7. Conclusies en aanbeveling
7.3. Aanbeveling
In hoofdstuk 6 werd een mogelijk alternatief onderzocht waarbij recht wordt gedaan aan de doelstellingen van de energiebelasting en deze van uit dit perspectief doelmatiger wordt ingezet. Om dit te bereiken zal de energiebelasting hervormd moeten worden tot een CO2-afhankelijke energiebelasting in de vorm van een inputbelasting. Op deze wijze wordt de heffing gebaseerd op de CO2-emissie en zal deze meer in lijn liggen met de kosten voor milieuschade. Economisch gevolg is dat de belastingkosten door de producent zullen worden doorberekend naar de klant, die dientengevolge een lager tarief betaalt per eenheid duurzaam opgewekte energie. Zo wordt een duurzaamheidsprikkel ingezet voor de verbruiker, ondanks dat de vraag naar elektriciteit erg inelastisch is. Als het milieudoel van de belasting wordt bereikt, kan dit worden losgelaten en zou de energiebelasting een gedaanteverwisseling kunnen ondergaan tot verbruiksbelasting waarbij de tarieven worden verhoogd om te grote derving van belastingopbrengsten als gevolg van grondslagerosie te voorkomen. Inzet van het beleidsinstrument is dan immers ook niet meer
nodig. Dit alles in ogenschouw nemend komt een effectieve CO2-afhankelijke energiebelasting erg dicht in de buurt van het alternatief dat de OECD beschrijft in TEU 2019.
Nederland als handelsland is wel gebaat bij een goede concurrentiepositie van het bedrijfsleven. Als de EB-richtlijn in 2021 wordt geëvalueerd, zou het Europese kader strakker kunnen worden vastgesteld, om een grotere mate van harmonisatie te bewerkstelligen.
Literatuurlijst
Literatuur
Algemene Rekenkamer 2017 Algemene Rekenkamer, Zicht op belastingverlichtende regelingen, 31 januari 2017
Bervoets e.a. 2019 P. Bervoets e.a., Hoofdzaken milieuheffingen, Deventer: Kluwer 2019 Boer 2013 J.P. Boer, Sturende belastingheffer een monster?, Den Haag: SDU
Uitgevers 2013
Bosman en Muller 2012 R.A. Bosman en N.E. Muller, Knelpunten in de energiebelasting, WFR 2012/431.
Boxel 1982 C.J.B. van Boxel, De belastingbetaler in de knel, WFR 1982/645 Bruijsten 2002 C. Bruijsten, De verhouding tussen rechtsbeginselen en
belastingwetgeving, WFR 2002/715
CBS 2019 Centraal Bureau voor de Statistiek, Kwartaalmonitor Overheidsfinanciën, 4e kwartaal 2019
CE Delft 2000 CE Delft, De prijs van groeiend energiegebruik; Prijsmechanismen achter het toenemend gebruik van energie, Delft: CE, 2000
CE Delft 2013 CE Delft, Is fiscale vergroening goed voor de economie?, Delft: CE, 2013 CE Delft 2019 CE Delft, Opties voor een CO2-afhankelijke energiebelasting voor
duurzame gassen, Delft: CE, 2019
CPB 2014 Centraal Planbureau, Bouwstenen voor een moderne btw, CPB Policy Brief 2014/02
CPB 2020 Centraal Planbureau, Kansrijk belastingbeleid, Den Haag: Centraal Planbureau, 2020
CPB en PBL 2018 Centraal Planbureau en Planbureau voor de Leefomgeving, De werkgelegenheidseffecten van fiscale vergroening, Den Haag:
Planbureau voor de Leefomgeving en Centraal Planbureau, 2018 Dijk e.a. 2019 Justin Dijk e.a., Morrelen aan de energiebelasting voor een beter milieu,
ESB, jaargang 102 (4750), 15 juni 2017
Dongen, van e.a. 2019 A. van Dongen e.a., Wegwijs in de btw, Den Haag: SDU Uitgevers 2019 Drissen e.a. 2014 E. Drissen e.a., Pigouviaanse belastingen op energie in Nederland, ESB
99 (4691)
Europese Commissie 2011 Europese Commissie, ‘Herziening van de energiebelastingrichtlijn – Vragen en Antwoorden’, Memo/11/238, Brussel, 13 april 2011
Europese Commissie 2016 Europese Commissie, The EU Emissions Trading System (EU ETS), Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities
Europese Commissie 2019 Europese Commissie, De Europese Green Deal, COM(2019) 640 final, Brussel, 11-12-2019
FD 2016 Het Financieele Dagblad, Kolenbelasting had kunnen bijdragen aan terugbrengen milieuvervuiling, 20 december 2016
Fleer 2009 T. Fleer, Energiebelasting als Europese heffing: een reëel alternatief?, Forfaitair 2009/193-02
Grant 2006 R.W. Grant, Ethics and Incentives: A Political Approach, The American Political Science Review, 100 (2006)
Gribnau 1997 J.L.M. Gribnau, Grenzen aan instrumentalisering, WFR 1997/807 Gribnau 2006 J.L.M. Gribnau, Rechtsbeginselen en evaluatie van belastingwetgeving,
in: Vijf jaar Wet IB 2001, Deventer: Kluwer 2006
Gribnau 2012 J.L.M. Gribnau, Instrumentalisme en vrijheid, NTFR 2012/517
Gribnau 2012a J.L.M. Gribnau, Vertrouwen, legitimiteit en belastingen, Prisma Printing Tilburg University
Gribnau 2013 J.L.M. Gribnau, Belastingen als moreel fenomeen, Den Haag: Boom fiscale uitgevers 2013
Gribnau 2013a J.L.M. Gribnau, Legislative Instrumentalism vs. Legal Principles in Tax Law, Coventry Law Journal, 16.
Hemels 2006 S.J.C. Hemels, Gelijke definitie algemeen nut, verschillend doel, WFR 2006/135
Herreveld 1999 F.R. Herreveld, Naar een groen belastingstelsel, WFR 1999/369 Hilten, van, Kesteren, van 2012 M.E. van Hilten, H.W.M. van Kesteren, Omzetbelasting, Deventer:
Kluwer 2012
Ministerie van EZK 2019 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, Voorstel voor het Klimaatplan, november 2019
NOB 2018 Nederlandse Orde van Belastingadviseurs, Reactie internetconsultatie op de Wet Minimum CO2-prijs elektriciteitsopwekking, 6 september 2018
OECD 2019 OECD, Taxing Energy Use 2019: Using Taxes for Climate Action, OECD Publishing, Paris
Oldenziel 1998 H.A. Oldenziel, Wetgeving en rechtszekerheid, Deventer: Kluwer 1998 Pigou 1920 A.C. Pigou, The Economics of Welfare, London: Macmillan 1920
Polen, van e.a. 2019 S. van Polen e.a., Analyse ontwikkeling Energierekening, Den Haag: PBL 2019
Röben 2011 J.B.H. Röben, De geefwet bestaat al, WFR 2011/1120
Schonis & Herreveld 1998 H.M.N. Schonis & F.R. Herreveld, Vergroening van het fiscale stelsel, WFR 1998/176
SEO 2018 SEO Economisch Onderzoek, Effecten van een nationale vliegbelasting, in opdracht van KLM Royal Dutch Airlines, Amsterdam, november 2018 SER 1998 Sociaal-Economische Raad, Naar een robuust belastingstelsel,
publicatienummer 7, 17 april 1998
Spanjers 2019 M.P.A. Spanjers, Geen ode aan de opslag duurzame energie (ODE), WFR 2019/163
Stevens 2012 L.G.M. Stevens, Elementair belastingrecht voor economen en bedrijfsjuristen, Deventer: Kluwer 2012
Stevens 2018 L.G.M. Stevens, Het zure van zoet: de suikertaks, WFR 2018/98
Stevens & Lejour 2016 Leo Stevens & Arjan Lejour, Geloofwaardig belasting heffen, Deventer:
Kluwer 2016
Vakstudie Accijnzen en Fiscale Encyclopedie De Vakstudie Accijnzen en milieubelastingen, milieubelastingen Deventer: Wolters Kluwer.
Visser 2008 W.M.G. Visser, Accijnzen (Fiscale Monografieën 126), Deventer: Kluwer 2008
Vollebergh 2004 H. Vollebergh, Naar een meer prikkelende Nederlandse energiebelasting, MBB 2004/9
Vollebergh 2014 H. Vollebergh, Fiscale vergroening: uitdagingen voor de belastingen op energie, Den Haag: PBL 2014
Vollebergh e.a. 2014 H. Vollebergh e.a., Milieubelastingen en Groene Groei Deel II. Evaluatie van belastingen op energie in Nederland vanuit milieuperspectief, Den Haag: PBL 2014
Vollebergh e.a. 2016 H. Vollebergh e.a., Belastingverschuiving: meer vergroening en minder complexiteit? Verkenning van trends en opties, Den Haag: PBL 2016
Vollebergh 2017 H. Vollebergh, Fiscale vergroening binnen kaders, WFR 2017/224 Vollebergh e.a. 2019 H. Vollebergh e.a., Economische effecten van CO2-beprijzing: varianten
vergeleken, Den Haag: CPB/PBL Policy Brief juni 2019
Wijtvliet 2018 L.W.D. Wijtvliet, Belastingtektoniek: hoe méér btw en minder inkomstenbelasting welzijn kunnen beïnvloeden, NTFR 2018/43.
Wolkers 2019 A. Wolkers, Cursus Belastingrecht, EBR.7.3.5.C.a
WRR 2000 Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, Het borgen van publiek belang, Den Haag: Sdu Uitgevers 2000
Kamerstukken
Aanhangsel Handelingen II, 2019-20, nr. 2896.
Kamerstukken II 1991/92, 22405, nr. A Kamerstukken II 1992/93, 22849, nr. 3 Kamerstukken II 1992/93, 22849, nr. 6 Kamerstukken II 1994/95, 24250, nr. 3 Kamerstukken II 2003/04, 29207, nr. 3.
Kamerstukken II 2011/12, 33287, nr. 3 Kamerstukken II 2012/13, 33287, nr. 3 Kamerstukken II 2015/16, 34302, nr. 3 Kamerstukken II 2016/17, 34 550, nr. 1 Kamerstukken II 2017/18, 32140, nr. 33 Kamerstukken II 2017/18, 32140, nr. 47 Kamerstukken II 2018/19, 31239, nr. 299 Kamerstukken II 2018/19, 35216, nr. 4 Kamerstukken II 2019/20, 22112, nr. 2846
Kamerstukken II 2019/20, 32140, nr. D, bijlage 933310 Kamerstukken II 2019/20, 35302, nr. 3
Jurisprudentie
HvJ EG 29 april 2004, C-240/01 (EC vs. Duitsland) HR, 02-02-2017, ECLI:NL:HR:2018:862
HR, 08-06-2018, ECLI:NL:HR:2018:861 HR, 20-12-2019, ECLI:NL:HR:2019:2006