is: je bent leuk zolang je binnen onze witte kaders past."
"Het is grappig hoe het is ontstaan. Ik was een keer met MocroManiac, een rapper met best wel een gangsterachtergrond, bij DWDD. Ik was daar vaker geweest, MocroManiac niet, en het viel heel erg op hoe Matthijs van Nieuwkerk zich alleen tot mij richtte, heel onbewust, en MocroManiac compleet negeerde, zelfs als het over hem ging. En hem uiteindelijk ook een soort hoofdklopje gaf. MocroManiac zat daar erg mee, het werd heel erg grappig. Ik zei: 'Zie het dan gewoon als liefde, man.' Toen zei hij: 'Ik hoef die witlof niet.' Snap je? Toen dachten we: dit is te geniaal, hier moeten we iets mee doen."
"Zeker, ik ben daarna nog weleens uitgenodigd, maar MocroManiac wil niet meer. En ik vond het raar om daar over die clip te gaan praten zonder hem. Eigenlijk best een gemiste kans."
Botergeile blubber
"Waarom weet ik meteen wat je bedoelt? Man, dit is echt verschrikkelijk. Ik vind het nog leuk, maar ik kijk er ook met enige schaamte op terug. Het is echt zo'n banaal mannending. Ik speel dokter Gino, een stereotype Antilliaan, dus die valt alleen maar op dikke vrouwen. In de videoclip gaat een dikke vrouw op hem zitten en laat hij zien hoe mooi..., ik kan het niet uitleggen, man."
Gino Pietermaai
"Mensen zijn het mijn alter ego gaan noemen. Iets in mij is een beetje Gino. Dat was mijn doorbraak, klopt. Daarvoor hadden we wel al filmpjes op YouTube gemaakt. Die werden dan tweeduizend keer bekeken en dat vonden we veel. Tot Gino Pietermaai, die werd tonnen bekeken. Gouden tand, alleen maar blowen, alles wat je maar aan stereotypen kan bedenken. En dan on crack, dus tien keer erger. In het begin dachten mensen dat hij echt bestond. Het heeft voor ons gewerkt: mensen kwamen erachter dat er een jongen is die filmt en de muziek en de producties maakt, dat is Teemong. En de rapper is Fresku en hij speelt een typetje. Zo kwamen ze uiteindelijk bij ons terecht."
Willy Keurig
"Hoe kan ik Willy uitleggen? Het was met de Zwarte Pietdiscussie en ik ergerde me aan racistische
commentaren op internet. Bijvoorbeeld: 'Zwarte Piet is niet racistisch en als ge da wel vindt, dan moet oe maar terug naar oe apenland.' We zaten dat te lezen en dachten: het kan toch niet dat dit bestaat? We hebben de beste van al die comments bij elkaar gezocht en daar een persoon bij verzonnen. Heb jij nou nooit dat je denkt: wie zou zoiets nou typen, hoe ziet die eruit? Zo ontstond Willy. Eigenlijk is Willy net als Gino. Die zit in een parkje te blowen en Willy zit ook in een parkje, maar dan met een halveliterblik bier. Ook weer zo'n stereotype, maar dan van de boze blanke man."
De Fresku & Teemong Show
"Je spreekt het uit als 'Friskoe', maar je mag ook 'Fresko' zeggen, als je wilt. Iedereen zegt het op honderd manieren en ik verbeter niemand. We hebben geprobeerd een show te maken die staat voor wie wij zijn, met alle gekkigheid en alle nare dingen, maar zodra je zoiets voor televisie gaat doen, is het meteen: als je te lang inzoomt, kun jij dat wel grappig vinden, maar dan zappen er tien weg."
"We hebben anderhalf jaar niks op YouTube uitgebracht, omdat we dit gingen doen. Ik sta echt achter deze pilot, maar het is een grote struggle geweest om iets te maken waar iedereen achter staat, zowel de VPRO als wij. Alleen, ik ben er nu wel superonzeker over. Televisie wil heel graag inspelen op YouTube, maar uiteindelijk vervallen ze toch in de televisiemanier van werken. Terwijl Teemong en ik juist televisie willen doen om die regels te breken. Mijn grootste vraag is nu: is het het waard om anderhalf jaar niks te doen op internet, terwijl we daar alles kunnen doen. Ik vind het heel spannend, ik zeg het gewoon eerlijk."
Theo Maassen
"Inmiddels een hele goede vriend, maar ik ben ook nog steeds een hele grote fan, zo erg, dat het ook invloed heeft op mijn vriendschap. Ik kijk echt tegen die man op. Hij is ook ouder dan ik, dus hij krijgt meteen zo'n oomrol."
"Shit... Ik probeerde het nog te ontwijken, maar die clip, ja, dat was onze eerste samenwerking. Dat was voor Hedde druksop, ook echt zo geschreven. Het gaat heel erg over gek doen. Wie beter te vragen dan Theo? We hebben gewoon een paar draaidagen maar wat gedaan. Ik ben verkleed als Tupac en word in elkaar geslagen. Ook zit ik verkleed als hond in een hondenasiel en Theo is de bewaker die mij anaal verkracht. Op mijn plaat zegt hij ook: 'Er kan maar één ster in Eindhoven zijn.' In die clip heeft hij me ook nog opgehangen trouwens."
"Heel leuk! Alsof we heel Eindhoven bij elkaar rapen en een feestje komen geven. Pietju Bell, Woenzelaar, Braz, Killer Kamal en mijn dj Funktional J., met MocroManiac uit de Bijlmer erbij, en Teemong legt alles met camera vast."
"Nee, er hangt geen Eastcoast-Westcoastsfeertje tussen Amsterdam en Eindhoven, zeker niet. Ik heb dat geprobeerd te creëren, maar die Amsterdammers hebben daar schijt aan. Ik heb alles gedaan, ik heb Amsterdam een museum genoemd, ik heb de Jeugd van Tegenwoordig proberen te dissen, maar nee man, het interesseert ze echt geen fuck."
Moshik
"Nog één keer? Nee, ik ken hem niet. Ik ben sinds kort veganist. Dat had ik zelf ook nooit gedacht, maar door puur dierlijke dingen te laten liggen, ben ik 10 kilo kwijt. Dat bevalt me wel."