Biesdonk is een buurt in Breda Noord, onderdeel van de wijk Hoge Vucht. Het aantal inwoners in buurt Biesdonk is in de periode 2013-2019 met 80 inwoners toegenomen: van 4.975 in 2013 tot 5.055 in 2019. De woningvoorraad bestaat vrijwel geheel goedkope woningvoorraad, zowel koop als huur. Bijna de helft (48%) zijn corporatiewoningen, 11% is particuliere huur en 41% is koopwoning. Veruit de meeste woningen zijn tussen 1950 en 1970 gebouwd. In de afgelopen 10 jaar is er niet bijgebouwd in Biesdonk. 51% van de woningen is een eengezinswoning, 49% is een meergezinswoning.
Biesdonk heeft al vele jaren (als onderdeel van de wijk Hoge Vucht) speciaal aandacht in het wijkenbeleid van Breda gekregen, eerst in het grotestedenbeleid als aandachtswijk, vanaf 2015 als wijkimpulswijk in het Bredase wijkimpulsbeleid 2015-2018 en vanaf 2019 als kwetsbare wijk in de aanpak van de kwetsbare en vroegsignaleringswijken in Breda.
Kenmerken inwoners. De helft van de inwoners van Biesdonk heeft een Nederlandse achtergrond in 2019, 13% komt uit een ander westers land en ruim een derde (37%) van de bewoners heeft een niet-westerse achtergrond. Ca 40% van de inwoners met een niet-westerse achtergrond komt uit Marokko of Turkije. Het percentage inwoners met een Nederlandse achtergrond is in de loop van de tijd afgenomen en het percentage inwoners met een niet-westerse achtergrond is gestegen in de loop van de jaren (van ca 32%
van de inwoners in 2014, naar 35% in 2017 en naar 36,4% in 2019).
Het overgrote deel van de inwoners van Biesdonk is ouder dan 25 jaar. Het grootste deel is tussen de 25 en 65 jaar, een vijfde is ouder dan 65 jaar en een vijfde is jonger dan 25 jaar. 34% van de inwoners is gehuwd, de rest is ongehuwd, alleenstaand. Biesdonk kent een relatief hoog percentage empty-nesters (29%), 28%
van de inwoners in Biesdonk is alleenstaand.
Sociaaleconomische situatie en ontwikkelingen. Biesdonk is gemiddeld genomen één van de armste buurten in Breda. Het gemiddelde bruto inkomen in Biesdonk ligt op 18.800, -euro per jaar. Een kwart van de huishoudens heeft een laag inkomen. Het percentage van bewoners met een minimuminkomen ligt in Biesdonk iets hoger dan gemiddeld (12% tegenover 7% stedelijk).
Ongeveer eenderde van de bewoners is laagopgeleid, ongeveer een derde middelbaar opgeleid en
ongeveer een derde hoog opgeleid. Afgezet tegen de stedelijke verhoudingen is sprake van een fors hoger aandeel laagopgeleiden en een fors lager aandeel hoogopgeleiden (stedelijk 55%). Het percentage
laagopgeleiden is enigszins afgenomen in de tijd, maar nog altijd hoog. Biesdonk is koploper in het percentage mensen dat zegt op zoek te zijn naar betaald werk (10% in 2019) en in het percentage mensen dat zegt langdurig ziek of arbeidsongeschikt te zijn (14% van de inwoners!), waardoor zij niet kunnen werken. Ook op het gebied van ‘niet of zeer moeilijk rond kunnen komen van het inkomen’ scoort Biesdonk relatief hoog: in 2017 15% en 2019 14% van de inwoners zegt niet of moeilijk rond te komen.
Relatief veel inwoners hebben een kwetsbaarheid op sociaaleconomisch gebied (uitkering en/of financiële problemen). Uit de risicoprofielen die de gemeente Breda berekent, komt naar voren dat 30%
sociaaleconomisch in een kwetsbare positie zit in 2014, in 2019 is dat iets gedaald naar 28%.
Kwetsbaarheid, gezondheidsproblemen, welbevinden. Relatief veel inwoners van Biesdonk hebben lichamelijke problemen en dat percentage is toegenomen in de tijd: van 25% in 2015 naar eenderde van de inwoners in 2019 (Buurtenquête, 2015, 2019). Vergeleken met de gehele stad hebben ook veel inwoners psychische problemen (15% tegenover in de stad 11%). Dat percentage is in de loop van de jaren ongeveer gelijk gebleven. Een belangrijk deel van de inwoners heeft overgewicht (51% in 2016). Verder blijkt dat het
welbevinden van inwoners wat achteruitgegaan in de tijd. Ook daalt het percentage bewoners dat zich gelukkig voelt en stijgt de eenzaamheid.
Tweederde van de inwoners van Biesdonk heeft een kwetsbaarheid op één of meer risicofactoren (huisvesting, welbevinden, opleidingsniveau, etniciteit, sociaaleconomische status), die de gemeente berekend in de risicoprofielen. Dat percentage is iets toegenomen in de tijd (van 60% naar 63%). Vooral de groep met 2 of meer risico’s is toegenomen in de buurt. Er is dus een verzwaring van de problematiek. Dat is ook te zien aan de zelfredzaamheid: de score op zelfredzaamheid neemt af onder de bewoners (in 2019 7,6). Dat is onder het gemeentelijk gemiddelde (8,1).
Sociale participatie. De sociale participatie is wat afgenomen in Biesdonk (van 4,1 naar 3, 8) en is onder het gemeentelijke gemiddelde (5,1). Ook het percentage vrijwilligerswerk is afgenomen (van 37% naar 31%). Het percentage mantelzorg en actief zijn in de buurt ligt ongeveer op het gemeentelijke gemiddelde. Een minder hoog percentage kan terugvallen op mensen in de buurt en bewoners hebben minder contacten met mensen in de buurt. De sociale participatie in Biesdonk is gedaald in de tijd. De inwoners zijn vergeleken met de rest van de stad vooral ook negatiever geworden over de ondersteuning van buurtinitiatieven door de gemeente: 30% zegt dat de gemeente deze onvoldoende ondersteunt.
Oordeel buurt, openbare ruimte, veiligheid. Relatief veel inwoners van Biesdonk vinden dat hun buurt er op achteruit gegaan is in de afgelopen jaren: in 2019 vindt ca 40% van de inwoners dat hun buurt achteruit gegaan is in de afgelopen jaren. Dat percentage is toegenomen vergeleken met 2015 (35%). Zo daalt het rapportcijfer over de kwaliteit van de woning (van 6,8 naar 6,6. Dat is relatief ver onder het gemeentelijk gemiddelde), stijgt de indicator verloedering, stijgt het percentage sociale huurwoningen, en vinden inwoners dat anderen steeds vaker negatief tegen Biesdonk aankijken. Ook voelen bewoners zich steeds minder medeverantwoordelijk voor de leefbaarheid en veiligheid in de buurt. Die achteruitgang is onder meer ook te zien in de score omtrent ‘is uw buurt schoon’. In 2015 is ca. 40% van mening dat de buurt niet schoon is, in de afgelopen jaren is dat opgelopen tot 46% in 2017 en 57% in 2019. Er ligt dus kennelijk een belangrijke opgave in Biesdonk op dit gebied. Tweederde van de inwoners zegt in 2019 dat er vaak rommel op straat ligt in de buurt.
Op sommige punten is een lichte verbetering te zien in de afgelopen jaren: het rapportcijfer van inwoners qua veiligheid in de buurt is laag vergeleken met de stad (5,9 versus 6,7 in 2019), maar wel licht verbeterd in de tijd na 2017. De veiligheidsbeleving was in 2015 een 5,8, in 2017 een 5,6 (afname dus) en in 2019 een 5,9.
Dat is een lichte verbetering na 2017, maar vergeleken met de veiligheidsbeleving van de gehele stad relatief laag. In Biesdonk vinden relatief veel gewelds- en seksdelicten (7 op 1.000 inwoners) en vernielingen plaats (6,5 op 1.000). Ongeveer eenderde constateert dat drugshandel vaak voorkomt in de wijk. Ruim 40%
van de inwoners zegt in 2019 dat overlast van jongeren vaak voorkomt in de buurt, 16% zegt dat jeugdcriminaliteit vaak voorkomt. Verder zegt een hoog percentage inwoners (42%) dat de overlast van verwarde personen de laatste jaren is toegenomen. Dat is relatief hoog vergeleken met de rest van de wijken (gemiddeld in de stad zegt 35% dat de overlast is toegenomen). Samen met Doornbos, Geeren Zuid, Schorsmolen, Valkenberg, Brabantpark, Ypelaar en Ruitersbos is in Biesdonk de hoogste toename van de overlast van verwarde mensen. Ook Geeren Noord en Wisselaar scoort de overlast van verwarde mensen hoog.
Samenvattend. Op veel punten is dus in de tijd een belangrijke negatieve ontwikkeling te zien in Biesdonk, zowel qua gezondheid en zelfredzaamheid, qua oordeel over de openbare ruimte, de buurt, de sociale participatie.
Geeren-Zuid
Sociale cohesie (10=heel goed) 5 5,1 4,8 Neutraal Negatief
BB2. Heeft u zich het afgelopen jaar actief ingezet voor uw buurt? (Ja) 29% 18% 16% Negatief Negatief
Mantelzorg (intensief en incidenteel) 44% 40% 42% Neutraal Negatief
Vrijwilligerswerk (intensief en incidenteel) 35% 28% 29% Negatief Negatief
Sociale participatie (10=heel goed) 3,7 3,7 4,0 Positief Negatief
PSC3.3 In het afgelopen jaar…. ben ik mij meer betrokken gaan voelen bij de buurt
waar ik woon. (ja dat klopt wel + Min of meer) 29% 36% 30% Neutraal Positief
‘De gemeente ondersteunt buurtinitiatieven op het gebied van leefbaarheid en
veiligheid voldoende?’ (‘mee oneens/helemaal mee oneens’) 24% 10% 26% Negatief Negatief
Welbevinden/gezondheid
Gelukkig voelen (erg gelukkig en gelukkig) 67% 72% Positief Neutraal
Eenzaamheid (soms meestal en ja) 31% 30% Neutraal Negatief
% kwetsbare Bredanaars >1 risico 69% 69% 68% Neutraal Negatief
% kwetsbare Bredanaars 3 en meer risico 15% 16% 16% Negatief Negatief
% Welbevinden (Gebruik individuele Wmo-voorziening of Lichamelijke en geestelijke
beperkingen) 17% 17% 18% Negatief Negatief
Lichamelijke gezondheid (redelijk en slecht) 27% 24% 32% Negatief Negatief
Psychische gezondheid ZR1.8 (Redelijk en slecht) 16% 11% 17% Negatief Negatief
Score zelfredzaamheid (10=heel goed) 8,0 7,7 7,7 Negatief Neutraal
Sociaaleconomische positie, opleidingsniveau, arbeid/uitkeringsafhankelijkheid
Percentage laagopgeleiden 32% 26% Positief Negatief
Gemiddeld inkomen per inwoner ( x 1000 euro) 16 16,9 Negatief Negatief
Percentage bewoners met een minimuminkomen 16% 16% Neutraal Negatief
lage sociaaleconomische positie 36% 35,2% Neutraal Negatief
A7. Kunt u rondkomen met het totale netto-inkomen van uw huishouden? (zeer
gemakkelijk + gemakkelijk) - 54% 53% Neutraal Negatief
A7. Kunt u rondkomen met het totale netto-inkomen van uw huishouden? (zeer
moeilijk+ Moeilijk) - 17% 14% Positief Negatief
Veiligheid (risicofactor leefomgeving in risicoprofiel)
Voelt u zich vaak of soms onveilig in uw eigen buurt (% ja) 32% 26% 31% Neutraal Negatief
% vaak In uw eigen buurt omlopen of omrijden om onveilige plekken te vermijden? 11% 8% 8% Positief Negatief
Buurtprobleem rondhangende jongeren (ja) - 32% 55% Negatief Negatief
Rapportcijfer veiligheid 6,0 6,2 5,6 Negatief Negatief
Toename overlast door verward gedrag in uw buurt 2% 43% Negatief Negatief
Indicator bedreiging 3,0 4,3 Negatief Negatief
Openbare ruimte/de buurt
Totaalscore Leefbarometer op 5 dimensies (1 = zwak, tot 6 = uitstekend) 1 1 1 Neutraal Negatief
Indicator verloedering (10=heel slecht) 4,1 4,9 5,6 Negatief Negatief
LB6: Vindt u dat de buurt waarin u woont het afgelopen jaar vooruit is gegaan? 27% 23% 23% Negatief Positief LB6: Vindt u dat de buurt waarin u woont het afgelopen jaar achteruit is gegaan? 21% 22% 29% Negatief Negatief LB9. Hoe denkt u dat Bredanaars die niet in uw buurt wonen tegen uw buurt
aankijken? (Negatief + Zeer Negatief) 60% 51% 63% Negatief Negatief
Mijn buurt is schoon (Niet mee eens+ helemaal niet mee eens) 47% 46% 45% Neutraal Negatief
Indicator fysieke kwaliteit buurtvoorzieningen 5,6
Rapportcijfer prettig wonen 6,7 7,1 6,6 Neutraal Negatief
Rapportcijfer kwaliteit van de woning 6,6 6,6 7,0 Neutraal Neutraal
Gemiddelde WOZ Waarde (x 1.000) 139 140 156 Negatief Negatief