Heuvel is een buurt in Breda Zuidwest. Het aantal inwoners in buurt Heuvel is in de periode 2015-2019 licht afgenomen, zo’n 8.000 naar 7.750. De woningvoorraad bestaat uit een grotendeels goedkopere
woningvoorraad, zowel koop als huur. Meer dan de helft (58%) zijn corporatiewoningen, 10% is particuliere huur en 31% is koopwoning. Heuvel heeft al vele jaren speciaal aandacht in het wijkenbeleid van Breda gekregen als aandachtswijk, impulswijk en kwetsbare wijk. In Haagpoort en Heuvel gezamenlijk zijn sinds 2012 ongeveer 840 nieuwe woningen gebouwd, waarvan ruim 500 sociale huur. In deze periode zijn 280 woningen gesloopt.
Kenmerken inwoners. Ruim tweederde (69%) van de inwoners van Heuvel heeft een Nederlandse achtergrond in 2019, 12% komt uit een ander westers land en een vijfde (19%) van de bewoners heeft een niet-westerse achtergrond. Het percentage inwoners met een niet-westerse achtergrond is licht gestegen in de loop van de jaren (van 17% van de inwoners in 2015 naar 19% in 2019). Een kwart van de inwoners is jonger dan 20 jaar, vergelijkbaar met het stedelijk gemiddelde. In Heuvel wonen relatief minder 65-plussers (13% tegen stedelijk 18%). Het aandeel eenpersoonshuishoudens (37%) is vergelijkbaar met het stedelijk gemiddelde (43%). Sprake is van een ondervertegenwoordiging van huishoudens zonder kinderen (16%
tegenover 27% stedelijk).
Sociaaleconomische situatie. Heuvel is gemiddeld genomen een minder welvarende buurt in Breda. Het gemiddelde bruto inkomen in Heuvel ligt op € 22.500 per jaar (stedelijk ligt dat op ruim € 27.000). Ten opzichte van de andere kwetsbare wijken in Zuidwest stijgt het gemiddelde inkomen het hardst in Heuvel (met 1.700 euro, terwijl dat in de andere wijken met ongeveer de helft daarvan groeit). Het percentage bewoners met een minimuminkomen ligt in Heuvel fors hoger dan gemiddeld (12% tegenover 7% stedelijk in 2017). Een kwart (25%) van de bewoners is laagopgeleid. Afgezet tegen de stedelijke verhoudingen (21%) is sprake van een groter aandeel laag opgeleiden en een lager aandeel hoogopgeleiden (stedelijk 55%). Het percentage laag opgeleiden is afgenomen van 31% in 2015 tot 25% in 2019. Op het gebied van ‘niet of zeer moeilijk rond kunnen komen van het inkomen’ scoort Heuvel in 2019 met 13% ruim boven het stedelijk gemiddelde van 7%. Sprake is van een licht negatieve trend, in 2017 gaf 12% van de inwoners nog aan niet of moeilijk rond te kunnen komen. Inwoners hebben meer dan gemiddeld een kwetsbaarheid op
sociaaleconomisch gebied (uitkering en/of financiële problemen).
Sociale Participatie. Ongeveer 17% van de inwoners heeft zich afgelopen jaar actief ingezet voor de buurt, vergelijkbaar met de jaren daarvoor. 30% zegt soms of vaak vrijwilligerswerk te doen (in 2015 was dat 25%) en het aantal mantelzorgers in Heuvel neemt toe (43% zegt in 2019 incidenteel of intensief mantelzorg te verrichten, dat was 36%). De score voor de sociale participatie in Heuvel neemt is stabiel en ligt daarmee onder het stedelijk gemiddelde van 5,1. Het percentage inwoners dat van mening is dat de gemeente buurtinitiatieven onvoldoende ondersteunt is gelijk gebleven op 15%. Veel inwoners hebben een sociaal vangnet. In 2019 zegt 44% op iemand in de sociale omgeving terug te kunnen vallen (in 2015 was dat 57%).
Kwetsbaarheid, gezondheidsproblemen, welbevinden. Relatief veel inwoners van Heuvel hebben lichamelijke problemen en dat percentage is behoorlijk toegenomen in de tijd: van 24% in 2015 naar 30%
van de inwoners in 2019. Stedelijk ligt dit in 2019 op 20%. Ook daalt het percentage bewoners dat zich gelukkig voelt (van 76% in 2017 naar 73% in 2019 ten opzichte van een stedelijk gemiddelde van 80% in 2019). Ongeveer 32% van de inwoners voelt zich eenzaam (in 2017 was dat nog 28%) en dat ligt 11% boven het stedelijk gemiddelde in 2019. Meer dan de helft (58%) van de inwoners van Heuvel heeft een
kwetsbaarheid op één of meer risicofactoren (huisvesting, welbevinden, opleidingsniveau, etniciteit, sociaaleconomische status), die de gemeente berekent in de risicoprofielen. Dat percentage is toegenomen in de tijd (van 53% naar 58%). De score op zelfredzaamheid neemt iets af van 7.8 naar 7.7 en ligt lager dan het stedelijk gemiddelde van 8.1. Op meerdere punten is dus een achteruitgang te zien in Heuvel.
Oordeel buurt, openbare ruimte, veiligheid. Ongeveer 20% van de inwoners van Heuvel vindt dat hun buurt er op achteruit gegaan is in de afgelopen jaren. Dat percentage is licht toegenomen vergeleken met 2015 (19%), maar nog steeds vergelijkbaar met het stedelijk gemiddelde (18%). Waar in 2015 nog 6% van de inwoners vond dat de buurt er op vooruit ging, is dat in 2019 gestegen tot 23%. Het rapportcijfer over de kwaliteit van de woning blijft stabiel rond de 7, het stedelijk gemiddelde is 7,3. Op de indicator verloedering scoort Heuvel fors hoger (4,4) dan het stedelijk gemiddelde (3,6) en de verloedering neemt licht af (van 4,6 naar 4,4). Inwoners menen dat steeds minder Bredanaars negatief tegen hun wijk aankijken (38% in 2019 tegenover 58% in 2015, stedelijk gemiddelde is 10%). Ongeveer 20% van de inwoners zegt in 2019 dat overlast van jongeren vaak voorkomt in de buurt, dit is vergelijkbaar met stedelijk gemiddelde (ook 20%).
Het percentage inwoners dat zich weleens onveilig voelt in de buurt neemt vanaf 2015 af van 26% naar 22%
in 2019. In 2017 lag dat overigens fors hoger: 31% voelde zich weleens onveilig.
Samenvattend. Heuvel is op meerdere aspecten een kwetsbare wijk, maar op behoorlijk wat indicatoren is sprake van een vooruitgang. Zo neemt het gemiddelde inkomen fors toe ten opzichte van andere kwetsbare wijken, vinden steeds meer inwoners dat de buurt erop vooruit gaat, de verloedering neemt af en inwoners menen dat steeds minder Bredanaars negatief tegen hun wijk aankijken. Ook neemt het gevoel van onveiligheid af. Met name op het vlak van welbevinden en gezondheid is daarentegen achteruitgang te bemerken. Het aandeel Bredanaars met 1 of meer risico’s op kwetsbaarheid neemt toe, het geluksgevoel neemt af en de eenzaamheid en de lichamelijke problemen nemen toe.
Tuinzigt
Sociale cohesie (10=heel goed) 5,7 5,3 5,4 Negatief Negatief
BB2. Heeft u zich het afgelopen jaar actief ingezet voor uw buurt? (Ja) 29% 24% 13% Negatief Negatief
Mantelzorg (intensief en incidenteel) 47% 30% 40% Negatief Negatief
Vrijwilligerswerk (intensief en incidenteel) 36% 35% 25% Positief Negatief
Sociale participatie (10=heel goed) 4,7 5,2 Positief Neutraal
PSC3.3 In het afgelopen jaar…. ben ik mij meer betrokken gaan voelen bij de
buurt waar ik woon. (ja dat klopt wel + Min of meer) 42% 35% 28% Negatief Positief
‘De gemeente ondersteunt buurtinitiatieven op het gebied van leefbaarheid en
veiligheid voldoende?’ (‘mee oneens/helemaal mee oneens’) 7% 18% 24% Negatief Negatief
Welbevinden/gezondheid
Gelukkig voelen (erg gelukkig en gelukkig) 74% 73,0% Neutraal Neutraal
Eenzaamheid (soms meestal en ja) 20% 25% Negatief Negatief
% kwetsbare Bredanaars >1 risico 39% 42% 42% Neutraal Negatief
% kwetsbare Bredanaars 3 en meer risico 6,6% 6,8% 7,1% Negatief Negatief
% Welbevinden (Gebruik individuele Wmo-voorziening of Lichamelijke en
geestelijke beperkingen) 10,5% 9,5% 10,7% Neutraal Neutraal
Lichamelijke gezondheid (redelijk en slecht) 24% 28% 22% Neutraal Neutraal
Psychische gezondheid ZR1.8 (Redelijk en slecht) 10% 13% 14% Negatief Negatief
Score zelfredzaamheid (10=heel goed) 8,5 8,3 7,9 Negatief Neutraal
Sociaaleconomische positie, opleidingsniveau,
arbeid/uitkeringsafhankelijkheid
Percentage laagopgeleiden 34% 26% Positief Negatief
Gemiddeld inkomen per inwoner ( x 1000 euro) 19,5 20,2 Negatief Negatief
Percentage bewoners met een minimuminkomen 13% 11% Neutraal Negatief
lage sociaaleconomische positie 19,3% 21,5% Negatief Negatief
A7. Kunt u rondkomen met het totale netto-inkomen van uw huishouden? (zeer
gemakkelijk + gemakkelijk) 69% 68% Neutraal Neutraal
A7. Kunt u rondkomen met het totale netto-inkomen van uw huishouden? (zeer
moeilijk+ Moeilijk) 8% 7% Neutraal Neutraal
Veiligheid (risicofactor leefomgeving in risicoprofiel)
Voelt u zich vaak of soms onveilig in uw eigen buurt (% ja) 25% 33% 22% Positief Negatief
% vaak In uw eigen buurt omlopen of omrijden om onveilige plekken te
vermijden? 3% 4% 7% Negatief Negatief
Buurtprobleem rondhangende jongeren (ja) 20% 27% 30% Negatief Negatief
Rapportcijfer veiligheid 6,9 5,6 5,7 Negatief Negatief
Toename overlast door verward gedrag in uw buurt 13% 39% Negatief Negatief
Indicator bedreiging 3,1 3,3 Neutraal Negatief
Openbare ruimte/de buurt
Totaalscore Leefbarometer op 5 dimensies (1 = zwak, tot 6 = uitstekend) 2 2 1 Negatief Negatief
Indicator verloedering (10=heel slecht) 3,5 5,2 5,1 Negatief Negatief
LB6: Vindt u dat de buurt waarin u woont het afgelopen jaar vooruit is gegaan? 8% 16% 9% Positief Negatief LB6: Vindt u dat de buurt waarin u woont het afgelopen jaar achteruit is
gegaan? 20% 23% 30% Negatief Negatief
LB9. Hoe denkt u dat Bredanaars die niet in uw buurt wonen tegen uw buurt
aankijken? (Negatief + Zeer Negatief) 5% 54% 59% Negatief Negatief
Mijn buurt is schoon (Niet mee eens+ helemaal niet mee eens) 23% 54% 54% Negatief Negatief
Indicator fysieke kwaliteit buurtvoorzieningen 6,3 6,1 6,4 Neutraal Neutraal
Rapportcijfer prettig wonen 7 6,8 6,9 Neutraal Negatief
Rapportcijfer kwaliteit van de woning 6,7 6,6 6,8 Neutraal Neutraal
Gemiddelde WOZ Waarde (x 1.000) 145 138 164 Negatief Negatief