Om optimale reductie te hebben van zowel contactgeluid en luchtgeluid is het aan te raden een zwevende dekvoer toe te passen met een isolatie index van ∆Ico > 14dB op een kanaalplaat van 260mm dik (505kg/m²). Dit zorgt voor een resultaat van Ico ≥ 8dB en Ilu;k ≥ 5 dB. De kosten van de vloer zullen dan +/- 7% duurder zijn, echter de funderingkosten vallen lager uit. Bovendien bespaart u in de toekomst op uw energierekening.
Opmerking: Het is natuurlijk altijd mogelijk om zowel een zwevende dekvloer als een verlaagd plafond toe te passen.
Afstudeerproject: Woonwensen Autisme | 2. In de woning 28
2.3 WAND
Wanden zijn er in vele vormen en maten en hebben allemaal andere eigenschappen en mogelijkheden. Toch hebben al deze wanden wel één eigenschap gemeen, namelijk dat ze de ruimte bepalen. Voor iemand met een vorm van ASS is de ruimte zeer belangrijk zowel qua formaat, grootte, indeling, akoestiek, afwerking, als geluidisolatie, etc. In dit hoofdstuk wordt uitgelegd welke typen wanden geschikt zijn voor iemand met ASS en waarop gelet dient te worden.
Volgens het bouwbesluit en de NEN5077 dient de geluidsisolatie van een wand tenminste Ilu,k ≥ 0 dB en Ico ≥
+5 dB te hebben. Deze waarden zijn de minimale eisen welke gelden bij ‘normaal’, echter geven geen garantie bij uitschieters waarbij de geluidsbelasting overschreden wordt. Omdat juist deze momenten voor iemand met ASS een grote prikkel kunnen zijn, is het advies de eis te verhogen naar Ilu,k ≥ 5 dB en Ico ≥ +8 dB.
Achtereenvolgens zullen nu de wandconstructies van de Gevel, Woningscheidende wand, lichte binnenwand, voorzetwand binnen & buiten en na-isolatie van de gevel worden behandeld.
2.3.1 NIEUWBOUW
a. Gevel
Voor de gevel geldt volgens het bouwbesluit 2012 de eis Rc ≥3,5 m² K/W bij nieuwbouw. Deze Rc-waarde geeft aan wat de warmteweerstand van de desbetreffende constructie is.
Volgens het Bouwbesluit geldt er een maximale gevelbelasting van 50 dB(A), met vrijstelling zelfs tot 55dBa. Het geluidsniveau binnen in de woning mag maximaal 33dBa zijn voor wegverkeer- en railverkeerslawaai
en 35dBa voor industrielawaai, echter kan dit alsnog als prikkel worden ervaren door een persoon met autisme.
Een normale spouwmuur met een bakstenen buitenmuur, luchtspouw, RVS-spouwankers en kalkzandsteen binnenblad (zie schets hieronder Fig.2.3.1) geeft een Rc = 3.53 m² K/W, voldoende volgens het bouwbesluit.
De geluidsisolatie die deze constructie met zich meebrengt is tevens ruim voldoende voor personen met ASS. Tot 2012 was de Rc-waarde volgens het bouwbesluit 2,5 m² K/W. De verhoging in 2012 naar 3,5 m² K/W geeft al snel een Ilu,k ≥ 5 dB en Ico ≥ +8 dB.
Bij de bouw wordt aangeraden goed te letten op de volgende punten: • kieren en naden goed afdichten tijdens de ruwbouwfase;
• isolatiemateriaal strak tegen binnenblad plaatsen om condensvorming te voorkomen; • voldoende spouw houden en deze schoon houden.
Afstudeerproject: Woonwensen Autisme | 2. In de woning 29 b. Woningscheidende wand
Woningscheidende wanden worden vaak uitgevoerd in (giet)beton of kalkzandsteen. In de regel geldt dat wanden voldoen aan de gestelde eis volgens Bouwbesluit en NEN-normen. Bij woningscheidende wanden is er echter vaak overlast van contactgeluid. Geluidsreductie kan behaald worden in de woningbouw op verschillende manieren:
1. Door toepassing van zware, stijve constructies die trillingen tegenhouden (denk dan aan
stapelbouw, gietbouw of prefab betonbouw)
2. Door toepassing van buigslappe constructies. Deze vangen de trillingen op (denk aan
montagebouw of HSB-bouw)
Naast bovengenoemde opties in de nieuwbouw kan er ook bij verbouw gebruik worden gemaakt van voorzetwanden of na-isolatie (of beide). In punt e en f worden de voorzetwanden binnen- en buitenhuis behandeld en in punt g het na-isoleren van de spouwmuur.
c. Spouwwand
Bij de nieuwbouw van een woning is het ten zeerste aan te raden om een spouwconstructie toe te passen in zowel beton, baksteen, kalkzandsteen en houtskeletbouw (HSB). Op deze manier is al snel een voordeel te behalen van Ilu;lab10-16 dB in verhouding tot een spouwloze muur. Om deze stelling te onderbouwen is
onderstaande tabel weergegeven. Er komt duidelijk naar voren dat er én minder massa nodig is én er een hogere geluidsreductie is.
Bouwmethode Dikte (mm) Massa (kg/m²) Ilu;lab (dB)
Beton 200 460 +4
Beton met spouw 90-20-90 430 +16
Verschil 0 30 +12
Kalkzandsteen 300 525 +7
Kalkzandsteen met spouw 120-50-120 425 +13
Verschil 10 100 +6
d. Wat is er verder voor voordeel?
Zoals hierboven al naar voren kwam is er veel voordeel te halen in gewicht en geluidsreductie wanneer er een spouwmuur wordt toegepast. Nu rest de vraag of er nog meer voordeel is betreffende kosten en warmteverlies.
Bouwmethode Dikte (mm) Kost (€/m²)
Beton 200 187.99
Beton met spouw 90-20-90 145.59
Verschil 42.40 voordeliger
Kalkzandsteen 300 85.31 Kalkzandsteen met spouw 120-50-120 152.24
Verschil 66.93 duurder
Uit bovenstaande tabel blijkt dat een betonnen muur met spouw financieel voordeel oplevert en een kalkzandsteen muur juist niet. Echter is er naast bouwkundig voordeel ook fysisch voordeel te behalen.
Warmteaccumulatie is de mate waarin warmte wordt opgenomen en afgegeven door het materiaal. Uit onderzoek blijkt dat mensen met ASS warmtewisselingen als prikkel kunnen ervaren, net als een koude/warme wand (tast). Materialen met een hoge volumieke massa (de massa per kubieke meter uitgedrukt in kg/m³) hebben de eigenschap beter warmte op te nemen en af te geven. Hoe hoger deze waarde is, hoe fijner het voor iemand met ASS is. In de zomer zal de wand langer koel zijn en in de winter juist langer warm, de behaaglijkheid van de woning neemt toe.
Als we kijken naar de volumieke massa van kalkzandsteen, beton en HSB is de conclusie dat beton en kalkzandsteen de voorkeur hebben.
Afstudeerproject: Woonwensen Autisme | 2. In de woning 30 Kalkzandsteen: 1750 kg/m³
Beton (gewapend met 20% granulaat): 2350 kg/m³
Hout: ca. 550 kg/m³ (afhankelijk van houtsoort en vochtgehalte)
Beton en kalkzandsteen scoren ongeveer gelijk als het gaat om duurzaamheid. Volgens onderzoek van Daniël Tulp BSc. Technische Universiteit Eindhoven 2009, scoort gewapend beton 51.4%, kalkzandsteen 59.7% en verlijmd hout (multiplex, OSB, gelamineerd) 41.0%.7
Wanneer we alle bovenstaande gegevens kritisch bekijken komt beton als beste keuze naar voren om toe te passen als wand met spouw.
e Lichte scheidingswand
Lichte scheidingswanden zijn eveneens in meerdere varianten toepasbaar. Wat belangrijk is bij de bepaling van de binnenwanden is de mogelijkheid tot verandering, denken aan de toekomst.
De keuze van de binnenwand is afhankelijk van de ruimte. De CV-ruimte heeft een hogere geluidsisolatie eis dan bijvoorbeeld een opbergruimte. Daarom is het belangrijk de mate van isolatie per ruimte zeer goed onder de loep te nemen, voordat de keuze van de wand wordt bepaald. Pas geen togen binnenhuis toe bij een wanddoorbreking, de ronde vorm zorgt voor een vervelende prikkel.
Onderstaand een tabel waarin de drie meest voorkomende binnenwanden zijn weergegeven met bijhorende voor- en nadelen.
Materiaal Type Kost
(€/m²)
Voordelen Nadelen Recycle
baar Herbruik baar metal- stud (Fig.2.3.2) Dubbel beplaat 2x gips 12,5mm isolatie 100mm dik, 2x gips 12.5mm 60.23 -Lichte constructie -Brandveilig -Hoge isolatiewaarde mogelijk -Herbruikbaar - Gevoeliger voor beschadiging -Gipsplaten zijn belastend voor het milieu X (staal skelet) X (staal skelet) Hout Skelet Bouw (Fig.2.3.3) OSB op regelwerk 110mm
67.59 -Volledig uit te voeren van duurzame materialen
-Energiezuinig, er is minder energie nodig voor de productie -Weinig milieubelastend
-Neemt temperatuur zeer snel op. Kan nadelig zijn in de winter -Onderhoudsgevoelig - + Kalkzand steen Vellingblok (V67/298) 61.88 -Hoor warmteaccumulerend vermogen -Onbrandbaar -Snel te verwerken -Milieuvriendelijk -Slechte thermische isolatie door hoog gewicht
+ -
Het advies gaat uit naar de toepassing van een metal-stud systeem. De toepasbaarheid is groot en de te genereren isolatie eigenschappen eveneens.
7 Daniel Tulp, 2009
Afstudeerproject: Woonwensen Autisme | 2. In de woning 31