4.4.2.1
Het gebruik van de databanken
Het is evident dat tijdens de uitwerking van het vernieuwde controlebeleid de activiteiten in het kader van de controle onverminderd verder gingen. Hiervoor wordt frequent gebruik gemaakt van de kruising van diverse databanken.
Met behulp van de beschikbare databanken kunnen de onder-zoeken namelijk efficiënter en doeltreffender worden uitge-voerd en kan de opsporing van en de strijd tegen het oneigenlijk gebruik en de fraude - in het bijzonder de georganiseerde fraude - optimaal gebeuren.
De RVA heeft toegang tot verschillende externe databanken.
Het gebruik van deze databanken moet op een doeltreffende manier gebeuren en de sociaal controleurs, hun hiërarchie en de administratieve personeelsleden worden dan ook constant opgeleid.
Sinds eind 2004 worden de gegevens uit de databank “werk-loosheid” van de Rijksdienst vergeleken met de gegevens uit de databank DIMONA (Déclaration Immédiate/Onmiddellijke Aangifte) van de RSZ. Deze manier van werken werd met succes voortgezet door de jaren heen, met een steeds meer verfijnde selectie van de te onderzoeken situaties.
4.
4De uitvoering van de opdrachten van de RVA
jaarverslag 2010
77
jaarverslag 2010
76
In oktober 2009 werden 34 322 “DIMONA”-gevallen automa-tisch voorgeselecteerd en in de loop van 2010 voor nazicht en verdere afwerking overgemaakt aan de werkloosheidsbureaus.
In 2010, na onderzoek van 33 032 gevallen, hebben de controleurs en de administratieve medewerkers 16 547 gevallen van niet aangegeven cumul ontdekt (50,09 % van de gevallen) voor een totaal bedrag van onrechtmatig ontvangen uitkeringen van 12 400 001 EUR; dit zijn 399 551 dagen, die moeten worden terugbetaald.
In oktober 2010 werden 26 156 nieuwe gevallen van mogelijke cumul gedetecteerd.
Deze daling ten opzichte van 2009 is een gunstige evolutie te wijten aan de preventieve bestrijding van inbreuken. In plaats van het achteraf opsporen en bestraffen van onwettelijke cumuls voorziet het koninklijk besluit van 1 oktober 2008 om deze aan de bron te vermijden. Dit besluit voorziet dat de maandelijkse betaling van werkloosheidsuitkeringen door de uitbetalingsinstelling, voorafgegaan wordt door een raadple-ging van de databank DIMONA bij de RSZ. Daardoor kan men vaststellen of een sociaal verzekerde ook ingeschreven werd als werknemer, waardoor er geen uitbetaling van uitkering meer kan gebeuren.
Deze preventieve controle heeft als voordelen:
- systematische en preventieve opsporing van het merendeel van de cumuls;
- het vermijden van onterechte uitkeringen;
- het vermijden van mogelijke sancties en terugvorderingen ten aanzien van de werklozen;
- het verminderen van de administratieve werklast voor de administratie (controle, verhoor, terugvordering …).
Op basis van voorgaande ervaring werd in oktober 2006 gestart met een permanent onderzoek naar de cumul van zelfstandige werksituaties met werkloosheidsuitkeringen. In de loop van 2010 werden 21 986 dossiers onderzocht en heeft de RVA voor 7 043 dossiers een niet aangegeven cumul vastgesteld voor een onterecht ontvangen totaalbedrag van 15 013 974 EUR, zijnde 390 372 dagen.
Ook hier ageert de RVA pro-actief. Dit wil zeggen dat het recht op een uitkering niet geopend wordt als blijkt dat er een niet toegelaten zelfstandige activiteit is. Gelijkaardige kruising gebeurt om na te gaan of er een recht bestaat op een niet-cumuleerbare pensioenuitkering of een uitkering loopbaanon-derbreking of tijdskrediet.
Vanaf oktober 2009 is de RVA eveneens gestart met het verge-lijken van elektronische gegevens over periodes van ziekte en invaliditeit. Dit inkomen wordt ook door sommige werklozen onrechtmatig gecumuleerd met werkloosheidsuitkeringen.
Deze procedure werd ook in 2010 voortgezet en gaf aanlei-ding tot de opmaak van terugvorderingen ten bedrage van 2 744 553 EUR.
4.4.2.2
Onderzoek van de situatie van de erkende “Diensten
cheque” ondernemingen
Een volgend belangrijk item in de controlestrategie waar ook in 2010 veel aandacht werd aan besteed, zijn de dienstencheques.
Sedert het laatste kwartaal van 2005 controleren de controle-diensten van de RVA systematisch de erkende controle- dienstencheque-ondernemingen. Begin 2008 werd het streefcijfer bepaald op 300 controles in ondernemingen per jaar.
In kader van preventieve en voorafgaande controles organiseert de RVA centraal elke maand infosessies voor nieuw erkende dienstenchequeondernemingen. Vervolgens doet de RVA een administratieve controle via DIMONA om na te gaan of de onderneming aangifte deed van tewerkstelling en of het aantal gepresteerde uren overeenstemt met het aantal dienstencheques dat voor uitbetaling werd ingediend.
Indien men hiertegen een inbreuk vaststelt, krijgt de uitgifte-maatschappij het verbod om de federale tussenkomst aan de betrokken erkende onderneming uit te betalen.
In 2010 werden 428 ondernemingen administratief gecontroleerd in het kader van een eerste indiening van cheques.
- voor 381 van deze ondernemingen werd geen verbod tot beta-ling opgelegd;
- 40 ondernemingen maakten het voorwerp uit van verbod tot betalen. Dit verbod werd in de loop van 2010 opgeheven, nadat de inbreuk geregulariseerd werd;
- bij 7 ondernemingen waarvoor de terugbetaling verboden werd, was dit verbod nog niet opgeheven op 31 december 2010.
Naast deze administratieve controles volgen er ook nog controles op het terrein.
In 2010 werden 711 onderzoeken afgehandeld; hierin zijn begrepen de 364 onderzoeken ter plaatse door de sociaal con-troleurs bij ondernemingen die voor de eerste maal diensten-cheques indienden bij de uitgiftemaatschappij. Van alle gecon-troleerde ondernemingen waren er 261 die niet functioneerden conform de reglementering. In totaal werden 347 ondernemingen aan een grondige controle onderworpen. 106 onderzoeken hebben geleid tot een terugvordering voor een totaal bedrag van 5 030 068 EUR. Voor de ondernemingen waarvan de er-kenning werd ingetrokken verwijzen we naar 4.10.1.2.2.
Sinds maart 2008 beoogt een werkgroep met de verschillende sociale inspectiediensten (RVA, FOD Sociale Zekerheid, RSZ, RSZ-PPO, FOD Financiën en Toezicht op de sociale wetten-FOD Werkgelegenheid), een meer doeltreffende controle van de erkende dienstenchequeondernemingen. Via deze werkgroep:
- wordt informatie direct uitgewisseld tussen de instellingen;
- worden gemeenschappelijke controles uitgevoerd die beter georganiseerd en gestructureerd zijn. In dat kader heeft de RVA voor de andere diensten van de sociale inspectie specifieke opleidingen georganiseerd over de dienstenchequesregle-mentering.
Het is ook in deze werkgroep dat men de problematiek van de kruising van de beschikbare databanken heeft besproken. De
4.
4De uitvoering van de opdrachten van de RVA
jaarverslag 2010
77
jaarverslag 2010
76
systematische en elektronische uitwisselingen tussen de ver-schillende betrokken instellingen wordt momenteel nog verder ontwikkeld. Dankzij deze uitwisselingen zal men in het bijzonder een direct beeld hebben van de sociale en fiscale schulden van de ondernemingen die de erkenning als dienstenchequeonder-neming aanvragen. In afwachting van de implementatie van de elektronische stromen, wordt een prioritaire raadpleging van de databanken georganiseerd via contacten tussen de RVA en de RSZ. Voor de raadpleging van de gegevens van de FOD Financiën wordt op basis van individuele dossiers gewerkt met tussenkomst van een sociaal controleur van de RVA. Een syste-matische elektronische uitwisseling van de gegevens wordt momenteel uitgewerkt.
4.4.2.3
Activiteiten in de strijd tegen valse sociale documenten (C4’en, …)
De voor de strijd tegen valse documenten opgerichte Task Force zette in 2010 de analyse en de behandeling van deze fraude-dossiers vanuit het standpunt van fictieve bedrijven en bijgevolg van de fictieve onderwerping van de werknemers voort.
De Task Force werkt samen en wisselt informatie uit met de Inspectie van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid, de Inspectie van Financiën, de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers, het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering en de gerechtelijke instanties.
Van 2007 tot en met 2010 konden dankzij de onderzoeken en de analyses gecumuleerd 1 628 verdachte ondernemingen worden opgespoord, waarvan 58 in 2010. 133 ondernemings-dossiers werden afgesloten, waarvan 45 als niet-conform werden beschouwd.
In verband met de werknemers leidden de onderzoeken van de Task Force tot de herziening van een zeer groot aantal dossiers op basis waarvan werknemers werden toegelaten (valse docu-menten die valse prestaties aangeven), en ook tot de toepassing van een sanctie voor de indiening van “onjuiste stukken ten-einde te kwader trouw uitkeringen te verkrijgen waarop hij geen recht heeft” (art. 155).
In 2010 onderzocht de Task Force 631 dossiers van werknemers.
Na verhoor werden 490 beslissingen betekend door de werk-loosheidsbureaus. Er werd voor 14 196 weken uitsluiting betekend en een bedrag van 2 823 513 EUR werd teruggevorderd.
Einde 2007 implementeerde de RVA een informaticatoepas-sing die de personeelsleden, welke in de werkloosheidsbureaus instaan voor het behandelen van de uitkeringsaanvragen, ver-wittigt wanneer een nieuwe aanvrager van uitkeringen gebruik maakt van een vermoedelijk vals formulier. Hiermee kunnen deze dossiers worden geweigerd of onmiddellijk in onderzoek worden geplaatst alvorens het recht op uitkeringen wordt erkend en onverschuldigde werkloosheidsuitkeringen worden uitbetaald.
4.4.2.4
Deelname aan de organisatie van de fraudebestrijding Sedert de oprichting van het College voor de Strijd tegen de fiscale en sociale fraude, voorgezeten door de Staatssecretaris voor de Coördinatie van de fraudebestrijding, draagt de RVA in aanzienlijke mate bij tot de realisatie van de actieplannen van het College.
De RVA neemt deel aan de werkgroepen die eruit zijn ontstaan.
De RVA kreeg het voorzitterschap toegewezen van de groepen i.v.m. proactieve opsporing van de cumul werkloosheid - werk en werkloosheid - pensioen, de Fraudebestrijding in de dien-stenchequeondernemingen en neemt deel aan de groepen Werven, Slapende Ondernemingen, Industrieel onderhoud, Curatoren en Faillissementen en Optimalisatie van de terugvor-dering door de Administratie voor Registratie en Domeinen van de bedragen die moeten worden teruggevorderd ingevolge cumulaties werk - werkloosheid. In 2009 kwamen hierbij de actiepunten betreffende de gemengde ondersteuningscel, cumul werkloosheid - ziekteverzekering en e-pv.
Vermits de actieplannen over twee jaar lopen, werd in 2010 verder gewerkt aan alle voorgaande punten.
De controlediensten van de RVA werken ook dikwijls en op een efficiënte manier samen met de gerechtelijke instanties.
Zo kan het optreden van de sociaal controleurs gevorderd worden door de arbeidsauditeur, de procureur des Konings of de on-derzoeksrechter. De vorderingen gebeuren doorgaans via een zogenaamd “kantschrift”. Zo kan een kantschrift ondermeer betrekking hebben op:
- gedane vaststellingen waarbij de RVA-sociaal controleur PV opmaakte en waarover de auditeur de opvolging van het dossier vraagt;
- vaststellingen gedaan door andere inspectiediensten en waarbij de auditeur aan de RVA-controleurs bijkomende onderzoeken vraagt;
- de vraag tot concrete medewerking in (fraude)dossiers vb. via verhoor van betrokkenen.
Een kantschrift wijst er op dat een gerechtelijk opsporingson-derzoek aan de gang is.
In 2010 werden 1 738 dossiers afgewerkt waarvan de oor-sprong van het onderzoek gelegen was bij de auditeur of andere externen (vb. onderzoeksrechter).
4.
5De uitvoering van de opdrachten van de RVA
jaarverslag 2010
79
jaarverslag 2010
78
4.
4De uitvoering van de opdrachten van de RVA
jaarverslag 2010
79
jaarverslag 2010
78
4.4.3