Invalshoek openbare ruimte en buurtbeleving

De volgende gegevens zijn gebruikt:

1. Totaalscore Leefbaarometer op 5 dimensies: (score 1 = zwak, 6 = uitstekend). De Leefbaarometer neemt veel buurtaspecten mee.

2. Samengestelde score indicator verloedering (zwerfvuil, rommel, hondenpoep, kapot straatmeubilair in de openbare ruimte, graffiti e.d.). Score loopt van 0 – 10, waarbij 10 heel erg slecht is.

3. Percentage inwoners dat vindt dat de buurt waarin ze wonen het afgelopen jaar vooruit is gegaan 4. Percentage inwoners dat vindt dat de buurt waarin ze wonen het afgelopen jaar achteruit is gegaan 5. Percentage inwoners dat denkt dat Bredanaars, die niet in de buurt wonen, negatief tot zeer negatief

tegen de buurt aankijken

6. Percentage inwoners dat vindt dat de buurt schoon is

7. Score samengestelde indicator oordeel buurtvoorzieningen (oordeel over winkels, welzijns-, onderwijs-, zorg-, speel-, en bv parkeervoorzieningen)

Breda

In Breda als geheel zijn sinds 2015 geen grote verschuivingen te zien in het oordeel van inwoners over de openbare ruimte en de buurt. De totaalscore op de Leefbaarometer (1 = zwak en 6 = uitstekend) blijft in de periode 2014-2018 stabiel: een score van 3,8 in 2014 en 3,9 in 2018. Hetzelfde geldt voor de indicator

‘verloedering’ uit de Buurtenquête en 2015-2017-2019, die blijft stabiel op 3,6 (waarbij 10 heel slecht is).

Wel neemt het aandeel inwoners dat vindt dat de buurt erop vooruit is gegaan gemiddeld iets af (14% in 2015 en 11% in 2019). Daartegenover neemt het aandeel inwoners dat vindt dat de buurt erop achteruit gaat juist iets toe (van 16% naar 18%). Het gaat om kleine verschillen. Een positieve ontwikkeling is dat gemiddeld steeds minder Bredanaars menen dat andere mensen negatief tegen hun buurt aankijken (20%

in 2015 tegen 10% in 2019). Op andere punten zoals de mate waarin de buurt als schoon wordt ervaren en de fysieke kwaliteit van buurtvoorzieningen zijn overall geen grote verschuivingen zichtbaar in Breda.

Ontwikkelingen in de buurten 2015-2019

Bovenstaande figuur laat zien dat 20 (van de 40) buurten bovengemiddeld goed scoren op de openbare ruimte en de beleving van de buurt, waarvan 12 buurten ook positieve ontwikkelingen laten zien in de tijd.

In 18 buurten is dat op één of meer punten minder goed dan gemiddeld in Breda, waarbij in 11 buurten een negatieve ontwikkeling in de tijd te zien is.

In het groene kwadrant staan 12 buurten die bovengemiddeld goed scoren en in de tijd vooruit zijn gegaan.

Zo is Zandberg een buurt in het groene kwadrant, omdat de buurt op zes van de zeven meetpunten positief scoort ten opzichte van het stedelijk gemiddelde en op hetzelfde aantal meetpunten ook sprake van een verbetering in de tijd is. Een buurt als Westerpark zit meer rechtsboven in dit groene kwadrant, omdat Westerpark op drie meetpunten positief scoort en op twee meetpunten negatief ten opzichte van het stedelijk gemiddelde, en weinig verandering in de tijd is te zien. In Zandberg, Sportpark, Boeimeer, Waterdonken is de verloedering gering en ontwikkelt de score zich verder in de positieve richting. Dat is ook te zien aan de mate waarin een buurt als schoon wordt ervaren. Buurten als Ginneken, Blauwe Kei, Zandberg, Nieuw-Wolfslaar, Ulvenhout, Ruitersbos, scoren hierop (veel) beter dan het gemiddelde. Minder dan 20 procent van de bewoners vindt dat de buurt niet schoon is, terwijl dit stedelijk op 28 procent ligt.

Ook in een aantal centrumbuurten, zoals in City (van 4,9 naar 3,7), Chassé (van 4,4 naar 3,1) en Station (van 4 naar 3,2) gaat het in 2019 qua verloedering van de buurt veel beter dan in 2015 en ervaren inwoners een vooruitgang in het afgelopen jaar. Bijna niemand van de inwoners in de buurten in het groene kwadrant denkt dat er negatief tegen hun wijk/buurt wordt aangekeken en zijn maar weinig inwoners van mening dat hun buurt achteruit gegaan is. Alleen in Westerpark ligt dat laatste percentage iets hoger: daar vindt 25%

dat hun buurt erop achteruit is gegaan in het afgelopen jaar.

In het gele kwadrant zitten buurten die op bijna alle meetpunten positief ten opzichte van het gemiddelde scoren, maar in de tijd een (iets) mindere score laten zien. Dorpen als Prinsenbeek en Bavel, buurten als Ginneken, Teteringen, Princenhage en Ypelaar scoren op vier of vijf van de zeven meetpunten (zeer) positief ten opzichte van het stedelijk gemiddelde. Alleen is op respectievelijk drie tot vijf meetpunten enigszins sprake van een verslechtering van de scores. Zo is de verloedering in Ypelaar wat toegenomen sinds 2015 en vindt 20% hun buurt niet schoon, maar is maar een relatief gering percentage van mening dat hun buurt

erop achteruit is gegaan in het afgelopen jaar. De buurtvoorzieningen worden daar juist als heel goed gescoord en bijna niemand denkt dat er negatief tegen Ypelaar wordt aangekeken. De achteruitgang in de tijd is dus zeer relatief.

In het oranje kwadrant staan 6 buurten die een positieve ontwikkeling in de tijd laten zien, maar nog wel beneden het gemiddelde scoren. Daar staan buurten als Gageldonk, Kesteren, Kievitsloop, Heuvel, Overkroeten en Muizenberg. Die buurten ontwikkelen zich op meer punten positief dan negatief. Zo is in Gageldonk op zes van de zeven meetpunten een verbetering te zien, maar scoort Gageldonk op enkele punten nog wel slechter dan het stedelijk gemiddelde. Muizenberg bevindt zich hoog in het oranje vlak; op drie punten is een verbetering te zien (zoals de fysieke kwaliteit van de buurtvoorzieningen), maar op bijna alle meetpunten scoort Muizenberg slechter dan het gemiddelde van de stad. Naast Muizenberg gaat het ook in Kesteren en Heuvel overall wat beter op het gebied van de openbare ruimte. Zo zijn de scores op de Leefbaarometer en op verloedering verbeterd en is de score voor de voorzieningen in de buurt omhoog gegaan. Toch denkt nog een hoog percentage van de inwoners van Heuvel (38%) en Kesteren (44%) dat er negatief tegen hun buurt aangekeken wordt, maar in Heuvel is dit wel sterk afgenomen (in 2015 nog 58%).

Heksenwiel en Haagpoort staan op de middellijn. Daar is niet veel beweging in de scores te zien, maar blijven in Haagpoort bijvoorbeeld de verloedering en het percentage inwoners dat denkt dat er negatief tegen hun buurt wordt aangekeken bovengemiddeld hoog.

In het rode kwadrant staan 11 buurten die slecht scoren (meestal op vijf of meer meetpunten) ten opzichte van het gemiddelde en er ook in de tijd verder op achteruit zijn gegaan. In het rode kwadrant is het merendeel van de kwetsbare en vroegsignaleringswijken te vinden. De score op de Leefbaarometer ligt in deze buurten zeer laag (alle 1, de laagste score= zwak) en ze hebben een relatief hoge score op

verloedering (3,5 à 4 of hoger) zien. In deze buurten gaat het in de loop van de tijd vaak niet beter, maar eerder slechter. Bijvoorbeeld op het gebied van verloedering: Biesdonk (van 4,8 naar 5,4), Geeren Zuid en Noord (van ca. 4 naar 5,5), Wisselaar (3,9 naar 5,1) en Fellenoord (van 4,7 naar 5,1). In Heusdenhout is sprake van een forse toename van het percentage inwoners dat vindt dat de buurt achteruit is gegaan in het afgelopen jaar: van 10% in 2015 naar 26% in 2019. Dat is ook terug te zien in het oordeel van de inwoners over hoe schoon hun buurt is. In Doornbos-Linie, Biesdonk, Fellenoord, Schorsmolen en Tuinzigt vindt meer dan de helft van de bewoners (tot tweederde in Fellenoord en Schorsmolen) dat de wijk niet schoon is.

Bovendien neemt dat percentage ook toe sinds 2015. Uitschieters hierin zijn Tuinzigt (23% in 2015 naar 54%

in 2019) en Heusdenhout (13% in 2015 naar 34% in 2019). De buurtvoorzieningen worden over het geheel genomen niet negatief beoordeeld, alleen in Doornbos Linie is de score onder de 6 gezakt. In de buurten als Biesdonk, Geeren-Zuid en Noord en Tuinzigt denkt ook meer dan de helft van de inwoners dat er negatief tegen hun wijk wordt aangekeken door andere Bredanaars en is dit percentage ook toegenomen sinds 2015. In Tuinzigt is de grootste stijging: van 5% naar 59% in de periode 2015-2019. In buurten als Doornbos-Linie, Biesdonk, Geeren-Zuid, Wisselaar, Fellenoord, Schorsmolen en Tuinzigt is 30 procent of meer van de bewoners in 2019 van mening dat hun wijk erop achteruit gegaan is in het afgelopen jaar.

Samenvattende bevindingen

▪ Kijkend naar Breda als geheel zijn sinds 2015 geen grote verschuivingen te zien in het oordeel van inwoners over de openbare ruimte en leefbaarheid in de buurt. De verschillen tussen de wijken/buurten zijn echter groot.

▪ Doordat het merendeel van de buurten die bovengemiddeld scoort nog verder verbeterd is in de tijd en andersom het merendeel van de buurten die onder gemiddeld scoren verder verslechterd zijn, zijn de verschillen tussen de buurten van Breda op het gebied van de leefbaarheid en de openbare ruimte verder toegenomen sinds 2015. De helft van de wijken scoort bovengemiddeld, waarvan 12 buurten ook positieve ontwikkelingen laten zien in de tijd. In 18 buurten wordt met meerdere meetpunten onder het stedelijk gemiddelde gescoord, waarvan 11 wijken die in 2015 al slecht scoorden een verdere achteruitgang laten zien. Zo is de score op de Leefbaarometer zeer laag en de score op verloedering relatief hoog. Dit is sinds 2015 nog verder toegenomen. De kwetsbare- en

vroegsignaleringsbuurten/wijken zijn hierin oververtegenwoordigd. Alleen in Kesteren, Muizenberg, Heuvel en iets minder in Haagpoort is een vooruitgang te zien qua openbare ruimte.